Tạp chí VĂN HÓA VÀ DU LỊCH Đỗ Minh Tứ<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NGÀNH DU LỊCH<br />
TỈNH KHÁNH HÒA TRONG 22 NĂM THỰC HIỆN<br />
ĐƯỜNG LỐI ĐỔI MỚI PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỦA ĐẢNG<br />
(1989 - 2010)<br />
ĐỖ MINH TỨ*<br />
TÓM TẮT<br />
Trong bài viết này, tác giả tập trung làm rõ quá trình vận dụng chủ trương, chính<br />
sách phát triển du lịch của Đảng, Nhà nước vào thực tế địa phương để phát triển du lịch<br />
của Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa, nêu bật những thành tựu đạt được cũng như những hạn chế<br />
của ngành du lịch Khánh Hòa trong hơn 20 năm thực hiện đường lối đổi mới phát triển du<br />
lịch của Đảng, đồng thời đưa ra một số giải pháp mang tính khuyến nghị để du lịch Khánh<br />
Hòa phát triển bền vững không chỉ giữ vững được thương hiệu du lịch “Nha Trang –<br />
Khánh Hòa”, giữ vững được vị thế là 1 trong 10 trung tâm du lịch lớn của đất nước mà<br />
còn vươn lên trở thành trung tâm du lịch lớn của khu vực và quốc tế.<br />
<br />
<br />
ABSTRACT<br />
The development of tourism in Khanh Hoa in 22 years under our<br />
party’s innovative policies on tourism (1989-2010)<br />
In this report, the author focuses mainly on the process of adopting our tourism<br />
development policies into local reality in Khanh Hoa and highlights the achievements as<br />
well as drawbacks of its tourism in over 20 years under innovative policies on tourism. He<br />
also proposes some solutions for a sustainable growth of tourism in Khanh Hoa so that not<br />
only does the tourism reputation “Nha Trang – Khanh Hoa” hold steady as one of 10<br />
great tourism centers of our country but it also thrives to become national and<br />
international tourism center.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
* ThS, Khoa Lý luận chính trị, Trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
35<br />
Trường CĐ VH-NT & DL SG Số 1 năm 2011<br />
<br />
<br />
<br />
lịch sử, văn hóa, phong cảnh đẹp, đặc<br />
DẪN LUẬN biệt có vùng biển rộng 2000.000 ha với<br />
Nhận thức được vai trò của du lịch chiều dài bờ biển lên đến 386 km. Vùng<br />
đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của biển Khánh Hòa không chỉ rộng mà còn<br />
đất nước, từ khi tiến hành đường lối đổi có gần 200 đảo lớn nhỏ, cùng nhiều bãi<br />
mới cho đến nay Đảng ta luôn xác định, biển, đầm, vịnh đẹp nổi tiếng như: Nha<br />
phát triển du lịch là một hướng chiến Trang, Vân Phong, Cam Ranh… Do đó,<br />
lược quan trọng trong phát triển kinh tế - ngay từ khi tái lập tỉnh (1989), trên cơ sở<br />
xã hội ở nước ta. Trên cơ sở đó, Đảng quán triệt chủ trương, chính sách phát<br />
chủ trương khai thác các lợi thế về điều triển du lịch của Đảng và Nhà nước,<br />
kiện tự nhiên, sinh thái, truyền thống văn Đảng bộ Khánh Hòa đã xác định du lịch<br />
hoá, lịch sử của đất nước, mở rộng hợp là “một ngành kinh tế có nhiều tiềm<br />
tác với nước ngoài để “phát triển mạnh năng, do đó phải tiếp tục đầu tư chiều sâu<br />
du lịch và nâng cao chất lượng hoạt động và đầu tư phát triển trên quy mô rộng<br />
du lịch, đa dạng hoá sản phẩm và các loại hơn.”[1, tr.197]. Trên quan điểm đó, qua<br />
hình du lịch” [4, tr.202] nhằm “Phát triển các kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh từ Đại hội<br />
du lịch thật sự trở thành một ngành kinh XII đến Đại hội XV, Đảng bộ Khánh Hòa<br />
tế mũi nhọn..., sớm đạt trình độ phát triển đưa ra, bổ sung, hoàn thiện nhiều chủ<br />
du lịch của khu vực” [3, tr.178] để “từng trương, chính sách nhằm “Phát triển<br />
bước đưa nước ta trở thành một trung tâm mạnh ngành du lịch để đến năm 2000 trở<br />
du lịch, thương mại – dịch vụ có tầm cỡ thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh”<br />
trong khu vực.” [2, tr.89]. Đó chính là [5, tr.145] và trở thành ngành kinh tế chủ<br />
những cơ sở quan trọng để các địa lực vào năm 2010, trên cơ sở đó chuyển<br />
