zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Nông - Lâm - Ngư

» Nông nghiệp

Sâu hại cây lương thực - lúa, bắp, khoai : Sâu hại khoai lang

Chia sẻ: Safskj Aksjd | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

211
lượt xem 54
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Loài 1: Herse convolvuli (Lin.), còn có tên là Agrius convolvuli (Lin.) Loài 2: Acherontia lachesis (Fabricius) Cả 2 loài trên thuộc họ Ngài Nhộng Vòi (Sphingidae), bộ Cánh Vảy (Lepidoptera). 1. Ký chủ. Sâu có phổ ký chủ rất rộng. Ngoài khoai lang, sâu còn gây hại các loại đậu, cà chua, thuốc lá, đậu bắp, mè... 2. Đặc điểm hình thái và sinh học Bướm cái và đực của H. convovuli. Ấu trùng lớn có đuôi thẳng, khác với đuôi cong của A. lasechis như trong hình này (theo Miziko Museum of Cape Town, 2004)....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sâu hại cây lương thực - lúa, bắp, khoai : Sâu hại khoai lang

ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai SÁU HAÛI KHOAI LANG SÁU SÆÌNG ÀN LAÏ Loaìi 1: Herse convolvuli (Lin.), coìn coï tãn laì Agrius convolvuli (Lin.) Loaìi 2: Acherontia lachesis (Fabricius) Caí 2 loaìi trãn thuäüc hoü Ngaìi Nhäüng Voìi (Sphingidae), bäü Caïnh Vaíy (Lepidoptera). 1. Kyï chuí. Sáu coï phäø kyï chuí ráút räüng. Ngoaìi khoai lang, sáu coìn gáy haûi caïc loaûi âáûu, caì chua, thuäúc laï, âáûu bàõp, meì... 2. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc Bæåïm caïi vaì âæûc cuía H. convovuli. ÁÚu truìng låïn coï âuäi thàóng, khaïc våïi âuäi cong cuía A. lasechis nhæ trong hçnh naìy (theo Miziko Museum of Cape Town, 2004). a/ Agrius convolvuli Linnaeus Thaình truìng coï buûng ráút to, nhiãöu läng, mäùi âäút coï mäüt haìng läng maìu xaïm âen xen häöng. Cuäúi buûng nhoün. Chiãöu ngang caí hai caïnh âãöu ráút heûp so våïi chiãöu daìi thán mçnh. Caïnh træåïc càng daìi tæì 8 - 11 cm, maìu xaïm, trãn coï nhiãöu ván vaì soüc maìu âáûm. Træïng troìn, maìu xanh khi måïi âeí, âæåüc âeí råìi raûc åí màût dæåïi laï. Thåìi gian uí træïng tæì 5 - 7 ngaìy. 71
ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai Sáu måïi nåí maìu xanh, coï nhæîng vàòn xiãn hai bãn häng cå thãø, hoàûc coï thán maìu âen våïi caïc vàòn maìu vaìng náu hai bãn häng, âäút sau cuìng coï mäüt gai âæa lãn giäúng nhæ caïi sæìng nãn coï tãn goüi laì "Sáu Sæìng". Sáu phaït triãøn trong thåìi gian khoaíng 3 tuáön vaì låïn âuí sæïc daìi tæì 8 - 12 cm . Nhäüng maìu náu âoí, âáöu nhäüng coï mäüt voìi cong xuäúng phêa âuäi nhæ náúp viãút nãn coìn coï tãn goüi laì "Ngaìi nhäüng voìi". Nhäüng âæåüc hçnh thaình dæåïi âáút vaì phaït triãøn tæì 10 - 12 ngaìy. b/Acherontia lachesis (Fabricius) Bæåïm coï thán chuí yãúu maìu náu, ngæûc maìu xaïm âáûm coï mäüt hçnh giäúng nhæ soü ngæåìi. Caïnh sau maìu vaìng våïi nhæîng bàng maìu vaìng ngang doüc. Theo A.R. Pittaway vaì I.J. Kitching (National Hêtory Museum, London). Træïng maìu xanh laï cáy, âæåüc âeí raíi raïc thaình tæìng caïi, sau chuyãøn thaình maìu vaìng cam. Thåìi gian uí træïng khoaíng 5 ngaìy. ÁÚu truìng maìu xanh laï cáy våïi nhæîng soüc xiãn maìu vaìng doüc hai bãn thán. Âäút cuäúi cuía buûng cuîng coï mäüt gai thët nhä cao nhæ caïi âuäi nhæng cong chåï khäng thàóng nhæ åí Herse (Agrius). ÁÚu truìng phaït triãøn khoaíng 3 tuáön vaì låïn âuí sæïc coï thãø daìi tæì 10 - 12 cm. Nhäüng hçnh thaình trong âáút vaì keïo daìi khoaíng 18 ngaìy. 3. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch gáy haûi. Vç cå thãø låïn nãn 2 loaìi sáu trãn àn phaï ráút nhiãöu, sáu àn truûi caí laï, laìm cáy xå xaïc. 4. Biãûn phaïp phoìng trë - Duìng báøy âeìn âãø thu huït bæåïm. - Coï thãø sæí duûng caïc loaûi thuäúc træì sáu thäng duûng âãø trë; nhæng nãn phaït hiãûn såïm âãø duìng thuäúc khi sáu coìn nhoí, cå thãø coìn yãúu, dãù giãút sáu hån. 72
ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai CAÏC LOAÌI MIÃØNG KIÃÚN Trãn khoai lang coï nhiãøu loaìi Miãøng Kiãúng gáy haûi nhæng thæåìng gàûp nháút laì hai loaìi sau: Cassida circumdata Herbst vaì Aspidomorpha miliaris (Fabricius). Caí 2 loaìi trãn âãöu thuäüc hoü AÏnh Kim (Chrysomelidae), bäü Caïnh Cæïng (Coleoptera). 1. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc a/ Miãøng Kiãúng Xanh Cassida circumdata Herbst Thaình truìng maìu xanh daìi tæì 5 - 6,5 mm, ngang tæì 4 - 5,6 mm. Trãn caïnh coï vãût vaìng aïnh, giæîa caïnh coï 3 soüc âen chaûy doüc, 2 soüc 2 bãn vaì 1 soüc åí giæîa truìng vaìo 2 bça caïnh xãúp laûi. Træïng maìu xanh nhaût âæåüc âeí thaình tæìng caïi åí caí màût trãn vaì màût dæåïi laï, coï phuí næåïc boüt nhæ keo tràõng. Træïng coï chiãöu daìi khoaíng 1,2 - 1,5 mm vaì nåí trong voìng tæì 4 - 7 ngaìy. ÁÚu truìng coï thán mçnh deûp, maìu xanh vaì coï nhiãöu gai maìu nhaût chung quanh. Kêch thæåïc cå thãø khi låïn âuí sæïc daìi tæì 4 - 5,6 mm, ngang tæì 2,6 - 3,8 mm. ÁÚu truìng coï 5 tuäøi, phaït triãøn tæì 12 - 24 ngaìy. Nhäüng hçnh báöu duûc, maìu xanh nhaût, daìi tæì 4,6 - 6 mm, räüng tæì 2,6 - 3,6 mm. Nhäüng âæåüc hçnh thaình åí caí hai màût laï. Thåìi gian nhäüng tæì 3 - 7 ngaìy. Miãøng Kiãúng Xanh Cassida. circumdata vaì MK.Vaìng Aspidomorpha miliaris (Fabricius): a. Thaình truìng, b. Træïng, c. ÁÚu truìng, d. Nhäüng, (Theo Franssen, 1986) b/ Miãøng Kiãúng Vaìng Aspidomorpha miliaris (Fabricius) Thaình truìng coï daûng håi troìn. Ngæûc træåïc ráút to, che phuí caí âáöu nàòm phêa dæåïi. Caïnh maìu vaìng náu nhaût våïi nhiãöu âäúm âen åí giæîa vaì 4 âäúm âen to åí 4 gäúc ngoaìi cuía caïnh. Thaình truìng vuî hoïa khoaíng 25 ngaìy thç âeí træïng. Thaình truìng caïi säúng täúi âa 300 ngaìy vaì âeí khoaíng 15 äø træïng, træïng âæåüc âeí trong mäüt bao maìu vaìng xaïm nhaût vaì coï trung bçnh 20 træïng trong mäüt äø. Træïng hçnh báöu duûc, maìu vaìng nhaût. Thåìi gian uí træïng tæì 8 - 12 ngaìy. 73
ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai ÁÚu truìng maìu tràõng, coï nhæîng âäúm maìu âen xaïm trãn thán vaì gai maìu náu. ÁÚu truìng coï 5 tuäøi, phaït triãøn tæì 18 - 25 ngaìy. Nhäüng maìu tràõng xaïm våïi nhæîng gai vaì âäúm maìu âen. Nhäüng phaït triãøn tæì 5 âãún 7 ngaìy. 2. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch gáy haûi Thaình truìng cuía caí hai loaìi trãn thæåìng åí màût dæåïi laï, càõn laï luíng thaình nhæîng läù troìn nhoí trãn phiãún laï hay caûp låïp nhu mä diãûp luûc, chæìa laûi låïp biãøu bç phêa trãn. Khi måïi nåí áúu truìng säúng táûp trung, sau âoï phán taïn åí caí hai màût laï vaì caûp àn laï nhæng khäng gáy thiãût haûi nhiãöu. Caìng låïn áúu truìng coï táûp quaïn àn phaï laï giäúng nhæ thaình truìng. Cáy åí moüi giai âoaûn tàng træåíng âãöu bë haûi nhæng cáy con thç khäng bë thiãût haûi nhiãöu vç coï thãø häöi phuûc âæåüc. 