intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

SKKN: Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN

Chia sẻ: Trần Thị Tan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:16

61
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là Ghi lại những biện pháp mình đã làm để đúc kết thành kinh nghiệm của bản thân. Được chia sẻ với đồng nghiệp những việc đã làm và đã thành công trong công tác chủ nhiệm lớp. Nhận được những lời góp‎ ‎‎ý, nhận xét từ cán bộ quản lí nhà trường, từ Hội đồng xét duyệt sáng kiến kinh nghiệm các cấp và từ các bạn đồng nghiệp, để tôi phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh, khắc phục những thiếu sót cho hoàn thiện hơn.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: SKKN: Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN

  1. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:     1. Đặt vấn đề: Mô hình dạy học VNEN hiện nay đã và đang áp dụng trên nhiều  tỉnh thành, đặc biệt  ở  các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo xa   xôi... Mô hình Trường học mới tại Việt Nam được triển khai trên toàn  quốc là một bước đột phá trong việc đổi mới, cải cách giáo dục, hy vọng  mở  ra cho nền giáo dục Việt Nam một lối đi đúng hướng để  cùng hòa  nhập với nền giáo dục tiên tiến, hiện đại trên thế  giới, đáp ứng với sự  phát triển chung của xã hội, là một nỗ  lực trong việc hình thành thế  hệ  trẻ  Việt Nam là những công dân năng động và sáng tạo. Có thể  nói, mô  hình này đã trở thành yêu cầu cấp thiết của toàn xã hội, đòi hỏi sự chung  tay của các cấp, các ngành. Trường Tiểu học Bình Trinh Đông đã áp dụng Mô hình trường học  mới gần 6 năm và đã gặt hái được nhiều thành tích được các cấp, các   ngành ghi nhận. Đối với bản thân tôi cũng tham gia thực hiện dạy học  theo mô hình này nhiều năm nên đã dần quen với việc đổi mới phương  pháp dạy học, tổ chức lớp học theo tinh thần VNEN.  Qua thời gian thực hiện dạy học theo Mô hình trường học mới, tôi  nhận thấy để công tác dạy học theo hướng đổi mới thành công thì vai trò  của người giáo viên chủ nhiệm là hết sức quan trọng.  Chính vì những lẽ  đó mà tôi đã dành khá nhiều thời gian, tâm sức cho công tác chủ  nhiệm  lớp mình. Hôm nay tôi mạnh dạn trình bày đề  tài “Công tác chủ nhiệm  trong Mô hình trường học mới VNEN” đúc kết từ  nhiều năm qua để  cùng trao đổi với bạn bè đồng nghiệp.     2. Mục đích đề tài: Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này với mong muốn:  Ghi   lại   những   biện   pháp   mình   đã   làm   để   đúc   kết   thành   kinh   nghiệm của bản thân. Được chia sẻ với đồng nghiệp những việc đã làm và đã thành công  trong công tác chủ nhiệm lớp. Nhận   được   những   lời   góp  ý,   nh ận   xét   từ   cán   bộ   quản   lí   nhà  trường, từ Hội đồng xét duyệt sáng kiến kinh nghiệm các cấp và từ  các  bạn đồng nghiệp, để  tôi phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh, khắc  phục những thiếu sót cho hoàn thiện hơn.  Rèn luyện tính năng động, say mê, sáng tạo; cố  gắng học tập, tự  cải thiện chính mình để theo kịp sự tiến bộ của thời đại. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 1
  2. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN”     3. Lịch sử đề tài: Đề tài mà tôi nghiên cứu đã có nhiều giáo viên viết thành sáng kiến   kinh nghiệm, những sáng kiến kinh nghiệm này được rút ra từ thực tiễn  dạy học. Tuy nhiên với đặc điểm riêng của từng khối lớp, từng  đối  tượng học sinh mà các em gặp những khó khăn riêng trong việc học. Qua tìm hiểu thêm  ở  tài liệu, kinh nghiệm của đồng nghiệp và  kinh nghiệm của bản thân tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Công tác  chủ  nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN ” nhằm góp phần  nâng cao chất lượng dạy học. Giúp học sinh mạnh dạn, tự  tin hơn khi   tham gia các hoạt động ở trường.     4. Phạm vi đề tài: Đối tượng nghiên cứu là tập thể học sinh, phụ huynh học sinh lớp   4/1 Trường Tiểu học Bình Trinh Đông. II. NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐàLÀM:     1. Thực trạng đề tài: a. Thuận lợi ­ khó khăn:    * Thuận lợi Mô hình trường học mới đã được triển khai và áp dụng ở Trường  Tiểu học Bình Trinh Đông đã gần 6 năm nên cả giáo viên và học sinh đã  quen với hoạt động dạy ­ học theo mô hình VNEN. Đại đa số học sinh trong lớp là con em của người dân trong địa bàn  xã, là một thuận lợi lớn trong quá trình dạy học của thầy trò chúng tôi. Được sự chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo và sự ủng hộ của đa   số  cha mẹ  học sinh cũng như  cộng đồng xã hội là động lực giúp cho   công tác dạy học và giáo dục của nhà trường nói chung và cá nhân tôi nói  riêng mang lại nhiều thành công đáng kể.    * Khó khăn Học sinh thuộc vùng nông thôn nên khả năng giao tiếp, các kĩ năng  xã hội để đáp ứng yêu cầu vẫn còn hạn chế. Việc trang trí lớp học, đồ dùng học tập theo mô hình này cũng đòi   hỏi giáo viên chủ nhiệm phải đầu tư nhiều thời gian hơn so với các lớp  học bình thường. Phòng học còn chật chưa đáp  ứng được yêu cầu các hoạt động  dạy học. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 2
  3. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Việc   chuyển   đổi   từ   phương   pháp   dạy   học   chung   cả   lớp   sang   phương pháp học tập tích cực lúc đầu đã không khỏi gây nhiều khó khăn  cho những giáo viên chủ nhiệm như tôi trong việc khắc phục hiện tượng   giảng giải, thuyết trình nhiều trước lớp. Học sinh chưa làm quen với  việc tự  quản, tự  chiếm lĩnh kiến thức. Phụ  huynh học sinh cũng mang  một tâm lý hoang mang, sợ con em mình không tiếp thu được kiến thức   bài học, nhất là đối tượng học sinh còn hạn chế về năng lực học tập.   b. Thành công – hạn chế:      * Thành công            Mô hình trường học mới tập trung vào đổi mới sư phạm: đổi mới   phương pháp dạy, đổi mới phương pháp học, đổi mới phương pháp đánh  giá, đổi mới phương pháp tổ chức lớp học. Để thực hiện tốt nhiệm vụ trên thì vai trò của người giáo viên chủ  nhiệm là hết sức quan trọng quyết định thành công của quá trình dạy học   theo mô hình này. Qua thời gian áp dụng Mô hình trường học mới tôi nhận thấy học   sinh của tôi đã phát huy tính tự học, sáng tạo, tính tự giác, tự quản, sự tự  tin, hứng thú trong học tập. Các em còn phát huy tốt các kĩ năng làm việc  nhóm, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng tự  đánh giá lẫn nhau  trong giờ học, ngoài ra còn giúp các em có tinh thần trách nhiệm và biết  phấn đấu làm chủ quá trình học tập của mình. Còn đối với giáo viên chủ  nhiệm như  tôi cũng không còn vất vả  trong việc thuyết trình, giảng giải trước lớp. Vai trò của tôi chỉ  còn là   người quan sát, hỗ trợ các em học tập. Đối với cha mẹ  học sinh và cộng đồng thì họ  đã có trách nhiệm  hơn trong việc phối hợp, hỗ trợ nhà trường và giáo viên chủ nhiệm trong   việc dạy học, giáo dục con em mình. Đồng thời cha mẹ  học sinh còn   được tiếp nhận, bổ sung tri thức từ nhà trường thông qua học sinh.  Nhiều phụ  huynh học sinh đã hài lòng với kết quả  của con em  mình khi theo học Mô hình VNEN.    * Hạn chế Trong công tác chủ nhiệm tôi cũng còn thấy một số hoạt động còn  chưa hiệu quả như: Học sinh sử  dụng các công cụ  hỗ  trợ  dạy học trong lớp còn hình  thức, chưa thật sự hiệu quả. Khi dạy học mô hình VNEN học sinh lúc đi đến góc này, lúc chạy   sang góc kia, trao đổi thoải mái trong giờ  học, không phải ngồi ngay   Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 3
  4. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” ngắn. Điều này tạo một không khí lớp ồn ào, khó kiểm soát, ảnh hưởng   đến các nhóm khác và giáo viên khó biết được các em có làm việc đúng  với nhiệm vụ mình ra hay không? Việc ngồi học theo nhóm trong suốt buổi học là điều kiện cho một   bộ phận học sinh có cơ hội nói chuyện riêng và còn trông chờ vào những   bạn khá, giỏi hơn. c. Nguyên nhân: Qua thời gian thực hiện Mô hình trường học mới, tôi nhận thấy  các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành công của quá trình dạy học  đó là yếu tố người dạy và người học (giáo viên và học sinh).  Đối với người giáo viên, phải không ngại đổi mới, không ngại  loại bỏ  thói quen dạy theo lối giảng giải, thuyết trình mà phải thật sự  coi trọng việc tự chủ, tự học của học sinh; phải khuyến khích học sinh  tự chiếm lĩnh tri thức mới thông qua nhóm học tập, cặp đôi hay quá trình   tự học của mình. Đối với học sinh, các em phải rèn luyện tính tự lập, tự chủ, tự tin  trong việc chiếm lĩnh tri thức mới; phải nhạy bén hợp tác với bạn bè,   thầy cô cũng như gia đình trong quá trình tự học, tự rèn luyện. Ngoài ra cơ  sở  vật chất cũng góp phần quan trọng trong mô hình   dạy học này. Với cách bố trí các nhóm học tập, các công cụ hỗ trợ trong  lớp học thì đòi hỏi một phòng học đạt chuẩn là vô cùng cần thiết, tạo  điều kiện tốt cho quá trình học tập ở lớp diễn ra thuận lợi. Ngoài ra, yếu tố gia đình và cộng đồng cũng không kém phần quan  trọng.  