intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số. Tại trường mầm non Bình Minh, Buôn tuôr A, xã Dray sap, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk

Chia sẻ: Trần Thị Tan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:28

65
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là Tìm ra phương pháp và biện pháp thích hợp để phát triển vốn từ cho trẻ 5 - 6 tuổi người dân tộc thiểu số. Giúp trẻ phát âm đúng, nói đúng cấu trúc ngữ pháp câu, phát triển ngôn ngữ bằng tiếng Việt.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số. Tại trường mầm non Bình Minh, Buôn tuôr A, xã Dray sap, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk

  1. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU          I. Đặt vấn đề Như  chúng ta đã biết, nội dung của chương trình CSGD trẻ  theo hướng   đổi mới của ngành giáo dục mầm non hiện nay là yêu cầu trẻ được phát triển qua  5 mặt: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm ­ xã hội. Trong 5 mặt   phát triển đó thì ngôn ngữ  là công cụ  giao tiếp quan trọng nhất của con người,   không có một phương tiện giao tiếp nào có thể  sánh được với ngôn ngữ. Trong   giao tiếp nhờ có ngôn ngữ  mà con người có khả  năng hiểu biết lẫn nhau. Ở trẻ,   nhu cầu giao tiếp rất lớn, khi giao tiếp trẻ sử dụng ngôn ngữ  của mình để  trình  bày ý nghĩ, tình cảm, hiểu biết của mình với bạn bè và mọi người xung quanh.  Trong công tác giáo dục trẻ   ở  các trường mầm non. Việc phát triển ngôn  ngữ, mở rộng vốn từ cho trẻ giữ một vai trò quan trọng trong việc hình thành và  phát triển nhân cách cho trẻ. Việc làm giàu vốn từ,  giúp trẻ sử dụng vốn từ phải  được sử dụng thường xuyên, liên tục. Đây là quá trình giáo dục lâu dài trong suốt   những năm trẻ học  ở trong trường mầm non. Song trong thực tế giáo dục mầm   non đã chứng minh được rằng : Sự  phát triển của trẻ  chỉ  diễn ra khi các cháu  được lĩnh hội những tri thức về sự vật và hiện tượng xung quanh. Việc lĩnh hội  tri thức đó nó chỉ được thực hiện tốt khi ngôn ngữ  của nó phát triển. Ngôn ngữ  chính là phương tiện để  giúp cho tư  duy của trẻ  phát triển, là công cụ  để  trẻ  tiếp thu tri thức, thể  hiện tình cảm, nguyện vọng cũng như  ý muốn của trẻ.   Ngôn ngữ là phương tiện mở rộng giao tiếp, đồng thời cũng là phương tiện để  hình thành nên ý thức của con người. Thông qua việc phát triển vốn từ cho trẻ,   trẻ tích lũy được vốn kinh nghiệm trong cuộc sống xã hội. Trong thực tế  chúng ta thường thấy khi trẻ  giao tiếp. Tại sao trong cùng   một độ  tuổi nhưng  ở  cháu này nói năng mạch lạc, rõ ràng, diễn đạt đầy đủ  ý   muốn, suy nghĩ của mình để  cho người khác nghe được rõ ràng. Nhưng  ở  cháu   khác thì lại lúng túng, thiếu tự tin trong giao tiếp, chưa mạnh dạn, chưa truyền   GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 1
  2. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk đạt được ý muốn, nguyện vọng của mình cho người khác hiểu. Nhìn chung rất  hạn chế về giao tiếp bằng ngôn ngữ. Vì vậy có biện pháp nào để giải quyết và  giải quyết bằng cách nào để  trẻ mạnh dạn và tự tin vào ngôn ngữ của mình đó  là cả một vấn đề lớn có liên quan đến việc phát triển ngôn ngữ, mở rộng vốn từ  cho trẻ.  Xuất phát từ  thực tế  tại trường tôi đang công tác, tôi thấy việc phát  triển ngôn ngữ, làm giàu vốn từ cho trẻ chưa phát huy được tính tích cực của trẻ  trong quá trình giao tiếp. Vì vậy ngôn ngữ của trẻ còn có nhiều hạn chế cần có   hướng khắc phục. Việc làm này nằm trong khả  năng của  giáo viên mầm non,  người làm cha làm mẹ  và những người xung quanh trẻ. Hiểu được tầm quan  trọng  của việc phát triển vốn từ cho trẻ, nhất là trẻ người dân tộc thiểu số. Vì  thế tôi đã mạnh dạn chọn đề tài « Một số biện pháp phát riển vốn từ cho trẻ 5­ 6 tuổi người dân tộc thiểu số. Tại trường mầm non Bình Minh, Buôn tuôr A, xã   Dray sap, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk ».            II. Mục đích ( mục tiêu) nghiên cứu Tìm ra phương pháp và biện pháp thích hợp để phát triển vốn từ cho trẻ  5 ­   6 tuổi người dân tộc thiểu số                   Giúp trẻ phát âm đúng, nói đúng cấu trúc ngữ pháp câu, phát triển ngôn ngữ  bằng tiếng Việt.  Tích lũy được vốn từ  tiếng Việt ngày càng nhiều hơn chất lượng được  nâng lên, giúp cho việc giao tiếp và tham gia vào các hoạt động của trẻ dễ dàng,   tự  tin hơn khi bước vào lớp 1 và đó cũng chính là tiền đề  để  hình thành và phát   triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ  I. Cơ sở lí luận của vấn đề   Mục tiêu của giáo dục mầm non trong thời kì hiện nay là giúp trẻ  phát  triển toàn diện (thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm ­ quan hệ xã hội, thẩm   mỹ). Song vị trí của phát triển vốn từ cho trẻ mầm non tương đối đặc biệt vì từ  sự  phát triển vốn từ  sẽ  tham gia trực tiếp vào phát triển các lĩnh vực khác. Bởi   GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 2
