intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sâu hại cây lương thực - lúa, bắp, khoai : Sâu hai cây bắp part 2

Chia sẻ: Safskj Aksjd | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

130
lượt xem
20
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tên khoa học: Rhopalosiphum maidis (Fitch) Cón có tên là Aphis maidis Fitch Họ: Rầy Mềm (Aphididae), Bộ: Cánh Đều (Homoptera) 1. Phân bố và ký chủ Loài này có phân bố rộng ở các nước nhiệt đới và á nhiệt đới. Ở Việt Nam rầy mềm xuất hiện ở hầu hết các nơi trồng bắp. Ngoài bắp, rầy còn tấn công trên cây lúa, lúa miến, mía, một số loài cỏ làm thức ăn gia súc.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sâu hại cây lương thực - lúa, bắp, khoai : Sâu hai cây bắp part 2

  1. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai 2. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch gáy haûi. Caí áúu truìng vaì thaình truìng âãöu càõn laï bàõp chè coìn gán. 3. Biãûn phaïp phoìng trë. AÏp duûng thuäúc træì sáu khi quáön thãø vaûc saình åí tuäøi nhoí vaì máût säú chæa cao. RÁÖY MÃÖM (RÃÛP BÀÕP) Tãn khoa hoüc: Rhopalosiphum maidis (Fitch) Coïn coï tãn laì Aphis maidis Fitch Hoü: Ráöy Mãöm (Aphididae), Bäü: Caïnh Âãöu (Homoptera) 1. Phán bäú vaì kyï chuí Loaìi naìy coï phán bäú räüng åí caïc næåïc nhiãût âåïi vaì aï nhiãût âåïi. ÅÍ Viãût Nam ráöy mãöm xuáút hiãûn åí háöu hãút caïc nåi träöng bàõp. Ngoaìi bàõp, ráöy coìn táún cäng trãn cáy luïa, luïa miãún, mêa, mäüt säú loaìi coí laìm thæïc àn gia suïc. 2. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc Thaình truìng thán to, coï hai daûng, daûng khäng caïnh vaì daûng coï caïnh: - Daûng khäng caïnh maìu vaìng xanh håi xaïm, daìi tæì 1,46 - 1,8 mm vaì chiãöu ngang cå thãø tæì 0,5 - 0,8 mm. Âáöu coï 2 soüc doüc maìu âáûm, nhiãöu läng. Mäùi bãn häng buûng coï 2 âäúm âen. ÁÚu truìng tuäøi nhoí maìu xanh laï cáy nhaût, chuyãøn dáön sang xanh âáûm vaì têm khi thaình thaình truìng. Pháön cuäúi hai äúng saïp maìu âáûm. - Daûng coï caïnh thán maìu xanh luûc, âáöu, ngæûc vaì äúng buûng maìu âáûm. Cå thãø daìi tæì 1,30 - 1,50 mm vaì räüng tæì 0,48 - 0,70 mm. 3. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch gáy haûi Ráöy thæåìng säúng thaình quáön thãø trãn caïc bäü pháûn non nhæ beû, laï non, bao cåì, coï chäù leí teí tæì 5 - 7 con, coï chäù thaình tæìng âaïm daìy âàûc. Ráöy thêch nháút bàõp åí giai âoaûn träø cåì vç coï nhiãöu cháút dinh dæåîng. Cáy coìn non bë ráöy táún cäng seî coìi coüc, phaït triãøn keïm vaì âäi khi khäng cho traïi. Nãúu cáy cho traïi âæåüc thç traïi seî nhoí, cháút læåüng keïm. Ngoaìi caïch gáy haûi træûc tiãúp nhæ trãn, ráöy mãöm coìn laì mäi giåïi truyãön bãûnh khaím cho cáy bàõp laìm laï bë quàn queo, cáy khäng phaït triãøn bçnh thæåìng vaì chãút. 4. Biãûn phaïp phoìng trë - Træåïc khi gieo träöng nãn laìm saûch coí chung quanh vaì ngay trong ruäüng bàõp âãø traïnh ráöy tæì caïc kyï chuí phuû bay sang. 61
  2. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai - Khäng nãn träöng bàõp våïi máût âäü daìy taûo áøm âäü thêch håüp cho ráöy phaït triãøn. - Nãúu máût säú ráöy êt, khäng nãn aïp duûng thuäúc vç ráöy coï nhiãöu thiãn âëch. Rãûp bàõp Rhopalosiphum maidis (Gabriel, 1971). 62
