Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở Trường Mầm non Thanh Kỳ

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở Trường Mầm non Thanh Kỳ" nhằm xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, tạo môi trường công bằng, an toàn, thân thiện, lành mạnh đối với trẻ em, kích thích tính chủ động, sáng tạo của trẻ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở Trường Mầm non Thanh Kỳ

1. Mở đầu 1.1. Lí do chọn đề tài Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Nhiệm vụ của giáo dục Mầm non đó là giúp trẻ phát triển tốt về mọi mặt cả về thể chất, tình cảm, kỹ năng xã hội, về thẩm mỹ, phát triển về ngôn ngữ giao tiếp giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách. Nhưng đối với trẻ mầm non nhất là đối với trẻ mầm non vùng dân tộc thiểu số khi các con chưa thành thạo với tiếng phổ thông và khả năng giao tiếp, khả năng tiếp xúc với thế giới bên ngoài còn hạn chế thì nhiệm vụ giáo dục trẻ còn khó khăn và nặng nề gấp nhiều lần. Vì thế để giúp trẻ phát triển tốt về mọi mặt thì nhà trường nói chung và cụ thể là giáo viên nói riêng cần phải trực tiếp tạo môi trường tốt để trẻ có cơ hội tham gia các hoạt động khám phá, tìm hiểu, trải nghiệm, vui chơi từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, tích cực hơn. “Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ 0 - 6 tuổi đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ” [1]. Trẻ lứa tuổi mầm non thì việc học của trẻ được thông qua hình thức “học mà chơi, chơi mà học” trẻ có mong muốn tự nhiên là được cảm nhận và khám phá một cách tích cực về thế giới thông qua quá trình chơi. Qua các hoạt động vui chơi giúp trẻ cảm nhận và khám phá thế giới xung quanh một cách thuận lợi nhanh chóng vì thế môi trường hoạt động của trẻ chủ yếu thông qua hoạt động vui chơi. Đối với trẻ mầm non thì môi trường hoạt động có vai trò quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ. Trẻ hoạt động thường xuyên với môi trường giúp trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngôn ngữ, tâm lí cũng như đời sống tình cảm mà thông qua trò chơi những phẩm chất ý chí cũng được hình thành như: tính mục đích, tính kỉ luật, tính dũng cảm. “Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện”[2]. Trong chương trình giáo dục mầm non đề cao việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của bản thân trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá trình giáo dục. Thực tế cho thấy, việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm khám phá, thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư duy sáng tạo, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển ngôn ngữ, tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực tiếp với phương pháp dạy của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức các hoạt động cho
2 trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Bản thân là một giáo viên trực tiếp đứng lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi C tôi hiểu rất rõ về trách nhiệm của mình, tôi luôn muốn học sinh của tôi được trải nghiệm, tư duy, được tìm tòi những gì mà trẻ còn chưa biết trong cuộc sống một cách thoải mái, không gò bó. Vậy làm thế nào để có thể thục hiện điều đó? Tôi đã suy nghĩ và trăn trở rất nhiều. Xong trên thực tế ở những năm trước cho thấy nhà trường đã thực hiện đề án xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cụ thể lớp tôi đã thực hiện có những thành công nhất định nhưng cũng mới chỉ dừng lại ở việc xây dựng môi trường trang trí là chính và trẻ chưa thực sự hứng thú vào hoạt động của cô đưa ra do môi trường tiếp xúc trải nghiệm còn đơn điệu, chưa thật sự phong phú nên gây nhàm chán cho trẻ. Các kiến thức, kỹ năng trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm với môi trường của trẻ còn hạn chế. Trẻ chưa tích cực chủ động sáng tạo trong các hoạt động thực hành trải nghiệm với môi trường. Năm học này nhà trường tiếp tục thực hiện đề án xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 2021- 2025 Vì vậy nhiệm vụ đặt ra cho bản thân Tôi là làm thế nào để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thực sự có hiệu quả. Vì thế tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở Trường Mầm non Thanh Kỳ” làm đề tài sáng kiến cho năm học 2021-2022 này. 1.2. Mục đích nghiên cứu - Xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, tạo môi trường công bằng, an toàn, thân thiện, lành mạnh đối với trẻ em, kích thích tính chủ động, sáng tạo của trẻ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ. - Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ nâng cao được ý thức trách nhiệm và thu hút được sự tham gia của các phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn, trong từng thời kì và đặc biệt là với trẻ trong lớp mình. - Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, trình bày nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ đó mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp yêu cô giáo và bạn bè hơn. 1.3. Đối tượng nghiên cứu Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở trường Mầm non Thanh Kỳ. 1.4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp quan sát.
3 - Phương pháp dùng lời nói. - Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết. - Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin. - Phương pháp thực hành, trải nghiệm. 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm Như chúng ta đã biết, môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến mọi hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ, Xây dựng môi trường phù hợp góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Hoạt động chủ đạo của trẻ trong trường Mầm non là hoạt động vui chơi vì thế cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ mầm non đó là xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động khả năng tư duy cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính hợp lí cao và kết nối việc học và đời sống của trẻ. “Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện.Vì vậy, với trẻ mầm non, giờ học được tiến hành dưới sự tổ chức, hướng dẫn sư phạm của giáo viên nhằm giúp trẻ lĩnh hội các tri thức mới, củng cố, hệ thống hóa các tri thức đã có, đồng thời hình thành và rèn luyện các kỹ năng nhận thức, kỹ năng xã hội” [3]. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là yếu tố góp phần tích cực trong hoạt động nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ. Môi trường giáo dục trong trường Mầm non gồm môi trường vật chất và môi trường xã hội, môi trường vật chất có môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học. Môi trường xã hội là mối quan hệ giữa cô với cô, giữa cô với trẻ, giữa giáo viên với phụ huynh và giữa trẻ với trẻ,Cả hai môi trường này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang ở đó. Vì vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học một cách tích cực nhất nhằm phát triển về mọi mặt. Đối với môi trường bên trong lớp học không thể thiếu những mảng trang trí cho những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ thì giáo viên cần tạo một môi trường lớp học với những màu sắc sinh động, đồ dùng đa dạng bắt mắt….Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, thuận tiện, gần gũi quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương, luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Xây dựng môi trường ngoài lớp học phù hợp, an toàn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ.