phương có tiềm năng du lịch trong đó có dịch cơ cấu kinh tế theo hướng Dịch vụ,<br />
Khánh Hòa, vận dụng vào điều kiện cụ Du lịch – Công nghiệp – Nông nghiệp với<br />
thể của địa phương mình, đề ra chủ mục tiêu đưa Khánh Hòa trở thành trung<br />
trương, chính sách hợp lý nhằm đẩy tâm du lịch lớn của cả nước và của khu<br />
mạnh phát triển du lịch. vực, duy trì tốc độ phát triển du lịch bình<br />
quân 16%/ năm, tỷ trọng ngành dịch vụ -<br />
NỘI DUNG du lịch chiếm khoảng 43,5% GDP toàn<br />
tỉnh.<br />
1. Chủ trương, chính sách phát triển<br />
Thực hiện chủ trương đó, nhiều<br />
du lịch của Đảng bộ, chính quyền<br />
chính sách về phát triển du lịch như:<br />
tỉnh Khánh Hòa (1989 - 2010) Quyết định 1827/UB ngày 06/03/1993 về<br />
Là một tỉnh có nhiều tiềm năng cho việc thành lập Sở Du lịch; Chỉ thị số<br />
việc phát triển du lịch, với nhiều di tích 06/CV–UB về việc “Củng cố và phát<br />
<br />
<br />
36<br />
Tạp chí VĂN HÓA VÀ DU LỊCH Đỗ Minh Tứ<br />
<br />
triển ngành du lịch Khánh Hòa”; “Chiến được sự đồng ý của UBND tỉnh, Sở Du<br />
lược phát triển du lịch Khánh Hòa trong lịch cũng thường xuyên mở các lớp đào<br />
giai đoạn 2000 – 2010”; “Quy hoạch tổng tạo dài hạn và ngắn hạn, đồng thời gửi<br />
thể phát triển du lịch” (27/6/1995, bổ người đi học tập ở các trường đại học<br />
sung năm 2007); Quyết định 167/QĐ– trong và ngoài nước nhằm nâng cao trình<br />
UB (18/8/2004) về việc ổn định giá cả độ chuyên môn nghiệp vụ cho nguồn<br />
trong kinh doanh lưu trú; Các quy định nhân lực du lịch. UBND tỉnh đã xin phép<br />
về bảo vệ môi trường, trong đó chú trọng cho các trường trên địa bàn tỉnh mở<br />
bảo vệ môi trường biển; Quy chế phối hợp chuyên ngành du lịch, thành lập các<br />
quản lý hoạt động du lịch bằng tàu biển trường mới, nâng cấp các trường hiện<br />
quốc tế tại cảng Nha Trang; Quy chế hoạt có... Các cuộc thi chuyên môn ngành du<br />
động thể thao giải trí trên biển,.... đã lịch cũng được tổ chức thường niên (từ<br />
được UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành, năm 2000) nhằm khuyến khích mọi<br />
tạo ra khuôn khổ pháp lý cho việc phát người rèn luyện, nâng cao nghiệp vụ.<br />
triển ngành kinh tế du lịch. Ngành Du lịch cũng đã phối hợp với đội<br />
Bên cạnh đó, để tạo điều kiện cho kiểm tra liên ngành của tỉnh tiến hành<br />
du lịch phát triển, UBND tỉnh Khánh Hòa kiểm tra các cơ sở kinh doanh nhằm kịp<br />
còn thành lập Ban chỉ đạo du lịch tỉnh thời uốn nắn những sai lệch trong hoạt<br />
(2001) do đồng chí Phó chủ tịch tỉnh trực động kinh doanh du lịch...<br />
tiếp làm Trưởng ban và có nhiều biện<br />
2. Những thành tựu cơ bản của Du<br />
pháp như: chỉ đạo cho ngành du lịch của<br />
lịch Khánh Hòa trong 22 năm<br />
tỉnh tích cực liên kết với các trung tâm du<br />
lịch lớn trong nước như thành phố Hồ thực hiện đường lối đổi mới phát<br />
Chí Minh, Vũng Tàu, Đà Lạt, Huế để triển du lịch của Đảng (1989 -<br />
hình thành những tuyến du lịch dài ngày, 2010)<br />
phối hợp khai thác tối đa thế mạnh riêng Trong 22 năm thực hiện đường lối<br />
của từng tỉnh, tạo nên những tour, những đổi mới nói chung, đường lối phát triển<br />
sản phẩm du lịch hấp dẫn; chỉ đạo cho Sở du lịch của Đảng nói riêng, dưới sự lãnh<br />
Văn hóa kết hợp với Sở Du lịch tập trung đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng bộ, chính<br />
phát triển văn hóa phục vụ cho du lịch; tổ quyền tỉnh, du lịch Khánh Hòa có bước<br />
chức Festival biển( 2 năm 1 lần, từ 2003) phát triển vượt bậc, tạo nên thương hiệu du<br />
để giới thiệu cho du khách trong và ngoài lịch “Nha Trang - Khánh Hòa”, đồng thời<br />
nước biết những tiềm năng kinh tế, chính du lịch trở thành ngành kinh tế chủ lực của<br />
sách thông thoáng, những danh lam, tỉnh Khánh Hòa với những thành tựu nổi<br />
thắng cảnh, lễ hội văn hóa đặc trưng của bật đáng ghi nhận, cụ thể:<br />
“xứ Trầm Hương”... Để tạo nguồn nhân<br />
