Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 3- 4 tuổi trong hoạt động giáo dục âm nhạc

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 3- 4 tuổi trong hoạt động giáo dục âm nhạc" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tìm hiểu thực tế khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ; Đưa ra một số kinh nghiệm nhằm tạo cho trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động âm nhạc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 3- 4 tuổi trong hoạt động giáo dục âm nhạc

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN LONG BIÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ CHO TRẺ 3 - 4 TUỔI TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC Họ và tên : Nguyễn Thị Kiều Oanh Chức vụ : Giáo viên Đơn vị : Trường mầm non Hoa Sữa Lĩnh vực : Giáo dục Mẫu giáo NĂM HỌC 2017 - 2018 1/22
MỤC LỤC NỘI DUNG Trang PHẦN I – ĐẶT VẤN ĐỀ 1 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Mục đích nghiên cứu 3 3. Đối tượng nghiên cứu 3 4. Phương pháp nghiên cứu 3 5. Kế hoạch nghiên cứu 3 PHẦN II - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 4 1. Cơ sở lý luận 4 2. Cơ sở thực tiễn 4 3. Các biện pháp thực hiện 6 3.1 Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục âm 6 nhạc 3.2 Biện pháp 2: Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục âm nhạc 8 3.3 Biện pháp 3: Tổ chức lồng ghép hoạt động âm nhạc trong ngày 14 lễ, ngày hội 3.4 Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh 16 4. Kết quả đạt được 18 PHẦN III - KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 20 1. Kết luận 20 2. Bài học kinh nghiệm 21 PHẦN IV – TÀI LIỆU THAM KHẢO 22 2/22
I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Ở trường mầm non, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm xúc, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ… Âm nhạc bằng ngôn ngữ riêng là giai điệu, âm sắc, nhịp điệu, tiết tấu… cùng với thời gian đã thu hút, hấp dẫn, làm thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm…Đối với trẻ em, âm nhạc là thế giới kì diệu đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong nôi. Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng, nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn màu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và hiểu biết của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mĩ. Âm nhạc là một trong các bộ môn nghệ thuật giáo dục cái đẹp cho trẻ. Lời ca, giai điệu của các bài hát, bản nhạc đã giúp trẻ tưởng tượng, học nói lên cảm xúc của mình, trẻ thấy được mình có thể diễn tả những ý nghĩ, những mơ ước, những cảm xúc mạnh mẽ. Trong giáo dục âm nhạc, điều quan trong không phải là dạy trẻ hát chuẩn xác, rõ ràng một cách đơn giản mà trẻ phải được tham gia các hoạt động âm nhạc như nghe nhạc, vận động theo nhạc, múa, trò chơi âm nhạc. Bài hát là phương tiện để giáo dục trẻ nhiều mặt. Đó là các bài hát giản dị, có tính nghệ thuật, phù hợp với lứa tuổi sẽ hình thành ở trẻ thị hiếu âm nhạc trong sáng, lành mạnh, là cơ sở của tình cảm thẩm mĩ, đạo đức tốt đẹp. Âm nhạc giáo dục tình cảm thẩm mĩ cho trẻ, trong đó có cái đẹp về cách ứng xử, giao tiếp với ông bà, cha mẹ, cô giáo, bạn bè và những người trong cộng đồng. Vì vậy, giáo dục tình cảm thẩm mĩ cho trẻ thông qua hoạt động âm nhạc trong trường Mầm non làm phong phú thêm đời sống tinh thần của trẻ, giúp trẻ cảm thụ được cái đẹp, tạo niềm tin tưởng trong các cháu. Ngoài ra, âm