  3. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk ngôn ngữ là phương tiện giao lưu tình cảm, phương tiện để trẻ nhận thức, khám   phá tự  nhiên. Ngôn ngữ  giúp ta làm chính xác hóa các hình ảnh của tưởng tượng  đang nảy sinh, tách ra trong chúng những mặt cơ  bản nhất, gắn chúng lại với   nhau, cố định chúng lại bằng từ và lưu giữ chúng trong trí nhớ. Ngôn ngữ làm cho   tưởng tượng trở thành một quá trình ý thức, được điều khiển tích cực, có kết quả  và chất lượng cao.  Sự nhận thức của trẻ bao giờ cũng thắng với sự mở rộng vốn từ, trẻ nhìn   vật và nói tên tuổi của sự  vật đó. Bởi vì   «  từ » là hình thái biểu đạt của khái  niệm. Vì thế khi trẻ tiếp nhận được những khái niệm mới thì trẻ cũng được tiếp   nhận từ mới. Khi trẻ tiếp xúc với vật liệu mới trẻ được người lớn cung cấp tên  gọi của vật, công dụng, chất liệu,… cho trẻ và trẻ hiểu và ghi nhớ.  Khi trẻ  được 5­6 tuổi thì vốn từ  của trẻ  có thể  đạt tới 3400 – 4500 từ.  Trong đó danh từ và động từ chiếm ưu thế hơn cả (50%). Còn tính từ và các loại  từ  khác chiếm 50%. Tuy nhiên trong khi sử  dụng các loại từ  đó trẻ  mới chỉ  sắp  xếp được các từ trong câu chứ chưa có khả năng cấu trúc logic nội dung ý mà trẻ  muốn biểu đạt. Vốn từ của trẻ được hoàn thiện dần theo tháng tuổi và việc phát   triển ngôn ngữ cho trẻ  có ý nghĩa quan trọng đối với việc phát triển tâm lý khác  nhau của trẻ. Nhưng sự phát triển vốn từ của trẻ còn phụ thuộc rất nhiều vào quá  trình tâm lý như cảm giác, tri giác, trí nhớ, tư duy… Sự  phát triển vốn từ  của trẻ  có những đặc điểm như  trên, song qua mỗi   thời kì phát triển cùng với sự  phát triển của xã hội thì vốn từ  có sự  thay đổi. Vì  vậy sự phát triển vốn từ cho trẻ là rất quan trọng và rất cần thiết. Song để có sự  tác động của sư  phạm mang lại kết quả  cao thì người nghiên cứu chương trình  phải dựa vào cơ sở luận điểm để đánh giá đặc điểm phát triển vốn từ cho trẻ. Đó  là sự  thay đổi toàn bộ  về  số  lượng, chất lượng diễn ra trong hoạt động tư  duy   gắn liền với lứa tuổi với sự tích lũy kinh nghiệm phong phú của trẻ  trong cuộc  sống và chịu sự tác động giáo dục ở lứa tuổi này sẽ  làm cơ  sở  cho sự  tích lũy tri   GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 3
  4. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk thức  ở  trẻ  được diễn ra một cách nhanh chóng. Vốn từ  của trẻ  được hình thành  thì các quá trình nhận thức của trẻ cũng được hoàn thiện và trẻ nắm được những   phương thức cơ bản, đơn giản của hoạt động trí tuệ           II. Thực trạng vấn đề ­ Trường mầm non Bình Minh là một trường nằm ở một buôn khó khăn của  huyện Krông Ana. Học sinh 97% là con em đồng bào dân tộc thiểu số, bố mẹ của   trẻ  đa số  là dân lao động nghèo. Trẻ  nói tiếng mẹ  đẻ  là chủ  yếu, vốn từ  tiếng   Việt còn nghèo nàn, trẻ  nhút nhát thụ  động trong các hoạt động giao tiếp bằng   tiếng Việt. Qua thực tế :  Năm 2017­2018 khảo sát thực trạng về sự phát triển vốn từ tiếng Việt của   trẻ  qua các loại từ: Động từ, danh từ, tính từ, đại từ  của trẻ  5­6 tuổi vào đầu  tháng  9/2017 đến cuối tháng 03/2018. Với 35 trẻ, kết quả đạt như sau:         STT Nội dung khảo sát Đầu năm  Cuối năm  (Tháng 9/2017) (Tháng 3/2018) Số trẻ đạt Tỷ lệ % Số trẻ đạt Tỷ lệ % 1 Khả năng sử      19/35 54,3 28/35 80 dụng các danh từ,  động từ, tính từ, đại  từ chính xác 2 Khả   năng   sử      19/35 54,3 27/35 80 dụng   các   danh   từ,  động từ, tính từ, đại  từ   thành   câu   hoàn  chỉnh 3          Khả năng phát  18/35 51,4 26/35 74,3 âm,   diễn   đạt   gắn  với   tình   huống   giao  tiếp. ­ Nhìn qua bảng  chúng ta thấy đến cuối năm vốn từ  của trẻ  có tăng nhưng  vẫn còn thấp. Là giáo viên công tác tại đơn vị  đã được 10 năm, tôi vẫn còn băn  khoăn, trăn trở và chưa hài  lòng với kết quả trên. Do vậy, năm học 2018­2019 tôi  GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 4
  5. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk tiếp tục nghiên cứu với những giải pháp mới để làm tăng vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi   tại lớp của mình đang chủ  nhiệm, với tổng số trẻ trong lớp: 33 , dân tộc: 32, nữ  dân tộc: 14. Trong quá trình thực hiện tôi đã gặp một số  thuận lợi và khó khăn  sau: 1. Thuận lợi, khó khăn 1.1. Thuận lợi ­ Được sự  quan tâm tạo điều kiện của Phòng GD&ĐT huyện cùng ban  giám hiệu nhà trường, ban lãnh đạo xã nhà và sự  quan tâm nhiệt tình của thôn  trưởng, thôn phó nơi địa bàn tôi đang công tác. ­ Ban giám hiệu nhà trường đã thường xuyên sắp xếp tạo điều kiện cho tôi   được tham dự các buổi tập huấn bồi dưỡng chuyên môn và đi dự giờ các đợt lên   chuyên đề  hoạt động phát triển ngôn ngữ  cũng như  chuyên đề  của các môn học  khác do Phòng GD&ĐT huyện tổ chức.  ­ Cơ sở vật chất lớp học tương đối đầy đủ. Đồ dùng đồ chơi sạch sẽ  bảo   đảm an toàn cho trẻ. ­ Bản thân là giáo viên có trình độ  chuẩn về  chuyên môn, nhiệt tình yêu  nghề mến trẻ. Có khả năng dạy trẻ tham gia vào các hoạt động phát triển vốn từ  và biết định hướng cho trẻ tham gia vào các hoạt động phát triển vốn từ  có hiệu  quả, tạo được môi trường hoạt động ở lớp tương đối phong phú. ­ Bản thân có trình độ sử dụng vi tính, tạo các bài giảng điện tử thu hút trẻ  hứng thú tham gia vào hoạt động phát triển vốn từ tích cực.  ­ Được sự  giúp đỡ  nhiệt tình của các đồng nghiệp trong trường, nhất là  những đồng nghiệp có kinh nghiệm giảng dạy lâu năm trong nghề. ­ Được sự  tín nhiệm và tin cậy của phụ  huynh học sinh khi gửi con em   mình đến trường, lớp. 1.2.  Khó khăn :  GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 5
