Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến nhằm thực trạng việc sử dụng phương pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non; Đề xuất một số biện pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ TRƯỜNG MẦM NON A ĐÔNG MỸ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG CHO TRẺ MẪU GIÁO BÉ 3 - 4 Ở TRƯỜNG MẦM NON Tên tác giả : Phạm Thị Hoài Đơn vị công tác : Trường Mầm Non A Đông Mỹ Chức vụ : Giáo viên NĂM HỌC 2023 – 2024
MỤC LỤC STT NỘI DUNG SỐ TRANG I Đặt vấn đề 1 1 Tính cấp thiết 1 2 Mục tiêu của đề tài sáng kiến 2 3 Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu 2 II Nội dung của sáng kiến 2 1 Hiện trạng vấn đề 3 2 Giải pháp thực hiện sáng kiến để giải quyết vấn đề 3 3 Kết quả sau khi áp dụng giải pháp sáng kiến 4 4 Hiệu quả của sáng kiến 4 4.1 Hiệu quả về khoa học 4 4.2 Hiệu quả về kinh tế 5 4.3 Hiệu quả về xã hội 5 5 Tính kha thi 5 6 Thời gian thực hiện đề án, sáng kiến 9 7 Kinh phí thực hiện đề tài, sáng kiến 14 16 III Kiến nghị, đề xuất 16 16 17
1 I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết phải tiến hành sáng kiến Sinh thời, Bác Hồ kính yêu của chúng ta luôn quan tâm đến sự phát triển toàn diện của thanh, thiếu niên và nhi đồng Việt Nam, trong đó có sự phát triển về thể chất. Theo Người, việc giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà,thực hiện đời sống mới…tất thảy đều phải có sức khỏe thì mới thành công. Bác nói : “… Mỗi một người dân yếu ớt, tức là cả nước yếu ớt, mỗi một người dân khỏe mạnh tức là cả nước khỏe mạnh” Với tinh thần đó người đã tự mình nêu gương sáng về rèn luyện thân thể, coi “luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe” vừa là trách nhiệm, vừa là bổn phận của mỗi người dân yêu nước. Người mong muốn tất cả mọi người phải có sức sống dẻo dai, thể chất cường tráng,tinh thần mạnh mẽ và nghị lực lớn. Để có được như vậy, không có cách nào khác ngoài việc hăng hái, tích cực rèn luyện thể dục, thể thao. Hơn nữa với thực trạng tầm vóc của người Việt Nam chúng ta còn hạn chế hơn các nước trong khu vực và trên thế giới. Chính vì vậy để cải thiện tầm vóc của người Việt Nam chúng ta, cần chú trọng rèn luyện thể chất ngay từ bậc học mầm non. “Luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người yêu nước” Hay khẩu hiệu: “ Khỏe để lao động Khỏe để học tập Khỏe để chiến đấu Khỏe để xây dựng và bảo vệ tổ quốc” Lời nói đó và khẩu hiệu đó luôn được đề cao và thực hiện trong các giai đoạn phát triển của đất nước ta. Trẻ khỏe mạnh và thông minh là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là niềm mơ ước và hy vọng lớn khi hướng vào tương lai. Chính vì thế muốn xây dựng được đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc không thể không nói đến việc xây dựng tính cách của con người mới xã hội chủ nghĩa có đầy đủ phẩm chất và đặc biệt có một sức khỏe phục vụ cho đất nước, cho xã hội. Giáo dục thể chất là một trong những nội dung giáo dục quan trọng của nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức. Trong quá trình giáo dục thể chất cho trẻ mầm non, các nhiệm vụ giáo dục thể chất được hoàn thành bằng các hình thức khác nhau. Hình thức giáo dục thể chất ở trường mầm non là sự tổng hợp giáo dục về những hoạt động vận động nhiều dạng của trẻ, mà cơ bản là tính tích cực vận động của chúng. Sự tổng hợp những hình thức đó tạo nên một chế độ vận động nhất định, cần thiết cho sự phát triển đầy đủ về thể chất và củng cố sức khỏe cho trẻ. Ở trường mầm non sử dụng hình thức giáo dục
2 thể chất thông qua các tiết học thể dục. Thể dục sáng và các tiết thể dục được tiến hành với tất cả các lớp nhà trẻ và mẫu giáo, nhưng trong các hình thức đó đòi hỏi giáo viên phải chọn lọc những bài tập vận động và phương pháp tiến hành với từng độ tuổi nhất định. Ngoài ra giáo viên cần chú ý hướng đến giáo dục trí tuệ, cảm xúc, điều khiển hành vi vận động ở trẻ, giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của nhiệm vụ giáo viên đề ra và tích cực vượt qua khó khăn xuất hiện trong hoạt động của mình. Với trẻ mẫu giáo bé phát triển vận động rất quan trọng, trẻ ở lứa tuổi này hệ vận động đang trong giai đoạn phát triển mạnh, trẻ đã đi, chạy nhảy, bò trườn tốt nhưng chưa khéo léo, phát triển vận động tinh mới bắt đầu phát triển. Đặc biệt ở lứa tuổi này trẻ rất nhạy cảm, trẻ chỉ học và chơi khi trẻ thích, trẻ sẽ làm theo yêu cầu của người lớn khi cô giáo và bố mẹ có những hình thức thu hút trẻ hoặc đồ dùng trực quan đẹp, hấp dẫn trẻ thì trẻ rất hứng thú tham gia các hoạt động. Nhưng trên thực tế ở các trường mầm non thì giáo viên chưa thực sự quan tâm nhiều đến hoạt động phát triển vận động. Họ cho rằng trẻ sẽ tự phát triển, nên các tiết dạy của môn học này hầu như chỉ dạy qua loa không đi sâu chú trọng nhiều. Bản thân tôi đã nắm bắt được tầm quan trọng của việc phát triển thể chất cho