Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học

Chia sẻ: Dung Hoang | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

173
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài tìm hiểu thực tiễn nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường, từng bước hạn chế và chấm dứt tình trạng bạo lực diễn ra trong trường học, đáp ứng yêu cầu cuộc vận động xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả cao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học

** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** MỤC LỤC Trang Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề. II. Mục đích nghiên cứu. II. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận của vấn đề ……………………….. …………………………….. 4 II. Thực trạng của vấn đề. ………...…….. ……………………………………….6 III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề IV. Tính mới của giải pháp V. Hiệu quả SKKN Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ I. Kết luận II. Kiến nghị TÀI LIỆU THAM KHẢO Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 1
ĐỀ TÀI MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề Trong thời gian gần đây, bạo lực học đường đã trở thành một đề tài nóng bỏng, gây xôn xao trong dư luận và ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng, hiệu quả giáo dục cũng như đến tình hình an ninh và trật tự xã hội. Rất nhiều bài báo và các diễn đàn đã phản ánh về tình trạng học sinh đánh nhau mang tính bạo lực ở trong và ngoài trường học, kể cả ở học sinh tiểu học. Có một số vụ việc xảy ra đã gây hậu quả nghiêm trọng, gây tâm lý lo lắng, bức xúc trong đời sống của xã hội nói chung, cha mẹ học sinh và học sinh nói riêng. Có thể thấy rằng vấn đề bạo lực học đường diễn ra gần đây là một trong những biểu hiện của tình trạng đạo đức học sinh đang xuống cấp. Nguyên nhân và những biểu hiện của tình trạng bạo lực trong nhà trường cần phải được nhận diện và phân tích một cách khoa học nhằm tìm ra những giải pháp hiệu quả để phòng tránh và ngăn ngừa cho các thế hệ học sinh trong nhà trường hiện nay. Giáo dục phẩm chất, hình thành và xây dựng nhân cách làm người cho thế hệ trẻ là nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo dục nói chung và trường tiểu học nói riêng, nhằm đạt mục tiêu giáo dục của Đảng ta: “Giáo dục thế hệ trẻ trở thành những công dân có tình yêu Tổ quốc, tình yêu quê hương thiết tha, có trí thức, có sức khoẻ, có năng lực đáp ứng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Để giáo dục phẩm chất, hình thành nhân cách cho học sinh Đảng, Nhà nước đã có nhiều văn bản hướng dẫn Ngành Giáo dục & Đào tạo, các thầy giáo, cô giáo nêu cao tấm gương đạo đức, có phương pháp giáo dục đúng đắn nhằm đạt mục đích giáo dục. Song song với thành tựu to lớn trong việc đào tạo nguồn nhân lực và giáo dục nhân cách công dân, Ngành giáo dục còn rất nhiều trăn trở về những khiếm khuyết của một số nhà giáo cùng với những biểu hiện vi phạm đạo đức của một số học sinh cá biệt. Đó là những biểu hiện của: “ Bạo lực học đường”.
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** “Bạo lực học đường” là vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện nay, là nỗi trăn trở của mỗi nhà trường, của người làm công tác giáo dục. Hiện tượng giáo viên đối xử thiếu thân thiện với học sinh, có hành vi ngược đãi, thiếu công bằng trong giáo dục gây bất bình trong xã hội, ảnh hưởng uy tín của người thầy giáo. Hay những hành vi gây gỗ, đánh nhau, dùng những ngôn ngữ xúc phạm của học sinh gây mất đoàn kết ảnh hưởng đến quá trình vui chơi, học tập của các em. Nếu không có biện pháp quản lý giáo dục, không có sự chỉ đạo chặt chẽ, thống nhất từ hiệu trưởng đến giáo viên và gia đình các lực lượng xã hội khác thì khó mà các em có được sự tiến bộ thay đổi nhận thức và hành vi trong việc ứng xử với moị người xung quanh được. Để hình thành thói quen có hành vi phẩm chất tốt ở các em, có thói quen ứng xử đúng mực với ông bà, cha mẹ những người xung quanh đặc biệt là với những người cùng trang lứa, nhằm giúp các em không ngừng phấn đấu tu dưỡng nâng cao lòng yêu quê hương