Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non năm học 2019 - 2020

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của sáng kiến này là tìm ra những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non năm học 2019 - 2020

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH CHO TRẺ 56 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON” NĂM HỌC 2019 2020 1
Quảng Bình, tháng 5 năm 2020 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH CHO TRẺ 56 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON” NĂM HỌC 2019 2020 Họ và tên: Nguyễn Thị Thanh Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường mầm non Kim Thủy 2
Quảng Bình, tháng 5 năm 2020. I. PHẦN MỞ ĐẦU. 1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp: Hoạt động tạo hình là một hoạt động nghệ thuật chiếm vị trí quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ mầm non. Thông qua hoạt động tạo hình trẻ được khám phá vẻ đẹp kỳ diệu của thế giới tự nhiên. Lứa tuổi mầm non là lứa tuổi mà trẻ ham hiểu biết có nhu cầu lớn trong việc nhận thức về thế giới xung quanh, yêu cái đẹp, mong muốn sáng tạo cái đẹp. Hoạt động tạo hình góp phần quan trọng không thể thiếu được trong trường mầm non nhằm đáp ứng nhu cầu đó cho trẻ. ̣ ̣ ̉ ̉ Trong cac hoat đông cua tre mâm non, hoat đông tao hinh la môt hoat đông ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ có tác động mạnh mẽ đến sự phat triên tâm ly, s ́ ̉ ́ ự sang tao va tri t ́ ̣ ̀ ́ ưởng tượng ̉ ̉ ̀ ̣ ̣ ̣ cua tre. Đây la môt hoat đông vô cung hâp dân đôi v ̀ ́ ̃ ́ ới tre. V ̉ ơi s ́ ự phong phu cua ́ ̉ cac thê loai nh ́ ̉ ̣ ư năn, ve, xêp gâp, căt dan…, hoat đông tao hinh giup cho tre mâu ̣ ̃ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ ̃ giao không nh ́ ưng đ ̃ ược tiêp cân môt cach tich c ́ ̣ ̣ ́ ́ ực vơi thê gi ́ ́ ới xung quanh mà ̀ ̀ ơ hôi đê tre thê hiên tinh cam, cam xuc va suy nghi cua ban thân. Nh con la c ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̀ ̉ ̉ ́ ̀ ̃ ̉ ̉ ững ̉ ̉ ̣ san phâm nghê thuât cua tre rât ng ̣ ̉ ̉ ́ ộ nghĩnh, đáng yêu nhưng trong cai ng ́ ộ nghĩnh, đáng yêu đó đã chứa đựng ca s ̉ ự tưởng tượng diêu ky, t ̣ ̀ ự do tim kiêm, th ̀ ́ ử ̣ nghiêm va nh ̀ ờ đo ma thoa man nh ́ ̀ ̉ ̃ ưng nhu câu kham pha, nhu câu tao ra cai đep ̃ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̣ đang không ngưng nay sinh va phat triên ̀ ̉ ̀ ́ ̉ ở tre. Chinh vi vây, hoat đông tao hinh la ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̉ manh đât mau m ́ ̀ ỡ đê ̉ ươm mâm va ̀ ̀nẩy nở nhưng mâm mông ̃ ̀ ́ đâu tiên cua tinh ̀ ̉ ́ sang tao, ́ ̣ phat triên tinh yêu v ́ ̉ ̀ ơi cai đep, thê hiên s ́ ́ ̣ ̉ ̣ ự sang tao, tri t ́ ̣ ́ ưởng tượng phong ́ ̉ phu cua tre. ̉ Trẻ con những người chủ nhân tương lai của đất nước đối tượng của giáo viên mầm non với đặc điểm hay bắt chước, thích tìm tòi khám phá thế giới xung quanh, trẻ dễ dàng bị thu hút bởi những cái hay, cái đẹp mà hoạt động tạo hình lại là phương tiện để trẻ thể hiện ấn tượng, hiểu biết, ý muốn của mình về thế giới xung quanh. Hoat đông tao hinh ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non gi ̀ ̀ ữ vi tri quan ̣ ́ ̣ ́ ơi giao duc con ng trong đôi v ́ ́ ̣ ươi. B ̀ ởi hoat đông tao hinh ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non ̀ ̀ ̣ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ nhăm muc đich chinh la giao duc thâm mi cho tre em. Hoat đông tao hinh v ̀ ́ ́ ̃ ̀ ơi cai ́ ́ 3
̀ ̣ ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ́ đich la tao ra cai đep băng hinh thê va mau săc; đông th ́ ̀ ̀ ̀ ời hoat đông tao hinh rât ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̀ ̃ ơi sinh hoat th gân gui v ́ ̣ ương ngay cua tre em moi hoat đông cua tre nhât nhât đêu ̀ ̀ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ́ ́ ̀ ́ ới những kiên th găn v ́ ức cua hoat đông tao hinh. ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ Thông qua hoạt động tạo hình trẻ được quan sat s ́ ự vât hiên t ̣ ̣ ượng ở cuôc̣ ̣ ́ ̉ ̉ sông xung quanh; nhân xet đê biêt; thê hiên đê hiêu h ́ ́ ̣ ̉ ̉ ơn vê đôi t ̀ ́ ượng; cam nhân ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ve đep cua moi vât, hiên t ̣ ượng xung quanh… Như vây, hoat đông tao hinh ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non la môt trong nh ̀ ̀ ̀ ̣ ưng hoat đông đê tre co c ̃ ̣ ̣ ̉ ̉ ́ ơ hôi lam quen, tiêp xuc ̣ ̀ ́ ́ vơi thiên nhiên, v ́ ơi cuôc sông va mong mu ́ ̣ ́ ̀ ốn tao ra cai đep theo cach nhin, cach ̣ ́ ̣ ́ ̀ ́ ̉ ̣ nghi, cach cam nhân riêng. B ̃ ́ ởi thê hoat đông tao hình ́ ̣ ̣ ̣ ở trương mâm non nh ̀ ̀ ằ m ́ ̣ ̉ ̉ giao duc thâm mi cho tre, tre cân đ ̃ ̉ ̀ ược tiêp xuc, lam quen v ́ ́ ̀ ơi cai đep gân gui thân ́ ́ ̣ ̀ ̃ thương co ngay ́ ở thiên nhiên, trong cuôc sông th ̣ ́ ương ngay, co ̀ ̀ ́ở gia đinh đên ̀ ́ lang xom… ̀ ́ ̣ ̣ Trong hoat đông tao hinh, tre em đ ̣ ̀ ̉ ược tim hiêu nh ̀ ̉ ưng hinh anh thân thuôc ̃ ̀ ̉ ̣ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ đo va tâp thê hiên đê tao nên cai đep theo cam nhân riêng. Hoat đông tao hinh ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non không nhăm đao tao nh ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ững hoa sĩ chuyên nghiêp ma đao tao ra ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ nhưng ng ̃ ươi biêt th ̀ ́ ưởng thưc cai đep chinh la gop phân tao d ́ ́ ̣ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ựng môi trường ̉ ̃ ̣ thâm mi cho xa hôi: ai ai cung qua s ̃ ̃ ự giao duc cua nha tr ́ ̣ ̉ ̀ ương; ai ai cung đ ̀ ̃ ược ̣ ̉ ̉ giao duc thâm mĩ (hiêu biêt va tâp tao ra cai đep) đê l ́ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ̉ ựa chon cho minh cai đep ̣ ̀ ́ ̣ phu h ̀ ợp vơi điêu kiên sông, v ́ ̀ ̣ ́ ới con ngươi minh, v ̀ ̀ ơi công đông. Ngay nay, cai ́ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ đep “năm trong” gia tri cua nh ̀ ́ ̣ ̉ ưng măt hang phuc vu cho cuôc