nhạc còn là phương tiện giáo dục đạo đức. Lời ca của âm nhạc giàu tính biểu hiện và chất chữ tình. Nội dung lời ca phong phú trong các bài hát giúp trẻ phát hiện vẻ đẹp trong thiên nhiên, sự ngộ nghĩnh đáng yêu của các con vật quen thuộc, về tình cảm gia đình, bạn bè…từ đó gợi mở cho các cháu về cách ứng xử, hay nói cách khác là giáo dục các cháu đạo đức làm người. Đặc điểm của các hoạt động diễn xuất của trẻ là diễn ra trong tập thể. Cùng nhau múa hát, chơi trò chơi âm nhạc đã giúp các cháu vui tươi, hồn nhiên hơn, ngay cả những trẻ nhút nhát cũng cảm thấy thoải mái, tự tin hơn. 3/22
Không những vậy, âm nhạc còn góp phần phát triển trí tuệ của trẻ. Âm nhạc không chỉ đơn thuần là để vui chơi, giải trí mà còn thúc đẩy sự phát triển trí tuệ của trẻ. Âm nhạc giúp trẻ phát triển trí nhớ. Trí nhớ âm nhạc là khả năng thu nhận và ghi nhớ lại. Đặc điểm của trẻ mẫu giáo là ghi nhớ âm nhạc bằng tai nghe dựa vào nhạc cảm. Trong quá trình học tập, trí nhớ không có khả năng nhắc lại toàn bộ ngay mà phải qua quá trình rèn luyện dần. Vì vậy, khi tập hát, giáo viên nên gợi mở, giúp trẻ nhận thức và trên cơ sở ấy trí nhớ càng phát triển. Tính tích cực và sự tập trung chú ý trong giờ học hát giữ vai trò quan trọng trong việc củng cố và phát triển trí nhớ. Trẻ hát là cùng lúc ghi nhớ lời ca, giai điệu, tiết tấu. Trẻ yêu thích ca hát bao nhiêu thì càng thuộc nhanh bấy nhiêu. Điều này có tác dụng rèn luyện đôi tai nhạy bén cho trẻ, đồng thời tăng cường sự nhận thức của trẻ với thế giới xung quanh. Mặt khác, trong mọi hoạt động âm nhạc, trẻ phải quan sát, tập trung chú ý, biết tổng hợp, so sánh…Vì vậy trí tuệ phải hoạt động tích cực. Như vậy, giáo dục âm nhạc thực hiện nhiều nhiệm vụ thúc đẩy hoạt động trí tuệ. Âm nhạc tác động đến sự phát triển sính lí của trẻ. Nghe, vận động theo nhạc giúp trẻ tập phối hợp các động tác đi, chạy, nhảy chính xác, tác phong nhanh nhẹn. Vận động toàn thân khi có nhạc kèm theo tạo cho trẻ sự mềm dẻo nhịp nhàng, có ảnh hưởng tốt đến tim mạch và sự phát triển cơ. Nếu nghe nhạc đúng mức và phù hợp sẽ làm thư giãn thần kinh, kích thích óc sáng tạo. Hát cũng liên quan trực tiếp đến sự phát triển thể lực của trẻ, giúp trẻ củng cố cơ quan phát âm, thở sâu, tránh nói lắp, đẩy mạnh chức năng hoạt động của cơ quan phát thanh, hô hấp, hình thành giọng hát ở trẻ…tạo sự liên hệ nhạy bén giữa các giác quan. “Tai nghe âm nhạc” phát triển cùng với sự nhạy cảm sẽ giúp trẻ hưởng ứng những tình cảm và hành vi tốt đẹp, hoàn thiện mọi vận động thể chất ở trẻ. Có thể nói, giáo dục âm nhạc là một trong những con đường hoàn thiện đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, và thể lực. Nhà sư phạm V. Xu-khôm-lin-xki đã đánh giá rất cao hiệu quả giáo dục toàn diện của âm nhạc: “Chất lượng công việc giáo dục trong một nhà trường được xác định phần lớn bởi mức độ hoạt động âm nhạc trong các hoạt động của nhà trường đó”. Nhận thức đúng đắn và sâu sắc tác dụng giáo dục toàn diện của âm nhạc đối với trẻ mẫu giáo là điều cần thiết đầu tiên để tiến hành tốt việc giáo dục âm nhạc cho các cháu. Nhận biết được tầm quan trọng của âm nhạc đối với trẻ mầm non nên khi trẻ còn ở lứa tuổi rất nhỏ, lứa tuổi 24- 36 tháng ngoài các hoạt động giáo dục 4/22
