Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 4 trường tiểu học Lê Hồng Phong học tốt phần mềm đồ họa Paint

Chia sẻ: Dung Hoang | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

29
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến xây dựng cơ sở lý luận của việc đưa bộ môn Tin học vào chương trình phổ thông. Đưa ra các thực trạng về cơ sở vật chất, giáo viên, về việc học và thực hành ứng dụng trên phần mềm Paint của học sinh tại trường Tiểu học Lê Hồng Phong trước khi áp dụng các giải pháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 4 trường tiểu học Lê Hồng Phong học tốt phần mềm đồ họa Paint

Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề Để bắt kịp với xu thế phát triển, hội nhập toàn cầu, ngành Giáo dục Việt Nam đang ngày một hội nhập cùng thế giới. Mục tiêu của hệ thống giáo dục nước ta hiện nay là giáo dục học sinh phát triển toàn diện cả về trí lực và thể lực, đảm bảo chất lượng giáo dục đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, đổi mới đất nước. Hiểu rõ tầm quan trọng của giáo dục hiện đại là đào tạo ra những con người có thể bắt kịp xu thế hội nhập toàn cầu và môn tin học là một công cụ đắc lực cho quá trình đó. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã, đang và không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học môn tin học thông qua việc đổi mới toàn diện. Dạy và học Tin học ở bậc Tiểu học là một môn học rất mới mẻ với học sinh, nên việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm đem lại kết quả tót nhất đang là vấn đề cần thiết. Để học sinh sau khi hoàn thành chương trình Tiểu học có khả năng sử dụng bàn phím soạn thảo và các phần mềm: Paint, phần mềm giải toán, một cách thành thục đang là một thách thức lớn của những người làm công tác giáo dục. Nhằm thực hiện mục tiêu trên, cần cho học sinh được học môn Tin học từ lớp 3, nhằm tạo ra tính liên tục và liên thông trong đào tạo tin học. Tin học là môn học có sự kết hợp với những môn học khác nhằm phát triển tư duy, nâng cao khả năng nhận thức và kĩ năng học tập như Toán, Âm nhạc, Mĩ thuật. Trong các phần mềm được giới thiệu trong môn Tin học, có phân môn học vẽ trên phần mềm Paint là phần có sự kết hợp chặt chẽ với môn Mĩ thuật, đòi hỏi các em khi học vẽ tranh cần phải có kiến thức cơ bản của môn Mĩ thuật đồng thời phải có kiến thức về sử dụng chuột, máy tính cũng như kiến thức cơ bản về việc sử dụng công cụ và kĩ năng trên máy tính. Qua quá trình quan sát, tôi nhận thấy việc sử dụng phần mềm Paint để vẽ một bức tranh là việc khó của các em, thay vì dùng bút chì và giấy thì các em phải dùng chuột để hoàn thành bức tranh đó là điều không dễ dàng đối với các em, từ thực trạng học và thực hành của học sinh, tôi nhận thấy bên cạnh các em chăm ngoan học tốt, thì còn nhiều em chưa có hứng thú trong học tập, thao tác còn chậm, chưa nắm vững được một số thao tác trên phần mềm Paint, để tìm ra giải pháp nhằm phát huy được hết khả năng của học sinh trong các năm học, bản thân tôi chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 4 học tốt phần mềm đồ họa Paint” với mong muốn học sinh học phần mềm đồ họa Paint đạt kết quả tốt hơn, nâng cao kỹ năng vẽ hình và sử dụng chuột cho học sinh khối lớp 4. II. Mục đích nghiên cứu Phần mềm đồ họa Paint là phần mềm giúp học sinh học vẽ trên máy tính, đây là phần mềm yêu cầu kĩ năng sử dụng chuột kết hợp thành thạo với kĩ năng 1
sử dụng bàn phím, tính sáng tạo và khả năng thẩm mĩ cao đối với học sinh, với đề tài “Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 4 trường tiểu học Lê Hồng Phong học tốt phần mềm đồ họa Paint” nhằm cung cấp một số biện pháp giúp các em học tốt hơn Phần học em tập vẽ. Xây dựng cơ sở lý luận của việc đưa bộ môn Tin học vào chương trình phổ thông. Đưa ra các thực trạng về cơ sở vật chất, giáo viên, về việc học và thực hành ứng dụng trên phần mềm Paint của học sinh tại trường Tiểu học Lê Hồng Phong trước khi áp dụng các giải pháp. Tìm hiểu yêu cầu chuẩn kiến thức, kĩ năng về sử dụng phần mềm đồ họa được đưa vào chương trình Tin học Tiểu học khối 3, 4. Tìm hiểu về phần mềm Paint được ứng dụng vào chương trình Tin học Tiểu học khối 3, 4. Đưa ra các biện pháp để hướng dẫn học sinh học và thực hành tốt trên phần mềm Paint, đồng thời kết hợp với năng khiếu mỹ thuật để vẽ những hình mẫu, bức tranh theo yêu cầu, tự do thể hiện những ý tưởng sáng tạo. Hình thành cho học sinh một số phẩm chất và năng lực cần thiết cho người lao động hiện đại, học sinh ứng dụng trong môn Mĩ thuật, học được từ môn Mĩ thuật để vẽ những hình ảnh sao cho sinh động hài hòa thẩm mĩ, trong chương trình Tin học ở bậc tiểu học được phân bố xen kẽ giữa các bài vừa học vừa chơi. Điều đó giúp cho học sinh cách tư duy sáng tạo trong quá trình chơi những trò chơi mang tính bổ ích, giúp cho học sinh thư giãn sau những giờ học căng thẳng ở lớp,…. Một số phương pháp và hình thức tổ chức dạy học lý thuyết và thực hành phần mềm Paint 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu về chuẩn kiến thức, kĩ năng về sử dụng phần mềm đồ họa trong chương trình tin học 4. Tìm hiểu các kiến thức về phần mềm Paint. Học sinh khối 4 trường TH Lê Hồng Phong Nội dung trong sách luyện tập Tin học lớp 4 tập 1. Phần 1. Công cụ vẽ Paint. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận của vấn đề Nghị quyết 40/2000/QH10 và chỉ thị 14/2001CTTT ngày 09/12/2000 về việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông: nội dung chương trình là tích cực áp dụng một cách sáng tạo các phương pháp tiên tiến, hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy và học. Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng một đề án tổng thể đổi mới chương trình giáo dục phổ thông trình Chính phủ phê duyệt trong tháng 7 năm 2001; trong đó bao gồm cả vấn đề cải tiến tổ chức giảng dạy và học 2
