Phân tích về nghệ thuật xây dựng hình ảnh trong Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên

Đề  bài: Phân tích về  nghệ  thuật xây dựng hình  ảnh trong Tiếng hát con tàu của  <br /> Chế Lan Viên<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Một trong những thành công nổi bật của bài thơ Tiếng hát con tàu là nghệ thuật sáng tạo  <br /> hình  ảnh. Có những hình  ảnh được xây dựng theo thủ  pháp tả  thực, song tiêu biểu là  <br /> những hình  ảnh ­ biểu tượng chứa đựng những khái quát triết lí sâu sắc, thể  hiện chất <br /> riêng của phong cách thơ Chế Lan Viên.<br /> <br /> Trong dòng hồi nhớ, những hình ảnh tả thực gắn liền với những kỉ niệm kháng chiến, là <br /> hình bóng của con người và thiên nhiên Tây Bắc đã in sâu trong kí  ức nhà thơ: Chiếc áo <br /> nâu anh mặc đêm công đồn; Lửa hồng soi tóc bạc; bản sương giăng, đèo mây phủ; Vắt  <br /> xôi nuôi quân em giấu giữa rừng,... Như thế, kỉ niệm đã hiện hình bằng những chi tiết xác <br /> thực. <br /> <br /> Ngay nhan đề của bài thơ đã là một hình ảnh biểu tượng: Tiếng hát con tàu. Biểu tượng  <br /> về khát vọng và niềm hân hoan lên đường này có cơ sở từ thực tế: những năm 1958<br /> <br /> 1960 có một cuộc vận động lên Tây Bắc xây dựng kinh tế miền núi. Chỉ  có điều là vào <br /> thời điểm  ấy chưa hề  có đường tàu và con tàu lên Tây Bắc. Cho nên, Tây Bắc  ở  đây <br /> không chỉ  dừng lại  ở  ý nghĩa một địa danh cụ  thể  mà nó còn có ý nghĩa biểu trưng cho  <br /> cuộc sống của nhân dân, là mảnh đất lớn chứa đựng nhiều hứa hẹn, nơi khởi nguồn của  <br /> mọi cảm hứng nghệ  thuật chân chính. Chúng ta còn bắt gặp nhiều hình  ảnh được xây <br /> dựng theo phương thức  ẩn dụ như  thế  trong suốt bài thơ: gió ngàn đang vẫy gọi; vầng  <br /> trăng; trái đầu xuân; Mẹ yêu thương; Mùa nhân dân giăng lúa chín; mẹ của hồn thơ; vàng  <br /> ta đau trong lửa; Mặt hồng em trong suối lớn mùa xuân,... Những hình  ảnh biểu tượng  <br /> kích thích trí tưởng tượng, suy ngẫm của người đọc để  tạo ra những liên tưởng sâu xa, <br /> bất ngờ. Bên cạnh đó, người đọc còn thấy hàng loạt các hình  ảnh so sánh độc đáo:  ơi  <br /> kháng chiến! Mười năm qua như  ngọn lửa ­ Mười năm sau còn đủ  sức soi đường; Con <br /> gặp lại nhân dân như  nai về suối cũ ­ cỏ  đón giêng hai, chim én gặp mùa ­ Như  đứa trẻ <br /> thơ  đói lòng gặp sữa ­ Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa; Anh bỗng nhớ  em như <br /> đông về nhớ rét<br /> <br /> Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng,... Những hình ảnh so sánh sinh động, liên tiếp, trùng <br /> điệp như thế có tác dụng trực tiếp thể hiện, cụ thể hoá những ý nghĩa vốn trừu tượng: ý  <br /> nghĩa lớn lao của cuộc kháng chiến chống Pháp đối với sự  sống nhân dân nói chung, <br /> người nghệ sĩ nói riêng; mối quan hệ khăng khít, máu thịt giữa nghệ thuật với cuộc sống <br /> nhân dân, đất nước; nỗi nhớ, tình yêu,...<br /> <br /> Qua Tiếng hát con tàu, có thể  khẳng định: sức mạnh lay động của thơ  Chế  Lan Viên <br /> chính là nghệ thuật sáng tạo hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng.<br />