khác ra thì tôi đã rất chú trong vào hoạt động giáo dục âm nhạc. Tôi luôn cố gắng tìm tòi và đưa ra các biện pháp phù trong việc tổ chức các hoạt động âm nhạc khiến trẻ thấy hào hứng, hứng thú nhất. Và qua thực tế tôi đang dạy dạy trẻ ở độ tuổi 24-36 tháng, tôi đã mạnh dạn suy nghĩ, đưa ra “ Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 3- 4 tuổi trong hoạt động giáo dục âm nhạc”. 2. Mục đích nghiên cứu: - Tìm hiểu thực tế khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ - Đưa ra một số kinh nghiệm nhằm tạo cho trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động âm nhạc 3. Đối tượng nghiên cứu : - Trẻ 3- 4 tuổi - Tổ chức hoạt động âm nhạc trong trường mầm non 4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý luận. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp quan sát sư phạm. 5. Kế hoạch nghiên cứu - Từ tháng 09/2017 đến tháng 10/2017 chọn đề tài và trang bị lý luận. - Từ tháng 11/2017 đến tháng 02/2018 quan sát, đánh giá giáo viên trong thực hiện chăm sóc giáo dục trẻ tại nhóm lớp. - Tháng 3/2018 đánh giá kết quả và viết sáng kiến kinh nghiệm. 5/22
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận của đề tài: Giáo dục âm nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ. Giáo dục âm nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người. Không chỉ vậy, giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học tập, vui chơi. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc... sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực. Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Chúng ta đã biết, ở mọi thời đại, giáo dục chiếm một vị trí rất quan trọng.Tuy nhiên, ở mỗi giai đoạn, giáo dục lại được tổ chức theo những cách thức khác nhau. Do đặc điểm lứa tuổi, việc giáo dục cho trẻ mầm non được triển khai theo phương châm “Chơi mà học”. Và giáo dục âm nhạc cho lứa tuổi này góp phần không nhỏ vào việc giáo dục toàn diện cho trẻ. Thực tế cho thấy, trẻ em ở tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc. Trẻ thích nghe nhạc và hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc. Mục đích của giáo dục âm nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ. Giáo dục âm nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người, hình thành và phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như: Tính tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người. Giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học tập, vui chơi. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc... sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực. Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Vì vậy, giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần thiết, đòi hỏi người giáo viên phải có trình độ chuyên môn, yêu nghề. Trong quá trình dạy và học cần cho trẻ làm quen với âm nhạc trong tất cả các hoạt động. 2. Cơ sở thực tiễn - 100% giáo viên trong trường có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn, nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục âm nhạc cho trẻ ở trường mầm non.Nhưng bên cạnh đó vệc tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ vẫn còn một số bất cập, khả năng âm nhạc của một số giáo viên còn hạn chế, kỹ năng sử dụng đàn chưa thành thạo, hình thức tổ chức hoạt động giáo dục 6/22