lực có chất lượng cho phát triển du lịch, Về quy hoạch phát triển du lịch<br />
<br />
<br />
37<br />
Trường CĐ VH-NT & DL SG Số 1 năm 2011<br />
<br />
<br />
<br />
và mời gọi đầu tư, Khánh Hòa là một thành, góp phần thúc đẩy kinh tế cũng<br />
trong những tỉnh đầu tiên trong cả nước như du lịch phát triển, nhiều dự án đầu tư<br />
sớm có bản quy hoạch tổng thể phát triển cơ sở hạ tầng cũng đang được Khánh<br />
du lịch(1995). Bản quy hoạch này liên Hoà mời gọi.<br />
tục được điều chỉnh, bổ sung cho phù Về công tác kiện toàn bộ máy<br />
hợp với tình hình thực tiễn. Trên cơ sở<br />
quản lý nhà nước về du lịch, thực hiện<br />
đó, việc triển khai quy hoạch chi tiết các<br />
Quyết định 171/TTg, UBND tỉnh Khánh<br />
vùng, các khu du lịch cũng được tiến<br />
Hòa đã ban hành Quyết định 1827/UB<br />
hành đồng bộ, thu hút khá nhiều dự án<br />
(06/03/1993), thành lập Sở Du lịch, đến<br />
đầu tư trong và ngoài nước. Tính đến<br />
năm 2001 hợp nhất với Sở Thương mại<br />
cuối năm 2004, có 110 dự án đầu tư vào<br />
thành Sở Du lịch – Thương mại, năm<br />
các khu du lịch, trong đó có 20 dự án đã<br />
2008 hợp nhất một lần nữa với Sở Văn<br />
và đang triển khai với tổng số vốn đăng<br />
hóa – Thông tin thành Sở Văn hóa –Thể<br />
ký là 1,314 tỷ đồng, vốn thực hiện đến<br />
thao và Du lịch. Ban chỉ đạo Du lịch tỉnh,<br />
cuối 2004 ước khoảng 992 tỷ đồng, đạt<br />
Ban quản lý các dự án khu du lịch Bắc<br />
75.5% tổng vốn đăng ký. Giai đoạn 2001<br />
bán đảo Cam Ranh, Ban quản lý khu kinh<br />
– 2005, tổng vốn đầu tư của các doanh<br />
tế Vân Phong, Ban quản lý khu bảo tồn<br />
nghiệp vào du lịch là 2.058 tỷ đồng, chỉ<br />
biển Nha Trang, Ban thanh tra Du lịch,<br />
trong 2 năm 2006 – 2007, tổng số vốn<br />
Trung tâm xúc tiến Du lịch – Thương<br />
đầu tư của các dự án đang triển khai lên<br />
mại, Hiệp hội Du lịch Khánh Hoà<br />
tới 6.800 tỷ đồng, tăng gấp 3,3 lần so với<br />
(KHATA)... và các quy chế liên quan đến<br />
giai đoạn 2001 – 2005, riêng năm 2010<br />
hoạt động kinh doanh du lịch cũng được<br />
toàn tỉnh có hơn 80 dự án du lịch với<br />
thành lập và ban hành nhằm hoàn thiện hơn<br />
tổng vốn đầu tư khoảng 30.000 tỷ đồng.<br />
nữa bộ máy quản lý Nhà nước về du lịch,<br />
Về công tác đầu tư hạ tầng trực tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá,<br />
tiếp cho ngành du lịch, riêng năm 2004, hỗ trợ doanh nghiệp. Hiện nay, Khánh<br />
Khánh Hòa đã huy động 3.300 tỷ đồng Hoà vẫn tiếp tục thực hiệc cải cách hành<br />
phát triển cơ sở hạ tầng. Các dự án cấp chính, hoàn thiện và nâng cao hiệu lực<br />
thoát nước cho khu du lịch đã được hoàn của bộ máy quản lý Nhà nước về du lịch,<br />
thành, các cảng biển, nhà ga, sân bay hoàn chỉnh hệ thống các cơ quan chuyên<br />
cũng đang chuyển đổi mục đích sang môn giúp UBND tỉnh trong việc quản lý,<br />
phục vụ cho phát triển du lịch. Các tuyến quy hoạch và phát triển du lịch.<br />
đường phục vụ du lịch như; Nha Trang - Về phát triển các tuyến điểm và<br />
Sân bay Cam Ranh, Đầm Môn, Hòn Bà,<br />
loại hình du lịch, quán triệt chủ trương<br />
Vĩnh Lương – Mũi Kê Gà, Yangbay, Dốc<br />
đa dạng hoá sản phẩm du lịch của Đảng,<br />
Lết, đường đi Đà Lạt đã và đang hoàn<br />
<br />
38<br />
Tạp chí VĂN HÓA VÀ DU LỊCH Đỗ Minh Tứ<br />
<br />
các tuyến điểm của du lịch Khánh Hoà lịch Khánh Hoà, đưa website thông tin về<br />
phát triển ngày càng đa dạng, không chỉ Du lịch – Thương mại của tỉnh lên mạng<br />
dừng lại ở Nha Trang và các vùng phụ kinh doanh Á – Âu (Asemconect–2005),<br />
cận mà vươn ra tới Đại Lãnh, Dốc Lết, lập các website nhằm cung cấp thông tin,<br />
Vân Phong, YangBay…thậm chí phát xúc tiến đầu tư và quảng bá du lịch.<br />
triển thành các tuyến liên tỉnh như Nha Trung tâm đã phối hợp với các đơn<br />
Trang - Phan Rang - Đà Lạt, Nha Trang - vị có chức năng phát hành các ấn phẩm<br />
Tây Nguyên… Sản phẩm du lịch cũng phục vụ công tác quảng bá du lịch như:<br />