tập ngoại ngữ, tin học trong nhà trường phổ thông; những định hướng về việc thiết kế mục tiêu, chương trình giáo dục, chuẩn kiến thức và kế hoạch dạy học cho trường trung học phổ thông kỹ thuật. Chỉ thị số 2699/CTBGDĐT ngày 06/09/2017 về việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy, học và quản lý giáo dục tiếp tục triển khai hiệu quả. Đề án tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và hỗ trợ hoạt động dạy học, nghiên cứu khoa học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Áp dụng mạnh mẽ các phương pháp học trực tuyến thông qua bài giảng E – Learning của các môn học đã được tổ chức thiết kế qua các năm học, kết hợp giữa phương pháp học truyền thống với học trực tuyến để tạo thuận lợi cho nhiều người học tập nâng cao chất lượng nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Cơ sở thực tiễn Hiện nay trường tiểu học Lê Hồng Phong được học môn Tin học theo nội dung chương trình môn Tin học được dạy theo bộ sách Luyện tập Tin học dành cho học sinh học từ lớp 3, do nhà xuất bản giáo dục Việt Nam sản xuất. Nhà trường đã được trang bị 02 phòng máy tính với 30 máy dành cho học sinh nhằm đáp ứng nhu cầu thực hành bài học trên máy tính để các em biết cách thao tác máy tính và hoàn thành bài thực hành tốt hơn. Phương pháp dạy học tích cực chính là một phương pháp dạy học mà giáo viên sẽ đóng vai trò là người đưa ra những gợi ý mở về một vấn đề nào đó, sau đó sẽ thảo luận cùng với học sinh để tìm được ra mấu chốt của vấn đề này và những thứ liên quan. Nền tảng của phương pháp này là sự sự chủ động tìm tòi, sáng tạo, tư duy của học sinh, giáo viên chỉ là một người gợi mở ra vấn đề và dẫn dắt học sinh. Nói theo một cách khác, với phương pháp dạy học này giáo viên sẽ không truyền đạt hết tất cả kiến thức mà mình có cho học sinh mà sẽ chỉ truyền đạt kiến thức thông qua những dẫn dắt sơ khai để kích thích học sinh tìm hiểu và khám phá những kiến thức đó. II. Thực trạng vấn đề: Thực trạng học sinh lớp 4 học phần mềm đồ họa Paint Thực trạng chung: Tin học là môn học mới, khó học, có nhiều khái niệm trừu tượng, nhiều thuật ngữ chuyên ngành và ngôn ngữ tiếng Anh, vì vậy học sinh khó hiểu, khó hình dung và còn xa lạ với học sinh Tiểu học, nhưng đối với phần mềm Paint, các công cụ trong phần mềm tuy dùng ngôn ngữ tiếng Anh 3
nhưng vẫn có hình ảnh minh họa cho các công cụ nên các em sẽ dễ dàng hơn trong việc nhận thức được các công cụ vẽ. Bước đầu phần mềm đồ họa Paint được coi là phần mềm khó đối với học sinh lớp 3, các em chưa bao giờ được tiếp xúc với bất kì phần mềm nào tương tự. Tuy nhiên khi lên lớp 4, trở lại với phần mềm các em rất hứng thú và tiếp thu nhanh nhờ các công cụ hỗ trợ vẽ, tô màu. Phần mềm đồ họa Paint là một ứng dụng đồ họa máy tính đơn giản được bao gồm trong tất cả các phiên bản của Windows, trong hệ điều hành Windows 7 giao diện của phần mềm Paint có nhiều đổi mới hơn so với giao diện cũ ở Windows XP, công cụ và cách vẽ hình cũng giúp học sinh căn chỉnh phù hợp cân đối hơn. Với giao diện mới đó các em học sinh nhanh chóng được thu hút bởi các tính năng vẽ thuận tiện. Phần mềm còn cung cấp cho các em các công cụ vẽ để các em tạo ra được nhiều hình ảnh sinh động, hài hòa, thẩm mĩ từ đó luyện cho các em khả năng tư duy sáng tạo, bước đầu hình thành các thao tác sử dụng máy tính và giúp các em thư giãn sau những giờ học căng thẳng. Thực trạng học sinh lớp 4 trường tiểu học Lê Hồng Phong * Thuận lợi: Nhà trường trang bị đầy đủ cơ sở vật chất để phục vụ cho việc dạy và học môn Tin học. Giáo viên được đào tạo chuyên môn về Công nghệ thông tin. Học sinh được chuẩn bị tương đối đầy đủ công cụ học tập (Máy tính để bàn, phần mềm ứng dụng Paint, sách giáo khoa Luyện tập Tin học dùng cho học sinh học từ lớp 3). Được sự đầu tư của các cấp, các ban ngành nên nhà trường đã có 02 phòng tin học với các thiết bị máy móc, trang thiết bị phục vụ dạy học cho môn Tin học, giáo viên được đào tạo bài bản trong môi trường sư phạm, có đủ kiến thức về môn Tin học, đáp ứng đúng nhu cầu dạy học, thường xuyên được bồi dưỡng chuyên môn qua các buổi học về chuyên môn cũng như rút ra các kinh nghiệm dạy học từ những tiết dạy được dự giờ cũng như dự giờ các giáo viên khác và tự học để cập nhật kịp thời theo sự phát triển của công nghệ thông tin. Tin học là môn học mới, trực quan, sinh động giúp học sinh khám phá nhiều lĩnh vực, cũng như hỗ trợ cho các em học tốt các môn học khác. Học sinh rất thích thú học môn Tin học, đặc biệt là giờ học thực hành. Tùy từng bài học mà giáo viên hướng dẫn học sinh học và thực hành theo nhiều hình thức khác nhau để tạo hứng thú và thu hút học sinh chú ý vào bài học, từ đó học sinh sẽ hiểu bài và thực hành đạt kết quả cao hơn. Trong phần mềm Paint giáo viên có thể sử dụng các hình thức dạy học như quay video chậm để 4
