SKKN: Một số giải pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn làm quen với toán

Chia sẻ: Trần Thị Tan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

220
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã tập trung ngiên cứu, tìm tòi để tìm ra “Một số giải pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn làm quen với toán”. Bên cạnh đó, tôi xây dựng đề tài này dựa trên nhiệm vụ, kế hoạch cụ thể của ngành giáo dục mầm non nói chung và giáo dục mầm non huyện Bình Xuyên nói riêng, cụ thể là trường mầm non Tiên Hường trong năm học 2018 - 2019.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SKKN: Một số giải pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn làm quen với toán

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc HỒ SƠ XÉT CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Tên sáng kiến: “Một số giải pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn làm quen với toán” Tác giả: Đặng Thị Hằng. Đơn vị công tác: MN Tiên Hường. Chức vụ: Giáo viên. Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm. 1
Bình Xuyên, năm 2019. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng sáng kiến huyện Bình Xuyên Phòng Giáo dục và Đào tạo I. Tác giả sáng kiến Họ và tên: ĐẶNG THỊ HẰNG Ngày tháng năm sinh: 20/03/1985. Giới tính: Nữ. Đơn vị công tác (hoặc hộ khẩu thường trú): Trường MN Tiên Hường. Chức danh: Giáo viên. Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm. Tỷ lệ (%) đóng góp vào việc tạo ra sáng kiến (ghi rõ đối với từng đồng tác giả, nếu có): 100%. II. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến Họ tên: ĐẶNG THỊ HẰNG Đơn vị: Trường Mầm non Tiên Hường III. Tên sáng kiến, lĩnh vực áp dụng, mô tả bản chất của sáng kiến, các thông tin cần được bảo mật 1. Tên sáng kiến: “Một số giải pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn làm quen với toán” 2. Lĩnh vực áp dụng Hoạt động làm quen với toán là hoạt động vô cùng quan trọng và không thể thiếu trong công tác giáo dục trẻ mầm non. Hoạt động làm quen với toán 2
giúp trẻ hình thành và phát triển nhận thức, phát triển trí tuệ. Hình thành và rèn luyện các thao tác tư duy: so sánh, phân tích, tổng hợp, khái quát hơn... Giúp phần phát triển ngôn ngữ cho trẻ, cung cấp vốn từ về các biểu tượng toán cho trẻ. Đồng thời việc hình thành các biểu tượng toán giúp trẻ làm quen với thế giới xung quanh, giải quyết được một số khó khăn trong cuộc sống hàng ngày và giúp trẻ diễn đạt dễ dàng hơn. Trong công tác chuẩn bị cho trẻ học lớp tiếp theo và khi sang trường phổ thông. Giáo viên sẽ giúp trẻ hình thành một số biểu tượng toán học ban đầu về: số lượng, phép đếm, hình dạng, kích thước, định hướng trong không gian, xác định về thời gian… Và đặc biệt môn làm quen với toán giúp trẻ trong việc chuẩn bị về tâm thế làm quen với: hoạt động chủ đạo ở trường phổ thông, phương pháp giảng dạy ở trường phổ thông và nội dung chương trình học ở trường phổ thông. Nó để lại những dấu ấn trong tiềm thức suốt cả quá trình học toán ở các cấp sau này của trẻ. 3. Mô tả sáng kiến Môn Làm quen với toán là một nội dung quan trọng trong công tác giáo dục góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục mầm non. Môn toán đã mang lại cho trẻ sự phát triển tư duy đồng thời qua môn toán trẻ có thể tìm hiểu, khám phá thêm về thế giới xung quanh mình. Đến với môn làm quen với toán trẻ trở nên tích cực, nhanh nhẹn hơn, trẻ biết đếm, phân biệt nhiều hơn, ít hơn, trẻ biết tách gộp, phân chia nhóm, ngoài ra trẻ có thể xác định được các hình khối, xác định không gian… Như vậy trẻ đã dần hình thành những kiến thức sơ đẳng biểu tượng ban đầu của toán học. Những biểu tượng toán học sơ đẳng được hình thành ở trẻ mẫu giáo nhỡ là kết quả của việc trẻ nắm những kiến thức qua các hoạt động khác nhau trong