phát triển thành nhiều loại hình như: đĩa VCD tiếng nước ngoài, bản đồ du<br />
khám phá, dã ngoại, leo núi, lặn biển, lịch, tờ rơi, cẩm nang, sách ảnh, bản tin<br />
tham quan và hội nghị, hội thảo (MICE), Du lịch - Thương mại Khánh Hoà...Ngoài<br />
sinh thái - nghỉ dưỡng biển… tạo nên sự ra, Khánh Hòa còn tranh thủ các lễ hội,<br />
đa dạng trong loại hình giúp du khách có cuộc thi do tỉnh tổ chức, đăng cai tổ chức<br />
thể lựa chọn theo nhu cầu, sở thích. như: Festival biển (2007, 2009); chung kết<br />
Trong đó, có những sản phẩm trở thành Hoa hậu Việt Nam (2006); Hoa hậu thế<br />
thương hiệu nổi tiếng riêng có của Khánh giới người Việt (2007, 2010); Hoa hậu<br />
Hòa như: tắm bùn khoáng nóng Tháp Bà, Trái đất (2010); hoa hậu Hoàn Vũ (2008);<br />
Yến sào... chung kết giải Sao Mai 2007; các tháng du<br />
Về công tác quảng bá, xúc tiến lịch định kỳ hàng năm; các lễ hội truyền<br />
du lịch, năm 2001, UBND tỉnh Khánh thống của địa phương... để quảng bá du<br />
Hòa thành lập Trung tâm Xúc tiến Du lịch của tỉnh. Những thành công trong<br />
lịch–Thương mại, từ khi ra đời, Trung hoạt động quảng bá du lịch là một phần<br />
tâm đã tổ chức cho các doanh nghiệp du quan trọng làm nên thương hiệu du lịch<br />
lịch Khánh Hoà tham gia nhiều hoạt động Khánh Hòa như ngày nay.<br />
nhằm xúc tiến, quảng bá cho ngành du Về công tác đào tạo nguồn nhân<br />
lịch của tỉnh như: Liên hoan du lịch quốc lực, tính đến nay, Khánh Hòa có 1<br />
tế Hà Nội (2001, 2003, 2005, 2007), trường Đại học, 4 trường Cao đẳng, 1<br />
Tuần lễ văn hoá Việt – Nhật tại Tp. Hồ trường THCN và một số trung tâm đào<br />
Chí Minh (2004), Hội chợ du lịch quốc tế tạo chuyên ngành du lịch, hàng năm có từ<br />
ITE (2004 – 2006), Hội chợ Du lịch 1300–1600 sinh viên tốt nghiệp phục vụ<br />
Quốc tế TRAVEX 2009 tại Hà Nội… cho nhu cầu nhân lực du lịch của tỉnh và<br />
Ngoài ra, Trung tâm còn tiếp xúc và cung hiện có hơn 3.000 học viên đang theo<br />
cấp thông tin quảng bá du lịch Khánh học. Sở Du lịch – Thương mại cũng tổ<br />
Hoà cho nhiều hãng truyền hình trên thế chức khóa bồi dưỡng hướng dẫn viên du<br />
giới, tranh thủ các kênh tham tán và tuỳ lịch (2007) cho 138 người, cấp 52 thẻ<br />
viên thương mại, các chuyến tham quan, hướng dẫn viên dài hạn, nâng tổng số<br />
học tập tại nước ngoài để quảng bá du<br />
<br />
39<br />
Trường CĐ VH-NT & DL SG Số 1 năm 2011<br />
<br />
<br />
<br />
hướng dẫn viên được cấp thẻ lên 72 hoạt động kinh doanh như: Công ty cổ<br />
người. Các doanh nghiệp xếp hạng từ 3 phần khách sạn Nha Trang, Công ty cổ<br />
sao trở lên cũng chủ động có kế hoạch phần khách sạn Hữu Nghị, Công ty cổ<br />
đào tạo tại chỗ hoặc hợp đồng với các phần du lịch Thắng Lợi....<br />
trường tổ chức các lớp đào tạo theo nhu<br />
Về công tác bảo vệ, bảo tồn các<br />
cầu phát triển của đơn vị. Do đó nguồn<br />
nguồn tài nguyên để phát triển du lịch,<br />
nhân lực du lịch của tỉnh không ngừng<br />
tỉnh Khánh Hoà đã xây dựng và triển<br />
nâng cao cả về số lượng và chất lượng.<br />
khai thực hiện có hiệu quả đề án “Bảo vệ<br />
Về phát triển mạng lưới doanh an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn<br />
nghiệp và công tác quản lý nhà nước đối xã hội trong hoạt động kinh doanh du lịch<br />
với hoạt động của các doanh nghiệp và địa bàn du lịch” (2003). UBND tỉnh<br />
Năm 1996, toàn tỉnh mới có gần chỉ đạo các cấp, các ngành của tỉnh xây<br />
100 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh dựng Khánh Hoà trở thành địa chỉ du lịch<br />
du lịch, đến năm 2007 tăng lên 927 “xanh – sạch – đẹp – văn minh – an toàn<br />
doanh nghiệp và tăng lên 1.097 doanh – thân thiện”, xây dựng và triển khai<br />
nghiệp vào năm 2008, với sự tham gia phương án kết hợp khai thác du lịch với<br />
của nhiều thành phần kinh tế. Trong đó công tác bảo tồn, phát triển hệ sinh thái<br />
có nhiều doanh nghiệp được công nhận là biển, chống ô nhiễm nguồn nước ở các<br />