  6. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk ­ Số  trẻ  trong lớp 97,9% là con em dân tộc thiểu số, nề  nếp học tập cũng  như  kiến thức của trẻ  còn hạn chế, sử  dụng tiếng mẹ  đẻ  là chủ  yếu, vốn từ  tiếng Việt còn nghèo nàn nên gặp nhiều khó khăn trong việc tổ  chức các hoạt  động phát triển vốn từ cho trẻ cũng như cá hoạt động khác. ­ Phụ  huynh học sinh phần lớn là lao động nghèo, trình độ  học vấn thấp,   chưa có ý thức cao trong việc đưa con em mình đến trường lớp học là một việc  làm thiết thực và cần thiết nhất trong xã hội công nghiệp hóa, hiện đại hóa như  ngày nay. Nên rất khó khăn trong việc hỗ trợ  đóng góp kinh phí để  tạo góc hoạt  động vui chơi phát triển vốn từ cho trẻ.           ­ Khi dạy trẻ tham gia vào các hoạt động phát triển vốn từ giáo viên chưa   vận dụng triệt để  các môn học khác và chưa đầu tư  sưu tầm các trò chơi phát  triển vốn từ ngoài chương trình.  Đầu tháng 9/ 2019 tôi đã làm khảo sát thực trạng về  sự  phát triển vốn từ  tiếng Việt của trẻ 5­ 6 tuổi tại lớp mình đang giảng dạy qua các loại từ: Động từ,  danh từ, tính từ, đại từ, trạng từ. Thấy được kết quả như sau:   ­ Tổng số khảo sát 33 trẻ trong lớp STT Nội dung khảo sát Đạt Chưa đạt (đầu tháng 9/2019) (đầu tháng 9/2019) Số trẻ đạt Tỷ lệ Số trẻ  Tỷ lệ chưa đạt 1 Khả năng sử  20/33 60,6 13/33 29,4 dụng các danh từ,  động từ, tính từ, đại  từ chính xác 2 Khả   năng   sử  18/33 54,5 15/33 45,5 dụng   các   danh   từ,  động từ, tính từ, đại  từ   thành   câu   hoàn  chỉnh GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 6
  7. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk 3          Khả năng phát  18/33 54,5 15/33 45,5 âm,   diễn   đạt   gắn  với   tình   huống   giao  tiếp. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề Để việc phát triển vốn từ tiếng Việt cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số  đạt được kết quả cao nhất tôi đã sử dụng các giải pháp sau: Giải pháp 1: Tạo môi trường phát triển vốn từ cho trẻ ở trong lớp học.  Để thực hiện giải pháp này tôi đã thực hiện các biện pháp sau: ­ Biện pháp 1: Tạo môi trường tiếng Việt trong lớp học? Đối với trẻ  mầm non, lớp học chính là mái nhà thứ  hai của trẻ. Cảm giác   đầu tiên khi bé bước vào cửa lớp, phản xạ  tự  nhiên của bé là nhìn xung quanh   xem có những gì và có đẹp hay không, đặc biệt những gì mới lạ. Vì vậy, các   mảng chính trong lớp học đó là mảng chủ điểm, các góc hoạt động là đối tượng  đầu tiên khi trẻ bước vào lớp trẻ nhìn thấy. Để  trẻ  hứng thú với các mảng hoạt  động, tôi đã tập chung trẻ  cùng tham gia thảo luận dưới dạng kể  chuyện sáng   tạo. Cuối cùng cô và trẻ  đi đến thống nhất chọn tên của từng góc chơi mỗi khi  chuyển chủ điểm mới. Các tuýp chữ, có tên gọi ngây thơ, ngộ nghĩnh, gần gũi trẻ,   và bắt buộc phải có hình  ảnh minh hoạ  cho các tiêu đề   ấy. Như  vậy sẽ  thu hút  được sự chú ý của trẻ, từ đó mục đích ôn luyện chữ đã học, cung cấp vốn từ cho  trẻ đạt hiêụ quả tối đa. Ví dụ: Chủ điểm thế giới động vật: Tôi và trẻ cùng trò chuyện về chủ điểm,  sau đó cô hướng trẻ vào câu truyện: Tại một khu rừng có rất nhiều con vật sinh  sống, nào là hổ, báo, voi, ngựa, sư  tử  …nào là chim, cây xanh, hoa, cỏ…Cô tiên  xanh rất muốn chúng mình đặt tên cho khu rừng này đấy, nào chúng mình cùng   nghĩ ra một cái tên nhé.Trẻ  nghe, suy nghĩ và đưa ra ý kiến của mình như: khu   GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 7
  8. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk rừng xanh, khu rừng của những con vật ngộ  nghĩnh, khu rừng đáng yêu…với  nhiều cái tên ngộ nghĩnh như vậy, và cả quá trình cô đàm thoại với trẻ. Chính lúc  đó trẻ đã tư duy xem mình đã bao giờ được thấy những con vật thật này chưa, đã   nghe thấy cái tên đó chưa, và ngẫu nhiên cô đã cung cấp vốn từ cho trẻ. Hay với việc đặt tên cho các góc trong lớp, cô và trẻ  cùng đàm thoại, thoải   mái trao đổi để  đặt tên như: Bé làm ca sĩ, ban nhạc tý hon, nốt nhạc vui, đồ  rê   mí…( đối với góc âm nhạc). Từ những tên gọi gần gũi với trẻ mà chính cô và trẻ đặt tên, đã kích thích trẻ  ghi nhớ từ đó lâu hơn, và trẻ đã phần nào hiểu về từ đó. ­ Biện pháp 2: Gắn tên, gắn ký hiệu vào các đồ dùng đồ chơi và các giá góc   trong lớp  