cuộc sống hàng ngày và là kết quả của việc dạy học có định hướng trên hệ thống các tiết học toán với trẻ. Chính những kiến thức, kỹ năng toán học sơ đẳng mà trẻ nắm được là phương tiện để phát triển tư duy toán học cho trẻ và góp phần thực hiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Thông qua môn làm quen với toán giúp trẻ nhận thức tốt hơn về thế giới xung quanh. Từ đó hình thành hệ thống hóa kiến thức một cách chính xác, khoa học. Nhận thức về toán học có liên quan mật thiết với quá trình phát triển toàn diện của trẻ, thông qua toán học sớm hình thành ở trẻ khả năng tìm tòi, quan sát, khám phá, so sánh, phân tích, tổng hợp các sự vật hiện 3
tượng khách quan. Trên cơ sở đó bổ sung thêm vốn ngôn ngữ và góp phần tích cực vào việc phát triển toàn diện về mọi mặt “Đức – Trí – Thể – Mỹ – Tình cảm xã hội”. Môn học làm quen với toán là một môn học quan trọng góp phần phát triển nhận thức cho trẻ. Giúp trẻ có một hành trang vững vàng, một tâm thế tự tin để bước vào lớp một. Theo khái niệm: Toán có nghĩa là “tính”, toán học là môn học về “toán số”, có tính khoa học và cần độ chính xác cao. Do trẻ ở độ tuổi mẫu giáo nhỡ chưa có một biểu tượng khoa học nào. Nên nhiệm vụ của giáo viên là phải hình thành cho trẻ các biểu tượng toán học, cung cấp những kỹ năng cơ bản nhất để trẻ có thể vận dụng vào trong thực tế. Môn học làm quen với toán khi được giáo viên mầm non tổ chức cho trẻ học tập một cách có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ tiếp thu kiến thức một cách tích cực và taọ cảm giác hưng phấn,vui tươi. Giáo viên có thể dạy tích hợp, lồng ghép vào các hoạt động khác như giờ ăn, họat động góc, chơi ngoài trời… từ đó giúp trẻ tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. Ý thức rõ vai trò của bộ môn toán đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp mầm non. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi đặc biệt yêu thích môn toán, có lẽ vì chính môn toán đã có nhiều ưu điểm và mang lại hứng thú cho rất nhiều người. Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã tập trung ngiên cứu, tìm tòi để tìm ra “Một số giải pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn làm quen với toán”. Bên cạnh đó, tôi xây dựng đề tài này dựa trên nhiệm vụ, kế hoạch cụ thể của ngành giáo dục mầm non nói chung và giáo dục mầm non huyện Bình Xuyên nói riêng, cụ thể là trường mầm non Tiên Hường trong năm học 2018 2019. 3.1. Về nội dung của sáng kiến Những biểu tượng toán học sơ đẳng được hình thành ở trẻ em là kết quả của việc trẻ nắm những kiến thức qua các hoạt động khác nhau trong cuộc sống hàng ngày và là kết quả của việc dạy học có định hướng trên hệ thống các tiết học toán với trẻ. Chính những kiến thức, kỹ năng toán học sơ đẳng mà trẻ nắm được là phương tiện để phát triển tư duy toán học cho trẻ 4
và góp phần thực hiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Hình thành các biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ mầm non là một nội dung quan trọng góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục mầm non. Hiệu quả của việc hình thành các biểu tượng toán học cho trẻ mầm non không chỉ phụ thuộc vào việc xây dựng hệ thống các biểu tượng toán học cần hình thành cho trẻ mà còn phụ thuộc vào phương pháp, Giải pháp tổ chức các hoạt động mà trọng tâm là tiết học toán cho trẻ ở trường mầm non. Trong quá trình dạy học cho trẻ ở trường mầm non chúng ta phát triển ở trẻ khả năng nhận biết, khả năng phân tách các dấu hiệu, nhận biết các tính chất, các mối quan hệ của các sự vật, phát triển ở trẻ hứng thú quan sát, hình thành các thao tác trí tuệ, các Giải pháp của hoạt động tư duy, qua đó tạo ra những điều kiện bên trong để dẫn dắt trẻ tới những hình thức mới của trí nhớ, của tư duy và tưởng tượng. Trong quá trình hình