trẻ là như thế nào nên tôi mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu của mình là “Một số biện pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non” 2. Mục tiêu của đề tài, sáng kiến - Thực trạng việc sử dụng phương pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non. - Đề xuất một số biện pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non. - Từ đó giúp cho chất lượng của hoạt động này được nâng lên. 3.Thời gan, đối tượng, phạm vi nghiên cứu: * Thời gian - Chọn đề tài : Từ tháng 09/2023 - Tháng 10/2023 - Xây dựng đề cương : Từ tháng 10/2023 - Tháng 11/2023 - Đưa ra các biện pháp : Từ tháng 11/2023 - Tháng 01/2024 - Viết sáng kiến kinh nghiệm : Từ tháng 01/2024 - Tháng 03/2024 - Hoàn thiện SKKN : Tháng 03 - tháng 04/2024 * Đối tượng: Trẻ 3 - 4 tuổi trường mầm non A Đông Mỹ. * Phạm vi nghiên cứu - Trẻ mẫu giáo bé 3 – 4 tuổi năm học 2023 – 2024 - Tôi tiến hành nghiên cứu từ tháng 9 năm 2023 đến tháng 4 năm 2024
3 II. Nội dung của sáng kiến 1. Hiện trạng vấn đề - Năm học 2023 - 2024 tôi được Ban giám hiệu phân công phụ trách lớp mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ( lớp C1) - Trẻ lớp tôi đa số trẻ mới tới trường nên kỹ năng vận động tinh và vận động thô của trẻ không đồng đều. - Ban giám hiệu nhà trường đã đầu tư, bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ phát triển vận động cho trẻ. - Với đặc điểm tình hình như vậy, tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng của lớp mình, tôi nhận thấy có những ưu điểm, nhược điểm sau: * Ưu điểm - Ban giám hiệu thường xuyên cho đi tham quan môi trường học tập, kiến tập chuyên đề phát triển vận động ở các trường mầm non trong huyện, các bạn đồng nghiệp. - Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi trong lớp để dạy trẻ tốt hơn. - Giáo viên đã được đào tạo chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. - Trẻ khỏe mạnh tăng cân đều, không có trẻ suy dinh dưỡng, tỉ lệ trẻ béo phì và thấp còi không nhiều. - Được sự giúp đỡ của đồng nghiệp trong việc chăm sóc giáo dục trẻ và tổ chức các hoạt động. - Đa số phụ huynh học sinh quan tâm, giúp đỡ và cùng phối hợp với giáo viên trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ. * Nhược điểm - Số lượng học sinh nam chiếm 2/3 số học sinh nữ của cả lớp vì vậy các cháu rất hiếu động. - Một số trẻ còn nhút nhát, sợ sệt chưa mạnh dạn tự tin tham gia vận động. - Một số phụ huynh còn nuông chiều trẻ, chưa chú ý đến sự phát triển vận động của trẻ. 2. Giải pháp thực hiện sáng kiến để giải quyết vấn đề - Từ những nhận thức của mình về việc gây hứng thú cho trẻ tham gia hoạt động giáo dục thể chất, tôi định hướng được nhiệm vụ của mình trong công việc nghiên
4 cứu này. Để đạt được nhiều kết quả tốt trong quá trình thực hiện nên ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát trẻ. Hoạt động phát triển vận động là hoạt động nhằm nâng cao thể lực sức khỏe cho trẻ. Giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động đồng thời giúp trẻ có một sức khỏe tốt, cơ thể phát triển cân đối, hài hòa, không những thế còn phát triển ngôn ngữ và phát triển nhận thức. Trong quá trình tham gia các hoạt động thể chất trẻ còn được phát triển thêm về mặt tình cảm - quan hệ xã hội cũng như thẩm mĩ. Hoạt động thể chất làm thỏa mãn nhu cầu vận động của trẻ tạo cho trẻ tinh thần sảng khoái, vui vẻ, giúp phát triển mối quan hệ giữa cô và trẻ cũng như mối quan hệ bạn bè trong phối hợp vận động cùng các bạn. Cơ thể khỏe mạnh, phát triển cân đối, hài hòa là biểu hiện nét đẹp về hình thể của trẻ. Vận động là nhu cầu tự nhiên của cơ thể, đặc biệt là với cơ thể đang phát triển như trẻ mầm non. Vai trò vận động đối với cơ thể trẻ đã được các nhà khoa học khẳng định ngay từ thế kỷ XVIII: “Cơ thể không vận động giống như nước trong ao tù”, “Nguyên nhân chậm phát triển của cơ thể hài nhi là do thiếu vận động”. Ngày nay khoa học đã chứng minh được rằng: phần lớn những trẻ ít vận động thì các vận động phức hợp và chức năng thần kinh thực vật thường kém phát triển, hoạt động hệ tuần hoàn và hệ hô hấp bị hạn chế, khả năng lao động chân tay giảm sút, trọng lượng cơ thể tăng nhanh. Vận động có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của cơ thể, ở mỗi một giai đoạn thì nhu cầu vận động của trẻ là khác nhau. Vì vậy khi lập chương trình giáo dục thể chất nhằm phát triển vận động cần dựa trên cơ sở sau: + Các bài tập vận động phải phù hợp với từng độ tuổi làm sao gây được hứng thú cho trẻ. + Các bài tập vân động có tác dụng chung đến toàn bộ cơ thể, kích thích được nhiều cơ bắp tham gia thúc đẩy sự hoạt động của toàn bộ các hệ cơ quan trong cơ thể. + Cùng với việc dạy trẻ các bài tập vận động chúng ta cũng phải chú ý đến việc phát triển các kỹ năng, tố chất vận động. + Cần tăng cường ưu tiên các nhóm cơ bắp còn yếu về mặt sinh lý và giáo dục tư thế đúng cho trẻ, giúp trẻ có một thân hình cân đối, các động tác nhẹ nhàng chính xác. + Sự phát triển vận động được thực hiện thông qua nhiều hình thức phong phú phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ mẫu giáo như trò chơi vận động, thể dục sáng, tiết học thể dục, dạo chơi, các trò chơi thể thao lao động. Do đó phát triển tính tích
