Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi 24-36 tháng trong trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi 24 – 36 tháng trong trường mầm non” nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đối với chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi 24-36 tháng trong trường mầm non

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ TRƯỜNG MẦM NON TỰU LIỆT XÃ TAM HIỆP MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ NHÀ TRẺ LỨA TUỔI 24-36 THÁNG TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON Lĩnh vực : Giáo dục nhà trẻ Cấp học : Mầm non Tên tác giả : Nguyễn Thị Thu Hà Đơn vị công tác : Trường mầm non Tựu Liệt xã Tam Hiệp Chức vụ : Giáo viên NĂM HỌC 2022 - 2023
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Nói đến phát triển trí não ở trẻ, ít ai biết rằng khả năng ngôn ngữ là 1 thước đo quan trọng của khả năng trí tuệ và IQ ngôn ngữ được xem là dấu hiệu để tiên đoán thành tích học tập khi trẻ lớn lên. Ngôn ngữ có vai trò rất lớn trong cuộc sống của con người. Nhờ ngôn ngữ mà con người có thể trao đổi với nhau những hiểu biết, truyền cho nhau những kinh nghiệm…Trong cuốn ngôn ngữ và lý luận văn học, Bác Hồ đã dạy chúng ta: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải gìn giữ nó, tôn trọng nó”. Chính vì thế, trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non phát triển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Lứa tuổi mầm non là thời kỳ phát triển ngôn ngữ tốt nhất, là giai đoạn có nhiều điều kiện thuận lợi nhất cho sự lĩnh hội ngôn ngữ nói và các kỹ năng nghe, hiểu, trả lời câu hỏi của trẻ. Song trên thực tế, nhiều giáo viên mầm non vẫn chưa có những hoạt động cung cấp cho trẻ vốn từ phong phú, dạy trẻ phát âm chuẩn. Hay khi hướng dẫn trẻ tham gia vào hoạt động ngôn ngữ giáo viên chưa phát huy được tính tích cực, chưa thực sự tạo điều kiện cho trẻ được luyện tập khả năng nói, phát âm chính xác, sử dụng từ đúng để diễn đạt ý nghĩ của mình trong các tình huống khác nhau của hoạt động ngôn ngữ ... để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tốt nhất. Năm học 2022- 2023 được sự chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, tôi được phân công phụ trách lớp Nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng. Qua việc tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động tôi thấy trẻ rất thích được trò chuyện thích được giao tiếp và thích được thể hiện bản thân nhưng vì ngôn ngữ còn hạn chế, trẻ thường sử dụng ngôn ngữ còn thụ động. Đa số trẻ còn nói ngọng, nói lắp, nói không rõ từ, rõ ý, hay nói lặp lại các câu nói của cô. Mặt khác, trẻ còn nhỏ nên thường có phản ứng chậm chạp hoặc rất khó khăn để hiểu những yêu cầu của người lớn. Điều đó làm tôi luôn trăn trở làm thế nào để dạy các con phát âm chuẩn, chính xác và hiểu được yêu cầu của người lớn. Vì thế, tôi thấy mình cần phải đi sâu tìm hiểu kỹ vấn đề này để từ đó rút ra nhiệm vụ giáo dục cho phù hợp với yêu cầu phát triển của lứa tuổi trẻ nhà trẻ. Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài : “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24 – 36 tháng trong trường mầm non” nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đối với chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay. * Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2022 đến tháng 4/2023 * Đối tượng nghiên cứu: Trẻ lứa tuổi 24-36 tháng tuổi tại trường mầm non. * Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: Nghiên cứu tại lớp nhà trẻ D1 và khối nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng tuổi của trường mầm non Tựu Liệt trong năm học 2022 - 2023.
2 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ chính là việc trẻ tham gia vào các hoạt động trong trường mầm non một cách tích cực nhằm hình thành cho trẻ những nhận thức, cảm giác về tiếng mẹ đẻ, biết sử dụng sắp xếp từ theo đúng cấu trúc ngữ pháp của tiếng việt, biết diễn đạt ý của mình. Luyện cho trẻ phát âm đúng, rõ ràng, biểu cảm âm thanh tiếng mẹ đẻ, làm giàu, củng cố, tích cực hoá vốn từ cho trẻ, giúp trẻ nói đúng cấu trúc ngữ pháp tiếng việt và dạy trẻ nói rõ ràng, mạch lạc. Ngôn ngữ là phương tiện giúp trẻ tìm hiểu khám phá, nhận thức, khám phá thế giới xung quanh, thông qua cử chỉ lời nói của người lớn trẻ sẽ được làm quen với các sự vật, hiện tượng có trong môi trường xung quanh. Nhờ có ngôn ngữ mà trẻ sẽ nhận biết ngày càng nhiều màu sắc, hình ảnh… của các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống hàng ngày. Lứa tuổi 24- 36 tháng, khả năng đi lại, chạy nhảy đã tạo ra nhiều cơ hội hơn cho trẻ khả năng thâm nhập vào thế giới xung quanh, tiếp xúc với thế giới đồ vật, hoạt động với đồ vật. Ở giai đoạn này, trẻ hoạt động với đồ vật khá thành thạo. Trẻ có thể sử dụng đồ vật vào các trò chơi, thậm chí có thể tháo lắp các đồ vật theo đúng cấu tạo của nó. Như vậy, hoạt động nhận thức của trẻ mở rộng đáng kể làm phát triển hoạt động ngôn ngữ. Vốn từ tên gọi, đặc điểm và hoạt động của đồ vật tăng lên nhanh chóng. Trẻ hiểu từ, sử dụng từ chính xác, phong phú hơn. Bộ máy phát âm lúc này đã khá hoàn thiện. Trẻ có thể phát âm đúng nhiều âm vị, các kiểu kết hợp âm thanh, một số âm khó. Nhiều trẻ đã không còn ngọng nữa. Đây cũng là điều kiện quan trọng để tích cực hoá vốn từ của trẻ.Phát âm đúng từ khiến cho trẻ chịu khó sử dụng từ hơn.Từ ngữ được đưa vào hoạt động tích cực hơn. Như vậy, vốn từ tăng nhanh đáng kể. Trẻ đã có thể nghe kể chuyện, đọc thơ; tự trẻ cũng có thể bắt chước cô đọc thơ, kể những câu chuyện đơn giản; có nghĩa là trong lời nói của trẻ đã xuất hiện ngôn ngữ mạch lạc. Tất cả những điều kiện kể trên thúc đẩy nhu cầu giao tiếp tăng nhanh, hoạt động ngôn ngữ phát triển mạnh…Thực tế, khi tôi tổ chức cho trẻ các hoạt động trên lớp các cháu rất thích tham gia hoạt động nhưng ngôn ngữ của các cháu còn hạn chế nên chỉ có một số ít cháu có thể diễn đạt lời nói, suy nghĩ của mình để thực hiện yêu cầu đơn giản theo mục đích yêu cầu đề ra. Bản thân tôi luôn muốn học sinh của mình hoạt động một cách tích cực và thích thú, tham gia tích cực trong các hoạt động để phát triển một cách toàn diện diện nhất. Vì vậy tôi tìm ra các biện pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tốt nhất.
