intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn

Chia sẻ: Dung Hoang | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:28

66
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến trên cơ sở tìm hiểu lí luận và thực tiễn việc rèn luyện sự tự tin, mạnh dạn cho học sinh ở vùng khó khăn, học sinh đồng bào dân tộc thiểu số trong công tác giảng dạy và chủ nhiệm trong chương trình THCS. Qua đó, giúp giáo viên có được những kinh nghiệm rèn luyện học sinh trở nên nhanh nhẹn và mạnh dạn hơn trong mọi lĩnh vực. Phát hiện và phát triển khả năng riêng biệt của từng học sinh gắn với hoạt động học tập và các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Bồi dưỡng những nhân tố có khả năng riêng biệt nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển và hội nhập của đất nước.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn

  1. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” MỤC LỤC Trang MỤC LỤC 1 PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề Nghề  giáo là một nghề  cao quý, bởi chúng ta là những người lái đò đưa các  em đến bờ bến tương lai. Các em là mầm non của nước nhà cũng là những chủ  nhân tương lai của đất nước. Bởi vậy, giáo dục đối với đất nước ta luôn được   coi là quốc sách hàng đầu, giáo dục cung cấp tri thức nhằm phát huy năng lực, trí   tuệ, phẩm chất, nhân cách của con người và để  nền giáo dục của nước ta sánh   vai được với các nước trong khu vực thì Bộ  Giáo dục và Đào tạo đã không  ngừng đổi mới về mọi mặt. Chính vì thế, việc dạy học cũng phải đổi mới, phải  hiện đại hơn trước, phải chú trọng sự phát huy tính tích cực, sáng tạo, chủ động  Nguyễn Thị Kim Chi Page 1
  2. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” của học sinh trong học tập. Để  thực hiện được vấn đề  đó đòi hỏi  ở  mỗi học  sinh phải có tính tự  giác cao, đặc biệt phải có tính mạnh dạn để  các em hoàn  thành các nhiệm vụ học tập. Ngạn ngữ có câu “mạnh dạn sẽ đến thành công cho  bạn”. Quả  đúng như  thế, trong thực tế  cuộc sống đa số  những người có năng  lực, mạnh dạn thì thường được nhiều kết quả tốt kể cả trong lĩnh vực kinh tế.  Người có năng lực nếu không mạnh dạn thì không thể  thực hiện thành công  công việc vì sợ  mình sẽ  thất bại. Còn nếu người có năng lực kết hợp với tính  mạnh dạn, dám nghĩ dám làm thì cơ hội thành công là rất lớn. Nhiều năm nay Bộ  Giáo dục và Đào tạo đã có chủ  trương dạy kĩ năng sống   và xem đây là một trong những tiêu chí đánh giá nội dung “Trường học thân   thiện ­ học sinh tích cực”. Bản thân tôi là một giáo viên có nhiều năm công tác  tại vùng khó khăn, được tiếp xúc với nhiều học sinh có hoàn cảnh khác nhau,   phần lớn tôi nhận thấy hầu như  các em  ở  vùng khó khăn, những em đồng bào  dân tộc thiểu số  đều có một điểm chung khác biệt hơn hẳn so với những em   sống trong điều kiện thuận lợi là các em thiếu tính mạnh dạn, thiếu sự  tự  tin  trong học tập, các hoạt động ngoài giờ lên lớp và trong cuộc sống. Xuất phát từ  những lí do đó tôi nhận thấy việc rèn luyện kỹ  năng tự  tin,   mạnh dạn cho học sinh là một việc làm rất quan trọng. Nhà trường sẽ  là môi  trường tốt cho các em hình thành và rèn luyện các kỹ  năng đó, giúp các em độc   lập hơn, từng bước tự  tin trong học tập  để  trở  thành con ngoan, trò giỏi, trở  thành những người công dân tốt góp phần xây dựng,   phát triển, bảo vệ  đất  nước. Đây cũng là nhiệm vụ quan trọng đối với các thầy, cô giáo, đặc biệt là các  thầy, cô giáo làm công tác chủ  nhiệm lớp. Chính vì thế  tôi thực hiện đề  tài:  “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu   số ở vùng khó khăn” hy vọng rằng những kinh nghiệm nhỏ này phần nào giúp  Nguyễn Thị Kim Chi Page 2