hướng dẫn vẽ từng phần trong hình vẽ, mở trực tiếp phần mềm để hướng dẫn học sinh cách chọn công cụ và chỉnh sửa các nét vẽ, tạo bài giảng bằng Powerpoint khi dạy lý thuyết và liên kết với phần mềm Paint mỗi khi hướng dẫn các em thực hành bằng nút lệnh Hyperlink trong bài giảng Powerpoint. Khó khăn Tin học là một môn học mới chưa có nhiều kinh nghiệm và về lý luận cũng như thực tế cho việc giảng dạy trong nhà trường phổ thông. Một vài em tiếp thu các kiến thức về môn Tin học còn chậm, nhiều gia cảnh của các em còn khó khăn vì vậy các em chưa có cơ hội tiếp xúc máy tính nhiều nên chưa biết tự tìm hiểu bài trong sách giáo khoa khi ở nhà. Khi tiếp xúc với máy tính các em còn lúng túng chưa biết cách sử dụng chuột nên việc làm quen với các phần mềm còn hạn chế, nhất là phần mềm Paint cần phối hợp nhiều công cụ vẽ với nhau để tạo được một bức tranh hoàn chỉnh có tính thẩm mĩ là một việc khó với các em. Đối với học sinh lớp 4, các em đã được làm quen với một số phần mềm ở lớp 3 trong đó có phần mềm Paint, tuy nhiên mặt bằng tiếp thu kiến thức của các em trong lớp là khác nhau nên giáo viên gặp nhiều khó khăn khi đánh giá đúng từng đối tượng học sinh. Tùy từng đối tượng học sinh mà giáo viên đưa ra các cách thức để đánh giá về kiến thức, kĩ năng mà các em đã đạt được khi học và thực hành, đòi hỏi người dạy phải sát sao và chia ra các đối tượng cụ thể để đánh giá cho phù hợp đúng với tinh thần của thông tư 30. Trong giờ dạy thực hành việc đưa ra các hình thức thực hành cho từng đối tượng học sinh là việc khó đối với giáo viên, nhất là số lượng máy tính ít hơn so với số lượng học sinh trong lớp nên các em phải thay phiên nhau thực hành vì vậy các em không có nhiều thời gian để thực hành các bài mà bài học yêu cầu. Vì vậy, trong năm học 2016 – 2017 vừa qua, tôi thống kê được chất lượng của các em đạt được như sau: Kiến Tổng số học Hoàn thành Hoàn Chưa hoàn Lớp thức sinh tốt thành thành 4 18 3 4A 25 16% 72% 12% 5 17 2 4B 24 12,5% 70% 0,8% 4C 24 5 17 2 20,8% 70% 0,8% 5
4 20 3 4E 27 14,8% 74% 11% Tốt Đạt Chưa đạt Năng TSH 100 18 72 10 lự c S 18% 72% 10% Qua bảng chất lượng được tổng kết, tôi nhận thấy khi các em thay đổi sách giáo khoa và làm quen với hệ điều hành cũng như giao diện các phần mềm mới, các em còn rất nhiều bỡ ngỡ và chất lượng giáo dục bị đẩy lùi, đó là một thiệt thòi cho các em. Vì vậy tôi đã học hỏi và tìm tòi nhiều cách để giúp cho các em học tốt hơn và nâng cao chất lượng kiến thức và năng lực cho các em. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: Trong đề tài này, tôi đưa ra một số cách thức thực hiện giúp học sinh học và thực hành trên phần mềm Paint, hoàn thiện và thành thạo các thao tác khi tương tác với phần mềm, linh hoạt trong khi sử dụng các công cụ vẽ của phần mềm tại trường Tiểu học Lê Hồng Phong với các biện pháp sau: Biện pháp 1: Hướng dẫn cho học sinh nắm rõ vai tro và cách s ̀ ử dụng phân ̀ mềm đô h ̀ ọa Paint. Khi sử dụng phần mềm Paint, học sinh được học về các công cụ vẽ và một số thao tác cơ bản khi thực hiện trên phần mềm. Các công cụ vẽ có các bước thực hiện gần như tương tự nhau, chỉ khác nhau ở phần thao tác với chuột. giáo viên phải nắm chắc được tất cả các bước thực hiện của các công cụ vẽ và linh hoạt khi sử dụng các công cụ vẽ đó. Tuy nhiên, có mô tâ số công cụ vẽ khi sử dụng giáo viên cần phải nắm được và hướng dẫn cụ thể cho học sinh. Những kiến thức đó trong sách giáo khoa không nhắc đến nhưng trong quá trình thực hành học sinh sẽ luôn gặp phải những vấn đề này. Dưới đây là một vài chú ý giáo viên nên hướng dẫn cho học sinh khi sử dụng một số công cụ vẽ của phần mềm Paint. Công cụ Chọn/ Chọn một phần hình vẽ (Select/FreeForm Select) Ví dụ, trong bài 2: Vẽ theo mẫu: Khu vườn nhà em sách Luyện tập Tin học lớp 4 khi hướng dẫn các em chọn bút vẽ và nét vẽ ở phía dưới hộp công cụ để vẽ cây sau đó sao chép thành nhiều cây và chia đều trong khu vườn, giáo viên hướng dẫn các em sử dụng công cụ chọn Select để sao chép từ một cây thành nhiều cây và sắp xếp đều trong vườn sao cho phù hợp và có tính thẩm mĩ cao, học sinh không nhất thiết phải làm theo đúng mẫu trong sách giáo khoa, cần khuyến khích các em có thể vẽ khu vườn nhà của chính mình, nhà trong trí tưởng tượng 6
mà mình thích nhưng khi dùng công cụ chọn Select để sao chép hình thì cần làm đúng theo hướng dẫn của giáo viên để hình vẽ được đảm bảo tính thẩm mĩ và chính xác. Khi chọn công cụ Select, giáo viên cần hướng dẫn các em tích chuột vào công cụ Transparent selection là công cụ làm trong suốt nền của hình, khi di chuyển hình không bị chèn màu. Đặc biệt chú ý, khi chọn công cụ chọn để sao chép không nên chọn công cụ FreeForm Select Hai công cụ này dùng để chọn phần hình ảnh bất kì của hình vẽ bằng cách dùng chuột khoanh vùng phần hình ảnh đó. Trong đó, công cụ Chọn dùng để khoanh vùng hình ảnh theo hình tứ giác (hình chữ nhật, hình vuông). Còn đối với công cụ Chọn tự do, khi sử dụng công cụ để khoanh vùng thì cần phải khoanh hết một vòng quanh phần hình ảnh được chọn, để khi di chuyển hoặc sao chép được tất cả phần hình ảnh đó. Nếu sử dụng công cụ Chọn tự do, khi khoanh hết một vòng quanh phần hình vẽ sẽ được kết quả như sau: Sự khác nhau giữa chọn vùng và chọn tự do Nếu không khoanh hết 1 vòng thì kết quả sẽ không di chuyển và sao chép được toàn bộ phần hình ảnh được chọn như hình dưới đây: 7