5 cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ em cần được tiến hành một cách mạnh mẽ, toàn diện, cần được sự quan tâm ủng hộ của toàn xã hội, tạo điều kiện cho trẻ phát triển tốt nhất. Hoạt động phát triển vận động được kết hợp với âm nhạc, tạo hình, đồ dùng dụng cụ trực quan phù hợp với mỗi bài vận động sẽ giúp trẻ cảm nhận được sâu sắc về nhịp điệu, thể hiện tốt hơn, đẹp hơn, các động tác chính xác hơn. Nhất là các hoạt động phát triển cử động bàn tay, ngón tay, phối hợp toàn thân giúp phát triển vận động tinh tế khéo léo hơn rất nhiều. Nhưng trên thực tế trong trường mầm non nói chung và lứa tuổi mẫu giáo bé nói riêng việc cho trẻ hoạt động thể chất chưa tích cực, linh hoạt, sáng tạo mà vẫn còn mang tính chất đơn điệu, cứng nhắc, gò bó vì ở lứa tuổi này trẻ “Học mà chơi - chơi mà học”, hình thức tổ chức chưa sáng tạo hấp dẫn nên hoạt động chưa đạt hiệu quả cao, trẻ chưa hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt động. BẢNG KHẢO SÁT TRẺ ĐẦU NĂM Đầu năm khi chưa áp Mục tiêu dụng biện pháp Nội dung điều tra cần đạt Tỉ lệ Tỉ lệ Đ CĐ % % 1 Trẻ mạnh dạn tích cực tham gia 12 43 16 57 hoạt động Kỹ năng Vận động thô 10 34 18 66 2 vận động Vận động tinh 9 32 19 68 Qua khảo sát tôi thấy trẻ lớp tôi đa số trẻ còn nhút nhát, chưa tích cực tham gia vào hoạt động phát triển vận động. Kỹ năng vận động còn yếu, chưa tập được theo sự hướng dẫn của cô. Từ kết quả khảo sát trên tôi đã nghiên cứu và sử dụng 3 biện pháp cụ thể để giúp trẻ hứng thú và tích cực tham gia vận động như sau: * Biện pháp 1: Chuẩn bị điều kiện và đảm bảo an toàn phục vụ giáo dục thể chất cho trẻ: a, Môi trường học tập. * Cách làm cũ: Như những năm học trước tôi chỉ chú trọng đến làm đồ dùng nhiều ở góc vận động mà không để ý đến tính thẩm mỹ và tính hữu hiệu của đồ dùng, đồ dùng làm sơ sài chưa chú ý đến chiều sâu, hình ảnh minh họa để phát triển
6 các bài tập vận động và gây hứng thú cho trẻ để trẻ thích tập các bài tập tại góc vận động do đó hiệu quả đạt trên trẻ chưa cao. * Cách làm mới: Tôi đã trang trí lớp đẹp để gây hứng thú cho trẻ khi đến lớp. Đặc biệt chú trọng trang trí góc vận động bằng các hình ảnh, đồ dùng đồ chơi đẹp sáng tạo, nội dung minh họa những bài tập vận động hoặc các trò chơi dân gian phù hợp với chương trình và lứa tuổi của lớp. Môi trường học tập đối với mẫu giáo bé vô cùng quan trọng. Trẻ sẽ hứng thú đến lớp và tích cực tham gia vào các hoạt động. Để nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ thì giáo viên phải xây dựng môi trường góc vận động đẹp, phù hợp với trẻ. Muốn trẻ hứng thú với hoạt động phát triển vận động thì việc đầu tiên là phải gây hứng thú cho trẻ khi tới lớp học, trẻ có yêu quý, thích đến lớp thì mới có hứng thú tham gia các hoạt động khác. Vì thế môi trường học tập đẹp, màu sắc và nội dung phong phú sẽ khuyến khích trẻ tích cực hoạt động, việc xây dựng môi trường học tập phù hợp và hấp dẫn là vô cùng cần thiết. Môi trường ngoài lớp học cũng được chúng tôi quan tâm chú trọng, tôi cùng các cô trong trường đã phối hợp bố trí thời gian để thay đổi tạo quang cảnh sư phạm mới mẻ hấp dẫn trẻ. Đồ chơi ngoài trời được nhà trường bố trí sắp xếp tạo khoảng trống của sân trường cho trẻ tập thể dục sáng, trẻ có địa điểm để tham gia hoạt động ngoài trời. Bên cạnh đó tôi đã tham mưu với ban giám hiệu nhà trường xây dựng “khu vui chơi phát triển vận động” tại sân trường và đã được ban giám hiệu ủng hộ, khu phát triển vận động của trường tôi được xây dựng đẹp mắt, có đủ không gian, trang thiết bị, dụng cụ, kết hợp giữa đồ dùng hiện đại sẵn có và đồ dùng tự tạo cho trẻ hoạt động. Đặc biệt chú trọng xây dựng khu vui chơi vận động gần gũi với thiên nhiên, tạo sự khác biệt với các khu vui chơi khác bằng các đồi cỏ làm điểm nổi trội của nhà trường. VD: Tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động để củng cố và rèn luyện kỹ năng cho nội dung chính của hoạt động, tôi tổ chức cho trẻ đi trên cầu thăng bằng, bước qua các ô gạch dưới sân trường, trèo lên các thiết bị chơi ngoài trời… hay tổ chức các trò chơi vận động, trò chơi dân gian ở ngoài sân trường. Môi trường đa dạng, phong phú hấp dẫn trẻ sẽ gây hứng thú cho trẻ và tạo ra kết quả của hoạt động cao nhất. Từ đó góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ. Qua việc tận dụng khi thực hiện trong môi trường học tập, tôi nhận thấy trẻ tham gia sôi nổi hơn với các hoạt động đặc biệt là hoạt động giáo dục phát triển vận động. b, Đồ dùng, dụng cụ tập luyện.