thành các biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ, giáo viên giữ vai trò chủ đạo, là người tổ chức, hướng dẫn, điều khiển hoạt động có mục đích học tập của trẻ. Việc tổ chức dạy trẻ đúng lúc và phù hợp với đặc điểm, lứa tuổi cho trẻ đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ cho trẻ mầm non. Thông qua quá trình dạy học như vậy, trẻ sẽ nắm được những kiến thức sơ đẳng về tập hợp con số, phép đếm, về kích thước và hình dạng các vật, trẻ biết định hướng trong không gian và thời gian, trẻ nắm được phép đếm, phép đo độ dài của các vật bằng các thước đo ước lệ… a. Thực trạng vấn đề nghiên cứu Năm học 2018 – 2019 tôi được phân công dạy lớp 4 tuổi C có 32 trẻ và 01 giáo viên chủ nhiệm đã tốt nghiệp đại học sư phạm mầm non. Mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt và mức độ nhận thức của mỗi trẻ khác nhau.Trẻ thường thích tham gia các hoạt động thể chất, âm nhạc, khám phá, tạo hình hơn. Với hoạt động làm quen với toán trẻ thường không mấy thích thú, các giờ học toán rất nhàm chán với cô và trẻ nên chưa đạt được thành tích cao. Với quyết tâm phấn đấu cô và trò đều xếp loại tốt trong năm học tôi cần có nhiều giải pháp để gây hứng thú cho trẻ khi tham gia học toán. Trong quá trình thực hiện đề tài tôi có một số thuận lợi sau: Lớp học luôn nhận được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường đầu tư mua sắm đô dung, trang thiêt bi phuc vu ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ day va hoc. ̣ ̀ ̣ 5
Hàng năm chúng tôi được học lớp bồi dưỡng trong hè và dự các buổi chuyên đề của phòng, của trường bạn và nhà trường tổ chức. Đó cũng là điều kiện để tôi được học tập, củng cố thêm kiến thức phục vụ cho tiết dạy của mình. Mỗi giáo viên đều có kế hoạch giảng dạy các môn học và tham gia các hoạt động rất cụ thể ngay từ đầu năm học. Đối với phụ huynh môn toán là một trong mối quan tâm hàng đầu, họ luôn mong muốn con em học tốt môn toán. Bên cạnh đó, tôi còn gặp một số khó khăn sau: Phụ huynh chiếm 95% là nông thôn nên ít có thời gian và điều kiện quan tâm đến con em mình, đặc biệt là việc kèm cặp các cháu học. Đầu năm học lớp tiếp nhận 8 trẻ mới, các cháu này chưa được học qua các lớp mẫu giáo trước đó, do vậy trẻ chưa có những nề nếp và thói quen trong các hoạt động ở trường. Đặc biệt trẻ bị thiếu hụt kiến thức rất nhiều. Đây cũng là một trong những khó khăn khi giáo viên truyền thụ kiến thức cho trẻ. Đặc biệt là môn toán, có tiết kiến thức theo chương trình là tiết ôn luyện, nhưng đối với những cháu mới thì lại là dạy kiến thức hoàn toàn mới. Đồ dùng trực quan còn quá ít, đôi lúc chưa đủ dẫn đến việc luyện tập ít, nên tiết học buồn tẻ không đem lại kết quả như mong muốn. Trẻ có sĩ số đông, đa số là trẻ nam nên hay nghịch ngợm, chưa tham gia tích cực trong hoạt động có chủ đích, mức độ hứng thú không cao. Kết quả khảo sát trẻ trước khi áp dụng sáng kiến (9/2018) Kết quả Sĩ Các chỉ tiêu đánh giá Phần trăm số Số lượng (%) 32 Số trẻ có hứng thú tham gia hoạt 15/32 trẻ 46,8 % trẻ động làm quen với toán Số trẻ thích chơi với đồ dùng chưa 8/32 trẻ 25 % chú ý đến bài giảng của cô Số trẻ có tham gia học toán nhưng 7/32 trẻ 21,8 % chưa thoải mái và tự tin 6
Số trẻ không thích tham gia học 2/32 trẻ 6,25 % toán Số phụ huynh quan tâm trao đổi 20/32 trẻ 62,5 % với giáo viên về việc học tập của các cháu Để trẻ tích cực, hứng thú và học tốt môn làm quen với toán tôii đã sử dụng một số giải pháp sau: b. Đề xuất các giải pháp b.1. Giải pháp 1: Tự tạo đồ dùng, đồ chơi toán học Muốn có một giờ bé làm quen với toán đạt kết quả cao ngoài việc cần có đủ các đồ dùng cơ bản như: vở bé làm quen với toán, bút chì, sáp màu, hộp bé học toán, thẻ số, các khối hình. Thì việc tự tạo đồng dùng, đồ chơi toán học đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích hứng thú của trẻ khi học toán. Nhận thức được điều ấy, tôi đã phối hợp với phụ huynh và học sinh trong lớp sưu tầm nguyên vật liệu phế thải như: Vải von, lon bia, nắp chai, len sợi, bọt biển, hột hạt, sỏi... tự làm một số đồ dùng từng tiết học. Trong quá trình thực hiện tôi nhận thấy trẻ rất thích học toán bằng chính những đồ dùng trẻ tự làm. Vì vậy ngoài giờ học tôi đã cho trẻ làm đồ dùng cho mình. Ví dụ: Chủ để giao thông, tôi cho trẻ gấp thuyền, gấp máy bay cho giờ học toán và hoạt động góc. b.2. Giải pháp 2: Xây dựng môi trường toán học cho trẻ hoạt động Một môi trường học tập tốt có hiệu quả là môt trường gây hứng thú cho trẻ, phát huy được trí tưởng tượng, sáng tạo cho trẻ. Chính vì vậy tôi luôn cố gắng tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn trang trí xung quanh lớp. Ví dụ cắt những chú sâu chú cá dán lên tường bằng nhám, treo những hình bàn tay... cho trẻ đếm và có thể học các môn khác. Việc gắn bằng nhám giúp cho tôi dễ dàng thay đổi hình ảnh theo chủ đề hơn nữa vừa làm trò chơi cho trẻ gắn số hoặc thay đổi vị trí của đồ dùng. 7
Tôi xây dựng góc toán phong phú, nhiều chủng loại sắp xếp bố trí đồ chơi gọn gàng, đồ chơi luôn để ở tư thế “mở” để kính thích trẻ hứng thú hoạt động, đồ dùngđồ chơi phải đảm bảo thuận tiện cho thao tác sử dụng, được xắp xếp sao cho dễ lấy, dễ cất và đặc biệt có thể sử dụng vào các môn học và các hoạt động khác. Góc toán phải được bố trí thật nổi, thật đẹp mắt, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ, lại vừa đảm bảo tính chính xác. Chính những việc làm tưởng như rất đơn giản này đã góp phần hình thành ở trẻ sự say mê tìm tòi, tính cẩn thận trong công việc và củng cố thêm phần kiến thức về toán cho trẻ. Vào các giờ hoạt động góc, tôi tổ chức cho trẻ sưu tầm và vẽ, cắt, dán hình ảnh trong sách báo có liên quan đến bộ môn toán để làm “sách”, “tập san” và làm các quyển sách có dạng các hình đã học. * Ví dụ: Khi học số 3 thuộc chủ đề thế giới thực vật thì trẻ sẽ cắt, vẽ, xé 3 cây, 3 bông hoa, 3 quả v.v... vào trang “sách” và viết số tương ứng, đến hết chủ đề này, lại sang chủ đề khác ở bài khác trẻ lại sưu tập tiếp dần dần trẻ có bộ sưu tập về môn toán rất phong phú. Cho trẻ sưu tập các hộp có dạng các hình khối sau đó cô cùng trẻ sẽ trang trí các chi tiết vào hình khối cho ngộ nghĩnh thành hình người, hình con vât lật đật, và trưng bày ở lớp với các hình học cũng thế như vậy trẻ sẽ rất thích thú và ghi nhớ được các hình khối. b.3. Giải pháp 3: Sáng tạo, đổi mới trong hình thức dạy trẻ môn làm quen toán học. * Lựa chọn và đưa trò chơi vào giờ học toán: Với trẻ lứa tuổi mẫu giáo, chơi là một hoạt động chủ đạo. Hoạt động chơi quyết định sự hình thành, phát triển tâm lý và nhân cách cho trẻ. Chơi là một hoạt động độc lập, tự do, tự nguyện của trẻ mẫu giáo. Qua trò chơi trẻ rèn luyện được tính độc lập của mình. Tính sáng tạo của trẻ cũng được thể hiện từ một trong hoạt động chơi. Mầm mống sự sáng tạo của trẻ bắt đầu được thể hiện trong hoạt động chơi. Ngoài tính sáng tạo còn thể hiện khi trẻ biết phối hợp các biểu tượng đó biết vào trò chơi và tự mình điều khiển chúng. Trò chơi toán học là một dạng của trò chơi học tập. Trẻ phải giải quyết nhiệm vụ học tập dưới hình thức chơi nhẹ nhàng, thoải mái, làm trẻ 8