  3. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai SÁU ÂUÛC THÁN Tãn khoa hoüc: Pyrausta (= Ostrinia) nubilalis Hubner, coìn coï tãn laì Ostrinia furnacalis (Gueneïe) Hoü Ngaìi Saïng (Pyralidae, Bäü Caïnh Vaíy (Lepidoptera) Triãûu chæïng âuûc thán (A,B,C), äø træïng trãn phiãún laï (D,E), áúïu truìng tuäøi 5 vaì måïi nåí (F,G), thaình truìng vaì voìng âåìi (H,I). Theo Gabriel (1971). 63
  4. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai 1. Phán bäú. Loaìi sáu naìy xuáút hiãûn nhiãöu åí caïc quäúc gia träöng bàõp trãn thãú giåïi nhæ ÁÚn Âäü, Ba Lan, Bungary, Canada, Hungary, Indonesia, Italy, Liãn Xä, Myî, Nháût Baín, Pakistan, Tiãûp Khàõc, Triãöu Tiãn, Trung Quäúc. 2. Kyï chuí. ÅÍ næåïc ta sáu gáy haûi chuí yãúu trãn cáy bàõp; ngoaìi ra, sáu coìn xuáút hiãûn trãn caïc loaûi cáy nhæ âay, caì, luïa miãún vaì mäüt säú loaìi coí thuäüc hoü hoìa baín duìng laìm thæïc àn cho gia suïc. 3. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc Bæåïm thæåìng hoaût âäüng vaìo ban âãm. Bæåïm âæûc coï thán daìi tæì 12 - 14 mm, saíi caïnh räüng tæì 22 - 28 mm. Caïnh træåïc maìu vaìng tæåi âãún vaìng nhaût, coï hai soüc gaíy khuïc maìu náu håi âáûm chaûy ngang caïnh doüc caûnh ngoaìi, tiãúp theo vãö phêa ngæûc laì caïc soüc gaíy khuïc khaïc nhæng maìu nhaût hån; caûnh træåïc vaì caûnh ngoaìi caïnh maìu âáûm hån khoaíng giæîa caïnh vaì caûnh sau. Caïnh sau maìu saïng hån vaì caïc âæåìng ván måì hån caïnh træåïc. Bæåïm caïi coï chiãöu daìi thán tæì 13 - 16 mm, saíi caïnh räüng 25 - 30 mm, cáúu truïc ván trãn caïnh bæåïm caïi giäúng bæåïm âæûc nhæng maìu nhaût hån. Thåìi gian säúng cuía bæåïm caïi khoaíng 10 ngaìy. Mäüt bæåïm caïi coï thãø âeí tæì 10 - 200 træïng. Træïng coï hçnh báöu duûc deûp, khi måïi âeí maìu tràõng sæîa, màût trãn trån boïng. Vaìi ngaìy sau træïng coï mäüt cháúm âen träng roî dáön lãn. Thåìi gian uí træïng tæì 4 - 7 ngaìy. ÁÚu truìng måïi nåí maìu häöng, âáöu âen, caìng låïn sáu âäøi dáön thaình maìu tràõng sæîa. Mäùi âäút buûng coï saïu âäúm âen troìn, giæîa âäúm coï mäüt såüi läng moüc daìi ra. Sáu låïn âuí sæïc daìi tæì 15 - 22 mm, maìu náu vaìng, coï nhæîng soüc náu måì chaûy doüc trãn læng tæì âáöu âãún cuäúi thán. ÁÚu truìng coï 6 tuäøi, phaït triãøn tæì 18 - 41 ngaìy. Nhäüng maìu náu nhaût, daìi khoaíng 15 - 19 mm. Giai âoaûn nhäüng phaït triãøn tæì 5 âãún 12 ngaìy, trung bçnh tæì 7- 12 ngaìy. 4. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch phaï haûi Bæåïm ráút thêch aïnh saïng âeìn vaì hoaût âäüng nhiãöu tæì luïc chiãöu täúi âãún saïng. Ban ngaìy bæåïm thæåìng träún trong beû laï hoàûc trong âoüt cáy bàõp hay caïc båì coí daûi. Hai âãún ba ngaìy sau khi vuî hoïa bæåïm bàõt âáöu âeí træïng. Bæåïm caïi coï tênh choün loüc nåi âeí træïng, chè thêch âeí træïng åí nhæîng ruäüng bàõp xanh täút vaì cáy âang åí giai âoaûn sinh træåíng thêch håüp nhæ cáy coï chiãöu cao trãn 50 cm, nhæng thêch nháút laì nhæîng ruäüng bàõp sàõp träø cåì. Træïng âæåüc âeí thaình äø xãúp chäöng lãn nhau nhæ vaíy caï, êt khi âeí thaình tæìng caïi riãng leí, bæåïm âeí nhiãöu äø træïng trong nhiãöu âãm, mäùi âãm mäüt äø. Säú træïng trãn mäùi äø thay âäøi tuìy nåi âeí thêch håüp hay khäng, thæåìng tæì 100 - 300 caïi, trung bçnh tæì 20 - 30 caïi. ÄØ træïng thæåìng âæåüc âeí åí màût dæåïi laï, nhæng âäi khi cuîng tçm tháúy åí màût trãn vaì âæåüc gàõn chàût vaìo màût laï, træïng laïng boïng, ráút dãù nháûn diãûn. 64
