Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp
lượt xem 16
download
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tìm ra nguyên nhân, thực trạng công tác chủ nhiệm lớp mình đảm nhận ở trường THCS Phan Đình Phùng làm thế nào để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác chủ nhiệm và đổi mới các phương pháp giáo dục học sinh trong nhà trường.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp I. PHẦN MỞ ĐẦU I.1. Lí do chọn đề tài: “ Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng cây, vì lợi ích mười năm thì phải trồng người” câu nói của Bác đã thấm nhuần trong tư tưởng, đường lối lãnh đạo của Đảng. Vì vậy vai trò của người thầy càng có vị trí quan trọng, người thầy giúp định hướng nhân cách ở mỗi con người, góp phần xây dựng những nhân tài của thế hệ tương lai. Nghị Quyết TW II, khóa VIII Đảng ta đã khẳng định rằng “ Giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu và đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển”. Thực tế trong những năm học qua nghành giáo dục đã có những phong trào thi đua, hoạt động sôi nổi đó chính là chuyển biến mới mẽ trong các hoạt động dạy và học. Đặc biệt thực hiện phong trào “ Trường học thân thiện, học sinh tíc cực”. Vì vậy vai trò của người thầy định hướng, học trò lĩnh hội hết sức quan trọng. Bên cạnh công tác giảng dạy, công tác giáo viên chủ nhiệm lớp cũng hết sức quan trọng. Có lẽ, chưa bao giờ trong lịch sử giáo dục của dân tộc ta lại đặt lên vai người giáo viên lớp một trọng trách nặng nề như hiện nay, đó là tổ chức, phối hợp, liên kết các lực lượng giáo dục xã hội và gia đình để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện. Đứng trước thực tế đó, sự cần thiết cần phải có một người thầy giỏi và có tâm với nghề và đặc biệt phải có phương pháp giáo dục đúng đắn. Giáo viên chủ nhiệm không những là người thầy, người cô mà là người cha, người mẹ, người anh, người chị, là người bạn làm sao phải giáo dục các em có một nhân cách đạo đức tốt, có ý thức tự giác cao, luôn làm chủ được bản thân trong mọi tình huống của cuộc sống. Gắn với nhiệm vụ đó thì mỗi giáo viên chủ nhiệm cần đổi mới phương pháp giáo dục để nâng cao chất lượng của lớp mình cũng Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 1
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp như phong trào chung của nhà trường. Vì thế khi chọn đề tài này bản thân tôi cũng hết sức băn khoăn và nỗi băn khoăn này tôi nghĩ không chỉ riêng bản thân tôi về vấn đề đặt ra cho công tác chủ nhiệm, đặc biệt là ở lứa tuổi học sinh lớp 9 vì ở lứa tuổi này tâm, sinh lí của các em đang phát triển nửa tuổi thơ, nửa muốn làm người lớn. Tò mò, thích khám phá, hiếu động… Bản thân tôi đã giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm hơn mười năm trên địa bàn xã Quảng Hiệp, huyện Cưmgar. Trong quá trình giảng dạy cũng như làm công tác chủ nhiệm lớp tuy kết quả chưa được như ý muốn, bản thân còn phải cố gắng nhiều hơn nữa.Thông qua đề tài này bản thân tôi mong muốn có sự chia sẽ của đồng nghiệp để làm tốt hơn nữa công tác chủ nhiệm phù hợp với mục tiêu giáo dục trong giai đoạn Công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đây chính là lí do tôi chọn đề tài: “ Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp” để nghiên cứu và thực hiện. I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu. a. Mục tiêu. Công tác chủ nhiệm lớp có một vị trí rất quan trọng trong việc phát triển và hình thành nhân cách cho học sinh, đặc biệt là học sinh Trung học cơ sở. Với quan điểm đó bản thân tôi mong muốn góp một ý kiến nhỏ vào việc nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp ở trường Trung học cơ sở nói chung và trường THCS Phan Đình Phùng nói riêng. b. Nhiệm vụ. Đưa ra những kinh nghiệm, những sáng kiến “ Một số kĩ năng gúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp” và áp dụng rộng rãi trong các lớp ở trường THCS. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 2