đất nước, yêu chủ nghĩa xã hội… có phẩm chất năng động sáng tạo, có vốn hiểu biết sâu rộng đáp ứng yêu cầu của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Đây cũng là nền tảng quan trọng đối với công tác quản lý giáo dục đạo đức của những nhà quản lý. Đối tượng giáo dục đạo đức học sinh là những nhân cách đang vươn lên để trở thành người công dân có ích, các em mang đặc thù lứa tuổi và chủ thể của giáo dục đạo đức, các em học sinh tiểu học chưa có đủ điều kiện về nhận thức tình cảm, ý chí quyết định kết quả phát triển tài và đức. Thực tế hiện nay trong khi cơ chế thị trường đang bộc lộ nhũng mặt tích cực và tiêu cực khi quá trình đô thị hoá ở địa phương đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng, thông tin bùng nổ, quá trình hội nhập…do đó nhu cầu giao tiếp trở nên vô cùng bức xúc nó đòi hỏi giáo dục nói chung, đặc biệt là giáo dục đạo đức càng trở nên phức tạp khó khăn. Số các em chưa ngoan ngày càng tăng đặc biệt hiện nay tình trạng sử dụng bạo lực để giải quyết mối quan hệ giữa các học sinh với nhau ngày càng gia tăng. Do đó việc làm trước tiên của các nhà quản lý, chăm lo bồi dưỡng giáo dục đạo đức cho người học, ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường, hình thành lối ứng xử có văn hoá coi đó là việc làm trước tiên và là cái gốc cho sự phát triển nhân cách. Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 3
Như Bác Hồ đã dạy “Bây giờ phải học, học để yêu tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu đạo đức” học để có đạo đức “để hành động có đạo đức”, nhằm góp phần nâng cao hiểu biết và trang bị những kỹ năng cần thiết trong phòng tránh và ngăn ngừa hành vi bạo lực cũng như các tệ nạn xã hội trong cộng đồng xã hội nói chung và nhà trường nói riêng vì lẽ đó tôi đã đi sâu vào tìm hiểu và giải quyết thực trạng bạo lực học đường ở trường tiểu học Hoàng Văn Thụ thông qua các hoạt động giáo dục Ngoài giờ lên lớp. II. Mục tiêu đích nghiên cứu Tôi chọn đề tài “Một số biện pháp phòng, chống bạo lực học đường ở trường tiểu học” nhằm mục đích sau: Hiện tượng sử dụng bạo lực trong những năm qua ở ngoài xã hội có chiều hướng gia tăng và nó ảnh hưởng lớn đến các nhà trường dẫn đến hiện tượng học sinh giải quyết những mâu thuẫn với nhau bằng bạo lực cũng có chiều hướng gia tăng. Do đó những nhà quản lý giáo dục cần có những biện pháp quản lý phù hợp nhằm giảm bớt tiến tới chấm dứt hiện tượng học sinh giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực trong các nhà trường điều mà cả xã hội quan tâm. Khi vận dụng đề tài vào thực tiễn nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường, từng bước hạn chế và chấm dứt tình trạng bạo lực diễn ra trong trường học, đáp ứng yêu cầu cuộc vận động xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả cao. + Đối tượng nghiên cứu. Một số biện pháp phòng, chống bạo lực học đường trong trường tiểu học. + Giới hạn của đề tài. Biện pháp phòng, chống bạo lực học đường trong trường tiểu học Hoàng Văn Thụ nhằm góp phần nâng cao hiểu biết và trang bị những kỹ năng cần thiết trong phòng tránh và ngăn ngừa hành vi bạo lực cũng như các tệ nạn xã hội trong cộng đồng xã hội nói chung và nhà trường nói riêng. Đề tài nghiên cứu trong năm học 2017 – 2018 và học kỳ I năm học 2018 – 2019 tại trường tiểu học Hoàng Văn Thụ. Đề tài có thể được vận dụng tốt tại trường và nhân rộng trong các trường tiểu học. + Phương pháp nghiên cứu:
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** Phương pháp quan sát; Phương pháp điều tra; Phương pháp trò chuyện; Phương pháp thống kê; II. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận của vấn đề Xuất phát từ mục tiêu giáo dục phổ thông và giúp học sinh phát triển toàn diện về đức, trí, thể, mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa… Trong sự nghiệp trồng người nội dung chủ yếu của việc vun đắp cho cái gốc nhân cách là vấn đề đạo đức “Học ăn học nói” nếu chúng ta chủ trương gắn giáo dục đạo đức phải tiến hành trong suốt cuộc đời. Đạo đức tồn tại trong một dạng ý thức hoạt động và giao lưu trong toàn bộ hoạt động, đời sống của con người, chúng ta khẳng định rằng đạo đức nảy sinh từ cuộc sống hiện thực, cái thiện cái ác nảy sinh từ quan hệ kinh tế, xã hội và liên quan đến việc phát triển văn hoá giáo dục thông qua các hoạt động mà đạo đức con người luôn luôn phát triển và hoàn thiện. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh “Việc xây dựng con người trong sự nghiệp giáo dục ngày nay là rất quan trọng”. Với tầm chiến lược có mục tiêu phương pháp như Bác đã từng dặn “Ta xây dựng con người cũng phải có định hướng rõ ràng…” Nếu như nhân cách là cái làm người này khác người kia thì đạo lý làm người là yếu tố để dân tộc ta trở thành chính mình. Sự phá vỡ đạo lý là một nguy cơ đối với sự tồn vong của dân tộc, của một nền văn hoá. Vậy giáo dục học sinh có thói quen sử dụng vũ lực không phải một sớm một chiều mà phải trải qua một quá trình nhận thức đạo đức không phải sẵn có mà phải được rèn luyện. “ Hiền dữ đâu phải là tính sẵn Phần nhiều do giáo dục mà nên” ( Hồ Chủ Tịch) Nhà trường là nơi có điều kiện giáo dục thế hệ trẻ nên thầy cô phải được trang bị đầy đủ tri thức về giáo dục đạo đức, giảng dạy có chất lượng, Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 5
mặt khác phải cảm hoá được thế hệ trẻ. Thầy cô là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Xuất phát từ những vấn đề trên nên việc xây dựng kế hoạc quản lý giáo dục học sinh nói chung và phòng chống, ngăn ngừa bạo lực học đường nói riêng trong nhà trường là một yêu cầu của người hiệu trưởng. Nhiệm vụ của quản lý giáo dục học sinh giúp học sinh lĩnh hội được tư tưởng, nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức của xã hội. Giáo dục các em về tình cảm, lòng yêu thương con người, biết coi trọng mối quan hệ tình cảm, tôn trọng thầy cô, quan hệ mật thiết với người xung quanh. Từ đó giúp các em có ý thức được việc rèn luyện tư cách, phẩm chất đạo đức của bản thân qua lời nói việc làm… Bồi dưỡng tình cảm đạo đức tích cực và bền vững, rèn luyện thói quen hành vi đạo đức làm cho chúng trở thành bản tính tự nhiên của cá nhân và duy trì lâu bền các thói quen để ứng xử đúng đắn trong mọi hoàn cảnh. + Hình thành nếp sống văn hoá: Trong công tác quản lí giáo dục đạo đức học sinh có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành nhân cách lối sống đạo đức cho các em thông qua đó các em ý thức được hành vi đạo đức của mình và vận dụng kiến thức đạt được để áp dụng vào điều kiện thực tế của đời sống xã hội và xây dựng mối quan hệ đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong sinh hoạt và trong học tập. 2. Thực trạng vấn đề: Do hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh những năm qua có lúc có lực lượng giáo dục chưa phát huy hết vai trò trong việc giáo dục đạo đức cho các em. Đặc biệt là phía các gia đình học sinh do mải làm kinh tế còn phó mặc cho nhà trường, hoặc có biện pháp dạy con phản giáo dục. Do tác động mạnh của xã hội, các trò chơi bạo lực trực tuyến đã gây không ít khó khăn cho việc giáo dục quản lý của nhà trường. Số các em không nghe lời thầy cô, mải chơi không chịu học bài sử dụng bạo lực trong giải quyết mối quan hệ bạn bè có chiều hướng gia tăng nếu không có sự chỉ đạo đi vào chiều sâu của hiệu trưởng. Về phía gia đình, chưa chú ý đến học tập tu dưỡng của con cái, mải làm ăn kinh tế chỉ biết cho con tiền mà không biết con cái sử dụng như thế nào vào mục đích gì chính vì vậy số học sinh trốn học đi chơi có chiều hướng thay đổi theo hướng tiêu cực. Do tác động nặng nề của mặt trái nền kinh tế thị trường