thành viên của các Hiệp hội du lịch quốc bãi tắm; xây dựng kè bờ sông Cái Nha<br />
tế như: Hiệp hội Du lịch Châu Á – Thái Trang; xây dựng hệ thống nhà vệ sinh<br />
Bình Dương (PATA), Nhật Bản (JATA), công cộng; triển khai hiệu quả quy chế<br />
Hoa Kỳ (ASTA). Về dịch vụ lưu trú, đến quản lý và bảo vệ môi trường đối với các<br />
hết năm 2010 toàn tỉnh có 455 cơ sở lưu phương tiện vận chuyển du lịch; mua<br />
trú với 11.730 phòng ngủ, trong đó có 5 máy xử lý, cào rác tại bãi biển; thành lập<br />
khách sạn 5 sao và 4 khách sạn 4 các đội, tổ vớt rác trên biển; thành lập<br />
sao…một số khách sạn được xếp hàng Ban quản lý Khu bảo tồn biển nhằm bảo<br />
đầu Châu Á như: Evason Heaway, Ana tồn khai thác, tái tạo tài nguyên biển;<br />
Mandara, Yasaka - Sai Gon - Nha kiểm tra, vận động chủ phương tiện chở<br />
Trang... khách thăm quan trên vịnh thực hiện cam<br />
kết bảo vệ môi trường biển; tháo dỡ, di<br />
Các doanh nghiệp hoạt động trong<br />
dời các bè cá trên các vịnh không thuộc<br />
ngành du lịch được tập hợp vào hội<br />
quy hoạch; tuyên truyền giáo dục cộng<br />
doanh nghiệp, Hiệp hội du lịch Khánh<br />
đồng cư dân, khách du lịch không được<br />
Hòa (KHATA)…để quản lý, định hướng<br />
thải rác trực tiếp ra biển. Sở Tài nguyên<br />
hỗ trợ. Một số doanh nghiệp Nhà nước<br />
môi trường phối hợp với Sở Du lịch và<br />
được cổ phần hóa, đổi mới phương thức<br />
UBND các huyện, thành phố trong tỉnh<br />
<br />
<br />
40<br />
Tạp chí VĂN HÓA VÀ DU LỊCH Đỗ Minh Tứ<br />
<br />
triển khai quy chế bảo vệ môi trường năm 1993. Do đó, thu nhập từ ngành du<br />
trong lĩnh vực du lịch đến các đơn vị kinh lịch cũng ngày một tăng, năm 1989 mới<br />
doanh du lịch. Các di tích lịch sử, văn chỉ đạt 17,308 tỷ đồng đến năm 1995<br />
hóa được xếp hạng quốc gia, cấp tỉnh tăng lên 85,110 tỷ đồng, năm 2000 là<br />
được tu bổ, bảo vệ; các lễ hội văn hoá 198,864 tỷ đồng, năm 2005 là 643,7 tỷ<br />
truyền thống được phục hồi và tổ chức đồng và đạt con số 1.875,788 tỷ đồng vào<br />
đều đặn hàng năm. Khánh Hòa cũng rất năm 2010. Bình quân doanh thu du lịch<br />
thận trọng trong việc cấp phép các dự án của Khánh Hòa tăng 17%/năm giai đoạn<br />
đầu tư, kiên quyết không cấp phép các dự 1995 - 2000 và 27,2% giai đoạn 2001-<br />
án không đảm bảo về vấn đề môi trường 2005. Tỷ trọng của ngành dịch vụ - du<br />
hoặc tác động xấu hay phá hủy môi lịch trong cơ cấu kinh tế nhờ đó cũng<br />
trường cảnh quan, trong đó “Dự án thép tăng khá nhanh, từ chỗ chiếm 34,6%<br />
liên hợp Posco - Vinashin tại Vân Phong” GDP của tỉnh (2000), tăng lên 41,1%<br />
với số vốn đầu tư lên tới 5,8 tỉ USD là (2005) và 43,32% vào năm 2009, bình<br />
một điển hình. Bên cạnh đó, các cuộc hội quân tăng 16,3%/năm. Những kết quả<br />
thảo quốc gia và quốc tế về vấn đề quản trên đã đưa Khánh Hoà trở thành một<br />
lý, khai thác và bảo vệ môi trường du lịch trong 10 trung tâm du lịch lớn của cả<br />
hướng đến mục tiêu phát triển du lịch bền nước, du lịch trở thành ngành kinh tế chủ<br />
vững đã được Khánh Hoà tổ chức, đăng lực của Khánh Hòa, góp phần tăng thu<br />
cai tổ chức trong đó đáng chú ý nhất là ngân sách, chuyển dịch cơ cấu kinh tế,<br />
cuộc hội thảo “Vì sự phát triển bền vững làm giảm tỷ lệ đói nghèo từ 20% (1994)<br />
của vịnh Nha Trang”(2007). xuống còn 6,5% (1999), đến năm 2000<br />
Chính vì nhờ công tác lãnh đạo, chỉ tỉnh không còn hộ đói, hộ nghèo còn<br />
đạo sát sao của Đảng bộ, chính quyền khoảng 5%.<br />
tỉnh mà du lịch Khánh Hòa ngày càng<br />
3. Một số hạn chế trong quá trình<br />
phát triển, trở thành một thương hiệu du<br />
phát triển Du lịch ở Khánh Hòa<br />
lịch mạnh, gây được lòng tin với du<br />
khách, nên lượng khách du lịch đến (1989 – 2010)<br />
Khánh Hòa ngày càng tăng, năm 1993 Bên cạnh những thành tựu đạt<br />
Khánh Hòa đón 345.323 lượt khách, được, Du lịch Khánh Hòa cũng còn<br />
trong đó khách quốc tế là 50.124 lượt, những hạn chế cần khắc phục để phát<br />