4 Môi trường giáo dục trong trường Mầm non là rất quan trọng trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ. Hiệu quả của việc tao môi trường nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. Trường Mầm non Thanh Kỳ là một trường thuộc xã vùng cao của huyện Như Thanh có điều kiện kinh tế khó khăn, người dân nơi đây chủ yếu là dân tộc Thái nên việc quan tâm và phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ còn nhiều hạn chế, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn. Trường được thành lập năm 1994 với cơ sở vật chất nghèo nàn, trải qua hơn 28 năm hoạt động đến nay trường đã được xây dựng tương đối khang trang, trường gồm có 12 nhóm, lớp ở cả 2 khu gồm một khu chính và một khu lẻ. Khu chính của trường được đặt gần trung tâm xã đã được quy hoạch và xây dựng tương đối đảm bảo cho trẻ học và chơi. Riêng khu lẻ do điều kiện địa phương còn khó khăn nên chưa được đầu tư đầy đủ về cơ sở vật chất lẫn trang thiết bị đồ dùng đồ chơi nên còn khó khăn cho công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Từ năm học 2020-2021 được sự quan tâm của nhà nước, các cấp ủy đảng chính quyền, Trường mầm non Thanh Kỳ đã được đầu tư xây dựng trường chuẩn và đã được công nhận là trường Mầm non đạt chuẩn Quốc gia mức độ I. Năm học 2021–2022, bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi C trường Mầm non Thanh Kỳ với tổng số là 21 trẻ. Khi bước vào thực hiện đề tài này bản thân cũng gặp những thuận lợi và khó khăn sau: 2.2.1. Thuận lợi - Luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng GD&ĐT Như Thanh, BGH và cấp ủy Đảng chính quyền địa phương, phụ huynh học sinh về công tác giáo dục, về cơ sở vật chất. - Lớp học rộng rãi thoáng mát, phong phú về các góc hoạt động trong và ngoài lớp, trẻ có cơ hội thực hành và trải nghiệm, tìm tòi, khám phá thông qua các hoạt động. - Bản thân và đồng nghiệp trong nhà trường luôn giữ tinh thần đoàn kết, có ý thức trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ được giao. - Bản thân có trình độ đạt trên chuẩn. Có năng lực chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệm trong công tác chăm sóc – giáo dục đáp ứng được nhu cầu giáo dục trong tình hình mới. - Phụ huynh cũng đã có sự quan tâm đến việc học của con cái mình và đã góp 1 phần nhỏ về vật chất cũng như công sức để tham gia xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở lớp và ở trường. 2.2.2. Khó khăn - Đa số trẻ trong lớp là con em dân tộc Thái, ở nhà các con chủ yếu giao tiếp bằng tiếng mẹ đẻ nên ngôn ngữ giao tiếp cũng như kỹ năng xã hội còn hạn chế. Trẻ còn rụt rè, nhút nhát, chưa tự tin trong mọi hoạt động. - Hầu như giáo viên mới chỉ quan tâm đến môi trường trang trí lớp học chưa thực sự chú trọng nhiều trong khâu tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
5 - Bản thân đôi khi tổ chức các giờ hoạt động chung còn gò bó, chưa sáng tạo, chưa gây được hứng thú cho trẻ, chưa biết cách lấy trẻ làm trung tâm trong các giờ học nên hiệu quả giáo dục chưa cao. - Công tác phối kết hợp của giáo viên với cha mẹ trẻ trong việc cho trẻ tự học, tìm tòi trải nghiệm, trao đổi còn chưa cao. - Trẻ trong cùng độ tuổi nhưng khả năng tiếp thu không đồng đều. - Kinh nghiệm nhận thức của trẻ còn nghèo, khả năng chú ý, ghi nhớ và khả năng diễn đạt của trẻ còn hạn chế. - Trẻ chưa biết cách giải quyết tình huống có vấn đề, còn lóng ngóng, chưa tích cực sáng tạo, còn dựa vào sự can thiệp của giáo viên. - Các học liệu cho trẻ trong mọi hoạt động còn ít, chưa phong phú, đa dạng. - Trẻ mới vào đầu năm học nên một số trẻ còn nhút nhát chưa phát huy hết năng lực của trẻ. BẢNG KHẢO SÁT ĐẦU NĂM STT Kết quả đạt được Kết quả TST Nộ Đạt Chưa đạt i dung TS (%) TS (%) 1 Trẻ hứng thú tham gia tích cực và chủ động vào các hoạt động xây 12 43% 8 57% dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. 2 Trẻ có kỹ năng giao tiếp và mạnh 21 dạn tự tin ở trẻ. 19 68% 6 32% 3 Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của tiết học. 18 64% 10 36% 4 Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng vận dụng linh loạt sáng tạo vào các 23 82% 11 18% hoạt động thực tế. - Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp với kết quả trên. Bản thân tôi nhận thấy cần phải kịp thời có những giải pháp thiết thực, hiệu quả để giúp trẻ tự tin, tích cực trong các hoạt động hàng ngày, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện ở tất cả các lĩnh vực Đức - Trí – Thể - Mỹ. Vì vậy tôi đã tập trung nghiên cứu, tìm tòi và áp dụng “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong lớp học 5-6 tuổi C ở trường mầm non Thanh Kỳ” như sau: 2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. 2.3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch về Xây dựng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Việc tổ chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm “Lấy trẻ làm trung tâm” là yêu cầu xuyên suốt trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục
6 Mầm non của tỉnh trong những năm học gần đây nhằm thực hiện có chất lượng, đạt hiệu quả nội dung này, Phòng Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các trường mầm non đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo quan điểm “Lấy trẻ làm trung tâm” trong giai đoạn 2021-2025 phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và khả năng của trẻ; Đẩy mạnh tích hợp, chú trọng giáo dục đạo đức, hình thành và phát triển kỹ năng sống, hiểu biết xã hội phù hợp với độ tuổi của trẻ. Trên cơ sở đó tôi đã căn cứ vào kế hoạch số 87/KH-MNTK ngày 16/9/2021 của Trường Mầm Non Thanh Kỳ về việc triển khai Kế hoạch chuyên đề “Xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2021 - 2025. Căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường, của lớp vào khả năng nhu cầu học tập và kinh nghiệm sống của trẻ Từ đó tôi xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề: “Xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm” năm học 2021 - 2022 như sau: - Trước tiên tôi xác định trong tháng (Chủ đề) đó có những công việc nào cần thực hiện cho phù hợp với điều kiện thực tế. - Vạch ra mục đích, yêu cầu của từng công việc. - Chuẩn bị những nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức, thời gian, địa điểm để tổ chức thực hiện các công việc đó. - Sau mỗi tháng (chủ đề) tôi đánh giá lại kết quả thực hiện kế hoạch đã xây dựng, trên cơ sở đó phát huy những mặt đã thực hiện được và rút kinh nghiệm, khắc phục những hạn chế, vướng mắc cho những tháng (Chủ đề) tiếp theo để kế hoạch thực hiện có hiệu quả hơn. Ví dụ: Trong tháng 9, 10 tôi đã xây dựng kế hoạch cụ thể như sau: NGƯỜI THÁNG TUẦN NỘI DUNG THỰC HIỆN
7 - Xác định nội dung, biện pháp đưa vào chuyên - Cô thực đề để xây dựng kế hoạch thực hiện; hiện - Phối kết hợp với phụ huynh học sinh sưu tầm - Cô một số nguyên vật liệu tranh ảnh để trang trí môi hướng trường lớp học theo đúng chuyên đề “Xây dựng dẫn trẻ Tháng trường MN lấy trẻ làm trung tâm”. làm 9/2021 3 - Thực hiện chương trình theo đúng thông tư 51 của Bộ Giáo dục đối với trẻ em 5 - 6 tuổi theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. - Thực hiện lồng ghép nội dung chuyên đề vào - Cô thực các hoạt động học, kế hoạch tuần, kế hoạch ngày. hiện - Tham mưu với BGH để mua đồ dùng phục vụ cho phục vụ cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ theo chuyên đề “Xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm”. Đồ dùng đảm bảo gần gũi, thân thiện, an toàn về mặt thể chất và tinh thần đối với trẻ; - Cô giáo xây dựng môi trường vật chất và môi trường xã hội giúp trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người xung quanh. - Hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo viên - Cô và đối với trẻ và những người khác luôn mẫu mực trẻ để trẻ noi theo. - Phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ trong các hoạt động - Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động giáo dục - GV và bằng vận động thân thể và các giác quan dưới PH nhiều hình thức khác nhau. - Huy động sự tham gia của gia đình và cộng - Cô thực đồng trong các hoạt động xây dựng môi trường hiện an toàn, phòng chống dịch bệnh cho trẻ trong lớp, trong trường. Giáo viên chú ý để đánh giá quan sát trẻ.
8 - Đưa nội dung thực hiện chuyên đề lồng ghép - Trẻ vào kế hoạch giáo dục cụ thể: kế hoạch ngày, kế thực hoạch tuần và kế hoạch trọng tâm trong tháng; hiên, cô - Xây dựng môi trường giáo dục trong lớp theo hướng chủ đề; làm ĐDĐC bổ sung vào các góc dẫn - Tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động học tập, - Cô và vui chơi trên quan điểm lấy trẻ làm trung tâm; trẻ cùng hướng dẫn trẻ tự xếp đồ dùng đồ chơi gọn gang, làm ngăn nắp sau mỗi hoạt động. - Trẻ được đánh giá theo mục tiêu đưa ra trong chủ đề: Trường MN thân yêu của bé. - Cô giáo khuyến khích và hỗ trợ trẻ để trẻ phối - Cô và hợp cùng nhau trong các hoạt động học tập và trẻ cùng vui chơi. làm - Thiết kế bài học mang tính tích cực phù hợp. - Phối kết hợp với phụ huynh về nội dung chuyên đề để kết hợp giữa GĐ và nhà trường trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ. - Xây dựng nội dung giáo dục phù hợp với sự 4 phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của địa phương, trường/lớp. - Trẻ biết tự lao động phục vụ cá nhân như xếp gọn gàng dép lên giá, biết tự gấp quần áo bỏ vào tủ cá nhân theo quy định. - Khuyến khích trẻ có thể hoạt động theo nhiều cách khác nhau; Tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ hoạt động, trải nghiệm, khám phá dưới nhiều hình thức, nhằm hình thành ở trẻ có thói quen tốt trong sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần. - Đánh giá chất lượng thực hiện trang trớ gúc mở trong nhóm lớp. - Thực hiện lồng ghép nội dung chuyên đề vào các tiết học, và các hoạt động (kế hoạch tuần, kế hoạch ngày). - Cô giáo chú ý để quan sát và đánh giá trẻ theo nhóm về mức độ tham gia và sự thoải mỏi của trẻ