Ở  gia đình, các bậc phụ  huynh có thể  hỗ  trợ  con em mình trong  việc ứng dụng các kiến thức được học tại trường thông qua Hoạt động  ứng dụng, hay giúp các em bổ sung, kết nối những nét phong tục truyền  thống của địa phương với kiến thức sách vở. d. Phân tích, đánh giá các vấn đề  thực trạng mà đề  tài đã đặt   ra: Mặc dù còn gặp những khó khăn, hạn chế  cũng như  những yếu  kém của công tác chủ  nhệm trong quá trình thực hiện Mô hình trường  học mới như  đã nêu  ở  trên. Tuy nhiên, qua thời gian thực hiện tôi nhận  thấy những thành công, những mặt tích cực là chủ yếu. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 4
  5. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Học tập theo Mô hình VNEN đã giúp học sinh phát huy tích cực,  tính tự học, sáng tạo, tính tự giác, tự quản, sự tự tin, hứng thú trong học  tập. Đây là phương pháp dạy học mới, giúp các em phát huy tốt các kĩ  năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng tự  đánh giá lẫn nhau trong giờ  học.  Quản lý lớp học là “Hội đồng tự quản” do các em bầu ra và đảm   nhiệm, đây là một biện pháp giúp học sinh được phát huy quyền làm chủ  quá trình học tập. Học sinh còn có điều kiện hiểu rõ quyền và trách   nhiệm trong môi trường giáo dục, được rèn luyện các kĩ năng lãnh đạo,   kĩ năng tham gia, kĩ năng hợp tác trong các hoạt động; đồng thời xây  dựng không gian lớp học với “Góc học tập”, “Góc cộng đồng”, “Thư  viện lớp học”, mở nhiều “Hòm thư  vui”, hòm thư  “Điều em muốn nói”  cũng như  trang trí lớp học, tạo ra môi trường giáo dục thân thiện, an   toàn.  Bản thân và học sinh đã thích nghi với môi trường học tập này đã   đạt hiệu quả giáo dục khá tích cực. Bởi đây phương pháp dạy học theo   nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm, học tập mang tính tương tác và  phù hợp với từng cá nhân học sinh; chuyển việc truyền thụ  kiến thức   của giáo viên thành việc hướng dẫn học sinh tự  học. Lớp học do học   sinh tự quản và được tổ chức theo các hình thức như làm việc theo cặp,   làm việc cá nhân và làm việc theo nhóm. Do vậy học sinh cơ bản đã thay   đổi thói quen học tập, các em tự nghiên cứu tìm hiểu kiến thức trong bài  và qua tài liệu. Những kiến thức khó, các em trao đổi với bạn trong nhóm  và mạnh dạn trao đổi vướng mắc với giáo viên. Qua đó, tạo điều kiện  thuận lợi để  các em phát huy tính độc lập, chủ  động tiếp thu kiến thức  và hiểu sâu sắc các kiến thức trong bài học; rèn luyện cho các em được   nhiều kĩ năng sống, kĩ năng tập thể trong cách hoạt động học theo nhóm.   Môi trường học thoải mái, các em rất hào hứng tham gia vào bài học. Mỗi tiết học không tạo áp lực đối với các em. Học sinh được hình  thành thói quen làm việc trong môi trường tương tác, được học hỏi bạn  để  tự  hoàn thiện, luôn có ý thức được mình phải bắt đầu và kết thúc  hành động như thế nào, không chờ đến sự nhắc nhở của giáo viên, tránh  sự  thụ  động trong dạy và học, góp phần đẩy mạnh sự  phát triển trong  công tác giáo dục của trường. Sự  tham gia của cha mẹ học sinh có thể giúp trẻ liên hệ  nội dung  học tập với thực tế cuộc sống. Hơn ai hết, phụ huynh học sinh, những   người sinh sống, làm lụng, gắn bó mật thiết với các em và cộng đồng  nơi các em sinh sống chính là nguồn kiến thức, kinh nghiệm thực tế vô  cùng quý báu giúp các em liên hệ  những điều học được  ở  trường với  cuộc sống xung quanh. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 5
