zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:40

Báo xấu

72
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học, phát triển năng lực chung, năng lực đặc thù môn học và phẩm chất của học sinh; tăng cường hoạt động cá thể; hợp tác làm việc nhóm; giao lưu học tập. Hình thành và rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC TRÒ CHƠI HỌC TOÁN LỚP 1 Lĩnh vực : Toán Cấp học : Tiểu học Tên Tác giả : Nguyễn Thị Thu Hằng Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung Chức vụ : Giáo viên cơ bản NĂM HỌC 2019 -2020 MỤC LỤC
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 Tiêu đề Trang A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài .............................................................................................2 II. Mục đích nghiên cứu .....................................................................................3 III. Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................3 IV. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................3 V. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................4 VI. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................4 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận ....................................................................................................5 II. Cơ sở thực tiễn ...............................................................................................6 III. Thực trạng nghiên cứu vấn đề.......................................................................7 1. Đặc điểm chung của giáo viên và học sinh trong môi trường nghiên cứu......7 2. Những ưu điểm và bất cập thực trạng học Toán ở Tiểu học...........................8 3. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo .............................................................8 IV. Một số kinh nghiệm gây hứng thú học Toán cho học sinh ..........................9 1. Khái niệm thế nào là trò chơi học tập .............................................................9 2. Vai trò của trò chơi học tập.............................................................................9 3. Nguyên tắc tổ chức trò chơi trong môn Toán .................................................11 4. Giới thiệu một số trò chơi học Toán lớp 1 .....................................................12 V. Thực nghiệm sư phạm ...................................................................................28 1. Mục đích thực nghiệm ....................................................................................28 2. Phương pháp thực nghiệm ..............................................................................28 VI. Kết quả thực nghiệm ....................................................................................36 C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I. Kết luận ...........................................................................................................37 II. Khuyến nghị ...................................................................................................37 D. TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................39 A. ĐẶT VẤN ĐỀ 2/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 I. Lí do chọn đề tài: Giáo dục Tiểu học là bậc học nền tảng cho sự hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con người, là cơ sở hết sức quan trọng để đào tạo thế hệ tương lai cho đất nước thành những con người mang trong mình tài năng trí tuệ và phẩm chất đạo đức tốt đẹp. Tâm lí học sinh Tiểu học, đặc biệt là học sinh đầu cấp mang đậm màu sắc “Học mà chơi, chơi mà học”. Vì các em vừa được chuyển từ hoạt động vui chơi, hoạt động tự do theo ý thích ở trường mẫu giáo sang trạng thái học chữ và theo kỉ luật nhất định ở trường Tiểu học. Những hoạt động mới mẻ này thường làm cho học sinh dễ chán, cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi. Trong chương trình giáo dục Tiểu học hiện nay, ngay từ những ngày đầu đến trường, học sinh đã được trang bị những kiến thức sơ đẳng ngày càng có tính hệ thống về tự nhiên, xã hội, con người và những kĩ năng, kĩ xảo tương ứng qua các môn học: Tiếng Việt, Toán, Đạo đức, Tự nhiên & xã hội, Thủ công, Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục. Trong đó phải kể đến môn Toán, đóng vai trò quan trọng, là tiền đề cho sự lĩnh hội kiến thức, kĩ năng, sự phát triển nhân cách học sinh và góp phần quan trọng đào tạo nên con người phát triển toàn diện. Toán học là môn khoa học tự nhiên có tính logic và chính xác cao, nó là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác. Muốn học sinh Tiểu học học tốt môn Toán thì người giáo viên không nên truyền đạt kiến thức trong sách giáo khoa, sách hướng dẫn, sách thiết kế bài giảng một cách dập khuôn máy móc làm cho học sinh tiếp thu thụ động, nhàm chán. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học sinh sẽ tẻ nhạt, kết quả sẽ không cao. Như vậy thì việc dạy học cho học sinh trở thành những con người năng động, sáng tạo, tự tin, sẵn sàng thích ứng với những đổi mới đang diễn ra hàng ngày sẽ gặp khó khăn, không hiệu quả. Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Vì vậy, người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi Toán học lí thú và bổ ích sẽ phù hợp với nhận thức của các em làm cho các em thích thú. Thông qua các trò chơi các em lĩnh hội được các tri thức Toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, yêu thích môn học thì việc đưa trò chơi học tập vào giờ học Toán là rất cần 3/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 thiết. Khi chúng ta đưa ra các trò chơi Toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chất lượng dạy học môn Toán sẽ được nâng cao. Thực hiện TT22/2016/TT-BGDĐT kết hợp với TT30/2014 về việc đánh giá học sinh: vì sự tiến bộ của học sinh; không so sánh các học sinh với nhau; đánh giá để phát triển học tập, đánh giá như là hoạt động học tập, nhưng làm rõ cơ sở khoa học của hai phương thức đánh giá thường xuyên bằng nhận xét và đánh giá định kì bằng điểm số giúp lượng hóa trong đánh giá thường xuyên học sinh Tiểu học. Ngoài việc hình thành kiến thức kĩ năng cho học sinh thì người giáo viên còn chú trọng phát triển cả phẩm chất, năng lực cho học sinh nữa. Để làm được những vấn đề đó theo quan điểm của tôi cần tổ chức cho các em có nhiều cơ hội tham gia vào hoạt động học tập và vui chơi. Trong đó hoạt động vui chơi là trẻ em hứng thú nhất, em nào cũng thích và tham gia một cách hăng hái. Khi tham gia vào trò chơi các em có cơ hội trải nghiệm để thể hiện mình, giúp học sinh nhận ra mình thiếu hụt những gì, học hỏi bạn, tự điều chỉnh nhận thức và hành vi của mình. Từ đó các em sẽ phát triển theo hướng tích cực một cách dễ dàng không gò bó khô cứng hay bị bắt buộc phải làm thế này không được làm thế kia. Chính vì những lí do trên mà tôi chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp tổ chức trò chơi học Toán lớp 1” II. Mục đích nghiên cứu của đề tài - Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học, phát triển năng lực chung, năng lực đặc thù môn học và phẩm chất của học sinh; tăng cường hoạt động cá thể; hợp tác làm việc nhóm; giao lưu học tập. Hình thành và rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. - Góp phần gây hứng thú cho học sinh khi học Toán, học mà chơi chơi mà học giúp các em củng cố và khắc sâu kiến thức của bài học. III. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp tổ chức trò chơi học Toán lớp 1 - Vấn đề nghiên cứu thuộc lĩnh vực môn học, cụ thể là môn Toán lớp 1 trong trường Tiểu học. - HS lớp 1A5 – Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung IV. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Nghiên cứu lí luận - Nghiên cứu thực trạng - Đề xuất biện pháp mới - Tổ chức thử nghiệm V. Phương pháp nghiên cứu: 4/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 1. Nghiên cứu lí luận: - Đọc các tài liệu sách, báo, tạp chí giáo dục..... liên quan đến nội dung đề tài. - Đọc sách giáo khoa, sách giáo viên, các loại sách tham khảo: Toán tuổi thơ; Nhi đồng chăm học; Giúp em vui học Toán; 100 trò chơi toán lớp 1.... 2. Nghiên cứu thực tiễn: - Dự giờ, trao đổi ý kiến với đồng nghiệp về nội dung các trò chơi môn Toán . - Tự tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học. - Tổ chức và tiến hành thực nghiệm sư phạm. VI. Phạm vi nghiên cứu: - Vấn đề được suy ngẫm, nghiên cứu và vận dụng trong thời gian từ tháng 9 năm 2019 đến tháng 01 năm 2020. - Nội dung cụ thể của vấn đề nghiên cứu là một số biện pháp tổ chức trò chơi học Toán lớp 1. 