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Tìm ra nguyên nhân, thực trạng công tác chủ nhiệm lớp mình đảm nhận ở trường THCS Phan Đình Phùng làm thế nào để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác chủ nhiệm và đổi mới các phương pháp giáo dục học sinh trong nhà trường. I.3. Đối tượng nghiên cứu. Học sinh lớp 9A2 trường THCS Phan Đình Phùng năm học 20132014 tôi chủ nhiệm. I.4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu. Do điều kiện không cho phép, nên trong đề tài nhỏ này tôi chỉ nghiên cứu và đưa ra “ Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp” đối với lớp 9A2 trường THCS Phan Đình Phùng mà tôi chủ nhiệm. I.5. Phương pháp nghiên cứu. Để thực hiện tốt đề tài này tôi thực hiện các phương pháp như: Phương pháp nghiên cứu lí luận và phương pháp khoa học, thực tế và các tài liệu khác nhau. Phương pháp chính: điều tra, tìm hiểu qua tiết sinh hoạt 15 phút đầu giờ, tiết sinh hoạt lớp cuối tuần, các buổi lao động, hoạt động giáo dục. Phương pháp hỗ trợ : Trò chuyện, đọc sách, quan sát nghiên cứu sản phẩm. Qua các phương pháp đó tôi còn quan tâm đến tâm lí, sở thích, môi trường, hoàn cảnh, cá tính của từng em để có tính giáo dục cao cho các em, tránh gây khen nhầm, trách nhầm làm tổn thương các em. Trên đây là lí do, mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng, giới hạn và phương pháp tôi đã chọn để thực hiện đề tài của mình. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 3
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp II. PHẦN NỘI DUNG II.1. Cơ sở lí luận. Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, đòi hỏi người giáo viên phải có phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với học sinh, luôn kết hợp với giáo viên bộ môn và các tổ chức Đoàn , Đội. Từ năm 2003 đến nay, bản thân tôi được phân công làm công tác chủ nhiệm, đặc biệt là chủ nhiệm lớp 9, thấu hiểu được nỗi lo lắng của bậc làm cha, làm mẹ cũng như tâm trạng của bao giáo viên trước thực trạng học sinh lớp mình chủ nhiệm như bỏ học, cúp tiết, nghiện game …Bản thân tôi luôn trăn trở, làm thế nào để tìm ra giải pháp tối ưu nhất nhằm giúp các em nhận thức được việc học, nhận thức được việc làm của mình, để từ đó hoàn thiện nhân cách cho học sinh. Thiết nghĩ, đối với một tập thể học sinh một lớp học, không có một giáo viên nào ( kể cả hiệu trưởng) lại có cơ hội, có điều kiện thiết lập mối quan hệ thân thiện, tự nhiên như giáo viên chủ nhiệm lớp, với ưu thế của giáo viên chủ nhiệm lớp nhiều người đã xây dựng được mối quan hệ vừa là thầy vừa là anh em, bạn bè…là chỗ dựa tinh thần được học sinh tin yêu, chia sẻ những băn khoăn, thắc mắc, bộc lộ những nguyện vọng, khát khao…Giáo viên chủ nhiệm Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 4
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp cần tạo những điều kiện đó để thu thập thông tin, tất cả những thông tin của học sinh để xử lí theo hai phương án. Một là ý kiến không hợp lí của học sinh thì giáo viên chủ nhiệm phải giải thích thuyết phục bằng tình cảm bằng sự đồng cảm của nhà sư phạm có kinh nghiệm … các em sẽ dễ dàng được giải tỏa không ít học sinh đòi hỏi, thắc mắc, có những vướng mắc trong quan hệ về học tập , công việc với bạn bè, thầy cô, cha mẹ và quan hệ xã hôi…) Hai là nếu những phản ánh, nguyện vọng nếu cần phải đáp ứng thì giáo viên chủ nhiệm bàn với các thầy cô khác báo cáo hiệu trưởng tìm cách giải quyết cho có tình có lí , tạo điều kiện cho học sinh, cho tập thể có cơ hội phát triển. Cần khẳng định giáo viên chủ nhiệm là một nhà sư phạm vừa là đại diện của hiệu trưởng , đại diện của tập thể học sinh.. Tính giao thoa của vị trí người giáo viên chủ nhiệm để tạo nên “cái cầu nối” giữa hiệu trưởng và tập thể học sinh sẽ tạo ra cơ hội, điều kiện giải quyết kịp thời, có hiệu quả cao trong tổ chức tác động giáo dục, tránh được những mâu thuẫn, những hiểu lầm của các mối quan hệ trong và ngoài nhà trường, trong và ngoài lớp chủ nhiệm. Ngày nay, vị trí “cầu nối” của giáo viên chủ nhiệm vô cùng quan trọng bởi trong bối cảnh hội nhập, học sinh luôn bị tác động bởi các yếu tố tích cực và tiêu cực, các em có nhiều suy nghĩ nhạy cảm, năng động, sáng tạo, muốn tự khẳng định mình nhưng lại thiếu kinh nghiệm, hiểu biết còn hạn chế… đã dẫn tới sự khó khăn khi lựa chọn các phương án ứng xử. Vì vậy tôi quyết định nghiên cứu đề tài: “ Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp.” II. 2. Thực trạng. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 5