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** ở một địa phương có các loại hình dịch vụ phát triển đặc biệt là các trò chơi điện tử của các quán Internet. Với các trò chơi bạo lực xuất hiện nhan nhản với các nhân vật hiếu chiến sẵn sàng đâm chém nhau đã ăn sâu vào trong trí não các em. Đồ chơi mang tính bạo lực được bố mẹ mua cho từ nhỏ, nay có tiền sẵn bố mẹ cho ăn sáng lại tiếp tục mua chơi như súng, kiếm, đao… Mặt khác hoàn cảnh gia đình một số học sinh trong gia đình bố mẹ luôn sử dụng bạo lực để giải quyết các mối quan hệ trong gia đình Về mặt tâm lý một số em bị sức ép như sức ép trong học tập …khi bị dồn nén các em không kiểm soát được cảm xúc đã bùng phát ra qua những hành động bạo lực. Tác động trực tiếp từ lối sống của một bộ phận thanh niên hư từ nơi khác đến, cùng với cách giải quyết mâu thuẫn giữa các thanh niên giữa các địa phương trong thời gian qua bằng vũ lực đã tác động tiêu cực đến suy nghĩ và hành động của các em. Công tác quản lý trong nhà trường hiện nay dường như vẫn còn thiên về hành chính và nặng thành tích. Những hoạt động giáo dục ngoại khóa chưa được quan tâm đúng mức, chưa đầu tư thỏa đáng. Phong trào “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” tuy đã có tác động làm tốt dần môi trường giáo dục nhưng chưa thực sự đi vào chiều sâu. Hình thức xử lý học sinh vi phạm hiện nay chưa thực sự hiệu quả. Việc “Nghiêm trị” là cần thiết, nhưng phải xem xét hình thức kỷ luật sao cho vừa có tác dụng răn đe, vừa khiến cho các em cảm thấy được quan tâm thực sự. Mối quan hệ thầy – trò ngày nay dường như đang có những khoảng cách. Đôi khi, thầy cô không còn là “tấm gương sáng” cho học sinh noi theo. Thêm vào đó, sự phối hợp giữa nhà trường – gia đình và xã hội còn lỏng lẽo, thiếu chặt chẽ. Cách cư xử nội tâm hay sự biểu lộ: Cách cư xử nội tâm phản ánh sự rút lui, ức chế, lo lắng hay chán nản. Do ít bộc lộ ra bên ngoài, những học sinh này thường không được các thầy, cô giáo trong trường chú ý tới. Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 7
Các yếu tố tâm lý cá nhân: Nhiều nghiên cứu cho thấy, một số yếu tố tâm lý cá nhân gắn liền với những mức độ gây hấn cao, và đây là dấu hiệu của các nguy cơ về bạo lực. Yếu tố môi trường gia đình: Môi trường gia đình được cho là có ảnh hưởng nhiều nhất tới hành vi ở học sinh. Hành vi bạo lực của cha mẹ, tính hung hãn và hiếu chiến của họ đều được trẻ em quan sát và ghi dấu ấn khi chúng sống trong môi trường gia đình. Việc tiếp xúc với bạo lực trên vô tuyến truyền hình và trò chơi game trực tuyến, ở một mức độ nào đó làm gia tăng tính hung hãn ở trẻ em, và sự hung hãn này lại có thể được đưa vào trường học. Như vậy, môi trường gia đình, tính cách, hành vi của cha mẹ là yếu tố chủ yếu tác động và có ảnh hưởng rất lớn tới hành vi, nhân cách của trẻ ngay từ rất sớm, lúc mới sinh ra cho đến tuổi trưởng thành. Yếu tố môi trường xung quanh và đời sống cộng đồng: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng môi trường xung quanh và đời sống cộng đồng cũng tạo bối cảnh cho hành vi bạo lực học đường. Các cộng đồng có tỷ lệ tội phạm và sử dụng ma túy cao thường tác động xấu đến nhân cách trẻ và lối sống không lành mạnh đó len lỏi vào học đường. Yếu tố môi trường trường học: Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra sự liên quan giữa môi trường trường học với hành vi bạo lực ở trường học. Đối với học sinh, thành tích học tập của các em tỉ lệ nghịch với hành động chống lại kỷ cương, quy định của nhà trường và xã hội. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề Giải pháp 1: Đối với giáo viên: Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên nắm rõ hoàn cảnh kinh tế, gia đình của từng học sinh; quan tâm, theo dõi tình hình học tập, rèn luyện của học sinh lớp mình; kịp thời phản ánh với nhà trường những biểu hiện tiêu cực của học sinh. Nếu giáo viên nắm được thông tin về khả năng xảy ra xung đột giữa hai hay nhiều học sinh, hãy trao đổi với ban giám hiệu nhà trường, đồng thời phối hợp tốt với gia đình để có thể có biện pháp ngăn chặn kịp thời. Giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm cần quan tâm gần gũi, nghe ngóng và trao đổi tình cảm với học trò, nhất là với các trò có khả năng sử dụng bạo lực để tìm ra nguyên nhân và có biện pháp khuyên giải phù hợp tạo bầu