  5. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai Sau khi nåí, sáu àn hãút voí træïng vaì cháút keo phuí äø træïng, xong boì quanh äø træïng mäüt thåìi gian ngàõn, sau âoï phán taïn nhaí tå nhåì gioï âæa tæì laï naìy sang laï khaïc hay tæì cáy naìy sang cáy khaïc. Sáu gáy haûi moüi bäü pháûn cuía cáy bàõp tuìy giai âoaûn tàng træåíng cuía cáy. Sáu tuäøi nhoí thêch caïc laï chæa måí ra, beû laï hay voí traïi bàõp hay ráu bàõp hoàûc hoa âæûc (cåì bàõp) vç åí tuäøi 1 vaì 2 sáu chæa coï khaí nàng âuûc vaìo thán. Tuìy giai âoaûn tàng træåíng cuía cáy bàõp maì sáu coï caïch gáy haûi khaïc nhau nhæ sau: *. Nãúu bàõp coìn non, chæa coï loïng, sáu chui vaìo loa keìn, àn caïc laï coìn cuäún laûi. *. Nãúu bàõp âaî coï loïng thç bàõt âáöu tæì tuäøi 2 - 3 sáu chui vaìo naïch laï vaì àn åí màût trong beû laï, sau âoï âuûc vaìo thán, ngay phêa trãn màõt, vaì àn dáön lãn. Sáu khäng thãø âuûc qua màõt âæåüc nãn phaíi chui ra ngoaìi mäùi khi muäún sang loïng khaïc. Trãn mäüt thán cáy bàõp coï ráút nhiãöu sáu sinh säúng. Sáu gáy haûi nhiãöu nháút åí caïc tuäøi 3, 4, 5 vaì âáöu tuäøi 6. Ngoaìi thán cáy bàõp, sáu coìn táún cäng trãn cåì bàõp, luïc coìn åí bãn trong thán hay âaî träø, àn hoa âæûc, nháút laì haût pháún coìn non. Sáu coìn táún cäng vaìo traïi nhæng chè àn voí hoàûc loîi traïi bàõp. Thiãût haûi do sáu âuûc thán gáy ra nàûng nháút laì åí giai âoaûn bàõp âaî träø cåì, laìm gaíy cáy hay gaíy cåì, coï khi âãún 50%. Khi säúng trãn cåì bàõp, áúu truìng phaït triãøn nhanh hån, thán to hån vaì bæåïm âeí nhiãöu træïng hån. Sáu laìm nhäüng bãn trong âæåìng âuûc, ngay phêa trãn läø âuûc vaìo, âáöu quay xuäúng dæåïi gáön läø âuûc vaì coï tå bêt kên miãûng läø âuûc laûi. Âäi khi sáu boì ra ngoaìi vaì laìm nhäüng giæîa beû vaì thán, nháút laì luïc mæa nhiãöu. ÅÍ âäöng bàòng säng Cæíu Long, trong mäüt nàm bàõp âæåüc träöng thaình 2 vuû chênh laì: - Vuû thæï nháút vaìo caïc thaïng 5, 6, 7; trong thåìi gian naìy caïc ruäüng bàõp gieo trãø bë thiãût haûi nàûng hån caïc ruäüng chênh vuû hay gieo såïm. - Vuû thæï nhç vaìo caïc thaïng 10, 11, 12; trong vuû naìy caïc ruäüng bàõp gieo såïm bë haûi nhiãöu hån caïc ruäüng gieo trãø vç áøm âäü åí caïc thaïng âáöu cao hån caïc thaïng sau. 5. Caïc yãúu täú aính hæåíng âãún máût säú a/Thåìi tiãút. - Nhiãût âäü thêch håüp cho sáu phaït triãøn laì tæì 15 - 32oC. - ÁØm âäü: sáu cáön áøm âäü khäng khê ráút cao, vç áøm âäü aính hæåíng nhiãöu âãún tè lãû nåí cuía træïng vaì sáu, áøm âäü thêch håüp laì tæì 95 - 100%. b/ Thæïc àn. *. Sáu tuäøi 1 vaì 2 thêch nhæîng pháön non mãöm, nhiãöu næåïc, êt xå nhæ hoa âæûc luïc chæa nåí, pháön laï bãn trong noîn hay ráu traïi bàõp non. *. Sáu tæì tuäøi 3 tråí âi thêch nhæîng bäü pháûn êt næåïc nhæng nhiãöu âæåìng nhæ loïng thán cáy bàõp träø cåì, loîi traïi bàõp hay haût bàõp non. 65
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2