âm nhạc còn thiếu sáng tạo,linh hoạt, chưa hấp dẫn trẻ, một số hoạt động còn áp đặt chưa dựa trên nhu cầu , hứng thú của trẻ, dụng cụ âm nhạc chưa phong phú nhiều chủng loại. - Một số nội dung vẫn còn lặp lại, không tạo được hứng thú cho trẻ. Hơn nữa trẻ 3-4 tuổi thời kỳ này ở trẻ xuất hiện tính tự chủ, thích hoạt động khá cao. Trẻ nói và hát trong mọi hoạt động, thích nghe hát, biết đáp ứng lại và hay bắt trước những cử chỉ, hành động của người khác.Trẻ nhận ngay đượcvà hát được bài hát quen thuộc. Giai điệu quen thuộc, hát đi hát lại một bài hát, thích làm quên với nhạc cụ mới, biết nghe dạo nhạc, biết thể hiện tình cảm khi múa , hát. Trẻ có ấn tượng sâu sắc khi nghe nhạc qua đài, xem băng hình…cảm xúc và hứng thú tương đối ổn định và hưởng ứng theo giai điệu bài hát. Chính vì vậy tôi luôn mong muốn các con luôn hứng thú với các hoạt động giáo dục ân nhạc để âm nhạc góp phần nuôi dưỡng phát triển đi sâu vào tâm hồn trẻ thơ . Lên tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 3- 4 tuổi trong hoạt động giáo dục âm nhạc” Trong quá trình thực hiện, tôi có một số thuận lợi và khó khăn sau: 2.1.Thuận lợi: - Được sự quan tâm tạo điều kiện của Phòng GD&ĐT quận Long Biên và Ban giám hiệu trường mầm non Hoa Sữa thường tổ chức kiến tập các hoạt động giáo dục, thông qua đó mà tôi có nhiều cơ hội được học hỏi, tham khảo và rút kinh nghiêm rất nhiều trong việc tổ chức các hoạt động trong đó có hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ. - Trường đạt chuẩn quốc gia nên được đầu tư trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho công tác tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục đầy đủ, hiện đại, dễ sử dụng. - Lớp tôi có 3 giáo viên đều có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn, luôn yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. - Luôn nhận được sự phối kết hợp của các giáo viên trong lớp, sự động viên kịp thời của Ban giám hiệu, của các bậc phụ huynh học sinh qua đó giúp tôi có thể tổ chức những hoạt động giáo dục âm nhạc sáng tạo, hấp dẫn đối với trẻ. 2.2. Khó khăn: - Còn một số trẻ không học qua lớp 24 - 36 tháng và một số trẻ hay nghỉ học, nên tôi gặp rất nhiều khó khăn trong việc cung cấp kiến thức, rèn nếp cho trẻ. - Trong lớp còn một số trẻ nhút nhát chưa hứng thú tích cực tham gia các hoạt động âm nhạc. 7/22
- Nhận thức của phụ huynh không đồng đều, nhiều phụ huynh không quan tâm đến 3. Các biện pháp thực hiện Xuất phát từ những thuận lợi khó khăn trên, và từ đặc điểm riêng của lớp , tôi đã đưa ra một số biện pháp sau để tạo hứng thú cho trẻ trong các hoạt động giáo dục âm nhạc 3.1 Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch Trước khi tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc thì tôi thường phải lên kế hoạch từ trước. Đây là một hoạt động được tổ chức thường xuyên nên nếu những nội dụng của hoạt động này không phong phú, không phù hợp với lứa tuổi của trẻ thì sẽ gây cho trẻ sự nhàm chán, hoặc mất tập trung nhất là trẻ 3- 4 tuổi đầu năm học sự tập trung chú ý của trẻ còn chưa cao. Chính vì vậy khi lựa chọn nội dụng để tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc tôi thường lựa chọn các nội dung gắn vào các chủ đề, sự kiện theo từng tuần, từng tháng mà trẻ đang học, phù hợp với nhu cầu, khả năng của trẻ trong lớp. * Lựa chọn bài hát cho hoạt động dạy hát, dạy vận động Với trẻ 3-4 tuổi trẻ dễ nhớ nhưng mau quên, vốn từ của trẻ chưa được phong phú nên khi lựa chọn bài hát để dạy trẻ hát, hay dạy trẻ vận động ngoài việc chọn những bài hát gắn với chủ đề, sự kiện tôi còn chọn những bài hát có lời ngắn gọn, dễ hiểu, có âm điệu và nhịp điệu dễ nhớ, dễ hát, những bài hát thể hiện tính chất vui tươi, trong sáng…như vậy mới hấp dẫn trẻ, lôi cuốn trẻ vào hoạt động âm nhạc. Ví dụ: + Ở kế hoạch hoạt động tháng 9: Tuần 1 “Đồ dùng của bé” tôi chọn