intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi học tốt môn làm quen chữ cái

Chia sẻ: Bobietbo | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:26

22
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là việc chọn đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn làm quen chữ cái” với mong muốn được chia sẻ với bạn bè đồng nghiệp một số kinh nghiệm để áp dụng trong thực tế giảng dạy ở trường mầm non nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với chữ cái và chất lượng giáo dục nói chung.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi học tốt môn làm quen chữ cái

  1.            UỶ  BAN NHÂN DÂN HUY ỆN GIA LÂM TRƯỜ NG M ẦM NON L Ệ CHI ===== ===== s¸ng kiÕn kinh nghiÖm Đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5­6   tuổi học tốt môn làm quen chữ cái”                     Tên tác giả: Nguy ễn Th ị Quyên         Lĩnh vực/môn: Giáo dục mẫu giáo                             C ấp h ọc : M ầm non
  2. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái Năm học 2018­2019 MỤC LỤC Trang A ĐẶT VẤN ĐỀ 2 I Lý do ch ọn đề tài 2 II Mụ c đích nghiên cứ u 4 B GIẢI QUY ẾT V ẤN ĐỀ 5 I.  Cơ sở  lý luận 5 II Cơ sở  th ực ti ễn 6 1 Đặ c điểm tình hình 7 2 Thuận l ợi 7 3 Khó khăn 7 III   CÁC BIỆN PHÁP. 9 1 BP1: Xây dựng môi trườ ng làm quen ch ữ cái 9 2 BP 2 : D ạy tr ẻ làm quen ch ữ cái trên tiết học 10 BP 3: Sáng tạo và tổ  chức các trò chơ i cho tr ẻ làm  3 12 quen                     ch ữ cái. BP 4: Lồng ghép tích h ợp vào trong các môn họ c khác  4 14 và các ho ạt độ ng trong ngày. BP 5: Ưng dụng công nghệ thông tin vào môn học làm quen  5 16 chữ cái. 6 BP 6: Giao d ục cá nhân tr ẻ và phố i hợp v ới ph ụ huynh 17 IV Kết qu ả 18 C. K ẾT LU ẬN VÀ KHUY ẾN NGH Ị 21 1. Kết lu ận. 21 2. Ki ến ngh ị. 21 2
  3. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái A/ ĐẶT VẤN ĐỀ I .LÝ DO CH ỌN ĐỀ  TÀI            Bác Hồ  v ị  lãnh tụ  thiên tài ­ v ị  cha già kính yêu củ a   dân tộ c Vi ệt   Nam cho r ằng: “Đứ a tr ẻ  hi ền lành hay độ c ác không phả i do bản ch ất  vố n có củ a tr ẻ mà chính là do sự  giáo dụ c củ a ng ườ i l ớn” . “ Hi ền d ữ  đâu ph ải là tính sẵn Ph ần nhi ều do giáo dụ c mà nên”       Th ấm nhu ần l ời d ạy c ủa Bác, công tác giáo dụ c đào tạ o thế  hệ  mầ m   non ­  nh ững  ng ườ i  ch ủ   t ươ ng  lai c ủa  đấ t nướ c   đã,  đang và  sẽ  là  chủ  tr ươ ng lớn c ủa toàn Đả ng, toàn dân. Để  thự c hiện tố t m ục đích giáo dụ c  mà Bác đã mong đợ i cấp h ọc m ầm non  đã có nhữ ng bướ c chuy ển lớn   nhằm góp phần đặ t nền móng đào tạ o con ng ườ i phát triển toàn diệ n ­   có đủ  sứ c khoẻ, đủ  trí tuệ  , tài năng là nhữ ng chủ  nhân tươ ng lai củ a đấ t  nướ c.        Để  thự c hi ện t ốt đượ c mụ c tiêu đó đòi hỏ i ngườ i giáo viên mầ m non  phải có tấ m lòng yêu nghề  mến tr ẻ  m ột cách thự c sự , bằ ng t ất c ả nh ững   kiến   th ức,   k ỹ   năng   mình   đã   đượ c   đào   tạ o   chuyên   ngành   và   cùng     vớ i  lươ ng tâm nghề  nghi ệp, để  đầ u tư  trí tuệ , công sứ c lên mỗ i cuố n giáo  trình, m ỗi trang giáo án. Sự  phát tri ển tâm lý củ a tr ẻ em là mộ t giai đoạ n trong sự phát triể n   củ a con ng ườ i. Trong m ỗi giai  đọ an củ a mộ t đờ i ngườ i có nhữ ng hình  thức t ổ  ch ức cu ộc s ống, cách thứ c hoạt độ ng và phát triể n đặ c trư ng cho   từ ng giai đoạ n đó, bở i v ậy mỗi giai đoạ n cầ n có mộ t phươ ng pháp giáo   dụ c riêng. Có thể ví tr ẻ em nh ư h ạt gi ống đem gieo,hạt gi ống  ấy khi n ảy   mầm   nó   số ng   khác,   khi   thành   cây   ra   hoa   k ết   trái,   nó   lạ i   theo   một   đờ i  số ng khác. Điều đó có nghĩa cầ n t ổ  ch ức h ệ  th ống giáo dụ c phù hợ p vớ i  từ ng  l ứa tu ổi. N ếu  giáo  dụ c  theo  ki ểu th ực  d ụng  ăn xổ i  có thể   sẽ   có  hiệu qu ả  tức th ời, nh ưng v ề  lâu dài không thể  bền vữ ng. Vi ệc cho tr ẻ  họ c   tr ướ c   ch ươ ng   trình   lớ p   1   là   hành   độ ng   kéo   “nhấ c”   cây,   tưở ng   nó  chóng l ớn không khéo sẽ bị đứ t rễ, cây sẽ  không phát triển đượ c. 3
  4. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái     Các công trình nghiên cứu trong lĩnh vực tâm lý lứ a tuổi tr ẻ em và giáo   dụ c cho th ấy, tr ẻ  c ần đượ c vui chơ i, phát triể n tâm lý phù hợ p vớ i quy   luật t ự nhiên theo đúng độ  tuổi.     Đối v ới tr ẻ m ẫu giáo, vui ch ơi là hoạ t độ ng chủ  đạ o. Vui chơ i sẽ  t ạo   ra những bi ến đổ i về  chất trong đờ i số ng tâm lý củ a trẻ . Lứ a tuổ i t ừ  0­6  là   l ứa   tuổi   vàng   cho   s ự   phát   tri ển   c ủa   tr ẻ   v ề   th ể   ch ất,   th ế   gi ới   bi ểu   tượ ng,   cảm   xúc,   tình   cả m   xã   hộ i...Bở i   vậy   c ần   t ạo   môi   trườ ng   thân  thi ện cho tr ẻ  vui ch ơi, ho ạt độ ng, khám phá qua đó phát triển nh ận thức,  ngôn ng ữ  phát tri ển n ến móng nhân cách theo đúng quy lu ật phát triển  củ a tr ẻ.            Trong ch ươ ng trình giáo dục m ầm non đã đảm bả o tính liên thông   giữa các độ  tuổ i, nhà trẻ, mẫu giáo và cấ p tiểu học phù hợ p vớ i sự  phát   tri ển tâm sinh lý củ a tr ẻ , hài hòa giữ a nuôi dưỡ ng, chăm sóc và giáo dụ c.  Chươ ng trình  đề  cao  vi ệc  khuy ến khích tr ẻ  ch ủ   độ ng , sáng  tạ o  tích c ực ho ạt độ ng, sáng tạ o tích cự c hoạt độ ng, chú trọ ng tổ  chứ c ho ạt  độ ng vui ch ơi, tr ải nghi ệm, đả m bả o  tr ẻ  “ học qua ch ơi, ch ơi mà họ c”.  