tăng lên 902.600 lượt (2005), khách quốc triển nhanh, bền vững trong những năm<br />
tế chiếm khoảng 20%. Đặc biệt đến năm tiếp theo:<br />
2010 con số này đã lên tới 1.840.795<br />
Một là, công tác đầu tư cơ sở hạ<br />
lượt, tăng 204% so với năm 2005 và<br />
tầng phục vụ du lịch vẫn chưa theo kịp<br />
533% so với năm 1993, trong đó khách<br />
yêu cầu phát triển, tiến độ đầu tư chậm<br />
quốc tế là 387.271 lượt, tăng 722% so với<br />
<br />
<br />
41<br />
Trường CĐ VH-NT & DL SG Số 1 năm 2011<br />
<br />
<br />
<br />
làm ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư và nhân lực có trình độ cao phục vụ cho nhu<br />
phát triển của tỉnh. Thu hút đầu tư vào du cầu phát triển du lịch nói riêng ngày càng<br />
lịch chưa có sự đồng đều, chủ yếu tập nghiêm trọng, các cơ sở đào tạo chỉ đáp<br />
trung vào khu vực trung tâm Nha Trang ứng khoảng 50% nhu cầu.<br />
và các vùng phụ cận.<br />
Sáu là, số cơ sở kinh doanh, các<br />
Hai là, tốc độ phát triển dịch vụ - sản phẩm, dịch vụ chất lượng cao còn ít,<br />
du lịch nhanh nhưng chưa vững chắc, chủ tình trạng rác thải, nước thải đang tiếp tục<br />
yếu phát triển về lượng, chưa có nhiều gây ô nhiễm tại một số vùng trọng điểm,<br />
bước đột phá về chất. Sự bùng phát quá lượng khách mùa cao điểm luôn vượt sức<br />
nhanh của các cơ sở lưu trú, dịch vụ – du chứa, nạn lấn chiếm vỉa hè, bán hàng<br />
lịch khiến công tác quản lý gặp nhiều khó rong, ăn xin...vẫn tồn tại ảnh hưởng<br />
khăn, một số cơ sở kinh doanh vì lợi không nhỏ đến môi trường du lịch khiến<br />
nhuận trước mắt đã sử dụng nhiều hình cho khách quốc tế quay lại Khánh Hòa ít<br />
thức cạnh tranh không lành mạnh. (2-3%), khách nội địa thì có phần e ngại.<br />
Ba là, công tác quản lý Nhà nước 4. Một số giải pháp nhằm phát triển<br />
trong hoạt động du lịch còn bị động, lúng<br />
nhanh, bền vững du lịch Khánh<br />
túng, chưa chú trọng nhiều đến việc ứng<br />
Hòa<br />
dụng các thành tựu khoa học công nghệ<br />
kỹ thuật trong phát triển du lịch. Chức Để đưa ngành kinh tế du lịch Khánh<br />
năng của các ban ngành còn chồng chéo, Hòa tiếp tục phát triển nhanh và bền<br />
ỷ lại. Hiện tượng trốn thuế, né thuế vẫn vững trong những năm tới, chúng tôi xin<br />
còn xảy ra thường xuyên ở các doanh đề xuầt một số giải pháp:<br />
nghiệp làm thất thu ngân sách Nhà nước.<br />
Giải pháp đẩy mạnh đầu tư, trong<br />
Bốn là, hoạt động lữ hành vẫn chưa những năm tới Khánh Hòa nên tăng<br />
đáp ứng được yêu cầu phát triển, các loại cường đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng<br />
hình du lịch vẫn khá nghèo nàn, tính phục vụ du lịch một cách đồng bộ, tránh<br />
chuyên nghiệp của công tác quảng bá, tình trạng manh mún, chắp vá; tăng mức<br />
xúc tiến vẫn chưa cao, thiếu sự liên kết đầu tư từ ngân sách Nhà nước tương<br />
giữa khách sạn với đơn vị lữ hành. xứng với ngành kinh tế mũi nhọn; huy<br />
Năm là, số lượng và chất lượng của động nhiều nguồn vốn để phát triển du<br />
đội ngũ hướng dẫn viên du lịch cũng như lịch, đặc biệt vốn đầu tư trực tiếp nước<br />
nguồn nhân lực trong ngành còn nhiều ngoài; đầu tư xây dựng các trung tâm<br />
hạn chế về cả chuyên môn và ngoại ngữ, thương mại, siêu thị lớn tại Nha Trang và<br />
tình trạng thiếu hụt nhân lực nói chung, các trung tâm du lịch lớn của tỉnh nhằm<br />
đáp ứng nhu cầu mua sắm của du khách;<br />
<br />
<br />
42<br />
Tạp chí VĂN HÓA VÀ DU LỊCH Đỗ Minh Tứ<br />
<br />
xây dựng các khách sạn cao cấp đạt tiêu phẩm và dịch vụ du lịch; xây dựng tiêu<br />
chuẩn quốc tế phục vụ cho loại hình du chuẩn chất lượng sản phẩm, dịch vụ du<br />
lịch tàu biển, du lịch kết hợp giữa tham lịch; đẩy mạnh các loại hình du lịch mới<br />
quan và hội nghị (MICE). cao cấp như du lịch tàu biển, du lịch kết<br />
hợp giữa tham quan và hội nghị (MICE);<br />
Giải pháp về quy hoạch phát<br />
khai thác, duy trì và nâng cao chất lượng<br />
triển du lịch, việc quy hoạch phát triển<br />