  6. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN”     2. Nội dung cần giải quyết: Công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp là vô vàn, không thể thống  kê hết được. Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi chỉ  tập trung vào 6  nội dung chính sau đây: 1. Đổi mới về phương pháp dạy. 2. Đổi mới về phương pháp học. 3. Nghiên cứu, nắm vững tình hình học sinh của lớp chủ nhiệm. 4. Xây dựng hội đồng tự quản lớp. 5. Trang trí lớp học. 6. Phối hợp với cộng đồng cùng tham gia công tác giáo dục.     3. Biện pháp giải quyết:  Trong Mô hình trường học mới, vai trò, nhiệm vụ  của người giáo  viên đặc biệt là người giáo viên chủ  nhiệm có sự  chuyển đổi rõ rệt so   với dạy học truyền thống. Theo tôi để đáp ứng yêu cầu đề ra người giáo   viên phải thực sự đổi mới về phương pháp dạy ­ học. 3.1. Đổi mới về phương pháp dạy Để  đáp  ứng yêu cầu dạy học theo Mô hình VNEN, tôi đã thật sự  đổi mới phương pháp dạy học. Tôi thật sự   đã chuyển đổi vai trò là  người truyền thụ kiến thức thành vai trò là người: Tổ chức lớp học; Quan sát hoạt động của mỗi cá nhân, của mỗi nhóm; Hỗ trợ học sinh khi cần thiết; Chốt lại những điều cơ bản nhất của bài học; Đánh giá quá trình và kết quả học tập của học sinh. Ví dụ: Bài 20A: Chuyện về những người tài giỏi (Tiết 1) Hoạt động 6: Thảo luận để trả lời câu hỏi Khi học đến hoạt động này nhóm trưởng sẽ  điều khiển các bạn trong   nhóm thảo luận trả lời hai câu hỏi: 1/ Vì sao anh em Cẩu Khây chiến thắng được yêu tinh? 2/ Câu chuyện có ý nghĩa gì?  Tự  bản thân mỗi em tìm câu trả  lời cho hai câu hỏi trên, nhóm   trưởng nêu lại từng câu hỏi, mời các bạn trong nhóm trả  lời, cả  nhóm  Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 6
  7. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” thống nhất câu trả  lời chính xác nhất. Nếu cả  nhóm chưa tìm ra câu trả  lời thì nhóm sẽ giơ thẻ có mặt buồn lên.  Ở  hoạt động này giáo viên chỉ  quan sát mọi hoạt động của học  sinh và đến hỗ trợ các nhóm giơ thẻ mặt buồn. Sau đó giáo viên chốt lại   ý trả lời đúng nhất. Việc làm này thật sự  mang lại hiệu quả  trong quá trình tìm hiểu   nội dung bài đọc. 3.2. Đổi mới về phương pháp học Theo tôi, Mô hình trường học mới, học sinh không tiếp thu thụ  động mà chủ động làm việc độc lập với tài liệu, thao tác với các đồ vật,   quan sát  trực tiếp, phân tích, so sánh và tương tác với các bạn trong  nhóm, tương tác với giáo viên, với cộng đồng. Do vậy việc phân nhóm tôi thường thực hiện trên cơ sở  đảm bảo  sự  hợp lí về  sức học, về  khả  năng giao tiếp, sự  hợp tác giữa các thành  viên và điều hành của nhóm trưởng để  đảm bảo tương đối đồng đều  giữa các nhóm. Nhóm trưởng là linh hồn của nhóm học tập, là người điều hành,  giám sát hoạt động học của mỗi thành viên trong nhóm. Nhóm trưởng là   người hỗ  trợ  tích cực giáo viên trong việc tổ  chức, điều hành các hoạt   động và báo cáo với giáo viên kết quả  học tập hay những vướng mắc   trong học tập của nhóm cần khi hỗ trợ. Một nhóm trưởng tốt là tạo cơ hội để mọi thành viên tự giác trong   học tập, tích cực tham gia các hoạt động nhóm. Đối với các bạn nhút   nhát thiếu tự  tin, cần được nói nhiều, trao đổi nhiều, thể  hiện nhiều   trong hoạt động nhóm. Không để  tình trạng một số  thành viên khá làm  thay, làm hộ các thành viên khác trong nhóm. Do vậy, vào đầu năm học, tôi thường chọn những học sinh nhanh  nhẹn,   hoạt   bát,   có   khả   năng   điều   hành   nhóm   làm   nhóm   trưởng,   bồi  dưỡng kĩ năng điều hành cho các em. Tôi thường hướng dẫn để  các  nhóm trưởng có kĩ năng điều hành nhóm, hiểu và nhớ  10 bước học tập,  biết tổ  chức để  mọi thành viên trong nhóm đều tích cực, tự  giác thực  hiện các nhiệm vụ  học tập. Những học sinh còn hạn chế  năng lực học   tập cần được quan tâm nhiều hơn để  theo kịp nhóm. Việc bồi dưỡng   nhóm trưởng tốt thì đã đảm bảo sự thành công của Mô hình trường học   mới. Về thời gian sau tôi mới thực hiện sự luân phiên làm nhóm trưởng;   như  vậy mới tạo sự bình đẳng giữa các thành viên trong nhóm, giúp tất   cả các thành viên trong nhóm tự tin trước mọi người. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 7