  3. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp nâng cao hơn nữa hiệu quả dạy học, giáo dục học   sinh. II. Mục đích nghiên cứu  Trên cơ sở tìm hiểu lí luận và thực tiễn việc rèn luyện sự tự tin, mạnh dạn   cho học sinh ở vùng khó khăn, học sinh đồng bào dân tộc thiểu số trong công tác   giảng dạy và chủ  nhiệm trong chương trình THCS. Qua đó, giúp giáo viên có  được những kinh nghiệm rèn luyện học sinh trở  nên nhanh nhẹn và mạnh dạn  hơn trong mọi lĩnh vực. Phát hiện và phát triển khả năng riêng biệt của từng học   sinh gắn với hoạt động học tập và các hoạt động ngoài giờ  lên lớp. Bồi dưỡng  những nhân tố  có khả  năng riêng biệt nhằm đáp  ứng nhu cầu phát triển và hội   nhập của đất nước.    PHẦN THỨ HAI : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận của vấn đề Tự tin là tin vào chính bản thân mình, tin vào chính giá trị, những phẩm chất   tốt đẹp đang tồn tại bên trong con người mình, tin vào những thành công, những  thành quả  mà mình đã đạt được trong quá khứ  để  vững bước đón nhận những   thử thách mới trong tương lai; tin vào tài năng của mình, những ước mơ tốt đẹp   mà mình theo đuổi và tin rằng dù có phải thất bại đi chăng nữa, mình vẫn có thể  thực hiện được nó  ở  những lần sau. Tự  tin trái ngược với sự  nhút nhát, rụt rè,  thiếu niềm tin vào bản thân và lo sợ phải thất bại, không dám theo đuổi ước mơ.  Sự tự tin trong cuộc sống có thể được biểu hiện ở những việc làm nhỏ nhất như  tự  tin thuyết trình bài học trước lớp, tự tin đóng góp phát biểu ý kiến của mình  cho tập thể  lớp; cho đến những việc làm lớn hơn như  công bố  phát minh của  một nhà khoa học hay một nhà văn cho ra đời tác phẩm của mình trước công   chúng, và còn rất nhiều biểu hiện của sự  tự  tin trong cuộc sống mà chúng ta   không thể kể hết. Nguyễn Thị Kim Chi Page 3
  4. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” Mạnh  dạn  là  không  rụt   rè,  sợ   sệt,  dám  làm  những  việc  mà  người  khác  thường e ngại. Có sự tự tin chúng ta sẽ mạnh dạn hơn trong mọi hoạt động. Sự  tự tin và mạnh dạn có vai trò rất quan trọng đối với mỗi con người nói chung và  học sinh nói riêng. Đối với cuộc sống của con người, sự tự tin, mạnh dạn giúp ta   nhanh chóng thực hiện tốt những mong muốn của mình, có khả  năng sống, làm  việc, hoà nhập nhanh chóng với cộng đồng.  Tự  tin là một đức tính chỉ  có thể  có được nhờ  vào việc rèn luyện và học  hỏi. Tự  tin giúp cho con người cũng như  học sinh vượt qua mọi khó khăn thử  thách trong trường học và cuộc sống, có được điều này học sinh sẽ  tin  ở  năng  lực bản thân và luôn hy vọng được mục tiêu của mình, luôn thích thú thử nghiệm   những điều mới mẻ  và chính những trải nghiệm mới giúp các em học tập tốt  hơn, đặc biệt là có những kinh nghiệm, những kỉ niệm khó quên sẽ giúp ích cho  các em trong bước đường tương lai phía trước. Tự  tin cũng có nghĩa là học sinh thấy thoải mái hơn với chính mình và có   nhiều điều thú vị muốn chia sẻ. Sự tự tin giúp các em tương tác với nhiều người  xung quanh, với bạn bè và dễ dàng xây dựng được những mối quan hệ mới, điều  này cực kì quan trọng trong thế giới hiện đại, khi mà tình bạn, sự  hợp tác, gắn   bó không chỉ bó gọn trong khuôn khổ một tỉnh hay một quốc gia. Tự tin sẽ giúp   các em thành công trong mọi hoàn cảnh. Đó là một trong những kĩ năng sống rất  cần thiết cho mỗi học sinh.  Ở cấp độ vĩ mô, mục tiêu dạy học hiện nay là sự cụ thể hóa mục tiêu giáo dục  nói chung, chú trọng dạy chữ, dạy người và hướng nghiệp. Đi vào cụ thể, nhấn   mạnh  ba mục tiêu chính sau:  Thứ  nhất, trang bị  những kiến thức phổ  thông, cơ  bản, hiện đại, có tính hệ  thống về  ngôn ngữ  và các bộ  môn khoa học xã hội và khoa học tự  nhiên – phù  Nguyễn Thị Kim Chi Page 4
  5. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” hợp với trình độ  phát triển của lứa tuổi và yêu cầu đào tạo nhân lực trong thời   kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thứ hai, hình thành và phát triển ở học sinh các năng lực sử dụng, tiếp nhận  văn bản, cảm thụ  thẩm mỹ, phương pháp học tập tư  duy, đặc biệt là phương  pháp tự học, năng lực ứng dụng những điều đã học vào cuộc sống.  Thứ ba, bồi dưỡng cho học sinh ý chí tự  lập, tự  cường, lý tưởng xã hội chủ  nghĩa, tinh thần dân chủ nhân văn, giáo dục cho học sinh trách nhiệm công dân,  tinh thần hữu nghị  hợp tác quốc tế, ý thức tôn trọng và phát huy các giá trị  văn   hóa của dân tộc và nhân loại. Để  đạt được những điều trên Bộ  Giáo dục và Đào tạo đã thường xuyên có  công văn chỉ  đạo và tập huấn cho giáo viên đổi mới phương pháp dạy học cho   phù hợp với thời đại.  