9 - Phối kết hợp với phụ huynh về nội dung chuyên - Cô giáo đề để kết hợp giữa GĐ và nhà trường trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ. - Xây dựng nội dung giáo dục phù hợp với sự phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của địa phương, trường/lớp. - Trẻ biết tự lao động phục vụ cá nhân như xếp - Cô và Tháng gọn gàng dép lên giá, biết tự gấp quần áo bỏ vào trẻ 10/202 tủ cá nhân theo quy định. 1 - Khuyến khích trẻ có thể hoạt động theo nhiều - Cô thực cách khác nhau; Tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ hiện 1+2 hoạt động, trải nghiệm, khám phá dưới nhiều hình thức, nhằm hình thành ở trẻ có thói quen tốt trong sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần. - Đánh giá chất lượng thực hiện chuyên đề thực - Cô thực hiện trong nhóm lớp. hiện - Thực hiện lồng ghép nội dung chuyên đề vào các tiết học, và các hoạt động (kế hoạch tuần, kế hoạch ngày). - Cô giáo chú ý để quan sát và đánh giá trẻ theo - Cô thực nhóm về mức độ tham gia và sự thoải mái của hiện trẻ. - Tạo môi trường học tập cho trẻ theo chủ đề chú - Cô và trọng trang trí làm nổi bật chuyên đề ở mỗi góc trẻ 3+4 chơi, sắp xếp các góc chơi hợp lí, phù hợp với đặc điểm của lớp. Đầu tư, bổ sung các loại đồ dùng, đồ chơi tự tạo phong phú về chủng loại, chất liệu đạt chất lượng hỗ trợ CĐ “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. - Tạo những điều kiện, cơ hội, tận dụng hoàn - Trẻ cảnh, tình huống thực tế cho trẻ hoạt động trải thực hiện nghiệm, khám phá trong môi trường an toàn. theo yêu - Cô và trẻ làm thêm đồ dùng bổ sung vào góc cầu của nghệ thuật. cô. - Đánh giá sự tham gia và mức độ thoải mái của - Cô thực trẻ giai đoạn 1. hiện - Giáo dục trẻ không mang quà vặt đến lớp và không chơi những đồ chơi sắc nhọn. - Trẻ biết cùng cô làm đồ dùng đồ chơi phục vụ - Cô và học tập vui chơi. trẻ thực - Trẻ cùng cô làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hiện chủ đề “ Bản thân – Ngày 20/10”. - Xây dựng góc thiên nhiên để trẻ được hoạt
10 động. - Tham gia Hội thi GVG cấp trường các hoạt động lồng ghép chuyên đề. Như vậy với việc xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề cho cả năm học Bản thân đã xác định được nội dung công việc cụ thể thực hiện cho từng tháng từ đó có kế hoạch thực hiện các công việc đó một cách chủ động, kịp thời, không chồng chéo mà hiệu quả mang lại rất cao. 2.3.2. Biện pháp 2: Trang trí, bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và ngoài lớp phù hợp, tiện lợi, đa dạng, phong phú. Để tạo hứng thú cho trẻ hướng trẻ vào các hoạt động tích cực thì điều đầu tiên không thể thiếu được đấy là việc trang trí, bố trí các góc hoạt động sao cho đẹp, bắt mắt sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh nhưng phải đảm bảo tính khoa học, thẩm mỹ và các góc phải thể hiện được rõ ràng nội dung hoạt động của trẻ. Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi với cuộc sống hàng ngày của trẻ, phản ánh kinh nghiệm, văn hóa địa phương; Các góc được trang trí mở để có thể thay đổi cho trẻ hoạt động tạo ra sự hấp dẫn, mới lạ đối với trẻ. Để thiết kế được các góc đảm bảo nhu cầu hoạt động của trẻ thì trước tiên tôi phải lên kế hoạch cụ thể như cần bao nhiêu góc, đó là những góc nào, phục vụ cho hoạt động nào của trẻ và phải đảm bảo được nguyên tắc góc tĩnh xa với góc động. Sau khi lên kế hoạch về các góc tôi bắt tay vào trang trí các mảng màu. Trong quá trình trang trí tôi đã hướng dẫn cho trẻ trang trí cùng cô tạo cho trẻ sự hứng thú, quan tâm đến lớp học, hiểu hơn về các góc hoạt động và những kỹ năng cần thiết về thẩm mỹ, về tạo hình và cũng chính là tạo điều kiện, cơ hội để trẻ được trực tiếp trải nghiệm công việc thực tế cùng cô và trẻ rất hăng say khi tham gia vào các hoạt động trải nghiệm này. Do kỹ năng của trẻ còn hạn chế nên ban đầu tôi hướng dẫn cho trẻ thực hiện các nhiệm vụ đơn giản như gắn kết, cài ghim, dán các hình ảnh… về sau tăng độ khó lên bằng những nhiệm vụ với công việc phức tạp hơn. * Môi trường hoạt động trong lớp: Môi trường trong lớp tôi thiết kế ngoài mảng chủ đề chính còn có đầy đủ các góc cho các hoạt động phát triển của trẻ. Ví dụ: Mảng chủ đề: Được trang trí ngay mảng tường chính. Ở mỗi nhánh chủ đề chúng tôi sử dụng ghim cài để trong quá trình hoạt động các con sẽ cùng
11 cô sưu tầm tranh ảnh có nội dung của chủ đề để cài vào nhánh hoạt động mà mình đang tìm hiểu và khám phá. + Góc thư viện: Góc học tập có phần dành cho bé học chữ cái, phần bé học toán và phần học cùng bé yêu đều được trang trí theo hướng mở, với góc làm quen với chữ cái các con có thể tìm và cài các thẻ chữ cái đã học lên bảng tranh và đọc, phát âm chữ cái. Ở góc chơi với toán được sử dụng bằng cây chữ số, xung quanh là các nhóm số lượng. Trẻ dùng dây để nối từ 1 nhóm số lượng đến chữ số thích hợp hoặc trẻ có thể Hình ảnh: Mảng chủ đề của lớp nối từ 2 nhóm số lượng để kết quả phù hợp với chữ số. Ví dụ: Nhóm số lượng 3 và 4 sẽ được nối với chữ số 7; Nhóm số lượng 5 và 4 sẽ được nối với chữ số 9…). Với trò chơi này đáp ứng được yêu cầu nhận biết chữ số và số lượng, trẻ biết cách gộp 2 nhóm với nhau để đạt được 1 kết quả đã có. Phía dưới cây chữ số có hình ngôi nhà và các con vật, đồ vật để cho trẻ chơi nhận biết các phía, … Hình ảnh: Bé chơi ở các góc chơi Bên cạnh là phần bé khám phá khoa học. Mảng khám phá khoa học được trang trí bắt mắt bé có thể khám phá về không gian, thời gian, ngày, tháng, tuần và các thứ trong ngày; và ở góc còn có các chai, lọ đựng các loại màu, thực phẩm được ghi tên như đường muối, mật ong, nước, gạo, các chai, lọ, cốc, thìa,