Đặc điểm tâm lý của trẻ  mầm non là “ dễ  nhớ  dễ  quên”. Vì vậy, các kiến  thức mới cung cấp cho trẻ, nếu không thường xuyên ôn luyện trẻ sẽ nhanh chóng  quên ngay khi lĩnh hội kiến thức khác. Mặt khác, khi trẻ  hoạt động trẻ  thường cất đồ  dùng đồ  chơi nhanh nhưng  không ngăn nắp, giáo viên thường mất nhiều thời gian sắp xếp lại đồ  chơi cho  trẻ  sau khi chơi. Như  vậy rất vất vả  cho cô mà trẻ  lại không có thói quen lao   động tự phục vụ. Đặc biệt không được làm quen với tên gọi các từ, hay các chữ  cái tiếng Việt ghép thành từ đó. Để khắc phục tình trạng này, tôi xếp đồ dùng đồ chơi trên giá góc gọn, đẹp,  khoa học, sao cho trẻ dễ lấy, dễ cất, các đồ dùng trên giá phải tuân theo một trật   tự nhất định. Khi gắn tên cho đồ chơi tôi thường đàm thoại với trẻ: Ví dụ: Với đồ chơi; hộp bánh, quả bóng, ti vi,… Tôi hỏi trẻ đây là cái gì? chúng mình nhìn xem để chỉ tên của hộp bánh cô có   từ  gì? từ  “hộp bánh” cho trẻ  phát âm. Chữ  cái đầu tiên trong từ  “ hộp bánh” là  GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 8
  9. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk chữ gì?...Cứ như vậy tôi cho trẻ phát âm, tri giác trọn vẹn từ “ hộp bánh”  và các   chữ cái còn lại trên giá đồ chơi. Nhiều lần như vậy, trẻ ghi nhớ và thuộc các ký hiệu các chữ cái và sắp xếp  thành từ có thể trẻ tự đọc được. Khi trang trí tên gọi các góc, tôi thường lựa chọn cỡ chữ cho phù hợp với góc,   dán chữ   ở  độ  cao vừa tầm nhìn của trẻ  để  trẻ  dễ  nhìn thấy. Đặc biệt kiểu chữ  phải chuẩn, hầu hết các chữ  này tôi thường để   ở  dạng chữ  in thường, với màu   sắc đẹp phù hợp với mảng hoạt động và hình ảnh minh hoạ của góc.  Đối với các ngăn giá góc, tôi vẽ  ký hiệu đồ  dùng đồ  chơi kèm theo từ   ( tên  gọi của đồ  dùng) và giới thiệu với trẻ: Khi chơi tôi thường trò chuyện với trẻ:  Đây là khối gì? dưới khối chữ  nhật có từ: “ khối chữ  nhật”. Cho trẻ  hằng ngày  tham gia vào góc thư viện thân thiện với nhiều loại truyện tranh, hình ảnh có tên   nội dung  ở  dưới để  trẻ  xem và cô thường xuyên   kể  về  những nội dung câu  truyện cho trẻ nghe. Nghe nhiều lần trẻ kể lại như vậy vốn từ c ủa tr ẻ phát triển   rất nhanh Việc ghép tên các đồ  vật đồ  chơi trong lớp không những tác động lên giác   quan của trẻ  để  nhớ  các chữ  các từ  lâu và chính xác mà còn giúp cho hoạt động   phát triển vốn từ một cách thoải mái nhẹ nhàng. Qua các chủ  điểm, mỗi khi thay đổi đồ  dùng đồ  chơi, thay đổi các tiêu đề  trên giá đồ  chơi, tôi lại giới thiệu cho trẻ  đồ  dùng đồ  chơi mới, giới thiệu chữ  mới, từ mới. Kết hợp áp dụng thực tế bên ngoài xã hội, cùng với việc giới thiệu   chữ  cái của cô, trẻ  có thể  đọc được nhiều từ  trong sách báo và trong sinh hoạt   thực tế hàng ngày. Tôi thấy rằng đó thực sự  là môi trường phong phú và có hiệu  quả.  ­ Biện pháp 3: Lấy trẻ làm trung tâm nhằm phát triển vốn từ của trẻ: GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 9
  10. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk   Để  phát huy tính tích cực của trẻ   ở  môi trường trong lớp học giáo viên   thường xuyên cho trẻ hoạt động trong cac góc chơi, đặc biệt là góc thư viện.  Đây   là nơi trẻ  được tiếp xúc nhiều với chữ, từ, câu.. và rèn luyện kỹ  năng tiền biết  đọc, biết viết của trẻ như: cách lật giở  sách, cách đưa mắt từ  trái sang phải khi   đọc, hoặc các từ mới như: tên truyện, tên các trang bìa, tên các album tự tạo….với   các mẫu chữ khác nhau. Ví dụ: Cô tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động với truyện thơ tranh chữ to có  sẵn,   tự   tạo...   trẻ   được   xem   tranh,   tập   kể   chuyện,   tập   "đọc"   chữ   to   trong   truyện...và như  vậy một lần nữa trẻ  mở  rộng vốn từ, phát triển ngôn ngữ, trẻ  như được hoà nhập với thế giới của người lớn. Khi trẻ tiếp xúc với các loại sách,   báo, tạp chí...có nhiều kiểu chữ khác nhau ở bất kỳ nơi nào trẻ cũng rất tự tin và  có thể tự mình khám phá nội dung. Ví dụ:  Cô tổ  chức cho trẻ  cùng làm album và truyện tranh chữ  to theo chủ  điểm. Nếu là chủ điểm “thế giới động vật” cô và trẻ sưu tầm album về các con:  chó mèo, gà, vịt,…Tôi yêu cầu trẻ tìm các chữ trong hoạ báo cắt và ghép từ   “con  mèo”, “con chó”…dán dưới hình  ảnh các con vật tương  ứng. Một đều tôi luôn  lưu ý nhắc trẻ  là phải ghép chữ  lần lượt từ  trái sang phải, hết chữ  này đến chữ  khác, hết từ này đến từ khác bên cạnh phía phải, và sau đó tôi yêu cầu trẻ phát âm  các chữ, "đọc" các từ .  Để trẻ hứng thú tích cực tham gia vào hoạt động tôi hướng trẻ tham gia vào   góc học tập, hướng cho trẻ làm tranh: Ví dụ: Cho trẻ sưu tầm các chữ có trong hoạ báo, lịch cũ,…trẻ cắt, tô màu và   cùng ghép chữ với cô để tạo thành các tuýp chữ, các tiêu đề  xung quanh lớp mỗi   khi thay đổi chủ  điểm. Với chủ  điểm “ thế giới động vật”, cô yêu cầu trẻ ghép  chữ  mà trẻ  sưu tầm được …Trong suốt quá trình hoạt động tích cực như  vậy,  bản thân trẻ lại một lần nữa khắc sâu chữ và từ. GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 10