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Muốn nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp trước hết chúng ta cần phải nhìn thẳng vào thực trạng của lớp mình, trường mình, địa phương nơi mình giảng dạy để từ đó đưa ra những phương pháp giáo dục có hiệu quả. Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm ở trường THCS Phan Đình Phùng tôi đã nhận thấy những tthực rạng sau. a. Thuận lợi, khó khăn. * Thuận lợi: Được sự quan tâm của Chi bộ, Ban giám hiệu nhà trường về công tác dạy và học. Đội ngủ làm công tác chủ nhiệm lớp hầu hết là giáo viên trẻ năng động, nhiệt tình trong công tác giáo dục. Đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm khối 9 có nhiều thầy cô đã làm công tác này lâu năm nên thuận lợi cho việc trao đổi học hỏi kinh nghiệm. Có sự phối kết hợp chặt chẽ của phụ huynh học sinh, chính quyền địa phương cũng như các ban nghành đoàn thể ở địa phương. Bản thân luôn có ý thức tự học hỏi, bồi dưỡng, tiếp thu những cái mới đưa vào áp dụng trong thực tiễn. Quảng hiệp là một địa bàn có số lượng học sinh kinh đông, có truyền thống hiếu học. vì vậy đây cũng là một trong những nhân tố tạo nên bề dày truyền thống của xã nhà. * Khó khăn. Quảng hiệp là một xã nằm cách thị trấn khoảng 15km, gia đình các em chủ yếu làm nông nghiệp, nên một số phụ huynh ít có thời gian quan tâm con em mình. Thậm chí có một số em còn là lao động chính trong gia đình, điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc học cũng như giáo dục cho các em. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 6
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Một số học sinh ý thức học chưa cao còn nghỉ học không lí do, ham chơi, nghiện game, đánh nhau… Đối tượng giáo dục là lứa tuổi có nhiều thay đổi về tâm, sinh lí nhiều em trở nên bướng bỉnh nên đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm đôi lúc phải mềm dẻo đưa ra phương pháp giáo dục hợp lí. Là một trường có số lượng học sinh đông 1147 học sinh, cở sở vật chất chưa đáp ứng đủ nên khó khăn trong công tác dạy và học. b. Thành công và hạn chế. *Thành công. Từ năm 2003 đến nay đã qua 11 năm làm công tác chủ nhiệm lớp ở các khối 6,7,8,9. Đặc biệt là 9 năm làm công tác chủ nhiệm lớp 9 tôi tự nhận thấy mình có nhiều thành công nhất định. Sự thành công đó được thể hiện qua kết quả của lớp mình chủ nhiệm được Ban giám hiệu, tổ, khối ghi nhận. Cụ thể trong năm học 20132014 không có học sinh bỏ học, không có hạnh kiểm trung bình, 100% đỗ tốt nghiệp. Đặc biệt là được học sinh yêu quý, phụ huynh tin tưởng, đây cũng là động lực giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ của nhà trường, xã hội giao phó. * Hạn chế. Tuy nhiên bên cạnh những thành công đó trong quá trình làm công tác chủ nhiệm lớp còn nhiều hạn chế vì bản thân chưa được đào tạo chuyên về công tác chủ nhiệm nên cũng gặp không ít khó khăn trong công tác này. c. Mặt mạnh và mặt yếu: * Mặt mạnh: Là giáo viên giảng dạy bộ môn ngữ văn tôi luôn sống giản dị, tình cảm gần gũi với các em, thông cảm đối với những em có hoàn cảnh đặc biệt, những em Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 7
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp chưa mạnh dạn hòa đồng vào tập thể, giúp các em bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của mình. Là người thầy mẫu mực, công bằng khi xử lí trong mọi tình huống để phân tích cho các em hiểu. Hiện nay tài liệu tham khảo nhiều, nhiều tấm gương sáng của thầy (cô) luôn là động lực giúp tôi làm tốt công việc mình được giao. Các lớp tập huấn của ngành, hội thi giáo viên chủ nhiệm giỏi tạo điều kiện cho giáo viên chủ nhiệm tham gia học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ theo kịp xu thế đổi mới hiện nay. * Mặt yếu: Đối tượng giáo dục là các em THCS nên ở giai đoạn này các em đang bắt đầu hình thành và phát triển nhân cách vì vậy giáo viên phải tế nhị xử lí đúng mực không sẽ chạm đến lòng tự ái của các em. Vì bản thân luôn gần gũi với các em nên đôi lúc xử lí còn nặng về tình cảm, tạo thói quen không tốt cho các em. d. Nguyên nhân yếu tố tác động: Có nhiều nguyên nhân, yếu tố tác động dẫn đến sự thành công, song tôi đưa ra một số nguyên nhân chính. Giáoviên chủ nhiệm lớp phải tâm huyết, nhiệt tình. Có kế hoạch xây dựng phong trào cụ thể, chất lượng. Hình thành được Ban cán sự lớp có năng lực quản lí tốt. Luôn đặt mối quan hệ gần gũi với học sinh chia sẽ kịp thời động viên các em khi gặp những khó khăn. Tạo mối quan hệ mật thiết với phụ huynh học sinh để hiểu rõ về hoàn cảnh, tính cách của từng em. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 8