Đổi mới phương pháp dạy học trong chương trình giáo  dục phổ  thông nói chung và giáo dục THCS nói riêng là vấn đề  được đặt ra và  thực hiện từ nhiều năm nay. Để thực hiện vấn đề này, đã có nhiều hình thức và  biện pháp dạy học được triển khai như: Dạy học nêu vấn đề, tổ  chức các hoạt  động dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, ứng  dụng công nghệ thông tin trong dạy học…  Những biện pháp và hình thức đó, trong quá trình thực hiện, đã góp phần thúc  đẩy đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao hiệu quả  giảng dạy của giáo viên  và chất lượng học tập của học sinh. Tuy nhiên với các em học sinh dân tộc miền  núi các em thường ít nói, e dè và dễ xấu hổ, các em thường thiếu những hoài bão   ước mơ cần thiết, cho nên những tác động ngoại cảnh dễ làm cho các em này bỏ  học. Khi một em có ý định bỏ học thường rủ thêm một số em khác bỏ theo. Nhà   trường và chính quyền đã đưa ra nhiều biện pháp để  cải thiện vấn  đề  trên   nhưng sự thay đổi là chưa đáng kể. Các em cần có định hướng cho chính mình,  tin vào bản thân hơn, tránh những tác động xấu bên ngoài. Một trong những vấn   đề  này là rèn luyện hơn nữa cho học sinh sự tự tin vào chính bản thân mình và  Nguyễn Thị Kim Chi Page 5
  6. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” mạnh dạn hơn trong cuộc sống, kiên định với những mơ   ước của bản thân. Vì  vậy để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy học, bên cạnh các biện pháp, hình thức  dạy học thì việc rèn luyện các em kĩ năng sống, sự  mạnh dạn, sự  tự tin là một  việc hết sức quan trọng. II. Thực trạng vấn đề Trường THCS Tô Hiệu đóng trên buôn Năc, xã Ea Bông, huyện Krông Ana,  thuộc địa bàn vùng khó khăn, đa phần là đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên,  nhà trường luôn được sự  quan tâm giúp đỡ  của các cấp lãnh đạo, được chỉ  đạo  sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Krông Ana. Phòng giáo dục và  Đào tạo luôn tạo mọi điều kiện thích hợp cho nhà trường cũng như  giáo viên,   học sinh học tập và rèn luyện. Nhà trường bước đầu được trang bị  cơ  sở  vật chất đảm bảo cho việc tổ  chức dạy và học, cũng như  tổ  chức các hoạt động ngoại khóa, giúp các em học   sinh hòa đồng và mạnh dạn hơn, giúp giáo viên và học sinh hiểu, thân thiết và   gắn bó với nhau hơn. Từ đó giáo viên phát hiện ra các vấn đề  khó khăn mà các   em gặp phải để  nâng cao, rèn luyện tính độc lập, sự  tự  tin, mạnh dạn cho các  em học sinh, đặc biệt là các em học sinh đồng bào ở vùng kinh tế khó khăn.  Học sinh của trường THCS Tô Hiệu phần lớn là con em đồng bào dân tộc  thiếu số nên có học lực không đồng đều, một số học sinh còn rụt rè, kém tự  tin  không chịu tham gia hoạt động do trường và lớp tổ chức, thiếu hòa đồng với bạn  bè. Một số  em ngôn ngữ  còn gặp khó khăn, chưa chủ  động trong giao tiếp với   bạn bè xung quanh, các em cảm thấy tự ti so với các bạn. Cụ thể là đối với các  em học sinh lớp 7A2, 6A6, 8A1 đa số  là học sinh dân tộc thiểu số, sinh sống  ở  vùng đặc biệt khó khăn, các em còn rụt rè, thiếu tự tin. Năm học Lớp Dân tộc Buôn khó khăn 2015­2016 7A2 16/33 30/33 2016­2017 6A6 20/32 30/32 Nguyễn Thị Kim Chi Page 6
  7. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” 2017­2018 8A1 17/34 33/34 Là một giáo viên, tôi luôn cố  gắng trau dồi kiến thức chuyên môn cũng như  kinh nghiệm làm chủ  nhiệm để  nâng cao chất lượng giảng dạy của mình. Qua   thời gian công tác tại trường và được phân công chủ  nhiệm nhiều năm tôi đã  nhận thấy một số  giáo viên còn chưa nắm bắt được hết tình hình thực tế, hoàn  cảnh gia đình cũng như  tâm lý của lứa tuổi học trò, chưa hiểu rõ sự  tự  ti, mặc   cảm về gia cảnh của các em học sinh. Sự  tự  tin rất quan trọng và sự  tự  tin của chúng ta lớn dần lên nhờ  vào cảm   giác được yêu thương, tôn trọng và thấy mình có giá trị. Do đó, giáo viên cần chú  tâm là sự phát triển sự tự tin cho học sinh, nghĩa là giúp các em cảm nhận được  mình là ai, cả  về cá nhân cũng như  trong mối quan hệ với người khác. Kĩ năng  sống này giúp các em học sinh cảm thấy tự tin, mạnh dạn đối với các tình huống   xảy ra trong cuộc sống.  