  11. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Trẻ được tham gia hoạt động tích cực như vậy, trẻ rất hứng thú và biết trân   trọng những sản phẩm mình là ra. Đặc biệt các chữ, các từ mà trẻ tự tay sưu tầm  được, thực tế cho thấy trẻ nhớ chữ nhớ từ rất lâu. Không những hoạt động ở các   góc giáo viên còn hướng trẻ tham gia vào các trò chơi học tập, trò chơi vận động   như  “Mèo đuổi chuột”, “Bịt mắt bắt dê”, “Bán hàng”… Vui chơi là người bạn   đường của tuổi thơ, vui chơi luôn đem lại cho trẻ  sự  thoải mái, thỏa mãn, phấn   chấn. Trò chơi học tập, trò chơi vận động đối với trẻ  mầm non được sử  dụng  vừa là phương tiện củng cố tri thức, rèn luyện kỹ năng, nó có tác dụng kích thích  cho trẻ  phát huy tính tích cực, tính sáng tạo trong hoạt động nhận thức nhờ  các  tình huống chơi hấp dẫn.  Trò chơi học tập có ý nghĩa rất quan trọng, nó là phương tiện để  phát triển   trí tuệ, giáo dục một số phẩm chất đạo đức cho trẻ. Trong lĩnh vực phát triển trí  tuệ, trò chơi học tập chính là một phương tiện phát triển ngôn ngữ, sự tập trung  chú ý của trẻ mầm non. Trong quá trình chơi, trẻ phải sử dụng các giác quan và   ngôn ngữ (nói to) của mình để thực hiện các thao tác chơi, nhiệm vụ chơi. Do đó,   ngôn ngữ của trẻ trở nên mạch lạc và phát triển. Trẻ 5– 6 tuổi sẽ biết chú ý đến   nhiệm vụ  và luật chơi hơn, tuy nhiên, chúng vẫn thích thú đến quá trình chơi   nhiều hơn là kết quả chơi. Chính quá trình chơi đó đã giúp trẻ tích cực nhận thức   được nội dung chơi và giúp trẻ  sử  dụng vốn từ  để  giải quyết vấn đề  một cách   phong phú hơn.  Việc sử dụng trò chơi học tập , trò chơi vận động với việc phát   triển vốn từ giúp trẻ  hứng thú với việc học từ  mới, ôn lại các  từ cũ và khắc sâu  hơn, bên cạnh đó, trẻ  còn được chơi, quên đi nhiệm vụ  chính là học, giúp trẻ  tránh buồn chán và mệt mỏi, ngoài ra chính những trò chơi đó sẽ  giáo dục trẻ  những kỹ năng sống cho trẻ..  ­ Biện pháp 4: Phát triển vốn từ cho trẻ thông qua việc làm quen công nghệ   thông tin: GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 11
  12. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Tâm lý trẻ vốn hiếu động, thích tò mò, ham hiểu biết và nhạy cảm nên tiếp  thu công nghệ  thông tin chẳng mấy khó khăn. Muốn thực hiện được  ứng dụng  công nghệ thông tin trong việc chăm sóc giáo dục trẻ thì trước tiên giáo viên phải  biết sử dụng máy vi tính. Bản thân tôi đã dạy được nhiều tiết giáo án điện tử cho   chị  em trong trường dự. Qua các tiết dạy giáo án điện tử  đa số  trẻ  rất hứng thú  tham gia và kết quả đạt được trên trẻ cũng rất cao. Để đáp ứng nhu cầu nhận thức của trẻ, đồng thời thực hiện mục tiêu nhiệm  vụ của nhà trường giao. Đó là việc ứng dụng công nghệ thông tin, giáo án điện tử  vào giảng dạy thông qua việc khai thác trò chơi kidsmart và happykids, các nguồn   dữ liệu thiết kế trên máy tính:             Trẻ được tham gia vui chơi với những trò chơi vô cùng lý thú, hấp dẫn   học mà chơi, chơi mà học .  Trò chơi học tập:  “Ghép đúng hình”            Cách chơi: Trẻ sẽ  Clich con chuột và bấm chọn các hình có sẵn trên máy   ( hình tròn, hình vuông, hình chữ  nhật, hình tam giác, hình ô van…) để  tạo thành  chiếc ô tô, tàu lửa, con chim, con cá, con bướm…. Sau khi trẻ hoàn thành nhiệm vụ chơi giáo viên hỏi trẻ. Cháu đã ghép thành   hình gì? Trẻ trả lời: Cháu ghép hình ô tô. Vậy ô tô cháu ghép từ những hình nào?   Trẻ kể tên hình, đồng thời trẻ còn ghép thành nhiều đồ vật, con vật khác nữa.  + Tôi tìm các dữ  liệu từ: sưu tầm tranh  ảnh động trên mạng, scan các loại   tranh  ảnh tự  vẽ  hoặc mua đưa vào máy, phân loại theo từng chủ  đề  chủ  điểm  khác nhau. Ví dụ:  Chủ  điểm:  " Trường mầm non", tôi thiết kế  trên máy tính các loại  tranh  ảnh về   hoạt động  ở  trường mầm non như: Tập thể  dục, cô dạy học, trẻ   chơi trò chơi kéo co, chơi  ở  nhà banh.., hoặc là chủ  đề  “ thế  giới động vật”   Tranh ảnh về con vật như: con chó, con mèo, con cá, con hổ, con voi, con kiến…...  có các từ  chỉ  tên tương  ứng kèm theo. Trẻ  được chơi dưới hình thức chọn tranh   GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 12