3 II. CƠ SỞ THỰC TIỄN: 1. Đặc điểm tình hình: Trường tôi là một trường mầm non thuộc huyện ngoại thành, thành phố Hà Nội. Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I năm 2009, trường được Chủ tịch nước tặng huân chương lao động hạng 3 năm 2013. Trường nhiều năm liên tục đạt tập thể lao động xuất sắc, các lớp học rộng rãi, sạch đẹp đã được trang bị nhiều đồ dùng đồ chơi hiện đại. Trường được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ công tác giảng dạy. Năm học 2022-2023, tôi được Ban giám hiệu phân công dạy lớp nhà trẻ D1 Lớp có 4 cô, với tổng số 35 học sinh trong đó có 20 nam và 15 nữ. Với tình hình thực trạng như trên trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã gặp một số thuận lợi và khó khăn như sau: 2. Thuận lợi : Nhà trường: Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đầy đủ để giáo viên có thể tổ chức các hoạt động học tập, vui chơi nhằm áp dụng phương pháp giáo dục tiên tiến để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Nhà trường có Website, kênh Youtube, trang Fanpape riêng của trường để thuận tiện cho việc chăm sóc giáo dục trẻ hàng ngày tại trường mầm non cũng như ở nhà. Giáo viên: Bản thân tôi là một giáo viên luôn yêu nghề mến trẻ, ham học hỏi, trau dồi kiến thức, có trình độ nghiệp vụ chuyên môn vững vàng, ứng dụng CNTT thành thạo thích tìm tòi, sáng tạo để áp dụng vào giáo dục trẻ. Phụ huynh: Phụ huynh đều quan tâm đến sự phát triển của con em mình và luôn đồng hành cùng cô trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Trong thời đại 4.0 thì 100% phụ huynh lớp tôi đều có và sử dụng điện thoại thông minh để tham gia vào các trang nhóm của lớp như: zalo, facebook... trong việc phối hợp với giáo viên chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ. 3. Khó khăn: 100% trẻ mới lần đầu tiên đến trường. Trí nhớ của trẻ còn nhiều hạn chế, trẻ chưa nhớ hết trật tự của các âm khi sắp xếp thành câu, vì thế trẻ hay bỏ bớt từ, bớt âm khi nói. Đa số trẻ là con em nông thôn nên còn nhút nhát, chưa tự tin trong giao tiếp, một số trẻ còn chậm nói, hay nói ngọng, nói lắp... Từ những thuận lợi và khó khăn trên, bản thân tôi đã trăn trở suy nghĩ để tìm ra những biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ 24-36 tháng tuổi tại trường mầm non nơi tôi đang công tác.
4 III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: 1. Biện pháp 1: Tìm hiểu thực trạng ngôn ngữ của trẻ tại lớp. Để tìm ra biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ hiệu quả, thực sự có chất lượng, đáp ứng được tình hình thực tế của lớp, phù hợp với khả năng của học sinh lớp mình là việc làm vô cùng quan trọng. Nếu đánh giá chính xác thực trạng sự phát triển của trẻ về ngôn ngữ sẽ giúp giáo viên tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ thuận lợi hơn. * Cách thực hiện: Bắt đầu từ tháng 9, tôi đã lên kế hoạch khảo sát trẻ (Qua việc theo dõi các hoạt động trong ngày của trẻ, kết hợp với phụ huynh, cùng với việc tổ chức cho trẻ tham gia một số hoạt động phát triển ngôn ngữ để đánh giá trẻ) bao gồm các tiêu chí: Khả năng nghe hiểu ngôn ngữ và phát âm, vốn từ, khả năng nói đúng ngữ pháp, khả năng giao tiếp. Năm học mới 2022 - 2023 để khảo sát tôi đã linh hoạt ứng dụng một số tính năng của google và zalo để tạo các mẫu khảo sát và bình chọn. Với cách làm này tiết kiệm được rất nhiều thời gian chi phí cho cả giáo viên và phụ huynh và có thể ứng dụng ngay. Giáo viên chỉ cần biên soạn phiếu khảo sát và thông báo hướng dẫn cho phụ huynh 1 lần, gửi đường link, phụ huynh có thể điền ở bất cứ đâu. Sau khi phụ huynh hoàn thiện phiếu giáo viên chỉ cần tạo một bảng excel kết quả là có thể tổng hợp kết của của tất cả học sinh trên lớp, việc rà soát học sinh nào chưa làm phiếu cũng nhanh chóng đơn giản hơn rất nhiều. Cách ứng dụng google form tạo biểu mẫu khảo sát như sau: Bước 1: Đăng nhập vào gmail chọn các ứng dụng của google => chọn biểu mẫu Bước 2: Chọn “Trống” biểu tượng dấu cộng nền trắng. Bước 3: Khi xuất hiện bảng biểu mẫu chọn dấu cộng để thêm câu hỏi. Bước 4: Để thay đổi dạng câu hỏi chọn mũi tên ô chắc nghiệm khi này sẽ ra các kiểu đặt câu hỏi. + Câu hỏi đoạn ngắn: Trả lời 1 đoạn + Câu hỏi trắc nghiệm: Chọn 1 (hay nhiều) đáp án Bước 5: Đánh câu hỏi muốn đánh ở phần câu hỏi. Bước 6: Thêm phương án trả lời ở tuỳ chọn 1. Nếu có nhiều phương án để lựa chọn ta chọn “Khác” số lần tuỳ theo câu hỏi muốn đặt. Bước 7: Sau khi đánh câu hỏi xong câu hỏi và các đáp án để lựa chọn nếu muốn câu hỏi đó là bắt buộc phải lựa trả lời thì đẩy nút màu trắng ở “Bắt buộc” sang phải và ngược lại nếu như không yêu cầu bắt buộc trả lời ta giữ nguyên . Bước 8: Khi đặt câu hỏi khảo sát xong chọn “Gửi”