Chươ ng trình đáp  ứ ng m ục tiêu củ a giáo dụ c mầ m non là giúp trẻ  phát   tri ển v ề  th ể  ch ất, tình cả m, trí tuệ, thẩm m ỹ, hình thành nhữ ng yếu tố  đầ u tiên của nhân cách, chu ẩn b ị  cho tr ẻ   vào lớ p 1. Cha m ẹ  có thể  hoàn  toàn yên tâm, khi hoàn thành ch ươ ng trình giáo dụ c m ầm non tr ẻ  đượ c  chu ẩn b ị để  thích  ứ ng và họ c tậ p tố t  ở  lớ p 1. Theo đó, ở  tuổ i này trẻ  cầ n  đượ c hướ ng dẫn để  nhậ n biết những v ật d ụng quen thu ộc  ở xung quanh,   hiểu thêm về  các mố i quan h ệ  ngoài gia đình, biết t ự  chăm sóc, lo cho  mình một cách cơ  b ản nh ất, bi ết t ự  b ảo v ệ, tránh xa nhữ ng mố i nguy  không an toàn, bi ết yêu, bi ết ghét, bi ết b ộc l ộ  c ảm xúc: sử  dụng ngôn  ngữ thành thạo trong giao ti ếp, bi ết s ơ l ượ c v ề con s ố, ch ữ cái...        Vi ệc h ướ ng d ẫn cho tr ẻ  m ẫu giáo 5 tuổ i “Làm quen ch ữ  cái” là cơ  hộ i t ốt để sớ m hình thành ở  tr ẻ nh ững năng lự c hoạ t độ ng ngôn ngữ , thái   độ , phát tri ển trí tuệ  và kỹ  năng làm quen v ới chữ  cái và đặ c biệ t là phát  tri ển ngôn ngữ  m ạch l ạc cho tr ẻ 5 tu ổi. Chu ẩn b ị cho tr ẻ m ột hành trang   “Ti ếng vi ệt” vững ch ắc để  trẻ bướ c vào lớ p 1.       Là m ột giáo viên trực ti ếp gi ảng d ạy trong năm họ c vừ a qua tôi luôn   tìm tòi áp dụng m ọi hình thức đổ i mớ i và nâng cao ph ươ ng pháp quá trình  chăm sóc giáo d ục tr ẻ   đượ c tốt,  đặ c biệ t là việ c nâng cao chất l ượ ng  làm quen v ới ch ữ  vi ết cho tr ẻ  m ẫu giáo 5 tuổi. Vì làm quen ch ữ  cái là 1   4
  5. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái trong   nh ững   ho ạt   độ ng   vô   cùng   quan   trọng   và   cầ n   thi ết   trong   ch ươ ng  trình giáo d ục m ầm  non, góp phần hình thành năng lự c trí  tuệ  và phát  tri ển   t ư   duy,   m ở   r ộng   v ốn   hi ểu   bi ết   để   trẻ   phát   triể n   mộ t   cách   toàn   diện. Đây là nhi ệm v ụ  quan tr ọng và cầ n có sự  lỗ  lự c ph ấn đấ u, quyế t   tâm cao. C ần ph ải chú trọ ng công tác chuyên môn, làm tố t công tác xã hộ i  hóa giáo dục nh ằm đư a chấ t lượ ng giáo dụ c ngày càng đi lên đáp ứng vớ i  yêu cầu  sự   nghi ệp giáo  dụ c mầm non  trong  th ời  đạ i hiệ n  nay. Tôi  đã  từ ng b ướ c nghiên cứ u và rút ra đượ c nhữ ng bài họ c kinh nghi ệm trong   việc d ạy và họ c.        Tuy nhiên vi ệc t ổ  ch ức ho ạt độ ng cho tr ẻ  5­6 tu ổi làm quen vớ i ch ữ  cái  ở  trong tr ườ ng m ầm non là hoạ t độ ng khó, đòi hỏ i sự  tập trung cao  độ  củ a tr ẻ  cũng như  sự  sáng tạ o củ a giáo viên khi tổ  chứ c hoạt độ ng.   Chính vì vậy giáo viên phải tích cực tìm tòi nghiên cứ u, đả m bả o tính  vừ a sức, v ừa gây hứ ng thú cho tr ẻ  khi tham gia ho ạt  độ ng. Nhậ n thứ c  đượ c t ầm quan tr ọng cũng như  nhữ ng khó khăn trong quá trình tổ  chứ c  hoạt độ ng, tôi đã mạ nh d ạn nghiên cứ u đề  tài “  Một số  bi ện pháp giúp   trẻ 5­6 tu ổi h ọc t ốt môn Làm quen chữ cái”. II/ M ỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ  TÀI      Vi ệc ch ọn đề  tài “  Một số  bi ện pháp giúp trẻ  5­6 tu ổi h ọc t ốt môn   làm quen ch ữ cái”  với mong muốn đượ c chia sẻ v ới b ạn bè đồ ng nghiệ p   mộ t số  kinh nghi ệm để  áp dụ ng trong th ực t ế  gi ảng d ạy  ở  tr ườ ng m ầm   non   nh ằm   nâng   cao   ch ất   l ượ ng   cho   tr ẻ   làm   quen   v ới   ch ữ   cái   và   chấ t  lượ ng giáo dụ c nói chung. 5
  6. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái                                        B/ GIAI QUY ẾT V ẤN ĐỀ   I/ C Ơ S Ở LÝ LUẬN: Các chươ ng trình giáo dụ c mầ m non trên thế  giới nói chung cũng  như   ở  Vi ệt Nam ta nói riêng phát tri ển ngôn ngữ  cho tr ẻ  m ầm non t ừ  0   đến 6 tu ổi có vị  trí đặ c biệt quan trọng. Tr ườ ng m ầm non cũng là trườ ng  họ c đầ u tiên củ a tr ẻ,  ở  đây có điề u kiện, có cơ  hộ i lớ n hơ n để  giáo dụ c   ngôn ng ữ  cho tr ẻ. Trong quá trình phát tri ển ngôn ngữ  cho tr ẻ  thì ngườ i  giáo viên có vai trò góp ph ần thúc đẩ y quá trình đó phát tri ển một cách  tích c ực nh ất. M ặt khác, trên bướ c đườ ng phát triển về kĩ năng ngôn ngữ  và   giao   ti ếp   c ủa   tr ẻ   giáo   viên   chính   là   ngườ i   phát   hiện   và   hình   thành  những kĩ năng ngôn ngữ  đồ ng th ời cũng là ngườ i quan sát, đánh giá khả  năng ngôn ng ữ  c ủa tr ẻ. S ự  phát triển ngôn ngữ  củ a tr ẻ  luôn đồ ng hành  vớ i   sự   tr ươ ng   tác   và   giúp   đỡ   củ a   ngườ i   lớ n.   Y ếu   tố   mô     phỏ ng,   bắ t   ch ướ c ngôn ngữ  của ng ườ i l ớn là mộ t trong nh ững y ếu tố  quan tr ọng  hình thành  và phát tri ển ngôn ngữ  c ủa tr ẻ. Th ực t ế  cũng đã chứ ng minh   rằng  quá trình phát tri ển ngôn ngữ  c ủa tr ẻ  là phả i để  trẻ  họ c nói bằ ng  cách nói qua môi trườ ng s ống th ực c ủa chính bả n thân trẻ  chính vì vậ y  mà   vi ệc   t ạo   c ơ   h ội   để   trẻ   thự c   hành   nói   là   rấ t   cầ n   thi ết.   Nhi ều   khi  ngườ i lớn chúng ta t ưở ng nh ư  tr ẻ  h ọc ngôn ngữ   ở  trong gi ờ  học nghiêm  ch ỉnh nh ư  trong ho ạt độ ng có chủ  đích thì họ c đượ c nhiề u hơ n  ở  ngoài  giờ  học. Hoàn toàn không phải v ậy, tr ẻ  em không thụ  độ ng, trẻ  em h ọc  6