dễ dàng vượt qua những khó khăn trở ngại nhất định. Trẻ tiếp nhận nhiệm vụ học tập như nhiệm vụ chơi, do đó tính tích cực của hoạt động nhận thức trong lúc chơi được nâng cao. Trong một chừng mực nào đó, trò chơi học tập vừa là phương tiện dạy học, vừa là hình thức dạy học cho trẻ. Trò chơi học tập được sử dụng trong quá trình dạy học nhằm tích cực hơn hoạt động nhận thức cho trẻ. Chính vì vậy các giờ học toán và các hoạt động khác tôi luôn cố gắng suy nghĩ tham khảo sách, tìm hiểu một số trò chơi mới để áp dụng vào giờ học nhằm thay đổi không khí hoạt động chống sự chán nản, mệt mỏi, tạo cho trẻ có hứng thứ hoạt động. * Trò chơi : “Trang trại bác nông dân có gì?” Chuẩn bị: Một bản vẽ các đối tượng và các ô vuông để trẻ gắn số. Tranh vẽ trang trại của bác nông dân trong đó có các loại: ngôi nhà, cây ăn quả, luống rau, các con vật nuôi như: vịt, chó, chim bồ câu... Tiến hành: cô và trẻ trò chuyện về công việc, sản phẩm của bác nông dân. Cho trẻ xem tranh và hỏi trẻ: Trong tranh có những con gì? Có những cây gì? Ngoài ra còn có những đối tượng nào khác? Cho trẻ đếm từng loại xem mỗi loại có bao nhiêu, lấy chữ số tương ứng gắn vào bảng. * Các hình thức vào bài gây hứng thú cho trẻ học toán: ** Hình thức xây dựng mô hình quan sát và đàm thoại. Ví dụ: Tiết nhận biết số 4. Xây dựng mô hình quan sát gồm có 4 ô tô, tàu hỏa nhiều toa,thuyền, cây xanh, hoa... Trẻ được học đồ dùng tự tạo rất hứng thú. Vào lớp tôi cho trẻ vừa hát vừa đi đến mô hình quan sát và đàm thoại tại mô hình. Hình thức này có thể áp dụng với nhiều bài dạy khác nhau Với mỗi bài thay đổi con vật đồ dùng khác để trẻ không cảm thấy nhàm chán và sắp xếp cho phù hợp với yêu cầu của từng loại tiết học. ** Hình thức vào bài thông qua bài hát: + Khi dạy bài đếm đến 5 nhận biết các nhóm có 5 đối tượng nhận biết số 5 vào lớp tôi cho trẻ hát bài “Tập đếm” cô giới thiệu: “Cô và các cháu vừa hát bài hát có nội dung đếm đến mấy (học sinh trả lời) . Đôi bàn tay giúp 9
chúng ta làm được tất cả mọi việc từ học tập đến chơi các trò chơi, nhưng các cháu nhớ chơi xong phải rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng, cả trước khi ăn cơm và sau khi đi vệ sinh”. + Trẻ được nghe được nhìn thực tế và được động viên, trẻ vào học nhẹ nhàng kết quả giờ học cao qua đó còn có tác dụng với nội dung giáo dục vệ sinh. Ví dụ với bài: Nhận biết phân biệt khối vuông khối chữ nhật, tôi cho trẻ hát bài “Cháu yêu cô chú công nhân” các cô các chú công nhân xây dựng nhà cửa trường lớp cho chúng ta ở, chúng ta học bằng những viên gạch như những khối chữ nhật qua đó lồng nội dung giáo dục cho trẻ có lòng yêu quý người lao động, không những thế sau tiết học trẻ còn rất thích chơi xếp nhà bằng những khối đã học. ** Hình thức vào bài theo nội dung chuyện kể: + Cô không trực tiếp kể mà thâu vào băng đài một đoạn câu chuyện có liên quan đến nội dung bài dạy sau đó vào lớp bật lên cho trẻ nghe. Ví dụ: Nhận biết số 3... Tôi ghi đoạn băng: “Hôm nay được nghỉ, thỏ anh lên rừng hái cho mẹ 3 chiếc nấm hương, thỏ em ra đồng bứt cho mẹ 3 bông hoa đồng tiền thật đẹp, đường hơi xa các con phải đi cẩn thận nhé”. Trích trong chuyện “Ai đáng khen nhiều hơn”. Tôi hướng luôn trẻ vào nội dung bài dạy, trẻ được đếm lại giúp thỏ xem có đúng 3 bông hoa, 3 cây nấm không? Trẻ thích có hứng thú học và giờ học đạt kết quả cao. ** Hình thức vào bài thông qua nội dung bài thơ: Khi dạy bài xác định vị trí phía trên phía dưới, phía trước phía sau của đối tượng, tôi cho trẻ đọc bài thơ “Ảnh Bác” “Nhà em treo ảnh bác Hồ Bên trên là một lá cờ đỏ tươi...” Qua bài thơ vừa có tác dụng trẻ hiểu thêm về biểu tượng của toán xác định vị trí đồng thời còn lồng được nội dung giáo dục, trẻ có tính cần cù lao động tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình. “ Trồng rau quét bếp đuổi gà...”. ** Hình thức tạo hứng thú cho trẻ học toán thông qua ngày lễ ngày hội: 10