  8. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Việc hướng dẫn học sinh kĩ năng làm việc nhóm cũng hết sức  quan trọng. Tôi thường hướng dẫn kĩ năng làm việc nhóm cho học sinh  thông qua các tương tác đa chiều, trực diện trong nhóm. Trong một nhóm  phải tạo ra các quan hệ giao tiếp, trao đổi hoặc tranh luận giữa các thành  viên khi giải quyết một công việc, một nhiệm vụ  học tập cụ  thể  của   nhóm. Hình thành cho học sinh kĩ năng trình bày quan điểm, biết lắng  nghe, tôn trọng ý kiến của bạn,…  Ngoài   việc   đổi   mới   phương   pháp   dạy   học   thì   trong   Mô   hình  trường học mới mỗi người giáo viên chủ nhiệm như chúng tôi cần thực  hiện tốt việc quản lí và tổ chức lớp học. 3.3. Nghiên cứu, nắm vững tình hình học sinh của lớp chủ nhiệm Để làm tốt công tác giáo dục học sinh, nhiệm vụ đầu tiên của giáo  viên chủ nhiệm lớp là nghiên cứu để nắm vững tình hình chung của lớp  và của từng học sinh. Kết quả  nghiên cứu sẽ  là những căn cứ  để  xây   dựng mục tiêu, chương trình, kế  hoạch năm học để  xác định nội dung,  phương pháp và các hình thức tổ  chức giáo dục phù hợp với đặc điểm  của lớp. Bởi vậy ngay từ đầu năm, công việc đầu tiên tôi thường tập trung   vào các nội dung sau đây: ­ Nghiên cứu tình hình gia đình học sinh như  trình độ  học vấn,   nghề nghiệp của cha mẹ học sinh, số con, sự trưởng thành của các con,   hoàn cảnh, mức sống, phương pháp giáo dục và những đặc điểm khác... ­ Nghiên cứu học sinh: số  lượng, chất lượng học tập, đặc điểm  lứa tuổi, đặc điểm cá biệt, quá trình học tập, tu dưỡng đạo đức, tinh  thần đoàn kết, phong trào thi đua, truyền thống,  ưu, nhược điểm, chỗ  mạnh, chỗ  yếu của lớp...  Đặc biệt quan tâm tới những đặc điểm của  học sinh (về  sức khoẻ, sở  thích, năng lực, phẩm chất, quan hệ  xã hội,   bạn bè, tính tình...). Để nắm vững được năng lực hoạt động tập thể của từng em trong  lớp mình làm chủ nhiệm, tôi thường thông qua các kênh thông tin sau: ­ Căn cứ hồ sơ học bạ, thành tích học tập của năm học trước. ­ Chú ý hình thức như sức khoẻ, sự linh hoạt năng động của từng   em. ­ Ngoài ra từ  trực giác cảm nhận của cá nhân. ­ Căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp qua việc bình bầu dân chủ  đầu năm học. Ví dụ: Đối với lớp 4/1 – Năm học 2017­2018 có 29 học sinh. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 8
  9. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Khi mới nhận lớp tôi bắt đầu ngay vào việc   tìm hiểu lí lịch của  học sinh cũng như các năng lực, phẩm chất của các em đạt được. Qua đó   tôi biết được em Võ Nguyễn Thanh Lâm, em Nguyễn Hữu Phúc thuộc  dạng hộ  nghèo, hai em không còn cha. Em Bùi Trần Hồng Xuân Long,   em Nguyễn Trần Minh Tân phải sống xa cha mẹ,  ở  với ông bà ngoại.  Em Nguyễn Huỳnh Lan Phương, em Nguyễn Hữu Lộc có sức khỏe kém  hơn so với bạn. Từ  những tài liệu đó giúp cho tôi trong việc xây dựng kế  hoạch   dạy học, hỗ trợ, bồi dưỡng và tổ chức các hoạt động giáo dục đến từng   học sinh cũng như tập thể lớp một cách có hiệu quả. 3.4. Xây dựng hội đồng tự quản lớp. Mục đích xây dựng hội đồng tự  quản học sinh là biện pháp giáo   dục nhằm thúc đẩy sự  phát triển về đạo đức, tình cảm và ý thức xã hội   của học sinh thông qua những kinh nghiệm hoạt động thực tế  của các  em trong mối quan hệ  của các em với những người xung quanh; đảm  bảo cho các em tham gia một cách dân chủ và tích cực vào cuộc sống học   đường; tạo cơ hội cho các em tham gia toàn diện vào các hoạt động của   nhà trường và phát triển tính tự  chủ, sự  tôn trọng, bình đẳng, tinh thần   hợp tác và đoàn kết của học sinh; giúp các em phát triển kĩ năng ra quyết   định, kĩ năng hợp tác và kĩ năng lãnh đạo, đồng thời cũng chuẩn bị  cho  các em ý thức trách nhiệm khi thực hiện những quyền và bổn phận của  mình. Trước khi thành lập hội đồng tự  quản học sinh, tôi thường mời  các giáo viên bộ môn tham gia giảng dạy  ở lớp của mình cũng như  phụ  huynh học sinh của lớp cùng họp bàn về  việc thành lập hội đồng tự  quản. Việc tham gia của phụ huynh học sinh sẽ góp phần làm tăng thêm  sự quan tâm của họ đối với việc học tập của con em mình cũng như giúp   họ  hiểu biết thêm về Mô hình trường học mới góp phần phối hợp chặt   chẽ giữa giáo viên và cộng đồng trong việc giáo dục học sinh. Hội đồng tự  quản gồm Chủ  tịch Hội đồng tự  quản, các Phó chủ  tịch Hội đồng tự quản, các Ban tự quản. Thời gian thích hợp để tổ chức bầu hội đồng tự quản là ngay đầu  năm học. Có nghĩa là khi học sinh bắt đầu học chương trình năm học thì  Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 9
