Suy nghĩ khi đọc đoạn thơ sau đây: "Nếu là con chim, là chiếc lá ... đâu chỉ nhận riêng mình"

Đề bài: Suy nghĩ khi đọc đoạn thơ sau đây: "Nếu là con chim, là chiếc lá ... đâu chỉ <br /> nhận riêng mình"<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Thơ  hay không chỉ giàu cảm xúc mà còn lấp lánh chất trí tuệ, lý trí, mang hàm nghĩa sâu <br /> xa. Tôi rất thích khi đọc đoạn thơ  sau đây, rút trong bài Một khúc ca xuân của Tố  Hữu  <br /> viết vào tháng 12 năm 1977:<br /> <br /> Nếu là con chim, là chiếc lá<br /> <br /> Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh<br /> <br /> Lẽ nào vay mà không trả<br /> <br /> Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình.<br /> <br /> Đoạn thơ đã gợi lên trong tâm trí tôi bao suy nghĩ, bao điều lý thú. Tác giả đã nêu lên một  <br /> quan niệm sống tích cực, sống đẹp trong mối quan hệ nhân sinh: vay và trả, cho và nhận <br /> giữa cộng đồng đối với mọi người, nhất là thế hệ trẻ.<br /> <br /> Đoạn thơ đẹp, đẹp giản dị, đẹp hồn nhiên. Con chim và chiếc lá vừa là biểu tượng cho sự <br /> sống, vừa là hình tượng của ngôn ngữ  thi ca: "Chim phải hót, chiếc lá phải xanh". Chim <br /> hót vì sống theo bản năng, được sống, được bay lượn trong ánh sáng và bầu trời tự  do. <br /> "Lá phải xanh", lá được nuôi dưỡng bằng nước, bằng màu mỡ của đất, bằng khí trời và  <br /> ánh sáng. Được sống trong tự  nhiên nên "chim phải hót, chiếc lá phải xanh". Đó là quy  <br /> luật của tự  nhiên, quy luật của sự sống muôn đời và vĩnh hằng. Màu xanh của lá, tiếng <br /> hót của chim trời còn là vẻ đẹp của thiên nhiên, đem lại vẻ đẹp kì diệu của sự sống.<br /> <br /> Từ  chim hót, lá xanh, nhà thơ  nói đến vay và trả, cho và nhận, đó là quy luật của cuộc  <br /> sống xã hội, của con người. Nói một cách khác, là quan niệm sống, đạo lý sống.<br /> <br /> "Vay mà không trả là vong ân bội nghĩa, đó là cách hành xử của những kẻ "ăn xổi ở thì", <br /> của loại người bất nhân bất nghĩa. Hai tiếng "lẽ nào" là một lời khẽ nhắc: không nên làm  <br /> như thế, không được ứng xử như thế.<br /> <br /> Có vay và có trả  là đúng đạo lí. Vay và trả mang hàm nghĩa chịu ơn, mang  ơn và đền ơn  <br /> đáp nghĩa: "Ăn quả  nhớ  kẻ  trồng cây", "Uống nước nhớ  nguồn", "Ai  ơi. bưng bát cơm  <br /> đầy/ Nhớ công hôm sớm cấy cày cho chăng?", là vay là trả. Trong xà lim máy chém, trên  <br /> đường bước ra pháp trường của thực dân Pháp, người chiến sĩ cách mạng vẫn ngẩng cao <br /> đầu, vẫn hiên ngang, tự hào nhắc nhở mình, động viên mình:<br /> <br /> Đã vay dòng máu thơm thiên cổ<br /> <br /> Hãy trả ta cho mạch giống nòi.<br /> <br /> Qua mấy nghìn năm đằng đẵng, lớp lớp con người Việt Nam từ thế hệ này qua thế  hệ <br /> khác đã đem mồ  hôi và xương máu để  xây dựng và bảo vệ  nơi chôn nhau cắt rốn của <br /> mình, làm nên giang sơn gấm vóc, ngày thêm vẻ vang, ngày thêm giàu đẹp. Ai cũng cảm <br /> thấy nghĩa vụ thiêng liêng đối với Tổ quốc đè nặng đôi vai, gắng sức vươn lên đem tài trí <br /> góp sức cùng đồng bào "trả" món nợ của tổ tiên, ông cha mà mình đã "vay", đã nhận:<br /> <br /> Đất là nơi Chim về<br /> <br /> Nước là nơi Rồng ở<br /> <br /> Lạc Long Quân và Âu Cơ<br /> <br /> Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng<br /> <br /> Những ai đã khuất, những ai bây giờ<br /> <br /> Yêu nhau và sinh con đẻ cái<br /> <br /> Gánh vác phần người đi trước để lại<br /> <br /> Dặn dò con cháu chuyện mai sau<br /> <br /> Hằng năm ăn đâu làm đâu<br />  Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ..<br /> <br /> (Đất nước ­ Nguyễn Khoa Điềm)<br /> <br /> Khép lại đoạn thơ  là một lời nhắn gửi về đạo lý làm người. "Sống là cho, đâu chỉ  nhận  <br /> riêng mình". Trong văn cách, "cho" là cống hiến, dâng hiến, là phục vụ. "Nhận" là hưởng <br /> thụ. Trong cuộc sống thời bình, đem mồ  hôi, đem công sức làm ra nhiều của cải,. góp <br /> phần làm cho dân giàu nước mạnh là "cho". Thời kháng chiến, tất cả  mọi miền hậu  <br /> phương đều hướng về  tiền tuyến, thi đua "thóc không thiếu một cân, quân không thiếu  <br /> một người"; hàng vạn nam nữ thanh niên ào ào ra trận, quyết tâm "xẻ dọc Trường Sơn đi  <br /> cứu nước". Hàng ngàn sinh viên Ưu tú "xếp bút nghiên theo việc đao cung'' để chiến đấu <br /> giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Có biết bao chiến sĩ, đồng bào đã "cho ", đã <br /> "hiến dâng", đã "phục vụ", đã hy sinh để  giành chiến thắng. Nào ai đã đắn đo, là "chỉ <br /> nhận riêng mình".<br /> <br /> Một chữ "cho" bình dị mà chứa đựng biết bao tốt đẹp. Lúc đói rét thì nhường cơm sẻ áo.  <br /> "lá lành đùm lá rách"; lúc hoạn nạn thì chung lưng đấu cật, đồng cam cộng khổ. Vì ai <br /> cũng biết sống đẹp, đã biết "cho" nhau tình thương, san sẻ, tương thân tương ái. Có  <br /> "cho", có san sẻ, có đồng cảm mới được sống hạnh phúc trong tình người rộng lớn, trong <br /> lòng đồng bào, đồng chí.<br /> <br /> Một chữ "cho" trong bài thơ Bầm ơi của Tố Hữu ngợi ca tình quân dân cá nước, ngợi ca  <br /> lòng mẹ Việt Nam chắc nhiều người còn nhớ:<br /> <br /> Bao bà cụ từ tâm làm mẹ,<br /> <br /> Yêu quý con như đẻ con ra<br /> <br /> Cho con nào áo, nào quà,<br /> <br /> Cho củi con sưởi, cho nhà con ngơi...<br /> <br /> Vì biết "Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình", nên ai cũng biết sống đẹp làm tròn nghĩa  <br /> vụ công dân; sống, lao động, chiến đấu vì sự tồn vong của dân tộc, sự bền vững của đất  <br /> nước:<br /> <br /> Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu<br /> <br /> Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái<br /> <br /> Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại<br /> <br /> Chín mươi chín con voi góp mình dựng đất Tổ Hùng Vương<br /> <br /> Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm<br /> <br /> Người học trò nghèo góp cho Đất Nước mình núi Bút non Nghiên...<br /> <br /> (Đất Nước ­ Nguyễn Khoa Điềm)<br /> <br /> Những chữ  như: "góp nên", "góp cho", "góp mình", "để  lại" trong đoạn thơ  trên đã làm <br /> sáng ngời một quan niệm sống đẹp, "sống là cho, đâu chỉ  nhận riêng mình". Đó là tình  <br /> nhân ái, đức hi sinh của con người Việt Nam trong trường kì lịch sử.<br /> <br /> Nhờ có truyền thống cao đẹp đó mà nhân dân ta tự hào về đất nước Việt Nam:<br /> <br /> Ôi Đất Nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy<br /> <br /> Những cuộc đời đã hóa núi sông ta.<br /> <br /> Bước sang thế  kỷ  XXI, đất nước ta phát triển một cách kỳ  diệu trên con đường công <br /> nghiệp hóa và hiện đại hóa. Đoạn thơ trên đây của Tố Hữu vẫn còn nhiều ý nghĩa thời sự <br /> mới mẻ, nhất là đối với tuổi trẻ Việt Nam.