  13. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk theo yêu cầu của cô hoặc của bạn, trẻ  quan sát phát âm chữ, "đọc" các từ  dưới   tranh, và ngẫu nhiên trẻ được ôn luyện, phát triển ngôn ngữ rất nhẹ nhàng thông  qua trò chơi này.         Tương tự giáo viên cho trẻ tham gia vào nhiều trò chơi khác như: ­ Trò chơi: Cái gì đã thay đổi ­ Trò chơi: Gặp gỡ bạn mới ­ Trò chơi: Chiếc túi kì diệu…. Và còn nhiều trò chơi khác nữa trẻ  vô cùng hứng thú và rất thích  đến  trường. Có nhiều trò chơi phát triển vốn từ cho trẻ nhưng còn phải tùy thuộc vào  sự  sáng tạo của cô và mục đích cô đặt ra phát triển, củng cố  những từ, cụm từ  nào đó. Giải pháp 2: Tạo môi trường phát triển vốn từ   ngoài lớp học. Tôi sử  dụng các biện pháp sau:   ­ Biện pháp 1: Phát triển vốn từ với nơi trẻ thường hoạt động  + Nơi để đồ dùng cá nhân của trẻ như: mũ, ba lô, giầy dép, khăn mặt,…Tôi  luôn gắn ảnh kèm theo tên của trẻ. Như vậy, hàng ngày trẻ  cất đồ  dùng hoặc sử  dụng đồ dùng vừa đúng qui định, vừa biết tên của mình (của bạn), biết thứ tự của  từng chữ từ trái sang phải của các chữ như thế nào..Và trẻ còn viết tên của mình   vào bài vẽ khi vẽ tạo hình. Mỗi một môi trường hoạt động của trẻ, tôi đều chủ  động tạo môi trường để trẻ có cơ hội được luyện phát âm, ôn luyện các chữ, các  từ    đã biết, làm quen chữ  mới và làm quen từ  một cách rất tự  nhiên thoải mái   không gò bó áp đặt trẻ. +  Khu vực tuyên truyền ngoài lớp học: Đây là nơi không những tạo môi  trường chữ  cho trẻ  mà còn   mang tính tuyên truyền đến các bậc phụ  huynh để  phụ huynh hiểu biết về chữ , từ, câu mà con em mình đang học. Và từ đó phối kết  hợp cho trẻ  học tập thêm tại gia đình. Tránh trường hợp “trống đánh xuôi, kèn  thổi ngược”. Cô dạy một đường phụ huynh lại dạy một nẻo: GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 13
  14. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Ví dụ:  Chủ  đề  “Thế  giới thực vật”. Cô dạy trẻ  phát âm từ  “cây xanh”,  nhưng có ông bà lại dạy là “cây sanh”. Hay từ “phát triển” lại đọc là “phát triễn”  …Và nếu không thống nhất trẻ sẽ giao động không biết như thế nào là đúng, hơn   nữa nếu đã đọc sai thì rất khó sửa. Xác định được điều đó, mỗi hoạt động tuyên   truyền tôi đều có hình  ảmh kèm theo chữ  in hoa tuyệt đối không viết chữ  cách  điệu chữ bay. Ví dụ: Chế độ sinh hoạt của trẻ trong ngày ảnh ảnh ảnh ảnh   Đón trẻ               Tập thể dục           Hoạt động ngoài trời            Hoạt động học Hay tên chủ điểm viết dạng: “ thế giới động vật”, các tranh ảnh con vật. … có kèm theo từ để trẻ có thể phát âm, tự đọc.  Ngoài ra tôi cho trẻ một mảng hoạt động để  hàng ngày trẻ  tập ghi số  điện  thoại, chép tên mình và địa chỉ cá nhân của mình…Từ đó trẻ ghi nhớ các từ, chữ,  tên của mình của bạn, biết nhà bạn hoặc nhà mình ở đâu?.. + Góc thiên nhiên ngoài trời: Đây là nơi trẻ được tiếp xúc mọi lúc mọi nơi, mọi thời điểm trong ngày. Tạo   môi trường chữ  có kèm hình  ảnh không những cho trẻ  hiểu về thế  giới các loài  cây, loài hoa, biết các giai đoạn phát triển của cây, hiện tượng thử  nghiệm khoa   học…mà còn có thể ghi chép hiện tượng mà trẻ theo dõi hàng ngày. Ví dụ:  Tôi gắn tiêu đề cho góc : “ vườn hoa bé yêu” và tôi làm các biển cắm  có chữ ghi tên hoa có kèm hình ảnh. (Hình) Cây hoa hồng GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 14
  15. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Khi cho trẻ tri giác  từ dưới mỗi hình ảnh trong biển cắm tôi đều yêu cầu trẻ  tìm đúng từ “ cây hoa hồng” gắn vào cây hoa hồng, và các loại cây khác cũng vậy,  trẻ biết tên, chữ, từ, của cây đó, tập "đọc"tên các cây mà trẻ đã tìm đúng. Và như  vậy trẻ  được tri giác  từ  có hình  ảnh tương  ứng, trẻ  lại được ôn luyện từ  cũ và  được làm quen từ mới ngay cả trong khi chơi, ngôn ngữ của trẻ phát triển, vốn từ  của trẻ được mở rộng thêm. ­ Biện pháp 2. Phát triển vốn từ   ở  mọi lúc, mọi nơi, trong các hoạt động   hằng ngày của trẻ. Một trong những biện pháp tốt nhất để  nâng cao chất lượng học tập nói  chung và việc phát triển vốn từ  nói riêng là giúp trẻ  có điều kiện học tập mà  không thấy nhàm chán. Thông qua các giờ đón, trả trẻ tôi có thể cho trẻ xem một   số tranh ảnh đẹp và gọi tên hình ảnh trong tranh .Ví dụ: Trong giờ đón trẻ. Cô hỏi  hôm nay Y.Than có cái gì đeo đằng sau lưng mới vậy? Trẻ  trả  lời thưa cô: cặp   sách mới ạ Trong giờ hoạt động ngoài trời cho trẻ đọc thơ ca, hò vè luyện phát âm cho  trẻ và tích lũy từ mới.           Ví dụ:  Cho cháu đọc bài đồng dao: "Dung dăng dung dẻ" hoặc cho trẻ chơi   trò chơi “Chi chi chành chành”. Trẻ tạo thành từng nhóm, một bạn xòe bàn tay ra  và các bạn khác lấy 1 ngón tay vừa đọc lời ca vừa chạm và nhấc tay lên, khi đến   câu cuối tay tay phải nhấc lên nhanh, bạn nào bị  chụp lại thì bạn  ấy trả  lời câu   hỏi của cô. Như các con vừa chơi trò chơi gì? Trẻ trả lời trò chơi “Chi chi chành  chành ”. Cô hỏi tiếp ai giỏi nói xem cô và các con vừa chơi trò chơi gì? trẻ trả lời  Thông qua hoạt động khám phá khoa học: cho trẻ đọc từ dưới tranh, gọi tên  các con vật, đồ vật…nhằm phát triển vốn từ cho trẻ.           Hoạt động làm quen văn học: Cho cháu đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch, kể  chuyện sáng tạo… theo chủ đề chủ điểm. GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 15