3. Biãûn phaïp phoìng trë. Coï thãø sæí duûng caïc loaûi thuäúc træì sáu thäng duûng âãø trë. SUÌNG KHOAI LANG (BỌ HAÌ) Tãn khoa hoüc: Cylas formicarius Fabricius Hoü Voìi Voi (Curculionidae), Bäü Caïnh Cæïng (Coleoptera) 1. Phán bäú vaì kyï chuí. Suìng khoai lang coï phán bäú ráút räüng, âaî phaït hiãûn taûi nhiãöu næåïc Âäng Nam AÏ vaì nhiãöu næåïc thuäüc cháu Phi, cháu Myî vaì cháu Áu. ÅÍ Viãût Nam âáy laì loaìi gáy haûi phäø biãún trãn khoai lang vaì xuáút hiãûn åí háöu hãút caïc vuìng träöng khoai lang. Ngoaìi khoai lang, loaìi naìy coìn phaï haûi trãn mäüt säú loaûi cáy thuäüc hoü Bçm Bçm. 2. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc Thaình truìng daìi tæì 5 - 8 mm, mçnh thon, chán daìi, träng tæûa nhæ kiãún. Âáöu âen, miãûng daìi, màõt keïp hçnh baïn cáöu håi läöi ra hai bãn âáöu. Ráu âáöu 10 âäút. Ngæûc, âäút cuäúi ráu vaì màõt maìu âoí. Buûng vaì caïnh maìu xanh âen boïng. Âäút cuäúi ráu thaình truìng âæûc hçnh äúng daìi, trong khi cuía thaình truìng caïi thç coï hçnh træïng. Ngæûc træåïc coï chiãöu daìi gáúp âäi chiãöu räüng. Âäút âuìi nåí to. Thaình truìng caïi säúng khoaíng 100 ngaìy vaì âeí khoaíng 200 træïng. Træïng hçnh báöu duûc, daìi tæì 0,50 - 0,70 mm, luïc måïi âeí maìu tràõng sæîa, sau thaình maìu vaìng. Thåìi gian uí træïng tæì 5 - 10 ngaìy. ÁÚu truìng hçnh äúng daìi, 2 âáöu thon nhoí, âáöu náu, thán tràõng, khäng chán; buûng chia âäút ráút roî raìng, chiãöu daìi cå thãø khoaíng 5 - 8,5 mm, áúu truìng coï 5 tuäøi, phaït triãøn tæì 15 - 25 ngaìy. 74
ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai Nhäüng maìu tràõng, daìi tæì 4 - 8 mm. Thåìi gian nhäüng tæì 4 - 10 ngaìy. 3. Táûp quaïn sinh säúng Thaình truìng ráút giäúng kiãún vç chuïng thæåìng boì, êt khi bay vaì hoaût âäüng maûnh vaìo ban âãm. Luïc måïi vuî hoïa thaình truìng maìu tràõng vaì åí trong cuí khoai tæì 2 âãún 3 ngaìy, khi caïnh âuí cæïng vaì cå thãø âuí maûnh suìng måïi chui ra ngoaìi. Nãúu nhiãût âäü tháúp, khoaíng 10 - 15oC thaình truìng váùn nàòm yãn taûi nåi væìa vuî hoaï, khi nhiãût âäü cao måïi chui ra khoíi cuí khoai, nhiãût âäü khoaíng 30oC thaình truìng hoaût âäüng maûnh. Suìng âuûc cuí khoai lang Cylas formicarius Fabr.: a. Thaình truìng, b. Træïng, c. Áúu truìng, d. Nhäüng, e. Cuí khoai bë âuûc (Theo Häö Khàõc Tên, 1982). 75
ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai Khoaíng 6 - 8 ngaìy sau khi vuî hoïa, thaình truìng bàõt âáöu bàõt càûp vaì 2 - 3 ngaìy sau âoï âeí træïng gáön saït màût âáút, nåi gäúc dáy khoai lang hay chui sáu xuäúng keí næït cuía âáút vaì âeí træïng åí dæåïi voí cuía cuí hay dæåïi da gäúc dáy khoai, mäùi läù mäüt træïng vaì duìng næåïc boüt láúp läø træïng laûi. Nãúu træïng âæåüc âeí åí dáy khoai thç áúu truìng nåí ra àn phaï laìm næït dáy xong âuûc dáön xuäúng cuí hoàûc nãúu træïng âæåüc âeí dæåïi da cuí khoai thç áúu truìng nåí ra âuûc thàóng vaìo bãn trong cuí taûo thaình nhæîng âæåìng háöm ngoàòn