12 bát, dây, thước đo… để cho trẻ được thực hành làm thí nghiệm và khám phá như nhận biết tính chất đặc trưng của nước, sự biến đổi của nước, trẻ còn được học cách đong, đếm, đo lường như đong gạo vào các loại dụng cụ có kích thước khác nhau để thấy được sự khác nhau về số lượng, khối lượng như nhiều hơn, ít hơn, to hơn, nhỏ hơn …Từ đó phát triển tư duy và kỹ năng khám phá cho trẻ. + Góc sách truyện: Góc sách truyện được trang trí bằng hình ảnh trong chuyện cổ tích và bên cạnh là các dây treo sách truyện, các túi đựng truyện tranh, truyện cổ tích, truyện kể theo tranh… Với góc trang trí như thế này trẻ có thể lấy sách một cách dễ dàng và trẻ có thể làm quen với việc đọc sách cũng như làm quen với các con chữ nhằm phát triển ngôn ngữ, trí tưởng tượng và khả năng tư duy của trẻ thông qua việc trẻ tập kể chuyện theo tranh, kể chuyện sáng tạo. + Góc nghệ thuật: Bao gồm mảng âm nhạc, mảng tạo hình được chơi luân phiên nhau. - Mảng tạo hình được trang trí là nơi trưng bày sản phẩm của bé. Bên cạnh là các vật dụng để cho trẻ được thực hành vẽ, cắt, xé, dán, nặn như giấy màu, xốp màu, giấy A4, đĩa giấy, tạp chí, lịch, các loại bút, các loại kéo, phấn, đất nặn, bảng con, các loại vỏ ngao, vỏ sò, quả cầu lông, vỏ thạch, hộp sữa, nắp chai…để trẻ thực hành vẽ, nặn, cắt, xé, dán… kích thích sự sáng tạo của trẻ qua việc thực hành làm đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải nhằm tạo ra sản phẩm đẹp, yêu thích của trẻ. Hình ảnh: Các bé chơi ở góc nghệ thuật - Mảng nghệ thuật: Được trang trí bắt mắt, là nơi để trẻ có thể lấy các đồ dùng âm nhạc để phục vụ cho việc học hoặc biểu diễn các tiết mục âm nhạc. Ở góc này tôi đã làm nhiều loại đồ chơi phát ra âm thanh khi trẻ chơi và mang đậm bản sắc dân tộc như đàn tơ rưng, đàn bầu, khèn, trống, đàn ghi ta ... Để trẻ được phát triển năng khiếu một cách tự nhiên nhất. + Góc xây dựng: Được trang trí trên tường là những hình ảnh các công nhân xây dựng làm những công việc như trộn hồ, chở vật liệu, xây, trát … và ở
13 góc này tôi đã làm nhiều loại đồ chơi đủ cho trẻ chơi như hàng rào, các loại khối các loại cây xanh, các phương tiện giao thông, biển báo giao thông, đồ vật để trẻ chơi trò chơi xây dựng. Hình ảnh: Các bé chơi ở góc phân vai, góc xây dựng + Góc phân vai: Với góc chơi này tôi cũng trang trí các hình ảnh, các nhận vật phù hợp với góc chơi như bác sỹ, đầu bếp, bán hàng…Ở đây được trưng bày tất cả các loại đồ chơi phục vụ cho các vai chơi, các nhóm chơi có thể đến đây mua hàng hóa, đồ dùng để sử dụng cho góc chơi của mình nhằm tạo cơ hội cho trẻ giao lưu tương tác với nhau giữa các nhóm chơi. Trên các giá đựng có rất nhiều các đồ chơi, đồ chơi chủ yếu là do cô và trẻ tự làm và đặc biệt ở góc phân vai còn có các loại đồ chơi đặc trưng của địa phương để khi trẻ chơi gần với thực tế hơn như các công việc xay lúa, giã gạo… + Bảng bé ngoan: Bảng bé ngoan cũng được trang trí có tên là “Bé nào ngoan nhất” đẹp, bắt mắt thu hút trẻ với mảng tranh về thiên nhiên, cây xanh được chia các tán lá là các tổ, ống cờ là hình quả trang trí đẹp mắt có hình ảnh chân dung của mỗi cháu để các cháu nhận biết đúng ống cờ của mình, trẻ rất hứng thú mỗi khi được nêu gương cắm cờ, giúp cho trẻ cố gắng phấn đấu hơn trong các hoạt động.
14 Hình ảnh: Bảng bé ngoan, góc trao đổi với phụ huynh + Góc trao đổi với phụ huynh: Mảng tường ngoài hè gần với cửa lớp là góc trao đổi với phụ huynh, ở góc trao đổi với phụ huynh tôi đã đưa các nội dung cần trao đổi về việc chăm sóc và giáo dục trẻ như lịch sinh hoạt trong ngày của trẻ, tình hình sức khỏe của trẻ, kế hoạch giáo dục trong tuần, các chuyên đề giáo dục trẻ và những thông tin của trẻ cho phụ huynh nắm bắt được tình hình học tập và vui chơi ở trường một cách dễ dàng hơn. * Môi trường hoạt động ngoài trời: Bản thân là Tôi được nhà trường bầu làmtổ phó tổ chuyên môn nên ngoài việc thiết kế các góc hoạt động trong lớp thì tôi đã kết hợp với nhà trường lên kế hoạch thiết kế các góc hoạt động ngoài trời chung cho toàn trường sao cho đảm bảo nhu cầu vui chơi của tất cả trẻ trong trường sau đấy cùng giáo viên trong trường phối hợp với phụ huynh để tiến hành làm đồ chơi cho các góc. Góc hoạt động chơi ngoài trời được xây dựng đẹp mắt gần gũi với trẻ có góc thiên nhiên … + Góc thiên nhiên: Với những bồn sỏi, cát, hoa được xây dựng vừa tầm chơi và chăm sóc của trẻ, bên ngoài là bồn hoa rộng thoải mái cho cô và trẻ quan sát, trò chuyện, chăm sóc…Trong buổi chơi dài trẻ không cảm thấy chán. Để trẻ có đồ dùng, dụng cụ chăm sóc tôi đã chuẩn bị cuốc vừa với trẻ, các loại dụng cụ đế xới đất như bay, các dụng cụ để tưới như xô to đựng nước, xô nhỏ vừa tầm cho trẻ xách nước, các loại chai, lọ có quai cầm cho trẻ tưới cây, nhổ cỏ. Ở góc chơi này giúp trẻ gần gũi với thiên nhiên hơn và giúp trẻ có tình yêu thiên nhiên và có kỹ năng chăm sóc và bảo vệ cây.