  7. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái lẫn nhau, học v ới nhau trong khi ch ơi cùng nhau, học ngôn ngữ  khi nghe   ngườ i l ớn nói chuy ệnv ới nhau, h ọc trong sinh ho ạt giao ti ếp hàng ngày  vớ i nh ững ng ườ i xung quanh, h ọc trên tivi và trên các phươ ng tiện thông  tin đạ i chúng...           Ngôn ng ữ  có vai trò đặ c bi ệt quan tr ọng đố i vớ i sự  hình thành và  phát tri ển nhân cách toàn di ện c ủa tr ẻ. Ngôn ngữ  phát triển giúp trẻ  mở  rộ ng giao ti ếp, giúp   tr ẻ  có nhữ ng điề u kiện họ c hỏi nh ững gì tố t đẹ p  xung quanh. Giáo viên b ằng l ời cũng dễ  dàng hơ n trong vi ệc gi ải thích,   nêu g ươ ng, thuy ết ph ục tr ẻ, giáo dụ c hành vi đạ o đứ c cho tr ẻ. Chính vì  vậy , ngôn ngữ là phươ ng tiện để  giáo dụ c trẻ mộ t cách toàn diệ n.           Ở  tr ườ ng m ầm non, tr ẻ  đượ c làm quen vớ i 29 ch ữ  cái tiế ng việt.   Từ  đó, tr ẻ  nh ận bi ết m ặt ch ữ, phát âm đúng chữ  cái, nghe phát âm tìm  đượ c ch ữ  cái, nhìn vào chữ  cái đọ c đượ c âm tươ ng  ứ ng, Ngoài ra, tr ẻ  còn đượ c đọ c mộ t số  câu ca dao, câu thơ , đồ ng dao có chư a âm củ a chữ  cái nhằm hoàn thi ện b ộ  máy phát âm và khả  năng ngôn ngữ  mạ ch lạc,  biểu  cảm,nói   đúng  ngữ   âm   tiếng   vi ệt.Tr ướ c   đây  việ c   tổ  chứ c  cho  tr ẻ  làm quen v ới 29 ch ữ  cái còn mang tính ch ất ho ạt độ ng biệt lậ p, tr ẻ  hoạt   độ ng ch ưa th ực s ự  hi ệu qu ả  trong vi ệc làm quen ch ữ  cái. Trong nh ững   năm g ần đây, vi ệc t ổ  ch ức ho ạt độ ng cho tr ẻ  5­6 tu ổi làm quen vớ i ch ữ  cái đã đượ c đặ t lên mộ t vị  trí quan trọng. Tr ẻ   ở  độ  tuổ i này đượ c làm   quen v ới cách đọ c và nhậ n bi ết phân biệt 29 ch ữ  cái. Đây chính là cơ  sở ,   là ti ền đề  đầ u tiên chuẩn b ị  cho tr ẻ  nh ững k ỹ  năng cầ n thiết để  vào lớ p  1.                Ngoài ra, ho ạt độ ng làm quen ch ữ  cái còn giúp tr ẻ  bi ết c ầm bút,   ngồi đúng t ư th ế  khi tô, viết. Do đó việc cho tr ẻ làm quen với ch ữu cái là   hoạt độ ng r ất quan tr ọng trong ch ươ ng trình giáo dụ c tr ẻ  5­6 tuổi. Ho ạt   độ ng này không ch ỉ giúp hình thành nhữ ng cơ sở ban đầ u củ a kỹ  năng nói   ti ếng m ẹ  đẻ  mà còn giúp tr ẻ  có nhữ ng hiểu bi ết k ỹ  năng cơ  bả n, hỗ  trợ  tr ực ti ếp và tích cực cho bộ môn Tiếng việt  ở tr ườ ng Ti ểu h ọc.          Nh ư  chúng ta đã biết tr ẻ  mẫu giáo 5 tuổi khi b ướ c vào trườ ng tiểu   họ c là mộ t bướ c ngo ặt l ớn và khó khăn đố i vớ i tr ẻ. Bởi vì  ở  mẫ u giáo   tr ẻ  đang quen v ới vui ch ơi là hoạ t độ ng chủ  đạ o, như ng khi tr ẻ  vào tiể u  họ c thì học t ập l ại là vai trò chủ  đạ o nên việc cho tr ẻ  làm quen vớ i ch ữ  cái  ở  tr ẻ  m ẫu giáo không phải là đư a chươ ng trình tiếng vi ệt c ủa l ớp 1   vào d ạy mà  ở  đây tr ẻ  m ẫu giáo 5 tuổ i  đượ c sử  dụ ng các yế u tố  vui chơi   7
  8. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái và các nhi ệm v ụ  h ọc tập sáng tạ o thông qua các hoạ t độ ng họ c tậ p. Bản   thân tôi là một giáo viên đượ c nhà trườ ng phân công công tác giả ng dạy   tr ẻ   ở  độ  tuổ i 5­6 tuổi. Qua nh ững năm trự c tiếp gi ảng dạy tôi nhậ n thấ y  rằng   tr ẻ   làm   quen   v ới   ch ữ   cái   không   phả i   là   việ c   dễ   làm,   nó   đòi   hỏ i  ngườ i giáo viên phải kiên trì, chịu khó biết vận d ụng linh ho ạt, sáng tạ o  trong quá trình lên l ớp để  tr ẻ  lĩnh hộ i đầ y đủ  kiế n thứ c củ a bộ  môn chữ  cái. II/ C Ơ S Ở TH ỰC TI ỄN:       Quá trình tr ưở ng thành của đứ a tr ẻ  bên cạ nh th ể  ch ất và phầ n quan  trong không th ể  thi ếu chính là ngôn ngữ . Ngôn ngữ  là công cụ  để  trẻ  họ c   tập và vui ch ơi nh ững ho ạt  độ ng chủ  yếu của tr ườ ng m ầm non. Ngôn  ngữ  đượ c trong tất c ả  các loại hình giáo dụ c,  ở  mọ i nơ i, m ọi lúc, như  vậy, ngôn ngữ  cần cho t ất c ả các hoạt độ ng và ngượ c lạ i mọ i hoạt độ ng  tạo c ơ  h ội cho ngôn ngữ  tr ẻ  phát triển . V ậy bộ  môn làm quen vớ i ch ữ  cái là mộ t ph ần, m ột b ộ ph ận c ủa vi ệc phát triển ngôn ngữ  trong ch ươ ng   trình chăm sóc giáo d ục tr ẻ  5­6 tu ổi, do đó làm quen v ới ch ữ  cái nó có ý  nghĩa quan tr ọng vi ệc phát tri ển ngôn ngữ  cho tr ẻ.        Thông qua vi ệc làm quen v ới ch ữ  cái cung c ấp thêm vố n t ừ  v ề  th ế  giớ i xung quanh. Cho tr ẻ  làm quen v ới ch ữ  cái còn giúp trẻ    hi ểu đượ c  mố i quan h ệ    gi ữa ngôn ngữ  nói vớ i ngôn ngữ  viết, tr ẻ  hi ểu th ế  nào là  đọ c và viết sau này  ở  tr ườ ng phổ  thông, thông qua viêc tìm kiế m các chữ  cái khác nhau  ở các vị trí khác nhau của từ  giúp tr ẻ phát triển óc quan sát,  ghi nhớ  có chủ  đị nh. Làm quen v ới ch ữ  cái còn giáo dụ c tình cả m, mở  rộ ng hi ểu bi ết cho tr ẻ, chu ẩn  b ị tích cự c cho tr ẻ  vào trườ ng tiể u họ c.       B ắt ngu ồn t ừ  nh ững t ầm quan tr ọng trên, nên là một  giáo viên mầ m   non tôi luôn tìm tòi đư a ra nh ững phươ ng pháp giả ng d ạy sao cho l ượ ng  kiến th ức tr ẻ  ti ếp thu  đượ c đạ t kế t quả  cao, tr ẻ  h ứng thú, sôi nổ i tích  hợ p đượ c nhi ều nội dung vào giả ng dạy để  giờ  họ c phong phú hơ n, tạ o  sự  lôi cu ốn đố i vớ i tr ẻ  và phù hợ p với điề u kiện trườ ng mình đang công  tác.       Th ấy đượ c tầ m quan tr ọng c ủa ho ạt độ ng làm quen vớ i chữ  cái,   bản thân tôi đã cố  gắng th ực hi ện t ốt chuyên đề  họ c hỏ i kinh nghi ệm  ở  các đồ ng nghi ệp, nghiên cứ u các biện pháp hữ u hi ệu nhất nh ằm truy ền   thụ  đến tr ẻ  sao cho tr ẻ  lĩnh hộ i mộ t cách nhẹ  nhàng thoả i mái hơ n tránh  đượ c sự  gò bó. Và tôi chọ n đề  tài nghiên cứ u “ Một số  bi ện pháp gúp   trẻ 5­6 tu ổi h ọc t ốt môn chữ  cái”. 8