Sự khác nhau khi khoanh hết vòng và không khoanh hết vòng Có nhiều cách để hướng dẫn cho các em cách sử dụng công cụ chọn như quay video giảng bài chậm hoặc giảng bài trực tiếp trên phần mềm Paint. Với hoạt động sử dụng công cụ chọn thì tôi mạnh dạn đưa ra cách giảng quay video bài giảng chậm để giải thích cụ thể cách sử dụng các công cụ chọn một phần hoặc chọn toàn bộ vùng muốn chọn trong khi quay màn hình trực tiếp để đưa vào bài giảng, qua đó học sinh vừa xem giáo viên hướng dẫn cách làm, nghe và hiểu được từng bước làm cụ thể, từ đó học sinh tiếp thu được bài hơn nhờ quan sát trực quan và phần thiết kế bài giảng của giáo viên cũng đa dạng hơn trong mỗi tiết học, giúp cho các em hứng thú hơn trong mỗi giờ học. Công cụ Tẩy (Eraser) Công cụ Tẩy dùng để xóa đi phần hình ảnh. Khi xóa hình ảnh sẽ thay màu cần xóa bằng màu nền nên nếu chọn màu nền là màu nào thì cục tẩy sẽ có màu đó. Ngoài việc chọn kích thước cục tẩy có sẵn trong phần mềm thì có thể phóng to kích thước cục tẩy bằng tổ hợp phím Ctrl + “+” hoặc thu nho kích th ̉ ước cục tẩy bằng tổ hợp phím Ctrl + “” (Chỉ có thể sử dụng dấu “+” và dấu “” nằm ở khu vực phím số). Trong hoạt động này, giáo viên giảng bài cho học sinh bằng cách mở phần mềm Paint để trực tiếp hướng dẫn các em làm theo thao tác vừa hướng dẫn, cách phóng to, thu nhỏ cục tẩy giáo viên sử dụng bàn phím ảo trong bộ công cụ hỗ trợ Accessories để chỉ ra cho các em thấy cách dùng phím Ctrl và phím dấu (+, ) như thế nào để các em nhìn thấy trực tiếp và làm theo thao tác của giáo viên ngay sau khi được hướng dẫn, khi vào bài thực hành các em sẽ nhớ thao tác và tẩy xóa hình vẽ sai sẽ nhanh hơn. Bàn phím ảo trong bộ công cụ hỗ trợ Công cụ Tô màu (Fill With Color) Để tô màu hình vẽ thì yêu cầu các hình vẽ phải hoàn toàn khép kín, không có bất kì 1 nét đứt hay lỗ hổng nho nào. N ̉ ếu có 1 nét đứt, lỗ hổng nho thì ̉ màu tô sẽ bị tràn ra ngoài. Công cụ Đường cong (Curve) 8
Khi sử dụng công cụ Đường cong thì phải thực hiện đúng 3 thao tác: + Chọn công cụ đường cong. + Kéo thả chuột vẽ một đoạn thẳng. + Dặt con tro chu ̉ ột lên đường thẳng để kéo đường cong theo ý muốn. Nếu không làm theo 3 bước trên thì khi chỉnh đường cong sẽ rất khó khăn. Ngoài ra, khi vẽ đường cong sẽ được thực hiện được 2 thao tác kéo cong trên đường cong vừa vẽ. Khi hướng dẫn sử dụng tổ hợp phím Ctrl + Z để lấy lại hình trước đó giáo viên cần nhắc học sinh là chỉ được quay lại 3 lần. Khi sao chép hình ảnh, cần chú ý: + Nếu nhấn phím Ctrl và kéo hình ảnh ra sẽ được kết quả như sau: + Nếu nhấn giữ phím Shift và kéo hình ảnh ra sẽ được kết quả như sau: 9
Việc nắm được cách sử dụng phần mềm đối với giáo viên, chính là đã “mở rộng đôi cánh” để quá trình mang tri thức ngôn ngữ đến học sinh dễ dàng hơn rất nhiều. Biện pháp 2: Nắm chắc chuẩn kiến thức, kĩ năng của chủ đề Sử dụng ̀ ềm đô h phân m ̀ ọa, qua đó để đánh giá đúng đối tượng học sinh, có hướng giải quyết đúng đối với những học sinh con h̀ ạn chế. Chuẩn kiến thức, kĩ năng của Chương trình môn học là các yêu cầu cơ bản, tối thiểu về kiến thức, kĩ năng của môn học mà học sinh cần phải và có thể đạt được sau mỗi đơn vị kiến thức (mỗi bài, chủ đề, chủ điểm, mô đun). Đối với môn Tin học Tiểu học, chuẩn kiến thức, kĩ năng không được cụ thể như các môn học khác mà được chia thành các module tương đối độc lập với nhau. Phần mềm Paint được xếp vào modul Sử dụng phần mềm đồ họa với khung chuẩn kiến thức kĩ năng như sau: Chương trình Mức độ cân đ ̀ ạt Ghi chú Kiến thức Biết tô màu theo mẫu, chọn màu đúng với hình cần tô màu mẫu được cho sẵn. Biết mở một trang vẽ mới trên cùng một trang vẽ. Nhận biết các công cụ vẽ hình đơn giản. Kĩ năng: Vẽ được các đồ vật đơn giản Kiến thức: Tin học lớp 4 Biết phối hợp các nét vẽ hình cơ bản và Cho học sinh cách chọn, pha màu để vẽ tranh, tùy chọn chủ đề. Kĩ năng: điểm vẽ. Vẽ được tranh theo mẫu, vẽ tranh tự do, vẽ tranh theo chủ điểm. Kiến thức: Biết sử dụng các công cụ cắt, dán, ghép hình, dời hình, sao chép hình. Biết gõ văn bản vào hình. Kĩ năng: Vẽ được bức tranh đơn giản có phối hợp đồ họa và văn bản. Khi vận dụng chuẩn kiến thức, kĩ năng thì giáo viên cần phải chú ý vận dụng đúng đối 10
tượng học sinh. Đối tượng học sinh nào chủ yếu chỉ dạy thực hành, hay đối tượng nào cần phải đi song song giữa thực hành và lý thuyết. * Đối với đối tượng học sinh lớp 4, chương “Công cụ vẽ Paint” được dạy trong 12 tiết, thực hành là chính và có kết hợp lý thuyết. Nội dung của chương là để học sinh tiếp tục làm quen với chương trình đồ họa Paint đã được học ở lớp 3. Và cũng là một trong hai chủ đề kiến thức và kĩ năng chính của sách giáo khoa Luyện tập tin học, vì vậy giáo viên cần kết hợp giới thiệu kiến thức mới với việc ôn luyện các kiến thức và kĩ năng học sinh đã được học. Công cụ vẽ Paint trong chương lớp 4, là tổng hợp kiến thức đã được học ở lớp 3, vào bài đầu tiên các em sẽ được ôn lại toàn bộ kiến thức đã được học trước đó nhiều học sinh có thể sử dụng được nhiều công cụ khác nhau, giáo viên nên khuyến khích, không nên hạn chế khả năng của học sinh. Mục tiêu của chương như sau: Về mục tiêu: + Nhận biết được các công cụ vẽ hình chữ nhật (hình vuông), hình e líp (hình tròn), cọ vẽ, bút chì và tác dụng của chúng. + Biết sao chép các phần hình vẽ để tạo ra những hình vẽ phức hợp từ các đối tượng đơn giản. + Bước đầu biết quan sát, phân tích hình mẫu và lựa chọn công cụ thích hợp để giải quyết một nhiệm vụ. Về kĩ năng: + Sử dụng được các công cụ vẽ hình đơn giản như Hình chữ nhật, Hình elíp, Cọ vẽ, Bút chì, + Thực hiện được các thao tác sao chép hình vẽ. + Rèn kĩ năng sử dụng chuột khi thao tác trên phần mềm, trên máy tính. Nhiều học sinh đã biết trước một số nội dung kiến thức của bài học hoặc đã có kĩ năng sử dụng công cụ trước khi đến lớp, đối với những học sinh đó giáo viên cần khuyến khích và có phương án dự phòng theo hướng đề xuất thêm các yêu cầu đối với các em. Mục tiêu của chương như sau: Về kiến thức: + Giới thiệu thêm một số công cụ và các thao tác cơ bản để học sinh có thể tự hoàn chỉnh việc vẽ hình trong phần mềm đồ họa Paint: Bình xịt màu, viết chữ lên tranh, lật và quay hình, phóng to hình, hiển thị hình trên nền lưới. 11
