VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
ĐÀO XUÂN THÀNH
PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH CÁC TỘI
XÂM PHẠM TRẬT TỰ XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN
CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG NAM BỘ
Ngành: Tội phạm học và Phòng ngừa tội phạm
Mã số: 9.38.01.05
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
Hà Nội - 2020
Công trình được hoàn thành tại:
Học viện Khoa học Xã hội
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. HỒ SỸ SƠN
Phản biện 1: GS.TS. Bùi Minh Thanh
Phản biện 2: PGS.TS. Trần Văn Độ
Phản biện 3: TS. Phạm Minh Tuyên
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án tiến
họp tại: Học Viện Khoa học hội vào lúc: ...... giờ,
ngày...... tháng.... năm 2020
thể tìm hiểu luận án tại:
-Thư viện hc vin khoa hc xã hi
-Thư viện quc gia vit nam
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cp thiết của đề tài
Vùng Đông Nam B bao gồm Thành ph H Chí Minh vàc tnh Bình
Dương, Bình Phưc, Tây Ninh, Đng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, có tổng din tích
vào loại nhso vi các vùng khác (23,6 nghìn km2), s n vào loi trung bình (15
triu ngưi, năm 2014), nhưng li dẫn đu c nưc v GDP, g tr sn lưng công
nghip và giá tr hàng xut khu. Cùng vi s phát trin mnh m ca kinh tế, xã
hi cùng vi mt trái ca kinh tế th trưng đã làm cho tình hình tội phạm nói
chung và tình hình ti phm xâm phm trt t hi trên đa bàn các tnh miền
Đông Nam B có di n biến ph c tp, m c đ phm ti ngày càng tinh vi và ph c
tp hơn. Tuy nhiên, công tác phòng ngừa ti phạm khu vực này ca
đạt hiệu qu cao, đc bit đối với một số loại tội phạm xy ra phbiến
địa bàn thành ph, th xã, công nghiệp n c tội vi phạm quy định
về tham gia giao tng, đánh bạc tch c đánh bc, y rối trt t
ng cộng, ch a i giới mại dâm…
Điều đó cho thấy, hoạt động phòng ngừa tội phạm của c quan
ch c năng vẫn chưa hiệu quả. Một trong những nguyên nhân ảnh hưởng
trực tiếp đến hoạt động phòng ngừa tội phạm đó việc xây dựng tổ
ch c thực hiện các biện pháp phòng ngừa tội phạm chưa khoa học khả
thi chưa tốt, ca gắn với điều kiện đặc thù mang tính chất ng miền
chưa cụ thhóa các biện pháp phòng ngừa đối với những nhóm tội khác
nhau trong phòng ngừa tội phạm. Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa các
quan, ban ngành trong phòng ngừa tội phạm chưa chặt chẽ, thiếu đồng
bộ. trường hợp do nhận th c cảm nh dẫn đến hoạt động phòng ngừa
thiếu khoa học, thiếu đồng bộ khách quan; nhiều quan, ban ngành
chưa xác định đúng vai trò, vị trí, tính chất, ý nghĩa, nội dung và mục đích
của hoạt động phòng ngừa tội phạmn đã tiến hành một cách hời hợt, qua
loa, thiếu tinh thần trách nhiệm dẫn đến mắc phải những sai lầm, thiếu sót,
gây ra những khó khăn, ph c tạp cho hoạt động phòng ngừa tội phạm dẫn
đến phát sinh tội phạm làm nảy sinh nhiều vấn đề ph c tạp khác trong đời
sống pháp , kinh tế, chính trị hội và gây ra những b c xúc trong đời
sống nhân dân.