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Định hướng cho các em tham gia tích cực vào các phong trào theo chủ đề, chủ điểm, phong trào của Đoàn, Đội. II.3. Biện pháp, giải pháp thực hiện. a. Mục tiêu của biện pháp, giải pháp. Xuất phát từ cơ sở lí luận và thực trạng giáo dục với việc vận dụng các kĩ năng để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, giúp các em trang bị về giá trị, thái độ, kĩ năng phù hợp tạo những thói quen, hành vi lành mạnh, tích cực loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực. Tạo cơ hội thuận lợi để các em thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, phát triển hài hòa về thể chất, trí tuệ, tinh thần đạo đức. Đầu năm học giáo viên nhận lớp cần nắm rõ đặc điểm tình hình của lớp như hoàn cảnh gia đình, tổng số học sinh, số lượng nam, nữ, đối tựơng dân tộc, học sinh cá biệt…Từ đó hình thành Ban cán sự lớp và “khoanh vùng” nơi cư trú của các em, sau đó ra nội quy chung của lớp để thống nhất và thực hiện. b. Nội dung và cách thức thực hiện các biện pháp, giải pháp. Như chúng ta đã biết giáo viên chủ nhiệm thay mặt hiệu trưởng, hội đồng nhà trường và cha mẹ học sinh quản lí và chịu trách nhiệm về chất lượng giáo dục toàn diện học sinh lớp mình phụ trách, tổ chức thực hiện chủ trương kế hoạch của nhà trường ở lớp. Với những vai trò, tầm quan trọng như trên, vậy làm thế nào để đưa lớp mình chủ nhiệm hoạt động tốt vào “quỹ đạo” chung của nhà trường? Làm thế nào để giáo dục các em phát triển một cách toàn diện nhất? Trong quá trình làm công tác chủ nhiệm bản thân tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm về kĩ năng làm tốt công tác chủ nhiệm lớp xin được chia sẻ như sau: Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 9
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp * Tìm hiểu và nắm vững đối tượng giáo dục. Nhà giáo dục vĩ đại Nga Usinxki nói rằng : “ Muốn giáo dục con người về mọi mặt thì phải hiểu con người về mọi mặt”. Xuất phát từ điều này, trước khi được Ban giám hiệu phân công làm công tác chủ nhiệm lớp 9A2 , sau khi có danh sách học sinh tôi đã cố gắng nhớ tên của các em vì theo tôi đây là điều cần thiết để gần gũi với các em hơn. Điều này đã giúp tôi nhanh chóng để lại ấn tượng trong lòng các em. Ví dụ : Khi nhận được danh sách lớp 9A2, tôi đã xem kĩ và đọc lại nhiều lần ( vì ở lớp dưới tôi chưa được tiếp cận các em ), để nhớ tên và biết mặt của các em trong những ngày đầu nhận lớp lao động, phát sách vở tôi gọi tên từng em và hỏi thăm tình hình trong dịp hè, nhà có xa trường không…với sự quan tâm này tôi nhận thấy ở các em vẻ hài lòng và thích thú. Tiếp theo, tôi gặp các giáo viên chủ nhiệm cũ để nắm rõ hơn về hoàn cảnh và tích cách của từng em để thuận lợi cho việc định hướng đúng Ban cán sự lớp, cũng như đưa ra được các biện pháp giáo dục phù hợp. Ví dụ : Tôi đã trực tiếp gặp thầy, cô chủ nhiệm cũ đó là cô Vũ Thị Hoàng Oanh (lớp 7A2 – năm học 20112012), thầy Lê Anh Hoan ( lớp 8A2 – năm học 20122013). Qua trao đổi tôi đã nắm bắt được một số thông tin quan trọng của một số học sinh trong lớp như : 8 em nhà xa trường ( thôn 4 – Ea Mdroh, thôn 7 – Ea Mnang, thôn Hiệp Kết – Quảng Hiệp …), có hai học sinh gia đình rất khó khăn, bốn học sinh nghiện game, ba học sinh nằm trong danh sách học sinh cá biệt. Trên cở sở những thông tin này sẽ giúp tôi dễ dàng đưa ra những biện pháp giáo dục phù hợp cũng như động viên các em kịp thời. Sau khi nắm được đặc điểm tình hình của lớp tôi tiến hành xây dựng đội ngũ Ban cán sự lớp. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 10
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp * Xây dựng đội ngũ Ban cán sự lớp. Bầu ban cán sự lớp: Như đã nói ở trên sau khi giáo viên chủ nhiệm đã nắm được tình hình của lớp như sĩ số, lí lịch, kết quả năm học trước của các em. Việc bầu ban cán sự lớp cũng đóng một vai trò hết sức quan trọng. Vì Ban cán sự lớp có nhiệm vụ quản lí lớp khi giáo viên chủ nhiệm vắng mặt, lớp có quản lí tốt hay không tùy thuộc vào uy tín của các em trong Ban cán sự lớp, đặc biệt là lớp trưởng. Vì thế giáo viên chủ nhiệm lớp cần thông qua tiêu chí của các chức danh. Ví dụ: + Đối với lớp trưởng: phải Hạnh kiểm tốt, học lực giỏi năng động, nhiệt tình có khả năng quản lí tốt, đặc biệt là có uy tín với các bạn trong lớp. + Đối với lớp phó học tập thì nhất thiết phải học giỏi, chăm ngoan có tinh thần giúp đỡ bạn bè. + Các chức dành còn lại như lớp phó lao động, lớp phó văn thể, thủ quỹ, tổ trưởng cần có học lực khá, hạnh kiểm tốt. Tóm lại, khi bầu một chức danh nào trong lớp nhất thiết học sinh đó phải là học lực khá, hạnh kiểm tốt trở lên và phải được sự đồng ý của tập thể lớp. Kết quả bầu Ban cán sự lớp 9A2 như sau: Lớp trưởng: Đoàn Ngọc Vĩnh Nghi Tổ trưởng tổ1: Nguyễn Ngọc Bích Lớp phó học tập: Nguyễn Minh Tuấn Tổ trưởng tổ 2: Phạm Văn Cường Lớp phó lao động: Nguyễn Công Tuấn Tổ trưởng tổ 3: Nguyễn Thị Nga Lớp phó văn thể: Nguyễn Minh Hương Tổ trưởng tổ 4: Trương Thị Hà Thủ quỹ: Phan Thị Yên Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 11