5/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận Giáo dục Tiểu học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách con người. Giáo dục nhằm đào tạo các em thành những con người phát triển toàn diện, có đủ phẩm chất và năng lực, đáp ứng nhu cầu thực tế của công cuộc đổi mới trên mọi lĩnh vực. Môn Toán cũng như các môn học khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người. Ở trường Tiểu học, Toán là môn học độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của trẻ. Nó có tầm quan trọng to lớn và là bộ môn khoa học nghiên cứu có hệ thống, phù hợp với hoạt động nhận thức tự nhiên của con người. Môn Toán có khả năng giáo dục rất lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy nghĩ, phương pháp suy luận logic, thao tác tư duy cần thiết để con người phát triển toàn diện, hình thành nhân cách tốt đẹp cho con người lao động trong thời đại mới. Đề tài “Một số biện pháp tổ chức trò chơi học Toán lớp 1” có vị trí quan trọng, giúp học sinh chiếm lĩnh được các kiến thức toán học một cách hiệu quả. Hoạt động vui chơi là hoạt động mà động cơ của nó nằm trong quá trình hoạt động bản thân trò chơi chứ không nằm ở kết quả chơi. Trò chơi là loại phổ biến của hoạt động vui chơi theo luật. Luật của trò chơi là các quy định rõ mục đích, kết quả và yêu cầu của hành động trò chơi. Luật của trò chơi cần tường minh, rõ ràng. Trò chơi học tập bao gồm các quy tắc gắn với kiến thức kĩ năng có được trong hoạt động học tập, gắn với nội dung bài học, giúp học sinh khai thác rèn kinh nghiệm của bản thân để chơi. Thông qua chơi học sinh được vận dụng các kiến thức kĩ năng đã học vào các tình huống của trò chơi và học sinh được thực hành luyện tập củng cố mở rộng kiến thức, kĩ năng đã học. Như vậy việc học tập các kĩ năng môn Toán được đưa vào trò chơi. Khi chơi các em còn biểu lộ tình cảm rất dễ dàng như niềm vui khi thắng lợi cho tổ, nhóm trong đó có mình. Vì vậy, khi tham gia trò chơi học sinh sẽ vận dụng hết khả năng về sức lực, tập trung sự chú ý, trí thông minh, sự sáng tạo của mình. Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức hoạt động của học sinh, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự giác tích cực. Giúp học sinh rèn luyện, củng 6/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 cố kiến thức đồng thời phát triển các kinh nghiệm được tích lũy qua hoạt động chơi. Trò chơi học tập rèn luyện kĩ năng kĩ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ, như sử dụng trò chơi học tập mà quá trình học trở thành một hoạt động vui và hấp dẫn hơn, cơ hội học tập đa dạng hơn. Trò chơi không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo dục. II. Cơ sở thực tiễn Lớp Một là lớp đầu cấp của bậc Tiểu học. Các em đang ở ở độ tuổi chuyển giáo từ hoạt động thoải mái, tự do vui chơi ở trường mẫu giáo sang hình thức học chữ và theo nội quy nhất định của nhà trường. Lớp Một được coi là những viên gạch đầu tiên trong nền móng của hệ thống giáo dục phổ thông. Các em nghe giảng rất dễ hiểu nhưng cũng sẽ quên ngay khi không tập trung cao độ. Các em rất dễ xúc động, thích tiếp xúc với sự vật hiện tượng nào đó nhất là những hình ảnh gây cảm xúc mạnh. Trẻ hiếu động ham hiểu biết cái mới nên dễ gây cảm xúc mới xong các em lại chóng chán. Trên thực tế, không phải trẻ em nào đến trường cũng có tâm lý sẵn sàng đi học. Trong 5 buổi đến trường thì trẻ được học 4 tiết Toán, điều đó cho thấy tầm quan trọng của môn Toán bởi nó giúp trẻ phát triển tư duy, nhận thức. Nhưng vì thời gian dành cho việc học nhiều như vậy nên trẻ sẽ xuất hiện tâm lý chán học và cảm thấy mệt mỏi mỗi khi đến giờ Toán. Không chỉ có vậy, nhiều gia đình lo dạy trước những gì lẽ ra lớp Một mới học nên nhiều em coi việc học tập là dễ dàng, nảy sinh sự nhàm chán, thói quen dập khuôn, máy móc khi học Toán. Các em mất đi sự ham thích suy nghĩ, tìm tòi, khám phá, sáng tạo, có thể nảy sinh thái độ chủ quan, tự cao, xem thường các bạn cùng học. Đây chính là bài toán đồi hỏi người giáo viên cần phải giải quyết. Việc vận dụng linh hoạt các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ tự tìm tòi, khám phá kiến thức của bài học, trong đó trò chơi học tập đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp các em hình thành và củng cố kiến thức. Lứa tuổi nhi đồng, đặc biệt là ở lớp đầu cấp, trẻ em bắt đầu làm quen với các khái niệm học tập và phải tuân thủ những yêu cầu học tập. Chính vì vậy, trong phương pháp dạy học không thể thiếu trò chơi học tập. Trò chơi học tập càng phong phú, đa dạng, hấp dẫn và sát với nội dung bài học bao nhiêu thì càng