  9. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái 1/Đặc điểm, tình hình chung: Tr ườ ng Mầm non L ệ  Chi thu ộc xã Lệ  Chi mộ t xã nằ m cuố i huy ện  Gia Lâm ngoại thành hà Nộ i.   Tr ườ ng có  3  khu n ằm r ải rác trên đị a bàn  xã:   Khu  Trung  tâm,  khu  Sen  Hồ,  khu  Cổ   Giang. Năm  h ọc  này  tôi   đượ c  phân công d ạy l ớp MGL A2. L ớp có 55 tr ẻ  trong đó 33 tr ẻ  là gái và 22  tr ẻ là trai. Ph ụ huynh đa số  đề u làm công nhân may. 2/ Những thu ận l ợi và khó khăn: 2.1/ Thu ận l ợi       ­ Đượ c sự  quan tâm củ a BGH nhà trươ ng đầ u tư  cơ  sở  vậ t chất, t ạo   mọ i điều kiện thu ận l ợi cho vi ệc d ạy và họ c.       ­ Phòng h ọc r ộng rãi, thoáng mát, có sân ch ơi sạch s ẽ  thu ận ti ện cho   việc ti ến hành các hoạt độ ng họ c tập vui c ủa tr ẻ.       ­ L ớp có 3 giáo viên có trình độ  trên chu ẩn và đạ t chuẩn, nhi ệt tình,  yêu ngh ề, m ến tr ẻ, có tinh th ần trách nhiệm trong công việc.       ­ Giáo viên đã bi ết  ứng dụng công nghệ  thông tin vào giả ng dạy.        ­ L ớp có 55 học sinh, tr ẻ  trong l ớp có cùng độ  tuổ i và đề u họ c qua   mẫu giáo nhỡ .            ­ Đa số  ph ụ  huynh ph ối k ết h ợp v ới giáo viên trong vi ệc chăm sóc   giáo dục tr ẻ. 2.2/ Khó khăn       ­ Khả năng ti ếp thu c ủa tr ẻ không đề u.       ­ M ột s ố  tr ẻ phát âm tiếng đị a phươ ng.       ­ Giáo viên còn lúng túng ch ưa phát huy h ết kh ả  năng sáng tạo trong   việc t ổ ch ức ho ạt độ ng.       ­ M ột s ố  ph ụ  huynh ch ưa th ực s ự  quan tâm đúng mự c, chưa hi ểu rõ  vai trò củ a ho ạt độ ng cho tr ẻ làm quen với ch ữ cái. 3/ Điều tra thực tr ạng : 3.1/ Đối với cô            ­  Nh ận th ức của giáo viên ch ưa đồ ng đề u, nghệ  thuật lên lớ p còn  hạn ch ế, hình thức còn đơ n điệ u, lặ p đi lặ p lạ i, chưa linh ho ạt khi t ổ  ch ức các ho ạt độ ng làm quen v ới ch ữ  cái nên chư a thu hút đượ c sự  tậ p   trung c ủa tr ẻ.        ­ Các bi ện pháp mà giáo viên sử  d ụng ch ưa mang l ại hi ệu qu ả  cao,   tr ẻ   ít  có  cơ  hội   để  diễn   đạ t  ý  kiế n,  suy  nghĩ  hiể u  biết  củ a   bản  thân.  9
  10. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái Trong ti ết học đa số  tr ẻ  ch ỉ  thụ  độ ng nghe cô nói và làm theo chính vì  vậy không phát huy đượ c tính tích cự c và sáng tạ o củ a tr ẻ.            ­ Bên c ạnh đó còn có nguyên nhân do c ơ  s ở  v ật ch ất còn hạ n ch ế,   tr ườ ng có nhiều điể m lẻ, giáo viên chư a m ạnh d ạn ti ếp c ận v ới nh ững   đổ i m ới trong gi ảng d ạy, đồ  dùng đồ  chơ i chư a phong phú. 3.2/ Đối với tr ẻ:       ­ Khi nh ận l ớp tôi đã bướ c đầ u đi vào tìm hiểu đặ c điể m, nhậ n thứ c   củ a tr ẻ. Sau khi tìm hi ểu, b ướ c đầ u tôi đã đi vào khả o sát trẻ. Để  biết đượ c chính xác khả  năng họ c tập của tr ẻ  v ề  môn chữ  cái  ngay   từ  đầ u năm tôi đã làm khảo sát lớ p tôi chủ  nhiệm g ồm 55 cháu như  sau :  Mứ c độ đạt đượ c Số trẻ  TT Nội dung Ch ư a  KS Đạt(%)  đạt(%) 1 ­Tr ẻ nh ận bi ết, nh ớ đúng mặ t  55 60% 40% chữ cái đã họ c  2 ­ Tr ẻ  phát âm ch ữ  cái rõ ràng  55 70%         30% chính xác. 3 ­   Kỹ   năng   tô   viết,   t ư   th ế  55 55%        45% ngồi, cách cầm bút 4 ­   Tr ẻ   tích   c ực  tham   gia  ho ạt   độ ng làm quen ch ữ vi ết      55    75%        25% 5 ­   Bi ết   cách   cầm   sách,   m ở  sách ra xem và  quy trình đọ c      55    80%        20%   Sau khi kh ảo sát với k ết qu ả  trên bả n thân tôi thấ y những bi ện pháp   thông thườ ng bài soạn d ập khuôn, cứ ng nhắc ch ưa có biệ n pháp mớ i tác  độ ng thì ch ất l ượ ng đạ t trên trẻ  về  các mứ c độ  trung bình và yế u còn  cao, s ố  tr ẻ  nh ận bi ết và phát âm đúng còn thấ p. Vì vậ y tôi đã suy nghĩ   làm th ế  nào để  có biện pháp hữ u hi ệu nh ất trong vi ệc th ực hi ện nâng  cao hi ệu qu ả giúp tr ẻ  5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ  cái. III/ CÁC BIỆN PHÁP ĐàÁP DỤNG 1/ Bi ện pháp 1: Xây dựng  môi trườ ng cho tr ẻ làm quen ch ữ cái           Môi tr ườ ng có tác dụ ng tốt đế n quá trình giáo dụ c tr ẻ. Đặ c biệ t vớ i   tr ẻ  m ẫu giáo thì nhữ ng  gì mớ i lạ  đẹ p mắ t hấ p dẫ n là gây đượ c sự  chú ý  củ a   tr ẻ.   Để   tr ẻ   đượ c   làm   quen   với   ch ữ   cái   ở   mọ i   góc   trong   và   ngoài   10
  11. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái lớ p,tôi luôn cố  gắng t ạo môi tr ườ ng  th ật đẹ p để  cuố n hút trẻ  .Ở  lớ p tôi  trang trí các góc chơi b ằng chính các sả n ph ẩm c ủa cô và trẻ.  Riêng góc  họ c t ập –sách tôi luôn dành các mả ng t ườ ng m ở  v ới bài tậ p sáng tạ o, tái   tạo để  cho tr ẻ  đượ c tự  do làm các bài tậ p theo kh ả  năng, sở  thích củ a  mình, tự  tin phát âm, tô vẽ  các chữ  tr ẻ  đã họ c, đượ c ghi tên mình, vẽ  các   câu truy ện theo trí tưở ng t ượ ng sáng tạ o. Vi ệc trang trí đượ c tôi thự c  hiện theo ch ủ đề  . Ví dụ:   Góc h ọc t ập phía trên kho ảng tườ ng r ộng tôi dán chữ  “Vui cùng  ch ữ cái” và tôi lựa ch ọn c ắt dán để  phù hợ p vớ i chủ đề  sự  kiệ n trong các  tháng.       V ới ch ủ  điểm thế  gi ới th ực v ật” thì tôi cắ t xố p mầ u thành mộ t cây to  sau đó cho tr ẻ v ẽ c ắt dán hoặ c sư u t ầm ho ạ  báo tranh ảnh v ề  các loạ i lá,   hộ t h ạt ... sau đó cho tr ẻ  c ắt các chữ  cái l,m,n  và cho tô màu ,in chữ  x ếp  theo ch ữ m ẫu.                    Hình ảnh góc “Vui cùng ch ữ cái” Ví dụ :  Ở ch ủ đề  sự  kiệ n “ Thế  gi ới độ ng vậ t”       ­ Tôi cho tr ẻ  vi ết ch ữ, x ếp ch ữ, gài chữ  theo mẫu  d ướ i các hình ả nh  và ch ữ m ẫu c ủa cô về các con vật . 11