các loại hình nghệ thuật dân gian, làng du<br />
du lịch nên đảm bảo tính cân bằng giữa<br />
lịch văn hóa của các dân tộc, các hoạt<br />
các vùng, miền trong tỉnh, tránh tình<br />
động văn hóa lễ hội đặc sắc phục vụ phát<br />
trạng tập trung quá nhiều vào khu vực<br />
triển du lịch.<br />
Nha Trang và vùng phụ cận; xây dựng<br />
vịnh Nha Trang kết hợp với đảo Hòn Giải pháp khai thác gắn với bảo<br />
Mun, Hòn Tre và khu du lịch Bãi Dài, tồn tài nguyên du lịch, xây dựng và<br />
Bắc bán đảo Cam Ranh thành hai khu du triển khai thực hiện hiệu quả phương án<br />
lịch Quốc gia để thu hút khách du lịch kết hợp khai thác du lịch với công tác bảo<br />
cao cấp; tiếp tục đầu tư hoàn thiện cơ sở tồn, phát triển hệ sinh thái biển; chống ô<br />
hạ tầng tại những vùng như Vân Phong, nhiễm nguồn nước các bãi tắm; triển khai<br />
Cam Ranh, nâng cấp, mở rộng các tuyến hiệu quả quy chế quản lý và bảo vệ môi<br />
đường vào những KDL lớn như Vân trường đối với các phương tiện vận<br />
Phong – Đầm Môn, Yang Bay, suối chuyển khách du lịch cũng như các khu,<br />
khoáng nóng Tháp Bà... điểm du lịch; xây dựng thêm các biển báo<br />
nhắc nhở về môi trường du lịch...; việc<br />
Giải pháp về đa dạng hóa và<br />
lập quy hoạch, lập dự án, thẩm định, cấp<br />
nâng cao các sản phẩm du lịch, Khánh<br />
phép các dự án đầu tư phải đảm bảo các<br />
Hòa nên tập trung phát triển các sản<br />
lợi ích cả về môi trường tự nhiên và môi<br />
phẩm du lịch gắn với lợi thế của tỉnh<br />
trường xã hội, không nên quá chú trọng<br />
như: du lịch gắn với thể thao, giải trí,<br />
vào phát triển kinh tế, vì lợi nhuận trước<br />
nghỉ dưỡng tại các bãi biển đẹp như Nha<br />
mắt mà phá vỡ cảnh quan tự nhiên phải<br />
Trang, Dốc Lết, Bãi Dài, Bãi Trũ, Hòn<br />
mất hàng triệu năm mới có thể tái tạo.<br />
Tre; du lịch gắn với khai thác giá trị văn<br />
hóa, di tích lịch sử, các làng nghề, lễ hội Giải pháp về cơ chế, chính sách,<br />
truyền thống ở khu vực Diên Khánh và Khánh Hòa nên tiếp tục đổi mới hoàn<br />
vùng lân cận Nha Trang; du lịch gắn với thiện hơn nữa cơ chế, chính sách liên<br />
tham quan nghiên cứu các hệ sinh thái quan đến du lịch và tổ chức quản lý du<br />
biển (Vân Phong, Hòn Mun), hệ sinh thái lịch phù hợp với yêu cầu hội nhập quốc<br />
rừng (Ninh Hòa, Khánh Vĩnh, Khánh tế; tăng cường hơn nữa công tác quản lý<br />
Sơn)...; hình thành sản phẩm du lịch độc Nhà nước trong lĩnh vực du lịch ở các<br />
đáo, chuyên biệt, nâng cao chất lượng sản cấp, tạo sự ổn định và lành mạnh trong<br />
<br />
<br />
43<br />
Trường CĐ VH-NT & DL SG Số 1 năm 2011<br />
<br />
<br />
<br />
hoạt động du lịch; giảm tối đa các thủ tục phần kinh phí để xây dựng các điểm cung<br />
phiền hà tạo điều kiện cho các thành phần cấp thông tin cho khách du lịch ở các đầu<br />
kinh tế, các nhà đầu tư tham gia phát mối giao thông quan trọng; tích cực tham<br />
triển du lịch; thẩm định kỹ năng lực tài gia đăng cai các sự kiện văn hóa, thể<br />
chính của các nhà đầu tư trước khi cấp thao, hội nghị, hội thảo, hội chợ, triển<br />
giấy phép, có chính sách mạnh tay hơn lãm ở trong nước và quốc tế, tổ chức các<br />
đối với các dự án triển khai chậm, quá sự kiện du lịch, lễ hội lớn của tỉnh để<br />
hạn, dự án treo hoặc sử dụng sai mục thông tin tuyên truyền, giới thiệu hình<br />
đích. ảnh du lịch Khánh Hòa đến với du khách<br />
trong nước và quốc tế.<br />
Giải pháp về khoa học công<br />
nghệ, hiện nay việc ứng dụng khoa học Giải pháp nguồn nhân lực: Để du<br />
công nghệ vào các hoạt động du lịch ở lịch phát triển nhanh, bền vững, nhân lực<br />
Khánh Hòa còn rất hạn chế do đó, tỉnh là yếu tố quan trọng, do đó Khánh Hòa<br />
cần đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng khoa cần đẩy mạnh việc đào tạo nguồn nhân<br />
học công nghệ, nhất là công nghệ thông tin lực; tiêu chuẩn hóa, nâng cao trình độ<br />
vào hoạt động quản lý và kinh doanh du ngoại ngữ, năng lực chuyên môn, nghiệp<br />