5 Khi đó trên màn hình sẽ xuất hiện của sổ nhỏ “Gửi biểu mẫu” ta chọn biểu tượng hình cái ghim. Chọn “Sao chép”để sao chép đường liên kết và gửi đường link này cho phụ huynh. Bước 9: Để biết được có những phụ huynh học sinh nào tham gia khảo sát ta chọn câu trả lời. - Hình thức khảo sát phụ huynh chỉ cần nhấn vào đường link và lựa chọn các đáp án của mỗi câu hỏi. Minh chứng 1: Đường linh phiếu khảo sát đầu năm của trẻ. https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScMaLMsV3d5R9G8H3of KVQDKSrpGRp5yEM3OD0yFDpB_PFiBQ/viewform (Phụ lục) * Kết quả Với cách làm đổi mới, sáng tạo, linh hoạt và thích ứng của giáo viên thì 100% phụ huynh trong lớp đều phối hợp với giáo viên và tham gia vào phiếu khảo sát. Sau khi tiến hành khảo khát về tình hình ngôn ngữ của trẻ tôi đã thu được kết quả thể hiện qua các tiêu chí như sau Bảng khảo sát đầu năm Trung Tốt Khá bình Nội dung tiêu chí khảo Tổng Tỷ Tỷ Tỷ sát số Số Số Số lệ lệ lệ trẻ trẻ trẻ % % % Khả năng nghe hiểu ngôn 1 35 5 14 15 43 15 43 ngữ và phát âm 2 Vốn từ 35 6 17 17 49 12 34 Khả năng nói đúng ngữ 3 35 4 11 16 46 15 43 pháp 4 Khả năng giao tiếp 35 7 20 15 43 13 37
6 Biểu đồ khảo sát đầu năm 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Khả năng nghe hiểu ngôn Vốn từ Khả năng nói đúng ngữ Khả năng giao tiếp ngữ và phát âm pháp Tốt Khá Trung bình Từ kết quả khảo sát trên, chúng ta có thể nhận thấy kết quả số trẻ có vốn từ và kỹ năng tốt còn rất ít. Xuất phát từ tình hình thực tế trên, tôi luôn mong muốn áp dụng những kiến thức đã tiếp thu được và kinh nghiệm của bản thân để phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng tại trường mầm non. 2. Biện pháp 2: Phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở mọi hoạt động trong ngày. Muốn làm bất cứ điều gì và muốn thành công chúng ta phải có kế hoạch cụ thể. Kế hoạch là kim chỉ nam dẫn chúng ta đi đúng hướng. Việc xây dựng kế hoạch chương trình sẽ giúp người giáo viên hiểu được mục đích, kết quả công việc bạn đang thực hiện tránh đi sai hướng và không chắc chắn được công việc đề ra. Mặt khác, giúp chúng ta tự chủ được về thời gian, không bị động, chúng ta có sự chuẩn bị tốt nhất để làm tốt được việc đó. Trong các hoạt động trong ngày thì ngôn ngữ đối với trẻ rất quan trọng nó giúp trẻ bày tỏ, trao đổi và giao tiếp với nhau trong học tập cũng như vui chơi. Thông qua các hoạt động trong ngày của trẻ mầm non sẽ cung cấp vốn từ cho trẻ để trẻ phát triển lời nói mạch lạc, rõ ràng. * Cách thực hiện: Năm học 2022-2023 tôi đã xây dựng kế hoạch phát triển ngôn ngữ cho trẻ được khoa học và phù hợp với trẻ thông qua các hoạt động cụ thể như sau: - Giờ đón, trả trẻ. Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ tới trường, tới lớp cô phải thật gần gũi, tích cực trò chuyện với trẻ. Vì trò chuyện với trẻ là hình thức đơn giản nhất để cung cấp vốn từ cho trẻ và phát triển ngôn ngữ cho trẻ,
7 đặc biệt là ngôn ngữ mạch lạc. Bởi qua cách trò chuyện với trẻ cô mới có thể cung cấp, mở rộng vốn từ cho trẻ để từ đó giúp trẻ phát âm rõ ràng mạch lạc. Ví dụ: Giờ đón trẻ buổi sáng cô trò chuyện với trẻ: - Hôm nay ai đưa con đi học? - Mẹ đưa con đi học bằng xe gì? - Con có yêu mẹ không ? - Con thấy thời tiết hôm nay như thế nào? - Con đang mặc áo màu gì thế? Như vậy khi trò chuyện với cô trẻ tự tin vào vốn từ của mình và được cung cấp vốn từ từ cô giáo. Ngôn ngữ của trẻ nhờ đó mà được mở rộng và phát triển hơn. Ngoài ra trong giờ đón trẻ, trả trẻ tôi luôn nhắc trẻ biết chào ông, bà, bố, mẹ như vậy kích thích trẻ trả lời câu trọn vẹn bên cạnh đó giáo dục trẻ có thói quen lễ phép, biết vâng lời. - Trong giờ hoạt động góc. Trong một hoạt động chung trẻ không thể phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện được mà phải thông qua các hoạt động khác trong đó có hoạt động vui chơi. Đây có thể coi là một hình thức quan trọng nhất, bởi giờ chơi có tác dụng rất lớn trong việc phát triển vốn từ, đặc biệt là tích cực hoá vốn từ cho trẻ. Thông qua trò chơi, các biểu tượng mà trẻ thu nhận trước được chính xác hóa bằng ngôn ngữ. Qua trò chơi, trẻ còn tập trung vận dụng những tri thức đã thu nhận thức được. Trò chơi đã giúp trẻ nhớ ngôn ngữ, đồng thời tạo ra các tình huống để trẻ sử dụng vốn từ ngữ đã tích lũy được. Ví dụ 1: Trẻ chơi ở góc “ Búp bê ” trẻ được chơi với em búp bê và khi trẻ chơi sẽ giao tiếp với các bạn bằng ngôn ngữ hàng ngày. - Búp bê uống sữa chưa? (Chưa ạ) - Bạn nhớ đeo yếm cho búp bê nhé! (Vâng ạ) - Trẻ nói với búp bê: Ngoan nào mẹ cho búp bê uống sữa nhé! - Sữa vẫn còn nóng lắm để mẹ thổi cho nguội đã! (Giả vờ thổi cho nguội) - Búp bê của mẹ uống sữa ngoan rồi mẹ cho búp bê đi chơi nhé! Như vậy, trong giờ chơi không chỉ rèn trẻ kỹ năng sống mà còn giúp trẻ nghe, hiểu giao tiếp cùng nhau và trao cho nhau những tình cảm yêu thương, gắn bó của con người. Ví dụ 2: Trẻ chơi ở góc “ Hoạt động với đồ vật” chủ đề “Bé đi khắp nơi bằng phương tiện giao thông gì” bằng đồ dùng tự tạo đó chính là những chiếc ô tô đã đục sẵn lỗ và những chiếc ô tô, máy bay chưa có bánh xe tôi đã cho trẻ lấy dây xâu qua những lỗ đó và tôi sẽ hỏi trẻ: - Tùng ơi, con đang xâu gì vậy? (Con đang xâu ô tô ạ)