7 Thông qua các hoạt động trong trường mầm non đặc biệt là giáo dục phát triển vận động thì đồ dùng học tập cho trẻ không kém phần quan trọng. Sử dụng đồ dùng trực quan là một biện pháp vô cùng quan trọng trong hoạt động giáo dục phát triển vận động đối với trẻ, góp phần không nhỏ vào việc nâng cao kết quả của trẻ. Có đồ dùng trực quan đẹp, hấp dẫn, đa dạng, phong phú làm hoạt động thêm sinh động và hấp dẫn khiến trẻ hứng thú hơn, đạt kết quả cao hơn. Hiểu được điều này thì việc tạo ra các đồ dùng đồ chơi để giúp trẻ có điều kiện hoạt động đúng mục đích là việc làm hết sức cần thiết đối với lớp học mầm non nhưng bên cạnh đó việc lựa chọn đồ dùng, dụng cụ tập luyện cho trẻ cũng rất quan trọng. Đây là việc làm thường xuyên mà giáo viên quan tâm. * Đồ dùng dụng cụ thể dục sáng: Khi tổ chức cho trẻ thể dục sáng tôi thường xuyên thay đổi đồ dùng theo từng tuần phù hợp với chủ đề. Khi thì sử dụng vòng thể dục, khi thì gậy, nơ, cờ, hoa dạ,… Sử dụng các đồ dùng này phù hợp với nội dung bài học và chủ đề thực hiện. Tôi nhận thấy mỗi khi được sử dụng các dụng cụ đó trẻ lớp tôi rất thích thú tập thể dục sáng cùng với cô * Đồ dùng dụng cụ cho vận động cơ bản: Khi chuẩn bị đồ dùng cho trẻ vận động cơ bản tôi cùng giáo viên trong lớp đã tận dụng các nguyên liệu tự tạo để làm đồ dùng, dụng cụ học tập môn vận động cho trẻ. Các loại đồ dùng phục vụ cho học tập của trẻ được cô tự tạo luôn tuân thủ nguyên tắc: Bền chắc, không sắc nhọn, không có nguy cơ gây tai nạn cho trẻ, đảm bảo về mặt thẩm mỹ và an toàn cho trẻ khi tập luyện. VD: Trong các bài tập vận động cơ bản là “Đi có mang vật trên đầu, bò có mang vật trên lưng” tôi đã làm các đồ dùng là những mảnh vải có màu sắc xanh, đỏ được khâu thành hình các loại quả khác nhau như xoài vàng, cam xanh, táo đỏ với các màu sắc đẹp, kích thước phù hợp với bài tập nên khi tập các vận động này trẻ của lớp tôi rất thích thú. Hay trong các tiết học “Đi trong đường hẹp, bò trong đường hẹp, đi trong đường zích zắc” tôi đã làm các con đường từ xốp trần, dạ,… trẻ của lớp tôi vô cùng thích thú khi được đi trên con đường đó. Qua các tiết học đó không những trẻ lớp tôi phát triển được vận động mà trẻ còn phát triển được nhận thức, ngôn ngữ, quan hệ xã hội và thẩm mĩ nữa * Đồ dùng dụng cụ cho trò chơi vận động: Trong các trò chơi vận động tôi và cô giáo cùng lớp đã nghiên cứu và làm đồ dùng đồ chơi phù hợp với từng trò chơi, chúng tôi cũng tận dụng những các nguyên
8 vật liệu phế thải như vải vụn, bìa cát tông, vỏ hộp sữa, xốp màu các loại, đồ dùng tôi làm màu sắc đẹp và có kích thước phù hợp với trẻ. VD: Đối với trò chơi “Con bọ dừa” tôi đã dùng giấy màu để làm áo và mũ của con bọ dừa. Kết hợp với cử chỉ hành động, lời nói đầy vui vẻ và phấn kích của tôi mỗi khi được chơi trò chơi này tôi thấy trẻ chơi rất hứng thú và luôn miệng cười khúc khích, một tiết học vận động của lớp tôi không còn nhàm chán nữa mà là những giờ vui chơi đầy thú vị. Hay trong trò chơi “Kéo cưa lửa xẻ” nếu tổ chức cho trẻ chơi bằng tay không thì rất nhàm chán, để trẻ vừa tập luyện cơ tay vai và phát triển ngôn ngữ qua đọc thơ tôi đã tận dụng các nguyên vật liệu phế thải để làm thành những chiếc cưa xinh xắn. Trong trường mầm non việc đảm bảo an toàn cho trẻ được đặt lên hàng đầu, người giáo viên luôn thấy nhiệm vụ an toàn cho trẻ mọi lúc mọi nơi là trọng tâm kế hoạch đề ra. Trẻ cần được đảm bảo an toàn trong mọi hoạt động có sự giám sát của giáo viên đó là với