bài: “Đu quay” “Tập đếm” “Đôi dép” “Tập tầm vông”... + Ở kế hoạch hoạt động tháng 10 tuần 4 “Mẹ và những người thân yêu” tôi chọn bài: “Cả nhà thương nhau”, “Cháu yêu bà” “Ru em” “Múa cho mẹ xem”... + Ở kế hoạch hoạt động tháng 12 tuần 1: “ Nhà bé nuôi con gì” tôi lựa chọn bài hát: “Một con vịt”, “Cá vàng bơi” “Con gà trống” “ Gà trống mèo con và cún con” “ Mèo con rửa mặt”.... + Ở kế hoạch tháng 3 tuần 2 “ Xe gì chạy trên đường bộ” tôi lựa chọn bài hát: “Em tập lái ô tô”, “Em đi chơi thuyền” “ Mẹ và bé” “đèn đỏ đèn xanh” “ Ngã tư đường phố”…. Trên đây đều là những bài hát rất ngắn, giai điệu vui tươi rất thích hợp để dạy hát cho trẻ và những động tác minh họa cho những bài này thì đơn giản, ngắn gọn trẻ có thể nhớ và vận động được. 8/22
* Lựa chọn bài hát cho trẻ nghe Tương tự như lựa chọn các bài hát dạy trẻ hát hay những bài cho trẻ vận động lựa chọn các bài hát cho trẻ nghe tôi cũng phải dựa theo kế hoạch hoạt động giáo dục của từng tháng. So với việc lựa chọn các bài để dạy các cháu hát, hay dạy vận động thì bài chọn cho các cháu nghe có phạm vi rộng rãi hơn nhưng những bài hát đó phải phù hợp với sở thích cũng như năng lực cảm thụ âm nhạc của trẻ. Khi lựa chọn các bài hát nghe dành cho trẻ 3- 4 tuổi tôi thường lựa chọn những bài hát về người thân như “Chiếc khăn tay” “Bố là tất cả” các bài hát ru, những bài hát dân ca có giai điệu mượt mà như “Ru con”, “Hoa thơm bướm lượn” “Lý cây bông” hoặc những bài hát mẫu giáo nhỡ và lớn như: “Cô giáo miền xuôi”, “ Bố là tất cả” “Bác đưa thư vui tính” “ Gia đình nhỏ, hạnh phúc to” …. *Lựa chọn các trò chơi âm nhạc Trẻ ở lứa tuổi mầm non học tập thông qua hoạt động vui chơi. Các hoạt động âm nhạc như ca hát, vận động, nghe…tổ chức dưới dạng trò chơi là hình thức hấp dẫn, lôi cuốn trẻ thường được nhiều trẻ yêu thích. Tôi đã lựa chọn hoặc cải biên một số trò chơi để phù hợp với trẻ nhà trẻ mà vẫn giúp trẻ luyện tai nghe, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, cảm thụ âm nhạc một cách nhẹ nhàng, thoải mái. Tôi thường sử dụng các trò chơi âm nhạc như : - Trò chơi luyện thuộc tính âm nhạc : “ Tai nghe” VD : + Trò chơi “Nghe đoạn nhạc đoán tên bài hát” Cách chơi : Cô bật đoạn nhạc cho trẻ nghe rồi hỏi trẻ đoạn nhạc đó trong bài hát nào? + Trò chơi “ Bắt chước các con vật” Cách chơi: Cô nói tên con vật, trẻ bắt chước tiếng kêu, tạo dáng các con vật. + Trò chơi “Nghe và đoán tên nhạc cụ” Cách chơi: Cô chuẩn bị một số dụng cụ âm nhạc, sau đó cô yêu cầu trẻ nhắm mắt. Cô sử dụng nhạc cụ nào đó để nó phát ra tiếng kêu. Cô cho trẻ mở mắt trẻ sẽ đoán xem đó là âm thanh của loại nhạc cụ nào. Hoặc :-Trẻ nghe làm các động tác minh họa vận động theo tiết tấu nhanh , chậm. - Với bài hát “ Em đi chơi thuyền” tôi chia trẻ làm 2 đội tặng mỗi trẻ 2 mái chèo. Trẻ nghe và chèo thuyền nhanh, chậm theo tiết tấu của bài hát, nhạc nhanh thì chèo nhanh và ngược lại. Với một số trò chơi như “ Nhìn hình ảnh đoán tên bài hát” “ Chiếc nón kỳ diệu” “ ô cửa bí mật” tôi sử dụng trên bảng tương tác trẻ rất hứng thú, nhớ lâu... 9/22