8 - Con xâu ô tô bằng gì đấy? (Con xâu bằng dây xâu ạ) - Hải ơi, ô tô này đã đi được chưa hả con? (Chưa đi được ạ) - Muốn ô tô đi được phải làm thế nào? (Lắp thêm bánh xe ạ) - Khi xâu xong con để sản phẩm của mình nhẹ nhàng vào khay nhé! (Vâng ạ). Trẻ chơi đồ chơi vừa được chơi vừa được nhận biết về màu sắc (xanh, đỏ, vàng), hình dạng (tròn, vuông), kích thước (từ cao đến thấp). Khi trẻ chơi tôi hỏi trẻ: - Linh Đan ơi đây là hình gì ? (hình tròn ạ!) - Hình tròn có màu gì ? (màu đỏ ạ) - Thủy ơi con đang xếp hình gì đấy ? (hình vuông ạ!) - Hình vuông có màu gì ? (màu vàng ạ) Ví dụ 3: Trẻ chơi ở góc tạo hình Ở góc “ Tạo hình” trong chủ đề “Bé đi khắp nơi bằng phương tiện giao thông gì ” tôi đã tận dụng những nguyên vật liệu phế thải hàng ngày như: vỏ hộp sữa tươi để làm thân và đầu xe ô tô, tiếp đó tôi sử dụng các nút chai nhựa để làm bánh xe, cùng với băng dính xốp để dính các bộ phận của xe với nhau, tôi đã hướng dẫn cho trẻ làm thành những xe ô tô của mình một cách nghệ thuật. Tôi thấy trẻ rất khéo léo, chăm chú khi làm. Khi trẻ làm tôi ân cần đến bên trẻ trò chuyện cùng trẻ, hướng dẫn khi trẻ còn lúng túng. Trong khi trẻ làm tôi đặt câu hỏi cùng trò chuyện với trẻ: - Con đang làm gì? (Con làm ô tô ạ) - Ô tô của con có mấy bánh? (4 bánh ạ) - Con dùng cái gì để dán bánh xe ô tô? - Ôtô đi ở đâu hả con? (Trên đường ạ ) Như vậy bằng những đồ chơi tự tạo thông qua hoạt động chơi không những rèn cho trẻ sự khéo léo mà còn góp phần phát triển ngôn ngữ cho trẻ. - Hoạt động ngoài trời: Hoạt động ngoài trời là nơi có không gian rộng trẻ tha hồ chạy, nhảy, leo trèo, tìm tòi khám pha thế giới xung quanh từ đó mở rộng tầm hiểu biết của trẻ. Hiểu được điều đó, tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ đi dạo chơi quanh sân trường. Tôi đặt câu hỏi gợi mở để trẻ tri giác đồ chơi ngoài sân trường về tên gọi, màu sắc, của đối tượng được quan sát như thế nào. Qua hoạt động này giáo viên cung cấp vốn từ và giúp trẻ sử dụng vốn từ một cách trực quan. - Đồ chơi “Cầu trượt” + Đây là đồ chơi gì? + Đồ chơi này màu gì? (Trẻ trả lời màu đỏ ạ)
9 + Cách chơi đồ chơi này như thế nào? - Quan sát lọ hoa + Đây là cây gì? (Lọ hoa ạ) + Lá cây màu gì ? (Màu xanh ạ) + Bông hoa màu gì ? (Màu trắng ạ) + Các bông hoa có đẹp không các con? (Có ạ) + Các con thấy lọ hoa này như thế nào? (Rất là đẹp…) Qua những câu hỏi cô đặt ra sẽ giúp trẻ tích luỹ được những vốn từ mới ngoài ra còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ chính xác, mạch lạc, rõ ràng hơn. Ở lứa tuổi này trẻ nhiều khi hay hỏi và trả lời trống không hoặc nói những câu không có nghĩa. Vì vậy bản thân tôi luôn chú ý lắng nghe và nhắc nhở trẻ, nói mẫu cho trẻ nghe và yêu cầu trẻ nhắc lại. - Hoạt động chiều: Đọc sách cùng trẻ Đọc sách từ khi còn nhỏ là một kỹ năng thiết yếu cho việc học sau này của trẻ, và việc lựa chọn một cuốn sách phù hợp với độ tuổi của bé cũng vô cùng quan trọng. Ở mỗi độ tuổi, trẻ sẽ có sự phát triển về mặt hình ảnh, tư duy trực quan và nhận thức khác nhau.. Ví dụ: Trong giờ hoạt động chiều tôi sử dụng những cuốn sách có hình ảnh quen thuộc như động vật, đồ vật, trẻ em… và có hình ảnh hành động gần gũi với trẻ. Trẻ bắt đầu thích thú với những bức tranh có nhiều chi tiết hơn. Đây là độ tuổi tuyệt vời để thử những cuốn sách có các âm thanh quen thuộc, đặc biệt là các bài hát thơ vè và những câu chuyện có gieo vần. Tôi chọn những cốt truyện đơn giản có kết nối với trải nghiệm của chính các con. Trẻ vẫn thích sách làm từ bìa cứng với những bức tranh đơn giản, tươi sáng và chỉ có từ một đến hai sự vật trên một trang. - Trong sinh hoạt hàng ngày. Ngoài các giờ học, giờ chơi…ở trường, trẻ còn có giờ ăn, giờ ngủ, giờ vệ sinh. Ở những giờ này tôi cũng dạy trẻ nói. Trước khi ăn cơm tôi rửa tay cho trẻ, vừa rửa tay cho trẻ tôi trò chuyện với trẻ về cách rửa tay, tác dụng của việc rửa tay hàng ngày và hướng dẫn cách lau tay. Đến giờ ăn cơm tôi trò chuyện với trẻ về các món ăn, dạy trẻ cách mời cô, mời bạn ăn cơm. * Kết quả: Trẻ đã được cô giáo cung cấp vốn từ phong phú và sử dụng vốn từ ấy trong các hoạt động trong ngày một cách thành thao, tự tin. Khi trẻ chơi cùng cô và các bạn rất hồn nhiên trong hoạt động chơi qua đó ngôn ngữ của trẻ phát triển đạt kết quả tốt.