đồ dùng, đồ chơi, dụng cụ luyện tập, địa điểm cho trẻ hoạt động. Tôi luôn làm tốt công tác chuẩn bị: Sân tập, kiểm tra dụng cụ trước khi cho trẻ tập luyện. Đối với các đồ dùng như ghế thể dục, cổng, gậy dài,… tôi kiểm tra độ chắc trước khi cho trẻ sử dụng nếu thấy chưa chắc chắn có biện pháp sửa chữa ngay. Có kế hoạch kiểm tra thường xuyên đồ dùng, đồ chơi trong lớp để đảm bảo an toàn cho trẻ khi tham gia hoạt động. Nhờ những biện pháp đó mà trẻ lớp tôi từ đầu năm đến cuối năm không có trường hợp nào bị tai nạn thương tích. Kết quả đạt được: Khi thực hiện biện pháp này tôi thấy trẻ lớp tôi tiến bộ nhiều hơn, phụ huynh lớp tôi quan tâm đến con mình và đã phối hợp cùng các cô tạo môi trường học tập an toàn, xanh sạch đẹp. * Biện pháp 2: Lồng ghép tích hợp các hoạt động khác vào hoạt động phát triển vận động: * Cách làm cũ: Trước đây tôi cũng lồng ghép, tích hợp các hoạt động khác vào các hoạt động phát triển vận động nhưng chưa thể hiện rõ ràng và chưa gây hứng thú cho trẻ khi tham gia vào các hoạt động, các hoạt động lồng ghép vẫn còn gượng ép, khô khan nên kết quả đạt trên trẻ chưa cao. * Cách làm mới: Tôi đã lồng ghép, tích hợp các hoạt động khác vào các hoạt động phát triển vận động rất rõ ràng và đã gây hứng thú cho trẻ khi tham gia vào các hoạt động lồng ghép đạt kết quả cao. a. Sử dụng âm nhạc trong hoạt động giáo dục thể chất.
9 Nói đến giáo dục phát triển vận động mọi người thường nghĩ tới khô khan, cứng nhắc. Thật như vậy nếu không có biện pháp làm mềm hóa hoạt động. Hoạt động phát triển vận động khi có âm nhạc sẽ thấy hứng thú và phấn khởi hơn, giờ hoạt động của trẻ đạt kết quả cao hơn. Bản thân tôi sau khi tham khảo và nghiên cứu một số bài hát có giai điệu dễ nhớ, vui nhộn phù hợp với chương trình giáo dục phát triển vận động của trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi ở trường mầm non. Từ thực tế tại lớp mình tôi thấy đối với mỗi chủ đề nên sử dụng các bài hát phù hợp với nội dung của từng bài dạy. VD: - Phần khởi động tôi chọn nhạc bài hát “Cô giáo em” - Phần bài tập phát triển vận động tôi đã sử dụng nhạc bài “Đi trên vỉa hè bên phải, Em tập lái ô tô” - Phần hồi tĩnh tôi chọn nhạc bài hát “Chim mẹ chim con” VD: - Phần khởi động tôi chọn nhạc bài hát “Bé chúc tết” - Phần bài tập phát triển vận động tôi đã sử dụng nhạc bài “Cùng múa hát mừng xuân, Mùa xuân” - Phần hồi tĩnh tôi chọn nhạc bài hát “Em thêm một tuổi” VD: - Phần khởi động tôi chọn nhạc bài hát “Mùa hè đến” - Phần bài tập phát triển vận động tôi đã sử dụng nhạc bài “Trời nắng trời mưa, Cho tôi đi làm mưa với” - Phần hồi tĩnh tôi chọn nhạc bài hát “Mưa rơi” b. Sử dụng thơ, truyện, hò vè, đồ dùng trực quan trong hoạt động phát triển vận động. Thực tế hiện nay tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ mầm non đặc biệt là trẻ trẻ mẫu giáo bé (3 - 4 tuổi) không chỉ để phát triển vận động mà còn giúp trẻ đang trên đà phát triển ngôn ngữ, văn học, nghệ thuật.Với mỗi chủ đề, tôi luôn tìm hiểu kỹ trước khi dạy trẻ để xây dựng bài dạy theo chủ đề một câu chuyện, hay cho trẻ đọc thơ khi trẻ chơi trò chơi vận động để kích thích trẻ sự tò mò hấp dẫn trẻ hoạt động tốt hơn. VD: Hoạt động phát triển vận động với vận động cơ bản là “Đi trong đường hẹp”. Tôi đã sử dụng câu chuyện “Đôi bạn tốt”, tôi dẫn dắt trẻ để biết để đến được nhà bạn Thỏ Trắng thì các con phải đi qua một con đường rất hẹp, nên khi đi phải đi thật khéo léo sao cho không chạm vào hai bên đường.