Các trò chơi minh họa nội dung bài hát: Vỗ xắc xô theo nhịp, bắt chước tiếng kêu các con vật,…giúp luyện tập cho trẻ kỹ năng cảm nhận nhịp điệu âm nhạc. 3.2 Biện pháp 2: Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục âm nhạc * Dạy hát, dạy vận động: Muốn hoạt động dạy hát có hiệu quả, trước tiện tôi phải tìm hiểu, phân tích bài hát trên cơ sở đó luyện hát để hát thuộc, hát đúng lời, hát diễn cảm, thể hiện sắc thái tình cảm phù hợp với nội dung bài. Và để thu hút được trẻ ngay từ những hoạt động đầu tiên của giờ học thì vừa dễ lại vừa khó vì trẻ rất hào hứng những điều mới lạ, dễ chán với những gì quen thuộc. Vì vậy, tôi luôn suy nghĩ thay đổi hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng cách dùng những lời nói nhẹ nhàng, gần gũi, nét mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi, câu đố hay tạo tình huống bất ngờ để gây hứng thú hoặc thu hút sự chú ý của trẻ. Ví dụ: + Khi dạy bài hát “Vườn rau của em”. Để gây hứng thú cho trẻ tôi cho trẻ chơi trò chơi “Tập tầm vông”. Khi chơi trò chơi này tay tôi cầm hộp xúc xắc trong đó có một số loại hạt quen thuộc với trẻ (Hạt đỗ, hạt lạc…). Để bất ngờ hơn tôi cho trẻ đoán trong hộp xúc xắc có gì mà khi lắc hộp xắc xô cố thể phát ra được tiếng kêu. Sau đó, tôi mở ra cho trẻ quan sát và nói tên các hạt bên trong -> Từ đó tôi dẫn dắt đến bài hát tôi muốn dạy trẻ. + Khi dạy trẻ hát bài hát “Con gà trống” để dẫn dắt vào bài tôi đã sử dụng câu đố “Trên đầu có mào đỏ Lại còn gáy rất to Đó là con gì? ” Đó là một câu đố rất đơn giản nhưng khi trẻ trả lời được câu hỏi đó của cô trẻ sẽ thấy rất vui sướng. Để cho phần vào bài của tôi có thể thu được sự chú ý của trẻ thì ngoài việc sử dụng các hình thức như trò chơi, trò chuyện, sử dụng câu đố… thì tôi còn kết hợp công nghệ thông tin để phần vào bài của tôi thêm phần mới mẻ, bất ngờ và thật sự gây chú ý với trẻ. Tôi sưu tầm những hình ảnh, đoạn vi deo sinh động phù hợp với nội dung bài hát mà tôi dạy trẻ. Trẻ được trực tiếp quan sát những hình ảnh sinh động, sống động đó trẻ sẽ rất hào hứng, hứng thú. Sau phần vào bài đã gây được hứng thú cho trẻ thì phần bài dạy tôi cũng phải tìm mọi hình thức có thể để phần bài dạy của tôi khiến trẻ hào hứng tham gia và kết quả của tiết dậy đạt được kết quả như mong muốn. Khi dạy hát cho trẻ, tôi ngoài việc chú trọng vào việc học để thể hiện bài hát thật hay, thật truyền cảm đến trẻ thì tôi còn học cách đánh đàn, sử dụng một số dụng cụ dân tộc hoặc 10/22
làm nhép . Vì khi trẻ đươc thấy cô vừa đánh đàn, sử dụng nhạc cụ vừa hát thì trẻ cảm thấy rất thích thú. Đến phần hát và biểu diễn của trẻ nếu cứ để trẻ chỉ hát đi hát lại với cô và với đàn nhiều lần thì trẻ sẽ rất chán, chính vì vậy tôi đã làm những dụng cụ âm nhạc phù hợp để trẻ hát kết hợp với việc sử dụng những dụng cụ âm nhạc đó. Như vậy, phần biểu diễn của trẻ sẽ hay hơn, sinh động hơn mà trẻ lại cảm thấy thích thú hơn. Ngoài những dụng cụ âm nhạc ra tôi còn thay đổi các hình thức hát khác nhau như (hát theo tổ, nhóm, cá nhân) thêm vào đó với một số bài hát tôi còn chuẩn bị cho trẻ trang phục do tôi tự may, làm bằng một số nguyên liệu khác để trẻ mặc những trang phục đó để biểu diễn hoặc tôi cho trẻ đội những chiếc mũ xinh xắn, trẻ có thể vừa hát kết hợp với một số vận động phù hợp với nội dung của bài hát. Hình ảnh: Trẻ mặc trang phục và sử dụng dụng cụ âm nhạc để biểu diễn Với dạy vận động thì tôi tìm những động tác phù hợp nhất với khả năng của đa số trẻ trong lớp. Khi trẻ thực hiện các động thì cũng như dạy hát, để sự thích thú của trẻ tôi cũng cho trẻ biểu diễn kết hợp với trang phục hoặc những dụng cụ phù hợp với các động tác vận động. Khi trẻ biểu diễn các lời nhận xét cụ thể, khích lệ thích hợp sẽ tạo cho biểu diễn một cách sáng tạo tích cực. Với trẻ tôi không chê mà luôn đưa ra 11/22 (Hình ảnh: Trẻ vừa đi vừa hát kết hợp với đồ dùng và những vận động