10 3. Biện pháp 3: Sưu tầm một số trò chơi nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trẻ mầm non hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo. Chính vì vậy, đối với trẻ nhà trẻ, được phát triển ngôn ngữ thông qua trò chơi là một biện pháp tốt nhất. Trò chơi đã trở thành phương tiện để cung cấp, tích luỹ được nhiều vốn từ và trên cơ sở hiểu biết đầy đủ ý nghĩa của những từ đó trẻ biết sử dụng “số vốn từ”đó một cách thành thạo. * Cách thực hiện: Bản thân tôi nhận thấy mình cần phải đổi mới trò chơi để phát triển ngôn ngữ sáng tạo và gây hứng thú với trẻ. Do đó tôi đã tìm tòi những tài liệu hướng dẫn cách chơi trò chơi và kết hợp cùng với giáo viên trong lớp thường xuyên tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi với mục đích cung cấp vốn từ phong phú, cách chơi gây hứng thú cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi, mọi hoạt động trong ngày khi trẻ ở trường mầm non. Ví dụ trò chơi: “Con muỗi ” - Mục đích: Cung cấp vốn từ của trẻ dần dần được hình thành trọn vẹn hơn khi chơi. - Chuẩn bị: Cô cho trẻ ngồi hình vòng cung trang phục trẻ thoải mái. - Tiến hành: Cô đứng phía trước trẻ, cô cho trẻ đọc và làm động tác theo lời trò chơi: + Có con muỗi vo ve, vo ve (Trẻ giơ ngón tay trỏ ra trước mặt vẫy qua vẫy lại theo nhịp đọc). + Đốt cái tay, đốt cái chân, rồi bay đi xa. (Lấy ngón tay trỏ vào cánh tay đối diện , chỉ xuống đùi rồi dang 2 tay sang ngang). + Úi chà! úi chà chà! Dang tay ra đánh cái bép, con muỗi xẹp lép biến mất luôn.(Nhún vai 2 lần, dang 2 tay sang ngang, vỗ tay một cái rồi chỉ vào chóp mũi. Ví dụ trò chơi: “Hai chú chim” - Mục đích: Với trò chơi này cung cấp cho trẻ thêm vốn từ và giúp trẻ chơi vui vẻ biết cười xinh. - Chuẩn bị: Cô cho trẻ ngồi hình vòng cung trang phục trẻ thoải mái. - Tiến hành: Cô ngồi phía trước trẻ, cô cho trẻ ngồi hình vòng cung để dễ quan sát cô hướng dẫn chơi, vừa chơi cô vừa đọc và làm động tác mô phỏng theo lời trò chơi: + Bên này 1 con chim chích (Cô giơ ngón cái bên tay phải các ngón khác gập lại đồng thời đầu hơi nghiêng về bên phải theo nhịp đọc). + Bên này 1 con chim chích (Cô giơ ngón cái bên tay trái các ngón khác gập lại đồng thời đầu hơi nghiêng về bên trái theo nhịp đọc).
11 + Chíp chíp chíp, chiu chiu chiu, hai chú chim cùng cười: Hì hì (Cô đưa 2 tay tiến lại gần nhau theo nhị bài đọc. Khi đến câu cười hì hì thì cô cười tươi mở khóe miệng cười tươi và xinh.) Ví dụ trò chơi: “Năm con cua đá” - Mục đích: Trò chơi này ngoài giúp trẻ có vốn từ phong phú thì còn hình thành khái niệm về môn toán cho trẻ - Chuẩn bị: Cô cho trẻ ngồi hình vòng cung trang phục trẻ thoải mái. - Tiến hành: Cô ngồi phía trước trẻ, cô cho trẻ ngồi hình vòng cung để dễ quan sát cô hướng dẫn chơi, vừa chơi cô vừa đọc và làm động tác mô phỏng theo lời trò chơi: + Năm con cua đá, bò lên thân gỗ (Cô giơ năm ngón tay phải làm động tác bò lên cánh tay trái miệng đọc theo nhịp đọc). + Ăn những con bọ thật là ngon ngon (Cô sẽ dùng 2 bàn tay làm động tác ăn) + Bỗng một con cua rơi tòm xuống đất (Cô giả làm động tác con cua rơi xuống đất) + Còn lại mấy con.(Cô hướng dẫn trẻ trả lời) Ví dụ trò chơi : “Album gia đình”? - Mục đích: Trẻ nhận biết và giới thiệu được tên của những người thân trong gia đình của trẻ từ đó ngôn ngữ của trẻ cũng được phát triển. - Chuẩn bị: - Ảnh của trẻ và ảnh gia đình của trẻ - Dán các ảnh vào album - Tiến hành: Tôi cho trẻ xem và trò chuyện về các thành viên trong bức ảnh rồi hỏi trẻ: + Ảnh ai đây? Đây là mẹ của bạn Lan phải không? + À đúng rồi đây là mẹ của bạn Lan, bạn Lan đang ngồi ở cạnh mẹ đấy. + Ai đây? Đây là bố của bạn Phú đấy. - À còn đây là chú mèo của bạn Phú, tên của chú mèo là gì? - Mun, à, bạn Phú đặt tên cho chú mèo là Mun. Sau khi hỏi trẻ xong tôi vận dụng trò chơi này để rèn sự nhanh nhẹn và phát âm chuẩn cho trẻ. Tôi cho trẻ lên chỉ vào ảnh các thành viên trong gia đình mình và gọi tên của những thành viên đó. Ví du: Trò chơi “Cái này của ai” - Mục đích: Trẻ được phát âm nhiều, tiếp xúc nhiều với ngôn ngữ mới như “Áo của con”, “Dép của bạn” và sử dụng từ “con” và “của con.” - Chuẩn bị: Một số đồ dùng quen thuộc của trẻ: Ba lô, Quần áo, mũ, dép…