tạo được niềm say mê, hứng thú học tập trong các em bấy nhiêu. Đó chính là điều mà mỗi giáo viên đứng lớp mong muốn. Với thực tế như vậy, là giáo viên giảng dạy lớp Một nhiều năm, tôi mong không chỉ truyền thụ kiến thức bài học một cách chắc chắn cho các em mà còn 7/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 tạo cho các em tâm lý “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” thông qua các trò chơi học tập mà cụ thể là các trò chơi học tập trong giờ Toán. Vì vậy người giáo viên phải tạo ra hứng thú trong học tập và phải thường xuyên sử dụng nhiều đồ dùng dạy học, đưa học sinh đi tham quan, đi thực tế, tăng cường thực hành, tổ chức các trò chơi xen kẽ để củng cố khắc sâu kiến thức. III. Thực trạng nghiên cứu vấn đề 1. Đặc điểm chung của giáo viên và học sinh trong môi trường nghiên cứu a. Giáo viên: Thông thường các giáo viên soạn đủ giáo án, trên lớp cố gắng truyền đạt đúng, đủ, có thể mở rộng thêm kiến thức cho học sinh thông qua các bài tập trong SGK. Giáo viên tiếp nhận lại thông tin học sinh có hiểu và làm được bài hay không qua việc chấm, chữa, làm bài kiểm tra học sinh. Hình thức truyền thống này thường lặp đi lặp lại thường xuyên dễ gây nhàm chán với học sinh. Đặc biệt là đối với học sinh lớp 1 sẽ trở thành áp lực với các em. Để đưa trò chơi vào trong các bài dạy đòi hỏi giáo viên phải đầu tư thời gian nghiên cứu bài; từng mạch kiến thức, từng bài học nên thiết kế trò chơi gì cho phù hợp; trò chơi cần đồ dùng gì, làm đồ dùng đó thế nào – dễ làm dễ tìm có sẵn hay phải mua…; đồ dùng đó chỉ dùng được một lần hay nhiều lần, dùng xong rồi cất giữ bảo quản thế nào?... Khi cho học sinh tham gia chơi lớp học thường ồn ào. Nếu thường xuyên như vậy có dẫn đến tình trạng mất nề nếp trong giờ học không! Thưởng, phạt thế nào cho công bằng, làm sao để tất cả học sinh trong lớp đều cảm thấy thoải mái, không ấm ức… Đó là những lí do cơ bản khiến giáo viên ngại, ít khi cho học sinh chơi trò chơi trong giờ học Toán. b. Học sinh: Học sinh lớp 1 vừa từ trường mầm non lên còn vô cùng bỡ ngỡ với môi trường học tập mới. Có nhiều em còn sợ đi học, không hiểu học Toán là gì, phải học thế nào,… nhưng cũng có một số em luôn hứng khởi với mỗi bài học mới của thầy cô giáo. Tôi đã làm khảo sát với học sinh lớp 1 của mình về mức độ hứng thú học Toán và thu được kết quả như sau: 8/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 Đầu năm học Mức độ hứng thú học Toán 56HS Số lượng Tỉ lệ % 1. Không tham gia 13 23,2 2. Ít tích cực 15 26,8 3. Trung bình 13 23,2 4. Tích cực 8 14,3 5. Rất tích cực 7 12,5 Các em thích học Toán thường có khả năng nhận thức tốt có thể tự hoàn thành bài học một cách rất nhanh trong khi các bạn khác còn đang loay hoay làm bài. Vậy cần có hình thức tổ chức hoạt động học tập nào để tiếp tục hấp dẫn các em đó, đồng thời là động lực thúc đẩy các em không thích, chưa thích học toán – làm bài còn chậm cố gắng nhanh hơn. Theo tôi chỉ có thể là tổ chức cho các em tham gia trò chơi học Toán sẽ cải thiện được thực trạng này. 2. Những ưu điểm và bất cập của thực trạng học Toán lớp 1: a. Những ưu điểm: - Học Toán là một môn học mới với học sinh lớp 1. - Chơi trò chơi học toán học sinh không phải viết. - Sử dụng được những đồ dùng đơn giản, dễ tìm. - Nhiều học sinh có hứng thú tham gia trò chơi hơn là viết bài làm toán hay học thuộc các kiến thức cần ghi nhớ. b. Bất cập: - Học sinh không tập trung, không hứng thú với kiến thức trong bài học hay cách truyền thụ của giáo viên trong giờ giảng bài nên có những học sinh không hiểu, không làm bài, có làm bài nhưng không biết đúng/sai. - Thao tác học sinh sử dụng đồ dùng học tập còn lóng ngóng: hay làm rơi, cầm ngược, thao tác chậm, … HS sợ bị chậm, sợ không khéo léo như bạn nên không tham gia. 3. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: - Sách giáo khoa của học sinh đều được trình bày theo cấu trúc: phần cung cấp kiến thức mới và phần thực hành, chủ yếu là các bài tập để học sinh làm. Các bài tập đó ít khi có hình thức khác lạ cho học sinh thích thú. - Tài liệu tham khảo: sách giáo viên hay sách thiết kế bài giảng cho giáo viên thì phần thiết kế trò chơi cũng ít và mờ nhạt. Nên để thiết kế được trò chơi phù hợp trong giờ học giáo viên cần tham khảo thêm nhiều tài liệu khác. 9/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 IV. Một số kinh nghiệm gây hứng thú học Toán cho học sinh Muốn tổ chức thành công một tiết học toán có sử dụng trò chơi học tập, người giáo viên cần phải: 1. Nắm vững khái niệm thế nào là trò chơi học tập Trong các xu hướng phát triển của giáo dục hiện đại, các nhà giáo dục đang nghiên cứu sử dụng trò chơi để giúp học sinh lĩnh hội tri thức, kĩ năng, kĩ xảo và các kĩ năng hoạt động sáng tạo điển hình. Khác với trò chơi thông thường, trò chơi học tập có nội dung gắn liền với hoạt động học tập của học sinh. Mỗi trò chơi đều bao hàm trong nó nội dung kiến thức cần được truyền thụ trong bài. Từ đó, nội dung bài học trở nên gần gũi với các em hơn, giúp các em dễ hình dung và giải quyết một số tình huống đơn giản có trong thực tế cuộc sống hàng ngày của các em. Trò chơi không chỉ rèn luyện năng lực mà còn hình thành những phẩm chất tốt đẹp trong các em: tính trung thực, thật thà, sự lễ độ, lòng dũng cảm, ý thức tổ chức và kỉ luật, tinh thần tập thể. Từ đó giúp các em có vốn kinh nghiệm của bản thân để chơi và học. Trò chơi học tập ở Tiểu học có nhiều loại trò chơi. Mỗi trò chơi học tập đều hướng tới nội dung của bài học nhất định. Nhưng nhìn chung, thông qua “chơi” sẽ tạo nên một không khí mới cho giờ học: những tiếng hò reo, những khuôn mặt rạng rỡ, những tiếng cười vang ... Tất cả sẽ là, các em gần gũi, đoàn kết với nhau hơn, tích lũy được nhiều kiến thức về toán học và phát triển tư duy. “Chơi mà học” “Học mà chơi”, chơi để hình thành, vận dụng và củng cố kiến thức đã học vào cuộc sống. Đồng thời phát triển trí lực là các tự giáo dục rất tốt cho trẻ. Trò chơi học tập là phương tiện giáo dục có tác dụng nhanh nhất, dễ tiếp thu và hiệu quả nhất. Có ý nghĩa trong việc phát huuy tính tích cực, độc lập diễn ra một cách tự nhiên, hấp dẫn hơn. Ví dụ: Bài “Phép cộng trong phạm vi 5” (tr. 49 – Sách Toán lớp 1) Để củng cố lại kiến thức đã học, tôi cho học sinh chơi trò chơi “Tìm đường về nhà”. Đây là trò chơi trí tuệ nhẹ nhàng giúp học sinh vừa chống lại mệt mỏi vừa củng cố lại kiến thức đã học. 2. Nắm được vai trò của trò chơi học tập 2.1. Trò chơi học tập thích hợp với trường học 2 buổi/ ngày Đối với trường học 2 buổi/ ngày nói chung và trường Tiểu học Thanh Xuân Trung nói riêng thì việc tổ chức trò chơi học tập cho học sinh là điều rất cần thiết, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi Tiểu học. Bởi thời gian các em ở trường khá nhiều, trường học chính là ngôi nhà thứ hai của các em. Ở trường, các em 10/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 cần được học nhưng cũng cần được vui chơi lành mạnh nhằm phát triển trí lực cũng như thể lực, hình thành những phẩm chất tốt đẹp cho các em. 2.2. Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức học tập Trong các tiết học Toán, việc tổ chức cho học sinh chơi vào bất cứ lúc nào của bài học đều rất quan trọng bởi để phát huy tính độc lập, học sinh phải tự phát hiện kiến thức một cách nhẹ nhàng. Vì vậy, giáo viên không thể giữ mãi một hình thức học tập mà cần có sự thay đổi. Để đạt được mục tiêu của bài dạy, người giáo viên cần hướng học sinh hoạt động theo các hình thức học tập như: - Quan sát để phát hiện (Hoạt động cả lớp) - Thảo luận (Hoạt động nhóm) - Trò chơi học tập (Hoạt động cá nhân) Nếu ở hai hình thức trên, học sinh hoạt động trong một tập thể, phát huy được sức mạnh tập thể, tương trợ, hỗ trợ lẫn nhau, thì ở hình thức thứ ba, học sinh phát huy được tính độc lập tự chủ. Học sinh phải vận dụng được các giác quan, những kinh nghiệm của bản thân để tìm ra kiến thức bài học. Ví dụ: Bài Luyện tập (tr. 80 – Sách Toán lớp 1) Để củng cố kiến thức cộng, trừ trong phạm vi 9, tôi đã cho học sinh chơi trò chơi “Xếp thành phép tính đúng” 2.3. Trò chơi học tập làm không khí lớp học thoải mái, dễ chịu hơn Để có được không khí lớp học như vậy, người giáo viên phải biết cách tổ chức giờ học gắn với các trò chơi học tập. Ví dụ: Bài “Luyện tập chung” (tr. 80 – SGK toán lớp 1) Để rèn kĩ năng cộng, trừ trong phạm vi 9, tôi đã cho học sinh chơi trò “ Ghép hình “ 2.4. Trò chơi học tập làm giờ học trở nên nhẹ nhàng, học sinh hào hứng học tập và yêu thích môn học Mặc dù, trò chơi học tập phải có nội dung gắn liền với nội dung bài học nhưng không vì thế mà nó trở nên cứng nhắc, khô khan. Trò chơi học tập phải vui, phải hấp dẫn để lôi cuốn học sinh. Ví dụ: Bài “Cộng, trừ (không nhớ) trong phạm vi 100 Để củng cố kiến thức cộng, trừ (không nhớ) trong phạm vi 100, tôi cho học sinh