15 Hình ảnh: Trẻ chơi ở góc thiên nhiên + Khu vận động: Do không có điều kiện mua cỏ nhân tạo cũng như mua sắm các trang thiết bị đồ chơi hiện đại như ở dưới xuôi nên chúng tôi thiết kế khu vận động với các đồ chơi chủ yếu tự làm bằng các vật liệu sẵn có ở địa phương như luồng, lốp xe hỏng với các trò chơi vận động như bục nhảy sâu, các ô để trẻ thực hiện các bài tập, đi, bước, bật, ... hay đồ chơi chơi ném bóng trúng đích, trò chơi bập bênh, trò chơi xích đu, thang leo... Với hình thức thiết kế như thế này trẻ được tập luyện một cách tự nhiên, thoải mái khi chơi. Hình ảnh: Trẻ chơi vận động và các trò chơi dân gian Ở sân lớn ngoài việc trẻ tập thể dục buổi sáng toàn trường, chúng tôi đã tận dụng cả sân làm khu vực chơi rộng rãi thoải mái. Nơi đây để sẵn các đồ chơi phục vụ các trò chơi dân gian như nhảy sạp, chơi ô ăn quan, chơi cờ, chơi que chuyền, chơi ném còn, chơi kéo co, mèo đuổi chuột,… Trẻ có thể tự chọn đồ
16 chơi, trò chơi cho mình một cách dễ dàng. Nhằm tạo cơ hội cho trẻ được hòa mình vào các trò chơi dân gian một cách tự nhiên, thoải mái nhất và nơi đây phụ huynh cũng có thể tham gia chơi cùng trẻ để cùng cô hướng dẫn trẻ chơi các trò chơi dân gian và các trò chơi của dân tộc mình. 2.3.3. Biện pháp 3: Cách sử dụng các phương pháp dạy học để xây dựng môi trường xã hội thân thiện, tích cực trong học tập và vui chơi với trẻ. Đối với việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ngoài việc xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học thì không thể thiếu được việc tổ chức các hoạt động của trẻ theo phương pháp hoạt động tích cực. Tôi luôn quan tâm đến sự giao tiếp của cô với cô, cô với trẻ, trẻ với trẻ, cô với phụ huynh, quan tâm đều đến các trẻ, yêu thương tôn trọng trẻ bằng cách coi trọng những thích thú muốn tìm hiểu, trẻ đang quan tâm. Do đó tôi thường xuyên trò chuyện với trẻ để hiểu tâm tư nguyện vọng, sở thích và khả năng của trẻ Sự quan tâm tới trẻ được thể hiện qua hành vi như: lắng nghe trẻ nói, trẻ trình bày trả lời trẻ khi trẻ có nhu cầu hay đặt câu hỏi, chơi cùng trẻ, tôn trọng trẻ bằng cách đối xử công bằng với trẻ không phân biệt đối xử kỳ thị, không thiên vị một số trẻ. Tôi luôn niềm nở đón trẻ tạo cho phụ huynh yên tâm khi gửi gắm con em mình, trẻ đến lớp rất vui vẻ thoải mái, hứng thú trong mọi hoạt động. Bản thân tôi luôn là tấm gương cho trẻ học tập và làm theo từ cách đi đứng cử chỉ lời nói, hành động phải chuẩn mực. Tôi xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm dựa trên các tiêu chí: Đáp ứng nhu cấu sở thích của trẻ, trò chuyện tích cực với trẻ; Tạo cơ hội cho trẻ giao tiếp với nhau và với giáo viên; Tôn trọng khả năng, sở thích, nguyện vọng, mong muốn, ý kiến của mỗi trẻ; Động viên trẻ tham gia hoạt động tích cực; Bày tỏ tình cảm tích cực với trẻ; Sử dụng các bước hướng dẫn hành vi tích cực không nói tục nói bạy, không cải nhau không tranh giành nhau; Cung cấp nhiều trải nghiệm chơi khác nhau + Đảm bảo an toàn về mặt tâm lí cho trẻ và trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người xung quanh. + Giáo viên là người thể hiện hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của mình với trẻ và mọi người xung quanh một cách mẫu mực để trẻ noi theo. Để trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động học cũng như hoạt động vui chơi thì tôi luôn chú ý giúp trẻ tận dụng tất cả các giác quan để khám phá các sự vật hiện tượng, dành thời gian cho trẻ quan sát, nhận xét, phỏng đoán, so sánh, sử dụng những câu hỏi gợi mở, câu hỏi kích thích trẻ phát triển tư duy nhằm dẫn dắt trẻ suy nghĩ và nói lên được những gì trẻ nhìn thấy, gợi ý để cho trẻ chia sẻ, trình bày ý kiến của mình, cùng nhau trao đổi để tìm hiểu, khám phá đối tượng. Để kích thích sự hứng thú của trẻ vào các hoạt động tôi luôn sử dụng nhiều phương pháp và các hình thức khác nhau cho từng hoạt động. - Đối với phương pháp thảo luận nhóm: Trong quá trình trẻ hoạt động tôi thường chia số trẻ thành nhiều nhóm với mỗi nhóm trẻ không quá đông nhằm rèn luyện cho trẻ kỹ năng làm việc theo nhóm và kỹ năng thảo luận trong nhóm
17 để đưa ra một ý kiến thống nhất tuy nhiên mỗi một nhóm phải có một trưởng nhóm và kết quả thảo luận nhóm có thể được trình bày bằng nhiều hình thức như: vẽ, hát, đóng kịch, thơ… - Đối với phương pháp dạy học giải quyết vấn đề: Tôi luôn thực hiện đúng theo quy trình các bước như sau: Xác định, nhận dạng vấn đề hoặc tình huống; thu thập thông tin có liên quan đến vấn đề hoặc tình huống đặt ra; liệt kê các cách giải quyết có thể có; phân tích, đánh giá kết quả từng cách giải quyết (tích cực, hạn chế, cảm xúc, giá trị); so sánh kết quả các cách giải quyết; lựa chọn cách giải quyết tối ưu nhất; thực hiện theo cách giải quyết đã lựa chọn; rút kinh nghiệm cho việc giải quyết những vấn đề, tình huống khác. - Đối với phương pháp đóng vai: Tôi luôn giúp trẻ tham gia thảo luận sau mỗi quá trình nhập vai