sông con ng ̃ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ười. Thâm mi v ̉ ̃ ơi t ́ ư cach la tao ra cai đep đa gop phân đang kê vao phat triên kinh tê ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̃ ́ ̀ ́ ̉ ̀ ́ ̉ ́ quôc dân. Hoat đông tao hinh ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non la đao tao l ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ớp người biêt th ́ ưởng thưc cai hay cai đep đê cuôc sông ca nhân, cuôc sông công đông ngay môt hai hoa ́ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ va t ̀ ươi đep h ̣ ơn. Nhưng đê tô ch ̉ ̉ ưc tôt hoat đông tao hinh nhăm gop phân giao ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̣ duc va phat triên toan diên qua th ̀ ́ ̉ ̀ ̣ ̉ ực không đơn gian b ̉ ởi vi k ̀ ết quả của hoạt động tạo hình lại phụ thuộc nhiều vào kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ tích lũy được trong các hoạt động khác nhau. Việc tham gia vào các hoạt động tạo hình sẽ tạo nguồn cảm hứng làm nảy sinh những ý tưởng sáng tạo của trẻ. Để giúp trẻ có được cái nhìn bao quát về thế giới xung quanh, có được quan niệm đúng đắn và những nhận xét về cái hay, cái đẹp trong cuộc sống, hướng trẻ đến với cái “Chân Thiện Mĩ” thì người giáo viên trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ bắt buộc phải có một trình độ nhất định cả về chuyên môn lẫn kinh nghiệm sống nhằm truyền thụ cho trẻ những kiến thức, kỹ năng cần thiết. Với vai trò quan trọng đó, đòi hỏi người giáo viên mầm non phải thường xuyên học 4
tập, bồi dưỡng, trao dồi kiến thức, kỹ năng để nâng cao năng lực sư phạm cho mình. ̣ Hiên nay, chung ta đa va đang th ́ ̃ ̀ ực hiên ch ̣ ương trinh giao duc mâm non ̀ ́ ̣ ̀ mơi v ́ ơi quan điêm lây tre lam trung tâm. Song trên th ́ ̉ ́ ̉ ̀ ực tê tô ch ́ ̉ ức hoạt động tạo hình cho trẻ tại trường tôi đang công tác thi vân con nhiêu khó khăn nên tre vân ̀ ̃ ̀ ̀ ̉ ̃ ̣ ̣ ̣ ́ hoat đông môt cach thu đông, kị ̣ ến thức kỹ năng còn hạn chế, đo chinh la rao can ́ ́ ̀ ̀ ̉ cho sự sang tao cua tre. Vì v ́ ̣ ̉ ̉ ậy, tôi đa manh dan l ̃ ̣ ̣ ựa chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoat đông t ̣ ̣ ạo hình cho trẻ mẫu giáo 56 tuôi” đê lam ̉ ̉ ̀ đê tai nghiên c ̀ ̀ ưu nhăm tim ra nh ́ ̀ ̀ ưng gi ̃ ải phap gop phân nâng cao chât l ́ ́ ̀ ́ ượng ̣ ̣ ̣ ̉ ̃ hoat đông tao hinh cho tre mâu giao 56 tuôi ̀ ́ ̉ ở trường mâm non. ̀ 1.2. Điểm mới, phạm vi áp dụng đề tài, sáng kiến, giải pháp: * Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp: ̀ ̀ ̀ ́ ̉ Đê tai nay co điêm m ới la n ̀ ghiên cưu đê nhăm tim ra môt sô gi ́ ̉ ̀ ̀ ̣ ́ ải phap nâng ́ cao chât l ́ ượng hoat đông tao hinh (linh v ̣ ̣ ̣ ̀ ̃ ực phat triên thâm mi) cho tre mâu giao ́ ̉ ̉ ̃ ̉ ̃ ́ 56 tuôi đ̉ ược thực hiên theo ch ̣ ương trinh giao duc mâm non m ̀ ́ ̣ ̀ ới. ́ ự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân; Lam tôt công tac t ̀ ́ Xây dựng tôt kê hoach cua hoat đông tao hinh; ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ưc tôt hoat đông tao hinh trong hoat đông hoc va trong cac hoat đông Tô ch ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ́ ̉ khac đê hình thành và rèn luy ện kỹ năng tạo hình cho trẻ; Giải pháp giúp trẻ cảm nhận được cái đẹp thông qua tạo môi trường học tập; Giải pháp sử dụng các loại học liệu và phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi. * Phạm vi áp dụng đề tài, sáng kiến, giải pháp: ̀ ̀ ược ap dung cho viêc tô ch Đê tai đ ́ ̣ ̣ ̉ ức hoat đông tao hinh (linh v ̣ ̣ ̣ ̀ ̃ ực phat́ ̉ ̉ ̃ ̉ ̣ ̉ ̉ ở trường chúng tôi. triên thâm mi) cua đô tuôi mâu giao 56 tuôi ̃ ́ Tuy nhiên, đề tài này cũng không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót, rất mong quý đọc giả, bạn bè đồng nghiệp và các đồng chí cán bộ quản lý, lãnh đạo ngành góp ý, giúp đỡ để đề tài được hoàn thiện hơn. II. PHẦN NỘI DUNG. 2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu: 5
Năm học 20192020 Ban giám hiệu nhà trường phân công tôi chủ nhiệm lớp mẫu giáo 5 6 tuổi, thực hiện nhiệm vụ năm học bản thân tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau đây: * Thuận lợi: Bản thân tôi đạt trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm mầm non, nhờ đó kiến thức, năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Có lập trường tư tưởng chính trị kiên định, có phẩm chất đạo đức tốt, yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình trong công tác, có ý thức tích cực tự học tập, rèn luyện, bồi dưỡng năng lực chuyên môn và năng khiếu sáng tạo trong việc làm và sử dụng có hiệu quả đồ dùng đồ chơi, hướng dẫn các kỹ năng hoạt động tạo hình cho giáo viên và trẻ, luôn được đồng nghiệp, phụ huynh và nhân dân tín nhiệm. Luôn được sự hướng dẫn chỉ đạo sát sao về chuyên môn của lãnh đạo cấp trên và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường. Bản thân tôi trải qua nhiều năm công tác, xác định rõ trách nhiệm của mình trong công việc tôi tích cực học tập Tiếng BruVân Kiều để sử dụng ngôn ngữ giao tiếp với Đồng bào, phụ huynh và trẻ. Cơ sở vật chất cua nha tr ̉ ̀ ương đ ̀ ược tăng trưởng, phòng học được xây dựng đúng quy cách, phòng học rộng, thoáng mát, sạch đẹp, có đầy đủ ánh sáng và bàn ghế cho trẻ hoạt động. Đồ dùngđồ chơi phuc vu cho công tác gi ̣ ̣ ảng dạy được trang câp đây đu ́ ̀ ̉ như đô dung đ ̀ ̀ ược trang câp theo danh muc cua thông t ́ ̣ ̉ ư 02: ti vi, may vi tinh . ́ ́ Ngoai ra, Ban giám hi ̀ ệu thường xuyên phat đông phong trao t ́ ̣ ̀ ự lam đô ̀ ̀ ̀ ơi, tạo điều kiện cho giáo viên làm đồ dùngđồ chơi ở các lớp đáp dung đô ch ̀ ứng như cầu sử dụng hàng ngày của trẻ. Mặc dù có nhiều thuận lợi song tôi vẫn gặp không ít khó khăn sau đây: * Khó khăn: Trường thuộc vùng đặc biệt khó khăn của huyện, địa hình phức tạp, giao thông cách trở, đường sá đi lại vừa xa xôi vừa vượt qua nhiều khe suối, dốc đèo nguy hiểm. Trong sinh hoạt gia đình, cộng đồng người dân ở đây thường sử dụng Tiếng mẹ đẻ rất tự nhiên theo bản năng nên khi đến trường trẻ rất khó hiểu, khó nghe, khó nói được Tiếng Việt, trẻ ngại giao tiếp với bạn bè, cô giáo và mọi người xung quanh nhất là người lạ. 6