chơi trò chơi “Làm tính để tiếp sức” 2.5. Trò chơi học tập giúp học sinh tiếp thu kiến thức tự giác, tích cực hơn Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, học sinh lớp Một thích chơi, thích được thể hiện. Vì vậy, thông qua trò chơi, các kiến thức của bài học được tiếp 11/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 cận các em và được các em tiếp thu một cách tự nhiên, không gò bó, gượng ép. Ví dụ: Bài “Luyện tập” (tr. 10 – SGK Toán 1) Để giúp học sinh nhận dạng hình tam giác, hình vuông, hình tròn, rèn luyện sự khéo léo, óc thẩm mỹ cho học sinh, tôi cho các em chơi trò chơi “Tô màu đúng, màu đẹp” 2.6. Trò chơi học tập giúp củng cố và hệ thống hóa kiến thức cho học sinh Trò chơi học tập không chỉ có vai trò hình thành và khắc sâu kiến thức của bài học mới mà còn giúp cho học sinh hệ thống hóa các kiến thức đã lĩnh hội thuộc chủ điểm đã học. Ví dụ: Bài “Luyện tập” (tr. 156 – SGK Toán 1) Để củng cố cho học sinh về phép cộng trong phạm vi 100. Tôi cho học sinh chơi trò chơi “Ai đúng, ai sai” 3. Nguyên tắc tổ chức trò chơi trong môn Toán: Để các trò chơi góp phần mang lại hiệu quả cao cho giờ học, khi tổ chức và thiết kế trò chơi cần đảm bảo các nguyên tắc sau: 3.1. Thiết kế trò chơi trong môn Toán - Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn Toán nói chung và môn Toán lớp 1 nói riêng, phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học cụ thể để đưa ra các trò chơi cho phù hợp. Giáo viên phải có kế hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ, đảm bảo các yêu cầu sau: + Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục. + Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học. + Trò chơi phải phù hợp với tâm sinh lí học sinh lớp 1, phù hợp với khả năng người hướng dẫn, cơ sở vật chất của nhà trường. + Hình thức tổ chức trò chơi phải phong phú, đa dạng. + Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo. + Trò chơi phải gây được hứng thú cho học sinh. - Cấu trúc của trò chơi học tập: + Tên trò chơi + Mục đích: nhằm ôn luyện củng cố kiến thức kĩ năng nào. Mục đích của trò chơi sẽ quy định hành động chơi được thiết kế trong trò chơi. + Chuẩn bị đồ dùng, mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong trò chơi học tập. + Cách chơi – nêu luật chơi: Chỉ ra quy tắc của hành động chơi, quy định đối với người chơi, thời gian chơi, quy định thắng thua của trò chơi. + Số người tham gia chơi; Cần chỉ rõ số người tham gia chơi. 12/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 3.2. Cách tổ chức trò chơi: - Thời gian tiến hành thường từ 5 - 7 phút - Giới thiệu trò chơi: + Nêu tên trò chơi + Hướng dẫn cách chơi bằng cách mô tả và thực hành, nêu ra luật chơi. - Chơi thử, qua đó nhấn mạnh luật chơi. - Chơi thật - Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh. - Thưởng – phạt; phân minh, đúng luật chơi sao cho người chơi chấp nhận thoải mái và tự giác làm trò chơi hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như: chào các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò…) Lưu ý: Thời gian, số lượng người chơi, bảng tính sao, phần thưởng (tràng pháo tay, phiếu khen, ghi tên vào bảng danh dự…), cách phạt nhẹ nhàng (hát, nhảy lò cò, đứng lên ngồi xuống tại chỗ…). Giáo viên linh hoạt khi sử dụng vào trò chơi. 4. Giới thiệu một số trò chơi học Toán lớp 1: * Các trò chơi được thiết kế cho các tiết học theo mạch kiến thức trong chương trình sách giáo khoa Toán 1 - Phần thứ nhất: Số - Phần thứ hai: Phép tính - Phần thứ ba: Đại lượng và đo đại lượng - Phần thứ tư: Hình học * Sau đây tôi xin giới thiệu một số trò chơi tiêu biểu mà tôi đã áp dụng trong quá trình dạy Toán cho học sinh lớp 1. Phần thứ nhất: SỐ * Mục tiêu: HS được củng cố vế các kiến thức sau: - Nhận biết số - Nắm được cấu tạo số - Biết đựợc vị trí của số trong dãy số - Biết so sánh các số đã học - Vận dụng các số được học vào thực tế * Cách thực hiện: Tổ chức trò chơi trong giờ dạy Toán cho học sinh lớp 1. * Ví dụ: 13/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 Trò chơi 1: Lô tô nhận biết số 1. Mục tiêu: Củng cố khái niệm số trong phạm vi 10 . Vận dụng vào các bài dạy số: Số 6, Số 7, ...., Số 10 2. Chuẩn bị: 4 bộ số gồm các số từ 1 đến 10 dưới dạng các quân bài (hình 1) 4 bảng gồm toàn tranh vẽ (hình 2), bộ thực hành Toán của học sinh. 3. Cách chơi: Mỗi bạn đặt bảng gồm tranh vẽ ở trước mặt. Tráo các thẻ bài (ghi