  12. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái       ­ Cho tr ẻ  còn thi ếu trong các từ, sau đó nố i các từ  dướ i hình  ả nh có  sẵn ,hoặc n ối ch ữ  cái theo yêu cầ u có trong từ  dướ i hình  ả nh có sẵ n vớ i  các ch ữ cái in đậ m.       Và những hình  ả nh đó tôi thườ ng thay đổ i để  phù hợ p vớ i chủ  đề  sự  kiện Không nh ững  ở  góc “Vui cùng ch ữ  cái” mà xung quanh l ớp tôi đề u  viết ti ếng và từ  tươ ng  ứng, như  h ộp đự ng hoa lá, rổ  đự ng hình . Hoặ c  dán xung quanh l ớp các cụm t ừ  nh ư  : Bút chì thông minh, b ảng th ời ti ết,   bé lên l ớp, tên của tr ẻ, t ất c ả  nh ững cái đó đề u phả i vừ a tầ m nhìn vớ i  tr ẻ. Ho ặc có nhữ ng b ức v ẽ  của tr ẻ  đượ c viế t tên trẻ  vào phía trái, làm  như  th ế  tr ẻ  đượ c sử  dụ ng ngay trên hoạt độ ng làm quen chữ  cái trẻ  họ c   đến nhóm ch ữ cái gì tôi cho tr ẻ tìm xung quanh l ớp nhóm chữ  cái đó, phía  dướ i tôi đặ t giá để  đự ng đồ  dùng phụ c vụ  môn chữ  cái đồ  dùng củ a cô  và tr ẻ  như  bút chì,bút màu, vở  tập tô ... ngoài ra còn có đồ  dùng phụ c vụ  cho bu ổi chơi nh ư  mũ độ i có gắ n chữ , hoa lá, hộ t hạ t, chữ  cái rờ i, các   ch ấm tròn để  tr ẻ  ghép ch ữ, lô tô .T ừ  vi ệc t ạo môi trườ ng làm quen chữ  cái đã tạo cho tr ẻ h ứng thú hơ n vào tiết họ c . 2/ Bi ện pháp 2:Dạy tr ẻ làm quen v ới ch ữ cái trên tiế t học   Hình th ức cho tr ẻ  làm quen với ch ữ  cái thông qua ho ạt độ ng họ c  tập là hình th ức c ơ  b ản và chủ  yếu, vì nó thự c hiện đượ c mụ c đích yêu  cầu của văn họ c. Ki ến th ức mà trẻ  thu nhận đượ c có hệ  thố ng lôgíc. Để  ti ết h ọc đi vào tâm hồ n tr ẻ  m ột cách số ng độ ng, không khô khan, cứ ng   nhắc thì điều  đầ u tiên là cô giáo th ực sự  phải có mộ t tài nghệ  dẫ n d ắt.   Hoạt độ ng họ c làm quen với ch ữ  cái đư a thế  giớ i ch ữ  đế n vớ i trẻ  bằ ng  nhi ều ph ươ ng pháp, hình thức khác nhau. Các phươ ng pháp, hình thứ c đó  gắn li ền với nhau m ột cách ch ặt ch ẽ. M ỗi ph ươ ng pháp, hình thứ c đề u  có  ư u th ế  và hạ n ch ế  nh ất đị nh. Vì vậ y khi dạ y tr ẻ  làm quen vớ i chữ  cái  cô giáo cần lựa ch ọn các phươ ng pháp, hình thứ c phù hợ p vớ i yêu cầ u  củ a t ừng ti ết d ạy,  để  thu hút sự  t ập trung chú ý tạ o hứ ng thú củ a trẻ  trong   ti ết   h ọc,   giúp   cho   giờ   học   đạ t  hiệu   quả   cao.   Mu ốn   v ậy  cô   giáo  phải:    ­ L ấy tr ẻ làm trung  tâm. ­ Phát huy tính tích cực c ủa tr ẻ. ­ Dạy tr ẻ theo hướ ng l ồng ghép tích hợ p. Mộ t yêu cầu đặ t ra đố i vớ i giáo viên khi cho tr ẻ  "Làm quen ch ữ  cái" là các ki ến thức khi truy ền th ụ đế n trẻ phải h ết sức ng ắn gọn, tuy ệt  12
  13. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái đố i tránh hình th ức, d ập khuôn, luôn sáng tạ o đổ i mớ i vì thế  trướ c khi   lên lớp m ột ti ết d ạy "Làm quen chữ  cái" tôi phả i chu ẩn b ị  đồ  dùng, soạ n  bài và nghiên cứu k ỹ bài soạn. N ắm rõ yêu cầ u củ a bài dạ y chọ n trò chơ i  phù hợ p v ới nguyên tắc độ ng ­ tĩnh phù hợp với ch ủ đề.      Ngoài ra, để  tạo hứng thú thì cô phả i có nghệ  thuật lên lớ p ngôn  ngữ di ễn đạ t ngắn g ọn để  hấ p dẫ n tr ẻ vào tiế t họ c.  + Đối với ho ạt độ ng làm quen ch ữ cái mớ i:  Ở  hoạt độ ng này bướ c đầ u trẻ  đượ c làm quen vớ i từ ng ch ữ  cái có  trong   nhóm   ch ữ   và   tr ẻ   đượ c   lầ n   lượ t   làm   quen   các   chữ   qua   v ật   ch ất,  tranh  ảnh mà trong đó có chứa m ột ch ữ  cái mà chúng ta đị nh cho tr ẻ  làm  quen. VD: Tr ẻ làm quen v ới ch ữ G, Y  (Khi d ạy v ề giao thông). tr ướ c tiên là cách vào bài đ ể gây sự  hứng thú đố i vớ i tr ẻ, tôi cho  cả lớ p đọ c thơ  "Cô dạy con".   "M ẹ, M ẹ  ơi cô dạ y Bài ph ươ ng ti ện giao thông  Máy bay bay đườ ng không  Ôtô ch ạy đườ ng bộ Tàu thuy ền ca nô đó Là đườ ng thuỷ mẹ ơi ....  Qua đó, tr ẻ  tri giác và hi ểu rõ hơ n v ề  ph ươ ng ti ện giao thông và  đặ c  bi ệt   là  đượ c   đọ c  và  làm  quen   từng  ch ữ  cái,  tiếp   đế n   tôi   đư a  bứ c  tranh v ẽ  v ề   thuy ền g ỗ, h ỏi b ức tranh này vẽ  về  cái gì ? ( Thuy ền g ỗ).  Thuy ền g ỗ  đi  ở  đâu, nõ có tác dụ ng gì, nó vậ n hành như  thế  nào  .... Qua  bứ c tranh tr ẻ hi ểu rõ hơ n và tăng thêm tính tò mò hấ p dẫ n. Sau đó cô giớ i  thi ệu d ướ i b ức tranh có từ  " Thuy ền g ỗ" b ạn nào hãy lên ch ỉ  nh ững ch ữ  cái đã đượ c họ c và cô cho tr ẻ  làm quen v ới ch ữ  "G". Ti ếp đế n chữ  "Y"   ( có th ể  sử  d ụng luôn trong hình  ả nh Thuy ền g ỗ) ho ặc  cô hỏi tr ẻ: Ngoài  Thuy ền g ỗ  ra thì còn có ph ươ ng ti ện giao thông gì nữ a ? Tr ả  lời: "Máy  bay .... ". Cô và tr ẻ  cùng đàm tho ại v ề  máy bay dùng để  làm  gì ? Bay  ở  đâu ? Cô đư a máy bay nhựa ra cho tr ẻ  quan sát, đàm thoại và hỏi: Ai có  thể  lên rút cho cô 2 ch ữ  cái giố ng nhau trong t ừ  "Máy bay" và tr ẻ  lên rút   ch ữ "Y". + Đối với   hoạt độ ng ôn chữ  cái  ở  tiết 2:   Để  có nhi ều đồ  dùng  cho tr ẻ  tham gia  ở  ho ạt độ ng này t ôi huy độ ng   phụ  huynh   sư u tầm bìa  13
  14. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái catton,  lịch   cũ,  tranh   ảnh,   ho ạ   báo   về   các   phươ ng   ti ện   nh ư:   Máy   bay,  đoàn tàu, ôtô, thuy ền bu ồm.... H ướ ng d ẫn tr ẻ  c ắt sát mép các hình  ả nh  đó. Khi vào trò ch ơi cô giớ i thi ệu các bến và phươ ng tiện giao thông nào  có t ừ   ứng v ới b ến nào thì phả i về  bến đó, khi tr ẻ    đượ c làm quen tìm tòi  cắt dán sẽ  t ạo cho s ự  khéo léo củ a đôi tay và thuậ n l ợi trong vi ệc vi ết   ch ữ, dán các chữ  cái lên các phươ ng ti ện giao thông, trẻ  hứ ng thú hơ n   vớ i chính đồ  dùng mình làm ra .      Hay khi d ạy v ề t ết và  mùa xuân với ti ết h ọc "Làm quen ch ữ  cái" L,   M, N. Tôi cho tr ẻ  s ưu t ầm hoa khô, lá khô, các loại h ột, h ạt. Nh ững v ật   li ệu đó đều phải ch ứa các chữ  cái L, M, N như: Lá na, hạ t mơ , hoa hồng,   hoa loa kèn, .... cô và tr ẻ  cùng ph ết  màu vào sao cho t ươ ng  ứng v ới màu  lá, màu h ạt màu hoa.... v ới cách làm đồ  dùng, đồ  chơ i nh ư  v ậy tôi thấ y  có những hi ệu qu ả đáng kể. Tr ướ c h ết là giảm sự  đầ u tư  củ a nhà trườ ng  cũng nh ư giáo viên trong điều ki ện kinh t ế eo h ẹp và cái đượ c lớ n nhấ t ở  đây là tr ẻ  có hứ ng thú khi tham gia làm đồ  dùng cho ti ết h ọc, tr ẻ  sôi nổ i  hơ n vì mình có phần trong đó, đến gi ờ  học tr ẻ  đượ c họ c bằng đồ  dùng  do mình làm ra nên rất h ứng thú.    Để   ti ết   h ọc   làm   quen   v ới   chữ   cái   đươ c   thành   công   và   trẻ   hiể u  bài ,mộ t yêu cầu đặ t ra đố i vớ i giáo viên khi cho tr ẻ làm quen vớ i ch ữ cái  là   ki ến th ức khi truy ền th ụ   đế n trẻ  phả i h ết sức ng ắn g ọn ,d ễ  hi ểu,   tránh sự  rập khuôn, luôn sáng tạo đổ i mớ i vì thế  tr ướ c khi lên lớ p mộ t  ti ết d ạy làm quen với ch ữ  cái tôi phả i chu ẩn b ị  đồ  dùng chu đáo, nghiên  cứ u   bài so ạn k ỹ  l ưỡ ng .   Trong khi d ạy mu ốn tr ẻ  ghi nh ớ  các chữ  cái  đượ c lâu hơ n cô cầ n phải liên hệ  thự c tế  h ỏi tr ẻ  ch ữ  cái đó giố ng cái gì   hay con gì hay đồ  vật gì? Để  phát huy tính tích cự  và tư  duy của tr ẻ. Ví  dụ: Ch ữ  o giống qu ả tr ứng, qu ả cam. Ch ữ y gi ống cái nạ ng.            Song song v ới vi ệc làm quen v ới m ặt ch ữ  tôi còn phả i hướ ng tr ẻ  cách c ầm bút đúng , cách mở  sách, cách tô sao cho đúng , tô trùng khít  ch ữ   như   khi   tô   các   con   ph ải   ngồi   ngay   ng ắn   l ưng   th ẳng,nđầ u   hơ i   cúi,ncầm bút bằng tay phải b ằng ba ngón tay,mở  sách từ  từ  nhẹ  nhàng  không làm rách, quăn mép sách. Ví dụ tô chữ o các con đặ t bút chì từ  đỉ nh  giữa ch ữ o tô ừ  trái qua ph ải theo v ệt ch ấm m ờ thành một vòng tròn khép   kín .    3/ Bi ện pháp 3: Sáng t ạo và tổ ch ứ c các trò chơi làm quen chữ cái: 14
  15. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái            Mu ốn tr ẻ  hi ểu bài nhanh nh ớ  lâu ,thì tr ẻ  phải đượ c trự c tiếp tham   gia vào các hoạt độ ng. Tôi đã sư u tầm   ,sáng tác đượ c một số  trò chơ i   khi cho  tr ẻ  làm quen với ch ữ  cái để  trẻ  tăng hứ ng thú ,củ ng cố  kỹ  năng cụ  thể  như sau: * Trò ch ơi: Vi ết ch ữ lên bột m ỳ. ­ Chuẩn bị: Một chiếc đĩa , bột mỳ. ­ Cách chơi: ­ Đổ một ít bột mì lên đĩa. ­ Dùng ngón tay trỏ vẽ một chữ cái lên đĩa bột và nói to chữ cái đó. ­ Xóa chữ cái đó đi bằng lòng bàn tay và bạn có thể vẽ lại một lần nữa. Giờ  thì tới lượt con bạn. ­ Hướng dẫn con làm lại nếu trẻ  vẽ  sai chữ  cái. Lặp lại hoạt động này với   các chữ cái in thường. * Trò ch ơi: Truy ền tin. ­ Chu ẩn b ị: tấm thi ệp. ch ữ cái cầ n chơi. ­ Cách ch ơi : Lấy 2 ho ặc 3 t ấm thi ệp sau đó in chữ  cái cầ n họ c vào tấ m   thi ệp đó. Tr ẻ  chia v ề  độ i đứ ng hoặ c ngồ i theo hàng dọ c . Khi có hiệ u   lệnh ch ơi  cô phát  cho mỗi   độ i tr ưở ng là ngườ i  đứ ng  đầ u 1 tấ m thiệp  trong đó có ch ữ  cái cần học. Nhi ệm v ụ  g ấp thi ệp l ại r ồi truy ền tin  đế n  cho các b ạn sao cho t ới b ạn cu ối cùng phả i ch ạy nhanh lên sau đó nói  trong t ấm thi ệp c ủa độ i mình có chữ  cái gì. ­ Lu ật chơi: Độ i nào truyền nhanh và chính xác thì chiến thắng. * Trò ch ơi: Khéo léo và nhanh trí ­ Chu ẩn b ị: Cần câu nam châm, nét của các ch ữ cần h ọc, c ầu, ao. ­ Cách ch ơi :  Chia l ớp làm 2 độ i đi trên chi ếc c ầu dung c ần câu các nét  ch ữ sao cho b ạn tr ướ c và sau câu phả i gắ n hoàn thiệ n chữ  cái đó ­ Lu ật chơi: Ch ơi theo lu ật ti ếp s ức,  độ i nào nhanh và chính xác chiế n   thắng. * Trò ch ơi: Đánh tr ống truy ền loa. ­ Chu ẩn b ị: Một cái trống, dùi trố ng, ch ữ cái to cầ n ch ơi. ­ Cách ch ơi :  Chia l ớp làm 2 độ i đi trên chi ếc c ầu dung c ần câu các nét  ch ữ sao cho b ạn tr ướ c và sau câu phả i gắ n hoàn thiệ n chữ  cái đó ­ Lu ật chơi: Ch ơi theo lu ật ti ếp s ức,  độ i nào nhanh và chính xác chiế n   thắng. 15
  16. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái       Vi ệc t ổ  ch ức trò chơ i làm  quen v ới ch ữ  cái phả i theo một “ch ươ ng   trình” xuyên su ốt ,cô giáo là ngườ i dẫn ch ươ ng trình kế t hợ p khéo léo  các trò ch ơi, có kho ảng th ời gian cho tr ẻ  th ư  giãn bằ ng các trò chơ i linh  độ ng xen k ẽ ,để tr ẻ  cảm th ấy tho ải mái , và tích cự c tham gia.            B ằng các trò chơi mới tr ẻ  s ẽ  h ứng thú khám phá nhữ ng điể m mớ i   củ a bài học, t ạo đượ c sứ c hút mạ nh mẽ  của tr ẻ  vào bài họ c và giúp trẻ  khắc sâu trí nhớ  về cấu tạo ch ữ đượ c làm quen.            Cho nên v ới m ỗi ti ết d ạy tôi luôn tìm tòi, sáng tạ o nh ững trò chơ i  mớ i,   cách   ch ơi   m ới   ứng   d ụng   v ới   các   hình   thứ c   khác   nhau,   th ườ ng  xuyên thay đổ i trò chơi để tạ o sự  mớ i lạ h ứng thú vớ i trẻ . 4/ Bi ện pháp 4: Lồng ghép tích h ợp các môn học khác:       Hoạt độ ng làm quen v ới ch ữ  cái tươ ng đố i khô khan so với các hoạ t  độ ng. Ngoài vi ệc d ẫn d ắt b ằng ngôn ngữ  thì sự  khéo léo  linh ho ạt sáng  tạo ứng x ử sư ph ạm  c ủa cô giáo trong mộ t ti ết d ạy  ph ải nhanh nh ạy để  mang l ại s ự  chú ý cao cho tr ẻ, cô giáo phải k ết h ợp nhu ần nhuy ễn các  bộ  môn khác vào chi ti ết h ọc làm quen ch ữ  cái sao cho phù hợ p vớ i ch ủ  đề sự  ki ện trong tháng *Tích h ợp môn âm nh ạc:         Âm nh ạc là món ăn tinh th ần không thể  thi ếu đượ c đố i vớ i trẻ, âm  nhạc làm tâm hồn tr ẻ  tươ i vui r ộn ràng và hứ ng khở i .Vì vây tôi thườ ng   ch ọn nh ững bài hát phù hợ p v ới t ừng  lo ại ti ết và phù hợ p từ ng ch ủ  đề  sự  ki ện. Ví dụ : Nhóm chữ   o,ô,ơ    ở  chủ  đề  sự  kiệ n “ Trườ ng mầ m non”   tôi cho tr ẻ hát và vậ n độ ng bài “Vịt con học ch ữ ”hay “bài hát chữ  o tròn”  * Tích h ợp văn học:         Để  ti ết h ọc lô rích và xuyên suốt cà bài họ c  khi vào mộ t ti ết học   làm quen h ọc làm quen ch ữ  cái tôi thườ ng tích hợ p bộ  môn văn họ c vì nó   phù hợp v ới b ộ  môn chữ  cái. Đây là  bộ  môn mà Bộ  giáo dụ c chọn làm   chuyên đề  mũi nh ọn cùng lúc vớ i ch ữ  cái. Khi tích hợ p m ột câu chuyện   hay m ột bài th ơ  có các nhân vật, s ự  v ật, con v ật có tên gọi trong đó có   ch ứa ch ữ cái mà cô sẽ   cho tr ẻ làm quen.    Ví dụ:       Th ơ  ca hò vè dễ  nhớ , d ễ  đọ c rấ t gây sự  hứ ng thú cho trẻ  hay một số  bài thơ  cô tự  sáng tác. Vớ i ti ết làm quen ch ữ  “g” để  tạ o hứ ng thú tôi cho  tr ẻ   đọ c   bài   đồ ng   dao:   “Gánh   gánh   gồng   g ồng”   sau   đó   cho   tr ẻ   tìm   câu  16
  17. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái đồ ng dao đượ c nhắc đi nhắ c l ại nhi ều nh ất và chữ  cái xuấ t hiệ n nhiều   nhất trong câu đồ ng dao đó. * Tích h ợp b ộ môn tạo hình:       Trong m ỗi ti ết h ọc c ủa tr ẻ th ường xen k ẽ độ ng và tĩnh mà trong tiết  họ c tr ẻ  đượ c hoạt độ ng nhiều r ồi thì bộ  môn tạ o hình rấ t phù hợ p vớ i  tr ạng thái tĩnh. Tôi cho tr ẻ   c ắt dán tô màu  ch ữ   theo yêu cầ u của cô để  làm tranh dán vào góc t ạo hình.  * Tích h ợp môn khám phá khoa h ọc.        M ột trong nh ững b ộ môn đượ c tích hợ p nhiều nh ất là môn khám phá   khoa h ọc. Mà môn ch ữ  cái mu ốn cho tr ẻ  làm quen ch ữ  cái mộ t cách hiệu  quả  ph ải có tranh  ảnh, mô hình vậ t thật có chứ a các chữ  cái mà cô sẽ  cho tr ẻ làm quen .  Ví dụ  :   Khi d ạy m ột ti ết ch ữ  cái i,t,c.  ch ủ  đề  sự  kiện “ Th ế  gi ới độ ng  vật”Tôi cho tr ẻ  tìm hiểu ch ữ  t qua  vi ệc k ể  tên các con vật mà con biết  có ch ứa ch ữ  t t ừ  đó làm tăng thêm hứ ng thú cho tr ẻ  và trẻ  còn biế t thêm  mộ t số các loài độ ng vậ t .  *  Tích h ợp b ộ môn làm quen v ới toán:       V ới tr ẻ  h ọc ph ải đi đôi vớ i hành  và khi k ết h ợp l ồng ghép  môn toán  vớ i   ti ết   ch ữ   cái     tôi   thườ ng  đượ c  đư a   vào  trò  chơ i   như :   “Thi   độ i   nào   nhanh” tr ẻ  thi đua nhau g ắn ch ữ  theo yêu cầ u sau đó đế m số  lượ ng và   cùng ki ểm tra k ết qu ả  độ i nào nhiều hơn, nhi ều h ơn là mấ y . Cô cùng  tr ẻ đọ c , g ạch chân và đế m xem g ạch đượ c bao nhiêu chữ  cái. * Gi ờ đón trẻ :       Trong thời gian đón tr ẻ: Tôi hướ ng d ẫn tr ẻ  c ất đồ  dùng cá nhân đúng   nơ i quy đị nh, hoặc tôi cùng tr ẻ giải các câu đố  có chứ a chữ  cái.  Ví dụ  :    Đồ  dùng của cháu Khánh An đặ t vào ngăn tủ  có hình  ả nh củ a   cháu và phía d ướ i hình  ả nh tôi đánh tên: Khánh An để  tr ẻ  nhìn vào khắ c  sâu đượ c những ch ữ cái nào ghép vớ i nhau để  tạ o thành tên mình. *Gi ờ ho ạt  động góc:      Các góc ch ơi đều có môi tr ườ ng chữ, cô cho tr ẻ  t ự  tìm hiể u như  làm  các bài t ập gắn ,vi ết và gài chữ    theo m ẫu. Nh ư  góc họ c tậ p   tr ẻ  gắn   những chữ cái đã họ c và cùng phát âm. 17
  18. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái     Hình ảnh trẻ  ch ơi các trò chơi chữ cái trong ho ạt độ ng góc * Gi ờ ho ạt động ngoài trời :             Thông qua lúc d ạo ch ơi, tham quan: Khi cho tr ẻ  ti ếp xúc vớ i thiên  nhiên tôi có th ể  cung c ấp ki ến th ức v ề ch ữ cái qua việc tìm hiể u mộ t số  loại cây và rau có trong v ườ n tr ườ ng, đọ c tên các loạ i cây, rau đó. Tìm  các ch ữ  cái đã họ c trong tên các cây, rau đó. Ví dụ : Cây xà cừ , cây rau  ngót, rau mu ống ...  Cô cho tr ẻ  x ếp các hộ t, h ạt, hòn sỏ i thành các chữ  đã  họ c, hay dùng ph ấn vi ết lên sân nhữ ng ch ữ đã họ c rồi cùng phát âm. *Gi ờ ăn :       Khi đến gi ờ ăn tôi giớ i thi ệu các món ăn và giả i thích các món ăn như  món cá gồm có hai ch ữ cái ghép lạ i đó là chữ  c và a và dấ u sắ c.  * Gi ờ ngủ:      Tr ướ c khi ng ủ  cô có thể  ngâm thơ  ,kể  chuy ện cho tr ẻ  nghe để  trẻ  có  thể phát tri ển lời nói . * Gi ờ ho ạt động chiều:     Cô cho tr ẻ tô chữ in mờ, ch ữ in ch ữ r ỗng và tìm cắ t chữ  trong hoạ  báo  dán thành sách làm b ộ sưu t ập . 5/ Biện pháp 5:  Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ làm quen với  chữ cái:        Mục đích: Trẻ  được làm quen và nhận biết, phát âm các chữ  cái, Được  tham gia vào các trò chơi trên máy tính như sử dụng chuột bấm chuột di chuột   18