những lời động viên, khuyến khích trẻ. Khi được động viên tích cực sẽ làm trẻ biểu diễn tự nhiên hơn, sáng tạo hơn, nhiều chi tiết phong phú hơn trong phần biểu diễn của trẻ. Trẻ sẽ tự cảm thấy vui vẻ sau khi trẻ biểu diễn xong vì trẻ nghĩ trẻ vừa làm được điều gì đó. * Nghe hát Nghe hát nếu thực hiện tốt thì đây là một nội dung gây ấn tượng rất sâu sắc với trẻ. Để phần nghe hát gây hứng thú và để lại ấn tượng với trẻ, tôi đã rất chú trọng phần thể hiện bài hát kết với cử chỉ, điệu bộ và với nét mặt thật gần gũi với trẻ, tôi còn kết hợp với giáo viên trong lớp múa những động tác nhẹ nhàng phù hợp với nội dung bài hát. Và tôi còn chuẩn bị những bộ trang phục thật đẹp, mới lạ để thay đổi trong phần nghe hát nhằm thu hút sự chú ý của trẻ. Hình ảnh: Cô giáo mặc trang phục biểu diễn múa cho trẻ xem Ngoài ra, trong phần nghe hát tôi còn sử dụng những vi deo do ca sĩ biểu diễn. Ví dụ: Khi cho trẻ nghe các bài hát dân ca quan họ Bắc Ninh, tôi cho trẻ xem đoạn vi deo các chị hai, chị ba quan họ mặc áo tứ thân đội nón quai thao. Với giọng hát chuyên nghiệp mượt mà, tình cảm. Những bộ quần áo rực rỡ màu sắc, phong cảnh hữu tình…trẻ sẽ chăm chú theo dõi và cảm nhận về làn điệu dân ca này 12/22
Hình ảnh: Những cô gái hát dân ca quan họ Bắc Ninh Với những bài của các dân tộc, thì bài hát của dân tộc nào thì tôi đưa ra những hình ảnh của dân tộc đó (những hình ảnh trong mùa lễ hội). 13/22
Hát: “inh lả ơi” Dân ca dân tộc Thái Khi trẻ nghe những bài hát về Bác Hồ: “Đêm qua em mơ gặp Bác Hồ” “ Bác Hồ một tình yêu bao la” kết hợp cho trẻ xem các hình ảnh, clip về Bác Hồ với mọi người đặc biệt là các cháu thiếu nhi… trẻ sẽ cảm nhận Bác Hồ như một người ông, người cha.... rất gần gũi với các cháu. 14/22
Hình ảnh Bác Hồ với em bé *Các hoạt động khác Nếu cho trẻ tiếp xúc với âm nhạc trên các giờ học âm nhạc thì chưa đủ. Vì vậy trẻ được tiếp xúc với âm nhạc thường xuyên trong các thời điểm sinh hoạt hàng ngày có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sức chú ý của trẻ, làm phong phú đời sống tinh thần của trẻ. Chuẩn bị tập thể dục sáng: Cô mở một đoạn nhạc giai điệu vui tươi, khỏe khoắn, để tạo không khí sôi nổi, phấn trấn giúp trẻ chuẩn bị tâm thế tập thể dục sáng tích cực hơn như dùng các bản nhạc: “Đoàn tàu nhỏ xíu”, “nắng sớm” “ Con cào cào”…. Giờ hoạt động có chủ đích cô dùng 1 bài hát ( đoạn nhạc) có tiết tấu vui tươi, trong sáng, để tạo không khí nhẹ nhàng khi bước vào giờ học. Chuẩn bị hoạt động góc: Dùng các bài hát (đoạn nhạc) vui tươi dí dỏm, có nội dung vui chơi, hoặc phù hợp với chủ đề để tạo tâm thế vui vẻ tích cực bước vào giờ chơi của bé. Ngoài ra, ở góc âm nhạc tôi trang trí với rất nhiều hình ảnh phong phú, bắt mắt và rất nhiều những dụng âm nhạc để khi chơi ở góc này trẻ tha hồ sử dụng những dụng cụ âm nhạc mà trẻ thích để trẻ hát, trẻ biểu diễn 15/22
Hình ảnh: Trẻ biểu diễn cùng với những dục cụ ở góc âm nhạc - Hoạt động vui chơi : Âm nhạc giúp trẻ sáng tạo, phát huy trí tưởng tượng phong phú. Khi hết giờ chơi, trẻ vừa cất đồ chơi vừa hát, rát vui vẻ hứng thú - Giờ ngủ : Âm nhạc du dương, những bản nhạc đưa trẻ vào giấc ngủ một cách nhẹ nhàng, êm đềm…. Các hoạt động âm nhạc trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ rất có hiệu quả cho hoạt động âm nhạc có chủ đích của trẻ mầm non. Trẻ đã được làm quen với giai điệu, nhịp phách, xắc xô, trống, hòa âm của bài hát… mọi lúc mọi nơi nên khi vào hoạt động âm nhạc có chủ đích trẻ không còn lạ lẫm, bỡ ngỡ mà rất hứng thú và thích tham gia biểu diễn. Trẻ dường như đã thấm được hồn của bài hát, bản nhạc, khiến giáo viên không cần phải giải thích nhiều bằng lời mà tự trẻ đã tích cực, hứng thú tham gia thể hiện mình. 3.3 Biện pháp 3: Tổ chức lồng ghép hoạt động âm nhạc trong ngày lễ, ngày hội Tổ chức ngày hội, ngày lễ ở trường mầm non là một hoạt động được quy định trong chương trình giáo dục. Hoạt động này tạo điều kiện hình thành ở các cháu phẩm chất đạo đức, trí tuệ và kĩ năng nghệ thuật. Vào các ngày lễ, ngày hội (ngày khai giảng, tết trung thu, tết thiếu nhi…) là những ngày có hình thức tổ chức quan trọng trong việc tạo ra môi trường âm nhạc phong phú, sinh động cho trẻ thưởng thức. 16/22
Ngày lễ, ngày hội có các hoạt động nghệ thuật đa dạng như múa, hát, kịch…tạo cho trẻ niềm phấn khởi, vui vẻ, những cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ. Chương trình biểu diễn văn nghệ trong các ngày hội, lễ chủ yếu do các cháu trong toàn trường biểu diễn. Với các cháu lớp tôi, tuy còn nhỏ nhưng tôi vẫn cho trẻ tham gia 1 đến 2 tiết mục để tham gia biểu diễn cùng cô và các anh chị. Các cháu lớp tôi khi được tham gia xem phần trình diễn của các cô, các anh chị và cả một số bạn trong lớp biểu diễn, các cháu thấy rất thích thú và chăm chú theo dõi. Mỗi ngày lễ, hội được tổ chức với các ý nghĩa khác nhau sẽ tạo những ấn tượng khó quên đối với trẻ. Từ đó, trẻ sẽ ngày càng hứng thú hơn với những hoạt động âm nhạc. Hình ảnh: Trẻ đang biểu diễn mừng ngày lễ Noel 17/22
Hình ảnh: Các cháu đang chăm chú xem các cô và các bạn biểu diễn văn nghệ 3.4 Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh Để giúp trẻ yêu thích hoạt động giáo dục âm nhạc ngoài việc dạy trẻ ở lớp, ở trường tôi còn kết hợp với phụ huynh sưu tầm, ủng hộ băng đĩa những bài hát ngoài chương trình có nội dụng phù hợp với trẻ Ghi âm giọng hát của trẻ vào đĩa và xây dựng thư viện âm nhạc của lớp. Vận động phụ huynh tích cực ủng hộ nguyên liệu để các cô làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc và các hoạt động giáo dục khác. cùng cô làm đồ dùng tự tạo, đồ chơi... 18/22
Hình ảnh: Phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu như vỏ dừa khô, các loại hột hạt, lon bia Không chỉ vận động phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu mà tôi và các cô giáo trong lớp còn vận động phụ huynh cùng làm đồ dùng, đồ chơi cho các con khi phụ huynh có thời gian rảnh rỗi. 19/22
Hình ảnh: Phụ huynh cùng cô làm đồ dùng cho góc âm nhạc Giúp phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của hoạt động giáo dục âm nhạc. Thường xuyên trao đổi với phụ huynh, tuyên truyền giúp phụ huynh khuyến khích con tham gia vào các hoạt động âm nhạc: Nghe băng đĩa cùng bố mẹ, anh chị, tự mình biểu diễn theo đĩa hoặc biểu diễn cùng các anh chị. Từ đó làm phong phú thêm vốn hiểu biết về âm nhạc của trẻ, giúp trẻ tự tin khi biểu diễn. Mời phụ huynh tham dự các buổi sinh hoạt văn nghệ, biểu diễn trào mừng trong các ngày lễ. 4. Kết quả: - Sau gần một năm thực hiện áp dụng các biện pháp trên tại lớp mẫu giáo C1 cùng với sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường trong các buổi nhận xét và góp ý khi dự giờ, và sự góp ý của các đồng nghiệp lớp học của tôi đã thu được những kết quả đáng khích lệ như sau: * Đối với trẻ: - Trẻ hứng thú tập, trung, chú ý, tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục âm nhạc. - Giờ học sinh động , thoái mái. Cô và trẻ gần gũi nhau hơn. 20/22