Nghệ thuật chủ yếu của thầy cô được thể hiện ở chỗ bản thân thầy, cô giáo  biết hòa nhập vào thế  giới học trò, có thể  trở  thành một người bạn, biết tôn   trọng và đồng cảm để  có thể  tìm ra những khúc mắc, những khó khăn của các  em khiến các học sinh rụt rè, khó hòa nhập với bạn bè, tạo nên không khí cởi  mở, lôi cuốn… Từ đó, giúp các em có hiểu biết nhất định, tạo đầy đủ điều kiện   về thể lực, kiến thức. Đồng thời, tạo tiền đề cho các bạn học sinh vững vàng và   tự tin hơn. Với một chút kinh nghiệm tích lũy được trong công tác chủ nhiệm, tôi mạnh  dạn giới thiệu với các thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp, một số giải pháp trong   việc rèn luyện sự  mạnh dạn, tự tin trong học tập cho học sinh,  đặc biệt là các  em học sinh vùng khó khăn, học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề Rèn luyện sự  tự  tin, mạnh dạn cho học sinh đòi hỏi giáo viên  phải có định  hướng, có mục đích để giáo dục, phát triển học trò. Tác động sư phạm của giáo   Nguyễn Thị Kim Chi Page 7
  8. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” viên phải luôn thay đổi, phù hợp với nhu cầu phát triển của xã hội. Ngoài ra, giáo  viên cần phải luôn tôn trọng học sinh, phải có cái tâm và lòng nhiệt tình kết hợp  với phương pháp hợp lý thì sẽ  đem lại thành công. Với kinh nghiệm trong quá   trình làm công tác chủ nhiệm, để đạt được hiệu quả trong việc  rèn luyện sự tự  tin, mạnh dạn cho học sinh, tôi đưa ra các giải pháp cụ thể sau đây: Giải pháp 1. Chủ động nắm bắt tình hình, đặc điểm tâm lý học sinh Khi bắt đầu vào năm học mới giáo viên chủ  nhiệm cần phải chủ động nắm  bắt và tìm hiểu rõ hoàn cảnh gia đình và tình hình học tập cũng như  tính cách   của các em, đặc biệt là học sinh cá biệt, học sinh nghèo, học sinh đồng bào dân   tộc thiểu số thông qua hồ sơ của nhà trường, qua giáo viên chủ nhiệm, giáo viên  bộ môn cũ hay thông qua cha mẹ học sinh hoặc thông qua các em học sinh khác.   Có những đánh giá sơ  bộ về tình hình học tập, nề nếp cũng như  các mặt mạnh  và các mặt còn hạn chế  của các em trong quá trình học tập và vui chơi từ  các  năm học đã qua. Một khảo sát nhỏ đầu năm học lớp 7A2 và 6A6, 8A1 về sự tự tin, dám đứng  trước lớp giới thiệu bản thân và tổ chức một trò chơi nào đó, thu được kết quả  sau: HS ngại  HS thực hiện  HS còn  đứng trước  Lớp TSHS tốt lúng túng lớp Năm học SL TL% SL TL% SL TL% 2015­2016 7A2 33 1 3 3 9 29 88 2016­2017 6A6 32 1 6 4 13 27 81 2017­2018 8A1 34 4 12 6 17 24 71 Với từng học sinh và từng hoàn cảnh cần phải có những biện pháp hỗ  trợ  cũng như  bồi dưỡng riêng. Giáo viên cần chuẩn bị  chu đáo xây dựng kế  hoạch  cụ  thể, xác định rõ phương pháp, kĩ năng mà các em cần được trang bị  chính là  tính mạnh dạn, tự tin.  Nguyễn Thị Kim Chi Page 8
  9. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” Giáo viên nên linh hoạt trong các giờ dạy cũng như tổ chức sinh hoạt để giúp  học sinh không chỉ vừa học mà các em có thể vừa vui chơi, mạnh dạn tự tin thể  hiện bản thân mình trước đám đông từ quy mô nhỏ như lớp học đến quy mô lớn  hơn là cộng đồng, toàn thể trường học. Ghi nhận những thành tích mà các em đã đạt được. Có phiếu đánh giá riêng cho  từng học sinh đặc biệt là khích lệ động viên các em học sinh đã có cố gắng khắc   phục tính e dè, đã có thể tự tin thể hiện mình dám nghĩ, dám làm trước đám đông. Ví dụ: Đầu năm học 2015­2016 tôi đã được nhà trường tin tưởng phân công   chủ  nhiệm lớp 7A2, tôi đã xem xét hồ  sơ  và trao đổi ý kiến với giáo viên chủ  nhiệm cũ của các em. Tôi đã phát hiện được những em học sinh có năng lực tốt   trong các môn văn hóa và thể thao để các em có cơ hội tham gia vào các cuộc thi.   Đặc biệt tôi nhận thấy có trường hợp đặc biệt là em Y­ Óc một em học sinh   hiếu học nhưng có hoàn cảnh khó khăn, và đang có ý định thôi học đi làm phụ  giúp gia đình. Tôi đã gặp và trao đổi với em và phụ huynh cũng như huy động các  nhà hảo tâm giúp em có điều kiện học tập như  bao bạn khác. Cho tới nay, sau  hai năm, em đã có những thành tích cao trong học tập cũng như thể thao và đã có  đủ hành trang để bước vào ngôi trường cấp 3 mà em mong muốn. Giải pháp 2. Tăng cường tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hoạt động  nhóm cho các em để  các em có cơ  hội tham gia hợp tác nhóm, bày tỏ  quan  điểm cá nhân ­ Giáo viên muốn tổ  chức tiết sinh hoạt sinh động, thú vị  thì song song với  việc cho học sinh báo cáo những việc của tuần học qua, giáo viên nên phối hợp   tổ  chức hoặc cho ban cán sự  tổ  chức các trò chơi trí tuệ, các hoạt động trải  nghiệm, văn nghệ để các em cảm thấy hòa đồng, tự tin, xây dựng tinh thần tập   thể. Nguyễn Thị Kim Chi Page 9