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Sau khi phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong Ban cán sự lớp, tôi đã tiến hành phân nhóm học sinh như đôi bạn cùng tiến ( giỏi yếu, khá trung bình) giúp đỡ nhau trong suốt năm học. * Xây dựng nề nếp: Đây là công việc hết sức quan trọng và khó khăn. Trong công việc này người giáo viên chủ nhiệm không chỉ có nhiệm vụ ổn định lớp trong tiết học của mình mà còn có nhiệm vụ nhắc nhỡ học sinh phải trật tự, nghiêm túc trong giờ học và thực hiện tốt nội quy của nhà trường, của lớp. Để làm tốt nhiệm vụ này tôi đã phân công nhiệm vụ tự quản các giờ học và sinh hoạt, tuy nhiên không phải giáo viên chủ nhiệm vắng mặt mà cần chỉ đạo trực tiếp, hoặc gián tiếp, cụ thể là phải theo dõi từng hoạt động của học sinh không phải thờ ơ, để mặc lớp làm gì thì làm mà cần phải lôi kéo các em vào hoạt động chung, kích thích được tinh thần, trách nhiệm sự tự giáo dục và giáo dục lẫn nhau của các em. Xây dựng nề nếp, kiểm tra bài 15 phút đầu giờ : Việc kiểm tra bài đầu giờ (sinh hoạt 15 phút) nhằm hình thành ở các em ý thức tự giác, tính kỉ luật và tinh thần tập thể, giúp các em biết thi đua và hoàn thành nhiệm vụ, giáo viên chủ nhiệm cần bám lớp đều đặn trong những ngày đầu của năm học để giúp các em truy bài có hiệu quả, sau đó có thể kiểm tra gián tiếp qua Ban cán sự lớp. Ví dụ: lịch sinh hoạt 15 phút đầu giờ tôi phân công các em khá, giỏi ở các bộ môn Toán, Văn, Anh, Hóa, Lí kiểm tra bài tập của tổ mình theo thời khóa biểu của lớp. Nếu có những bài tập khó thì tôi cử một em học khá môn học lên chữa bài tập. Điều này phát huy được tính tự giác, giúp các em yêu quý môn học hơn và có trách nhiệm với tập thể hơn. Xây dựng nề nếp kỉ luật trong giờ học : Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 12
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Để có một giờ học tốt thì lớp học phải có một nề nếp tốt. Ngay buổi học đầu tiên tôi cho học sinh chép nội quy của trường, của lớp. Đối với học sinh có học lực yếu giáo viên chủ nhiệm nên sắp xếp chỗ ngồi cho các em hợp lí để các em dễ dàng tiếp thu kiến thức và gây hứng thú trong học tập. Ví dụ: Lớp 9A2 có bốn em học yếu tôi đã sắp xếp chỗ ngồi vị trí bàn thứ nhất và thứ hai với sự giúp đỡ của bạn ngồi bên cạnh và sự sát sao của lớp phó học tập vì vậy cuối năm học các em đã có sự tiến bộ vượt bậc. Để các em thực hiện nghiêm túc tính kĩ luật và thường xuyên tốt thì giáo viên chủ nhiệm phải là người gương mẫu về mọi mặt: nói là làm, đề ra là phải thực hiện có đánh giá, kiểm tra, khen chê đúng mực, công minh rõ ràng. Có những tình huống giáo viên cần phải nhẹ nhàng mà nghiêm túc, nghiêm khắc mà cởi mở luôn có lòng vị tha khi học sinh có lỗi và ý thức sửa lỗi. Làm được điều này thì học sinh mới cởi mở hết lòng mình với giáo viên chủ nhiệm và xem thầy (cô) là nơi để chia sẻ. Tôi thường giáo dục cho các em những gương người tốt, việc tốt trong nhà trường, ngoài xã hội, kết hợp với các phong trào “ nói lời hay, làm việc tốt”. Ví dụ: Vào giờ sinh hoạt 15 phút hàng tuần tôi thường giao cho lớp phó văn thể đọc những mẫu chuyện về tình bạn, tình mẫu tử, đức hi sinh…trong cuốn “ Hạt giống tâm hồn” để giáo dục các em về trách nhiệm của bản thân đối với những người xung quanh. Xây dựng nề nếp trong tiết sinh hoạt cuối tuần: Đây là tiết học quan trọng vì tổng hợp đánh giá cả tuần học của học sinh tiết sinh hoạt này giáo viên có kế hoạch như sau: Bước 1: Lớp trưởng báo cáo về những ưu, nhược điểm của lớp trong tuần. Bước 2: Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 13