+ Biết cách quan sát, phân tích hình mẫu, lựa chọn công cụ thích hợp và phối hợp các công cụ của Paint để nâng cao chất lượng sản phẩm: vẽ hình nhanh chóng, chuẩn xác. + Bước đầu nhận thức được sự khác biệt giữa công việc vẽ tranh theo cách truyền thống với công việc xử lí hình ảnh mang tính công nghệ bằng phần mềm đồ họa, chuẩn bị cho việc tiếp cận với các phần mềm đồ họa chuyên nghiệp hơn như Corel Draw, Photoshop. Về kĩ năng: + Sử dụng thuần thục các công cụ cơ bản của phần mềm Paint. + Rèn luyện khả năng phân tích hình mẫu, đề xuất quy trình và lựa chọn công cụ hợp kí để vẽ tranh theo mẫu được dễ dàng, nhanh chóng và có độ chính xác cao. + Có kĩ năng về xử lí hình ảnh bằng phần mềm đồ họa. Vì Tin học liên quan chặt chẽ đến việc sử dụng máy tính và cách tìm tòi hướng giải quyết vấn đề theo phương pháp công nghệ cho nên ngoài kiểm tra viết dựa theo chuẩn kiến thức, kĩ năng giáo viên cần chú ý: + Đánh giá học sinh qua thực hành: Kĩ năng sử dụng máy tính và các phần mềm. + Đánh giá khả năng giải quyết vấn đề: Tìm hướng giải quyết và biết chọn lựa công cụ thích hợp. + Đánh giá khả năng làm việc theo nhóm. + Đánh giá qua đối thoại. Biện pháp 3: Tổ chức dạy học linh hoạt đối với từng dạng bài cụ thể. Phương pháp dạy học là một trong những yếu tố quan trọng nhất, nó quyết định kết quả học tập của học sinh. Trong thực tế đã có không ít thầy cô giáo có kiến thức chuyên môn vững vàng song lại rất lúng túng trong việc truyền thụ những kiến thức đó cho học sinh. Tin học là một môn học mang tính khoa học và ứng dụng điển hình. Việc giảng dạy lý thuyết môn Tin học đòi hoi s ̉ ự linh hoạt rất cao của các giáo viên. Không thể áp đặt kiến thức của giáo viên hay sách giáo khoa làm chuẩn. Với Tin học một khái niệm có thể có nhiều định nghĩa và nhiều cách hiểu khác nhau. Giáo viên cần chú ý đến cái lõi của kiến thức, đến kỹ năng sử dụng phần mềm và kết quả cuối cùng mà học sinh đạt được. Bản thân tôi khi mới dạy môn Tin học, tôi cũng chưa định hình được cách dạy như thế nào cho hợp lý, tôi cũng sử dụng một vài phương pháp dạy học nhưng khi áp dụng vào môn Tin học thì kết quả chưa cao. Từ khó khăn đó, tôi đã học hoi t ̉ ừ các đồng nghiệp trong trường, giáo viên Tin học trong tổ chuyên biệt Tin học Tiểu học, các 12
giáo viên Tin học khác về các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học. Tôi đã áp dụng vào các tiết dạy học có hiệu quả và rút ra được một số kinh nghiệm sau: a. Đối với dạng bài lý thuyết * Không nên bắt học sinh học thuộc lòng các định nghĩa, khái niệm của sách giáo khoa. Tin học là một môn học với đặc tính công nghệ cao, các khái niệm đi liền với công nghệ và thay đổi rất nhanh. Khi dạy phần mềm Paint, điều đầu tiên, giáo viên phải xác định đang dạy cho đối tượng học sinh nào. Nếu là đối tượng học sinh lớp 4 chủ yếu dạy thực hành là chính và giúp học sinh hiểu lý thuyết. Không nên yêu cầu học sinh học thuộc các bước thực hiện trong sách giáo khoa. Vì khi sử dụng phần mềm, các bước thực hiện có thể bo đi m ̉ ột vài bước để thao tác ngắn gọn hơn. Khi đó, giáo viên có thể đánh giá các em qua cách linh hoạt khi sử dụng các công cụ vẽ. Trong bài 3: Vẽ theo mẫu: Cảnh biển quê hương – sách Luyện tập Tin học lớp 4 có các bước thực hiện hướng dẫn sử dụng bình phun màu để vẽ quả dừa trên cây như sau: Bước 1: Chọn công cụ Bình phun màu. Bước 2: Cọn kích cỡ vùng phun ở dưới hộp công cụ. Bước 3: Chọn màu phun. Bước 4: Kéo thả chuột trên vùng muốn phun. Khi thực hành vẽ, học sinh có thể không cần chọn bước 2, bước 3 nếu bài vẽ của các em không yêu cầu. * Nên sử dụng bài giảng điện tử, các đoạn phim kết hợp với phần mềm quản lý học sinh để hướng dẫn học sinh Trước đây, tôi thường hướng dẫn trực tiếp cho học sinh theo nhóm hoặc sử dụng bài giảng điện tử và dạy qua phần mềm quản lý học sinh. Kết quả tôi thấy học sinh thụ động, đặc biệt không nhớ rõ lý thuyết nếu giáo viên yêu cầu nhắc lại. Vì vậy, tôi đã sử dụng bài giảng điện tử, các đoạn phim (video) kết hợp với phần mềm quản lý học sinh trong quá trình giảng dạy để học sinh có thể trực tiếp nghe, trực tiếp quan sát, giúp học sinh nhớ lâu hơn và chuyển sang thực hành dễ dàng hơn. Giáo viên cũng sẽ không phải làm việc nhiều, chỉ cần quan sát, hướng dẫn cho những học sinh còn lúng túng khi thực hành. Ví dụ, khi dạy học, để hướng dẫn học sinh tôi sử dụng các video hướng dẫn các bước thực hiện Tẩy một vùng trên hình, phần chú ý và các bước sử dụng công cụ Chọn (Có bài giảng và video đi kèm). Đối với các đối tượng học sinh, các em mới bắt đầu tiếp xúc với phần mềm, khi làm video hướng dẫn cần thực hiện 13