  10. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” bộ máy hội đồng tự quản đã hoàn thiện để điều hành mọi hoạt động học  tập, sinh hoạt của lớp. Quy trình bầu Chủ  tịch Hội đồng tự  quản; các Phó chủ  tịch Hội  đồng tự quản được tôi tiến hành như sau: Cho học sinh nắm được vai trò, nhiệm vụ và quyền lợi của Chủ tịch Hội   đồng tự quản; các Phó chủ tịch Hội đồng tự quản. Khuyến khích học sinh  ứng cử  vào Hội đồng tự  quản; nhóm đề  cử. Gợi   ý   cho   các   ứng  viên   xây   dựng   kế   hoạch   tranh  cử,   viết  bài   thuyết trình (có tư vấn của giáo viên, bạn bè,...). Thuyết trình của các ứng viên. Bầu cử, công bố  kết quả  và hội đồng tự  quản nhiệm kì mới ra  mắt. Thành lập các Ban, bầu trưởng ban, thư  kí cũng được tiến hành  như sau: Căn cứ  vào hoạt động của lớp trong năm học, lãnh đạo hội đồng  tự  quản họp có sự  tham gia tư  vấn của giáo viên để  dự  kiến thành lập   các ban tự quản và thường phải thông qua ý kiến của tập thể lớp. Thông  thường tôi định hướng cho học sinh thành lập các ban như  Ban học tập,  Ban thư  viện, Ban văn nghệ, thể  dục­thể  thao, Ban vệ  sinh, Ban  đối  ngoại. Việc bầu và thành lập các ban do hội đồng tự  quản tổ  chức. Tôi  thường gợi ý cho học sinh giới thiệu chức năng, nhiệm vụ  của các ban;  quyền lợi của người tham gia, suy nghĩ của bạn có thể làm gì tốt nhất,... Các thành viên hội đồng tự  quản phát cho mỗi bạn một tờ  giấy  nhỏ  ghi tên, nguyện vọng tham gia vào ban nào, sau khi lựa chọn mỗi   học sinh dán lên bản quy định cho từng ban mà mình lựa chọn hoặc cũng  có thể cho các bạn lựa chọn ban rồi điền tên mình vào cột trên bảng. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 10
  11. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Hội đồng tự  quản lập danh sách từng ban và yêu cầu các thành  viên trong ban họp bầu trưởng ban và thư kí như bầu lãnh đạo hội đồng  tự quản.     3.5. Trang trí lớp học Ở   Mô   hình   trường   học  mới,  việc   trang  trí   lớp  học   không  đơn  thuần là để trang trí cho đẹp mắt mà nó còn là những công cụ hỗ trợ góp   phần giáo dục học sinh những phẩm chất mới cũng như  phát triển kĩ  năng sống cho các em. Việc thực hiện trang trí lớp học của lớp tôi được thực hiện và  hoàn thành một tuần trước khi bắt đầu chương trình năm học mới. Để  thực hiện có hiệu quả  tôi thường huy động nhiều thành phần tham gia.  Ngoài thầy trò trong lớp còn có sự góp sức của các giáo viên chuyên biệt  và đặc biệt là của cộng đồng như cha mẹ hay anh chị của học sinh. Tôi  thường trao đổi với các giáo viên chuyên biệt và đặc biệt là với phụ  huynh học sinh lớp để  lựa chọn những công cụ  phù hợp nhất với điều   kiện của lớp mình. Những công cụ  mà theo tôi chúng đã được chứng  minh là hữu ích cho công tác quản lí hoạt động ở lớp, ở trường bao gồm:  Hộp thư   Điều em muốn nói, hộp thư  bè bạn, góc học tập, góc sinh   nhật,... Hộp thư Điều em muốn nói là công cụ giúp tôi nắm được những ý  kiến bày tỏ của học sinh mình. Những ý kiến đó cụ thể như  những tình   cảm, cảm nhận, mong muốn, đề  nghị  của các em muốn nói về  thầy cô,  bạn bè, cha mẹ, nhân viên phục vụ, điều kiện học tập sinh hoạt, vui   chơi,... mà các em không thể  hoặc chưa dám nói trực tiếp. Từ  đó tôi có  những thông tin quan trọng để hiểu học sinh của mình và quan trọng hơn  là để điều chỉnh các hoạt động giáo dục, dạy học cho phù hợp với từng  đối tượng học sinh. Góc sinh nhật là nơi tạo không khí vui tươi trong lớp. Giúp các em  biết quan tâm đến bạn bè. Tạo điều kiện để  các em biết cách tổ  chức   Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 11
  12. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” các buổi kỉ  niệm nho nhỏ. Tạo sự  gắn kết giữa các thành viên trong   lớp... Từ  những công cụ  trong lớp, tôi có thể  hướng dẫn các em hiểu ý  nghĩa của việc xây dựng các công cụ  cũng như  việc sử  dụng chúng để  tham gia vào các hoạt động học tập. Thông qua đó tôi có thể phát hiện và   nuôi dưỡng các tiềm năng; giải đáp những băn khoăn, lo lắng; giúp các   em phát triển niềm đam mê, sự sáng tạo và hình thành nhân cách cùng các  kĩ năng sống khác. 3.6. Phối hợp với cộng đồng cùng tham gia công tác giáo dục. Trong Mô hình VNEN, nguyên lí giáo dục Học đi đôi với hành ­  Nhà trường gắn liền với gia đình và xã hội được thể  hiện rõ rệt thông   qua tổ chức và quản lí lớp học, đưa những điểm văn hóa, kinh tế, truyền  thống lịch sử của địa phương vào nhà trường. Do vậy vai trò của gia đình   là rất quan trọng trong việc học tập, giáo dục đối với học sinh. Để  phối hợp một cách chặt chẽ  với gia đình, cộng đồng, ngay từ  đầu năm tôi thường bàn bạc với Ban đại diện cha mẹ  học sinh lớp để  tuyên truyền tới mỗi gia đình và cộng đồng về Mô hình trường học mới.  