Mặt khác, ngữ điệu, giọng nói của người Đồng bào không đúng thanh điệu, âm điệu Tiếng Việt nên trẻ thiếu tự tin trong mọi hoạt động. Môi trường ở lớp rất xa lạ đối với trẻ Dân tộc, tâm lý rụt rè, e sợ luôn biểu hiện trên mọi hoạt động của các cháu. Các cháu ngại giao tiếp bằng Tiếng Việt, ít tò mò, ít hỏi cô, hỏi bạn, ít trả lời câu hỏi, ít đưa ra ý kiến đề xuất hoặc phát biểu trong khi học cũng như khi chơi, có nhiều trẻ không thể nghe cô nói, hiểu những lời nói, câu hỏi của cô, không tiếp thu được những kỹ năng hướng dẫn của cô điều này đồng nghĩa với việc kìm hãm sự phát triển tư duy, nhận thức, ngôn ngữ và thẩm mĩ của trẻ. Việc phát triển kĩ năng tạo hình cho các cháu ngoài học trên lớp, về nhà không được người thân quan tâm hướng dẫn nên kỹ năng vẽ, nặn, xé dán, tô màu, bố cục… tư thế ngồi, cách cầm bút của trẻ rất hạn chế. * Điều tra thực tiễn: Tổng Kết quả Nội dung số Đạt Không đạt trẻ SL % SL % Kỹ năng vẽ, tô màu, xé dán, nặn 14 7 50 7 50 Tư thế ngồi đúng, cầm bút 14 9 64 5 36 Kỹ năng sắp xếp bố cục bức tranh 14 8 57 6 43 Kỹ năng phân biệt màu sắc, sáng tạo khi 14 8 57 6 43 vẽ Từ điều tra trên cho thấy tỷ lệ trẻ đạt đang ở mức thấp và tỷ lệ trẻ chưa đạt đang ở mức cao. Chính vì vậy, là giáo viên mầm non bản thân tôi luôn trăn trở, suy nghĩ và tìm ra “Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 56 tuổi trong trường mầm non”. Sau đây là một số biện pháp cơ bản: 2.2. Các giải pháp: Giải pháp 1: Lam tôt công tac t ̀ ́ ́ ự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân. Để nâng cao chất lượng giáo dục và thực hiện tôt ch ́ ương trinh giáo d ̀ ục mầm non noi chung va tô ch ́ ̀ ̉ ức tôt hoat đông tao hinh cho tre mâu giao 56 tuôi ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ̃ ́ ̉ ̀ ̉ ̣ noi riêng thi ban thân tôi nhân th ́ ức răng tr ̀ ước hêt ph ́ ải nắm vững về nôi dung ̣ chương trình, cac kiên th ́ ́ ưcḱ ỹ năng, phương phap va hinh th ́ ̀ ̀ ưc tô ch ́ ̉ ức, co k ́ ỹ 7
̣ năng tao hinh thì m ̀ ới có thể lựa chon cac nôi dung phu h ̣ ́ ̣ ̀ ợp vơi tre, đ ́ ̉ ịnh hướng, giúp đỡ tre cam nhân cai đep, tao ra cai đep va sang tao trong th ̉ ̉ ̣ ́ ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ực hiên nhăm gop ̣ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ phân giao duc va phat triên toan diên cho tre. S ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̉ ự linh hoat va sang tao cua cac ̣ ̀ ́ ̣ ̉ ́ phương phap se la yêu tô quyêt đinh cho s ́ ̃ ̀ ́ ́ ́ ̣ ự thanh công trong tô ch ̀ ̉ ức hoat đông. ̣ ̣ Chính vì lẽ đó tôi đa co kê hoach đê lam tôt công tac t ̃ ́ ́ ̣ ̉ ̀ ́ ́ ự bôi d ̀ ưỡng chuyên môn ̣ ̣ ̉ nghiêp vu cho ban thân: Xem lại sách chương trình của trẻ mẫu giáo 56 tuổi trong năm học cần cung cấp những kiến thức, kĩ năng gì của tất cả các môn học, đặc biệt là môn tạo hình: Kĩ năng vẽ, nặn, xé, dán.... Để xây dựng kế hoạch giáo dục, mục tiêu nội dung các lĩnh vực cho cả năm học phù hợp với độ tuổi mẫu giáo. Sau khi nắm được mục tiêu giáo dục của chương trình thì nắm phương pháp, hình thức tổ chức tiết học và hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình với phương châm lấy trẻ làm trung tâm, khuyến khích trẻ tích cực hứng thú, tạo điều kiện cho trẻ trải nghiệm, khám phá....điểm nào còn chưa rỏ thì bản thân hỏi đồng nghiệp, hỏi tổ chuyên môn nhà trường. Trẻ mầm non đặc biệt là đối với trẻ 56 tuổi, xuất phát từ tâm sinh lý thì kỹ năng của trẻ tốt hơn, thành thạo hơn, tre co thê xêp đ ̉ ́ ̉ ́ ược cac hinh đ ́ ̀ ơn gian, ̉ ̣ ược cac lo năn đ ́ ại qua, cac con vât quen thuôc. ̉ ́ ̣ ̣ Tuy nhiên một số trẻ kĩ năng như cầm bút, nặn, xé, dán chưa thành thạo, vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải có tính kiên trì, mềm dẻo, nắm chắc đối tượng để rèn luyện kỹ năng cho trẻ trong lớp đều hơn. Tích cực học hỏi nghiên cứu các tài liệu chuyên môn, sưu tầm các tập san, các băng hình về chuyên môn... để tham khảo hình thức tổ chức tiết học lấy trẻ làm trung tâm và mục tiêu cuối cùng là kết quả thực hiện của trẻ. ̣ ̣ Manh dan trao đổi nhưng v ̃ ương măc va nh ́ ́ ̀ ưng giai phap m ̃ ̉ ́ ơi trong qua ́ ́ trinh th ̀ ực hiện. Tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường đê co kê hoach thao gi ̉ ́ ́ ̣ ảng bồi dưỡng chuyên môn ở trường, cụm về thực hiện lĩnh vực thẩm mi môn t ̃ ạo hình nhằm học hỏi thêm kinh nghiêm tổ chức hoạt động cho trẻ. Bên cạnh đó để tham quan cách bài trí, trang trí tạo môi trường cho trẻ trải nghiệm. Luôn tranh thu moi th ̉ ̣ ơi gian đê tham gia cac l ̀ ̉ ́ ơp bôi d ́ ̀ ưỡng chuyên môn ̣ ̣ nghiêp vu do Phòng Giáo d ục, cum, tr ̣ ương tô ch ̀ ̉ ưc; tich c ́ ́ ực hoc tâp, chia s ̣ ̣ ẻ kinh nghiệm của giáo viên cac tr ́ ương co chât l ̀ ́ ́ ượng cao trong Huyên nh ̣ ư trương ̀ ̀ non thị trấn Lệ Ninh; hoc qua các thông tin trên internet đông th mâm ̣ ̀ ơi ban thân ̀ ̉ 8
luôn xây dựng cho minh kê hoach t ̀ ́ ̣ ự bôi d ̀ ương chuyên môn nghiêp vu qua hang ̃ ̣ ̣ ̀ ́ Nhờ đo ma ban thân tôi năm chăc đ thang. ́ ̀ ̉ ́ ́ ược nôi dung hoat đông theo đô tuôi ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ minh phu trach, linh hoat trong l ̀ ựa chon nôi dung, vân dung phôi h ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ợp cac ph́ ương ́ ̀ ải phap môt cach linh hoat va sang tao, tao đ phap va gi ́ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ược sự hứng thu cho tre, ́ ̉ ́ ́ ́ ực chu đông cua tre, nâng cao chât l phat huy tôt tinh tich c ́ ̉ ̣ ̉ ̉ ́ ượng hoat đông. ̣ ̣ Giải pháp 2: Xây dựng tôt kê hoach cua hoat đông tao hinh. ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ Thực hiện chương trinh giao duc mâm non m ̀ ́ ̣ ̀ ơi đoi hoi giáo viên ph ́ ̀ ̉ ải linh ̣ ̣ hoat va sang tao trong xây d ̀ ́ ựng nôi dung, l ̣ ựa chọn phương phap, hình th ́ ức tổ chưc. Đê nâng cao đ ́ ̉ ược chât ĺ ượng tô ch ̉ ưc hoat đông tao hinh giao viên l ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ựa ̣ chon cac ń ội dung hoat đông sao cho đam bao đ ̣ ̣ ̉ ̉ ược theo muc tiêu đăt ra, phu h ̣ ̣ ̀ ợp vơi đăc điêm nhân th ́ ̣ ̉ ̣ ưc chung cua tre trong đô tuôi va th ́ ̉ ̉ ̣ ̉ ̀ ực tê nhân th́ ̣ ức cua tre ̉ ̉ ở nhom l ́ ơp minh phu trach la khâu đâu tiên co y nghia quan trong đê nâng cao chât ́ ̀ ̣ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̃ ̣ ̉ ́ lượng tô ch ̉ ưc hoat đông giao duc noi chung va hoat đông tao hinh noi riêng. ́ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ ̀ ược điêu đo thi tr Đê lam đ ̀ ́ ̀ ươc hêt ban thân tôi cân phai năm đ ́ ́ ̉ ̀ ̉ ́ ược cac nôi ́ ̣ dung ở chương trinh khung, cac muc tiêu cân đat. Đông th ̀ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ời ban thân tôi cung ̉ ̃ ̉ ắm được đăc điêm va kha năng tao hinh cua tre 56 tuôi trong l phai n ̣ ̉ ̀ ̉ ̣ ̀ ̉ ̉ ̉ ớp như: ̣ ̉ ̉ ̃ ́ ́ ́ ̣ ̣ Vê quan sat, nhân biêt: Tre 56 tuôi đa chu y quan sat moi vât xung quanh va ̀ ́ ́ ̀ ́ ̉ ̣ co thê nhân biêt đ́ ược vê hinh dang, kich th ̀ ̀ ́ ́ ươc, mau săc. Tre nhân ra cac bô phân ́ ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̣ ̣ ̉ chinh cua đôi t ́ ́ ượng như la cây, canh cây, qu ́ ̀ ả; các bộ phận của đồ vật: miêng, ̣ ̉ ́ ̉ ̣ cô, thân, đay cua lo hoa... Vê s ̀ ử dung ph ̣ ương tiên tao hinh: Tre 56 tuôi đa câm but ve đúng tay va ̣ ̣ ̀ ̉ ̉ ̃ ̀ ́ ̃ ̀ ̉ điêu khiên but linh hoat h ̀ ́ ̣ ơn. ̉ ̉ Vê net ve: Tre 56 tuôi ve net ve chính xác, tròn tr ̀ ́ ̃ ̃ ́ ̃ ịa và có tính ngộ nghĩnh hơn. Hinh ve đa ro đôi t ̀ ̃ ̃ ̃ ́ ượng như ngôi nha, cây, con vât...va tre đa co thê ve thêm ̀ ̣ ̀ ̉ ̃ ́ ̉ ̃ nhưng chi tiêt nho lam cho hinh dáng g ̃ ́ ̉ ̀ ̀ ần giống thực và phong phu h ́ ơn. ̉ ̉ ̃ ết được nhiều màu, nhờ đó trẻ sử dung đ Vê mau: Tre 56 tuôi đa bi ̀ ̀ ̣ ược cac màu phù h ́ ợp hơn. ̀ ́ ̀ ̉ ́ ược cac hinh đ Vê xêp hinh: Tre xêp đ ́ ̀ ơn gian theo y thich băng giây, hôt ̉ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ hat, qua, sỏi đá.... ̉ ́ ̉ ử dung đ Vê xe dan: Tre co thê s ̀ ́ ́ ̣ ược cac k ́ ỹ năng xe vun, xe bâm đê xe dan ́ ̣ ́ ́ ̉ ́ ́ ́ ̀ ơn gian. cac hinh đ ̉ ̣ ̉ ́ ̉ ̣ ược cac loai qua, cac con vât va đ Vê ̀năn: Tre co thê năn đ ́ ̣ ̉ ́ ̣ ̀ ối tượng quen thuôc. ̣ ̉ Đê xây d ựng được kê hoach phu h ́ ̣ ̀ ợp vơi yêu c ́ ầu giáo dục và sự phat triên ́ ̉ của trẻ, đam bao nguyên tăc t ̉ ̉ ́ ư dê đên kho va đam bao tinh v ̀ ̃ ́ ́ ̀ ̉ ̉ ́ ừa sức đôi v ́ ới tre thi ̉ ̀ 9
̀ ̣ ́ ̣ ngoai viêc năm chăc nôi dung ch ́ ương trinh khung, đăc điêm tao hinh cua đô tuôi ̀ ̣ ̉ ̣ ̀ ̉ ̣ ̉ mâu giao 56 tu ̃ ́ ổi thi tôi cân phai năm ro đăc điêm tâm sinh ly va đăc điêm nhân ̀ ̀ ̉ ́ ̃ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ thưc cua tre l ́ ̉ ̉ ơp minh phu trach đê tôi co cach xây d ́ ̀ ̣ ́ ̉ ́ ́ ựng kê hoach cu thê cho l ́ ̣ ̣ ̉ ớp minh theo t ̀ ưng chu đê. Trong t ̀ ̉ ̀ ưng chu đê cân l ̀ ̉ ̀ ̀ ựa chon nôi dung nao đ ̣ ̣ ̀ ưa vao ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ hoat đông hoc, nôi dung nao vao cac hoat đông khac sao cho phu h ̀ ̀ ́ ́ ̀ ợp đê đam bao ̉ ̉ ̉ ̣ cho viêc cung câp kiên th ́ ́ ưc va ren luyên k ́ ̀ ̀ ̣ ỹ năng môt cach khoa hoc, đam bao tinh v ̣ ́ ̣ ̉ ̉ ́ ưà sưc. ́ ́ ̣ ̉ ̀ ̉ ́ ́ ̣ Vi du: Chu đê ban thân co cac nôi dung nh ư tô mau tranh be trai, be gai; ve ̀ ́ ́ ́ ̃ be trai be gai, ve chân dung b ́ ́ ́ ̃ ạn bè trong lớp, lam quen v ̀ ơi đât năn ...thi tôi chon ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̣ ̃ ̣ ̣ cac nôi dung ve ban trai ban gai, ve chân dung đ ́ ̃ ưa vao hoat đông hoc. Cac nôi ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ dung như tô mau be trai be gai, lam quen v ̀ ́ ́ ́ ̀ ơi đât năn tôi đ ́ ́ ̣ ưa vao cac hoat đông khac ̀ ́ ̣ ̣ ́ . Cứ như thê qua t ́ ưng chu đê tôi đêu co s ̀ ̉ ̀ ̀ ́ ự điêu chinh kê hoach sao cho phu ̀ ̉ ́ ̣ ̀ hợp vơi tinh hinh cua l ́ ̀ ̀ ̉ ơp song cung phai đap ́ ̃ ̉ ́ ứng được theo nhu câu phat triên ̀ ́ ̉ ̉ ẻ. Nhờ đo ma tôi đa xây d cua tr ́ ̀ ̃ ựng được kê hoach hoat đông tao hinh cho tre ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ở lơp tôi cu thê theo t ́ ̣ ̉ ưng chu đê, đam bao cung câp kiên th ̀ ̉ ̀ ̉ ̉ ́ ́ ức va ren luyên ki năng ̀ ̀ ̣ ̃ ̣ ̀ ừ dê đên kho, t tao hinh t ̃ ́ ́ ừ đơn gian đên ph ̉ ́ ức tap, phu h ̣ ̀ ợp vơi nhân th ́ ̣ ức cua tre ̉ ̉ từ đo giup tre dê dang cam nhân đ ́ ́ ̉ ̃ ̀ ̉ ̣ ược cai đep t ́ ̣ ừ những cai nho be gân gui xung ́ ̉ ́ ̀ ̉ quanh, thực hiên tôt cac bai tâp, tao đ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ược sự hưng thu cho tre. Tr ́ ́ ̉ ẻ sẽ cảm thấy thích thú và rất hứng khởi khi được sử dụng kiến thức, kỹ năng để chủ động thực hiện các yêu cầu đề ra qua sự tìm tòi, khám phá, phát hiện những kiến thức, kỹ năng mới, trẻ có sự yêu thích và mong muốn tự thể hiện ý nghĩ của mình qua sản phẩm sáng tạo theo cách riêng của mình. Giải pháp 3: Tô ch ̉ ưc tôt hoat đông tao hinh trong hoat đông hoc va ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ trong cac hoat đông khac đê hình thành và rèn luy ́ ̣ ̣ ́ ̉ ện ki năng ̃ tạo hình cho trẻ. Đôi v ́ ơi tr ́ ẻ 56 tuổi thi tre đa co thê ve, năn, xe, dan, gâp đ ̀ ̉ ̃ ́ ̉ ̃ ̣ ́ ́ ́ ược những hinh ̀ ̉ anh đ ơn gian. K ̉ ỹ năng tao hinh không tach r ̣ ̀ ́ ơi cac hoat đông khac vi đê cam nhân ̀ ́ ̣ ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ̣ được cai đep cua đôi t ́ ̣ ̉ ́ ượng va sang tao tao ra đ ̀ ́ ̣ ̣ ược san phâm đep thi tre phai co ̉ ̉ ̣ ̀ ̉ ̉ ́ ̉ kha năng quan sat, phân tich, ghi nh ́ ́ ơ, t ́ ưởng tượng...thông qua cac hoat đông lam ́ ̣ ̣ ̀ quen vơi Môi tr ́ ường xung quanh (linh v ̃ ực nhân th ̣ ưc), Làm quen văn h ́ ọc (linh ̃ vực PTNN...). Chinh vi thê đê nâng cao chât l ́ ̀ ́ ̉ ́ ượng hoat đông tao hinh cho tre đa ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ̃ thương xuyên tô ch ̀ ̉ ưc tôt cac hoat đông tao hinh trong hoat đông chung va trong ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ cac hoat đông khac nh ́ ̣ ́ ư hoat đông goc, hoat đông ngoai tr ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ơi.., cac hoat đông cua ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ̃ ực khac nh cac linh v ́ ư: Linh ṽ ực phat triên ngôn ng ́ ̉ ữ, linh v ̃ ực nhân th ̣ ức....Với ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ̉ viêc vân dung linh hoat va sang tao cua giao viên (dung hinh anh tr ́ ̀ ̀ ̉ ực quan qua vâṭ 10