Trong năm học có những ngày lễ hội: 8/3, 20/10, 20/11, 22/12, 19/5... Tôi đều tận dụng để gây hứng thú cho trẻ giúp trẻ được tập luyện thường xuyên. VD: Ngày 8/3 là ngày lễ hội của các bà các mẹ, cho trẻ làm bưu thiếp tặng bà tặng mẹ. Tôi cho trẻ vẽ số bông hoa để nhận biết chữ số đã học khi vẽ xong cuối giờ tôi cho trẻ mang về nhà tặng mẹ, trẻ rất thích và hứng thú học tốt hơn ở giờ sau. b.4. Giải pháp 4: Cho trẻ làm quen với toán ở mọi lúc, mọi nơi Chúng ta không chỉ tạo môi trường toán học cho trẻ ở trong lớp học mà còn tạo cho trẻ bất kỳ thời điểm nào có thể. Toán học không phải là cái gì đó thật cứng nhắc khô khan, chỉ là số, là hình mà toán học có thể là bất kỳ thứ gì ở xung quanh trẻ. Ví dụ: Khi cho trẻ đi tham quan, đi dạo, ta có thể hỏi trẻ “có bao nhiêu luống rau, có bao nhiêu cây quả .luống rau này có hình gì, quả này có dạng gì. v.v... hoặc khi đén giờ ăn trẻ xếp đĩa và khăn cho mỗi bàn, trẻ phải biết lấy đủ số đĩa cho mỗi bàn, từ đó có thể tận dụng mọi cơ hội để có thể hình thành các biểu tượng về toán cho trẻ. Ví dụ : khi hoạt động góc “bán hàng” khi trẻ đi mua và bán phải đếm số hàng, đưa số tiền đúng với yêu cầu của người bán ở góc xây dựng yêu cầu, trẻ xây mô hình ngôi nhà của bé, yêu cầu phía trước ngôi nhà có gì, phía sau có gì v.v.. môi trường toán học cho trẻ là rất phong phú, nếu chúng ta biết tận dụng vào toán học cho trẻ thì rất có hiệu quả, trẻ vừa học vừa chơi. Trẻ học mà không biết mình đang học. Thường xuyên tạo tình huống gợi mở dẫn dắt để trẻ có thể xem xét, quan sát và phát hiện những biểu tượng mới cụ thể để trẻ xác định phía trên phía dưới; phải trái; trước sau. Ví dụ: Khi dạy trẻ xác định phía trên phía dưới tôi treo lồng đèn ở trên cao và để có thể nhìn thấy trẻ phải ngẩng đầu lên. Cô hỏi trẻ: lồng đèn ở phía nào của con? Tại sao con biết nó ở phía trên? Trẻ trả lời: Con phải ngẩng đầu lên con mới nhìn thấy chiếc lồng đèn. Sau một thời gian thực hiện các Giải pháp trên, các cháu có nhiều tiến bộ về kỹ năng đếm và nhận biết số lượng, về hình dạng, kích thước cũng như về định hướng không gian. 11
Ngoài ra khi cho trẻ dạo chơi trong sân trường tôi cho các cháu nhặt lá vàng theo số lượng cô giáo qui định và xếp thành hình tròn,vuông, chữ nhật, tam giác…bằng những chiếc lá vàng , cô kiểm tra để kịp thời giúp đỡ những cháu thực hiện chưa đúng yêu cầu. Ví dụ: Tổ 1 mỗi bạn nhặt cho cô 5 chiếc lá và xếp thành hình tròn, cho cháu đếm. Tổ 2 mỗi bạn nhặt cho cô 8 chiếc lá và xếp thành hình vuông… Ở hoạt động này cô giáo cho trẻ thoải mái thực hiện yêu cầu một cách tự nhiên, cô phát hiện nhanh những cháu thực hiện chưa chính xác để hướng trẻ sửa sai, không để trẻ sợ hãi khi thực hiện chưa tốt, bằng tình cảm của người mẹ thứ 2 để giáo dục trẻ. Ví dụ: Khi sắp hàng tập thể dục cô nói: Các bạn nữ đứng trước, các bạn nam đứng sau và hướng dẫn cho trẻ đứng đúng vị trí. Hay khi sắp hàng vào lớp cô hướng dẫn: Tổ 1 đứng bên tay phải cô, tổ 2 đứng trước mặt cô và tổ 3 đứng bên trái cô, hay khi dạy cao thấp tôi cho 2 trẻ cao thấp lên nói: Cháu thấp đứng trước mặt cô, cháu cao đứng sau lưng cô, tương tự như vậy qua từng hoạt động diễn ra trong ngày bằng nhiều hình thức khác nhau những bài hát,bài thơ những câu chuyện. b.5. Giải pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy Khi thực hiện cho trẻ làm quen với toán, điều tôi băn khoăn nhất là làm thế nào để trẻ hiểu và biết cách thêm bớt tạo nhóm hay chia tách nhóm đối tượng theo yêu cầu của cô. Nếu đơn giản chỉ là giải thích bằng lời nói thì trẻ sẽ không hiểu và không nắm bắt được yêu cầu và kết quả cũng đạt được không cao. Trước yêu cầu đó, tôi đã ứng dụng công nghệ thông tin và đưa vào thực tiễn giảng dạy. Khi áp dụng đưa công nghệ thông tin vào môn làm quen với toán đã đem lại kết quả trẻ hứng thú tham gia giờ học đồng thời nắm vững các con số các loại hình học khác nhau. Như vậy, cho trẻ tiếp cận với thông tin và ứng dụng thông tin qua giờ hoạt động chung cũng là hình thức rất cơ bản để giúp trẻ nắm được những kĩ năng cần thiết khi thực hiện nhiệm vụ. Vi du: ́ ̣ Trong tiết dạy toán thay vì cô giáo xếp trên bảng các đối tượng tôi sử dụng các hình đã được scan vào máy vi tính và cho các đối tượng lần lượt xuất hiện sau mỗi lần ấn chuột. Đặc biệt trong tiết dạy về chia các nhóm đối tượng thành 2 phần theo các cách, tôi cũng có thể dùng các hiệu ứng 12