Thực ti n đó, đặt ra nhu cầu cần cụ thể a luận vphòng ngừa
tội phạm vào đánh giá thực ti n phòng ngừa tội phạm xâm phạm trật tự
2
xã hội trên địa bàn các tỉnh Đông Nam Bộ. Đồng thời qua thực ti n
phòng ngừa tội phạm xâm phạm trật tự xã hội Vùng Đông Nam bộ chỉ ra
những yếu tố đặc thù của khu vực về tình nh tội phạm, đặc biệt c
yếu tố làm phát sinh nguyên nhân, điều kiện của tình hình tội phạm xâm
phạm trật tự xã hội của khu vực này nhằm cung cấp luận c khoa học cho
việc xây dựng và thực hiện các biện pháp phòng nhằm nâng cao hiệu quả
của hoạt động phòng ngừa tội phạm xâm phạm về trật tự hội trên địa
bàn miền Đông Nam bộ rất cần thiết. Xuất phát t yêu cu ca hot đng
đu tranh phòng, chng ti phm nói chung và tội phm xâm trt t xã hi trên các
tnh min Đông Nam Bnói riêng, vic nghiên c u đ tài: Phòng ngừa tình
hình các tội xâm phạm về trật tự hội trên địa n miền Đông Nam
bộ là có ý nghĩa về mặt lý luận, thực ti n và có tính cấp thiết.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên c u của luận án là thông qua luận về phòng
ngừa tội phạm làm thêm những vấn đề mặt luận nh gthực
trạng phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm trật tự hội trên địa bàn
miền Đông Nam bộ, từ đó đề xuất các giải pháp tăng ờng phòng ngừa
tình hìnhc tội xâm phạm trật tự xã hội trên địan miền Đông Nam bộ.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên c u trên, đề tài cần tập trung giải
quyết các nhiệm vụ sau:
Một , nghiên c u, đánh giá tổng quan các công trình nghiên c u
trong nước ngoài nước liên quan đến công tác phòng ngừa tình
hình các tội xâm phạm trật tự hội trên địa bàn miền Đông Nam bộ,
trên cơ sở đó rút ra những vấn đề cần tiếp tục được nghiên c u, phát triển
trong luận án;
Hai , phân tích làm thêm những vấn đề luận về phòng ngừa
tình hình các tội xâm phạm trật tự hội dưới góc độ nghiên c u của Tội
phạm học.
Ba , trình bày phân tích thực trạng phòng ngừa tình hình các
tội xâm phạm trật tự xã hội trên địa bàn miền Đông Nam Bộ.
Bốn , đưa ra các dự báo khoa học vtình hình các tội xâm phạm
trật tự hội trên địa bàn miền Đông Nam bộ đề xuất các giải pháp
3
tăng cường phòng ngừa tội xâm phạm trật tự hội trên địa bàn miền
Đông Nam bộ.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận án lấy các quan điểm khoa học, các quy định của pháp luật
hình sự và thực ti n phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm trật tự xã hội
trên địa bàn các tỉnh miền Đông Nam Bộ để nghiên c u các vấn đề thuộc
nội dung nghiên c u của đề tài.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài luận án được nghiên c u dưới góc độ tội phạm học
phòng ngừa tội phạm. Các tội xâm phạm trật tự hội phạm vi rất
rộng, bao gồm nhiều nhóm tội, tuy nhiên luận án chỉ tập trung nghiên
c u các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật t công cộng thuộc
Chương XIX Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung m 2009),
Chương XXI Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Về không gian, luận án khảo sát thực trạng công tác phòng ngừa
tình hình các tội xâm phạm trật tự xã hội trên địa bàn các tỉnh miền Đông
Nam bộ; thời gian khảo sát từ năm 2007 - 2017.
4. Phương pháp luận phương pháp nghn cứu
V pơng pháp luận, để đạt được mục tiêu và hoàn thành nhiệm v
nghiên c u u tn, luận án được nghn c u dựa trên sở phương pháp
luận duy vật biện ch ng và duy vật lch s của chnghĩa c- nin,
ng HChí Minh, những quan điểm bản của Đảng và Nhà ớc ta về
phòng, chng ti phm.
Ngi phương pháp lun kể tn, để phù hợp với đi tượng, nhiệm v
và mục đích của đi, lun án sdụng hợp linh hoạt c phương pháp
nghiên c u cụ thể n: Phương pháp tổng kết thực ti n; phương pháp phân
ch; phương pháp tng hợp; phương pháp so nh; phương pp hệ thống;
Pơng pháp điều tra, khảo sát; pơng pp hội thảo pơng pp tọa
đàm chuyên gia.
5. Điểm mới của luận án
Thnhất, luận án công trình nghiên c u tính chuyên sâu về
tội phạm học của tội xâm phạm trật tự xã hội.
Thứ hai, luận án được thực hiện theo tinh thần Nghị quyết XII của
Đảng Cộng sản Việt Nam về chủ trương kiên trì phát triển chủ nghĩa