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** không khí trong lớp đoàn kết, thương yêu và giúp nhau cùng tiến bộ thì sẽ ngăn ngừa được tình trạng bạo lực. Giáo viên cần phải tôn trọng học sinh, đối xử bình đẳng với tất cả học sinh. Định kiến, phân biệt trong lớp là một trong những nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo lực học đường. Vì vậy, giáo viên cần tránh định kiến và phân biệt đối xử trong lớp. Giáo viên cũng cần cương quyết không chấp nhận những học sinh có lời nói hoặc hành vi thể hiện sự định kiến hoặc gây chia rẽ trong lớp nhằm tạo ra trong lớp học môi trường an toàn và thân thiện giữa các học sinh. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên cần sử dụng kiến thức của môn học có liên quan như kiến thức về môi trường xã hội, về quan hệ giữa người với người... để giáo dục đạo đức cho học sinh. Bên cạnh đó, giáo viên phải kịp thời định hướng, điều chỉnh các hành vi của những em có xu hướng bạo lực vào các hoạt động tích cực của tập thể. Tạo điều kiện cho học sinh tham gia một cách tích cực vào các hoạt động trường, lớp, đặc biệt các hoạt động như giáo dục về sự bình đẳng, tư vấn, hòa giải cho học sinh...Đây là biện pháp quan trọng ngăn chặn bạo lực xảy ra trong nhà trường. Tổ chức các hoạt động nhằm tạo cho các em cơ hội thể hiện lòng yêu thương và tôn trọng người khác. Khi tham gia các hoạt động xã hội, mối quan hệ xã hội rộng mở, các em sẽ học hỏi và thiết lập các mối quan hệ tích cực cho sự phát triển tâm lý của các em. Giáo viên cần nâng cao khả năng nhận biết các dấu hiệu của bạo lực. Trước khi có hành động bạo lực, ở các học sinh sẽ có những biểu hiện nhất định và giáo viên nên nắm bắt những dấu hiệu này. Những dấu hiệu cảnh báo trước về bạo lực gồm: Đột nhiên có biểu hiện thiếu quan tâm, thờ ơ với xung quanh; Ám ảnh với các trò chơi bạo lực; Trầm cảm và tính khí thất thường, không ổn định; Không kiềm chế cảm xúc, sự tức giận của bản thân... Giáo viên tổ chức các buổi giáo dục về phòng chống bạo lực cho học sinh. Nếu có một vụ bạo lực học đường đang là tin tức được dư luận quan tâm, giáo viên nên tận dụng điều này để đưa nó vào lớp học của mình. Giáo Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 9
viên có thể tham lận với học sinh về những dấu hiệu cảnh báo của bạo lực, những việc nên làm khi phát hiện ra những dấu hiệu đó. Khuyến khích học sinh chia sẻ với bạn về những thông tin bạo lực. Hãy thể hiện cho học sinh biết bạn luôn sẵn sàng lắng nghe và là chỗ dựa tin cậy để các em có thể chia sẻ những mối quan tâm hoặc lo ngại về những hành vi bạo lực có thể xảy ra. Cởi mở với học sinh và luôn sẵn sàng lắng nghe các em là cơ sở để có thể phòng tránh bạo lực xảy ra. Giáo viên cần dạy cho học sinh cách thức giải quyết xung đột và kỹ năng làm chủ cảm xúc của mình. Nếu làm chủ được cảm xúc của mình chỉ sau một vài phút tức giận, học sinh sẽ không tiếp tục có hành vi bạo lực. Giáo viên cần lôi kéo sự tham gia của cha mẹ học sinh vào giải quyết vấn đề. Cũng như với các học sinh, giáo viên nên có sự liên hệ, tạo kênh thông tin để liên hệ, trao đổi một cách cởi mở với cha mẹ học sinh về vấn đề bạo lực với con cái họ. Giáo viên càng giữ mối liên hệ thường xuyên với cha mẹ học sinh thì càng đạt được hiệu quả cao trong giải quyết vấn đề bạo lực đối với các học sinh của mình. Giải pháp 2: Đối với nhà trường: Nhà trường cần phối hợp với gia đình và các tổ chức khác tạo điều kiện cho các em được bày tỏ lòng thương yêu và tôn trọng người khác, như tham gia các hoạt động tập thể đi thăm các gia đình thương binh liệt sĩ, thăm người ốm đau hay các trại trẻ mồ côi, trại dưỡng lão...để các em biết được giá trị cao cả của lòng yêu thương và sự chia sẻ. Nhà trường cần chú trọng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, kỷ luật nền nếp học đường, tinh thần trách nhiệm, làm từ thiện, nhân đạo...thông qua các giờ sinh hoạt chủ nhiệm, chào cờ, ngoại khóa... Thành lâp Tổ trật tự trường học, định kỳ hoặc đột xuất, họp với giáo viên chủ nhiệm, ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường, lớp...để phân tích những tác hại của việc vi phạm nội quy nhà trường, pháp luật nói chung, bạo lực học đường nói riêng đối với mỗi học sinh để từ đó thống nhất biện pháp giáo dục. Giúp học sinh nhận ra và sửa chữa khuyết điểm và thực hiện tốt nội quy trước thầy cô giáo, gia đình và chính quyền địa phương. Kiên quyết xử lý những trường hợp vi phạm đã nhiều lần giáo dục nhưng không tiến bộ.