10 VD: Khi cho trẻ chơi trò chơi vận động “Chuyền bóng”, tôi cho trẻ đọc câu thơ: “Không có cánh mà bóng biết bay Không có chân mà bóng biết chạy Nhanh nhanh bạn ơi xem ai tài ai khéo Cùng nhau đưa nào, cùng nhau thi nào”. Đồng thời kết hợp với đọc thơ trẻ chơi vận động nhịp nhàng và thi đua cùng các bạn. Hay khi chơi trò chơi “Bóng tròn to”, tôi cho trẻ đọc các câu thơ: Bóng tròn to Tròn tròn tròn tròn to Bóng xì hơi Xì xì xì xì hơi Nào bạn ơi lại đây chơi Xem bong ai to tròn nào” Ngoài các câu chuyện và bài thơ, tôi còn hứng thú cho trẻ bằng cách dẫn dắt trẻ vào bài với những bài vè do tôi sưu tầm qua mạng, qua sách báo để kích thích trẻ khi bắt đầu vào các nội dung của hoạt động phát triển vận động. VD: Với các bài vận động cơ bản là “Tung và bắt bóng cùng cô” trong phần ổn định tổ chức tôi cho trẻ đọc bài vè “ Vè cô giáo” Ve vẻ vè ve Nghe vè cô giáo Cô yêu chúng cháu Như mẹ ở nhà Cô chăm em ngủ Cô dạy múa ca Em yêu cô giáo Ve vẻ vè ve. Hay vận động cơ bản “Bước lên xuống bục” phần ổn định tổ chức tôi cho trẻ đọc bài vè “Vè mẹ em” Ve vẻ vè ve Nghe vè yêu mẹ Bé ngoan bé khỏe Bé ngủ cho ngoan Bé học giỏi hơn Thế là yêu mẹ
11 Ve vẻ vè ve. Tôi còn sử dụng rối tay, mô hình vườn hoa, ngôi nhà để gây hứng thú và kích thích trẻ trong suốt bài tập vận động. c. Sử dụng trò chơi dân gian trong các hoạt động giáo dục phát triển vận động: Các trò chơi dân gian được hình thành và được ông cha ta truyền từ đời này sang đời khác trải nghiệm qua thực tế của con người. Những trò chơi dân gian đó theo ta từ khi sinh ra tới khi lớn lên, đi vào cuộc sống và đọng lại mãi trong tâm hồn chúng ta đó là hình ảnh về quê hương đất nước, gia đình, nghề nghiệp, về tuổi ấu thơ. * Trò chơi “Ai ném xa nhất” tôi thay thế và đưa trò chơi dân gian “Ném còn” vào dạy trẻ để rèn luyện sự khéo léo và sự định hướng trong không gian. - Chuẩn bị: + Một cột bằng tre, ở trên đỉnh cột buộc một vòng tròn có đường kính 30 - 40 cm. + 6 quả còn làm bằng vải. - Cách chia: + Cô chia trẻ thành các nhóm (mỗi nhóm 6 - 7 trẻ) cho trẻ đứng thành hàng dọc dưới vạch xuất phát cách cột 2m - 2,5m. + Khi nghe hiệu lệnh của cô, lần lượt từng trẻ ném quả còn qua vòng treo ở cột, (mỗi lần, mỗi trẻ ném 3 quả). Ai ném được nhiều quả còn lọt vào vòng bạn đó là người thắng cuộc. - Luật chơi: Bạn nào ném xong 3 quả còn phải lên nhặt lại 3 quả còn đó và chạy về bỏ vào rổ. * Trò chơi “Lộng cầu vồng” giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và vận động theo nhịp điệu. - Cách chơi: Hai trẻ đứng đối diện nắm tay nhau vừa đọc lời bài đồng dao vừa vung tay sang 2 bên theo nhịp: “Lộn cầu vồng Nước trong nước chảy Có cô mười bảy Có chị mười ba Hai chị em ta Cùng lộn cầu vồng” Hát đến “Cùng lộn cầu vồng” hai bạn cùng xoay người và lộn đầu qua tay của bạn kia. Sau câu hát hai bạn sẽ đứng quay lưng vào nhau. Tiếp tục hát bài đồng dao rồi quay trở lại vị trí cũ. - Luật chơi: Khi đọc đến câu thơ cuối cùng của bài đồng dao thì cả hai trẻ cùng xoay nửa vòng quay lưng vào nhau để lộn cầu vồng.