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp + Các tổ trưởng lên bảng báo cáo học tập của tổ mình dựa vào tiêu chí cho điểm của lớp và xếp loại cuối tuần. +Lớp phó học tập báo cáo về tình hình học tập, làm bài tập, ý thức xây dựng bài của các bạn trong lớp. + Lớp phó lao động nhận xét về vệ sinh, trực nhật của các tổ. Bước 3. Ý kiến của các thành viên trong lớp (nếu có). Bước 4. Giáo viên chủ nhiệm đánh giá, nhận xét tình hình học tập trong tuần, đưa ra kế hoạch cho tuần tới. Bước 5. Giáo viên chủ nhiệm tuyên dương những cá nhân có thành tích tốt về học tập và đạo đức đồng thời phê bình những học sinh vi phạm, chưa tiến bộ. Thực hiện tốt các bước trên sẽ giúp các em có ý thức tự giác cao và có ý chí vươn lên trong học học tập. * Về nề nếp học tập: Một trong những công việc chính của giáo viên chủ nhiệm lớp, đây là một công việc hết sức quan trọng. Vì giáo viên chủ nhiệm lớp không những dạy tốt bộ môn của mình đảm nhiệm mà còn có nhiệm vụ nhắc nhỡ các em học tốt tất cả các môn. Làm tốt điều này giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải phối hợp chặt chẽ với giáo viên bộ môn để nắm rõ tình hình học tập của các em. Giáo viên chủ nhiệm yêu cầu tổ trưởng các tổ ghi điểm “tốt” cũng như điểm “xấu”của các bạn vào sổ theo dõi để cộng vào điểm xếp loại cuối tuần, cuối tháng. Những học sinh đạt nhiều điểm tốt và có tư cách đạo đức tốt, cuối tháng tổng kết điểm giáo viên chủ nhiệm có thể khen thưởng ( vở, bút) tùy thuộc vào số điểm của các em giành được, đối với học sinh trung bình hoặc rụt rè trong phát biểu khi xung phong lên bảng các em ghi được điểm thì giáo viên càng phải khuyến khích. Tuy phần thưởng nhỏ nhưng khích lệ tình thần học cho các em. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 14
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp * Thiết lập mối quan hệ giữa giáo viên chủ nhiệp lớp với phụ huynh học sinh. Hình thành nhân cách cho học sinh là quá trình tổ chức hoạt động có mục đích, có kế hoạch đến các mặt nhận thức, tình cảm và hành động ý chí của các em. Hiệu quả của quá trình tổ chức này phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó việc phối hợp với các bậc cha mẹ thân nhân của gia đình học sinh là yếu tố cần được coi trọng. Bởi vì, gia đình là tế bào của xã hội, là cái nôi thân yêu nôi dưỡng cả đời người, là môi trường quan trọng giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách. Đảm bảo sợi dây liên kết, gắn bó giũa nhà trường với gia đình là một đảm bảo cho việc thực hiện tính liên tụcvà đồng bộ trong tổ chức hoạt động giáo dục vừa là sự bù đắp cho sự tác động giáo dục mà trong điều kiện nhà trường khó có thể làm được. Vì vậy, khi nhận lớp chủ nhiệm tôi lấy các thông tin cụ thể của gia đình các em: như hoàn cảnh gia đình, bố mẹ làm gì, nơi cư trú, số điện thoại… nhằm giúp các bậc cha mẹ hiểu biết về mục tiêu giáo dục của trường học; một số kiến thức về tâm lí của các em trong lứa tuổi THCS; một số phương pháp tổ chức và giáo dục gia đình. Lập sổ liên lạc giữa nhà trường và gia đình, hướng dẫn sử dụng cho các bậc cha mẹ để thông tin thu được ở gia đình và nhà trường đảm bảo tính cụ thể, chính xác, cập nhật và thông suốt. Lập danh sách số điện thoại chung của các gia đình học sinh gửi cho tất cả giáo viên bộ môn đê khi cần thiết liên lạc báo cho phụ huynh học sinh biết về tình hình học của con em họ, hoăc khi có học sinh vi phạm cần báo cho cha mẹ các em biết về mức độ vi phạm của các em. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 15
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp Giáo viên chủ nhiệm lớp nên giành nhiều thời gian đến nhà phụ huynh học sinh để nắm thông tin về học sinh, hiểu hơn hoàn cảnh của các em để giáo dục các em hiệu quả hơn. Ví dụ: Sau khi nắm được thông tin của học sinh, tôi đã lên kế hoạch đến nhà phụ huynh, đó là những học sinh có hoàn cảnh khó khăn( em Lương Thị Kim, em Xa Tiến Dần), những học sinh nghiện game ( em Trần Anh Núi, em Nguyễn Hữu Thiện, em Đinh Văn Lương, em Lê Văn Hồng), những học sinh cá biệt ( em Nguyễn Thị Kim Lan, Phan văn Hà). Đến thăm gia đình các em tôi càng thấu hiếu được nỗi lo lắng của các bậc làm cha làm mẹ khi họ chia sẻ, đứng trước thực trạng đó, thiết nghĩ giáo dục đạo đức cho các em không phải trách nhiệm của gia đình các em nữa mà nhiệm vụ này một phần của nhà trường và xã hội. Vì thế, tôi băn khoăn và cần tìm ra biện pháp tốt nhất để giáo dục các em. Ví dụ: Hôm sau, tôi trực tiếp gặp những em nghiện game và trò chuyện với các em để hiểu nguyện vọng và suy nghĩ như thế nào từ đó để tìm cách giải quyết. Qua trò chuyện được biết vì lười học, không tiếp thu được bài vì vậy dẫn đến cúp tiết chơi game. Hiểu được những suy nghĩ của các em tôi đã kịp thời giao cho những em học tốt kèm cặp các em trên lớp. Tôi cũng đã trực tiếp gặp phụ huynh của các em, trao đổi từ đó thống nhất nên quán triệt thời gian học ở nhà của các em. Ví dụ : Đối với hai học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, tôi đã có ý kiến với nhà trường xin được miễn, giảm các khoản đóng góp như: xây dựng tự nguyện, phụ đạo… Đồng thời có thể kéo dài thời gian hoàn thành các khoản đóng góp đầu năm để các em có điều kiện theo học. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 16