ngoeìo. Âæåìng háöm caìng luïc caìng låïn dáön theo sæû phaït triãøn cuía áúu truìng vaì chæïa âáöy phán maìu náu âáûm. Suäút giai âoaûn phaït triãøn, mäüt áúu truìng chè säúng trong mäüt cuí khoai vaì trong mäüt cuí khoai coï nhiãöu áúu truìng cuìng säúng chung. Nhäüng âæåüc hçnh thaình ngay bãn trong âæåìng âuûc cuía cuí. 4. Caïch gáy haûi Caí thaình truìng vaì áúu truìng âãöu gáy haûi cho dáy khoai: - Thaình truìng coï thãø àn gàûm pháön thán, máöm hoàûc laï khoai lang non nhæng thêch nháút laì cuí khoai, vç váûy nhæîng cuí läöi khoíi màût âáút hay läü qua keí âáút næït ráút dãù bë thaình truìng táún cäng. Caïc vãút âeí træïng cuía thaình truìng seî laì nåi xám nháûp cuía náúm vaì vi khuáøn tiãúp theo laìm dáy khoai bë suy yãúu. - ÁÚu truìng âuûc vaìo bãn trong cuí gáy haûi chuí yãúu cho cuí khoai. Nãúu bë táún cäng khi cuí coìn non cuí bë leïp, khäng phaït triãøn âæåüc, nàng suáút giaím. Nãúu bë táún cäng khi cuí âaî låïn, nàng suáút khäng giaím nhiãöu nhæng máút pháøm cháút do pháön thët chung quanh âæåìng âuûc bë chuyãøn thaình maìu têm, coï muìi häi, vë âàõng. Kãút quaí nghiãn cæïu åí næåïc ta vaì mäüt säú næåïc åí Âäng Nam AÏ cho tháúy sæû phaït sinh vaì phaït triãøn cuía loaìi suìng naìy coï mäúi tæång quan chàût cheí våïi âiãöu kiãûn khê háûu thåìi tiãút, âáút âai vaì chãú âäü canh taïc. Thåìi tiãút khä vaì noïng laì âiãöu kiãûn thêch håüp cho suìng phaït sinh vaì phaït triãøn maûnh. Sau khi thu hoaûch, áúu truìng váùn tiãúp tuûc táún cäng khoai täön træí do nåí tæì træïng âaî coï sàôn trong cuí khoai hoàûc âäi khi do thaình truìng táún cäng trong kho. Ngoaìi ra, viãûc sæí duûng caïc hom khoai träöng trãn caïc ruäüng bë suìng haûi vuû træåïc cuîng laì nåi coï thãø láy lan sang vuû sau. 4. Biãûn phaïp phoìng trë a/ Biãûn phaïp canh taïc: - Diãût coí daûi, traïnh nåi áøn naïu cuía thaình truìng. - Luán canh khoai våïi caïc loaûi cáy träöng khaïc khäng phaíi laì thæïc àn cuía suìng. - Vun dáy khoai kãút håüp våïi vun luäúng khoai phuí kên pháön cuí khoai läöi lãn màût âáút âãø traïnh nåi âeí træïng cuía thaình truìng. - Loaûi boí nhæîng dáy khoai hay cuí bë suìng táún cäng. Sau khi thu hoaûch gom vaì phåi khä dáy khoai, sau âoï âäút hay cho gia suïc àn. 76
ChæångI.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai - Nãúu chuí âäüng næåïc thç cho ruäüng ngáûp næåïc tæì 1 - 2 tuáön ngay sau khi thu hoaûch, taìn dæ cuía cáy bë thäúi ræía, suìng seî chãút. b/ Biãûn phaïp hoïa hoüc: - Ngám dáy khoai sàõp träöng vaìo dung dëch thuäúc træì sáu trong khoaíng 30 phuït seî giãút træïng vaì nhäüng säúng bãn trong thán. - Khoaíng 1 thaïng sau khi träöng nãúu phaït hiãûn tháúy thaình truìng säúng raíi raïc trong ruäüng khoai thç duìng caïc loaûi thuäúc træì sáu thäng duûng âãø diãût. Nãúu váùn coìn tháúy suìng thç aïp duûng thuäúc láön thæï nhç, khoaíng 1 thaïng træåïc khi thu hoaûch. c/Caïc biãûn phaïp khaïc: - Xàõt laït cuí khoai lang cháút thaình tæìng khoïm âãø quyãún ruí thaình truìng tåïi xong duìng thuäúc træì sáu âãø diãût. - Nhæîng giäúng khoai coï voí daìy, cuí moüc táûp trung vaì sáu xuäúng âáút seî traïnh âæåüc sæû táún cäng cuía loaìi naìy. 77

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.