  10. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” ­ Giáo viên tạo không khí học tập, vui chơi tự giác thể hiện một cách tự nhiên  về  sự  hiểu biết của các em với nội dung mà giáo viên và học sinh đã tìm hiểu   trước đó. ­ Giáo viên nên tổ chức, điều khiển hoạt động có hiệu quả (tránh gây ồn ào,  ganh đua, mất trật tự, gây gổ đánh nhau). Điều đó ảnh hưởng đến sự  đoàn kết,   tập thể  và mối quan hệ  của các em sau này. Đảm bảo các em không làm việc  riêng hay thiếu tập trung hợp tác trong quá trình hoạt động. ­ Giáo viên sử dụng ngôn từ, ngữ điệu nhẹ nhàng, rõ ràng, tránh sự  khó hiểu  về câu hỏi hay yêu cầu được đặt ra làm ảnh hưởng cả giờ sinh hoạt. ­ Giáo viên nên chú trọng tạo bầu không khí thân thiện với các em, có thái độ  ân cần, niềm nở, tận tụy trong việc giảng giải, tránh dùng những lời nói vô tình,  xúc phạm đến các em kể  cả  khi các em trả  lời chưa chính xác. Giáo viên cũng   khéo léo nhờ bạn khác giúp những bạn đang gặp khó khăn, tránh nhắc lại những   nguyên nhân hay lý do hoàn cảnh vì điều đó làm mất dần sự tự tin, lâu ngày các  em sẽ  nhút nhát và thụ động. Chỉ khi nào em đó quá thụ động không chịu mạnh  dạn tự  tin trước lớp thì hãy nhắc nhở  và tìm biện pháp khắc phục. Vận dụng   triệt để kĩ năng xử lí tình huống sư phạm để giải quyết những vấn đề phát sinh   trong quá trình học tập và vui chơi của các em. Hình 1. Học sinh lớp 8A1 hăng hái tham gia trò chơi lồng ghép. Nguyễn Thị Kim Chi Page 10
  11. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” ­ Nội dung và mức độ  của các hoạt động cần phải phù hợp với kiến thức  và kĩ năng của các em học sinh. Cần nhận xét, sửa lỗi sai kịp thời cho các em,  giúp các em củng cố kiến thức và có hướng vận dụng hiệu quả hơn. Một số hoạt động trải nghiệm như: ­  Xây dựng tủ  sách thư  viện: Dành cho cán bộ  giáo viên, học sinh, cha mẹ  học sinh toàn trường đóng góp sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, nơi các em học  sinh được tự do trao đổi tài liệu với nhau. ­  Vườn rau thực hành: Vườn rau thực hành sẽ  góp phần tạo điều kiện cho  học sinh có điều kiện thực hành về kĩ thuật trồng hoa, rau, củ, quả và góp phần   tạo ra môi trường xanh, đẹp và giúp học sinh tạo ra những thực phẩm sạch.   Hình 2. Một số hình ảnh về các hoạt động trải nghiệm. ­  Trò chơi dân gian – thể dục thể thao: Một số trò chơi như nhảy bao bố, đi xe  đạp chậm,…hay các môn thể thao như đá cầu, đánh bóng chuyền,… tạo điều kiện  cho cán bộ giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh giao lưu và luyện tập lẫn nhau. ­ Dặn dò các em những điều cần thiết (thu dọn phương tiện, vệ  sinh nơi   chơi,…).  Nguyễn Thị Kim Chi Page 11
  12. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn”   Hình 3. các em học sinh chuẩn bị và tham gia các trò chơi ngoại khóa do trường   tổ chức. ­  Tập làm việc tốt: Thay tiết sinh hoạt lớp bằng hành động ý nghĩa, các em   tập kinh doanh, bán hàng, quyên góp phần công nhỏ cho những bạn khó khăn.   Hình 4. Các em học sinh tham gia hoạt động trải nghiệm làm từ thiện ủng hộ   bạn nghèo. Hoạt động nhóm sẽ  giúp các em tăng cường hoạt động, tinh thần đoàn kết  cũng như  phát triển tư  duy cao. Rèn luyện tốt khả  năng xử  lý tình huống cũng  như tinh thần tập thể. Việc tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm ở  các tiết  Nguyễn Thị Kim Chi Page 12
  13. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” sinh hoạt là tạo được môi trường thuận lợi để hình thành nhân cách cũng như kỹ  năng sống của các em được hoàn thiện. Việc tổ chức trò chơi được giáo viên và  học sinh có thể tiến hành như sau: Ví dụ: Trò chơi truy tìm mật thư  (dành cho các buổi sinh hoạt hay ngoại   khóa) Bước 1: Chuẩn bị trò chơi: ­  Trước tiên giáo viên phải xem xét đối tượng và mục đích của trò chơi là gì?  