chậm, nói rõ cách sử dụng công cụ cho các em hiểu, có thể nói thêm cách vẽ hình ảnh đó để các em có thể định hình được thao tác của mình trước khi thực hành. * Tổ chức thảo luận theo nhóm Trước khi thực hành, học sinh cần phải nhớ được lý thuyết để đưa ra được những việc cần phải làm trước khi thực hiện. Để vẽ được một bức tranh hoàn thiện cần sử dụng nhiều thao tác và công cụ vẽ khác nhau. Vì thế, giáo viên có thể yêu cầu học sinh làm việc nhóm để tìm ra hình vẽ đó đã được sử dụng những công cụ nào, những chế độ nào để xử lí. Từ đó giúp học sinh thấy được sự linh hoạt khi kết hợp các công cụ của phần mềm. Ví dụ: Để học sinh nhớ và hiểu rõ hơn cách lật và quay hình vẽ. Học sinh sẽ thảo luận theo nhóm đôi với chủ đề: Em hãy quay và lật hình vẽ nhân vật hoạt hình Pikachu theo hình dưới đây: Khi ứng dụng phương pháp này, tôi thấy học sinh tích cực chủ động hơn, các em đã biết trao đổi với nhau để tìm ra câu trả lời và cách làm đúng, tự tin báo cáo kết quả trước lớp hoặc với giáo viên. Giáo viên chỉ cần quan sát, hướng dẫn thêm và không cần giải thích nhiều với học sinh. * Củng cố lại kiến thức cũ và mới Lý thuyết các bài thường liên quan đến nhau vì thế khi củng cố lại kiến thức, giáo viên cần xen kẽ cả kiến thức cũ và mới cho học sinh. Để củng cố lại kiến thức cho học sinh cuối bài, nên sử dụng hình thức trò chơi. Có nhiều trò chơi như: tổ chức thi Đố vui để học, thi Rung chuông vàng, trò chơi Trúc xanh, trò chơi Ai nhanh hơn… Giáo viên Tin học có lợi thế nhiều về công nghệ thông tin nên khi thiết kế các trò chơi trên một số phần mềm ứng dụng sẽ dễ dàng hơn. Chuẩn bị một hệ thống câu hoi ph ̉ ải ngắn gọn và bám sát trọng tâm bài dạy ̉ ọc sinh phải suy nghĩ, tư duy, tránh những câu hoi lan man, tùy ti đòi hoi h ̉ ện hoặc quá giản đơn. Ví dụ: Em cần thực hiện theo các bước nào để vẽ được hình vẽ dưới đây? Em sử dụng những công cụ nào để vẽ được hình vẽ sau? Để vẽ được hình vẽ này em cần sử dụng công cụ nào?... 14
* Hướng dẫn học sinh những thao tác và các lệnh hỗ trợ khác Qua quá trình dạy và quan sát, tôi thấy học sinh thường làm mất hộp công cụ, hộp màu, muốn phóng to trang vẽ, lưu sản phẩm của mình vào máy tính, lấy những hình vẽ khác ra so sánh… Đa số các em thường không biết tự thực hiện và đều nhờ sự hỗ trợ từ giáo viên. Tôi thường chỉ hướng dẫn cho những học sinh nào có yêu cầu, điều này khiến tôi và học sinh thường mất nhiều thời gian, giảm đi hứng thú học tập của các em. Vì vậy, giáo viên nên hướng dẫn cho học sinh các thao tác cơ bản và một số lệnh hỗ trợ trong quá trình giảng dạy để học sinh có thể tự chủ động trong quá trình học và thực hành của mình. Theo mục tiêu chương trình, không yêu cầu phải hướng dẫn thêm các kĩ năng ngoài sách giáo khoa. Nhưng để học sinh có thể thao tác tốt và làm nền cho những tiết học tiếp theo thì tôi nghĩ việc hướng dẫn thêm cho học sinh các thao tác là điều cần thiết. Việc này không mất nhiều thời gian, không đòi hoi cao ̉ ở các em. Các em không cần thiết biết lưu sản phẩm vào máy tính nhưng các em cần biết cách mở một trang vẽ mới; cách lấy lại hộp công cụ, hộp màu; cách mở một tệp có sẵn trong máy tính để thuận tiện cho quá trình học và thực hành của các em. * Lưu các tên của hình vẽ mẫu trong một thư mục riêng Để tiện cho việc hướng dẫn của giáo viên và thực hành của học sinh, giáo viên nên sắp xếp các tê pâ hình vẽ mẫu có sẵn trong mô tâ thư mục riêng, có tên thống nhất giữa các máy. Trước mỗi tiết học, giáo viên cần kiểm tra để đảm bảo rằng các tệp cho trước ở dạng chưa xử lí, chưa bị thay thế. b. Đối với bài dạy thực hành * Tôi thường tổ chức công việc thực hành trên lớp theo các mức sau: Mức 1: Đề nghị học sinh thực hành tại chỗ dưới sự giám sát trực tiếp của giáo viên để kiểm tra kỹ năng và sự hiểu bài của học sinh. Sau khi học xong phần lý thuyết về các bước thực hiện, tôi thường yêu cầu học sinh thực hành trực tiếp, làm mẫu và nói về các bước thực hiện đó cho cả lớp cùng quan sát, đánh giá. Tôi thường chọn bất kì học sinh trong lớp lên thực hiện, làm như vậy các em sẽ có suy nghĩ giáo viên có thể gọi mình bất cứ lúc nào nên sẽ có ý thức tự giác học và tập trung hơn. Mức 2: Học sinh làm các bài tập trong sách giáo khoa và giáo viên kiểm tra kết quả ngay trên máy của học sinh. Đây là việc làm thường xuyên của tất cả các giáo viên dạy Tin học, đặc biệt là giáo viên dạy tiểu học. Bởi, để kiểm tra được kỹ năng của học sinh thì giáo viên cần phải đi đến từng học sinh. Đối tượng học sinh tiểu học đôi lúc chưa thể tự giác học theo yêu cầu của giáo viên, các em có thể không tự giác thực hành hoặc tự ý vẽ hình khác thay vì thực hành cùng bài mẫu của cả lớp. Khi giáo viên kiểm tra kết quả ngay trên máy tính của học sinh, sẽ phát hiện được những em có năng khiếu hoặc những em chưa thực sự hiểu 15