lịch; trích một phần doanh thu của tỉnh từ vụ đội ngũ cán bộ, nhân viên; thực hiện<br />
kinh doanh du lịch để đào tạo những lao giáo dục du lịch toàn dân; chú trọng việc<br />
động có trình độ tin học cao phục vụ cho đưa cán bộ, nhân viên đi đào tạo ở những<br />
ngành du lịch nhằm tiết kiệm chi phí, nước có ngành công nghệ du lịch phát<br />
nâng cao hiệu quả hoạt động của du lịch. triển; liên kết với các trường, các tổ chức<br />
giáo dục quốc tế mở các trường hoặc<br />
Giải pháp về xúc tiến du lịch,<br />
trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất<br />
công tác quảng bá tiếp thị du lịch cần tiếp<br />
lượng cao tại địa phương; đầu tư thêm cơ<br />
tục đẩy mạnh ra thị trường nước ngoài để<br />
sở vật chất, trường lớp phục vụ đào tạo<br />
thu hút nguồn khách có khả năng chi trả<br />
về du lịch, cải tiến, cập nhật chương trình<br />
cao; chủ động phối hợp với các tỉnh trong<br />
giảng dạy phù hợp với thực tế; liên kết<br />
khu vực liên kết du lịch để cùng tham gia<br />
với các đơn vị kinh doanh du lịch cho<br />
các hội nghị, hội thảo, hội chợ triển lãm<br />
học viên tiếp xúc thực tế hoặc đào tạo<br />
du lịch ở nước ngoài; tổ chức các đoàn<br />
theo yêu cầu của doanh nghiệp; xúc tiến<br />
Fantrip và Presstrip cho các hãng lữ hành<br />
các thủ tục xin Chính phủ cho phép mở<br />
lớn trên thế giới và giới báo chí quốc tế<br />
trường Đại học chuyên về đào tạo du lịch<br />
thâm nhập thị trường Khánh Hòa để khảo<br />
để đào tạo nguồn nhân lực du lịch cho<br />
sát, đưa tin tuyên truyền về tiềm năng và<br />
tỉnh cũng như cho khu vực Nam Trung<br />
thế mạnh du lịch của tỉnh đến các thị<br />
Bộ và Tây Nguyên.<br />
trường du lịch lớn của thế giới; dành một<br />
<br />
<br />
44<br />
Tạp chí VĂN HÓA VÀ DU LỊCH Đỗ Minh Tứ<br />
<br />
KẾT LUẬN thức, khai thác một cách có hiệu quả,<br />
hướng tới sự phát triển bền vững, hoạt<br />
Những thành tựu đạt được của<br />
động du lịch góp phần ngày càng tích cực<br />
ngành du lịch Khánh Hoà trong 22 năm<br />
vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội<br />
qua là kết quả của quá trình vận dụng,<br />
của địa phương... Tuy nhiên, bên cạnh<br />
tìm tòi, sáng tạo trong lãnh đạo phát triển<br />
những thành tựu, du lịch khánh Hòa còn<br />
kinh tế - xã hội nói chung và kinh tế du<br />
bộc lộ nhiều hạn chế cần được khắc phục<br />
lịch nói riêng của Đảng bộ tỉnh Khánh<br />
để có thể vươn xa hơn, không chỉ là trung<br />
Hoà, nhờ đó mà những tiềm năng du lịch<br />
tâm du lịch của cả nước mà còn là trung<br />
to lớn của tỉnh đã và đang được đánh<br />
tâm du lịch của khu vực và thế giới.<br />
<br />
<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
1. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Khánh Hòa, 2007, Lịch sử Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa 1975<br />
- 2005, Nxb. CTQG.<br />
2. Đảng Cộng sản Việt Nam, 1996, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ VIII, Nxb. CTQG.<br />
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, 2001, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ IX, Nxb. Chính trị<br />
Quốc gia.<br />
4. Đảng Cộng sản Việt Nam, 2006, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ X, Nxb. Chính trị<br />
Quốc gia.<br />
5. Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa, Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII,<br />
Nha Trang.<br />
6. Nguyễn Thị Kim Hoa, 2004, Sự phát triển của du lịch Khánh Hòa từ cuối thế kỷ<br />
XIX đến nay, Luận văn Thạc sĩ Lịch sử, ĐH KHXH&NV Tp.HCM.<br />
7. Sở Du lịch – Thương mại Khánh Hòa, Chương trình phát triển Du lịch Khánh Hòa<br />
giai đoạn 2001- 2005 và 2006 – 2010.<br />
8. UBND tỉnh Khánh Hòa, Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội và kế<br />
hoạch (các năm từ 1989-2009).<br />
9. http://www.khanhhoa.gov.com<br />
10.http://www.nhatrang-travel.com.vn<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
45<br />