Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài "Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé" là giúp trẻ tích cực tập trung chú ý, thích thú, hào hứng tham gia hoạt động môn âm nhạc; Giúp trẻ nắm bắt kiến thức một cách có hệ thống, có tổ chức mà trẻ vẫn cảm thấy tự nhiên, thoải mái, tự tin không bị gò ép; Giúp trẻ cảm nhận và thể hiện nhịp điệu âm nhạc, sáng tạo trong hoạt động âm nhạc. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ, để giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé

PHÂN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Lý do chọn đề tài. Tôi nhận thấy rằng,với âm nhạc không thể thiếutrong đời sống hàng ngày của cuộc sống con người.Nhất là đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, cho nên trong chương trình giáo dục mầm non, môn giáo dục âm nhạc hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ một tác phẩm nghệ thuật.Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho nhũng giờ hoạt động âm nhạc. Bởi vì âm nhạc đã mang lại nhiều niềm vui cho cuộc sống. Giáo dục âm nhạc là một kiệt tác của mỗi tác phẩm, khi được giáo viên mầm non chúng tôi sử dụng một cách có mục đích, trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm… Đối với trẻ âm nhạc là thế giới đầy kỳ diệu, đầy cảm xúc.Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong nôi. Trẻ Mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng.Trong trường mầm non,bộ môn giáo dục âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích. Tuy nhiên khi trẻ ca hát ta thường nhận thấy đôi lúc có phần không chính xác về giai điệu hoặc về lời ca, thậm chí trẻ còn tự sáng tác lời không phù hợp với nội dung… Mặt khác kỹ thuật hát của trẻ còn hạn chế về giọng, về hơi, về âm vực tiết tấu vì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật của bài hát. Ngoài ra cách phát âmcủa trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra yếu, hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa thật chủ động do trẻ hát chưa có tính nghệ thuật. Trẻ còn rụt rè nhút nhát chưa tự tin thực hiên bài hát. Nhưng bên cạnh đó, vẫn còn một số giáo viên chưa biếtvận dụng những biện pháp linh hoạt, sáng tạo vào trong quá trình dạy trẻ đặc biệt là chưa biết thu hút sự tập trung chú ý, sự tích cực tham gia vào các hoạt động âm nhạc nên chưa rèn luyện được kỹ năng, tạo cảm xúc, hứng thú tham gia vào hoạt động âm nhạc cho trẻ dẫn tới hiệu quả chưa cao. Đứng trước vấn đề trên, tôi nghĩ rằng nếu tình trạng trên cứ diễn ra lâu dài sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện cho trẻ. Mà đặc biệt ở lứa tuổi mầm non, đó là những năm đầu tiên để trẻ nắm được những kĩ năng trong hoạt động âm nhạc.Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé” 1/ 15
2.Mục đích nghiên cứu. -Giúp trẻ tích cực tập trung chú ý, thích thú, hào hứng tham gia hoạt động môn âm nhạc. -Giúp trẻ nắm bắt kiến thức một cách có hệ thống, có tổ chức mà trẻ vẫn cảm thấy tự nhiên, thoải mái, tự tin không bị gò ép. -Giúp trẻ cảm nhận và thể hiện nhịp điệu âm nhạc, sáng tạo trong hoạt động âm nhạc.Từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dụcâm nhạc cho trẻ,để giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. 3.Đối tượng nghiên cứu. “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé” 4.Đối tượng khảo sát, thực nghiệm. - Lớp mẫu giáo bé C3(3-4 tuổi),thực nghiệm 26/26 trẻ. 5.Các phương pháp nghiên cứu. -Phương pháp nghiên cứu. -Phương pháp dùng lời. -Phương pháp quan sát. -Phương pháp thực hành. -Phương pháp kiểm tra,đánh giá. -Phương pháp động viên kích lệ. 6.Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu. - Tại trường Mầm non Phú Cường, nơi tôi đang công tác. - Từ tháng 9/2019 đến tháng 06/2020 2/ 15