12 * Trò chơi “Kéo cưa lửa xẻ” giúp trẻ phát triển cơ tay vai, rèn luyện sự khéo léo của các ngón tay. - Cách chơi: Hai trẻ ngồi đối diện nhau, cầm chặt tay nhau. Vừa đọc lời bài đồng dao vừa làm động tác kéo tay và đẩy qua đẩy lại trông như đang cưa một khúc gỗ ở giữa hai người. Lời bài đồng dao: Kéo cưa lửa xẻ Kéo cưa lửa xẻ Ông thợ nào khỏe Làm ít ăn nhiều Được ăn cơm vua hoặc Nằm đâu ngủ đấy Ông thợ nào thua Nó lấy mất cưa Về bú tí mẹ Lấy gì mà kéo. * Trò chơi: “Nu na nu nống” giúp trẻ phát triển cơ tay, cơ chân. - Cách chơi: 4 - 5 trẻ ngồi sát với nhau thành hàng ngang, chân duỗi thẳng, tất cả đọc đồng thanh lời bài thơ. Một trẻ lấy tay đập nhẹ lần lượt vào chân các bạn theo nhịp bài đồng dao theo thứ tự từ trái qua phải và ngược lại. Tiếng cuối cùng rơi vào chân bạn nào thì bạn đó được co chân lại. Lời bài đồng dao: “Nu na nu nống Đánh trống phất cờ Mở cuộc thi đua Chân ai sạch sẽ Gót đỏ hồng hào Không bẩn tí nào Được vào đánh trống Tùng! Tùng! Tùng! Tùng! - Luật chơi: Bạn nào co 2 chân trước là người thắng cuộc. * Trò chơi: “Chi chi chành chành” giúp trẻ phát triển cơ tay, luyện phản xạ nhanh nhẹn và sự khéo léo. - Cách chơi: 5 - 6 bạn bạn một nhóm. Một bạn làm “cái ” xòe bàn tay ra. Các bạn khác đặt ngón tay vào lòng bàn tay bạn làm “cái”. Trẻ vừa gõ ngón tay vừa đọc theo nhịp lời bài hát: “Chi chi chành chành Cái đanh thổi lửa Con ngựa đứt cương
13 Ba vương mũ đế Bắt dế đi tìm Ù à ù ập Đóng sập cửa vào” Đến câu cuối bạn làm “cái” nắm tay vào để bắt các ngón tay của các bạn. Các bạn rút nhanh ngón tay ra khỏi bàn tay của bạn làm “cái”. Ai bị “cái” bắt được ngón tay thì phải xòe bàn tay ra cho các bạn chơi tiếp. - Luật chơi: Khi nào đọc đến chữ “vào” thì bạn làm “cái” nắm tay vào bắt ngón tay của các bạn. * Trò chơi: “Đi cà kheo” giúp trẻ phát triển cơ tay, cơ chân, luyện cách giữ thăng bằng trong vận động. Với các trò chơi dân gian thường đi sâu vào tiềm thức của trẻ, trẻ thấy như mình đang được học, được chơi ở nhà với người thân, trẻ thể hiện hết khả năng, năng lực của bản thân đồng thời tính trách nhiệm cộng đồng của trẻ cũng được phát huy. * Trò chơi “Mèo đuổi chuột” giúp trẻ phát triển cơ tay, cơ chân đồng thời phát triển phản xạ nhanh cho trẻ. - Cách chơi: Trẻ xếp thành vòng tròn rộng và giơ tay cao để làm hang. Chọn ra hai bạn, một bạn làm mèo và một bạn làm chuột. Lúc đầu bạn mèo và bạn chuột đứng cách nhau một đoạn. Khi có hiệu lệnh “đuổi bắt” thì chuột phải chạy luồn lách qua các ngách hang để trốn mèo. Mèo phải nhanh chân rượt đuổi và chạm tay vào chuột để bắt. - Luật chơi: Chuột chạy, mèo đuổi bắt. Nếu chuột chạy được 2 vòng mà mèo chưa bắt được là mèo thua cuộc. * Trò chơi “Rồng rắn lên mây” giúp trẻ phát triển cơ chân đồng thời phát triển ngôn ngữ. Ở trò chơi này với yêu cầu người làm đầu phải thể hiện rõ trách nhiệm giữ đầu rắn, ngăn chặn giúp các bạn không bị bắt. Từ việc đưa các trò chơi dân gian vào thay thế các nội dung trò chơi vận động trong bài học trẻ thấy hứng thú, tích cực học tập và nội dung kết quả học tập cao hơn. * Kết quả đạt được: Khi thực hiện biện pháp này tôi thấy trẻ lớp tôi rất hào hứng tham gia vào các hoạt động phát triển vận động, bên cạnh đó trẻ thuộc rất nhiều bài thơ, bài vè, bài hát, câu chuyện, trẻ linh hoạt tham gia vào các hoạt động tại lớp.
14 * Biện pháp 3: Tuyên truyền phối hợp cùng phụ huynh để phát triển vận động cho trẻ. * Cách làm cũ: Phụ huynh chưa chú trọng đến giáo dục phát triển vận động của trẻ, một số phụ huynh còn nuông chiều, bao bọc trẻ chưa tạo cơ hội tốt cho trẻ vận động nên kết quả đạt được chưa cao. * Cách làm mới: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh cùng sưu tầm tranh ảnh, những bài thơ, câu chuyện phù hợp với phát triển vận động, phụ huynh đóng góp nguyên liệu và cùng làm đồ dùng đồ chơi để giáo dục phát triển vận động cho trẻ ở trường cũng như ở nhà để trẻ phát triển một cách tự nhiên. Trường mầm non là nơi cha mẹ tin tưởng và gửi gắm tất cả vào cô giáo, trẻ có ngoan, khỏe mạnh thì cha mẹ mới tin tưởng và yên tâm với công việc. Hàng ngày trẻ tới trường được cô chăm sóc từ bữa ăn giấc ngủ tới các hoạt động vui chơi. Chính vì thế thời gian trẻ đến trường nhiều hơn rất nhiều thời gian ở nhà. Những bài học trẻ được học ở trường giúp trẻ phát triển đúng yêu cầu ở độ tuổi, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần và nhận thức, giúp trẻ tự tin, mạnh dạn, tích cực và chủ động khi tham gia vận động cùng cô và các bạn. Tuy nhiên để phát triển vận động của trẻ ở trường đạt kết quả tốt nhất, tránh trường hợp cô giáo ở lớp