12 - Tiến hành: Tôi cất tất các đồ vật vào một nơi mà trẻ có thể lấy được sau đó tôi lấy một vật ra rồi hỏi trẻ “ cái áo này của ai?”. Chú ý xem trẻ có áo đấy có trả lời được không. Xem các trẻ khác có nói được tên của bạn có cái áo đó không. Để trẻ ngồi vòng tròn và hỏi trẻ về một chiếc dép, hay một cái áo… hoặc có thể cho trẻ ra sân chơi và tiến hành trò chơi này. Sau khi tiến hành các trò chơi trên tôi thấy trẻ vô cùng hứng thú, qua đó giúp cho trẻ có thể diễn đạt được một số yêu cầu đơn giản của bản thân bằng chính ngôn ngữ của trẻ. Đó là biện pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ đạt hiệu quả cao. * Kết quả: Tôi đã sưu tầm được 25 trò chơi hướng dẫn trẻ thông qua các hoạt động kích thích ngôn ngữ trẻ phát triển. Trẻ rất hứng thú khi được chơi các trò chơi ở mọi lúc mọi nơi cùng cô và các bạn tại trường mầm non. Nhờ vậy trẻ sẽ được giao tiếp mạnh dạn hơn, ngôn ngữ cũng lưu loát hơn, vốn từ của trẻ cũng được tăng lên. Tôi nhận thấy rằng khi trẻ chơi trò chơi xong sẽ gây sự hứng thú lôi cuốn trẻ vào bài học. Như vậy trẻ sẽ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng và thoải mái. 4. Biện pháp 4: Ứng dụng phương pháp giáp dục tiên tiến Montessori nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động học. Phương châm giáo dục của Montessori là: “Học trẻ để dạy trẻ tốt hơn”. Chính vì vậy mà trẻ có thể chủ động lựa chọn khu vực học và theo đuổi hứng thú của mình đến khi trẻ đổi quan hoạt động khác. Qua đó chuẩn bị cho trẻ tự lập và tự khám phá và tự sửa sai. Với phương pháp này, người lớn không nên can thiệp quá nhiều đối với trẻ, đặc biệt là áp đặt tư tưởng, quan niệm, cách nhìn của mình với bé. Tiếp nhận các kiến thức bằng bản năng, trẻ sẽ tiếp thu cái mới một cách tự nhiên, dễ dàng và dần dần sẽ nắm bắt được thông tin một cách có ý thức.Phương pháp Montessori giúp trẻ làm quen ngôn ngữ mọi lúc, mọi nơi tạo thành nền tảng vững chắc hỗ trợ tốt cho bé trong quá trình học tập sau này. Để trẻ phát triển toàn diện về ngôn ngữ, linh hoạt về tư duy, giáo viên sẽ tận dụng tối ưu chương trình học tập, vui chơi. Từ đó trẻ trở nên nhanh nhẹn, hoạt ngôn, vui tươi.Trẻ hứng thú khi được phát triển vốn từ vựng nhờ các hoạt động như gọi tên con vật, đồ vật, phân biệt các mùi vị…Giáo viên cho trẻ học ngôn ngữ thông qua nhiều nguồn tài liệu như các bài hát, bài thơ, câu chuyện, sách báo, tranh ảnh…Từ đó trẻ được tăng cường hơn về ngôn ngữ, hoàn thiện khả năng ghép vần, đánh vần, đọc hiểu. Thông qua các giờ học giáo viên sẽ một mặt cung cấp kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, mặt khác laị có thể ứng dụng những phương pháp
13 giáo dục tiên tiến như phương pháp Montessori để cho trẻ những kỹ năng tự phục vụ cho bản thân. * Cách thực hiện: Với việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động học đối với trẻ nhà trẻ 24-36 tháng thì chủ yếu là qua các giờ hoạt động với văn học, nhận biết. Qua giờ hoạt động trẻ có thể lĩnh hội được vốn từ thông qua trò chuyện và tìm hiểu về tác phẩm, trả lời câu hỏi của cô. Ví dụ: Với tiết học dạy trẻ làm quen văn học bài “Bạn mới” thì giáo viên sẽ cho trẻ làm quen tìm hiểu tác phẩm, rồi dạy trẻ đọc thuộc bài thơ. Như vậy trẻ sẽ có thêm vốn từ hàng ngày. Năm học 2022-2023 để đổi mới phương pháp giáo dục trẻ tôi đã mạnh dạn lồng ghép và ứng dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến như Montessori vào giáo dục trẻ ở các hoạt động trong ngày cho trẻ. Với mục đích ngoài việc giúp trẻ phát triển ngôn ngữ thì còn giúp trẻ có những kỹ năng cần thiết để tự phục vụ bản thân mình trong cuộc sống. * Giờ hoạt động nhận biết tập nói: Dạy nhận biết - tập nói là hướng dẫn trẻ quan sát sự vật hiện tượng quen thuộc đối với trẻ. Qua đó hình thành khái niệm ban đầu về sự vật, hiện tượng nhằm mục đích phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Ví dụ: Đề tài “Nhận biết con Vịt” trẻ sẽ được tìm hiểu về con vịt, được cung cấp vốn từ. Khi ứng dụng phương pháp giáo dục Montesseri vào giáo dục trẻ kỹ năng bơi khi đi bơi như biết khua tay khua chân khi đi bơi, lấy và cất đồ dùng đúng nơi quy định thông qua trò chơi ôn luyện, cùng cố kiến thức… * Hoạt động làm quen với văn học. Ngay từ lúc thai giáo, bố mẹ đã nên đọc truyện cho bé trong bụng nghe, và nên duy trì thói quen này trong suốt giai đoạn “vàng” của bé 2 – 7 tuổi. Câu chuyện khi được kể nhiều lần sẽ giúp con được “tắm nghe” trong ngôn ngữ. Truyện không nhất thiết là truyện chữ, mà có thể là truyện ảnh, truyện tiềm thức. Đặc biệt trong truyện tiềm thức, mỗi truyện là một số hình ảnh được lặp đi lặp lại, xuất hiện xen kẽ trong câu chuyện, khiến bé phải tập trung, động não, khuyến khích con kể chuyện.Giờ học làm quen với tác phẩm văn học có tác dụng làm giàu vốn từ, phát triển ngôn ngữ mạch lạc ở trẻ. Để tiếp cận và ứng dụng được phương pháp giáp dục tiên tiến Montessori nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Tôi thường xuyên sưu tập những câu chuyện có nội dung phù hợp để giáo dục giá trị sống cho trẻ. Mục đích giúp trẻ vừa phát triển ngôn ngữ mà qua đó lồng ghép giáo dục trẻ một số kỹ năng cơ bản để phục vụ bản thân trẻ trong cuộc sống hàng ngày.