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp * Phương pháp giáo dục học sinh cá biệt: Đây là đối tượng đòi hỏi người giáo viên cần phải có phương pháp giáo dục mềm dẻo, tế nhị, đánh vào tâm lí của các em. Vì vậy tôi đã trực tiếp trò chuyện để tìm hiểu nguyên nhân cũng như nhận thức của các em về những hành vi của mình. Sau đó tôi đã trực tiếp gặp phụ huynh của học sinh đó để cùng thống nhất giải pháp giáo dục con, em mình. Ví dụ: Ở lớp 9A2 của tôi có hai học sinh cá biệt đó là: Nguyễn Thị Kim Lan và Phan Văn Hà. Đầu năm Lan là một học sinh ngoan, nhưng vì đua đòi bạn bè nên học tập bị sa sút, trong mỗi tiết học thiếu tập trung, lấy tiền nộp phụ đạo chi vào việc riêng và đã biết để ý tới hình thức. Còn Hà thì nghiện game, học tập sa sút, bố mẹ đánh đập, Hà đã bỏ nhà đi chơi ba ngày. Đối với hai trường hợp này, tôi đã trò chuyện trực tiếp, phân tích để các em hiểu những hành động đó đã làm bố mẹ, thầy cô buồn lòng và đặc biệt ảnh hưởng trực tiếp đến đạo đức, lối sống cũng như kết quả học tập của các em. Bên cạnh đó, tôi đã trực tiếp đến nhà trò chuyện với phụ huynh của hai em và phân tích cách giáo dục chưa phù hợp của gia đình vì các em ở lứa tuổi đang trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách, thích tự khẳng định mình vì vậy cần trò chuyện để hiểu tâm tư, nguyện vọng của con mình. * Thiết lập mối quan hệ giữa giáo viên chủ nhiệm với Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp và Ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Ban đại diên cha mẹ học sinh lớp là “cầu nối” giữa tập thể phụ huynh lớp và Ban đại diện cha mẹ học sinh trường và có vai trò truyền tải mọi nguyện vọng Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 17
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp cũng như thắc mắc lên Ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Vì vậy sau khi có lịch họp phụ huynh đầu năm của nhà trường tôi đã lấy ý kiện và chọn ngay Ban đại diện cha mẹ học sinh vừa nhiệt tình, năng nổ vừa có trách nhiệm cao với tập thể giúp giáo viên chủ nhiệm trong mọi hoạt động của lớp, cũng như thăm hỏi động viên những học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Ví dụ: Trong lớp tôi có em Lương Thị Kim bố mất sớm lại có hoàn cảnh khó khăn em đã có ý định nghỉ học nhưng được sự quan tâm của giáo viên chủ nhiệm cùng Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp chúng tôi đã đến động viên kịp thời, tích góp quỹ lớp và viết tờ trình lên xin quỹ hội cha mẹ học sinh trường nhằm hỗ trợ một phần nào giúp em trở lại lớp học (một chiếc xe đạp, hai chiếc áo trắng, một chiếc cặp) Mặc dù món quà không lớn nhưng với giá trị tinh thần và sự đoàn kết yêu thương của lớp cũng như sự giúp đỡ của Ban đại diện đã làm gia đình em hết sức cảm động và em hứa sẽ cố gắng học tập không phụ lòng thầy cũng như tình cảm của các bậc phụ huynh giành cho em. Ngoài ra các phong trào của lớp Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp cũng đã phát huy hết vai trò của mình như hỗ trợ Hội diễn văn nghệ chào mừng 20/11, tổng kết năm học …đây cũng là một trong những giải pháp mà người giáo viên chủ nhiệm phải khéo léo, tế nhị khi kết hợp với Ban đại diện cha mẹ hạo sinh lớp mới có hiệu quả. c. Điều kiện thực hiện các giải pháp, biện pháp. Đối với giáo viên chủ nhiệm: + Mẫu mực về đạo đức, tác phong, ứng xử của nhà giáo. + Nắm bắt được tâm lí, tâm tư, nguyện vọng của lứa tuổi học sinh THCS. + Có trình độ chuyên môn vững vàng, nhiệt tình, hết lòng vì học sinh, là tấm gương để học sinh noi theo. Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 18