Thông thường trò chơi nào cũng mang tính giáo dục phụ thuộc vào nhiều yếu tố,   đặc biệt là góc độ tiếp cận khác nhau của học sinh đối với từng loại trò chơi. ­  Sau khi đã tìm hiểu và xem xét kĩ giáo viên tiến hành phổ biến trò chơi cho  học sinh, yêu cầu các ban cán sự  phân công giáo việc và tiến hành chuẩn bị  các   dụng cụ thích hợp đối với trò chơi (đối với trò chơi truy tìm mật thư thì học sinh   cần thiết chuẩn bị  máy tính, giấy, bút, đặc biệt nên tìm và học hỏi các kí hiệu  đặc biệt có trong sổ tay đoàn viên) ­  Thông báo kế hoạch, thời gian, nội dung trò chơi đến học sinh. Bước 2: Tiến hành trò chơi: ­ Trước tiên giáo viên cùng ban cán sự  lớp ổn định tổ  chức đổi hình và kiểm  tra các dụng cụ cần thiết. Nếu có đi tới địa điểm khác lớp hoặc trường thì phải   phân công ban các sự  điểm danh các thành viên trong lớp rồi mới tiến hành đi  đến địa điểm. ­ Giáo viên tiến hành phổ  biến ngắn gọn lại luật chơi cho các em một lần  nữa:  Thông báo tên trò chơi: truy tìm mật thư. Chủ  đề: Nâng cao tinh thần đoàn kết, mạnh mẽ  tư  tin cho các em,  rèn  luyện sự tự tin, mạnh dạn cho học sinh.       Luật chơi: Ban cán sự phân chia lớp thành 4 nhóm (8­10 người/1 nhóm), mỗi   nhóm sẽ phải chia nhau đi tìm khắp sân trường những mật thư đã được giấu kín  Nguyễn Thị Kim Chi Page 13
  14. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” sau đó bằng những dụng cụ đã mang theo giải quyết thật nhanh những mật thư  ấy, đội nào hoàn thành được 4 mật thư  và về  đích trước sẽ  là người chiến   thắng.  Yêu cầu của trò chơi: các em cố gắng hoạt động theo nhóm đã phân công   không cãi nhau gây xích mích, không tranh giành mật thư với các đội chơi khác.  Cố gắng cùng nhóm giải quyết mật thư một cách nhanh nhất.  Giáo viên cho học sinh chơi nháp/chơi thử  1 ­2 lần, sau đó học sinh bắt   đầu chơi thật.  Dùng mệnh lệnh bằng âm thanh (còi, kẻng, chuông, trống) để điều khiển  cuộc chơi.       Giáo viên hay nhóm trọng tài cần quan sát, theo dõi kỹ, chính xác để đánh  giá thắng thua và rút kinh nghiệm.... Bước 3: kết thúc trò chơi: ­  Giáo viên công khai kết quả  một cách khách quan, trao phần thưởng cũng  như hình phạt tương ứng. ­  Động viên, khích lệ  và đưa ra những lời khuyên thích hợp cho các em để  các em cực hơn trong các trò chơi sắp tới. Đưa ra các bài học cũng như những trải  nghiệm của các em đã giúp các em những gì. ­   Dặn dò các em những điều cần thiết (thu dọn phương tiện, vệ  sinh nơi   chơi,…).  Giải pháp 3. Phối hợp với các tổ  chức đoàn thể  trong nhà trường, cha  mẹ học sinh trong việc rèn luyện của sự tự tin mạnh dạn, đặc biệt là khả  năng giao tiếp cho học sinh. Hầu hết các em học sinh đều là dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng kinh tế khó   khăn nên gia đình thiếu thốn rất nhiều thứ cả về vật chất lẫn tinh thần. Gia đình  Nguyễn Thị Kim Chi Page 14
  15. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” học sinh hầu như chỉ quan tâm đến vấn đề phát triển kinh tế. Nhiều khi thiếu sự  quan tâm đến các em, khi gia đình thiếu quan tâm dẫn đến việc các em tự ti, mặc   cảm, ngại tiếp xúc giao tiếp giữa đám đông không dám thể hiện mình. Chính vì   vậy, giáo viên nên tìm hiểu cặn kẽ về gia đình và hoàn cảnh của các em. Tìm ra   nguyên nhân sâu xa dẫn đến việc thụ động thiếu sự tự tin mạnh dạn của em để  phối hợp với gia đình để khắc phục. Để nâng cao chất lượng học tập cũng như phong trào của nhà trường đòi hỏi  phải có sự phối hợp chặt chẽ, ăn ý với cha mẹ học sinh. Cha mẹ học sinh có thể  cung cấp tình hình cụ thể của con em mình về tính cách, những mặt mạnh, yếu   sẵn có để  có những tác động tích cực giúp các em hoàn thiện hơn. Giáo viên  cũng có thể  biết được những thông tin từ  phía gia đình, biết được những thói  quen, suy nghĩ, đặc điểm nổi bật trong việc hoạt động tập thể của các em, từ đó  lựa chọn ra phương pháp tốt nhất để  giúp các em thoát khỏi sự  thụ  động, rèn  luyện tính độc lập, mạnh dạn, tự tin cho các em. Tuy nhiên, vẫn còn một số  trường hợp gia đình thiếu hiểu biết, có suy nghĩ  lệch lạc về  việc học tập cũng như  hoạt động ngoài giờ  của con em mình  ở  trường. Họ chỉ quan tâm đến hiện tại mà không nghĩ đến tương lại con em mình.  Có nhiều cha mẹ học sinh đã ngăn cản con em mình học tập và sinh hoạt ngoài  giờ  lên lớp để  đi làm thêm kiếm tiền mà không hề  biết việc làm như  vậy là   không nên vì sẽ khiến cho các em ngày càng thụ động, không muốn tham gia vào  bất kì các hoạt động tập thể  nào,... Chính vì thế, giáo viên cần phải phối hợp  với cha mẹ học sinh, giải thích rõ cho cha mẹ các em về tác dụng cũng như  lợi   ích mà các công việc học tập và hoạt động mang lại.       Ví dụ: gia đình em Y­Thiết khó khăn về kinh tế nên thường cho em nghỉ học,  hầu như không tham gia vào các hoạt động tập thể, để  ở  nhà phụ  giúp gia đình  nên khiến em thụ động, mặc cảm, không mạnh dạn tự tin đứng trước đám đông   nhưng sau một thời gian bản thân tôi gặp gỡ, tiếp xúc với gia đình em đã biết   Nguyễn Thị Kim Chi Page 15