14 Ví dụ: Một số câu chuyện sưu tầm trong tập truyện giáo dục kỹ năng sống của Ehon nhật bản. Truyện“ Chấm tròn ơi đi đâu thế” giáo dục trẻ kỹ năng tư duy sáng tạo từ chấm tròn kết hợp với các hình khối chúng sẽ tạo được rất nhiều hình ảnh thiết thực trong cuộc sống như chiếc kẹo, ô tô...Truyện“ Đừng mút tay nhé” giáo dục trẻ biết rửa tay đúng cách. Truyện “ Buồn ngủ ơi là buồn ngủ” giáo dục trẻ đi ngủ đúng giờ. Truyện “ Hãy kết bạn với tớ” giáo dục trẻ biết hòa đồng chia sẻ với các bạn. Với đề tài truyện: “Mặc được rồi” giáo dục trẻ biết mặc quần đúng cách. Trong quá trình dạy trẻ tôi đã ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến Montessori. Giúp trẻ được lĩnh hội kiến thức cơ bản như trẻ biết và nói tên truyện, tên nhân vật, hiểu được nội dung câu chuyện, trả lời các câu hỏi theo sự gợi ý của cô. Thì mặt khác trẻ còn được trải nghiệm và có kỹ năng tự phục vụ là trẻ tự mặc được quần cho mình đúng cách. * Hoạt động phát triển vận động Khi tổ chức cho trẻ phát triển vận động ngoài việc giúp trẻ phát triển thể lực thì khi ứng dụng phương pháp giáo dục Montessori sẽ giúp trẻ phát triển thêm về vận động tinh. Tôi tiến hành các bài tập lồng ghép vào các trò chơi vận động, tận dụng mảng tường mở trong lớp và các đồ dùng đồ chơi vận động nhằm phát triển xúc giác, vận động tinh cho trẻ. Mảng tường mở góc vận động tôi thiết kế sử dụng nguyên vật liệu gần gũi và tiết kiệm chi phí cho quá trình thực hiện. Ví dụ: Tổ chức cho trẻ chơi bóng rổ Tôi đã chuẩn bị 2 cầu ném và các quả bóng. Tôi còn phân loại màu xanh, đỏ, của những quả bóng để khi trẻ phân biệt màu không bị nhầm lẫn. Khi trẻ chơi với bóng tôi có thể hỏi trẻ giúp ngôn ngữ của trẻ thêm mạch lạc, rõ ràng hơn. - Qủa này có màu gì hả con? (Màu đỏ ạ) - Quả bóng có dạng hình gì? (Hình tròn ạ) - Thế còn quả bóng này có màu gì đây? (Màu xanh ạ) Qua trò chơi này trẻ nói được màu sắc của quả bóng và sử dụng thị giác ném trúng bóng vào rổ theo yêu cầu của cô. Mặt khác trẻ còn rèn luyện xúc giác cho trẻ kỹ năng sờ nắm bóng bằng lòng bàn tay và 5 đầu ngón tay để cầm bóng cho chắc. Ví dụ: VĐCB “Đi trong đường hẹp” Tôi cho trẻ tự sắp xếp con đường hẹp còn thiếu. Trẻ phải sử dụng đôi bàn tay mở rộng các ngón tay ôm sát cây gậy để xếp được con đường qua đò rèn luyện được xúc giác cho trẻ. Bên cạnh đó, cho trẻ chọn gậy theo đúng màu cô quy định trẻ phải gọi tên màu sắc phát triển ngôn ngữ. Sau đó, cô cho trẻ tair
15 nghiệm trên con đường trẻ làm và nêu ý kiến khi tham gia hoạt động. Từ đó, kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ một cách linh hoạt, nhẹ nhàng. * Kết quả: Sau khi giáo viên lồng ghép phương pháp giáo dục tiên tiến Montessori vào giáo dục trẻ thì tôi nhận thấy một mặt trẻ được cung cấp số vốn từ rất phong phú, phát âm rõ ràng, tự tin giao tiếp với mọi người. Mặt khác trẻ lại được thực hành các kỹ năng sống tự phục vụ bản thân rất linh hoạt, nó làm cho tiết học không bị nhàm chán gò bó dập khuôn. Từ đó kết quả giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng tuổi rất là cao. Tôi tham gia hội thi “Giáo viên giỏi cấp trường” đạt giải “Nhất” với đề tài nhận biết “Con vịt” Tham gia hội thi “Giáo viên giỏi cấp huyện” đạt giải “Nhất” với đề tài truyện “Mặc được rồi” 5. Biện pháp 5: Phối hợp với phụ huynh phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Sinh thời Bác Hồ thường nhắc nhở các nhà giáo phải mật thiết liên hệ với gia đình học trò: Gia đình, nhà trường, xã hội là 3 yếu tố không thể thiếu và tách rời nhau. Bởi vì giáo dục nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo dục của ngoài xã hội và trong gia đình để giúp cho việc giáo dục trong nhà trường được tốt hơn. Trường mầm non là nơi cha mẹ trẻ tin tưởng và gửi gắm tất cả vào cô giáo, trẻ có chăm ngoan khỏe mạnh thì cha mẹ trẻ mới tin tưởng và yên tâm với công việc. Hàng ngày trẻ tới trường cô chăm sóc cho từ bữa ăn giấc ngủ tới các hoạt động vui chơi. Với 2/3 quãng thời gian ở cùng với cô, việc trẻ được tập luyên phát triển ngôn ngữ là vấn đề không thể thiếu trong hoạt động học tập của trẻ và cha mẹ cũng nhận thức thấy rõ tầm quan trọng của việc này. Hiểu được mối quan tâm của phụ huynh học sinh trong việc chăm sóc giáo dục và phát triển toàn diện cơ thể cho trẻ, nhận thức rõ trách nhiệm của người giáo viên mầm non, tôi suy nghĩ và tìm cách vận dụng với thực tế tại lớp của mình. * Cách thực hiện: Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo giáo viên tạo nhóm Zalo phụ huynh để giúp trẻ làm quen với trường lớp và các cô. Mặt khác, tiếp tục trong buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm học tôi tuyên truyền với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng và sự cần thiết của việc phát ngôn ngữ đối với trẻ, và tận dụng thời gian đón trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về ý nghĩa phát triển vốn từ cho trẻ và yêu cầu phụ huynh cùng phối hợp với cô giáo trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Hàng ngày phụ huynh phải dành nhiều thời