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp + Cần nắm vững nhiệm vụ, kế hoạch của nhà trường để kịp thời chỉ đạo lớp thực hiện. + Kết hợp tốt với phụ huynh, các giáo viên bộ môn và các lực lượng xã hội Đối với học sinh: + Tích cực học tập, thường xuyên trau dồi đạo đức. + Tham gia các hoạt động của trường, lớp. + Tránh xa những hành vi, lối sống tiêu cực. d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp. Như chúng ta đã biết lứa tuổi học sinh THCS là lứa tuổi đang hình thành và phát triển nhân cách, vì vậy người giáo viên chủ nhiệm cần có những biện pháp, giải pháp thích hợp để giáo dục có hiệu quả. Những giải pháp mà tôi đưa ra có mối quan hệ mật thiết với nhau mà không thể thay thế cho nhau. Chẳng hạn khi giáo dục đối tượng học sinh cá biệt thì giáo viên chủ nhiệm không chỉ tác động đơn chiều về phía học sinh mà cần có sự kết hợp, hỗ trợ với giáo viên bộ môn và phụ huynh học sinh. Hoặc để nắm vững đối tượng giáo dục thì người giáo viên chủ nhiệm cần nắm được hoàn cảnh, hiểu được tâm lí lứa tuổi của các em… Các biện pháp, giả pháp đều có mối quan hệ biện chứng với nhau. e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. Với đề tài này tôi đã nghiêm cứu và áp dụng trong năm học 2013 2014 và đã được sự ủng hộ của nhà trường, phụ huynh học sinh cũng như tập thể lớp 9A2 mà tôi chủ nhiệm, tôi nhận thấy rằng học sinh có nhiều tiến bộ hơn, nhận thức đúng đắn hơn về vai trò, trách nhiệm của mình. Tôi cảm nhận được trong ánh mắt của các em với sự hài lòng về phương pháp giáo dục của mình, các em đã mạnh dạn trao đổi ý kiến với thầy chủ nhiệm về những thắc mắc trong học Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 19
- Đề tài: Một số kĩ năng giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp tập hay trong các hoạt động phong trào của trường lớp, qua đây tôi định hướng cho các em tự tin khi bước vào đời. Đặc biệt, qua việc vận dụng các kĩ năng để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp tôi đã thu được kết quả khảo nghiệm qua phiếu trắc nghiệm như sau: Phương diện Đối tượng Mức độ đánh giá đánh giá Ý kiến của em Không Thích Rất thích Ý kiến khác về các thích phương pháp Lớp 0 em 11 em 25 em 3 em giáo dục của 9A2 0 % 28.2% 64.1% 7.7% thầy chủ nhiệm lớp? Qua kết quả khảo nghiệm trên, cho ta thấy đây là bước đầu của sự thành công trong quá trình vận dụng các kĩ năng và phương pháp giáo dục học sinh. Thành công đó được cụ thể hóa trong kết quả chất lượng hai mặt cuối năm học của lớp. II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. Năm học 20132014 tôi được phân công làm công tác chủ nhiệm lớp 9A2 với tổng số 39 em, tôi đã làm ngay một cuộc khảo sát nhỏ cùng với việc trao đổi với Giáo viên : Thái Đình Quyền Trang 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập phân môn Hát ở lớp 6
13 p | 326 | 31
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số phương pháp giáo dục học sinh cá biệt ở THCS
33 p | 97 | 15
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học và sửa chữa đồ dùng dạy học bộ môn Vật lí ở trường THCS
16 p | 23 | 11
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một vài kinh nghiệm sử dụng phương pháp trò chơi vào tiết luyện tập môn Hóa học ở trường THCS
24 p | 168 | 11
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp trong việc bảo quản vốn tài liệu tại thư viện trường THCS Nguyễn Lân
15 p | 89 | 10
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số thủ thuật dạy từ vựng môn tiếng Anh cấp THCS
12 p | 27 | 10
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Toán cấp THCS
28 p | 96 | 9
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm trong việc chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn ở trường THCS Nguyễn Lân, quận Thanh Xuân
35 p | 35 | 9
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giải bài tập Vật lý 6
26 p | 41 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh THCS
27 p | 82 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số ứng dụng của định lí Vi-ét trong chương trình Toán 9
24 p | 84 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp rèn kỹ năng viết CTHH của chất vô cơ trong chương trình Hoá học lớp 8 THCS
45 p | 15 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm dạy dạng bài tập đồ thị phần toán chuyển động trong Vật lí THCS
33 p | 36 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm hữu ích giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 8
21 p | 83 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ Ban chỉ huy Đội tại trường THCS Nguyễn Khuyến
29 p | 64 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh THCS trong các bài vẽ tranh
17 p | 19 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 8 thành công trong thí nghiệm Hoá học 8
10 p | 12 | 4
-
Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giờ dạy thực hành sử dụng các hàm để tính toán của Excel
14 p | 90 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn