Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp tổ chức các hoạt động Đội theo hướng trải nghiệm sáng tạo cho học sinh Tiểu học

Chia sẻ: Tomjerry004 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Điểm mới của đề tài này là đánh giá được một số mặt trong cách thức tổ chức hoạt động trên cơ sở thực tế tại nhà trường. Đề xuất được một số hệ thống giải pháp mới phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương trên cơ sở thực tiễn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp tổ chức các hoạt động Đội theo hướng trải nghiệm sáng tạo cho học sinh Tiểu học

1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Mục đích giáo dục hiện nay của chúng ta là đào tạo những con người phát triển toàn diện, những con người có đủ năng lực cần thiết, đáp ứng sự đỏi hỏi của cuộc sống hiện đại.Việc giáo dục một con người toàn diện không chỉ giáo dục cho các em có đạo đức tốt, có trình độ hiểu biết, nắm chắc các kiến thức khoa học và xã hội, có sức khoẻ, biết lao động, sẵn sàng lao động mà còn phải giáo dục cho các em co ky năng sông tôt h ́ ̃ ́ ́ ơn va tr ̀ ở thanh con ng ̀ ươi linh hoat, sang tao, co văn ̀ ̣ ́ ̣ ́ ́ ử ly cac tinh huông môt cach đung đăn, khoa hoc h hoa. Biêt x ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ́ ́ ́ ̣ ợp với đao ly ng ̣ ́ ười ̣ Viêt Nam. Giup các em thich ́ ́ ưng v ́ ơi cuôc sông xa hôi hiên tai, v ́ ̣ ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ơi nh ́ ưng tac đông ̃ ́ ̣ ̉ ự nhiên, xa hôi. Thuc đây cac em hoc sinh tham gia cac hoat đông mang tinh xa cua t ̃ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ́ ̣ ̣ ́ ̃ ̣ ́ ́ ực, han chê nhân tô tiêu c hôi, phat huy nhân tô tich c ́ ̣ ́ ́ ực, xây dựng môi trường sông ́ ̣ ́ ực ở đia ph thân thiên, tich c ̣ ương. Đap ́ ứng muc tiêu giao duc toan diên; phu h ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ợp vơi quan điêm giao d ́ ̉ ́ ục đo la: Hoc đê biêt; hoc đê lam; hoc đê tôn tai; hoc đê chung ́ ̀ ̣ ̉ ́ ̣ ̉ ̀ ̣ ̉ ̀ ̣ ̣ ̉ sông. ́ Học tập là hoạt động chủ đạo của học sinh. Song thực tế lứa tuổi học sinh bậc Tiểu học có những đặc điểm tâm sinh lí rất quan trọng trong việc hình thành nhân cách con người. Ở lứa tuổi này, các em thường ham hoạt động, rất năng động và đặc biệt là ở giai đoạn luôn muốn tự lập, muốn khẳng định mình. Do vậy, quá trình giáo dục đối với lứa tuổi thiếu niên có nhiều thú vị nhưng cũng không ít phức tạp, đòi hỏi sự khéo léo, kịp thời và đúng đắn, lôi cuốn các em vào hoạt động nhằm khuynh hướng tự lập của các em thành những tính sáng tạo và ý thức học tập tốt. Muốn phát triển toàn diện cho học sinh thì phải thực hiện đồng bộ giữa các hoạt động trải nghiệm sáng tạo thông qua các hoạt động văn hoá xã hội, và vui chơi giải trí có mối quan hệ hữu cơ với công tác giáo dục trong giờ lên lớp, các hoạt động văn hoá xã hội, vui chơi giải trí bao gồm các hoạt động trải nghiệm sáng tạo do Nhà trường và Liên đội tổ chức và thực hiện. Tâm lý học đã chỉ ra rằng ''Nhân cách chỉ có thể hình thành thông qua các loại hình hoạt động phong phú đa dạng''. Trong khi đó các giờ học trên lớp của học sinh chỉ được hoạt động có một mặt đó là học tập. Như vậy chỉ giáo dục các em học tập trong lớp là chưa đủ mà cần phải mở rộng ra ngoài lớp học. Có như vậy các em mới phát triển toàn dịên. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo ở trường Tiểu học trong những năm qua đã có nhiều sự chuyển biến rõ nét, đã được các cấp quản lý giáo dục, các trường, đội
{2} ngũ giáo viên cũng như được cộng đồng quan tâm và có các giải pháp tích cực nhằm nâng cao chất lượng hoạt động. Hệ thống văn bản chỉ đạo cũng đã đề cập nhiều đến việc tổ chức Hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Đặc biệt là phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” đã thể hiện qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo và đã tạo nên những sân chơi bổ ích cho các em, đồng thời thông qua những hoạt động trò chơi tương tác, trò chơi dân gian, trò chơi vận động, tham quan các di tích lịch sử, tham gia dọn vệ sinh bảo vệ môi trường... để từ đó xây dựng và hình thành cho học sinh tinh thần chia sẻ, ý thức trách nhiệm, những kỹ năng tích cực trong việc học tập và rèn luyện một cách linh hoạt. Nhằm từng bước giúp cho các em xây dựng hành vi thói quen tốt trong môi trường hoạt động cụ thể và điều chỉnh hành vi thói quen đúng theo phương châm giáo dục: “Sống an toàn, sống khoẻ, sống lành mạnh, sống có ích, sống vui tươi”, qua đó giúp các em nắm những điều cơ bản trong bài học ở sách giáo khoa, biết vận dụng vào thực tế, đồng thời có hiểu biết, thể hiện hành vi thói quen ứng xử xã hội sao cho có văn hoá, chấp hành luật pháp, trở thành con người có thể thích ứng với nhiều hoàn cảnh và điều kiện khác nhau trong cuộc sống. Vậy phải tổ chức như thế nào để các em ngày càng tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo? Đây là điều mà mỗi giáo viên có tâm huyết đều phải trăn trở, với cương vị là giáo viên Tổng phụ trách Đội tôi đã trăn trở làm thế nào để học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo có hiệu quả, đó chính là lí do mà bản thân tôi chọn đề tài “Một số biện pháp tổ chức các hoạt động Đội theo hướng trải nghiệm sáng tạo cho học sinh Tiểu học ” để nghiên cứu. 1.2. Điểm mới của đề tài Tổ chức các hoạt động trải nghiệm, sáng tạo đã được nhiều người công tác trong lĩnh vực giáo dục nghiên cứu và quan tâm nhưng vẫn có thể nói là một vấn đề còn mang tính mới mẻ. Điểm mới của đề tài này là đánh giá được một số mặt trong cách thức tổ chức hoạt động trên cơ sở thực tế tại nhà trường. Đề xuất được một số hệ thống giải pháp mới phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương trên cơ sở thực tiễn. Từ đó hình thành cho Đội viên nhi đồng có ý thức tham gia tốt các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của nhà trường, Liên đội đề ra theo hướng giúp học sinh thực sự trải nghiệm, được trực tiếp xây dựng hoạt động và tham gia vào hoạt động tại trường. Tạo cơ hội thuận lợi để học sinh thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức góp
{3} phần tạo một nền tảng vững chắc, một nền tảng tốt cho các em trong cuộc sống về sau này. 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. Thực trạng việc tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của học sinh tại đơn vị 2.1.1. Thuận lợi Trường Tiểu học nơi tôi công tác được xây dựng trên địa bàn thuộc xã vùng giữa, nằm ngay trục đường chính nối lưu thông với và các trục đường liên Huyện liên xã. Cơ sở vật chất khang trang, hai dãy nhà tầng với 10 phòng học dành cho 10 lớp học hai buổi/ngày với gần 300 học sinh. Quang cảnh trường có hàng rào cổng sắt trồng nhiều cây xanh, sân chơi rộng rãi thoáng mát, tạo được điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Đội ngũ cán bộ Giáo viên – viên chức toàn trường là 23, trong đó cán bộ quản lý Ban giám hiệu nhà trường là 02 đ/c. GV đạt chuẩn có trình độ đại học 18 người; trình độ Cao đẳng sư phạm: 03 người. Giáo viên chủ nhiệm lớp đều là những giáo viên nồng cốt, có tinh thần trách nhiệm cao, hàng năm đều đạt danh hiệu là Chiến sĩ thi đua cơ sở, giáo viên dạy giỏi các cấp có lòng yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình năng nổ, tự học tự rèn, tham gia nghiên cứu tài liệu sách báo, học tập các khóa bồi dưỡng thường xuyên, thao giảng dự giờ để trao đổi kinh nghiệm để nâng cao trình độ chuyên môn. Các em học sinh ngoan, ham thích các hoạt động của Đội và thực hiện các hoạt động Đội một cách hăng hái, tự nguyện. Các hoạt động Đội đa dạng, tạo được không khí vui vẻ, luôn giúp các em thể hiện khả năng mà không bị ràng buộc bởi những kiến thức cứng nhắc, các em được tham gia các trò chơi, các cuộc thi, tìm hiểu thêm về các lĩnh vực, các kiến thức… chính vì thế mà tinh thần đoàn kết giữa các học sinh với nhau càng tăng thêm khiến các em càng cố gắng hơn nữa trong học tập và các hoạt động, các em luôn được tuyên dương nên niềm vui nối tiếp niềm vui làm các em hăng say hơn. Được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện của Chi bộ, Ban Giám hiệu nhà trường, Công đoàn luôn giúp đỡ trong nhiều hoạt động; sự quan tâm của các cấp lãnh đạo chính quyền địa phương; sự chỉ đạo trực tiếp của Phòng Giáo dục Đào tạo và các ban ngành đoàn thể nhất là Hội phụ huynh học sinh đã hỗ trợ cho việc dạy học và tổ chức các hoạt động về công tác giáo dục hoạt động trải nghiệm sáng tạo đạt hiệu quả. Bên cạnh đó được sự hướng dẫn, chỉ đạo, phối hợp chặt
{4} chẽ từ phía Hội đồng đội xã, huyện và Phòng giáo dục nên đã tạo rất nhiều thuận lợi cho các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của Liên đội. 2.1.2. Khó khăn Bên cạnh những thuận lợi cơ bản đó còn có những khó khăn như: Đa phần các em là con em nông thôn và lao động tự do, cuộc sống vật chất của con em địa phương cũng ở mức thấp gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày cũng nh ư hạn chế khả năng tiếp cận với những thành tựu của cuộc sống mới. Trình độ nhận thức của Đội viên chưa được đồng đều. Việc xây dựng kế hoạch, chương trình dạy học hiện nay khá kín về thời lượng. Bên cạnh đó, phải kể đến yếu tố không gian, địa lí. Thông thường, các địa điểm như khu di tích, bảo tàng, các địa danh hay các khu sản xuất, nông trại thường khá xa trường học. Đồng thời, yếu tố kinh phí thực hiện là khó khăn không nhỏ. Một yếu tố quan trọng phải kể đến, khi tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nếu không có sự chuẩn bị về tâm lí và phương pháp, các em học sinh dễ bị rơi vào sự thụ động khi tiếp cận đối tượng trải nghiệm hoặc sẽ biến buổi học trải nghiệm thành một chuyến tham quan. Mặt khác nhà trường còn nhiều khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo như: Địa bàn dân cư rộng cho nên việc quản lý chuyên môn cũng như tổ chức các hoạt động cho học sinh còn hạn chế. Cơ sở vật chất nhà trường phục vụ cho công tác hoạt động tập thể còn hạn chế. Kinh tế địa phương còn khó khăn. Một số phụ huynh còn có những quan niệm chưa đúng về hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Họ chưa thấy rằng cùng với hoạt động học tập thì việc tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cũng là một nhiệm vụ, một quyền lợi để đáp ứng những nhu cầu thiết yếu của mỗi học sinh. 2.1.3. Khảo sát tình hình thực tế về trải nghiệm sáng tạo của học sinh ở Liên đội nơi công tác Đối với Trường nơi tôi công tác, từ lâu hoạt động Đội trong nhà trường và ngoài nhà trường đã thực sự được coi trọng và là một hoạt động không thể thiếu trong suốt những năm học qua. Do đó Liên đội luôn được lãnh đạo nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi cả về kinh phí lẫn thời gian cho các hoạt động tuyên truyền, giáo dục của Liên Đội. Những năm học gần đây Đội viên Nhi đồng luôn chấp hành tốt các hoạt động do cấp trên triển khai, góp phần đạt tiêu chí thi đua
{5} để công nhận là Liên đội vững mạnh xuất sắc cấp Huyện và được Ban chấp hành Huyện đoàn tặng giấy khen nhiều năm liền. Trước khi thực hiện sáng kiến tôi đã khảo sát các em bằng cách: (Đối với học sinh lớp 1,2): Yêu cầu các em đứng lên trước lớp 15 phút đầu giờ để nói về bản thân mình. (Đối với học sinh lớp 3): Yêu cầu các em đứng lên trước lớp 15 phút đầu giờ để kể về bản thân mình và kể về gia đình mình (Đối với học sinh lớp 4, 5): Yêu cầu các em đứng lên trước lớp 15 phút đầu giờ * Yêu cầu học sinh phải đạt được : Đối với học sinh lớp 1, 2 phải nói được: Họ và tên học sinh? Năm nay bao nhiêu tuổi? Hiện đang sống ở đâu? Sở thích của các em? Khi nói phải tự nhiên, tự tin. Đối với học sinh lớp 3 phải nói được: 5 yêu cầu của lớp 1,2. Nói được gia đình mình có mấy người? Các thành viên trong gia đình làm nghề gì? Gia đình mình sống như thế nào? Đối với học sinh lớp 4,5 phải nói được: Không khí nơi em đang sinh sống có trong lành không? Nếu không khí có trong lành thì tại sao? Nếu không khí không trong lành thì tại sao? Em phải làm gì để bảo vệ môi trư ờng không khí trong lành đó? Em phải làm những gì để môi trường nơi em đang sinh sống được trở nên trong lành? Khi nói phải bình tĩnh, tự nhiên. Thực tế cho thấy tâm lí của học sinh là hiếu động, thích vui chơi, thích hoạt động tập thể nhưng giáo viên giảng dạy ở trên lớp chưa tổ chức được các trò chơi bổ ích trong giờ học mà hầu như chỉ cung cấp cho các em kiến thức, kĩ năng nên học sinh thấy rất miệt mỏi, nhàm chán. Mặt khác một số bậc cha mẹ học sinh bắt ép con mình học quá nhiều, quá tải và sợ con mình thua kém bạn bè, không dành thời gian cho con cái vui chơi giải trí. Nhiều gia đình kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, ngoài giờ học trên lớp về nhà các em còn phải làm rất nhiều việc như: cắt cỏ, chăn trâu, trông em ... nên không tham gia được các hoạt động vui chơi có ích. Hầu như học sinh chỉ học lý thuyết suông, ít có sự trải nghiệm thực tế hay vận dụng kiến thức thực tế của bản thân vào các hoạt động; từ đó đã ảnh hưởng đến việc hình thành năng lực, phẩm chất cần thiết của học sinh. Vì thế hầu hết học sinh rất ngại giao tiếp, rụt rè, nhút nhát chưa mạnh dạn tự tin khi đứng trước đông người. Những vấn đề này được thể hiện qua bảng thống kê dưới đây: BẢNG ĐÁNH GIÁ YÊU CẦU CẦN ĐẠT KHI THAM GIA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH
{6} (Khảo sát vào đầu học kì I trên 287 học sinh của nhà trường – Đánh giá theo yêu cầu cần đạt của Sách Hoạt động trải nghiệm) Cần cố Tốt Đạt Năng lực/ Phẩm chất gắng SL % SL % SL % Phẩm chất Yêu nước 198 68.9 55 19.2 0 0 Nhân ái 198 68.9 34 11.8 0 0 Chăm chỉ 164 57.2 67 23.3 56 19.5 Trung thực 215 79.4 55 15.3 17 5.9 Trách nhiệm 167 58.2 64 22.3 56 19.5 Năng lực Hiểu biết về bản thân và môi trường 126 43.9 114 39.7 47 16.4 sống Kĩ năng điều chỉnh bản thân và đáp ứng 118 41.1 95 33.1 74 25.8 với sự thay đổi Kĩ năng lập kế hoạch 122 42.5 72 25.1 93 32.4 Kĩ năng thực hiện kế hoạch và điều 108 37.6 85 29.6 94 32.8 chỉnh hoạt động Kĩ năng đánh giá hoạt động 142 49.5 78 27.2 67 23.3 Hiểu biết về nghề nghiệp 122 42.5 55 19.2 110 38.3 Đứng trước những hạn chế thực tại của đơn vị, căn cứ vào từng chủ điểm hoạt động do Hội đồng Đội đề ra và kế hoạch khung ban hành của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện trong năm học, tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoại khoá nhằm tạo cho các em có sự say mê, yêu thích, tích cực tham gia các hoạt động của Liên đội và các cấp tổ chức, mạnh dạn, tự tin trình bày trước tập thể nhằm khắc phục hiện trạng trên. 2.2. Một số biện pháp tổ chức các hoạt động Đội theo hướng trải nghiệm sáng tạo cho học sinh Tiểu học 2.2.1. Biện pháp 1: Làm tốt công tác tham mưu trong việc tổ chức các hoạt động Đội Vào đầu năm học, tôi chủ động tham mưu với Chi bộ, Ban giám hiệu nhà trường về các biện pháp, các hoạt động, chỉ ra các mặt mạnh, khắc phục những điểm yếu, để có cách làm phù hợp. Chính từ những việc làm này đã được ban giám hiệu nhiệt tình ủng hộ tạo điều kiện bố trí thời gian và kinh phí cho các hoạt động.
{7} Ngoài ra, tôi còn tham mưu và bàn bạc cụ thể với Đoàn thanh niên Xã để cử Đoàn viên Chi đoàn các thôn tham gia tổ chức các hoạt động vui chơi cho các em tại địa phương. Hàng tuần, hàng tháng, sinh hoạt dưới cờ Tổng phụ trách Đội tổ chức cho các em tiến hành một số hoạt động lớn theo chủ đề, chủ điểm như tìm hiểu về ngày truyền thống 20/10,20/11, 22/12, tìm hiểu về di tích lịch sữ địa phương…. Đồng thời, thông qua các kênh thông tin điện tử của Nhà trường, của Liên đội đã tiến hành tuyên truyền theo chủ đề chủ điểm cho toàn thể các em học sinh trong nhà trường như: Tuyên truyền măng non trong Liên đội và trên địa bàn dân cư 2 lần/tháng. 2.2.2. Biện pháp 2: Tổ chức và duy trì tốt Hội đồng tự quản của học sinh trong các hoạt động của Liên đội Để làm tốt được điều này, chúng ta đặc biệt chú ý đến các đối tượng là giáo viên trẻ có năng lực, có giọng hát hay, có sức khoẻ và nhanh nhẹn...Trong quá trình tổ chức các hoạt động vui chơi, thường có một người đóng vai trò trung tâm để điều khiển hướng dẫn thu hút người chơi, là trọng tài của cuộc chơi. Người đó được gọi là người quản trò. Để mỗi hoạt động, mỗi trò chơi là điều mới mẻ nhằm hướng học sinh vào hoạt động một cách sôi nổi và hào hứng, tự tin thì người quản trò phải nói năng, diễn đạt ngắn gọn, rõ ràng, mạch lạc, vui tươi. Đặc biệt là phải kiên trì để trở thành hạt nhân linh hồn của các hoạt động. Nghĩa là phải hăng hái, gây không khí hứng thú sôi động cho cuộc chơi. Nhưng người quản trò cũng phải biết dừng lại đúng lúc, khi các em còn đang ( thèm thèm) có như thế lần hoạt động sau sẽ có hứng thú và mong muốn được chơi. Người quản trò phải biết kết hợp hài hoà giữa nói và thực hiện động tác và có khả năng nói như người kể chuyện. Ngoài ra quản trò cần có giọng nói to, dõng dạc, thể hiện được sức mạnh truyền cảm làm rung động tâm hồn các em. Nếu kết hợp tốt được giọng điệu và nét mặt vui tươi hài hước thì hoạt động vui chơi sẽ có tác dụng rất nhiều. 2.2.3. Biện pháp 3: Phát huy vai trò của phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội trong việc tổ chức các hoạt động Trong nhà trường Tiểu học hiện nay, nhiệm vụ phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội đều được giao cho giáo viên chủ nhiệm lớp. Vì vậy, phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội có vai trò, chức năng và nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội là
{8} người trực tiếp chỉ đạo, cố vấn và giúp các em hoàn thành được những kỹ năng cơ bản như: Kỹ năng giao tiếp, hoạt động, tự nhận thức bản thân mình, kỹ năng xây dựng quan hệ cá nhân. Để nâng cao chất lượng hoạt động trải nghiệm sáng tạo một cách toàn diện và đồng bộ phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội cần: Giáo dục cho thiếu nhi có một thái độ đúng đắn đối với chương trình hoạt động trải nghiệm sáng tạo: Cung cấp sẵn chủ đề và nội dung hoạt động. Không chỉ chú ý đến đối tượng học sinh mà cần phải chú ý đến nối quan hệ với gia đình – xã hội để phối hợp có hiệu quả trong việc học tập của các em. Phát huy vai trò của Ban chỉ huy Đội trong việc chọn lựa, đề cử, giao nhiệm vụ cho các thành viên trong Chi đội tổ chức thực hiện theo kế hoạch của phụ trách Nhi đồng, phụ trách Chi đội. Để hoạt động trải nghiệm sáng tạo thực sự là một sân chơi bổ ích, đầy thú vị của học sinh, phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội phải hướng dẫn, chỉ đạo, cố vấn các em thực hiện tốt. Yếu tố quyết định là sự nỗ lực của các em, sự định hướng của phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội hay nói cách khác là đội ngũ giáo viên chủ nhiệm. 2.2.4. Biện pháp 4: Tạo cơ hội cho tất cả học sinh tham gia vào cả quá trình trải nghiệm sáng tạo Hoạt động giáo dục phải tạo cơ hội cho học sinh phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác và sáng tạo của bản thân học sinh. Hoạt động có khả năng huy động sự tham gia tích cực của học sinh vào tất cả các khâu của quá trình hoạt động: từ thiết kế hoạt động đến chuẩn bị, thực hiện và đánh giá kết quả hoạt động phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và khả năng của bản thân; tạo cơ hội cho các em được trải nghiệm, được bày tỏ quan điểm, ý tưởng; được đánh giá và lựa chọn ý tưởng hoạt động, được thể hiện, tự khẳng định bản thân, được tự đánh giá và đánh giá kết quả hoạt động của bản thân, của nhóm mình và của bạn bè… Từ đó hình thành và phát triển cho các em những giá trị sống và cac năng l ́ ực cần thiết. Do đó, trong khi tổ chức các hoạt động của Liên đội tại trường trong năm học qua, bản thân tôi đã cùng với các giáo viên không tổ chức, không phân công học sinh một cách trực tiếp mà chỉ hướng dẫn, hỗ trợ, giám sát cho tập thể hoặc cá nhân học sinh tham gia trực tiếp; hoặc ở vai trò tổ chức hoạt động, giúp học sinh chủ động, tích cực trong các hoạt động; phạm vi các chủ đề hay nội dung hoạt động và kết quả đầu ra là năng lực thực tiễn, phẩm chất và năng lực sáng tạo đa dạng, khác nhau của các em.
{9} Cụ thể: Vào dịp kỉ niệm các ngày lễ lớn, tôi cùng với các giáo viên, BCH Liên đội đã lên kế hoạch gợi ý học sinh, hướng các em xây dựng ý tưởng chuẩn bị cho các hoạt động. Sau khi lên ý tưởng có được sự đồng thuận cao, học sinh định hình công việc cần làm, nơi tổ chức, người thực hiện. Cần những trang thiết bị, cơ sở vật chất như thế nào? Giáo viên dân dăt h ̃ ́ ọc sinh, phat huy vai tro cua can bô ́ ̀ ̉ ́ ̣ lơp, làm sao các em v ́ ừa là người thu thập, xử lý thông tin, phân tích tình hình và tổ chức lớp để bàn bạc đi đến thống nhất nội dung công việc cần làm… Kết thúc công việc, học sinh tự đánh giá lại từ việc xây dựng ý tưởng đến các bước tổ chức thực hiện; đánh giá kết quả đạt được, rút ra những bài học kinh nghiệm về mọi mặt; những sáng kiến mới nào có thể áp dụng trên lớp học hoặc hoạt động ngoài lớp học tiếp theo. Tuy nhiên, giáo viên không được để cho học sinh quá tự do, ngoài khuôn khổ mà cần thường xuyên theo dõi, hướng dẫn để đảm bảo an toàn về mọi mặt: Sức khỏe, tác phong, lời nói, trang phục, đồ dùng, dụng cụ… để phục vụ tốt cho hoạt động. Trong quá trình thực hiện hoạt động, tôi luôn yêu cầu giáo viên quan tâm đến tình huống nảy sinh và sự sáng tạo trong cách giải quyết của học sinh; gợi ý để học sinh phát huy phẩm chất năng lực. Ví dụ: Kết thúc hoạt động tháng 10, bản thân tôi cùng GVCN chuẩn bị cho hoạt động của tháng 11, đưa ra gợi ý vào giờ chào cờ đầu tuần để học sinh xây dựng ý tưởng như sau: Theo các em, tháng 11 có ngày lễ nào lớn nhất ? (20/11). Vậy các em có suy nghĩ gì về ngày đó? Học sinh đã trả lời nhiều ý khác nhau. Trên cơ sở đó, đã hướng cho học sinh thực hiện hai hoạt động có ý nghĩa để chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 (vẽ báo tường, tổ chức thi văn nghệ). Từ đó GV cùng HĐTQ lớp tổ chức cho các em những công việc cần làm là gì? Tổ chức ở đâu? Những ai thực hiện? Cần có sự giúp đỡ của ai ở trong hoặc ngoài nhà trường? Cần những gì về cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng... để thực hiện? Riêng đối với học sinh lớp Một, lớp Hai, giáo viên ghi chép giúp học sinh kế hoạch... Như vậy, ngay từ hoạt động này, các em được bộc lộ nhiều khả năng: Ngôn ngữ, giao tiếp, phân tích, phán đoán, lắng nghe, cách trình bày, tổng hợp, tính toán... Đó là cái đích mà giáo viên đang rất cần ở các em. Tiếp theo yêu cầu giáo viên theo dõi, giúp đỡ học sinh việc chuẩn bị thực sự phải an toàn về mọi mặt: Sức khỏe, tác phong, lời nói, ăn mặc, đồ dùng, dụng cụ... phục vụ cho hoạt động. Khi đã đủ điều kiện, học sinh tiến hành thực hiện công việc. Trong quá trình các em thực hiện, giáo viên cần giúp đỡ và theo dõi. GV cần quan tâm đến những tình huống nảy sinh và sự sáng tạo trong cách giải quyết
{10} của các em. Điều này giúp giáo viên có thể đánh giá đúng những phẩm chất năng lực của các em. Cuối cùng, học sinh tự đánh giá lại quá trình hoạt động. Ban tổ chức của nhà trường cùng HĐTQ lớp chấm trực tiếp cùng học sinh từng lớp, sau đó cho các em tổng hợp lại các ý kiến tổng kết: từ việc xây dựng ý tưởng đến tất cả các bước tổ chức thực hiện; kết quả công việc và ý nghĩa của nó; những bài học… 2.2.5. Biện pháp 5: Tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo mang tính tập thể cao phù với tình hình thực tế của nhà trường và địa phương Sau khi đã tham mưu với Chi bộ và Ban giám hiệu nhà trường, tham khảo với các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường. Tức là đã có các điều kiện cần và đủ để xây dựng kế họach, tôi đã tiến hành lập kế hoạch với những yêu cầu và các bước cụ thể nhằm chủ động trong việc tiến hành các hoạt động xuyên suốt cả năm học nhằm tạo những hoạt động vui chơi phải mang tính giáo dục, gây được sự hứng thú cho học sinh. Các nội dung của buổi trải nghiệm sáng tạo phải dễ thực hiện, không quá khó đối với học sinh theo các yêu cầu cụ thể như: Mục tiêu của hoạt động; Những nội dung chủ yếu của hoạt động; Địa điểm, thời gian; Tiến độ công việc; Người phụ trách, người kiểm tra đánh giá; Lực lượng tham gia, lực lượng phối hợp; Điều kiện kinh phí, cơ sở vật chất ; Dự kiến thời gian hoàn thành; Các phương án dự phòng; … Đồng thời những nội dung của buổi trải nghiệm sáng tạo được phổ biến cho toàn bộ giáo viên phụ trách lớp nắm bắt được các bước tiến hành xây dựng kế hoạch: Bước 1: Địa điểm diễn ra hoạt động vui chơi trong kế hoạch các hoạt động vui chơi bao gồm vui chơi ngoài trời và vui chơi trong nhà. Chính vì vậy chúng ta phải lựa chọn địa điểm sao cho phù hợp với nội dung trò chơi. Bước 2: Lựa chọn trò chơi: Bước này chúng ta phải tham khảo ý kiến của các Đoàn viên Thanh niên, của các giáo viên phụ trách lớp....Để lựa chọn trò chơi cho phù hợp với đối tượng học sinh. Đó là việc xác định: Hoạt động trò chơi này nhằm mục đích gì? giáo dục rèn luyện được những mặt nào? có phù hợp với tâm sinh lí lứa tuổi học sinh hay không? Có phù hợp với điều kiện hoàn cảnh cụ thể của nhà trường hay không? ... Bước 3: Chuẩn bị cơ sở vật chất: Khi đã chọn và xác định được trò chơi thì chúng ta hãy chuẩn bị ngay những điều kiện về cơ sở vật chất tối thiểu cần thiết cho trò chơi. Cần chú ý tính đến các điều kiện khác như: Người phục vụ chơi, sân chơi, nhà chơi.... sao cho đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và tài sản. Trong
{11} công việc chuẩn bị cũng phải chú ý tới các món quà tặng cho người dự chơi và người thắng cuộc, hoặc phần thưởng cho các tập thể cá nhân để nhằm động viên kịp thời. Thông qua các hoạt động của lớp, Đội Thiếu niên kết hợp với Nhà trường tổ chức cụ thể theo xác chủ điểm thường thực hiện ở trường Tiểu học bao gồm: Chủ điểm 1“Chào năm học mới Vui bước đến trường” Thời gian thực hiện: Tháng 09 Tiếp nhận Đội viên, Nhi đồng đến trường, hưởng ứng ngày toàn dân đưa trẻ đến trường. Thực hiện tích cực cuộc vận động "Giúp bạn tới trường hướng tới tương lai": động viên đội viên bỏ học trở lại trường với hoạt động quyên góp quỹ “Vì học sinh có nguy cơ bỏ học”. … Thực hiện kế hoạch liên ngành về việc ủng hộ các ĐVNĐ miền núi vùng cao bằng phong trào “Sách, vở dành cho bạn” vào dịp đầu năm học. Tham mưu triển khai thực hiện hướng dẫn xây dựng và quản lý Quỹ đội, quỹ “Kế hoạch nhỏ” đảm bảo công khai, rõ ràng, minh bạch theo nguyên tắc chế độ tài chính quy định. Phát động thi đua đợt 1 chào mừng năm học mới và Đại hội đầu năm học. Ổn định công tác tổ chức, nền nếp lớp học. Tổ chức Đại hội Chi đội, Đại hội Liên đội; tiến hành đăng ký thi đua, đôi bạn cùng tiến, đăng ký thực hiện chương trình RLĐV, công trình măng non. Thực hiện tháng an toàn giao thông gắn với việc triển khai, kiểm tra chuyên hiệu ATGT. Hoàn thành báo cáo số liệu và đăng ký danh hiệu thi đua của Liên đội và của GVTPT, đăng ký công trình măng non của Liên đội và Chi đội. Tổ chức “Đêm hội trăng rằm Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam ” nhân dịp Tết trung thu cho Thiếu niên – Nhi đồng. Liên đội tiếp tục phát động, thực hiện cuộc vận động “ Thiếu nhi Lệ Thủy thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy ” bằng hình thức viết nhật ký “Chi đội em làm theo lời Bác”, đăng ký thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy gắn với nhiệm vụ của người đội viên. Duy trì chương trình phát thanh măng non, sinh hoạt Liên đội dưới cờ 1 lần/tháng. Chủ điểm 2 “Chăm ngoan, học giỏi Ươm ước mơ xanh Thời gian thực hiện: Tháng 10
{12} Tiếp tục tổ chức Đại hội Liên Đội kiện toàn các tổ, đội, nhóm, CLB. Sơ kết thi đua đợt 1, phát động thi đua đợt 2 chào mừng kỷ niệm ngày truyền thống Hội LHTN Việt Nam, Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày thành lập Hội LHPN Việt Nam. Tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng công tác Đội cho ACPT, BCH Liên đội, BCH Chi đội, Sao nhi đồng. Đẩy mạnh các hoạt động TDTT, chuẩn bị tốt Hội khỏe Phù Đổng cấp trường, chuẩn bị tốt các điều kiện để tham gia cấp cụm, cấp huyện. Hướng dẫn các em đăng ký thực hiện chương trình rèn luyện đội viên và các chuyên hiệu. Triển khai, thực hiện phong trào "Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, “Nghìn việc tốt”... Các CLB Phụ trách Đội hoàn thành hồ sơ của CLB Phụ trách Đội trong năm học (nội quy và quy trình hoạt động). GV TPT đăng ký thực hiện chương trình Rèn luyện Phụ trách Đội. Duy trì chương trình phát thanh măng non, sinh hoạt Liên đội dưới cờ 1 lần/tháng. Chủ điểm 3 “Ngàn hoa điểm tốt kính dâng thầy, cô giáo” Thời gian thực hiện: Tháng 11 Sơ kết thi đua đợt 2, phát động thi đua đợt 3 đợt thi đua cao điểm trong học tập, rèn luyện Bông hoa điểm 10; đôi bạn cùng tiến; Sao Nhi đồng giúp bạn học giỏi... Tuần học tốt, tháng học chất lượng chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. Tổ chức các hội thi, chương trình cấp liên đội: Văn nghệ TDTT, "Vẻ đẹp tuổi hoa", "Chỉ huy đội giỏi", "Ai tài ai khéo”, "Hành trình khoa học", “Sao nhi đồng chăm ngoan”, “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam”.... chào mừng ngày 20/11. Tổ chức chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam”. Đẩy mạnh hoạt động của Đội TTMN trong Liên đội nhà trường và trên ĐBDC. Kỷ niệm ngày Di sản văn hoá Việt Nam ( 23/11), thành lập chi bộ Mỹ Trung (Trung Lực – Mỹ Thổ). Tiến hành tập luyện, kiểm tra chuyên hiệu Chăm học, Nghệ sỹ nhỏ tuổi Duy trì chương trình phát thanh măng non, sinh hoạt Liên đội dưới cờ 1 lần/tháng.
{13} Chủ điểm 4 “Tự hào truyền thống Tiếp bước cha anh” Thời gian thực hiện: Tháng 12 Tổ chức phát động các phong trào: “Uống nước, nhớ nguồn”, “Trần Quốc Toản” trong thiếu nhi hướng tới ngày thành lập QĐND Việt Nam 22/12, làm tốt công tác hậu phương quân đội: áo lụa tặng bà, những địa chỉ nghĩa tình, thăm viếng, chăm sóc các địa chỉ đỏ; các di tích lịch sử cách mạng, thăm BCH quân sự huyện, giao lưu, kết nghĩa với các Đồn biên phòng... Tổ chức các loại hình giáo dục truyền thống cho thiếu nhi: Thi tìm hiểu về anh bộ đội cụ Hồ, kể chuyện truyền thống, ngoại khoá, sưu tầm tranh ảnh... Triển khai phong trào “Em yêu biển đảo Việt Nam” thông qua hoạt động: tổ chức sinh hoạt chuyên đề, thi trắc nghiệm tìm hiểu về biển đảo Việt Nam, vẽ tranh, viết thư gửi tới chiến sĩ biên giới, hải đảo. Tham gia Cuộc thi tìm hiểu tem bưu chính với chủ đề "Tuổi trẻ Việt Nam qua con tem bưu chính" . Tổ chức Hội khỏe Phù Đổng cấp trường. Tiến hành kiểm tra, công nhận chuyên hiệu Nghi thức Đội, vận động viên nhỏ tuổi. Duy trì chương trình phát thanh măng non, sinh hoạt Liên đội dưới cờ 1 lần/tháng. Chủ điểm 5“Hội hoa học tốt, mừng xuân mới” Thời gian thực hiện: Tháng 01 Sơ kết thi đua đợt 3, phát động phong trào thi đua chào mừng 68 năm ngày truyền thống HSSV Việt Nam Liên đội tổ chức chương trình "Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam". Tiếp tục thực hiện tốt phong trào VTBB: Tấm áo tặng bạn, xe đạp giúp bạn đến trường, ngôi nhà tình bạn... tặng các bạn có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào dịp Tết Nguyên Đán. Tiếp tục triển khai cuộc vận động “Đàn gà khăn quàng đỏ”. Xếp loại Chi đội, lớp Nhi đồng, Sao Nhi đồng. Kiểm tra công nhận chuyên hiệu Khéo tay, hay làm, An toàn giao thông Tổ chức lễ kết nạp nhi đồng vào Đội TNTP Hồ Chí Minh, công nhận lớp Nhi đồng thành Chi đội Tổ chức sơ kết học kỳ I. Duy trì chương trình phát thanh măng non, sinh hoạt Liên đội dưới cờ 1 lần/tháng.
{14} Hoàn thành báo cáo sơ kết học kì 1 Kiểm tra đánh giá các chỉ tiêu công trình măng non, đỡ đầu các ĐVNĐ có hoàn cảnh khó khăn, chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam” và một số chỉ tiêu khác trong học kỳ I. Kiểm tra công tác Đội và phong trào thiếu nhi học kì 1. Chủ điểm 6 “Em là mầm non của Đảng” Thời gian thực hiện: Tháng 02 Phát động phong trào thi đua đợt 4 “Mừng Đảng, Mừng Xuân” và hưởng ứng phong trào “Tết trồng cây” theo gương Bác Hồ vĩ đại trong toàn thể thiếu nhi. Tổ chức các hoạt động chào mừng ngày thành lập Đảng 3/2: mít tinh kỷ niệm, treo cờ, băng rôn… Thực hiện kế hoạch liên ngành về việc ủng hộ các ĐVNĐ miền núi vùng cao với phong trào “Tấm áo tặng bạn” vào dịp Tết Nguyên đán. Tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng công tác Đội cho ACPT, BCH liên đội, BCH chi đội (đợt 2). Kiểm tra thực hiện chương trình RLPTĐ. Chủ điểm 7 “Tiến bước lên Đoàn” Thời gian thực hiện: Tháng 03 Sơ kết thi đua đợt 4, phát động thi đua đợt 5 thi đua cao điểm chào mừng ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; kỷ niệm ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 bằng các loại hình hoạt động: VHVNTDTT, các hội thi, trò chơi dân gian... Hoàn thành Hội thi “Chỉ huy đội giỏi” cấp Liên đội. Tham gia Hội thi “Chỉ huy liên đội giỏi” cấp huyện. Tổ chức Ngày hội "Thiếu nhi vui, khỏe tiến bước lên Đoàn" dịp 26/3. Kết nạp Đội viên, Đoàn viên mới đợt 2. Kiểm tra công nhận chuyên hiệu nhà sử học nhỏ tuổi. Duy trì chương trình phát thanh măng non, sinh hoạt Liên đội dưới cờ 1 lần/tháng. Chủ điểm 8 “Đội ta lớn lên cùng đất nước” Thời gian thực hiện: Tháng 04 05 Kiểm tra, thẩm định hồ sơ công tác Đội và phong trào thiếu nhi cuối năm. Kiểm tra công nhận chuyên hiệu Kỹ năng đội viên và chuyên hiệu Hữu nghị quốc tế.
{15} Kiểm tra thực hành thực hiện chương trình RLPTĐ. Kết nạp Lớp Đoàn viên mới đợt 3 nhân kỷ niệm ngày sinh chủ tịch Hồ Chí Minh. Tổ chức các hoạt động kỷ niệm thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh Liên đội tổ chức mít tinh kỷ niệm, công nhận chuyên hiệu và các hoạt động vui chơi... Phát động phong trào thi đua cao điểm tháng học chất lượng chào mừng kỷ niệm 128 năm ngày sinh của Bác Hồ kính yêu. Tham gia cuộc thi “Chinh phục vũ môn toàn quốc lần thứ III", cuộc thi "Em yêu Tổ quốc Việt Nam" . Hoàn chỉnh báo cáo tổng kết và hồ sơ thi đua khen thưởng nộp về Thường trực HĐĐ huyện. Liên đội làm tốt công tác bàn giao ĐVNĐ về địa bàn dân cư. Kiểm tra đánh giá các chỉ tiêu công trình măng non, đỡ đầu các ĐVNĐ có hoàn cảnh khó khăn, chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam” và một số chỉ tiêu khác cuối năm học. 2.2.6. Biện pháp 6: Kết hợp hài hòa trong việc thực hiện các phong trào thi đua Ngay từ đầu năm học Hiệu trưởng cùng với công đoàn nhà trường phát động phong trào thi đua Xây dựng Trường học thân thiện, Học sinh tích cực được triển khai rộng rãi trong cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và cha mẹ học sinh. Ngoài việc quy định về thực hiện chương trình các nội dung hoạt động ngoài giờ lên lớp qua công tác thi đua của trường. Hàng đợt thi đua Liên đội tiến hành sơ kết, nhận xét, đánh giá tuyên dương và trao cờ thi đua cho những tập thể cá nhân học sinh đạt thành tích xuất sắc về hoạt động xây dựng tập thể lớp, do tập thể bình chọn. Ngoài ra, tổ chức và thực hiện tốt phong trào thi đua “Tuần học tốt”, “Hoa chăm ngoan ”. Mỗi lớp đăng ký xây dựng lớp học, trường học thân thiện, học sinh tích cực phù hợp với tình hình của lớp, được tập thể học sinh bàn bạc và thống nhất đăng ký đầu năm. 2.2.7. Biện pháp 7: Các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của Liên đội phải được duy trì thường xuyên, có nề nếp Các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của Liên đội nếu không duy trì, tổ chức thường xuyên có tính liên tục thì sẽ không có kết quả, đồng thời gặp rất nhiều khó khăn trong mỗi lần tổ chức phong trào. Vì thế để tạo một thói quen nề nếp ngay từ đầu tôi đã có những quy định hết sức cụ thể từng ngày, từng buổi, từng khâu công việc cho từng cá nhân, tập thể lớp. Phối hợp với Ban Giám hiệu kiểm
{16} tra giám sát thường xuyên với thái độ cương quyết, dứt khoát, giờ nào việc nấy đối với từng thành viên trong ban cũng như giáo viên chủ nhiệm các khối lớp. Các hoạt động vui chơi triển khai đồng loạt trong nhà trường đối với từng cá nhân học sinh chẳng hạn như đá cầu, nhảy dây yêu cầu học sinh tự mua các dụng cụ tập luyện. Các hoạt động có quy mô lớn như: Thi đấu các trò chơi dân gian, văn nghệ có nhiều thành viên tham gia. Tham mưu với nhà trường để chủ động trang bị đầy đủ các vật dụng phục vụ vui chơi và tổ chức thành nhiều đợt trong năm nhân chào mừng các ngày lễ lớn như 20/11; 22/12; 8/3 và 26/3 … Việc giáo dục đạo đức không chỉ thực hiện trong các giờ học chính khóa mà cần phải thực hiện ở mọi lúc, mọi nơi và mang tính kịp thời thường xuyên. Vì thế mỗi giáo viên phải là một tấm gương mẫu mực trong giao tiếp, xưng hô để học sinh noi theo. Mỗi giáo cần có biện pháp ngăn chặn kịp thời, nhất là thời gian các em không đến trường cần có sự kết hợp giáo dục của gia đình. Bản thân tôi luôn bám sát chủ đề, chủ điểm của hội đồng Đội huyện, nhà trường đề ra để xây dựng kế hoạch phù hợp cho từng thời điểm, đồng thời duy trì việc tổ chức thực hiện từ các chi đội liên đội một cách thường xuyên. Gắn thi đua của lớp với thi đua của giáo viên. 2.2.8. Biện pháp 8: Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong và ngoài nhà trường Để tổ chức tốt các hoạt động ngoại khóa nhà trường và Tổng phụ trách Đội phải làm tốt công tác tham mưu kết hợp với các ban ngành Đoàn thể tại địa phương như Xã Đoàn, Ban Văn Hoá thông tin Xã, Tổ An ninh trật tự, Hội cựu Chiến binh để có những nội dung giáo dục truyền thống thêm phần phong phú. Ngoài ra các đoàn thể trong nhà trường: Chi Bộ, Công Đoàn Cơ sở, ban đại diện cha mẹ học sinh, huy động sự đóng góp của các nhà doanh nghiệp, mạnh thường quân phối hợp chặt chẽ chủ động và hổ trợ kinh phí, công sức vào các hoạt động chung đặc biệt như khen thưởng, giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt,v.v. Ngoài ra, muốn tổ chức được các hoạt động tập thể cho học sinh thì giáo viên Tổng phụ trách Đội trước hết phải có lòng yêu nghề, say mê với nghề và phải hiểu được tâm lí của học sinh. Mặt khác, Tổng phụ trách Đội phải lưu ý một số điểm như sau: Phải nhận thức được đầy đủ về chủ đề của năm học. Phải nắm được và hiểu rõ về 6 chương trình của đội trong năm học.
{17} Phải lên kế hoạch hoạt động cho toàn liên đội theo từng chủ điểm, phải có chương trình hoạt động phù hợp. Phải biết cách tổ chức các hoạt động sao cho sôi nổi nhằm kích thích tinh thần học tập, tính tự giác của học sinh. Đối với các cuộc thi người phụ trách phải biết xây dựng kế hoạch nội dung tổ chức và triển khai thực hiện theo các bước sau: Xác định mục đích yêu cầu cuộc thi. Xác định địa điểm thời gian tổ chức cuộc thi. Xác định nội dung cuộc thi. Phân công thành viên Ban tổ chức phụ trách các phần nội dung cuộc thi. Thành lập Ban giám khảo cuộc thi. Xây dựng bảng điểm chấm thi. Xây dựng kịch bản chi tiết điều hành cuộc thi từ khai mạc đến kết thúc cuộc thi. Xây dựng kế hoạch bảo vệ an toàn cuộc thi. Chuẩn bị giải thưởng cuộc thi. Tìm nguồn kinh phí cho cuộc thi. Kết quả đạt được Qua việc thực hiện các biện pháp trên, đến cuối học kì I, tôi đã tiến hành khảo sát xem sự chuyển biến của học sinh và đã thu được kết quả đáng mừng. Cụ thể đó là sau mỗi lần tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, không cần để ý tôi cũng dễ dàng nhận thấy những ánh mắt, những nụ cười, những nét mặt rạng rỡ....Thực tế cho thấy các em đã nhanh nhẹn, hoạt bát, cởi mở và rồi từ đó những cái mới, cái tốt đẹp xuất hiện. Đó là sự nhường nhịn, đoàn kết, thân mật, gần gũi, cảm thông với nhau. Sau mỗi lần tham gia các trò chơi, các buổi trải nghiệm sáng tạo các em thấy mình như khoẻ hơn, nhanh nhẹn hoạt bát hơn và khéo léo hơn. Các em rất phấn khởi vì được đóng góp vào thành công của cuộc chơi, điều này đã làm cho môi trường sống thêm được lành mạnh. Trò chơi còn làm nhịp cầu nối với những tình bạn bè đó là sự độ lượng thử thách của chính các em. Các em ngoan ngoãn, biết nghe lời thầy cô không còn hiện tượng chơi đùa, nghịch ngợm trong lớp. Từ những kết quả trên cho thấy sự tiến bộ, trưởng thành của tổ chức Đội gắn liền với sự đi lên của nhà trường. Kết quả đạt được không phải do ngẫu nhiên mà có, mà là kết quả của quá trình vận dụng, tìm tòi xây dựng,
{18} định hướng, biện pháp hoạt động thích hợp để công tác Đội và phong trào thiếu nhi ngày càng phát triển. Chất lượng các phong trào thể hiện rõ nét, học sinh hăng hái, tích cực tham gia các buổi sinh hoạt tập thể, mạnh dạn trong giao tiếp, thái độ lịch sự, nhã nhặn, lễ phép với thầy cô người lớn, tính cách thân thiện trong cư xử với bạn bè sống hài hoà tránh xung đột với người khác, hạn chế tối đa những hành vi gây gỗ, đánh nhau, chửi thề nói tục, mà biết chia sẻ, quan tâm giúp đỡ người khác. Biết tôn trọng và gìn giữ tài sản chung, nơi công cộng, biết sống tiết kiệm, bảo vệ và thân thiện với môi trường… BẢNG ĐÁNH GIÁ YÊU CẦU CẦN ĐẠT KHI THAM GIA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH (Khảo sát vào Cuối học kì 1 trên 287 học sinh của nhà trường – Đánh giá theo yêu cầu cần đạt của sách Hoạt động trải nghiệm) Cần cố Tốt Đạt Năng lực/ Phẩm chất gắng SL % SL % SL % Phẩm chất Yêu nước 232 80.8 55 19.2 0 0 Nhân ái 253 88.2 34 11.8 0 0 Chăm chỉ 232 80.8 56 19.5 0 0 Trung thực 243 84.7 44 15.3 0 0 Trách nhiệm 231 80.5 56 19.5 0 0 Năng lực Hiểu biết về bản thân và môi trường 167 58.2 103 35.9 17 5.9 sống Kĩ năng điều chỉnh bản thân và đáp ứng 149 51.9 94 37.8 44 15.3 với sự thay đổi Kĩ năng lập kế hoạch 153 53.3 125 43.6 29 10.1 Kĩ năng thực hiện kế hoạch và điều 148 51.6 105 36.6 34 11.8 chỉnh hoạt động Kĩ năng đánh giá hoạt động 158 55.1 109 38.0 20 6.9 Hiểu biết về nghề nghiệp 167 58.2 88 30.7 32 11.1 3. PHẦN KẾT LUẬN 3.1. Ý nghĩa của đề tài Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của Liên đội trong trường Tiểu học hiện nay không ngoài mục đích là nâng cao chất lượng giáo dục toàn
{19} diện, mục tiêu đạt được những điều mà quan điểm giáo dục của Đảng và Nhà nước đã đề ra cho ngành giáo dục. Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cũng nhằm hình thành một cách tự nhiên và hiệu quả cho các em phát triển năng lực, phát triển tư duy, nuôi dưỡng 5 nền tảng tính cách là: Sự tự tin, tính kiên trì, tính tổ chức, khả năng hoà nhập, khả năng thích nghi với lối sống văn hoá văn minh, thấm nhuần các đặc điểm tâm sinh lý cần thiết, hiểu biết về thể chất, tinh thần, giá trị của bản thân, thúc đẩy an sinh tình cảm trong môi trường học tập, vui chơi để nhà trường luôn luôn là ngôi nhà thứ hai của các em và mỗi ngày đến trường mang về nhiều niềm vui. Qua việc ứng dụng sáng kiến tại đơn vị với từng giải pháp cụ thể, trong đó có những giải pháp đổi mới tập trung vào giúp học sinh được thực sự trải nghiệm, tham gia trực tiếp vào từng quá trình xây dựng, triển khai, đánh giá khi tổ chức các hoạt động của Liên đội đã đem lại kết quả khả quan: hình thành nên cho học sinh những phẩm chất, năng lực, những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực, giúp các em có khả năng ứng phó phù hợp và linh hoạt trong các tình huống của cuộc sống hàng ngày căn cứ trên thực trạng khi học sinh học tập và sinh hoạt tại nhà trường và tham gia trải nghiệm khi ngoại khoá. Tạo cơ hội thuận lợi để HS thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức góp phần tạo một nền tảng vững chắc, một nền tảng tốt cho các em trong cuộc sống về sau này. Việc tổ chức hoạt động của Liên đội theo hướng trải nghiệm sáng tạo cho học sinh là điều hết sức cần thiết cho tương lai các em. Để đạt được điều đó, mỗi một cán bộ quản lý, giáo viên cần chú ý thực hiện kiên trì, quyết tâm thực hiện từng bước và liên tục các giải pháp trong suốt quá trình tổ chức hoạt động: Làm tốt công tác tham mưu trong việc tổ chức các hoạt động Đội về các biện pháp, các hoạt động, chỉ ra các mặt mạnh, khắc phục những điểm yếu, để có cách làm phù hợp nhằm tranh thủ sự nhiệt tình ủng hộ tạo điều kiện bố trí thời gian và kinh phí cho các hoạt động. Tổ chức và duy trì tốt Hội đồng tự quản của học sinh trong các hoạt động của Liên đội để mỗi hoạt động, mỗi trò chơi là điều mới mẻ nhằm hướng học sinh vào hoạt động một cách sôi nổi và hào hứng, tự tin. Để hoạt động trải nghiệm sáng tạo thực sự là một sân chơi bổ ích, đầy thú vị của học sinh, phụ trách Nhi đồng, phụ trách Đội phải hướng dẫn, chỉ đạo, cố vấn các em thực hiện tốt.
{20} Tạo cơ hội cho tất cả học sinh tham gia vào cả quá trình trải nghiệm sáng tạo. Huy động sự tham gia tích cực của học sinh vào tất cả các khâu của quá trình hoạt động: từ thiết kế hoạt động đến chuẩn bị, thực hiện và đánh giá kết quả hoạt động phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và khả năng của bản thân; tạo cơ hội cho các em được trải nghiệm, được bày tỏ quan điểm, ý tưởng; được đánh giá và lựa chọn ý tưởng hoạt động, được thể hiện, tự khẳng định bản thân, được tự đánh giá và đánh giá kết quả hoạt động của bản thân, của nhóm mình và của bạn bè… Tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo mang tính tập thể cao phù với tình hình thực tế của nhà trường và địa phương với những yêu cầu và các bước cụ thể nhằm chủ động trong việc tiến hành các hoạt động xuyên suốt cả năm học nhằm tạo những hoạt động vui chơi phải mang tính giáo dục, gây được sự hứng thú cho học sinh. Ngoài việc quy định về thực hiện chương trình các nội dung hoạt động ngoài giờ lên lớp qua công tác thi đua của trường. Hàng đợt thi đua Liên đội tiến hành sơ kết, nhận xét, đánh giá tuyên dương và trao cờ thi đua cho những tập thể cá nhân học sinh đạt thành tích xuất sắc về hoạt động xây dựng tập thể lớp, do tập thể bình chọn. Các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của Liên đội phải được duy trì thường xuyên, có nề nếp với những quy định hết sức cụ thể từng ngày, từng buổi, từng khâu công việc cho từng cá nhân, tập thể lớp. Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong và ngoài nhà trường từ nhà trường và Tổng phụ trách Đội đến các ban ngành Đoàn thể tại địa phương như Xã Đoàn, Ban Văn Hoá thông tin Xã, Tổ An ninh trật tự, Hội cựu Chiến binh để có những nội dung giáo dục truyền thống thêm phần phong phú. 3.2. Đề xuất kiến nghị 3.2.1. Đối với nhà trường Quán triệt tầm quan trọng và ảnh hưởng tích cực của hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong nhiệm vụ dạy và học trong nhà trường từ Ban giám hiệu, Tổng phụ trách Đội đến giáo viên và học sinh. Nhà trường xây dựng, thống nhất kế hoạch, mục tiêu, nội dung chương trình dạy học tích hợp lồng ghép giáo dục hoạt động trải nghiệm sáng tạo vào bài học phù hợp với đặc điểm học sinh, trình độ, thời gian để có kế hoạch chỉ đạo hoạt động có kết quả hơn.