bài, chưa thực hiện được các thao tác để có thể hướng dẫn lại kịp thời cho các em kiến thức của tiết học hôm đó. Giáo viên nên thường xuyên kiểm tra tại máy các em thực hành để nắm bắt kịp thời những học sinh còn yếu về kĩ năng, thao tác nào để kịp thời xử lí. Mức 3: Ra các đề bài (tùy vào đối tượng học sinh) để học sinh làm và thực hành ngay trên máy tính. Có thể tiến hành theo từng cá nhân học sinh hoặc theo nhóm. Giáo viên tiến hành kiểm tra tại chỗ trên máy tính. Yêu cầu đầu tiên là học sinh khi thực hành là phải làm được các bài tập có trong sách giáo khoa. Khi thực hành các bài tập trong sách giáo khoa thì học sinh có thể thực hành theo từng cá nhân (nếu 2 học sinh/ máy thì chia thời gian thực hành để các em có cơ hội tự thực hành riêng). Đối với loại bài tập lớn, có thể cho học sinh chia nhóm từ 2 3 em/ nhóm, khi thực hiện các bài tập lớn đòi hoi các em ph ̉ ải linh hoạt khi sử dụng các thao tác, các công cụ vẽ, ngoài ra, ý tưởng khi thực hiện cũng chiếm một phần khá quan trọng. Sau khi thực hiện xong, giáo viên cần tiến hành kiểm tra, nhận xét bài vẽ của nhóm tại chỗ. Có thể giới thiệu bài vẽ của cá nhân, nhóm cho cả lớp cùng xem để khích lệ tinh thần học tập của các em. Ở mức này, tôi thường áp dụng cho đối tượng học sinh lớp 4, các em cũng đã học được rất nhiều công cụ và có thể áp dụng linh hoạt để tạo ra những bài vẽ đep. Ngoài ra, tôi mu ̣ ốn học sinh có khả năng làm việc nhóm hiệu quả, nâng cao tính sáng tạo của các em khi thực hành. Mức 4: Ra một đề tài, yêu cầu học sinh làm theo nhóm. Giáo viên không quan tâm đến quá trình và cách tiến hành, chỉ quan tâm đến kết quả công việc của học sinh. Bài thực hành được làm tại lớp sau khi các em thực hiện xong các yêu cầu của giáo viên, kéo dài trong suốt thời gian học sinh học về phần mềm Paint. Để thực hiện được mức này, giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh các thao tác như lưu hình vẽ vào tệp của nhóm, mở hình vẽ có sẵn trong tệp, … Tôi chỉ áp dụng mức này với đối tượng học sinh lớp 4, các em đã có ý thức tự giác học tập, làm việc nhóm rất cao nên khi sử dụng mức này đã giúp các em tự tin, biết cách làm việc khoa học hơn để phục vụ cho những cấp học sau. * Tổ chức các buổi thi vẽ tranh theo chủ đề trong các tiết thực hành. Ngoài cách tổ chức thực hành theo các mức, đôi khi giáo viên cần tổ chức các buổi thi vẽ tranh theo chủ đề cho học sinh để tạo được sự hứng thú và phát huy được tính sáng tạo cho học sinh. Qua đó giáo viên có thể tận dụng những cuộc thi này để giới thiệu cho học sinh về các di tích lịch sử của quê hương, đất nước; các tranh vẽ của các bạn học sinh ở các nơi khác; giáo dục kĩ năng sống cho các em qua các chủ đề đã được chọn sẵn... 16
Nên tận dụng nguồn tài nguyên có sẵn ở trên mạng Internet như các video, hình ảnh giới thiệu về di tích lịch sử, về Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, các dòng sông, con đường làng, về những tấm gương sáng, về tình người, về những hành động đep trong cu ̣ ộc sống, các tệ nạn xã hội.... Chỉ cần khoảng 5 phút để giới thiệu cho học sinh các chủ đề. Từ đó, học sinh sẽ tự do vẽ theo khả năng của mình. Có thể cho học sinh vẽ cá nhân nếu học sinh đó có khả năng, nếu những em nào chưa thực sự tự tin về khả năng của mình thì nên tổ chức cho các em thi theo nhóm để các em có thể hỗ trợ nhau trong quá trình vẽ về ý tưởng cũng như kĩ năng thành thạo và sử dụng linh hoạt các công cụ vẽ. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên không nên áp đặt học sinh phải vẽ đúng theo mẫu trong sách giáo khoa hoặc cho học sinh vẽ theo mẫu đã cho, mà nên khai thác các đề tài mở cho học sinh để học sinh vận dụng kiến thức đã học trong phần mềm đồ họa Paint. Nên khai thác tối đa tính tư duy sáng tạo của học sinh. Để làm được như vậy giáo viên cần phải nắm được khả năng vận dụng của học sinh, nắm được cách đặt vấn đề cho học sinh để dễ nhớ và dễ thực hiện. Ví dụ: Em hãy sử dụng tất cả các công cụ trong phần mềm Paint để vẽ bức tranh Chợ Bến Thành, Cảnh biển quê hương, …. như yêu cầu trên. Giáo viên nên hướng dẫn và giới thiệu các bước thực hiện các công cụ trong hộp công cụ và hộp màu cho học sinh nắm chắc sau đó yêu cầu học sinh thảo luận nhóm. Trong phần mềm Paint có rất nhiều công cụ vẽ và cách pha màu đa dạng để phối cho các hình ảnh, vì vậy để hướng dẫn cho học sinh dễ hiểu và dễ sử dụng là một khâu vô cùng quan trọng yêu cầu giáo viên phải nắm chắc các bước tiến hành, hướng dẫn một cách chi tiết, đặc biệt là học sinh yếu vì các em còn mơ hồ với các phần mềm. Ngoài ra, trong bài giảng của mình giáo viên cần sử dụng một số phần mềm để tổ chức các trò chơi củng cố lại kiến thức cho các em. Phần củng cố là phần quan trọng trong giờ dạy để kiểm tra kết quả của các em học sinh sau tiết học, do vậy giáo viên nên tìm tòi sáng tạo để thiết kế các trò chơi sinh động hấp dẫn để kiểm tra sự hiểu biết, nắm bài của các em tạo hứng thú cho các em và truyền đạt kiến thức hiệu quả hơn. Trong quá trình giảng dạy tôi thường sử dụng một số phần mềm giảng dạy để hỗ trợ việc giảng dạy của bản thân và tạo điều kiện cho học sinh dễ dàng quan sát như phần mềm Powerpoint, Netopschool, Violet,… thông qua những phần mềm đó tôi thiết kế một số trò chơi để củng cố kiến thức cho các em như: 17
Hái hoa dân chủ, Ô cửa bí mật, Ong tìm chữ, Ghép hình, Chiếc nón kì diệu, … giúp các em học tập sôi nổi hơn vào mỗi tiết học và tạo hứng thú cho các em vào các tiết học tiếp theo. IV. Tính mới của giải pháp: Học sinh là chủ thể của hoạt động dạy học, trong hoạt động và bằng hoạt động các em có thêm tính tự giác tích cực. Kiến thức Tin học là những nội dung tương đối mới mẻ xa lạ và còn có nhiều khái niệm rất trừu tượng đối với nhiều học sinh. Trong đề tài, tôi xin chia sẻ một số kinh nghiệm giúp học sinh say mê, hứng thú và yêu thích môn học biết vận dụng kiến thức của mình vào cuộc sống hoàn thiện và thành thạo các thao tác sau khi tương tác với phần mềm Paint, linh hoạt trong khi sử dụng các công cụ vẽ của phần mềm. Giáo viên cần kết hợp giữa lý thuyết và thực hành phù hợp, không xem nhẹ giờ học lý thuyết khi đó giờ thực hành sẽ tốt hơn cũng như học sinh học thực hành tốt thì sẽ hiểu sâu hơn về lý thuyết. Trong phần mềm đồ họa Paint có rất nhiều công cụ hỗ trợ cho việc vẽ, thiết kế các hình ảnh đa dạng và phong phú, vì vậy để hướng dẫn học sinh biết kết hợp các công cụ vẽ với nhau một cách thích hợp là điều quan trọng để giúp các em hoàn thành tốt các nội dung bài học. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên không áp đặt cho học sinh phải vẽ đúng theo mẫu trong sách giáo khoa mà nên khai thác đề tài mở nhằm cho các em tự vận dụng kiến thức đã học để phát huy tối đa khả năng tư duy sáng tạo và tính thẩm mĩ của các em. Ngoài ra việc củng cố kiến thức cho các em sau mỗi tiết học là điều rất quan trọng nhằm khắc sâu kiến thức đã học cho các em. Với học sinh Tiểu học thì giáo viên nên củng cố kiến thức thông qua các trò chơi trên máy tính như Chiếc nón kì diệu, Hái hoa dân chủ, Ô cửa bí mật,….Đây là cách tốt nhất giúp các em vừa giải trí, tạo hứng thú cho môn học và ôn lại kiến thức của bài học. V. Hiệu quả SKKN: Kết quả đạt được: Sau khi nghiên cứu và qua quá trình trải nghiệm tôi nhận thấy đã đạt được hiệu quả đáng khích lệ, qua 2 năm học 2017 – 2018 và 2018 – 2019 (học kì I) tôi đã thấy chất lượng các em thay đổi rất rõ rệt, số lượng học sinh hoàn thành bài thực hành trong mỗi bài dạy được tăng lên. Các em đã sử dụng 18
thành thạo phần mềm đồ họa Paint cũng như sử dụng được các công cụ trong yêu cầu của các bài thực hành rất chính xác. Tiết dạy và bài học cũng trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn tạo được sự hứng thú của các em đối với phần mềm, được thể hiện qua bảng kết quả sau: Tổng số học Hoàn thành Hoàn Chưa hoàn Lớp sinh tốt thành thành 11 14 0 4A 25 44% 56% 0% Kiến 11 13 0 4B 24 thức 45,8% 54,2% 0% 10 14 0 4C 24 41,6% 58,4% 0% 12 15 0 4E 27 44,4% 55,6% 0% Tốt Đạt Chưa đạt Năng TSHS 100 44 56 0 lực 44% 56% 0% Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ I. Kết luận: Mục đích của việc dạy Tin học là giúp cho các em sử dụng, thao tác thành thạo máy tính cũng như các phần mềm được học trong máy tính, khả năng tư duy, sáng tạo và áp dụng vào được với những môn học khác. Môn Tin học thường gồm 2 phần: lý thuyết và thực hành, giáo viên cần vận dụng linh hoạt giữa lý thuyết và thực hành để giúp học sinh nắm bài tốt hơn từ đó thực hành đạt kết quả tốt và nắm kiến thức chắc hơn. Đưa các hoạt động thực hành nhóm vào tiết thực hành, cử một học sinh sử dụng thành thạo máy tính để hướng dẫn những bạn trong nhóm thực hành. Vận dụng nhiều thủ thuật để giới thiệu bài mới cho học sinh về lý thuyết cũng như thực hành để giúp học sinh vận dụng được lý thuyết đã học vào thực hành, đồng thời kích thích óc sáng tạo của học sinh giỏi phát huy được tính đa dạng và thẩm mĩ trong bài thực hành. 19
Trong đề tài có một biện pháp thực hiện cụ thể thực tế trên lớp học, từ đó thâm nhập tìm hiểu tinh thần học tập của học sinh, qua các biện pháp có trong đề tài thì tôi thấy học sinh đều có sự tiến bộ rõ rệt, giờ học diễn ra nhẹ nhàng tự nhiên, các em không còn cảm giác ngại thực hành mà còn xung phong làm mẫu trên máy chiếu cho các bạn trong lớp cùng xem, tham gia sôi nổi vào các trò chơi củng cố mà giáo viên thiết kế, trong mỗi tiết học tin học các em rất hào hứng mong đến cuối giờ học lý thuyết để được tham gia vào các trò chơi củng cố mà giáo viên đã thay đổi nhiều hình thức nhằm khơi gợi trí tò mò của các em. Trong giờ thực hành, nhiều nhóm làm tốt sẽ được kết nối máy chiếu để tuyên dương bài thực hành của các em, từ đó tạo cho các em có tinh thần ganh đua trong việc hoạt động nhóm có hiệu quả để nhóm mình được tuyên dương trước lớp, qua đó các em còn tự khám phá, lĩnh hội được kiến thức mới, kích thích trí sáng tạo và có thể thiết kế riêng cho mình một đề tài được thể hiện trên bản vẽ một cách tự do theo phong cách của riêng mình mà không cần ràng buộc theo mẫu, khai thác trí tưởng tượng của các em một cách tối đa làm cho các em tự thích thú với môn học, say mê học thiết kế để có thể trở thành những kiến trúc sư giỏi trong tương lai. Như vậy, với những biện pháp được đề xuất, đảm bảo được việc thực hiện đúng theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học, đảm bảo các nguyên tắc của việc dạy học nói chung và học môn Tin học nói riêng chứng tỏ tính đúng đắn của đề tài. Nâng cao hiệu quả giáo dục là nhiệm vụ hàng đầu trong sự nghiệp giáo dục. Trong thời đại công nghệ 4.0, việc đưa môn Tin học vào giảng dạy ở Tiểu học, và việc thay đổi sách giáo khoa cho phù hợp với sự phát triển của ngành công nghiệp IT đã góp phần tạo tiền đề cho các em học sinh nhanh chóng nắm bắt được xu thế của thời đại và học tập bồi dưỡng trong tương lai. Tôi hi vọng rằng với một số kinh nghiệm để giúp các em học sinh lớp 4 trường Tiểu học Lê Hồng Phong của mình học tốt phần mềm đồ họa Paint cũng sẽ giúp được cho các bạn học sinh các trường Tiểu học trong địa bàn huyện sẽ phần nào giúp cho các em tiếp thu kiến thức về phần mềm Paint và đạt hiệu quả cao trong quá trình học tập vì đây là phần mềm vô cùng thú vị đối với học sinh Tiểu học. Tôi cũng mong muốn những kinh nghiệm cũng như quan điểm của mình được các đồng nghiệp đón nhận và áp dụng để chứng minh tính khả thi của 20