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** Tổ chức tư vấn tâm lý cho học sinh trong trường. Tổ tư vấn tâm lý gồm những thầy, cô giáo có kinh nghiệm giáo dục, hiểu biết về tâm lý lứa tuổi, pháp luật nhà nước, đạo đức, chuẩn mực xã hội... Xây dựng hộp thư “Điều em muốn nói” để các học sinh phản ánh những tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của các em. Hiệu trưởng trực tiếp, thường xuyên xử lý thông tin từ hộp thư và bảo mật thông tin do các em cung cấp. Phát huy vai trò của sao đỏ nhà trường trong giáo dục học sinh. Lựa chọn, phân công các học sinh chăm ngoan, có uy tín, có ý thức trách nhiệm để tham gia giúp đỡ bạn bè. Tổ chức và yêu cầu giáo viên nhất là tổng phụ trách, giáo viên trực ban, giáo viên chủ nhiệm hàng ngày nhất là các giờ ra chơi hãy ra ngoài để quan sát học sinh, để biết những trò chơi, những hoạt động của học sinh, để biết học sinh mình với học sinh khác. Nhà trường cần trao trách nhiệm và đặt niềm tin nơi học sinh. Ngay từ đầu năm học nên đưa ra các nội quy cụ thể để xây dựng nền nếp trường lớp và môi trường học tập thân thiện, tích cực. Giáo viên phối hợp với học sinh trong lớp phân công trách nhiệm cho các thành viên trong lớp để các em thấy rõ mình có trách nhiệm xây dựng tập thể lớp đoàn kết, vững mạnh. Nhà trường tổ chức các buổi giao lưu rộng rãi giữa các lớp, các trường, các tổ chức, đoàn thể. Trong lớp, tổ chức các buổi sinh hoạt tập thể, đi tham quan, dã ngoại để giáo dục tinh thần tập thể cho mỗi học sinh. Tổ chức các buổi giao lưu văn nghệ, thể dục thể thao giữa các lớp trong toàn khối, toàn trường để các em hiểu và gần gũi nhau hơn. Nhà trường cần phối hợp với chính quyền, cộng đồng dân cư, các ban ngành, đoàn thể tạo nhiều sân chơi nhằm giúp các em thư giãn và có điều kiện giao lưu, gần gũi, thân thiện với nhau qua các hoạt động phong trào, các chương trình ngoại khóa như: thành lập các câu lạc bộ theo sở thích; tổ chức các buổi sinh hoạt chủ điểm nhân cacsc ngày lễ; tổ chức các hội thi...Chính những hoạt động trên đã giảm bớt những căng thẳng trong học tập, gắn kết các em lại với nhau, tạo sự thân thiện, gần gũi. Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 11
Giáo dục học sinh không có những cái nhìn định kiến, nói với các em hãy bỏ tất cả những định kiến bên ngoài lớp học và tạo cho lớp học là nơi an toàn để các em bày tỏ suy nghĩ và có các cuộc thảo luận. Bồi dưỡng cho các lực lượng làm công tác giáo dục nhận biết được những dấu hiệu cảnh báo ở học sinh trước những bạo lực có thể xảy ra. Hãy lắng nghe học sinh nói về bạo lực học đường, hãy cởi mở để đón nhận các em Hãy dân chủ thảo luận việc ngăn chặn bạo lực với học sinh, hãy sử dụng học sinh là lực lượng chính ngăn ngừa bạo lực, tổ chức để học sinh được tham gia và giáo viên hãy tham gia vào tổ chức của các em để giúp đỡ các em trong công tác. Tổ chức các buổi nói chuyện hướng dẫn những giải pháp và kỹ năng kiểm soát những cơn tức giận, hướng dẫn các em cách xử lý xung đột, cách giải quyết những bất đồng không cần đến bạo lực. Tạo niềm tin cho học sinh khi giáo viên giải quyết mâu thuẫn giữa các em. Giải pháp 3: Đối với gia đình: Gia đình là nôi nuôi dưỡng các em từ nhỏ, bố mẹ sẽ là những người thầy đầu tiên dẫn dắt các em bước vào đời. Nhưng hiện nay, có rất nhiều gia đình phó mặc việc dạy bảo con cái cho thầy cô và nhà trường. Nhiều bậc cha mẹ chỉ mải lo làm giàu mà không có thời gian dành cho gia đình, không có bữa cơm chung, không có giờ sinh hoạt chung, tư vấn cho con cái như một người thầy, như một người bạn. Chỉ lo cung cấp về tiền bạc thôi thì không thể nào đảm bảo sự trưởng thành về nhân cách cho con em mình. Đó là một trong những nguyên nhân sâu xa khiến các em dễ chán nản, luôn có cảm giác thiếu tình yêu thương từ gia đình nên hành động nông nổi, phó mặc bản thân soosngs lối sống buông thả. Vì vậy cha mẹ cần quan tâm chăm sóc con, là tấm gương tốt cho con cái. Để cùng với nhà trường giáo dục con cái, cha mẹ phải là người có kiến thức. Kiến thức ở đây có thể từ kinh nghiệm, có thể qua học tập trong sách vở và trong cuộc sống. Tuy nhiên, dù kiến thức nào thì cha mẹ cũng phải biết lựa chọn những vấn đề phù hợp với yêu cầu của xã hội, phù hợp với hoàn cảnh và tâm lý lứa tuổi, phù hợp với đặc điểm của từng đứa trẻ. Cha mẹ phải cập nhật thông tin, nắm bắt được nhu cầu tâm lý của con mình, có phương pháp