PHẦN THỨ HAI NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.Cơ sở lý luận để giải quyết vấn đề: Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình chúng ta có ảnh hưởng tốtđến văn hóa trong hành vi của trẻ. Trong khi cùng hát, cùng múa, cùng chơi tròchơi âm nhạc với những xúc cảm giữa trẻ xuất hiện sự cảm thông quan tâm đếnnhau, trẻ biết kiềm chế biết điều khiển vận động để cùng các bạn thể hiện bài hát, điệu múa.Âm nhạc giáo dục ở trẻ ý chí, tính tổ chức, sự kiên trì. Niềm vui phấn khởi khi biểu diễn các bài hát điệu múa thú vị trước các trò chơi, âm nhạc còn động viên những trẻ nhút nhát thiếu tự tin thêm mạnh dạn hòa nhập với các bạn trong mọi hoạt động. Vậy giáo dục âm nhạc có tầm quan trọng rất lớn đối với đời sống con người nhất là ở tre mầm non.Có thể nói hoạt động nghệ thuật có tác dụnggiáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, giúp trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc. Âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và khả năng phát triển cảm xúc khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm.Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống.Đối với trẻ, âm nhạc là cả bộ phận không thể tách rời để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ,với những lời, giai điệu, sự phong phú của âm hình, sự ngộ nghĩnh của các hình tượng, sự nhịp nhàng, uyển chuyển, sự khoẻ khoắn của các vận động. Âm nhạc là phương tiện phát triển năng lực thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ, thể chất cho trẻ, tạo tiền đề cho sự phát triển toàn diện nhân cách. 2.Khảo sát thực trạng: - Đầu năm tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp Mẫu giáo bé (3-4 tuổi) với sĩ số là 26 cháu trong đó: Nam 13 cháu, nữ 13 cháu. - Lớp có hai giáo viên :một trình độ trung cấp sư phạm mầm non và một trình độ đại học sư phạm mầm non 2.1.Thuận lợi: Nhận được sự quan tâm hướng dẫn chỉ đạo sát sao của Ban Giám Hiệu nhà trường, cùng với sự giúp đỡcủa tổ chuyên môn,và đồng nghiệp tôi đã được nâng cao chuyên môm của mình. -Môi trường lớp học được trang bị đầy đủ các trang thiết bị như, đànoocgan,máy chiếu,tivi…..để phục vụ cho các giờ âm nhạc . -Phòng Giáo Dục và Đào Tạo cùng với nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề âm nhạc đổi mới,cho giáo viên đi tiếp thu để nâng cao hơn về 3/ 15
chuyên môn,cũng như phương pháp giảng dạy,giúp cho tiết dạy âm nhạc ngày càng sinh động và hấp dẫn hơn. - Bản thân tôi đã trực tiếp giảng dạy nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, nhất là lứa tuổi Mẫu giáo bé 3- 4 tuổi. Tôi có năng khiếu về âm nhạc,tôi đã được trải nghiệm qua tiết hoạt động âm nhạc, được Ban Giám Hiệu nhà trường và Phòng Giáo Dục Huyện công nhận. - Trẻ đã được làm quen, được thực hiện với các hoạt động âm nhạc. - Trẻ đã có vốn kiến thức về âm nhạc, ngôn ngữ của trẻ đã được mở rộng. - Trẻ đã được nghecô trực tiếp đánh đàn bầu,đàn ooc gan trong các giờ âm nhạc như nghe hát,dạy hát … - Lớp được các bậc phụ huynh quan tâm, tin tưởng gửi con. Trẻ đi học đều, phụ huynh luôn cố gắng kết hợp với giáo viên trong việc giáo dục trẻ. -Được sự hỗ trợ của phụ huynh trong việc thu nhặt nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi 2.2.Khó khăn: - Chưa cóGiáo viên chuyên nhạc để khai thác ,bồi đắp những tiềm năng của trẻ. - Bản thân giáo viên chưa được tập huấn về lớp đàn, lớp nhạc. Nên chỉ hiểu được phần nào về âm nhạc. - Trẻ hát chưa đúng giai điệu, tiết tấu. Chưa biết cách lấy hơi, sự chính xác, đồng đều khi hát tập thể.Vận động múa còn hời hợt,cứng nhắc,không tự tin - Ở hoạt động nghe hát trẻ còn hạn chế trong việc cảm nhận sắc thái thể hiện trong âm nhạc. Trẻ chỉ biết lắng nghe nhưng chưa thể hiện được cảm xúc, tình cảm, thái độ khi nghe. - Còn thiếu sự tự tin, mạnh dạn khi tham gia hoạt động âm nhạc giữa đám đông. Nếu có thì trẻ còn hạn chế về tác phong biểu diễn. -Trẻ chưa thấy được giá trị của âm nhạc đối với trẻ, chưa tìm thấy niềm vui khi được hát, được nghe, được chơi với âm nhạc. - Đồ dùng dạy học, cơ sở vật chất hiện đại còn thiếu nhiều. -Phụ huynh địa phương còn chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng trong việc giáo dục trẻ ở lứa tuổi mầm non nên chưa thực sự quan tâm tới việc học tập và các hoạt động của các cháu tại trường, lớp. 2.3.Khảo sát chất lượng đầu năm: Khi bắt đầu thực hiện đề tài tôi khảo sát chất lượng hoạt động âm nhạc của các cháu và thu được kết quả Minh Chứng1:(Bảng khảo sát chất lượng đầu năm của lớp C3 .26 trẻ) 3.Các biện pháp thực hiện. 3.1. Lựa chọn bài dạy hát, nghe hát, trò chơi phù hợp theo lứa tuổi. 3.2. Đưa ứng dụng CNTT vào các hoạt động âm nhạc của trẻ. 4/ 15
3.3. Đổi mới hình thức và đưa một số nhạc cụ vào giờ hoạt động âm nhạc 3.4. Sử dụng nguyên vật liệu phế thải làm dụng cụ âm nhạc phục vụ cho hoạt động âm nhạc. 3.5. Giáo dục âm nhạc với các hoạt động khác. 3.6. Kết nối với phụ huynh để giáo dục âm nhạc cho trẻ. 4.Biện pháp thực hiện các biện pháp thực hiện từng phần 4.1.Lựa chọn bài dạy hát, nghe hát, trò chơi phù hợp theo lứa tuổi. * Lựa chọn bài dạy hát: Đối với mầm non tôi lựa chọn và sưu tầm các bài hát trên mạng, trên sách báo chủ yếu lựa chọn cho trẻ các bài hát có giai điệu vui tươi, trong sáng, có giá trị biểu hiện tình cảm cao, phản ánh cuộc sống sinh hoạt của con người phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Về lời ca: Các bài hát có nội dung theo các chủ đề giáo dục: chủ đề gia đình, giao thông, thế giới động vật, thể giới thực vật gắn với hiện tượng thiên nhiên,xã hội, các con vật quen thuộc gần gũi trẻ, trường mầm non. Hình thức ngôn ngữ bài hát cần dễ hiểu và ngắn gọn. Về âm nhạc: Cần có hình tượng rõ ràng trong sự thống nhất với lời ca. Âm điệu và nhịp điệu dễ hát. Hình tượng của lời ca phải trong sáng, gần gũi với trẻ để trẻ có thể kết hợp với vận động minh họa. Lựa chọn bài hát có lời ca ,giai điệu mang ý nghĩa giáo dục nhẹ nhàng, đảm bảo tính nghệ thuật khi dạy trẻ. Các bài được chọn phải đa dạng và phù hợp về chủ đề, phù hợp với ngôn ngữ và tâm sinh lý của trẻ. * Lựa chọn bài nghe hát:Đối với trẻ 3-4 tuổi những bài hát cho trẻ nghe tôi thường chọn những bài hát thuộc thể loại dân tộc như: Hát ru, các bài hát về dân tộc Tây Nguyên, dân ca quan họ Bắc Ninh,... * Tổ chức trò chơi âm nhạc:Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi đã trở thành phương tịên để đem đến cho trẻ các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái. Lúc tham gia chơi, trẻ được hòa vào với không khí chung của nhóm, lớp, được vận động, sáng tạo… Tổ chức mỗi trò chơi, giáo viên nên chọn một nội dung nhỏ làm chủ đạo, từ đó phối hợp với 1–2 nội dung là cùng, tránh ôm đồm dễ dẫn đến việc chơi xong trẻ không đọng lại gì cho dù tham gia hoạt động đủ thứ. Ví dụ: Tôi cho trẻ chơi trò chơi “Tai ai tinh” chủ đề động vật: + Trên màn hình có hình ảnh 2 con vật, trẻ thích con vật nào sẽ chọn con vật đó, đằng sau mỗi loại con vật là âm thanh của 1 nhạc cụ âm nhạc. + Trẻ phải đoán tên nhạc cụ đó, đoán đúng trẻ lên lấy nhạc cụ và gõ theo yêu cầu của cô. 5/ 15
(Minh Chứng 2:Trẻ lấy nhạc cụ hát và làm theo yêu cầu của cô) Ví dụ: Tôi cho trẻ chơi trò chơi “Ô cửa bí mật”Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô cửa. * Chuẩn bị: Các loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp theo từng chủ điểm ở phía sau những ô cửa, thùng các-tông sơn màu để làm ô cửa và một số đồng tiềnvàng để tặng cho trẻ. * Cách chơi : Chia trẻ làm 2 đội, 2 đội trưởng lên oẳn tù tì để tìm ra đội nào chơi trước. Có từ 4-6 ô cửa được đánh dấu theo thứ tự từ 1 đến 6, đội nào chơi trước sẽ chọn bất kỳ một ô cửa, nếu ô cửa được mở ra, bên trong ô cửa có đồ dùng đồ chơi gì thì đội đó phải hát một bài nói về hình ảnh đó. Ví dụ: Mở ô cửa số 3 có con mèo thì hát một bài hát nói về con mèo như: “Ai cũng yêu chú mèo” hay “Thương con mèo”... Nếu mở ô cửa nào mà hát được bài hát có nội dung đúng với hình ảnh trong ô cửa đó thì đội đó được tặng một đồng tiền vàng. Tiếp tục đội kia chọn ô cửa. Nếu đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh trong ô cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn. 4.2.. Đưa ứng dụng CNTT vào các hoạt động âm nhạc của trẻ. Ứng dụng CNTT vào giảng dạy tạo điều kiện cho giáo viên mầm non không những phát huy được tối đa khả năng làm việc của mình mà còn trở thành một người giáo viên năng động, sáng tạo, hiện đại, phù hợp với sự phát triển của người giáo viên trong thời đại CNTT. Các phần mềm tiện ích trở thành một công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc thiết kế giáo án điện tử và giảng dạy trên máy tính, máy chiếu, các thiết bị hỗ trợ khác như tivi, đầu video,… vừa tiết kiệm được thời gian cho giáo viên vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường mà vẫn nâng cao được tính sinh động, hiệu quả của giờ dạy. Có thể nói ứng dụng CNTT vào các hoạt động âm nhạc trong trường mầm non là rất cần thiết. *Dạy hát:Thường xuyên vàocác trang web như: youtobe.com, blog socnhi.com nhac cuatoi.vn…để tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy chiếu, làm các hiệu ứng với hình ảnh, ảnh động, sdile show, video clip kết hợp với các phần mềm: pwerpoint, kidpic, photoshop…sử lí hình ảnh và sử dụng trong bài dạy. Ví dụ:Ở chủ đề động vật: dạy bài hát :“Gà trống, mèo con, và cún con” + Có thể kết hợp cho trẻ xem clip “ Động vật nôi trong gia đình” tương ứng vào mỗi câu hát, đến câu hát về con vật nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng về con 6/ 15
vật đó…Trẻ có thể vừa hát vừa bắt chước các hành động của con vật trong bài hát như: gà trống,mèo con,cún con… (Minh Chứng 3:Trẻ xem hình ảnh qua Công nghệ thông tin) * Nghe hát:Với những bài hát nghe thuộc làn điệu dân ca, cô có thể cho trẻ xem hình ảnh, clip về những cuộc thi hát dân ca, hát đối, hát quan họ ở hội Lim. Khi trẻ được trực tiếp xem trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn . Ví dụ 1:Khi cho nghe các bài hát dân ca quan họ Bắc Ninh + Tôi đưa đoạn clip các liền anh, liền chị quan họ đang hát giao duyên hay hình ảnh của các chị hai, chị ba quan họ với nónquai thao, thúng, và những bộ quần áo,tứ thân ,áo the khăn xếp cho trẻ xem. Với những giọng hát chuyên nghiệp mượt mà tình cảm, những bộ quần áo rực rỡ sắc màu và phong cảnh hữu tình, trẻ sẽ cảm thụ chính xác hơn về các làn điệu dân ca của các vùng. Ví dụ 2:Với những bài nghe hát của đồng bào các dân tộc. + Tôi đưa hình ảnh về các lễ hội của đồng bào các dân tộc: Thái, Mèo, Tây Nguyên… Ví dụ 3:Với các bài hát về cô giáo + Khi nghe bài hát “ Cô giáo về bản” kết hợp cho trẻ xem các hình ảnh, clip vềcô giáo phải vượt qua một chặng đường dài,vách núi treo leo để đến với bao nhiêu em thơ ngây .Trẻ sẽcảm nhận được nỗi vất vả của cô giáo hằng ngày đến trường *Trò chơi âm nhạc:Trò chơi âm có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có phản xạ nhanh, nhậy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục. Để trò chơi hấp dẫn đối với trẻ giáo viên cần tạo ra những tiếng động những âm thanh để thu hút sự chú ý của trẻ bằng cách: Chèn âm thanh đúng hoặc sai vào từng hình ảnh đó, tôi sưu tầm những âm thanh gần gũi trong thực tế như các hiện tượng thiên nhiên: Tiếng suối chảy róc rách, tiếng mưa rơi rì rào, tiếng gió thổi vi vu, tiếng chim hót véo von…Những âm thanh trong cuộc sống (tiếng còi tàu, tiếng còi ô tô, tiếng gà gáy…) nhằm phát triển sự nhạy cảm và tai nghe cho trẻ. Với mỗi hình ảnh ta cần tạo hiệu ứng xuất hiện, ta muốn hình đó xuất hiện khi nào và sau hình ảnh nào. Chính vì vậy bản thân đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ,bằng các hình ảnh, các bài hát phù hợp với từng chủ đề, và đặt tên khác nhau cho mỗi trò chơi, cùng 1 cách làm nhưng tôi đã tạo ra được rất nhiều trò chơi cho trẻ chơi mà vẫn mới lạ hấp dẫn được trẻ. 7/ 15
Ví dụ 1: Chủ đề “Thế giới thực vật” với trò chơi “Tai ai tinh”: Tôi dùng các hình ảnh: các loại quả chèn âm thanh của nhạc cụ âm nhạc “Phách tre, xắc xô ” , hình ảnh phách tre, xắc xô. Trẻ sẽ chọn quả mà trẻ thích, đằng sau mỗi loại quả là âm thanh của nhạc cụ âm nhạc.Trẻ phải đoán tên nhạc cụ âm nhạc đó. Sau đó cô kiểm tra kết quả bằng cách cô kích chuột vào hình ảnh quả đó và sẽ hiện ra âm thanh và hình ảnh của 1 nhạc cụ âm nhạc và sau đó trẻ sẽ lên lấy đúng nhạc cụ âm nhạc đó và làm theo yêu cầu của cô. Ví dụ 2: Chủ đề “động vật” với trò chơi “Chiếc hộp kì diệu ”. Tôi dùng hình ảnh hộp quà với nhiều màu sắc, chèn thêm giai điệu của bài hát “Chú voi con ở Bản Đôn, Đố bạn”.Đầu tiên trẻ sẽ chọn hộp quà mà trẻ thích.Cô sẽ dùng chuột bấm để mở hộp quà và hộp quà đó sẽ vang lên giai điệu 1 bài hát,nhiệm vụ của trẻ sẽ đoán tên bài hát đó.Đoán đúng trẻ sẽ hát lại bài đó. Ví dụ 3:Chủ đề “Giao thông” với trò chơi “Bánh xe âm nhạc”. Tôi dùng hình ảnh máy bay, tàu hoả chèn âm thanh máy bay tàu hoả , kết hợp với chèn âm thanh đúng sai. Cách chơi của trò chơi này: Trẻ sẽ đoán tiếng kêu của máy bay và tàu hoả. Sau khi trẻ đoán cô kiểm tra kết quả bằng cách cô kích chuột và sẽ hiện ra video kết hợp tiếng kêu của phương tiện giao thông đó đồng thời có tiếng “Đúng rồi bạn giỏi quá ” 4.3.Đổi mới hình thức và đưa một số nhạc cụ vàogiờ hoạt động âm nhạcTrong chủ đề tôi thay đổi các hình thức mới lạ hấp dẫn để lôi cuốn,kíchthíchsự sáng tạo và nâng cao khả năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ.Khuyến khích trẻ tự nghĩ ra các hình thức khác nhau để tạo ra cách vận động cho riêng mình. -Thường xuyên đổi mới hình thức để giúp trẻ thấy giờ học luôn mới lạ ,điều đó rất quan trọng đối với trẻ ,vì thế các tiết học hình thức phải thay đổi thường xuyên. Ví dụ:Tôi đưa phần nghe hát lên đầu rồi mới đến phần vận động theonhạc, nhưng cũng có tiết tôi lại đưa phần trò chơi lên đầu rồi mới đến phần dạy hát….. -Ngoài việc đổi mới hình thức cho trẻ ,hoạt động trong tiết học cũng rất quan trọng .Tôi đã mạnh dạn đưa một số nhạc cụ như đàn oogan,đàn bầu vào trong tiêt học,tiếng đàn cũng góp phần vào việc tạo hứng thú ,phát triển tai nghe và cảm súc nghệ thuật cho trẻ. Ví dụ:Ở chủ đề nghề nghiệp - NDTT: Nghe hát- nghe nhạc “Tình em cô giáo mầm non ” - NDKH: Vận động - MMH bài: “Cô giáo em” *Phần I :Nghe hát Lần 1: Cô hát cùng nhạc. + Cô vừa thể hiện bài hát gì? Do ai sáng tác 8/ 15
-Lần 2: Cô độc tấu đàn bầu (Minh Chứng 4: Cô độc tấu đàn bầu trong giờ hoạt động âm nhạc) + Cô giới thiệu về cây đàn bầu : Đàn bầu là một loại nhạc cụ rất độc đáo của người việt nam, được làm chất liệu bằng gỗ ,duy nhất chỉ có một dây,nó kêu được là nhờ vào chiếc dây đó ,người ta dùng cần đàn để tạo nên độ trầm bổng trong âm nhạc. Đàn bầu chỉ sử dụng đánh vào cho các dòng nhạc cải lương,chèo,hát văn,dân ca, hay nhac chữ tình…Tiếng đàn có khi buồn bã, thiết tha; có khi ngọt ngào tình tự; có khi êm dịu, trữ tình nhưng cũng có lúc khỏe mạnh, tươi vui. + Cô cho trẻ sờ và cảm nhận về loại đàn . -Lần 3: Cô hát cùng đàn organ. (Minh Chứng 5: Cô vừa đàn vừa hát cho trẻ nghe) -Lần 4 : cô hát cùng khách mời -Lần 5 : cô múa *Phần 2 :VĐMH +Cho trẻ nghe giai điệu và đoán tên bài hát +Trẻ kể các hình thức cô đã dậy +Cô cho cả lớp ,tổ ,nhóm cá nhân thực hiện. Các bé ơi, qua những lời ca và tiếng nhạc mà chương trình mang lại, cô mong rằng những thanh âm ngọt ngào, trong sáng đó sẽ phần nào nuôi dưỡng tâm hồn các bé hướng đến sự tốt đẹp và thiện lương. Còn bây giờ thời lượng của chương trình đã hết rồi. Xin chào và hẹn gặp lại các bé trong các chương trình lần sau! Đây là hình thức rất là mới lạ được tôi đưa vào các loại tiết như: Nghe hát, dạy hát ...Và đặc biệt khi trẻ trực tiếp được nhìn ,sờ, được nghe âm thanh phát ra từ cây đàn đó trẻ rất hứng thú .Chính vì vậy dễ dàng lôi cuốn trẻ vào giờ hoạt động âm nhạc hơn. 4.4. sử dụng nguyên vật liệu phế thải làm dụng cụ âm nhạc phục vụ cho hoạt động âm nhạc. Muốn nâng cao được chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non, thì đầu tiên cần cung cấp cho trẻ nguồn âm thanh và những bộ trang phục thật hấp dẫn để gây được húng thú cho trẻ .Tôi đã mạnh dạn sưu tầm những nguyên vật liệu phế thải như báo,ninon ,dây kiện hàng, bao tải …để tạo nên những sản phẩm phục vụ chơi vũ hội hóa trang, nhảy múa tự do. - Tôi còn sưu tầm thể hiện phong phú các thể loại băng nhạc thiếu nhi, mầm non, dân ca, nhạc cổ điển... các loại nhạc cụ dân tộc. Khi có điều kiện tôi dùng đàn thật hay có thể sử dụng mô hình, tranh cho trẻ quan sát. 9/ 15
- Ngoài ra còn có một số đồ dùng khuyến khích trẻ sáng tạo trong vận động theo nhạc như: khăn choàng, cờ đuôi nheo, vòng đeo tay, chân, những con búp bê bằng vải hay thú nhồi bông làm bạn nhảy cùng trẻ. Tất cả những đồ dùng, đồ chơi trên đều phải ở trạng thái mở, trẻ dễdàng lấyvà sử dụng. - Khi bố trí góc âm nhạc cần chú ý sao cho ở nơi đó tiếng ồn ào trẻ tạo ra tại góc không ảnh hưởng, làm phiền đến những hoạt động yên tĩnh ở góc khác. - Để thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc, tôi luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau định kỳ, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng tối đa. - Tại góc âm nhạc, tôi còn chú ý tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý tưởng, mong muốn của trẻ. Khuyến khích trẻ tự làm hay cùng trẻ trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát nhằm gây hứng thú cho trẻ khi sử dụng. Có thể cho trẻ phối hợp chơi với nhóm tạo hình trang trí váy áo làm mặt nạ hóa trang....Trẻ vô cùng sung sướng khi được sử dụng đồ dùng do chính trẻ tạo ra, để thực hiện các hoạt động âm nhạc. (Minh Chúng 6:Cô và trẻ đang sáng tạo ra dụng cụ âm nhạc.) Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động Âm nhạc nói riêng hay các hoạt động khác theo một chủ đề nhất định. Chẳng hạn, chủ đề “Thế giới thực vật” với hoạt động rèn kỹ năng hát, vận động theo nhạc thì cần chú ý trang trílớp học cho thật sinh động theo chủ đề giáo dục: + Tôi đã trang trí góc âm nhạc theo chủ đề “Thực vật” bằng cách làm những mũ âm nhac bằng các loại quả, hạt. Tương tự tôi trang trí góc âm nhạc với các chủ đề khác. + Ngoài ra, khi tổ chức hoạt động âm nhạc cần bố trí đội hình hợp lý để tận dụng hết không gian lớp học đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả các trẻ trong lớp quan sát giáo viên một cách tốt nhất nhằm kích thích trẻ hoạt động tích cực. Tôi luôn bố trí sắp xếp, tạo khung cảnh hấp dẫn như: Xếp dán hình ảnh trẻ hát múa, nốt nhạc, sân khấu… đẹp mắt, rồi tạo ra nhiều đồ dùng âm nhạc phong phú với nhiều nguyên vật liệu khác nhau (gáo dừa, tre, chai lọ, hộp sữa chua, vải…): trống, thanh gõ, kèn, đàn ghi ta, đàn organ, trang phục múa, hoa múa, mũ chóp, mũ âm nhạc… 4.5.Giáo dục âm nhạc thông các hoạt động khác. Muốn nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ thì ở các tiết học có sự lồng ghép tích hợp môn giáo dục âm nhạc, trẻ học rất hứng thú và tích cực nhiều, khi có sự kết hợp giữa hoạt động động và hoạt động tĩnh, kết hợp giữa môn học này với 10/ 15
môn học khác, kết hợp giữa nhạc với không nhạc nhưng điều tôi thấy được kết quả rõ hơn là: Đón trẻ: Giờ cô đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường. Trẻ phải tạm thời rời xa từ những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để trẻ đến trường với cô giáo, bạn bè, trường lớp….lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Tôi mở nhạc cho trẻ nghe nhưng tôi lựa chọn những ca khúc trẻ có thể hát theo được và phù hợp với chủ đề. Việc này ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài hát trong chương trình trẻ phải học hát. Thể dục sáng: Tôi không cần phải mất thời gian nhiều để quản trẻ mà trẻ chỉ cần nghe thấy nhạc là đã biết xếp thành hai hàng thẳng tắp. Vậy là nhạc cũng đã khiến trẻ thôi thúc sự học tập mà không cần cô phải nói nhiều, phải nhắc nhở gì nhiều mà những tiết học, những hoạt động vẫn diễn ra suôn sẻ và trẻ cảm thấy thích thú và tích cực.Tôi kết hợp âm nhạc như để luyện hơi dài cô dạy các cháu vừa giả làm gà gáy vừa hát o ó o…theo bài “Đàn gà con” . Ở đây tôi muốn đưa âm nhạc vào để tăng thêm sự hào hứng, phấn khởi cho trẻ khi tham gia tập thể dục đồng thời cũng nhằm muốn giáo dục cho trẻ phát triển năng lực cảm thụ, khả năng vận động theo nhạc cho trẻ. (Minh Chứng7:Trẻ tập thể dục sáng trên nền nhạc) Hoạt động học: Tôi đã lựa chọn những bài hát phù hợp với chủ đề, với đề tài đưa ra . * Trong hoạt động khám phá khoa học. Nhằm trau dồi năng lực hoạt động trí tuệ nhận biết cuộc sống xã hội, môi trường xã hội tổ chức cho trẻ gặp gỡ, trò chuyện, giúp đỡ những người gần gũi xung quanh….Làm quen với đồ vật, hiểu ý nghĩa của đồ dùng và đặc điểm của nó. Làm quen với phương tiện giao thông, thế giới thực vật, động vật, hiện tượng thiên nhiên. Để hiểu đúng đắn về đối tượng trẻ phải quan sát tiếp xúc nhiều lần bằng các giác quan. Việc kết hợp âm nhạc trong giờ khám phá khoa học góp phần tạo cho trẻ có cảm xúc về đối tượng. * Trong giờ HĐ Làm quen với tác phẩm văn học:“Thơ: mèo con đi học”. Tôi cho trẻ hát vận động bài: “Gà trống ,mèo con ,và cún con”. Việc làm này một phần tạo sự hưng phấn cho trẻ trước giờ học, cũng một phần nhằm củng cố, ôn luyện lại cho trẻ những bài hát về chủ đề và thông qua giáo dục âm nhạc để cho trẻ được tự do thể hiện tình cảm của trẻ với nô giáo của mình. * Trong hoạt động tạo hình:“Vẽ máy bay” tôi cho trẻ nghe bài hát “Anh phi công ơi”, hoặc đề tài “ Vẽ con gà” tôi cho trẻ nghe bài “Đàn gà con”. (Minh Chứng 8:Giờ HĐ tạo hình trẻ vẽ vàkết hợp nghe nhạc ) 11/ 15
Giờ ngủ của trẻ: Hát ru là giai đoạn đầu tiên đối với con người từ thuở còn thơ. Người mẹ Việt Nam đề hát cho con nghe những bài hát quen thuộc của quê hương. Tôi chỉ cần bật nhạc nhẹ, những khúc hát ru, những đoạn nhạc du dương đầm ấm nhẹ nhàng đã đưa trẻ vào một giấc ngủ ngon, ngủ sâu mà khi đó cô không cần phải nhắc trẻ đi ngủ chỉ vậy thôi mà tôi cảm thấy một niềm vui ngập tràn bởi mình đã làm được những việc tưởng chừng đơn giản nhưng lại có lẽ ít người nghĩ tới và tôi đã làm được việc đó. Hoạt động góc: Trẻ được chơi giống như một trò chơi âm nhạc, trẻ cũng được mở các nốt nhạc ra xuất hiện ở trẻ điều gì? Đó là một sự suy nghĩ, một sự liên tưởng của mình về những bài hát đã được học nhằm giúp trẻ nhớ lại, tri giác lại những hình ảnh trong óc của trẻ và mạnh dạn để thể hiện bài hát đó. Và điều đó khiến trẻ hứng thú và thu hút được sự chú ý của trẻ. Hoạt động chiều: Đây cũng là một thời gian, thời điểm thích hợp để trẻ được tự do hoạt động giáo dục âm nhạc, ở giờ này trẻ được ôn luyện, được biễu diễn lại các bài hát, bài vận động và trẻ cũng được làm quen với nhiều bài hát mới. Ở giờ này tôi để trẻ được tự do thích tham gia loại hình âm nhạc nào cũng được. Không chỉ trẻ thể hiện cá nhân, mà tôi còn cho trẻ thể hiện tập thể, nhóm. Điều này càng tăng sự tự tin, mạnh dạn, tạo hứng khởi cho trẻ tham gia. (Minh Chứng 9 :Trẻ hát giao lưu văn nghệvào hoạt động chiều) Như vậy từ lúc đến trường cho đếnlúc bố mẹ đón âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ, tạo không khí vui tươi.Nên vắng bóng lời ca tiếng hát thì đối với trẻ thật là buồn tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời gian là nhịp sống hàng ngày của trẻ, làm cho trẻ thêm linh hoạt tươi vui. Kết quả đạt được là âm nhạc thật sự là người bạn của trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện. 4.6.Kết nối với phụ huynh để nâng cao giáo dục âm nhạc cho trẻ. Chúng ta biết rằng việc nối kết hợp với phụ huynh là việc làm vô cùng quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và giáo dục âm nhạc nóiriêng.Khi có sự kết hợp chặt chẽ cô sẽ nắm rõ được tình hình, sở thích, đặc điểm tâm lý của trẻ để từ đó cô có cách dạy trẻ sao cho phù hợp. Để kết hợp với phụ huynh được tốt tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi với phụ huynh vào các giờ đón trả trẻ nhằm tìm hiểu và nắm được tình hình sở thích âm nhạc của trẻ. - Tôi thường phô tô các bài hát các bản nhạc để cho phụ huynh xem và đồng thời cũng làm rất tốt công tác tuyên truyền tới phụ huynh thông qua bảng tuyên truyền lớp . (Minh Chứng10:Giáo viên kết nối với phụ huynhthông qua bảng tin của lớp) - Hướng dẫn phụ huynh tạo môi trường hoạt động môn âm nhạc cho trẻ tại nhà. 12/ 15
- Nhờ phụ huynh thu nhặt giúp nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi âm nhạc cho trẻ. Không những vậy tôi còn khuyến khích phụ huynh cùng làm đồ chơi âm nhạc với trẻ và cùng trẻ thể hiện âm nhạc. - Nhờ phụ huynh tìm tòi, sưu tầm những bài hát hay, mới lạ.Cùng với phụ huynh tìm ra năng khiếu và phát huy năng khiếu của con em mình. Hoặc tìm ra những chỗ trẻ còn yếu mà hướng dẫn, tập luyện cho trẻ. Với cách làm như vậy tôi đã nhận được sự giúp đỡ hết sức nhiệt tình từ phía phụ huynh qua đó mà việc tôi dạy âm nhạc cho trẻ cũng thuận lợi dễ dàng.Giúp tôi nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé. 5.Kết quả thực hiện: Qua một năm thực hiện đề tài “Một số biện phápnâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo bé”khi tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ độ tuổi mẫu giáo bé” cho đến nay tôi đã thu được kết quả như sau: 5.1.Đối với giáo viên: Nhờ có sáng kiến này mà tôi thường có những tiết dạy hay, hấp dẫn đã thu hút được trẻ và cũng nhờ có có sáng kiến kinh nghiệm này mà tôi đã đạt giải nhất giáo viên giỏi cấp trường, giải nhì trong hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện.Không chỉ dừng ở đó các công tác phong trào đoàn thanh niên thường xuyên tham gia giao lưu văn hoá văn nghệ với các khối lớp khác đạt kết quả cao, lớp luôn luôn xếp loại tốt. 5.2.Đối với trẻ: Việc rèn luyện khả năng âm nhạc cho trẻ qua các hoạt động giúp các cháu ngày càng tự tin mạnh dạn khi tham gia ca hát, vận động theo nhạc, trở nên nhanh nhẹn, linh hoạt và còn tham gia giao lưu văn nghệ với các lớp rất tự tin, trẻ biết biếu diễn văn nghệ trong các tiết ôn tập.Các cháu nhớ tên bài hát, tên tác giả, tự mình biễu diễn bài hát một cách tự nhiên, không sợ sệt.Đã tạo cho trẻ tính nhanh nhẹn, hoạt bát, biễu diễn văn nghệ phong phú, thể hiện được tính thẩm mỹ, sáng tạo trong mọi hoạt động. Sự thành công nêu trên là sự nổ lực phấn đấu rèn luyện của bản thân, tích cực tham gia của trẻ trong quá trình hoạt động giáo dục âm nhạc cụ thể như sau: - Trẻ biết hát các bài hát theo chủ đề, tên tác giả, hát thuộc các bài hát . - Trẻ biết thể hiện được tình cảm khi hát, vận động theo nhạc, biết hưởng ứng theo cô khi nghe hát, khi cô đàn… - Hứng thú khi tham gia các trò chơi âm nhạc. - Trẻ biết sử dụng dụng cụ âm nhạc, trẻ thể hiện được sự tự tin, mạnh dạn, phong cách khi tham gia sinh hoạt động âm nhạc. 5.3.Đối với phụ huynh: 13/ 15
Nhìn chung phụ huynh đã có những hiểu biết về kiến thức âm nhạc.Đã kết hợp với giáo viên cùng thực hiện tốt việc rèn kỹ năng ca hát cho trẻ.Được sự tin tưởng của phụ huynh khi cho cháu vào học tại lớp. Sẵn sàng ủng hộ và tham gia nhiệt tình cho các cuộc vận động của lớp. 5.4 Kết quả so sánh đối chứng đầu năm và cuối năm của trẻ . (Minh Chứng11:Bảng K Q so sánh đầu năm và cuối năm của trẻ) -Nhìn vào kết quả trên thì ta thấy kỹ năng hoạt động âm nhạc của trẻ được tăng lên rõ rệt PHẦN THỨ BA:KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1.Kết luận: 14/ 15
Sáng kiến kinh nghiệm là cả một quá trình tích luỹ và tìm tòi nhằm tạo ra những tiết học hay và hấp dẫn, tìm ra phương pháp dạy học mới và hay nhất - Âm nhạc có sức lay động tâm hồn mạnh mẽ, không gì có thể đánh thức con người bằng âm nhạc. Âm nhạc có giá trị nghệ thuật cảm hoá mọi người cùng hướng tới cái đẹp.Để sử dụng môn âm nhạc như một phương tiện giáo dục đạo đức khi tác động đến con người, nó thức tỉnh một cách đặc biệt mạnh mẽ trongcon người ấy.Chính khả năng của âm nhạc làm tính tình dịu dàng hơn,làm con người cao đẹp hơn, trong sạch hơn và nhân hậu hơn. 2. Khuyến nghị: *Đối với giáo viên: -Luôn mong muốn được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường, Phụ trách chuyên môn, cùng các tổ chuyên môn và Phòng Giáo Dục Ba Vì thường xuyên mở lớp bồi dưỡng học đàn, nhạc để tôi phát huy hơn nữa về chuyên môn và để xây dựng đề tài nghiên cứu sáng tạo hơn. *Đối với nhà trường: - Cần bổ sung thêm một số trang thiết bị phục vụ hoạt động môn âm nhạc như: Đàn organ, dụng cụ gõ đệm, trang phục biểu diễn. - Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề, lớp tập huấn để bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên. *Đối với Phòng Giáo Dục &Đào Tạo : - Phòng giáo dục đào tạo cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc, tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa cho GV -Trên đây là toàn bộ sáng kiến kinh nghiệm của tôi qua nhiều năm chăm sóc giáo dục trẻ thông qua việc cho trẻ làm quen với môn âm nhạc và lồng ghép âm nhạc qua các môn học khác ở mọi lúc mọi nơi đã đạt nhiều kết quả. Vậy tôi rất mong kính xin được sự quan tâm đóng góp ý kiến của nhà trường, đồng nghiệp, cũng như của các cấp lãnh đạo giúp cho tôi hoàn thiện hơn về sáng kiến kinh nghiệm của mình. Tôi xin cam đoan đề tài này tôi tự viết, không sao chép bất kỳ của ai. Nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm. Tôi xin trân thành cảm ơn! Phú Cường, ngày 15 tháng 6 năm 2019 Tác giả: Thân Thị Bích Ngọc 15/ 15