  19. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái để chọn chữ. Kết hợp với những âm thanh sống động kích thích trẻ  tham gia  vào hoạt động tốt nhất .Vì vậy khi tiếp cận với máy tính trẻ rất thích.Vì thế  ngoài tiết dạy theo kiểu truyền thống tôi còn sử  dụng máy tính để  soạn giáo  án điện tử  đề  dạy trẻ. Tuỳ  từng bài tôi có thể  sử  dụng phần mềm giáo án   điện tử đã có sẵn. Nhưng có bài tôi không thể  dùng được phần mềm có sẵn   tôi soạn giáo án điện tử bằng các cách như sau:     + Dùng máy chụp hình hoặc Scan hình  ảnh từ  ngoài vào dùng phần mềm   Photoshop để cắt xén,chỉnh sửa.     + Tạo hiệu ứng cho các nhân vật cử động.        +  Đi  quay phim  lấy nững hình  ảnh sống  động  đưa vào chương trình   Powerpoint để trình chiếu.    Ví dụ: Khi dạy trẻ tiết chữ cái u,ư trong chủ đề sự kiện ngành nghề.     ­ Tôi lựa chọn nội dung và phương pháp, hình thức  tổ chức sau đó kết hợp   với phần mềm tin học đã được cài đặt sẵn trong máy cùng với khai thác tài   liệu  trên mạng Internet để  lựa chọn hình  ảnh, phông nền, kiểu chữ  cho phù hợp   với chủ đề sự kiện và nội dung bài dạy      ­ Xây dựng bài giảng điện tử  bằng cách tạo ra các sile trình chiếu và kết  hợp với hình ảnh, hiệu ứng âm thanh phù hợp với từng sile chiếu hình.     ­ Cho trẻ xem hình ảnh, chơi trò chơi tìm hình ảnh qua ô chữ để trẻ được  ôn chữ cái đã học. Sau khi mở hết ô chữ thì hình ảnh xuất hiện       ­ Trẻ  nhận xét tranh sau đó đọc từ  dưới tranh cùng cô. Trẻ  được tri giác  chữ cái mới bằng hiệu ứng cho chữ xuất hiện .      ­ Phần luyện tập: Trẻ  được cô giáo hướng dẫn theo nhóm sử  dụng máy  tính qua trò chơi, ghép nét chữ, tạo ra chữ  cái và tìm chữ  còn thiếu trong từ  dưới tranh.  Sử dụng biện pháp này đã mang lại hiệu quả tích cực cho cả cô và trẻ:    ­ Đối với giáo viên: Giáo viên tích cực phát huy lựa chọn các hình thức ứng   dụng công nghệ  thông tin vào các hoạt động dạy trẻ  một cách hợp lý, linh   hoạt, sáng tạo nâng cao chất lượng dạy học.    ­ Đối với trẻ:  + Trẻ hứng thú tích cực tham gia vào giờ học. + Trẻ  được tiếp cận và sử  dụng máy tính như  một công cụ  học tập nhằm   nâng cao chất lượng học tập. 19
  20. Mộ t số bi ện pháp giúp trẻ  mẫu giáo 5­6 tu ổi học t ốt môn làm quen chữ   cái 6/   Bi ện   pháp   6:   Giáo   d ụ c   cá   nhân   trẻ   và   phối   k ết   h ợp   v ới   ph ụ  huynh:           Ở  lứa tu ổi m ẫu giáo việc giáo dụ c cá nhân là rấ t cầ n thiết ,có tác   dụ ng tốt đế n trẻ và đặ c biệt là đố i vớ i tiết họ c làm quen vớ i chữ  cái ,bở i  vì tr ẻ  có thu ộc ch ữ  cái tr ẻ  mới  có thể  đọ c và viế t .Trong quá trình dạ y  tr ẻ  làm quen v ới ch ữ    cái tôi luôn tìm hiểu kh ả  năng ,đặ c điể m tâm lý  củ a t ừng tr ẻ .T ừ  đó xây dự ng các biện pháp giáo dụ c cho phù hợ p .Trong  lớ p tôi có khoảng 15% s ố  tr ẻ  ch ưa m ạnh d ạn ,t ự tin vào bả n thân ,ít giơ  tay phát bi ểu ,nói nhỏ  ,tr ẻ  th ườ ng  ít cơ  hộ i tr ả  l ời các câu hỏ i củ a cô  .Chính vì vậy tôi đã tìm ra bi ện pháp sau :      Tôi th ườ ng xuyên gần gũi ,quan tâm đế n tr ẻ  nhút nhát ,đặ c biệ t trong  giờ  học tôi hay khen tr ẻ  tr ướ c c ả  l ớp m ạc dù cháu làm chư a đúng lắ m   ,độ ng viên khích l ệ  tr ẻ  khi tr ẻ  g ặp khó khăn trong h ọc t ập Đầ u tiên tôi  cho tr ẻ  những câu hỏ i dễ  ,sau đó mứ c độ  khó tăng dầ n,cho tr ẻ  đượ c nói   nhi ều h ơn.         K ết qu ả  thu đượ c : Tr ẻ  m ạnh d ạn h ơn và tích cự c tham  ra vào các ho ạt độ ng làm quen v ới ch ữ  cái và cũng như  các hoạ t độ ng  khác . Để  làm tố t đượ c công tác giả ng dạy mà đặ c biệ t là môn họ c làm quen   vớ i ch ữ cái đạ t hiệu quả cao đó là tôi luôn phố i kết hợp với ph ụ huynh.       ­ Ngoài gi ờ h ọc trên lớ p, các kiến th ức kỹ năng về  chữ  cái phả i đượ c  ôn   luy ện   ở   nhà.Vậ y   làm   thể   nào   để   tuyên   truyền   với   ph ụ   huynh   m ột   cách thuy ết ph ục ,đạt kết quả  cao ,phối két hợ p thậ t tốt ? Đây cũng là  vấn đề  không đơ n giả n .Trong công tác tuyên truy ền v ới phụ  huynh tôi  đã th ực hi ện các bi ện pháp sau :           ­ Hằng ngày vào lúc đón tr ẻ, tr ả  tr ẻ  tôi thườ ng xuyên   trao đổ i vớ i  phụ  huynh v ề  tình hình học t ập  c ủa tr ẻ  để  phụ  huynh biết từ  đó có kế  hoạch kèm dạy thêm con em mình.        ­ Lên k ế  ho ạch ch ươ ng trình dạ y ,n ội dung dạy dán vào bả ng tuyên  truy ền v ới ph ụ  huynh  ở  ngoài cử a lớ p để  phụ  huynh theo dõi biế t đượ c  tuần này học đến chữ  gì  để  về  ôn luyện cho con mình.       ­ Sau m ỗi l ần ti ếp thu chuyên đề  tạ i huyện, tôi mờ i phụ  huynh tham   dự  gi ờ d ạy m ẫu c ủa cô.        ­ Kêu gọi phụ  huynh tích cực đóng góp cơ  sở  vật ch ất, trang thi ết b ị  phục vụ  cho tr ẻ  làm quen v ới ch ữ  cái như : đóng góp báo chí để  lấ y tài   li ệu, mua truy ện tranh ... 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2