̣ ̀ ̉ ̉ ̀ ̉ thât, hinh anh qua tranh anh, hinh anh qua may chiêu; kêt h ́ ́ ́ ợp phương phap dung ́ ̀ lơi, ph ̀ ương phap th ́ ực hanh nghê thuât...), tao moi c ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ơ hôi đê tre tich c ̣ ̉ ̉ ́ ực tham gia ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ hoat đông, tao tinh huông đê phat huy đ ́ ́ ược sự sang tao cua tre. ́ ̣ ̉ ̉ Cô không nên lạm dụng các sản phẩm và làm mẫu, càng ít làm mẫu và sử dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tích cực tư duy, tìm kiếm cách thể hiện. Nếu xem nhiều các sản phẩm mẫu và xem cô làm mẫu sẽ làm tê liệt những cảm xúc trước đó ở trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ, vì các hoạt động cần thiết để tạo hình đã được làm mẫu đầy đủ, trẻ chỉ việc ghi nhớ và bắt chước là đủ. Trong trường hợp yêu cầu làm mẫu, cô không nên vội vàng làm mẫu ngay, mà phải giúp trẻ suy nghĩ bằng các câu hỏi gợi ý. VD: Cô vừa làm mẫu vừa hỏi: Cô phải bắt đầu vẽ từ đâu đến đâu? Vẽ hình gì? Vẽ hình gì? Vẽ như thế nào?... Tạo tình huống như mình không biết và phải nhờ trẻ giúp đỡ, động viên giúp trẻ tự tin, tích cực, chủ động thể hiện sự sáng tạo. Và muốn được như thế thì cô phải chuẩn bị cho cháu nắm vững các kỹ năng tạo hình một cách thuần thục để cháu thực hiện yêu cầu dễ dàng hơn. Vì vậy tôi đã tiến hành dạy trẻ một số kỹ năng cơ bản sau: * Kỹ năng nặn: Cô làm mẫu cho trẻ xem từ thao tác đầu tiên đến khi tạo sản phẩm cụ thể kết hợp với lời giải thích ngắn gọn rỏ ràng và dể hiểu để trẻ bắt chước và làm theo. Ví dụ: Nặn quả cam Cô chuẩn bị đất nặn, bảng con, dao nhựa.... Dạy trẻ kỹ năng chia đất thành các phần của quả cam như phần quả, phần cuống và phần lá. Dạy trẻ kỹ năng xoay tròn trên lòng bàn tay để tạo ra phần quả: đặt viên đất vào lòng bàn tay trái rồi úp lòng bàn tay phải lên xoay tròn từ trái sang phải. 11
Dạy trẻ kỹ năng lăn dọc trên lòng bàn tay để tạo ra cuống của quả cam: đặt viên đất vào lòng bàn tay trái, úp lòng bàn tay phải đặt dọc tay lên rồi lăn đi lăn lại. Dạy trẻ kỹ năng ấn bẹt để tạo ra chiếc lá: đặt viên đất lên bàn tay trái rồi úp bàn tay phải lên dùng sức của 2 tay ấn vào nhau sau đó vuốt nhẹ tạo thành chiếc lá. Dạy trẻ kỹ năng gắn kết các bộ phận như quả, cuống, lá vào với nhau tạo thành quả cam. * Dạy trẻ kỹ năng cầm bút tạo ra các đường nét nghệ thuật Đây là thao tác tương đối khó khăn đối với trẻ. Vì vậy tôi tiến hành dạy trẻ các thao tác từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, các hoạt động đó diễn ra liên tục tạo thành kỹ năng. Đầu tiên tôi cho trẻ làm quen với cách cầm bút bằng tay phải, điều khiển bút bằng ngón tay cái, ngón trỏ và ngón giữa vẽ mô phỏng vào không gian. Sau đó tôi cho trẻ cầm bút di màu theo ý thích của trẻ vào giấy, sau đó cho trẻ di màu vào các hình ảnh to rỏ nét, ít chi tiết. Khi trẻ cầm bút khá thành thạo rồi thì tôi tập cho trẻ vẽ các nét vẽ cơ bản như nét cong (vẽ cuộn len), nét xiên (vẽ mưa), vẽ nét thẳng, vẽ nét ngang… Khi trẻ đã cầm bút thành thạo tôi hướng dẫn cho trẻ tập vẽ các bức tranh sáng tạo theo ý thích của trẻ ở giai đoạn này không nhất thiết đòi hỏi trẻ vẽ hoàn chỉnh mà chỉ yêu cầu trẻ đặt tên cho bức tranh của mình. * Cho trẻ làm quen với các loại bút lông và màu nước. Sau khi trẻ cầm bút vẽ khá thành thạo, tôi thực hiện ở mức độ cao hơn là cho trẻ làm quen với bút lông, màu nước và các loại sáp màu. Việc cho trẻ tiếp xúc thực tế với các loại màu nghệ thuật trẻ rất hứng thú. Khi cho trẻ làm quen tôi đã tổ chức như sau: Bước 1: Chọn và sữ dụng màu không có keo Tôi dùng bột màu pha với nước bởi đặc tính của bột màu này là màu sắc đẹp và dễ rữa, không mất vệ sinh. Để gây hứng thú cho trẻ hoạt động thì qua các chủ đề tôi đều cho trẻ tiếp xúc trực tiếp với màu nghệ thuật và đặc biệt là màu nước. Ví dụ: Với chủ đề “Bản thân” 12
Tôi cho trẻ in hình bàn tay, bàn chân nhỏ của bé. Từ những bàn tay, bàn chân xinh xắn ấy được với những màu sắc khác nhau tôi đem trang trí trên tường làm bé rất thích thú, luôn đòi cô cho tập làm hoạ sĩ. Bước 2: Sau khi đã kích thích được trẻ thì tôi cho trẻ dùng bút lông phết màu. Yêu cầu kỹ năng trẻ làm: cầm bút bằng tay phải và chấm. Vào màu gạt nhẹ vào mép hộp để không làm màu vung vãi lung tung. Sau đó phết nhẹ màu vào mặt giấy theo ý của trẻ. Có thể đan xen các màu bằng các bút khác nhau. Ở đây cô hướng dẫn trẻ có thói quen dùng bút nào thì màu ấy để tạo được bức tranh đẹp. * Dạy trẻ kỹ năng xé dán: Trong tạo hình còn có một loại hình nghệ thuật nữa đó là thể loại xé dán. Khi làm quen với kỹ năng này tôi cho trẻ tập xé từ đơn giản đến phức tạp như xé theo dải, xé vụn và dạy trẻ kỹ năng dán theo vệt chấm hồ. Đây là kỹ năng khó đối với trẻ. Vì vậy, khi trẻ dán cô dạy trẻ kỹ năng đặt hình sắp xếp bố cục trước sau đó lật lên và phết hồ ở phìa sau của giấy. Làm như vậy trẻ dễ thao tác và bố cục được sản phẩm của mình phù hợp. Kỹ năng tạo hình của trẻ được thuần thục thì mỗi giáo viên cần phải thường xuyên rèn luyện cho trẻ các kỹ năng trên. ̉ ̣ ̣ Đê day va ren luyên cho tre co đ ̀ ̀ ̉ ́ ược những kỹ năng đo thi tôi đa th ́ ̀ ̃ ường xuyên tô ch ̉ ưc tôt cac hoat đông tao hinh trong hoat đông chung va trong cac hoat ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ đông khac nh ́ ư hoat đông goc, hoat đông ngoai tr ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ơi...V ̀ ơi viêc vân dung linh hoat ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ va sang tao cua giao viên (dung hinh anh tr ̀ ́ ́ ̀ ̀ ̉ ực quan qua vât thât, hinh anh qua ̣ ̣ ̀ ̉ ̉ ̀ ̉ tranh anh, hinh anh qua may chiêu; kêt h́ ́ ́ ợp phương phap dung l ́ ̀ ơi, ph ̀ ương phaṕ thực hanh nghê thuât...), tao moi c ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ơ hôi đê tre tich c ̣ ̉ ̉ ́ ực tham gia hoat đông, tao ̣ ̣ ̣ ̉ tinh huông đê phat huy đ ̀ ́ ́ ược sự sang tao cua tre. Nh ́ ̣ ̉ ̉ ờ việc làm tỉ mĩ, thường xuyên như vậy nên kỹ năng tạo hình của trẻ lớp tôi khá lên rỏ rệt. Giải pháp 4: Giải pháp giúp trẻ cảm nhận được cái đẹp thông qua tạo môi trường học tập. Môi trương hoc tâp la n ̀ ̣ ̣ ̀ ơi cung câp thông tin phong phu đa dang nhăm giup ́ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̀ ́ ́ ̣ tre tim toi kham pha cai đep, nh ̀ ́ ững điêu m ̀ ới la, hâp dân đê phat triên t ̣ ́ ̃ ̉ ́ ̉ ư duy noí ̀ ́ ̣ chung va năng khiêu tao hinh noi riêng. Môi tr ̀ ́ ường trong và ngoài lớp se gây ̃ được ân t ́ ượng cho tre. Khi đên l ̉ ́ ơp tr ́ ẻ sẽ quan sát xung quanh xem lớp mình có khác nhà của bé không? Có đẹp hơn nhà của bé không? ...Chính môi trường đẹp là nơi cung câp va lam kh ́ ̀ ̀ ơi dây đ ̣ ược kha năng cam thu nghê thuât cua tre. Đây ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ 13
là tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ. Vì vậy tôi đã tìm hiểu yêu cầu của chủ đê, căn c ̀ ứ vào cấu trúc của phòng học lớp mình và tâm sinh lý của trẻ trong lớp để tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ. *Tao môi tr ̣ ường trong lớp: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ đề, các tiêu đề của các góc để gây ấn tượng cho trẻ, tôi sưu tầm thiết kế các hình ảnh nghộ nghĩnh, có màu sắc đẹp để trang trí. Ví dụ: Mảng tường phía trước lớp, vị trí trẻ dễ nhìn thấy tôi bố trí các tranh ảnh do trẻ tự vẽ với sự giúp đỡ của cô; các tranh ảnh này rất nghộ nghĩnh giúp trẻ hứng thú và vui sướng hơn khi thấy tranh ảnh của mình đã tạo nên. Tạo môi trường phù hợp theo chủ đê.̀ Ví dụ: Với chủ đề “Trường Mầm non” nội dung của mảng chủ đề thường trang trí các hình ảnh: Ngôi trường, có các đồ chơi ngoài trời như bập bênh, tàu lượn, xích đu, có cô giáo và các bạn vui chơi.... Các góc hoạt động như góc phân vai: Có hình ảnh mẹ và bé mang tạp dề nấu ăn, có các đồ dùng như song nồi, chén bát, bàn ghế. Hay ở góc xây dựng tôi lấy tên là “Công trình mơ ước” có hình ảnh các bé, các con vật đang vận chuyển vật liệu xây dựng, đang làm chú thợ xây từ các hình ảnh nghộ nghĩnh trên mảng tường. Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động sau khi chuyển chủ đề cần thay đổi nội dung chủ đề mới. Tôi cùng trẻ thảo luận để đặt tên cho chủ đề mới và tên các góc chơi. Ví dụ : Mảng hoạt động tạo hình Tôi giới thiệu đây là ngôi nhà nghệ thuật của chúng mình. Chúng mình cùng chọn một tên thật hay để đặt cho nó nhé. Nào ai có ý kiến? (cô gợi ý cho trẻ một số tên như: Hoạ sĩ nhí, Bé khéo tay, Hoạ sĩ tí hon) và sau đó cùng thống nhất đặt tên cho góc. Ngôi nhà nghệ thuật của chúng ta đã có tên rồi, cô giới thiệu với lớp mình đây là hình ảnh của hai bạn Gấu đang vẽ tranh đấy, còn bạn Thỏ thì đang nặn các con thấy có đẹp không? Còn đây là bức tranh vẽ về ngôi nhà cuả bạn Bảo Thy, còn đây là tranh dán xe ô tô tải của bạn Phúc Đình đấy. Bây giờ cô muốn mỗi bạn hãy tạo ra nhiều sản phẩm đẹp để trang trí cho ngôi nhà nghệ thuật của chúng ta đẹp hơn nhé. Từ lời gợi mở như vậy sẽ kích thích trẻ tạo ra sản phẩm mới và đẹp hơn. 14
Để gây hứng thú cho trẻ trong góc tạo hình thì tùy theo từng chủ đề mà tôi có thể chuẩn bị mảng cung cấp kiến thức, các nguyên vật liệu phù hợp và phong phú về chủng loại Ví dụ: Giấy màu, bút sáp màu, bột màu, len sợi, hột hạt, lá cây... Ở đây nguyên vật liệu thì giáo viên luôn để ở trạng thái mỡ giúp trẻ dễ lấy để sử dụng khi vào hoạt động. Bên cạnh đó giáo viên phải chuẩn bị một mẫu mà trong chủ đề sẽ cung cấp kiến thức và ki năng cho tr ̃ ẻ trong giờ hoạt động chung đê trang trí nh ̉ ằm lôi cuốn sự chú ý, tò mò của trẻ giúp trẻ có thêm kiến thức và kĩ năng hơn. Ví dụ: Với chủ đề “Giao thông” thì tôi vẽ về một số các loại phương tiện giao thông để trang trí xung quanh lớp. Đặc biệt là ở góc tạo hình, tôi tìm một số đồ dùng như các biển báo giao thông, hoặc chủ đề “Thế gới động vật” tôi nặn một số con vật như vịt, gà, thỏ để bày ở giá tạo hình. Như vậy là qua các giờ hoạt động ở các góc hoặc giờ đón trẻ tôi có thể thu hút trẻ với các câu hỏi: Đây là bức tranh vẽ về gì đây? Cô đã vẽ như thế nào? Đây là con vật gì? Cô nặn con vật có những bộ phận nào? Cô dùng kỹ năng gì để nặn?...Như vậy là khi vào các giờ hoạt động trẻ có thể tích lũy vốn kiến thức và kỹ năng giúp trẻ thực hiện dễ dàng hơn. Các góc chơi, tôi gây hưng thú t ́ ạo tình huống cho trẻ bằng cách: Cô có bức tranh gì? Các bông hoa được làm như thế nào?... Sau đó cho trẻ kể về bức tranh, cuối cùng cô khái quát lại về một số đặc điểm cơ bản của một số loài hoa và chất liệu cô sử dụng để làm. Với những trẻ chưa thực hiện được cô có thể hướng dẫn trẻ một cách tỉ mĩ hơn. Như vậy, khi giao viên ti ́ ến hành cho trẻ thực hiện theo nhiều hình thức ̣ khác nhau tao cho tr ẻ cảm giác thoải mái, không gò bó, chán nản giúp trẻ tích cực hoạt động sâu hơn trong góc chơi từ đối tượng cô định cung cấp hoặc củng cố cho trẻ sẽ dần dần được hình thành trong tâm trí trẻ của trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển khả năng, kỹ năng về tạo hình. Không những chỉ ở góc tạo hình mới phát huy được khả năng tạo hình của trẻ mà ở các góc chơi khác giáo viên củng có thể lồng ghép nội dung nhằm rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ. 15