Chủ  động trao đổi, khuyến khích gia đình và cộng đồng cùng tham gia  các hoạt động giáo dục của nhà trường, tạo nên sức mạnh tổng hợp nâng  cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Các nội dung tôi thường phối hợp với cha mẹ  học sinh trong quá  trình giáo dục như  phối hợp cùng tuyên truyền về  Mô hình trường học  mới; huy động trẻ đến trường; cùng tham gia trang trí lớp học xây dựng  trường học thân thiện, học sinh tích cực; mời cha mẹ học sinh cùng tham   gia dự  giờ  một số  tiết học; mời cha mẹ  học sinh lên lớp trong các tiết  ngoại khóa như dạy các em hát các làn điệu dân gian của địa phương, nói  chuyện lịch sử,... tham gia giúp các em liên hệ nội dung học với thực tế  ở địa phương và phát huy năng lực của các em tại nhà. * Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 12
  13. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Để  thực hiện dạy học theo Mô hình VNEN có hiệu quả  ngoài điều  kiện   cơ   sở   vật   chất   thì   điều   kiện   tiên   quyết   là   quyết   tâm   đổi   mới   phương pháp dạy ­ học, phương pháp tổ  chức lớp học, phối hợp chặt  chẽ giữa nhà trường và cộng đồng trong việc giáo dục học sinh,… Điều   đó có nghĩa là người giáo viên chủ nhiệm phải là hạt nhân của các khâu  đổi   mới   quyết   định   thành   bại   trong   công   tác   dạy   học   theo   mô   hình  VNEN. * Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp Trong mô hình trường học mới VNEN, người giáo viên nói chung  và đặc biệt là người giáo viên chủ  nhiệm phải giúp học sinh phát huy   tính tự học, sáng tạo, tính tự giác, tự quản, sự tự tin, hứng thú trong học  tập. Phải đổi mới phương pháp dạy học giúp các em phát huy tốt các kĩ  năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng tự  đánh giá lẫn nhau trong giờ  học.  Chú trọng khai thác và sử  dụng những kinh nghiệm của học sinh   trong đời sống hàng ngày. Gắn kết giữa nội dung dạy học với đời sống  thực tiễn của học sinh, của cộng đồng thông qua hoạt động của nhóm và   chính bản thân các em trong mỗi  tiết học.  Phải nắm vững yêu cầu về quan điểm dạy học, chương trình, nội  dung dạy học.   Thấy được tầm quan trọng và ích lợi của hoạt động nhóm, đòi  hỏi người giáo viên chủ  nhiệm phải không ngừng nghiên cứu, tìm tòi,  vận dụng linh hoạt hoạt động nhóm trong quá trình dạy học. Nắm vững các cách chia nhóm và tổ chức nhóm. Phải  thực hiện tốt việc tổ  chức lớp học. Hướng dẫn cho Hội   đồng tự quản, các Ban tự quản hoạt động một cách có hiệu quả. Tận dụng tốt lợi thế  về  cơ  sở  vật chất (Trường Tiểu học  đạt  chuẩn quốc gia) để  thực hiện thành công dạy học theo Mô hình trường   học mới. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 13
  14. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Phải thường xuyên liên hệ  chặt chẽ  với cha mẹ  học sinh, cộng  đồng xã hội trong quá trình dạy học và giáo dục học sinh để  hình thành  và phát triển những kĩ năng cần thiết cho các em cũng như thực hiện tốt  khâu xã hội hóa giáo dục. 4. Kết quả chuyển biến của đối tượng. Qua thời gian thực hiện dạy học theo Mô hình trường học mới, tôi  nhận thấy những thay đổi tích cực từ  phía học sinh, cha mẹ  học sinh   cũng như cộng đồng xã hội. Học sinh của lớp tôi đã tự  tin chiếm lĩnh kiến thức mới, các kĩ  năng hợp tác, chia sẻ, kĩ năng giao tiếp,… tiến bộ rõ rệt. Các em thực sự  làm chủ trong quá trình học tập.  Cụ thể: Em Long và em Tân trở nên ngoan hơn, không còn trông chờ sự  giúp sức của bạn, em biết tự  học và làm bài đạt kết quả  cao hơn. Em  Phương, em Lộc trở  nên mạnh dạn biết hợp tác, giao tiếp tốt với bạn.   Các em đều tự tin nêu ý kiến trước tập thể.  Ngoài ra việc dạy học theo Mô hình trường học mới của thầy trò   chúng tôi đã mang đến những hiệu quả giáo dục tích cực. Lớp học của Mô hình VNEN được bố  trí giống như  một phòng  học bộ môn, phòng thư viện linh hoạt. Tại lớp học cũng có góc học tập,  góc cộng đồng, góc trưng bày sản phẩm...để học sinh được phát huy hết  khả năng sáng tạo độc lập của mình. Mô hình Trường học mới  được xây dựng theo hướng  đổi mới  phương pháp dạy học với nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm, học   tập mang tính tương tác và phù hợp với từng cá nhân học sinh. Chính vì  vậy, việc truyền thụ  của giáo viên được chuyển thành việc hướng dẫn  học sinh tự học. Tham gia lớp học này, các em có điều kiện phát huy sở  trường cá  nhân của mình. Học sinh được làm chủ  lớp học, làm chủ  quá trình học   tập. Hàng ngày tới lớp, các em được sinh hoạt và học tập trong môi  trường thân thiện, thoải mái, không bị gò bó, luôn được gần gũi với bạn  bè, với thầy cô. Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 14