số) đặt úp sấp. Bốn bạn chơi “oẳn tù tì” để chọn người chơi đầu tiên, các bạn ở bên phải của người đi trước sẽ được đi tiếp theo. Người chơi rút một quân bài, quan sát nhanh bảng tranh vẽ rồi đặt thẻ đúng với số đồ vật có trong tranh. Nếu sai thì bạn nào nhanh tay sẽ lấy được thẻ số đó đặt lên bảng của mình ai đặt kín bảng sớm nhất là người thắng cuộc. * Ngoài cách chơi theo nhóm như trên, trò chơi này có thể chơi theo nhóm lớn (tổ, cả lớp): Mổi tổ quan sát một tranh rồi gài số tuơng ứng với hình vẽ trong tranh lên bảng gài. Tổ nào không có bạn sai hoặc có ít bạn sai là thắng cuộc. 4. Tác dụng: Giúp học sinh biết đếm, nhận biết số Hình 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hình 2:                         Trò chơi 2: Ghép bài 1. Mục tiêu: Củng cố về cấu tạo của số 10. Vận dụng vào bài: Số 10, Luyện tập 14/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 2. Chuẩn bị : 4 bộ, mỗi bộ gồm 11 tấm bìa ghi các số từ 0 đến 10 (dạng quân bài) 3. Cách chơi: 2 người chơi hoặc nhiều hơn. - Tráo các quân bài (44 quân bài). Đặt ngửa 12 quân bài bất kì ở giữa bàn chơi. Những quân bài còn lại đặt úp xuống thành một chồng. - Các bạn tham gia chơi “oẳn tù tì” để tìm ra người đi trước. Người chơi lần lượt lấy một quân bài ở chồng úp sấp, lật ngửa ra. Nếu quân bài vừa lấy ghép (cộng) với một số trong các quân bài đã đặt ngửa trên bàn thành 10 thì bạn chơi được nhặt quân bài lên và giữ lại (như vậy người chơi đã giữ được một cặp quân bài tạo thành 10). Ví dụ: Bạn lấy được quân bài mang số 3, trong số các quân bài ở bàn có quân bài mang số 7, như vậy bạn được nhặt quân bài mang số đó lên và giữ lại (7 + 3 = 10) - Nếu quân bài lấy được không ghép được với quân bài nào trong số các quân bài đặt ngửa trên bàn, thì người chơi phải đặt ngửa quân bài của mình lên mặt bàn và để bạn khác chơi tiếp. - Bạn chơi tiếp theo cũng chơi tương tự như vậy. - Khi đã lấy hết các quân bài ở chồng bài úp sấp, người chơi lần lượt lấy từng cặp quân bài đặt ngửa trên bàn. - Bạn nào thu được nhiều quân bài nhất là người thắng cuộc. * Trò chơi này còn có thể chơi đơn giản hơn với các số trong bộ thực hành Toán của học sinh. - Trong thời gian 1 phút bạn nào ghép được nhiều cặp số có kết quả bằng 10 gài lên bảng gài trong bộ thực hành thì sẽ chiến thắng. 4. Tác dụng: Học sinh nắm chắc cấu tạo số để vận dụng sang học phép cộng trong phạm vi 10 được thuận lợi. 1 2 5 4 6 8 3 9 7 4 2 0 Trò chơi 3: Xếp đúng thứ tự 1. Mục tiêu: Củng cố về so sánh thứ tự các số trong phạm vi 10 Vận dụng vào bài Luyện tập (tr.38), Luyện tập chung (tr.40) 15/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 2. Chuẩn bị: Mỗi học sinh chuẩn bị 5 tấm bìa (thẻ số trong bộ thực hành toán) ghi các số: 0; 6; 3; 8; 5 Ví dụ: 0 6 3 8 5 3. Cách chơi: Chơi theo cá nhân. Mỗi học sinh để sẵn các tấm bìa (thẻ số) trên bàn. Giáo viên ra hiệu lệnh: “Hãy xếp các số theo thứ tự từ bé đến lớn (hoặc từ lớn đến bé)”. Học sinh làm theo hiệu lệnh của giáo viên. Ai làm xong trước và đúng sẽ thắng cuộc. 4. Tác dụng: Từ việc nắm được giá trị của mỗi số mà học sinh biết sắp xếp các số cho trước theo thứ tự yêu cầu. Trò chơi 4: Tránh số 3 1. Mục tiêu: Củng cố về số đếm trong phạm vi 100 2. Cách chơi: Cả lớp cùng chơi. Các bạn ngồi theo vòng tròn (hoặc theo thứ tự có sẵn trong lớp học), lần lượt đếm theo một chiều đã xác định, bắt đầu từ một bạn nào đó: “1, 2, …..” đến lượt bạn nào đến chữ số “3” (13, 23, 30, 33, 43, …) thì phải tránh số theo quy định là số “cấm kị” và nêu số liền sau số “cấm kị” đó, chẳng hạn sau số 2 bạn phải đếm 4, hoặc sau số 12 bạn phải đếm số 14,… Ai vi phạm điều phải tránh, chót nêu số đã “cấm kị” thì coi là phạm luật, bị phạt nhảy lò cò (hoặc chạy một vòng…). Sau đó bạn bị phạt đếm đầu tiên và cuộc chơi lại tiếp tục. Trò Chơi 5: Đố biết số nào? 1. Mục tiêu: Củng cố về cấu tạo các số có hai chữ số. Củng cố về so sánh, thứ tự các số trong phạm vi 100. Vận dụng vào các bài học trong mạch kiến thức các số trong phạm vi 100: Mười một, mười hai; Mười ba, mười bốn,mười lăm; Mười sáu, mười bảy, mười tám, mười chín; Các số tròn chục; Các số có hai chữ số. 2. Chuẩn bị: Mỗi học sinh chuẩn bị một bảng gài, 11 tấm bìa ghi các số từ 0 đến 10 (Trong bộ đồ dùng học Toán 1) 0 1 2 3 4 5 3 5 6 7 8 9 10 Bảng gài 16/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 3. Cách chơi: Cả lớp cùng chơi. Giáo viên ra hiệu lệnh, yêu cầu cả lớp