Ví dụ: Trong góc học tập luôn có nội dung cung cấp cho trẻ về môn Toán và Môi trường xung quanh. Từ các môn học thì giáo viên có thể thiết kế lựa chọn các nội dung, kiến thức kỹ năng để cung cấp cho trẻ. Từ đó giáo viên có thể lồng ghép để ren luy ̀ ện kỹ năng tạo hình cho trẻ. Với nội dung toán “Tô màu theo yêu cầu của cô” thì giáo viên kết hợp rèn luyện cho trẻ kỹ năng cầm bút và tô màu. Hoặc với nội dung Môi trường xung quanh thì cô có thể cho trẻ cắt dán hình ảnh nhằm rèn luyện kỹ năng cầm kéo cắt và phết hồ rồi dán cho trẻ. Góc sách: Là một góc yên tĩnh nhất, khi vào góc sách trẻ được xem các loại sách, tô vẽ, làm tranh truyện, kể chuyện sáng tạo cùng cô về các loại đồ dùng có liên quan tới chủ đề đang thực hiện thì giáo viên củng nhẹ nhàng đưa kiến thức kỹ năng của hoạt động tạo hình rèn luyện thêm cho trẻ. ̣ Ví du: Cô hướng dẫn trẻ tô màu tranh truyện, hướng dân cách tô màu cho b ̃ ức tranh thêm đẹp. Từ nhưng s ̃ ản phẩm mà giáo viên hướng dẫn trẻ trẻ tạo ra từ các góc đem trang trí trong lớp thì sẽ khuyến khích nhiều trẻ khác cung mu ̃ ốn tham gia vào hoạt động tạo hình hơn để tạo ra sản phẩm giống như bạn. Hơn nữa qua mỗi góc chơi, với số lượng trẻ chơi trong mỗi góc ít hơn thì đây là điều kiện thuận lợi giúp giáo viên rèn cho trẻ yếu hoặc trẻ cá biệt. Tôi đã vận dụng hết mọi điều kiện sẵn có để trang trí lớp như sản phẩm của trẻ thực hiện xong thì Tôi chọn những sản phẩm đẹp để trưng bày. Hơn nữa ở góc tạo hình Tôi có giá trưng bày sản phẩm Tôi bố trí mỗi trẻ có một ô để bày sản phẩm của mình, sau khi thực hiện tạo xong sản phẩm thì trẻ tự cầm sản phẩm của mình bày lên giá. Ở đây trẻ có thể quan sát được toàn bộ sản phẩm của mình và của bạn. Từ đó trẻ có thể nhận xét được những sản phẩm mà trẻ cho là đẹp. Ngoài việc trang trí tạo môi trường bên trong thì việc tạo môi trường bên ngoài cũng góp một phần quan trọng trong việc tạo cảm hứng cho trẻ về cái đẹp. Tôi tạo được góc thiên nhiên bên ngoài lớp với nhiều chủng loại cây và hoa ̣ khác nhau, bên canh đó Tôi đã ph ối hợp tốt với các giáo viên khác trong cụm trường để trồng thêm hoa và cây xanh ở ngoài sân trường để tạo môi trường xanh sạch đẹp để thông qua các giờ hoạt động ngoài trời Tôi có thể giáo dục 16
trẻ biết bảo vệ môi trường và giúp trẻ tạo cảm hứng về cái đẹp và sáng tạo hơn trong bài tạo hình của mình. Giải pháp 5: Giải pháp sử dụng các loại học liệu và phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi. Sản phẩm của hoạt động tạo hình là một dạng sản phẩm đặc biệt. Trong sản phẩm nó chứa đựng tâm hồn và cảm hứng của người tạo ra nó, là ngôn ngữ riêng để biểu đạt tình cảm của người sáng tạo ra. Tôi thấy rằng phương tiện giúp trẻ đạt được mục đích đó là sự sáng tạo nghệ thuật ở trẻ. Tôi đã vận dụng các học liệu sẵn có để dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi. * Dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi bằng lá cây, các loại phế liệu Các giờ hoạt động ngoài trời, ở hoạt động chơi tự do, tôi cho trẻ nhặt lá rụng nhằm vệ sinh chung, bên cạnh đó tôi cho trẻ chuẩn bị một ít lá xanh các loại để vào giờ hoạt động tạo hình hoặc giờ hoạt động góc để hướng dẫn trẻ làm. Ví dụ: Chủ đề “Thế giớ động vật” Hướng dẫn trẻ làm con trâu từ lá mít, con châu chấu từ lá dừa, làm chong chóng. Hay với chủ đề “Giao thông” Tôi hướng dẫn trẻ làm các loại phương tiện giao thông tư các loại hộp sữa như xe ô tô khách, ô tô tải, làm máy bay từ hộp dầu rữa bát. Hoặc chủ đề “Bản thân” Tôi hướng dẫn trẻ tạo ra các loại trang phục từ lá cây, dùng vải vụn len vụn để cắt may thành những sưu tập thời trang. * Dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi từ giấy Hướng dẫn trẻ tận dụng các loại giấy để đóng thành sách về các chủ đề như với chủ đề nghề nghiệp thì tôi hướng dẫn trẻ dùng giấy A4 đóng thành quyển sách. Sau đó trẻ cùng cô sưu tầm các hình ảnh về các nghề trong xã hội dán vào sách thành một tập sách về chủ đề để hoạt động ở các góc. Hay vận dụng giấy để gói quà sinh nhật, dùng giấy gói những hạt sỏi to để làm kẹo phục vụ cho trò chơi bán hàng hoặc dùng để học toán. Ngoài ra, hiện nay có nhiều loại vỏ hộp bánh có màu sắc rất đẹp lại cứng nên tôi đã tận dụng bằng cách cắt thành các nan giấy để tập cho trẻ đan nong mốt. 17
Trên thị trường hiện nay có nhiều mẫu hộp đựng thực phẩm rất đẹp mắt như vỏ hộp rau câu nên tôi đã tận dụng các hộp đó để hướng dẫn trẻ cùng làm một số đồ dùng như ca cốc, song nồi để dùng ở góc phân vai hoặc dùng để học toán. Với những cách làm trên có tác dụng rất tích cực trong quá trình hình thành tình cảm thẩm mĩ cho trẻ. Nói tóm lại để giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình thì giáo viên phải làm tốt công tác chuẩn bị, chuẩn bị từ tranh ảnh vật mẫu đến các nguyên vật liệu phù hợp với nội dung và kỹ năng cần cung cấp và đủ với tất cả mọi trẻ đều được tham gia vào hoạt động có như vậy thì giờ hoạt động của cô mới đảm bảo và thu được kết quả cao hơn. * Kết quả đạt được: Nhờ xây dựng kế hoạch chi tiết, kỹ lưỡng, áp dụng một số giải pháp chỉ đạo khoa học, phù hợp; điều hành tổ chức các hoạt động tạo hình linh hoạt, sáng tạo trong công tác bồi dưỡng trẻ năng khiếu tạo hình nên năm học này đã đạt được những kết quả đáng phấn khởi. Cụ thể: Từ tháng 8 năm 2019 đến tháng 4 năm 2020 Kết quả Tổng Không Nội dung số Đạt đạt trẻ SL % SL % Kỹ năng vẽ, tô màu, xé dán, nặn 14 13 93 1 7 Tư thế ngồi đúng, cầm bút 14 13 93 1 7 Kỹ năng sắp xếp bố cục bức tranh 14 12 86 2 14 Kỹ năng phân biệt màu sắc, sáng tạo khi 14 13 93 1 7 vẽ III. PHẦN KẾT LUẬN. 3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp. Việc giáo dục thẩm mĩ nói chung, hoạt động tạo hình trong trường mầm non nói riêng là phương tiện phát triển thẩm mĩ cho trẻ. Để trẻ có lòng đam mê với nghệ thuật hướng tới cái đẹp trong cuộc sống, đòi hỏi mỗi người giáo viên chúng ta cần quan tâm đên chât l ́ ́ ượng tô ch ̉ ưc hoat đông tao hinh trong tr ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ương ̀ mâm non nâng cao chât l ̀ ́ ượng hoat đông tao hinh ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non. Trên th ̀ ̀ ực ́ ượng hoat đông tao hinh tê cho thây chât l ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non con han chê do ̀ ̀ ̀ ̣ ́ nhiêu nguyên nhân nh ̀ ư do chung ta ch ́ ưa thực sự quan tâm nhiêu đên hoat đông ̀ ́ ̣ ̣ 18