  16. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Hoạt động thể  dục: Đối với hoạt động thể  dục giáo viên cho trẻ  đọc tên  các hoạt động trẻ được tham gia như: Chuyền bóng, chui qua cổng, ném xa….để  trẻ tích lũy vốn từ mới và củng cố vốn từ cũ. Hoạt động vui chơi: Thông qua việc “học mà chơi, chơi mà học”. Bởi vì nó   có thể thay thế được toàn bộ  hoạt động của cô và trẻ  trong tiết học thông qua các   trò chơi giúp trẻ  củng cố, tiếp thu kiến thức, kỹ năng một cách nhẹ  nhàng, trẻ  có  cảm giác chơi nhưng thực chất là học.      Hoạt động làm quen chữ  cái: Trẻ được làm quen với 29 chữ  cái qua từng   chủ đề, chủ điểm trong năm học. Giáo viên dạy trẻ phát âm đúng chữ cái, nhận ra  chữ  cái trong từ. Từ đó trẻ  có thêm vốn từ. Ví dụ:  Trò chơi tìm chữ  cái “ô cửa bí   mật”, trẻ phải mở ô cửa ra và nhận biết nhanh và phát âm đúng chữ cái trong ô cửa.  Không chỉ những hoạt động nêu trên mà còn rất nhiều hoạt động trong ngày  ở trường mầm non để phát triển vốn từ cho trẻ. Vì vậy tôi thường xuyên quan sát   trẻ, ghi chép vào sổ  để  theo dõi, đánh giá quá trình phát triển, những kĩ năng cần   thiết chuẩn bị  cho việc phát triển vốn từ  của trẻ  nhằm điều chỉnh các biện pháp  giáo dục đối với từng cá nhân trẻ. Hoạt động chiều: Trong hoạt động tăng cường tiếng Việt.  Giúp trẻ  biết   phát âm các từ, cụm từ  thông qua từng chủ  đề, chủ  điểm. Ví dụ: Chủ  đề  trường  Mầm non. Thứ hai: Trẻ biết phát âm các từ: chào cô, chào bạn, chào bố  mẹ….Cô   lần lượt nói: Chào cô, chào bạn, chào bố mẹ cho trẻ nghe và khuyến khích trẻ tích  cực nói. Cô cho trẻ tập nói: chào cô, chào bạn, chào bố mẹ. Lần lượt các thứ khác  trong tuần trẻ được tăng cường tiếng Việt với các từ, cụm từ khác. Từ đó trẻ  tích  lũy được vốn từ cho bản thân và vận dụng vào trong các hoạt động giao tiếp ngày  càng dễ dàng, tự tin hơn.  ­ Biện pháp 3: Phát triển vốn từ thông qua hoạt động trải nghiệm   Ở  tuổi mầm non hoạt động trải nghiệm  có nhiều thế  mạnh để  phát triển  vốn từ  cho trẻ. Bởi trong hoạt động này, trẻ  được tiếp xúc trực tiếp với các sự  GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 16
  17. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk vật hiện tượng, được hành động với đối tượng hoặc được làm trực tiếp…nhờ đó   mà tích lũy được vốn từ phong phú, đa dạng và tích cực. Trong các hoạt động trải nghiệm, giáo viên mầm non có vai trò định hướng,  hỗ  trợ, đánh giá, uốn nắn, sửa sai cho trẻ. Tùy thuộc vào từng hoạt động trải  nghiệm, giáo viên đưa ra các tình huống có vấn đề để trẻ trải nghiệm với các tình  huống   đó.          Ví dụ: Hoạt động trải nghiệm “ Tham quan, nhổ cỏ tại vườn hoa của lớp”.   Cho trẻ quan sát vườn hoa. Giáo viên đưa ra các tình huống hỏi trẻ để trẻ trả lời   và thực hành. Để  vườn hoa luôn luôn đẹp các con phải làm gì? (tưới nước, làm   cỏ..). Nếu trẻ nói chưa đúng thì giáo viên sửa sai, cho trẻ nhắc lại. Vậy bạn nào   đi lấy nước tưới cho hoa? Bạn nào nhổ  cỏ. Khi nhổ  cỏ các con phải chú ý điều   gì?...Như vậy trẻ đã tư duy để trả lời các tình huống cô đưa ra, sau đó được thực   hành. Từ  đó, trẻ rất hứng thú và kiến thức, kỹ  năng sẽ  hình thành một cách nhẹ  nhàng, tự  nhiên. Do vậy, tại các trường mầm non, các cô giáo đã cho trẻ  trải  nghiệm thông qua hoạt động ngoài trời, các hoạt động khám phá khoa học, hoạt  động trải nghiệm tham quan, dã ngoại, giao lưu,… Ví dụ: Trong chủ  đề  ‘thế  giới thực vật” Hoạt động khám phá khoa học,  giáo viên cho trẻ  hoạt động trải nghiệm: “ Làm thợ  cắm hoa”, hoặc  ở  chủ  đề  “  Tết và mùa xuân”, hoạt động giao lưu, giáo viên tổ chức cho trẻ trải nghiệm “Kể  chuyện, múa hát..” Hoạt động trải nghiệm không chỉ  giúp hình thành kiến thức mới mà quan  trọng hơn là tạo cho trẻ có niềm say mê tìm hiểu, thích khám phá và biết cách lĩnh  hội những kiến thức mới, cách hình thành kỹ năng mới. Ngoài ra, nó còn giúp học  sinh thấu hiểu ý nghĩa của sự lao động, sáng tạo khi làm ra một sản phẩm nào đó. Giải pháp 3: Phát triển vốn từ qua các hoạt động khác ­ Biện pháp 1:  Phối kết  hợp giữa gia đình và nhà trường. GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 17
  18. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk Đây là hai môi trường trẻ  hàng ngày hoạt động, Trẻ  tiếp thu lĩnh hội và   phản ánh lại qua mọi hoạt động. Nên khi về nhà phụ  huynh cần phải nắm được  hôm nay trẻ học những gì để kịp thời củng cố, luyện lại cho trẻ .  Ví dụ: Hôm nay ở trường trẻ làm quen với bài thơ : “Chú hải quân” nhưng  có một số cháu phát âm chưa chuẩn như “quân thù mà ló mặt” trẻ  phát âm thành  “quân thù mà có mặt ” mặc dù cô đã luyện rất nhiều lần do vậy nên giáo viên cần   phối kết hợp với phụ huynh về nhà tập phát âm thêm cho cháu từ “ló” và khuyến   khích động viên trẻ  đọc lại bài thơ  cho người lớn trong gia đình cùng nghe, trò  chuyện với trẻ về ngày học hôm nay ở trường. Trong các buổi họp phụ huynh lớp, tôi đã dành thời gian để nhấn mạnh tầm  quan trọng của việc phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi như: Về nhà tập cho trẻ nói   bằng tiếng Việt, giảm trò chuyện với trẻ  bằng tiếng mẹ  đẻ, khuyến khích trẻ:  hát, đọc thơ, kể chuyện cho bố mẹ cùng nghe nhằm hình thành và phát triển vốn   từ, một số kỹ năng giao tiếp cần thiết để chuẩn bị cho trẻ vào lớp một.           