16 gian thường xuyên trò chuyện cùng trẻ, nhất là trò chuyện với trẻ bằng tiếng Việt, cho trẻ được tiếp xúc nhiều hơn với các sự vật hiện tượng xung quanh, luôn đặt câu hỏi, khuyến khích trẻ trả lời, luôn lắng nghe tâm tư nguyện vọng, đáp ứng những mong muốn chính đáng của trẻ. Với thời đại 4.0 sự liên lạc giữa giáo viên và phụ huynh được nhanh, thuận tiện và cụ thể chính xác. Ví dụ: Từ: “Cơm, cá”, nhưng một số cháu sẽ phát âm thành: “Chơm, chá”. Tôi gặp gỡ phụ huynh và cùng thống nhất tuần này cô cùng gia đình dạy cháu phát âm chuẩn từ cơm, cá. Tôi đưa tranh con cá, bé đang ăn cơm về nhà cho phụ huynh và nhờ phụ huynh dạy trẻ phát âm ở nhà. Đối với những cháu nói ngọng, nói lắp thì vai trò của phụ huynh trong việc phối hợp với cô giáo để trò chuyện với trẻ là rất cần thiết bởi nó giúp trẻ được vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống của trẻ, trẻ được giao tiếp, được nói nhiều, được sửa lỗi phát âm.. Như vậy phát triển ngôn ngữ cho trẻ là giúp trẻ lĩnh hội cả ba thành phần của ngữ pháp đó là: phát âm, vốn từ, ngữ pháp. Nhiệm vụ quan trọng nhất của phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi nhà trẻ là dạy trẻ nghe, hiểu và giao tiếp bằng ngôn ngữ. Trẻ là chủ thể của quá trình phát triển ngôn ngữ. Ngôn ngữ của trẻ được phát triển thông qua quá trình giao tiếp của trẻ với những người xung quanh, với môi trường thiên nhiên và xã hội. Để phát triển ngôn ngữ, trẻ phải được nghe lời nói, được bắt chước lời nói, được chủ động nói. Nội dung phát triển ngôn ngữ phải hướng vào trẻ, đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ. Các hoạt động phát triển ngôn ngữ phải được thiết kế theo hướng tích hợp và tích hợp theo chủ đề. Thời lượng phải linh hoạt và phụ thuộc vào nhu cầu hứng thú của trẻ. Ngoài ra tôi tuyên truyền với phụ huynh sưu tầm những quyển thơ, truyện có chữ, hình ảnh to, rõ nét, nội dung phù hợp với lứa tuổi nhà trẻ để cho trẻ làm quen và để xây dựng góc văn học với nhiều sách truyện của lớp. * Kết quả: 100% các bậc phụ huynh đều nhất trí tham gia tương tác với giáo viên thông qua hệ thống zalo nhóm lớp và đồng hành cùng các cô giáo trong các hoạt động ở nhà và trường. Lớp đã thiết kế được có góc văn học với kho sách truyện phong phú phù hợp với lứa tuổi mang tính giáo dục giá trị sống cho trẻ. IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC: Với sự nỗ lực và cố gắng của bản thân thực hiện nội dụng áp dụng một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ 24-36 tháng tuổi ở trường mầm non nơi tôi đang công tác đã mang lại những kết quả như sau:
17 * Đối với giáo viên Giáo viên đã biết thiết kế, lựa chọn nội dung để ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến như Montessori vào giáo dục trẻ nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi . Với những biện pháp tôi thực hiện đã được Ban giám hiệu, tổ chuyên môn, các bạn đồng nghiệp trong trường đánh giá cao và lớp tôi được nhà trường chọn làm lớp điểm kiến tập chuyên đề “Phát triển ngôn ngữ” cho trẻ tại trường đạt hiệu quả. Tham gia hội thi “Giáo viên giỏi cấp huyện” đạt giải “Nhất” với đề tài truyện “Mặc được rồi” ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến Montessori và tổ chức kiến tập cho toàn trường đạt hiệu quả. * Đối với phụ huynh: Phụ huynh đã nắm được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng tuổi. Từ đó các bậc đã tin tưởng cô giáo, quan tâm đến trẻ hơn và cùng phối hợp với nhà trường, cô giáo trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ * Đối với trẻ Trẻ có vốn từ phong phú, nói năng mạch lạc , phát âm rõ ràng. Trẻ mạnh dạn tự tin hơn trong khi giao tiếp. Trẻ khi giao tiếp biết nói đủ câu hoàn chỉnh. Trẻ không còn nói ngọng, nói lắp nữa. Ngôn ngữ của trẻ đã phong phú hơn và trẻ đã biết vận dụng vốn từ vào cuộc sống hàng ngày. Trẻ có một số kỹ năng tự phục vụ bản thân. Kết quả đạt được cuối năm trên trẻ như sau: Minh chứng 2: Đường link phiếu khảo sát cuối năm https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfPUlvS_aQAyrmMcNZ yA5RNJriLlyoTa_M3EBGIXQWjc9xOGw/viewform
18 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN: Trên đây là một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ lứa tuổi 24-36 tháng tuổi tại trường mầm non. Sau khi áp dụng các biện pháp trên cùng với sự phối hợp của các giáo viên trong lớp, kết hợp với phụ huynh,và sự quan tâm tạo điều kiện của Ban giám hiệu nhà trường, tôi thấy trẻ lớp tôi có những chuyển biến rõ rệt, phần lớn số trẻ trong lớp đã có một số vốn từ rất khá, các cháu nói rõ ràng, mạch lạc được thể hiện như sau: Khi vận dụng linh hoạt và sáng tạo các biện pháp trong việc giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ phát triển một cách rõ rệt về nhiều mặt, trẻ tham gia học tập một cách tích cực, hứng thú tự nguyện tham gia hoạt động giáo dục, trẻ mạnh dạn tự tin hơn trong giao tiếp, khi giao tiếp biết nói đủ câu hoàn chỉnh, trẻ không còn nói ngọng, nói lắp, ngôn ngữ của trẻ đã phong phú hơn và trẻ đã biết vận dụng vốn từ vào cuộc sống hàng ngày. Kết quả khảo sát trẻ đầu năm so với cuối năm số lượng đã tăng lên cụ thể như sau: Khảo sát đầu năm Khảo sát cuối năm Nội dung Tốt Khá TB Tốt Khá TB tiêu chí khảo sát Sl % Sl % Sl % Sl % Sl % Sl % Khả năng nghe hiểu 5 14 15 43 15 43 21 60 12 34.3 2 5.7 ngôn ngữ và phát âm Vốn từ 6 17 17 49 12 34 19 54.3 14 40 2 5.7 Khả năng nói đúng 4 11 16 46 15 43 18 51.4 14 40 3 8.6 ngữ pháp Khả năng 6 17 17 49 12 34 21 60 13 37.2 1 2.8 giao tiếp II. KHUYẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT: Đề xuất các cấp ban ngành lãnh đạo mở thêm nhiều các lớp bồi dưỡng tập huấn về phương phá giáo dục tiên tiến, công nghệ thông tin, các kỹ năng giáo dục trẻ để tạo điều kiện cho các giáo viên trong trường mầm non được học tập. Tôi hy vọng đề tài này có thể ít nhiều góp phần cho các bạn đồng nghiệp cùng