̣ ̉ tao hinh, do kha năng s ̀ ư pham cua giao viên, do vôn sông cua tre con ngheo.... ̣ ̉ ́ ́ ́ ̉ ̉ ̀ ̀ Qua nghiên cưu đê tai nay đa đem đ ́ ̀ ̀ ̀ ̃ ến cho ban thân nh ̉ ững giải phap bô ich nhăm ́ ̉ ́ ̀ ́ ượng tô ch nâng cao chât l ̉ ưc hoat đông tao hinh cho tre mâu giao 56 tuôi ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ̃ ́ ̉ ở trương mâm non. ̀ ̀ Như chung ta đa biêt hoat đông tao hinh la hoat đông co tinh nghê thuât, ́ ̃ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ơi cai đich la tao ra cai đep băng hinh thê va mau săc nên đê hoat đông tao hinh v ́ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ̀ ̀ ́ ̉ nâng cao chât ĺ ượng hoat đông tao hinh cho tre mâu giao 56 tuôi thi giao viên cân ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ̃ ́ ̉ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ải phap sau: lam tôt cac gi ́ Lam tôt công tac t ̀ ́ ́ ự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân: Vì giao viên la l ́ ̀ ực lượng quyêt đinh đên chât l ́ ̣ ́ ́ ượng chăm soc giao duc tre noi chung ́ ́ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ượng hoat đông tao hinh noi riêng nên đê co thê giup tre năm đ va chât l ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̉ ́ ̉ ́ ược cać kỹ năng tao hinh nhăm gop phân giao duc thâm mĩ cho tre thi đòi hoi ng ̣ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̀ ̉ ươi giao ̀ ́ ̉ ̀ viên cân phai lam tôt công tac bôi d ̀ ́ ́ ̀ ưỡng chuyên môn nghiêp vu cho ban thân. ̣ ̣ ̉ Lam tôt công tac bôi d ̀ ́ ́ ̀ ưỡng chuyên môn đê giup ban thân co đ ̉ ́ ̉ ́ ược những kiên ́ thưc v ́ ưng chăc, nh ̃ ́ ững cach th ́ ưc tô ch ́ ̉ ức hoat đông linh hoat, nh ̣ ̣ ̣ ưng ki năng cua ̃ ̃ ̉ ̣ ̣ ̣ hoat đông tao hinh t ̀ ư đo giao viên m ̀ ́ ́ ới co thê. ́ ̉ Xây dựng tôt kê hoach cua hoat đông tao hinh. Xây d ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ựng kê hoach cu thê ́ ̣ ̣ ̉ theo tưng chu đê, đam bao nguyên tăc t ̀ ̉ ̀ ̉ ̉ ́ ừ dê đên kho, đam bao tinh v ̃ ́ ́ ̉ ̉ ́ ừa sức, lây tre ́ ̉ lam trung tâm. ̀ Giúp trẻ cảm nhận được cái đẹp thông qua tạo môi trường học tập. Thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với môi trường xung quanh để trẻ tri giác đồ vật, không cho trẻ xem quá lâu hoặc nhiều sản phẩm tạo hình sẽ gây cho trẻ tâm lí dựa dẫm, chờ đợi và lười sáng tạo. Giáo viên cần tạo ra nhiều tình huống, nhiều ý tưởng khác nhau để giúp trẻ sáng tạo. ̣ ̣ ̣ ̀ ồng ghép, tích hợp trong hoat đông hoc va trong cac Hoat đông tao hinh l ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ́ ̉ hoat đông khac đê rèn luy ện kỹ năng cho trẻ. Khi tổ chức thực hiện hoạt động tạo hình cho trẻ cần tạo bầu không khí thoải mái từ trong quá trình hoạt động đến nhận xét, đánh giá sản phẩm tạo hình của trẻ. Khuyến khích những sản phẩm mang tính sáng tạo, nhận xét góp ý của trẻ về sản phẩm của bạn, động viên trẻ nêu những thắc mắc về vấn đề trẻ đang quan sát, tìm hiểu. Dành sự ưu tiên thích đáng cho những trẻ suy nghĩ thông minh, sáng tạo, tạo điều kiện để trẻ tham gia nhận xét, bổ sung các sản phẩm của bạn. Sử dụng các loại học liệu và phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi. Tất cả những gì mà trẻ tự tạo ra bằng đôi tay của chính mình: Vẽ, nặn, tô, hay xé dán 19
hoặc kể cả đôi khi trẻ làm hư hỏng sản phẩm của mình… thì cũng giúp trí thông minh và bản năng sáng tạo của trẻ phát triển. Lam tôt công tac ph ̀ ́ ́ ối kết hợp với phụ huynh: Gia đinh nha tr ̀ ̀ ường co môi ́ ́ ̣ quan hê mât thiêt v ̣ ́ ơi nhau, t ́ ương trợ lân nhau trong moi hoat đông. Hoat đông ̃ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ ̉ tao hinh la hoat đông nghê thuât, đoi hoi phai co kinh nghiêm sông, phai đ ̀ ́ ̣ ́ ̉ ược ren ̀ ̣ luyên cac k ́ ỹ năng thương xuyên nên nêu chi co giao viên ren k ̀ ́ ̉ ́ ́ ̀ ỹ năng tao hinh ̣ ̀ cho tre ̉ ở lơp không thôi thi không thê nâng cao đ ́ ̀ ̉ ược kha năng tao hinh cho tre. ̉ ̣ ̀ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ Đê nâng cao kha năng tao hinh cho tre mâu giao thi cân phai co s ̀ ̃ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ự phôi h ́ ợp chăṭ che v ̃ ơi phu huynh nhăm bô tr ́ ̣ ̀ ̉ ợ cho nhau trong viêc s ̣ ưu tâm nguyên vât liêu, cung ̀ ̣ ̣ ̣ câp vôn kinh nghiêm sông cho tre va ren luyên k ́ ́ ́ ̉ ̀ ̀ ̣ ỹ năng cho tre ̉ ở nha...... ̀ ́ ̣ Tom lai: ̣ ̣ ̣ ̀ ở trương mâm non la m Hoat đông tao hinh ̀ ̀ ̀ ột trong những hoạt động giáo dục mang tính thẩm mĩ cao. Tổ chức tốt hoạt động tạo hình nhằm phát triển ở trẻ sự sáng tạo, khéo léo, óc quan sát, khả năng tổng hợp, phân tích, trí tưởng tượng phong phú và rèn luyện kỹ năng thuần thục, linh hoạt. Hoạt động tạo hình được tổ chức tốt góp phần không nhỏ vào nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ, đáp ứng mục tiêu giáo dục. Giáo viên mầm non cần làm tốt chức năng nhiệm vụ của mình, tổ chức tốt hoạt động tạo hình nhằm góp phần nhỏ bé vào thành quả chung của ngành giáo dục và đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. 3.2. Kiến nghị, đề xuất: Đối với Ban giám hiệu nhà trường: Tiếp tục bồi dưỡng thêm cho đội ngũ về kiến thức và nội dung cũng như lựa chọn hình thức, đổi mới phương pháp giáo dục trẻ; tạo điều kiện để bản thân tôi được học hỏi thêm chị em đồng nghiệp, được giao lưu và đúc rút được nhiều kinh nghiệm góp phần nâng cao hơn nữa về chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Đối với ngành: Quan tâm, tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ. Trên đây là một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình mà tôi áp dụng khá thành công. Bên cạnh kết quả đã đạt được song Sáng kiến kinh nghiệm này cũng không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót kính mong sự đóng 20