  16. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” được nguyên nhân này nên đã động viên cha mẹ  em cho em cùng tham gia học   tập và hoạt động phong trào thường xuyên hơn, đến nay em đã cơ  bản khắc  phục được tính rụt rè, e ngại đám đông và trở  thành một em học sinh khá năng  động. Hình 5. Em Y­Thiết tự tin khi giới thiệu về bản thân. Giải pháp 4. Rèn luyện cho học sinh biết tự đánh giá bản thân, chủ động   trong quá trình tiếp thu kiến thức ­ Giáo viên hướng dẫn học sinh biết chủ động tìm đến thư viện để đọc thêm  tài liệu, học nhóm với bạn bè cùng lớp hoặc tự rèn luyện tại nhà. Phối hợp với  nhân viên thư viện, thông báo lịch cụ  thể của thư viện. Động viên học sinh, có   hình thức khen thưởng cho học sinh là thành viên tích cực, nhóm tích cực của thư  viện. ­ Luôn luôn đặt câu hỏi cho những kiến thức mới để  học sinh có thể  hiểu  một cách sâu sắc và vận dụng nó vào thực tiễn, không mang tính đối phó.  ­ Rèn luyện cho học sinh tập cách tự  suy nghĩ và quyết định cho bản thân từ  việc định hướng chọn ngành nghề trong tương lai cũng như trong quá trình học tập. Nguyễn Thị Kim Chi Page 16
  17. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” ­ Tìm hiểu những điểm mạnh yếu của bản thân để phát huy tối đa sở trường  và hoàn thiện chính mình để từ đó giúp các em mạnh dạn, tự tin trong học tập. ­ Thường xuyên tổ  chức các hoạt động ngoại khóa vui chơi, tập thể  qua đó   cho các em tự  đánh giá kết quả  mà các em đã đạt được,  các em đã học được   những bài học gì và phải cố gắng hơn trong lĩnh vực nào. ­   Cho các em làm phiếu đánh giá bản thân định kì (1lần/1 tháng) thường  xuyên. Ví dụ: Qua trò chơi truy tìm mật thư ở giải pháp 2, thay vì đúc kết bài học cho   học sinh, giáo viên có thể yêu cầu các em về nhà viết những bài học thú vị mà các   em đã học được trong quá trình tham gia trò chơi. Các em đã làm những gì và theo   các em thấy việc đó đã đúng hay chưa hay chưa đúng chỗ  nào, các em đã khắc  phục ra sao hoặc cũng có thể cho các em làm phiếu tự đánh giá bản thân. Nhờ quá  trình hồi tưởng ấy có thể giúp các em tự đánh giá bản thân một cách hiệu quả mà  không cần đến sự trợ giúp của bất cứ ai. Thông qua đó giúp các em chủ động hơn  trong quá trình tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng sau này. Giải pháp 5. Chú trọng đến các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp Các hoạt động giáo dục ngoài giờ  lên lớp giúp các em có thể  hiểu biết thêm  về thế giới xung quanh, bổ sung kiến thức đã học ở chính khóa, giúp các em có  thêm môi trường sinh hoạt lành mạnh. Thông qua quá trình hoạt động ngoài giờ  lên lớp giúp học sinh hình thành tính cách mạnh dạn, tự tin qua đó phát huy được  khả năng độc lập, sáng tạo, để phát triển toàn diện và từ đó nâng cao chất lượng   giáo dục. Vì vậy, việc tạo môi trường vừa học vừa chơi việc rất quan trọng, trong lúc  học tập chúng ta cần tạo cho học sinh cảm giác thoải mái, vui vẻ bằng cách tổ  chức các trò chơi giữa giờ hoặc ngoài giờ học. Nguyễn Thị Kim Chi Page 17
  18. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” Trước tiên, giáo viên cần lên kế  hoạch cho hoạt động, định hướng cho ban  cán sự lớp để từ đó ban cán sự lớp có sự phân công nhiệm vụ tới các thành viên.  Qua đó làm tăng tính chủ động, quản lí của học sinh Ví dụ :       Trong giờ học căng thẳng ta nên tổ chúc trò chơi “Trời, Đất, Nước”. Mục đích, ý nghĩa: giáo dục cho các em tính nhanh nhẹn, hoạt bát, rèn luyện  khả năng tập trung tư tưởng    Cách chơi: Một học sinh nói: “Trời” và chỉ  ai  đó, người đó sẽ  trả  lời là   “Chim” . Quản trò nói “Nước” và chỉ  vào ai đó, người đó sẽ  trả  lời là “Cá”.   