diễn. + Ví dụ: Các con cho nhận xét thảo luận về vai người mẹ do bạn Hoài đóng và diễn như thế nào? Đã thể hiện tốt vai mình đã đóng hay chưa? Tốt ở chỗ nào và chưa tốt ở chỗ nào? để cho trẻ tập rút kinh nghiệm cho những vai diễn sau và cũng tạo động lực để cho các con hứng thú tham gia vào từng vai diễn tốt hơn. - Phương pháp sử dụng trò chơi: Đầu tiên để sử dụng phương pháp trò chơi đạt hiệu quả thì tôi thường chọn những trò chơi dễ tổ chức và thực hiện, trò chơi phù hợp với chủ đề, với đặc điểm và trình độ của trẻ, phù hợp với quỹ thời gian, với hoàn cảnh, điều kiện thực, trẻ nắm được quy tắc chơi và phải tôn trọng luật chơi, trò chơi phải tạo được sự hứng thú và vui thích của trẻ, sau khi trẻ đã có kỹ năng chơi tôi tăng dần độ khó và cho trẻ dần chơi những trò chơi khó hơn. - Phương pháp dạy học khám phá: Khi sử dụng phương pháp dạy học khám phá tôi luôn lựa chọn nội dung hoặc tình huống đảm bảo tính vừa sức đối với trẻ, chuẩn bị đồ chơi, đồ dùng trực quan và những điều kiện cần thiết để trẻ tự tìm tòi khám phá, tổ chức cho trẻ làm việc cá nhân, làm việc theo nhóm; khuyến khích trẻ tự tìm tòi khám phá, đưa ra các phát hiện, cách giải quyết, liệt kê các cách giải quyết có thể có; phân tích, đánh giá kết quả mỗi cách giải quyết của cá nhân trẻ, của nhóm trẻ, lựa chọn cách giải quyết tối ưu nhất, kết luận về nội dung của vấn đề làm cơ sở cho trẻ tự kiểm tra, tự điều chỉnh; rút kinh nghiệm cho việc giải quyết những vấn đề, tình huống khác. - Đối với phương pháp dạy học trải nghiệm: Tôi thường tổ chức cho trẻ thực hiện đủ bốn bước: Quan sát - Suy nghĩ - Cảm nhận - Hành động. Vì vậy tôi luôn yêu cầu trẻ phải quan sát kỹ đối tượng và suy nghĩ, cảm nhận để đưa ra hướng giải quyết vấn đề sau đấy mới bắt tay vào quá trình thao tác để thực hiện hành động cụ thể. + Ví dụ: Để rèn cho trẻ kỹ năng tự lập trong việc trải nghiệm như gấp chăn. Thường các con được thực hiện trên lớp với những mền chăn rộng, lúc đầu tôi chỉ hướng dẫn cho trẻ cách gấp làm sao cho gọn gàng nhưng không hướng dẫn trẻ cách làm sao một mình con để có thể gấp được cả chiếc mền chăn rộng như thế mà tôi cho các con tự tìm hiểu để tự tìm ra cách giải quyết và cuối cùng các con cũng đã giải quyết được vấn đề đấy sau một hồi loay hoay tìm cách, con đã tìm bạn giúp đỡ mỗi bạn một đầu chăn vậy là công việc cũng đã
18 được hoàn thành và tất nhiên là cô không quên khuyến khích động viên, khen trẻ. Ngoài việc tạo môi trường sinh động, sử dụng các phương pháp hoạt động tích cực thì tôi luôn tạo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau, tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ. 2.3.4. Biện pháp 4: Phối hợp với các bậc phụ huynh trong quá trình xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Muốn trẻ phát triển toàn diện thì cần có sự tác động của nhiều yếu tố như: di truyền, môi trường xã hội, đặc biệt là giáo dục và gia đình. Có 1 câu Bác Hồ đã dạy: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng song”. “Dân” ở môi trường giáo dục mầm non đó chính là gia đình những bậc làm cha làm mẹ! Không thể phó mặc sự chăm sóc và dạy dỗ hoàn toàn cho giáo viên cho nhà trường. Bởi vì trẻ ở trường với một thời gian nhất định, còn lại trẻ sống ở gia đình và chịu ảnh hưởng sâu sắc của môi trường giáo dục gia đình nhất là trẻ nhỏ mới đi học thời gian sống tại gia đình nhiều hơn. Do vậy sự kết hợp giữa giáo viên và gia đình sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi và thống nhất về nội dung phương pháp cách tổ chức rèn luyện cho trẻ. Gia đình cũng phải tạo ra cho trẻ môi trường vui vẻ, rèn luyện mà như chơi, chơi mà lại học. Ngay từ đầu năm học tôi đã có kế hoạch phối hợp với các bậc phụ huynh tham gia vào công tác làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ nên vào buổi họp phụ huynh đầu năm tôi đã đưa ra kế hoạch và bàn bạc với phụ huynh nhằm để tạo sự đồng tình hưởng ứng từ các bậc phụ huynh tham gia và từ đó tuyên truyền cho phụ huynh hiểu sâu hơn về tâm sinh lý của trẻ, về môi trường học tập và vui chơi, về đồ dùng, đồ chơi có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với sự phát triển toàn diện của trẻ để phụ huynh có cái nhìn tích cực hơn đối với nền giáo dục mầm non và cách nuôi con theo khoa học, tôi đã vận động được một nguồn nguyên vật liệu dồi dào từ gia đình của các cháu để làm các bồn sỏi, cát sẽ được phụ huynh hỗ trợ như lốp ô tô, xe máy hỏng, cát , sỏi…. Hoặc khi làm đồ chơi thì bố mẹ, người thân của cháu có thể sưu tầm các nguyên vật liệu từ nhà và cho trẻ đem đến trường như các loại chai, lọ nhựa, các loại vỏ sò, ngao… hay các loại tranh ảnh có liên quan đến chủ đề mà con em mình đang học … Từ đó mà phụ huynh cũng rất hào hứng tham gia cùng cô và cháu bởi từ đây họ biết rằng việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và cô giáo là một việc làm không thể bỏ qua trong công tác nuôi dạy chính con em mình một cách có hiệu quả.