nêu các số theo hiệu lệnh của giáo viên, chẳng hạn như: - Số gồm 3 chục và 5 đơn vị - Số gồm 8 chục và 2 đơn vị - Số liền trước số 40 - Số liền sau số 99 - Số bé nhất có 2 chữ số - Số bé hơn 27 và lớn hơn 25 Cả lớp lấy các thẻ số gài vào bảng gài rồi giơ lên. Bạn nào làm sai sẽ tự sửa hoặc bạn khác hay giáo viên giúp bạn đó hiểu đúng và tự sửa lại được. Phần thứ hai: PHÉP TÍNH * Mục tiêu: Học sinh được củng cố vế các kiến thức sau: - Kĩ năng làm tính cộng, trừ trong phạm vi 10 - Kĩ năng làm tính cộng, trừ không nhớ trong phạm vi 100 * Cách thực hiện: Tổ chức trò chơi trong giờ dạy Toán cho học sinh lớp 1 * Ví dụ: Trò chơi 1: Làm tính tiếp sức 1. Mục tiêu: Rèn kĩ năng làm tính cộng trừ trong phạm vi 5 Vận dụng vào các bài: Phép cộng, trừ trong phạm vi 3,4,5 2. Chuẩn bị: Giáo viên vẽ sẵn trên bảng hai hình như sau: +2 -1 +0 +1 -3 3 3. Cách chơi: Hai đội chơi, mỗi đội 5 học sinh. Khi giáo viên ra hiệu lệnh bắt đầu chơi thì bạn đầu tiên của mỗi đội lên điền kết quả vào hình tam giác rồi nhanh chóng trao bút cho bạn thứ hai. Cứ tiếp tục như vậy, bạn thứ năm lên điền kết quả phép tính cuối cùng vào hình ngôi sao. Đội nào làm đúng và nhanh hơn sẽ thắng cuộc. 4. Tác dụng: Học sinh nhớ cách thực hiện tính từ trái sang phải. Trò chơi 2: Nêu đúng kết quả 1. Mục tiêu: - Củng cố ý nghĩa của phép cộng, phép trừ trong phạm vi 6 17/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 - Rèn kĩ năng cộng, trừ trong phạm vi 6 2. Chuẩn bị: Mỗi HS chuẩn bị sẵn 7 tấm bìa (thẻ số) ghi các số từ 0 đến 6 0 1 2 3 4 5 6 3. Cách chơi: Cả lớp cùng chơi. Giáo viên nói, chẳng hạn: 1 cộng 5; 3 thêm 2, 6 trừ 4, 5 bớt đi 2,….. Lần thứ nhất giáo viên nêu một phép tính, lần thứ hai nêu hai phép tính, lần thứ ba nêu ba phép tính. Học sinh thi đua giơ các tấm bìa (thẻ số) ghi kết quả tương ứng (6 , 5, 2 , 3,…..). HS nào làm sai sẽ bị phạt (nhảy lò cò hoặc đứng lên ngồi xuống tại chỗ 3 lần). Trò chơi 3: Hình vuông kì lạ 1. Mục tiêu: Luyện tập làm tính cộng trong phạm vi 9 2. Chuẩn bị: Một bảng vuông gồm 9 ô vuông, trong bảng có ghi sẵn 4 số (Hình vẽ). Tổ chức cho bao nhiêu người chơi thì cần ngần ấy bảng. 3 2 3 4 3. Cách chơi: 2 hoặc nhiều học sinh cùng chơi. Mỗi học sinh chơi phải điền vào các ô trống của bảng những số thích hợp sao cho khi cộng các số ghi trong các ô vuông theo hàng ngang, cột dọc và đường chéo thì đều được kết quả là 9. Học sinh nào làm đúng và nhanh thì bạn đó thắng cuộc. Đáp án: 3 4 2 2 3 4 4 2 3 Trò chơi 4: Tam giác kì lạ 1. Mục tiêu: Luyện tập làm tính cộng trong phạm vi 6 2. Chuẩn bị: Một tấm bìa có vẽ sẵn hình và 6 tấm bìa ghi sẵn các số sau: 18/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 0 1 2 3 4 5 3. Cách chơi: Có 2 đội chơi, mỗi đội 3 học sinh. Mỗi học sinh phải lên gắn 3 số ở 3 ô thẳng hàng sao cho khi cộng 3 ô đó lại có kết quả bằng 6. Đội nào làm xong trước và có kết quả đúng nhất, đội đó thắng. Đáp án: 0 4 5 2 3 1 4. Tác dụng: Giúp học sinh ghi nhớ nhanh phép cộng trong phạm vi 6 Trò chơi này có thể áp dụng với tất cả các phép cộng trong phạm vi 100. Trò chơi 5: Đố nhau tìm số chưa biết 1. Mục tiêu: Luyện tập làm tính nhẩm (cộng, trừ) trong phạm vi 10 2. Cách chơi: Có thể từ 3 đến 10 người cùng chơi. Một bạn làm chủ trò điều khiển cuộc chơi. Chủ trò nêu lần lượt từng câu hỏi để tất cả suy nghĩ và trả lời. Các câu hỏi có thể là: 19/39
Một số biện pháp tổ chức trò chơi học toán cho học sinh lớp 1 1) Số nào cộng với 3 thì được 7. 2) Tìm một số sao cho khi lấy 9 trừ đi số đó thì được 4 3) Tìm hai số sao cho khi cộng chúng với nhau thì được kết quả là 6 4) Số 5 cộng với số mấy để bằng 8. Bạn nào trả lời nhanh và đúng thì được ghi 1 điểm. Bạn nào được nhiều điểm hơn sẽ được khen thưởng. Trò chơi 6: Xếp thành phép tính đúng 1. Mục tiêu: Củng cố kĩ năng làm tính cộng, trừ 2. Chuẩn bị: Hai bộ gồm 10 tấm bìa, trên các tấm bìa có ghi số và dấu phép tính. = 8 2 + 6 6 9 = 3 - 3. Cách chơi: Giáo viên tổ chức cho 4 học sinh chia vào 2 đội. Mỗi học sinh được xếp 1 phép tính. Học sinh xếp sau không được xếp lặp lại phép tính của học sinh trước. Đội nào xong trước và đúng, đội đó chiến thắng. Đáp án: 6 + 2 = 8 2 + 6 = 8 9 - 3 = 6 9 - 6 = 3 4. Tác dụng: Giúp học sinh nắm chắc mối quan hệ giữa phép + và phép - Trò chơi này có thể áp dụng với tất cả các phép cộng, phép trừ trong phạm vi 100. Trò chơi 7: Ghộp hình 20/39

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.