  15. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” Đặc biệt với sự giúp đỡ, tương trợ của các bạn trong nhóm, nhiều  học sinh đã không còn rụt rè e ngại mà trở  nên hoạt bát, hào hứng hơn   trong học tập. Quản lý lớp học là “Hội đồng tự  quản học sinh”. Hội đồng này  được các em bầu ra để  đảm đương các hoạt động tại lớp. Đây là một   cách thức sáng tạo, giúp học sinh được phát huy quyền làm chủ quá trình  học tập. Với  hình thức sinh hoạt và học tập như  thế, các em  được rèn  luyện các kĩ năng lãnh đạo, kĩ năng hợp tác trong các hoạt động hàng  ngày. Với cách bố trí lớp học theo các không gian mở hướng tới sự sáng  tạo của học sinh như: góc học tập, góc cộng đồng, góc thư  viện, hòm   thư  vui, hòm thư  “Điều em muốn nói” đã tạo nên môi trường giáo dục  thân thiện cho các em. Thời gian đầu cả thầy và trò còn lúng túng. Nhưng khi đã quen với  phương pháp dạy và học này các em rất yêu thích và gắn bó với lớp học   của mình hơn. Có thể nhận thấy việc dạy học theo Mô hình trường học mới, sẽ  rất thuận lợi cho việc đánh giá năng lực học sinh theo các tiêu chí về  chuẩn kiến thức, kĩ năng và hoạt động theo từng môn học; đánh giá sự  hình thành và phát triển năng lực chung của học sinh. Điều này sẽ  tạo  điều kiện cho các em phát triển một cách toàn diện, giúp các em dễ thích  nghi với môi trường xung quanh. III. KẾT LUẬN 1. Tóm lược giải pháp: Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới có những điểm  mới, tích cực hơn so với công tác chủ  nhiệm trước đây. Nó đòi hỏi sự  nhạy bén, tính linh hoạt của người giáo viên chủ  nhiệm mới đáp  ứng  được yêu cầu giáo dục của mô hình đề ra.  Dạy học theo nguyên tắc lấy  học sinh làm trung tâm, học tập mang tính tương tác và phù hợp với từng   cá   nhân   học   sinh;   chuyển   việc   truyền   thụ   của   giáo   viên   thành   việc  hướng dẫn học sinh tự  học. Lớp học do học sinh tự  quản và được tổ  chức theo các hình thức khác nhau. Do vậy học sinh cơ  bản đã thay đổi  thói quen học tập, các em tự nghiên cứu tìm hiểu kiến thức trong bài và   qua tài liệu. Những kiến thức khó, các em trao đổi với bạn trong nhóm và  Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 15
  16. SKKN: Đề tài “Công tác chủ nhiệm trong Mô hình trường học mới VNEN” mạnh dạn trao  đổi vướng mắc với giáo viên. Qua đó, tạo điều kiện  thuận lợi để  các em phát huy tính độc lập, chủ  động tiếp thu kiến thức  và hiểu sâu sắc các kiến thức trong bài học; rèn luyện cho các em được   nhiều kĩ năng sống, kĩ năng hoạt động tập thể trong các hoạt động học   theo nhóm. Môi trường học thoải mái, các em rất hào hứng tham gia vào  bài học. Mỗi tiết học không tạo áp lực đối với các em. Học sinh được hình  thành thói quen làm việc trong môi trường tương tác, được học hỏi bạn  để  tự  hoàn thiện, luôn có ý thức được mình phải bắt đầu và kết thúc  hành động như thế nào, không chờ đến sự nhắc nhở của giáo viên, tránh  sự  thụ  động trong dạy và học, góp phần đẩy mạnh sự  phát triển trong  công tác giáo dục của trường. 2. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Trên đây là một số  biện pháp tôi đã thực hiện trong thời gian qua   và  thấy  có   hiệu  quả   đối  với  “Công  tác  chủ   nhiệm   trong  Mô  hình  trường học mới VNEN”  ở  lớp 4/1 trường Tiểu học Bình Trinh Đông.  Tôi mong rằng đây cũng là những kinh nghiệm bổ  ích cho tất cả  giáo   viên dạy học theo mô hình VNEN. Góp phần thực hiện đúng đường lối,  chủ  trương của Đảng và mục tiêu giáo dục con người mới phát triển  toàn diện năng động và sáng tạo. Tôi rất mong nhận được sự  ủng hộ, đóng góp ý kiến của các cấp   lãnh đạo và đồng nghiệp để đề tài này hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Người thực hiện: Trần Văn Còn Trang 16
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2