Ví dụ : Nói được trọn vẹn câu dài và đầy đủ  câu như: Khi trẻ ra về “ con   chào cô con đi về”; “con chào bố mẹ con đi học về”  Thông báo các nội dung cần thiết về việc phát triển vốn từ cho phụ huynh   rõ. Giới thiệu cho phụ huynh xem những đồ dùng, đồ chơi cần thiết để  phục vụ  cho việc phát triển vốn từ. Từ  đó phụ  huynh sẽ  thấy được vị  trí quan trọng của  việc phát triển vốn từ cho trẻ. Cần có những đồ  dùng đồ  chơi phục vụ việc dạy  học cho trẻ để trang bị cho trẻ kiến thức vững chắc vào lớp một.  Từ   đó tôi  trao đổi với phụ  huynh hỗ  trợ  nguyên vật liệu sẵn có  ở   địa  phương để làm ra nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ. Ngày   nay   khi   khoa   học   công   nghệ   thông   tin   bùng   nổ,   ngoài   giờ   học   ở  trường ra về  nhà một số  cháu thường ngồi ngay vào máy vi tính với những trò  chơi phim ảnh bạo lực. Do vậy tôi cũng thường nhắc nhở phụ huynh về nhà nên  cho trẻ xem những chương trình thiếu nhi như: Ai thông minh nhất , vườn cổ tích,  GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 18
  19. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk ca nhạc thiếu nhi, kể chuyện cho bé nghe…nhằm tích lũy vốn từ cho trẻ và cũng   để trẻ học tập theo các bạn.. Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về việc học tập của từng trẻ. Đối  với những cháu yếu, vốn từ còn hạn chế  ngoài việc học  ở  lớp, tôi còn tranh thủ  nhờ  phụ  huynh giúp đỡ  thêm cho cháu  ở  nhà như  : mẹ  nói câu mẫu trẻ  nhắc lại  nhiều lần sau đó đặt câu hỏi để trẻ sử dụng vốn từ của mình để trả lời câu hỏi. ­ Biện pháp 2: Phối kết hợp với cán bộ thôn buôn  Không chỉ  nhà trường và gia đình cùng chung tay nuôi dạy trẻ. Mà là toàn  xã hội, tất cả  mọi người đều phải quan tâm để  thấy được tầm quan trọng của   ngành học mầm non cần phải phát triển vốn từ ngay từ những năm học đầu tiên.  Tích lũy được vốn từ nhiều thì giúp trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp vì xã hội  còn là môi trường để  trẻ  thể  hiện mình. Vì vậy cô giáo phải làm tốt công tác xã  hội hóa giáo dục, phối kết hợp với các cán bộ  trong thôn buôn như: thôn trưởng,   thôn phó, hội trưởng phụ  nữ, bí thư  đoàn thanh niên…tuyên truyền về  việc phát  triển vốn từ  tiếng Việt cho trẻ bằng nhiều hình thức như  : nhắc nhở  bố  mẹ  về  dạy cho các cháu nói tiếng phổ  thông, gọi tên các đồ  dùng, con vật, các hiện  tượng gần gũi xung quang trẻ, kể  chuyện đọc thơ.. Khuyến khích trẻ  tham gia  vào các hoạt động xã hội như:  lễ hội của buôn làng, biểu diễn văn nghệ.. tạo sự  mạnh dạn tự tin, giao tiếp thoải mái với mọi người xung quanh.. IV. Tính mới của gải pháp ­ Đối với trẻ: + Làm phong phú vốn từ  tiếng Việt của trẻ. Trẻ mạnh dạn tự tin trong các   hoạt động giao tiếp. Tỉ lệ trẻ sử dụng danh từ, động từ, tính từ, đại từ  chính xác   vào trong các hoạt động ở trường mầm non tăng, vốn từ tiếng Việt của trẻ tăng,  ngôn ngữ của trẻ phát triển theo chiều tiến bộ.  GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 19
  20. SKKN: Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 5­6 tuổi người dân tộc thiểu số.Tại trường   MN Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk + Trẻ  có những tri thức đơn giản, có hệ  thống câu từ  và phương thức diễn  đạt tình cảm của ngôn ngữ. Trẻ  có khả  năng nói được câu dài và diễn đạt lưu   loát, phát âm chuẩn. +   Trẻ  làm trung tâm trong mọi hoạt động phát triển vốn từ  cũng như  các   hoạt động khác  ở  trường mầm non. Trẻ được trải nghiệm qua nhiều hoạt động  thiết thực, phong phú. Hoàn thiện ngôn ngữ  cho trẻ tạo nền tảng vững chắc cho   hoạt động nhận thức sau này.  ­ Đối với giáo viên: +  Biết định hướng cho trẻ tham gia vào các hoạt động để phát triển vốn từ  tiếng Việt có hiệu quả, tạo được môi trường hoạt động  ở  trong lớp cũng như  ngoài lớp học  tương đối phong phú.  + Chọn hoạt động cho trẻ phát triển vốn từ phù hợp theolứa tuổi, đặc điểm   của trẻ vùng dân tộc thiểu số…. Luyện cho trẻ tích lũy vốn từ chính xác phù hợp   với từng hoạt động. Luôn quan tâm đến việc sử  dụng câu từ, cách phát âm của  trẻ, sửa sai kịp thời. + Nắm chắc phương pháp cho từng loại tiết và biết cách sử  dụng linh hoạt   áp dụng trong giờ  học. Luôn tìm tòi, sáng tạo đồ  dùng trực quan đẹp, sinh động,   hấp dẫn phù hợp với trẻ. + Lựa chọn vật liệu để  tạo ra một số  đồ  dùng đồ  chơi cho trẻ  đẹp mắt, có  sáng  tạo, có độ bền phù hợp với hoạt động dạy cho trẻ phát triển vốn từ. ­ Đối với phụ huynh học sinh: + Tin tưởng và gởi con em mình tới trường lớp + Ủng hộ tích cực các hoạt động của lớp khi được thông báo + Phối kết hợp với nhà trường, giáo viên phụ trách lớp thực hiện tốt các công   tác phối kết hợp. GV : Nguyễn Thị Tươi Đơn vị: Mầm non Bình Minh 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2