thì giáo dục trẻ vận động đúng, còn về nhà cha mẹ lại dạy trẻ sai. Chính vì không muốn tình trạng đó xảy ra nên tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh trong những giờ đón trả trẻ, trong các buổi họp phụ huynh, trên zalo nhóm lớp về mọi vấn đề có liên quan đến trẻ ở trường và đặc biệt là cách vận động đúng cách cho trẻ. Bởi không phải phụ huynh nào cũng có nhận thức đúng đắn về vấn đề đó. Tôi đã vận động phụ huynh cùng sưu tầm tranh ảnh, những bài thơ, câu chuyện có nội dung phù hợp với việc phát triển vận động cho trẻ. Tuyên truyền phụ huynh đóng góp nguyên vật liệu và cùng làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc chăm sóc - giáo dục trẻ đạt kết quả tốt. 2. Kết quả sau khi áp dụng giải pháp tại đơn vị Qua quá trình áp dụng biện pháp, công tác phối kết hợp với phụ huynh đã đem lại hiệu quả đáng khích lệ, nhờ đó mà chất lượng giáo dục giúp trẻ phát triển vận động có nhiều thay đổi tích cực. Trẻ được giáo dục một cách toàn diện, được chăm sóc tận tình và đặc biệt môi trường giáo dục được mở rộng, không chỉ ở trường mà ngay cả ở nhà. Chính vì thế mà đã giúp trẻ phát triển vận động một cách tốt nhất. BẢNG KHẢO SÁT TRẺ ĐẦU NĂM
15 Đầu năm khi chưa áp Mục tiêu dụng biện pháp Nội dung điều tra cần đạt Tỉ lệ Tỉ lệ Đ CĐ % % 1 Trẻ mạnh dạn tích cực tham gia 12 43 16 57 hoạt động Kỹ năng Vận động thô 10 34 18 66 2 vận động Vận động tinh 9 32 19 68 BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT, ĐÁNH GIÁ TRẺ STT Nội dung điều tra Đầu năm khi chưa áp Kết quả cuối năm khi dụng biện pháp đã áp dụng biện pháp Đ Tỉ lệ CĐ Tỉ lệ Đ Tỉ lệ CĐ Tỉ lệ % % % % 1 Trẻ mạnh dạn tích 12 44 15 56 28 100 0 0 cực tham gia. 2 Kĩ năng Vận động 10 36 18 64 26 93 2 7 vận động thô Vận động 9 32 19 68 25 89 3 11 tinh 4.Hiệu quả của sáng kiến 4.1. Hiệu quả khoa học Trẻ có kiến thức về tiền khoa học, nhận biết ghi nhớ các nội dung theo một trình tự nhất định. Tư duy phát triển tốt, khả năng tập trung chú ý nâng cao 4.2 Hiệu quả kinh tế - Khi thực hiện đề án này, tôi luôn tận dụng các nguyên liệu, vật liệu tái chế sẵn có để sáng tạo làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động của trẻ, trang trí môi trường lớp học bằng những đồ dùng gần gũi với trẻ như: Lõi giấy vệ sinh, tăm bông bìa cat tong, vỏ lon, chai nhựa, giấy báo cũ…từ đó vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường, cho phụ huynh không phải mua đồ dùng quá đắt đỏ.
16 4.3 Hiệu quả xã hội * Đối với trẻ: - Trẻ hứng thú tích cực tham gia chơi các đồ chơi vận động tự tạo từ đó giúp phát triển thể chất cho trẻ một cách tự nhiên. - Trẻ chơi vui vẻ biết hợp tác chia sẻ và đoàn kết hơn với bạn khi tham gia vào các trò chơi vận động. - Tạo sự cân bằng giữa sức khỏe và trí tuệ của trẻ. - Trẻ được tham gia các trò chơi vận động có sử dụng đồ chơi tự tạo trong các giờ hoạt động phát triển thể chất * Đối với phụ huynh - Phụ huynh yên tâm khi gửi con đến lớp, thấy được tầm quan trọng của hoạt động giáo dục phát triển vận động. - Phụ huynh quan tâm đến hoạt động giáo dục phát triển vận động của trẻ đúng cách, kết hợp với giáo viên và tạo điều kiện cho trẻ tích cực trong mọi hoạt động. * Đối với giáo viên - Giáo viên tự tin khi lựa chon nội dung và tổ chức các hoạt động nhất là hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ. Tổ chức các trò chơi rất hiệu quả. - Giáo vên đã áp dụng được trong từng chủ đề khác nhau với nội dung phù hợp. - Giáo viên đã nâng cao được nghệ thuật khi lên lớp. 5.Tính khả thi Sáng kiến được áp dụng cho trẻ 3 - 4 tuổi lớp mẫu giáo bé C1 trường mầm non A Đông Mỹ và có khả năng áp dụng rộng rãi cho trẻ 3 - 4 tuổi trong toàn trường cũng như các trẻ 3 - 4 tuổi đang theo học tại các trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Trì. 6.Thời gian thực hiện đề tài sáng kiến - Thời gian thực hiện bắt đầu từ tháng 9 năm 2023 đến tháng 4 năm 2024. 7. Kinh phí thực hiện đề tài: 0 đồng III. Khuyến nghị, đề xuất Tôi rất mong ban giám hiệu tham mưu với cấp trên tạo điều kiện cho giáo viên chúng tôi đi kiến tập, tập huấn ở các chuyên đề về giáo dục phát triển vận động cho mọi đối tượng, để tôi và các chị em đồng nghiệp có điều kiện học hỏi thêm kinh nghiệm giáo dục thể phát triển vận động cho trẻ ngày càng tốt hơn. Tiếp tục đầu tư
17 cho trường, lớp chúng tôi những đồ dùng dạy học tiên tiến để chúng tôi dạy và học đạt kết quả cao hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày …. tháng … năm 2024 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi, không sao chép nội dung của người khác. Người viết Phạm Thị Hoài
18