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** giáo dục phù hợp với từng em và cần thường xuyên quan tâm, chăm sóc con cái. Trong thực tế vẫn còn những gia đình thể hiện sự quan tâm con không đúng cách hoặc thiếu sự quan tâm là nguyên nhân dẫn đến việc làm hư hỏng các em. Cha mẹ phải là người bạn luôn gần gũi, tôn trọng, lắng nghe con tâm sự, chia sẻ, luôn sẵn sàng hỗ trợ, tư vấn, giúp đỡ con vượt qua những khó khăn. Dành chút thời gian quan tâm tới con em mình và cùng thầy cô, nhà trường tạo dựng cho các em những hành trang vững chắc bước vào đời. Đó là điều cần và đủ cho thế hệ tương lai đang có xu hướng trệch đường. Cha mẹ cố gắng trở thành người bạn của con. Muốn con không trở thành nạn nhân của nạn bạo lực học đường, người làm cha mẹ phải dành nhiều thời gian cho con, quan tâm tới con thường xuyên. Các bậc cha mẹ cần cố gắng trở thành người bạn lớn của con, khơi gợi, trò chuyện với con về vấn đề học tập, bạn bè, thầy cô ở trường. Phải làm thế nào cho con tin tưởng và tạo được một không khí gia đình thật cởi mở, ấm cúng. Có như thế khi gặp mâu thuẫn với bạn bè, chúng mới không giấu nhẹm mọi việc trước cha mẹ và các bậc cha mẹ mới có khả năng phòng ngừa bạo lực từ xa. Cha mẹ phải là tấm gương tốt. Cách hành xử của cha mẹ với nhau, cách ứng xử của cha mẹ với những người xung quanh có ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành nhân cách đứa trẻ. Những người làm cha mẹ phải gương mẫu trong giao tiếp, ứng xử; biết kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình, không có hành vi bạo lực với nhau, với con cái và mọi người xung quanh. Gia đình phải được xây dựng trên cơ sở bình đẳng, tiến bộ, cha mẹ phải bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau. Cha mẹ phải thường xuyên liên lạc và phối hợp với nhà trường. Cha mẹ thường xuyên liên lạc và phối hợp chặt chẽ, tích cực với nhà trường và cộng đồng trong việc giáo dục con. Việc trao đổi thông tin giữa nhà trường – gia đình là rất cần thiết trong việc giáo dục, định hướng sự phát triển cho các em học sinh để tránh những hành vi bạo lực ở các em. IV. Tính mới của giải pháp. Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 13
Khi vận dụng các giải pháp và biện pháp này vào thực tế nhằm giải quyết triệt để vấn nạn bạo lực học đường xảy ra trong nhà trường nói chung và trường Tiểu học nói riêng. Trong các biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường trong trường Tiểu học, các biện pháp khi vận dụng phải kết hợp một cách linh hoạt và nhuần nhuyễn, phải có mối quan hệ giữa các biện pháp để hiệu quả đạt cao nhất. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh cần phải có sự phối hợp giữa gia đình – nhà trường –Xã hội, trong các biện pháp ở trên các biện pháp đối với giáo viên là then chốt, đối với gia đình và nhà trường đều nắm vai trò rất quan trọng. Nếu khi vận dụng các giải pháp, biện pháp vào không có sự kết hợp, giữa các giải pháp và biện pháp không có mối quan hệ với nhau thì kết quả, hiệu quả thu được sẽ không cao. V. Hiệu quả SKKN Nhờ những giải pháp, biện pháp trên hàng ngày, hàng tuần giáo viên chủ nhiệm, nhà trường nhận được nhiều thông tin của học sinh về nhiều mặt trong đó có những thông tin về hiện tượng học sinh mâu thuẫn có khả năng đánh nhau để nhà trường kịp thời can thiệp giải quyết. Với sự kiên quyết trong thực hiện các giải pháp trên, vì vậy trong những năm qua trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ đã đạt được nhiều thành tích trên các mặt công tác: Tập thể cán bộ, giáo viên đoàn kết, thân ái, có trách nhiệm cao trong công tác giáo dục và giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Học sinh chăm học, ngoan hơn. ( Mặc dù vẫn còn những xích mích nho nhỏ) nhưng không có hiện tượng “ Bạo lực học đường” xảy ra. Môi trường giáo dục của nhà trường được tốt lên, cảnh quan được cải thiện rất nhiều, chất lượng dạy và học ngày càng tăng. Các phong trào thi đua được các cấp, các ngành và chính quyền địa phương đánh giá cao. Đề tài này có thể được vận dụng có hiệu quả trong các trường tiểu học nói chung và vận dụng vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa, sinh hoạt lớp… Do sự quản lý chặt chẽ lại có sự quan tâm của các cấp, các ngành nên việc giáo dục phẩm chất cho học sinh đã có tiến bộ ngày càng tốt. + Kết quả xếp loại về phẩm chất của học sinh trường tiểu học Hoàng Văn Thụ trong năm học 2017 – 2018 và Học kì I năm học 2018 – 2019 như sau: Năm Tổng Kết quả xếp loại phẩm chất học số học T Đ CĐ/CCG