19 Hình ảnh: Phụ huynh tham gia xây dựng khu thiên nhiên Ngoài việc lập ra kế hoạch cho phụ huynh tham gia lao động, làm đồ dùng đồ chơi thì tôi còn khuyến khích phụ huynh tham gia vào các hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ như khuyến khích tuyên truyền phụ huynh tham gia vào các hoạt động vui chơi cùng trẻ thông qua việc xây dựng video được gửi qua zalo, messenger, tham gia vào các hoạt động giáo dục trẻ ở lớp cũng như tại nhà trong thời gian trẻ nghỉ học vì dịch bệnh covid-19 và được phụ huynh phản hồi rất tích cực. Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình hoạt động của trẻ tại lớp cũng như nội dung giáo dục trẻ để phụ huynh nắm bắt được chương trình học của con em mình để tiện lợi hơn cho việc chăm sóc và giáo dục trẻ một cách đồng nhất khi ở trường cũng như ở nhà. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường Qua quá trình thực hiện chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” ở trường nói chung và ở lớp 5-6 tuổi của tôi chủ nhiệm nói riêng, tôi nhận thấy các con hứng thú hơn, hoạt động tích cực hơn và tự nhiên rất nhiều, trẻ không còn rụt rè nhút nhát nữa mà thay vào đó là trẻ được phát triển một cách toàn diện. Khi tham gia vào các hoạt động trẻ thích tìm tòi, khám phá hơn. phát triển các kỹ năng như kỹ năng thực hành, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng phân loại và quan trọng nhất là kỹ năng vui chơi của trẻ như kỹ năng hợp tác, đoàn kết, hỗ trợ nhau trong khi học và chơi…. Trẻ có nhiều cơ hội rèn luyện các kỹ năng lao động và kỹ năng tự phục vụ như việc tự biết cách chăm sóc bản thân cũng như có kỹ năng làm những công việc đơn giản ở trường ở lớp từ đó giúp trẻ dễ dàng hòa nhập với thế giới bên ngoài và trong quá trình dạy học theo phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trẻ có nhiều cơ hội được bày tỏ ý kiến của mình nhiều hơn dẫn đến trẻ tự tin hơn trong giao tiếp không còn rụt rè, nhút nhát như trước nữa. Từ đó trẻ được phát triển về mọi mặt trong mọi lĩnh vực giáo dục, trong học tập lẫn đời sống hằng ngày của trẻ.
20 BẢNG KHẢO SÁT CUỐI NĂM STT Kết quả đạt được Kết quả TST Nộ i dung Đạt Chưa đạt TS (%) TS (%) 1 Trẻ hứng thú tham gia tích cực và chủ động vào các hoạt động xây 21 100% 0 0% dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. 2 Trẻ có kỹ năng giao tiếp và mạnh 21 dạn tự tin ở trẻ. 21 100% 0 0% 3 Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của tiết học. 20 95,2% 1 4,8% 4 Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng vận dụng linh loạt sáng tạo vào các 20 95,2% 1 4,8% hoạt động thực tế. Từ bảng tổng hợp khảo sát trên chúng ta thấy rõ ràng về số lượng trẻ thích tham gia vào hoạt động xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cùng cô và số trẻ có kỹ năng giao tiếp cơ bản, kỹ năng sử dụng các học liệu, nguyên vật liệu đồ dùng đồ chơi và mức độ hứng thú khi tham gia hoạt động đều được tăng lên rõ rệt và qua đánh giá chất lượng chăm sóc cũng như giáo dục trong năm học cũng tăng hơn những năm trước, trẻ tự tin hơn, ngôn ngữ phát triển tốt hơn, nhất là trẻ biết tư duy, sáng tạo hơn và lĩnh vực phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội của trẻ được tăng cao. Qua đó chứng tỏ biện pháp mà tôi đã sử dụng trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ với như tôi đã trình bày như trên là có hiệu quả và cần thiết đáp ứng với nhiệm vụ năm học. 3. Kết luận, kiến nghị 3.1. Kết luận Tôi rất thích một câu nói “Có một nghề không trồng hoa trên đất mà lại nở cho đời những đóa hoa thơm”. Đóa hoa thơm đó chính là những người có ích cho xã hội, mang kiến thức và kỹ năng của mình đề phục vụ, gìn giữ và phát triển Đất nước. Do vậy, ngay từ bây giờ chúng ta hãy tạo ra những con người như thế bằng việc học đúng, dạy đúng. Học đơn giản mà hiệu quả học thông qua chơi, chơi mà lại là học.