Quản trò nói “Đất” và chỉ ai đó, người đó sẽ trả lời là “Cây”. Ngược lại quản trò   nói “Chim” thì người được chỉ  phải nói là “Trời”... Cứ  như  thế, nhanh dần tốc  độ của trò chơi sẽ có em nhầm, nhưng em đó sẽ phải làm các động tác bay, bơi   cho tập thể xem. Luật chơi: ­ Không nói theo đúng quy định hoặc đến lượt mà  trả lời chậm thì bị phạt.      Ngoài giờ học, ta có thể tổ chức trò “Nhảy bao bố”.      Mục đích ý nghĩa: Rèn luyện sức khoẻ, nhanh nhẹn, khéo léo, tạo không khí   vui vẻ, thoải mái để học tập, sinh hoạt.           Cách chơi: Chuẩn bị: Bao bố (bao tải) to để hai người có thể đứng trong bao   được, số lượng bao bằng 1/2 số người chơi.     Nội dung: Nhảy về đích nhanh nhất. ­ Quản trò chia tập thể chơi thành các đội có số  lượng đều nhau, đều nam,   đều nữ. Cứ hai người đứng trong một bao xếp thành hàng dọc trước vạch xuất   phát chờ lệnh. ­ Khi có lệnh của quản trò, từng đôi của từng đội nhảy về đích qui định cho   đến đôi cuối cùng. Khi đôi đầu tiên nhảy, đôi số 2 tiến lên vạch xuất phát. Nguyễn Thị Kim Chi Page 18
  19. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” ­ Đội nào về đích nhanh nhất là thắng.  Giải pháp 6. Dành nhiều sự quan tâm đến những học sinh còn nhút nhát,  rụt rè, luôn mất bình tĩnh trước tập thể Hầu như  đa số  các em học sinh vùng đồng bào, vùng kinh tế  khó khăn khi   mới bắt đầu một môi trường mới thường có tâm lý rụt rè, e dè trước các bạn,  ngại tiếp xúc với đám đông để thổ lộ những tâm tư tình cảm của chính bản thân  mình. Nắm bắt được tâm lý đó của học sinh ngày từ  đầu năm học tôi đã làm  công tác tư tưởng cho các em học sinh của mình như chủ động hỏi thăm các em,   cho các bạn mạnh dạn, tự  tin hơn tiếp xúc nhiều với những bạn còn rụt rè để  các em có một tinh thần thoải mái, tự tin hơn, tạo sự gần gũi thân tình để các em  tự tin hơn dễ hòa đồng với môi trường tập thể ­ nhà trường, thầy cô, bạn bè. Hình 6. Giáo viên rèn luyện sự tự tin, mạnh dạn cho học sinh đồng bào.  Đối với những em còn nhút nhát hay thiếu bình tĩnh trước đám đông nên đưa  các em vào các hoạt động đội nhóm để  các em quen dần với tập thể rồi từ tập  thể các em sẽ dần có tính tự tin, giảm bớt vẻ rụt rè, nhút nhát. Nguyễn Thị Kim Chi Page 19
  20. “Một số giải pháp rèn luyện sự mạnh dạn, tự tin cho học sinh dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn” Ngoài ra, tôi còn động viên các em đặt biệt là các em còn thiếu tự tin vào bản  thân mình, hay rụt rè, nhút nhát trước mọi người, làm việc gì cũng lo sợ, luôn bị  người khác bắt nạt nên tập luyện lấy một môn thể thao nào đó mà em yêu thích  như đá bóng, cờ vua, cờ tướng, bóng bàn, cầu lông… Hoặc một môn năng khiếu  như  vẽ, nhạc, đàn... Khi tập những môn này các em có điều kiện giao lưu, thi  đấu cùng các bạn khác từ  đó các em sẽ  thấy tự  tin hẳn lên. Đặc biệt nếu môn  các em tập có kết quả cao trong khi đấu. IV. Tính mới của các giải pháp      So với những năm trước khi áp dụng các giải pháp trên đa phần các em học  sinh  thường hay rụt rè, nhút nhát, không dám đứng trước đám đông, không biết được   những khả  năng của bản thân, mối liên hệ  giữa giáo viên và học sinh còn chưa   được gần gũi, thân thiết. Sau khi áp dụng sáng kiến giáo viên có được những  kinh nghiệm rèn luyện học sinh trở nên nhanh nhẹn và mạnh dạn hơn trong mọi  lĩnh vực. Phát hiện và phát triển khả năng riêng biệt của từng học sinh gắn với  hoạt động học tập và các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Bồi dưỡng những nhân tố  có khả  năng riêng biệt nhằm đáp  ứng nhu cầu phát triển và hội nhập của đất   nước. Tự tin, mạnh dạn của các em học sinh sẽ khơi dậy sự tích cực, chủ động  sáng tạo  trong học tập,  tạo được mối quan hệ  thầy trò gần gũi, gợi mở, tạo  được không khí lớp học vui vẻ hơn, người dạy rất dễ nắm bắt đánh giá, phân   loại được học sinh một cách nhanh chóng và đầy đủ,  phát huy hiệu quả  bài  giảng một cách cao nhất. Đặc biệt hơn hết, giúp các em tự tìm ra giá trị của bản   thân, tự  tin và chủ  động trong quá trình tiếp thu kiến thức.   Kết quả  thu được  cuối cùng là chất lượng học tập của học sinh tiến bộ, thành tích nhà trường tăng  cao. Các em có các kỹ năng giao tiếp rất cần thiết cho các công việc sau này. V.  Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm Nguyễn Thị Kim Chi Page 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
9=>0