trong Power point để ấn chuột chia các đối tượng thành 2 phần và có một dãy số cho trẻ chọn số tương ứng với phần còn lại, nhờ vậy vừa tiết kiệm được đồ dùng phải chuẩn bị trong tiết học vừa có thể cho trẻ làm quen với các cách ấn chuột, các thao tác cơ bản của máy tính, phát huy tính tích cực của trẻ. Nhờ ứng dụng được công nghệ thông tin mà trong phần trò chuyện tôi đã tìm được những đoạn phim phù hợp với chủ đề chủ điểm và cho chạy hình ảnh động, như vậy gây hứng thú cho trẻ rất lớn. Không cần các hỗ trợ như đàn, đài, đầu đĩa...chỉ với 1 chiếc máy vi tính tôi có thể lồng nhạc vào bài dạy, cho trẻ được xem những đoạn phim trong phần trò chuyện… b.6. Giải pháp 6: Kết hợp giữa nhà trường và gia đình Không phải phụ huynh nào cũng hiểu được tầm quan trọng của môn học này, đối với trẻ 5 tuổi, mà một số phụ huynh còn cho rằng “lên cấp 1 trẻ mới học toán, chứ ở mẫu giáo thì biết gì mà học” Các bậc phụ huynh đâu có hiểu rằng học toán ở độ tuổi này giúp trẻ có những kiến thức sơ đẳng về toán để chuẩn bị hành trang bước vào lớp 1. Thậm trí có những cháu khi được cô giáo cho xếp số hoặc đếm bằng hạt na, hạt bưởi về nhà ăn na xong nhặt lấy hạt thì bị bố mẹ quát mắng cho rằng bẩn. Ở độ tuổi này trẻ không biết giải thích thế nào cho bố mẹ hiểu. Chính vì vậy tranh thủ giờ đón và trả trẻ tôi tuyên truyền cho phụ huynh v ề t ầm quan tr ọng c ủa vi ệc cho tr ẻ làm quen với toán tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ, trẻ đã làm được gì ở lớp, và đã đượ c học những gì. Điều đó giúp trẻ có những kiến thức sơ đẳng về toán. Từ việc tuyên truyền đó tôi đã tạo cho trẻ một không khí thích đi học phụ huynh quan tâm đến con mình nhiều hơn, có phụ huynh còn lấy hạt na rửa sạch phơi khô mang đến lớp cho các cháu, chính vì thế mà trẻ được học tập nhiều hơn, sản phẩm tạo ra ngày càng đẹp hơn, sáng tạo hơn. Với những kết quả trên khẳng định khả năng nhận thức của phụ huynh được nâng lên rõ dệt. Đó là kết quả đáng mừng. b.7. Giải pháp 7: Bổ sung kiến thức chuyên môn nghiệp vụ Để giảng dạy đạt kết quả tốt làm quen về số lượng cho trẻ thì bản thân tôi phải luôn luôn tự bồi dưỡng cho mình những kiến thức khoa học về toán học 13
Qua tham khảo tài liệu giảng dạy, sách báo, thông tin mạng các bài tập trò chơi về số lượng cho trẻ thực hành. Nghiên cứu sưu tầm, sáng tác ra các bài thơ, câu đố, đồng dao, bài hát, trò chơi về các chủ đề có số lượng để lồng ghép vào trong tiết dạy, hoạt động và vui chơi cho các cháu. Dự giờ học tập kinh nghiệm ở các đồng nghiệp bạn các hình thức tổ chức cho các cháu nhằm thu hút hứng thú tìm tòi phát hiện các nhóm số lượng xung quanh trẻ. Ví dụ: Tôi học hỏi cách truyền đạt, cách sử dụng giọng nói diễn cảm, khi giảng bài cho học sinh giọng nói lúc lên, lúc xuống, lúc nhẹ nhàng, lúc tình cảm lúc lại dứt khoát để thu hút, hấp dẫn được trẻ vào bài dạy của mình. Có như vậy không chỉ chất lượng giờ học toán được nâng cao mà chất lượng tất cả các môn học khác cũng tốt hơn. 3.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến Có khả năng áp dụng tốt trong các giờ học toán của trường mầm non trong địa bàn thị trấn Hương Canh và các trường học trong huyện Bình Xuyên. 4. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải pháp trong đơn theo ý kiến của tác giả với các nội dung sau: * Mang lại lợi ích kinh tế: Thiết thực, hiệu quả, cụ thể: Góp phần nâng cao kiến thức cho giáo viên về phương pháp và hình thức dạy trẻ môn làm quen với toán. Chất lượng giờ học làm quen với toán được nâng cao. Xếp loại giờ học toán đạt loại: Tốt 93,7% trẻ hứng thú với giờ làm quen với toán hơn, trẻ yêu mến cô giáo, yêu bạn bè và thích đi học. Nâng cao kiến thức cho phụ huynh về tầm quan trọng của học toán ngay từ khi trẻ còn bé. Phụ huynh tích cực ủng hộ đồ dùng đồ chơi học toán và các nguyên vật liệu làm đồ dùng phục vụ trong hoạt động có chủ đích của trẻ. * Mang lại lợi ích xã hội: 14