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** SL TL SL TL SL TL sinh Đầu năm 2017 372 334 89,8% 38 10,2% 2018 Cuối năm 2017 370 361 97,6% 09 2,4% 2018 Đầu năm 2018 368 335 91,1 33 8,9 2019 Cuối Học kì I năm 369 215 58,3% 148 40,1% 6 1,6% 2018 2019 Số vụ đánh nhau chửi nhau do đùa nhau đã giảm đi rõ rệt. Như vậy qua một học kỳ thực hiện đồng bộ các giải pháp, các biện pháp phòng chống bạo lực học đường đã đạt được kết quả đáng phấn khởi, không còn hiện tượng gây gỗ đánh nhau trong trường học. III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận: Trên đây là một số giải pháp, biện pháp của bản thân trong việc phòng chống “Bạo lực học đường” đã được tập thể giáo viên và học sinh nhà trường thực hiện đồng nhất từ năm học 2017 2018 đến nay, phong trào này được dư luận xã hội đồng tình và phối hợp giúp đỡ và động viên, vì vậy trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ được đánh giá là một điểm sáng trong ngành Giáo dục và Đào tạo Krông Ana, góp phần cho sự nghiệp Giáo dục ở địa phương ngày càng phát triển. Công tác giáo dục đạo đức học sinh nhất là học sinh chưa ngoan thường sử dụng vũ lực cần có sự quan tâm của Đảng, chính quyền các cấp, các ngành quản lý tốt sinh hoạt văn hoá cho lành mạnh. Công tác giáo dục cho thế hệ trẻ ngày nay vô cùng phức tạp đòi hỏi quản lý công tác giáo dục đạo đức học sinh đặc biệt học sinh chưa ngoan phải tiến hành thường xuyên liên tục. Phải linh hoạt năng động áp dụng nhiều biện pháp cho phù hợp với hoàn cảnh cụ thể với từng loại đối tượng. Có như vậy mới đào tạo cho xã hội lớp người mang Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 15
đầy đủ nhân cách của con người Việt Nam : Nhân, nghĩa, dũng, lễ, trí, tín trong thời đại ngày nay. 2. Kiến Nghị Để phòng, chống “Bạo lực học đường” ngày càng hiệu quả, góp phần cho môi trường giáo dục ngày càng tốt hơn. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo:: Tổ chức hội thảo chuyên đề cho các trường về “công tác chủ nhiệm lớp”. Tổ chức cuộc thi phòng chống bạo lực học đường cho học sinh, mở các lớp về kỹ năng sống cho học sinh trong các dịp hè và các hoạt động ngoại khóa phong phú. Cần có các văn bản quy định để quản lý tốt hơn các dịch vụ vui chơi, đặc biệt là các cửa hàng Internet, các trò chơi mang tính bạo lực, quy định thời gian mở cửa, đóng cửa của các quán Internet nhằm giảm tình trạng các em chơi khuya. Chính quyền các cấp quản lý chặt chẽ ngăn chặn các loại văn hoá phẩm mang tính bạo lực, nghiêm cấm việc buôn bán các thứ đồ chơi có tính bạo lực. Ngành viễn thông quản lý không cho chơi trò chơi điện tử mang tính bạo lực. Nhà trường và cộng đồng xã hội cần tạo một môi trường an toàn xung quanh nhà trường. Cần có sự phối hợp các cấp các ngành, tạo sự đồng thuận giữa các lực lượng giáo dục. Dur Kmăl, ngày 22 tháng 4 năm 2019 NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN Đinh Văn Cường NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………...........................................................................................
** Một số biện pháp phòng chống bạo lực học đường trong trường tiểu học ** CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN (Ký, ghi rõ họ tên) NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………........................................................................................... CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN (Ký, ghi rõ họ tên) Người viết SKKN: Đinh Văn Cường – Trường TH Hoàng Văn Thụ 17
TÀI LIỆU THAM KHẢO Tìm hiểu qua các loại sách báo. Tìm hiểu tình hình của một số trường trên địa bàn thị trấn. Tìm hiểu thực tế nhà trường và của địa phương. Giáo dục kỹ năng phòng chống Bạo lực học đường và tệ nạn xã hội cho học sinh tiểu học – NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. Kỹ năng và các tình huống ứng xử sư phạm NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. Tâm lý học lứa tuổi NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.