Được toàn thể ban giám hiệu và các thầy cô trong nhà trường ủng hộ, quan tâm và đánh giá cao những tiến bộ trên trẻ trong hoạt động làm quen với toán. Chất lượ ng học sinh nói chung và chất lượ ng giờ học toán đượ c nâng cao rõ rệt: Kết quả khảo sát trẻ trước khi áp dụng sáng kiến (tháng 9/2018) Kết quả Sĩ Các chỉ tiêu đánh giá Phần trăm số Số lượng (%) Số trẻ có hứng thú tham gia hoạt động làm 15/32 trẻ 46,8 % quen với toán Số trẻ thích chơi với đồ dùng chưa chú ý 32 đến bài giảng của cô 8/32 trẻ 25 % trẻ Số trẻ có tham gia học toán nhưng chưa 7/32 trẻ 21,8 % thoải mái và tự tin Số trẻ không thích tham gia học toán 2/32 trẻ 6,25 % Số phụ huynh quan tâm trao đổi với giáo 20/32 trẻ 62,5 % viên về việc học tập của các cháu. Kết quả khảo sát trẻ sau khi áp dụng sáng kiến (tháng 01/2019) Kết quả Sĩ Các chỉ tiêu đánh giá Phần trăm số Số lượng (%) Số trẻ có hứng thú tham gia hoạt động làm 30/32 trẻ 93,7 % quen với toán Số trẻ thích chơi với đồ dùng chưa chú ý 32 đến bài giảng của cô 0/32 trẻ 0 % trẻ Số trẻ có tham gia học toán nhưng chưa 1/32 trẻ 3,12 % thoải mái và tự tin Số trẻ không thích tham gia học toán 1/32 trẻ 3,12 % Số phụ huynh quan tâm trao đổi với giáo 32/32 trẻ 100 % viên về việc học tập của các cháu BẢNG SO SÁNH KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI Khảo sát trước Khảo sát sau Các chỉ tiêu đánh giá khi thực hiện khi thực hiện 15
Số trẻ có hứng thú tham gia hoạt động 15/32 = 46,8% 30/32 = 93,7% làm quen với toán Số trẻ thích chơi với đồ dùng chưa chú ý 8/32 = 25% 0/32 = 0% đến bài giảng của cô Số trẻ có tham gia học toán nhưng chưa 7/32 = 21,8% 1/32 = 3,12% thoải mái và tự tin Số trẻ không thích tham gia học toán 2/32 = 6,25% 1/32 = 3,12% Số phụ huynh quan tâm trao đổi với giáo 20/32 = 62,5% 32/32 = 100% viên về việc học tập của các cháu 5. Các thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không IV. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến * Ban giám hiệu trườ ng m ầm non Tiên Hườ ng : Đồng ý, nhiệt tình chỉ bảo, giúp đỡ và chia sẻ kinh nghi ệm cho tôi trong công tác dạy trẻ làm quen với hoạt động toán học. Những kinh nghi ệm và những bài học quý báu đó đã giúp tôi rất nhiều trong vi ệc giúp trẻ lớp tôi nâng cao chất lượ ng giờ học toán * Giáo viên, nhân viên: Có trình độ chuyên môn đạt chuẩn, yêu nghề, mến tr ẻ, nhi ệt tình, ham học hỏi, n ắm v ững ki ến th ức, ph ương pháp và hình thức dạy môn làm quen với tóa học * Phụ huynh : Nhiệt tình ủng hộ các hoạt động của lớp trong vi ệc cho trẻ làm quen với toán. Đặc biệt phụ huynh còn phối hợp với cô giáo trong việc cho tr ẻ làm quen với bi ểu t ượ ng toán học trong cuộc sống hàng ngày. * Học sinh mầm non: Trẻ vào giờ học có nề nếp, ngoan ngoãn, lễ phép với cô giáo và bạn bè * Cơ sở vật ch ất : Các phòng học, đượ c trang bị đầy đủ trang thiết bị cần thiết như: máy chiếu, máy tính, các loại đồ dùng, đồ chơi toán họ c. Và tôi cùng cả lớp tạo ra đượ c nhiều đồ dùng đồ chơi tự tạo đượ c sắ p xếp gọn gàng, sạch sẽ thu ận lợi cho tr ẻ ch ơi và hoạt độ ng. V. Về khả năng áp dụng của sáng kiến cho những đối tượng, cơ quan, tổ chức nào hoặc những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có): Sáng kiến có khả năng áp dụng rộng rãi cho trẻ 4 5 tuổi tại các trường mầm non. Tôi làm đơn này trân trọng đề nghị Hội đồng sáng kiến xem xét và công nhận sáng kiến. Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, 16
đúng sự thật, không xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm về thông tin đã nêu trong đơn. Hương Canh, ngày 25 tháng 01 năm 2019 NGƯỜI VIẾT ĐƠN Đặng Thị Hằng 17
1