<br /> <br /> Học giỏi, lao động tốt vì sự  nghiệp đổi mới đất nước, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội <br /> công bằng, dân chủ, văn minh.<br /> <br /> Học giỏi, lao động giỏi, tiến quân vào mặt trận khoa học kĩ thuật. Sống trong lao động  <br /> sáng tạo, sống hạnh phúc trong tình nhân ái bao la.<br /> <br /> Hơn bao giờ  hết, tuổi trẻ chúng ta mới thấy thấm thía về  tình cảm, tư  tưởng hàm chứa  <br /> trong một vần thơ đẹp, giàu ý nghĩa<br /> <br /> Bài làm 2<br /> <br /> Được sinh ra trong đời sống, được cảm nhận tình yêu bao la từ cha mẹ, được thừa hưởng <br /> những giá trị mà tạo hoá ban tặng. Đó là diễm phúc của một con người bình thường. Quan  <br /> trọng như  không khí ta thở  hằng ngày, thiêng liêng như  tình mẫu tử, tình phụ  tử  ta có  <br /> trong từng giây phút, mỗi món quà mà ta nhận được từ tạo hoá khi xuất hiện trên thế gian <br /> này đều gắn liền với một bổn phận, một trách nhiệm. Ý thức được điều này, trong bài  <br /> "Một khúc ca xuân " nhà thơ Tố Hữu có viết:<br /> <br /> "Nếu là con chim, là chiếc lá<br /> <br /> Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh<br /> <br /> Lẽ nào vay mà không trả<br /> <br /> Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình"<br /> <br /> Bài thơ không chỉ dừng lại ở một cách sống mà cao cả hơn nó còn mở  ra một quan niệm  <br /> nhân sinh tích cực, hay đúng hơn là một lí tưởng sống cần có của mỗi người trong xã hội.<br /> <br /> "Nếu là con chim, là chiếc lá<br /> <br /> Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh"<br /> <br /> Nhà thơ  Tố  Hữu mượn hai thực thể chiếc lá và tiếng chim để  minh hoạ  cho quan niệm  <br /> của mình. Tạo hoá đã tạo ra loài chim và ban cho chúng giọng hót tuyệt vời thì cũng có  <br /> nghĩa rằng đã là chim thì phải hót và tương tự như vậy, chiếc lá non phải xanh. Chắc hẳn  <br /> ai đã từng đọc tác phẩm nổi tiếng "Tiếng chim hót trong bụi mận gai" đều không thể <br /> quên hình ảnh chú chim đã dùng hết sức mình để lao vào bụi mận gai, chú chim đã bị một  <br /> cây gai xuyên vào lồng ngực nhưng chú vẫn cất lên tiếng hót cuối cùng ­ tiếng hót mà đến <br /> cả hoạ mi, sơn ca cũng phải ghen tị, tiếng hót mà cả Thượng đế  trên cao nghe cũng phải  <br /> mỉm cười. Và như thế đủ cho ta thấy rằng hạnh phúc nhất, sung sướng nhất chính là giây <br /> phút được cống hiến cho đời. Còn chiếc lá kia sẽ là gì hôm nay nếu thiên nhiên không ban <br /> cho nguồn dưỡng khí để hô hấp và quang hợp. Sẽ là gì bây giờ  nếu con người nhẫn tâm <br /> ngắt bỏ nó đi. Và như vậy, một khi đã được tồn tại trên cõi đời này thì lá phải có nhiệm <br /> vụ đem màu xanh tràn đầy nhựa sông ấy tô điểm cho bầu trời, cảnh vật hay đem lại bóng  <br /> râm, dưỡng khí cho muôn loài.<br /> <br /> Vậy, là con người ­ là kẻ  đứng đầu của muôn loài, là loài động vật cao cấp nhất có tư <br /> duy, suy nghĩ, chúng ta đã làm gì để cống hiến cho xã hội?<br /> <br /> Được tạo nên từ tình yêu thương vô bờ  bến của cha và mẹ, được lớn lên được bao bọc  <br /> giữa vòng tay nhân ái của cộng đồng, rộng hơn được hít thở  Bao dưỡng khí hằng ngày, <br /> được sống trong một đất nước hoà bình ­ đó là gì nếu không phải là vay mượn từ  cuộc  <br /> sống, từ xã hội?<br /> <br /> Ngày nay, được học tập, được sinh hoạt giữa đất trời bình yên là gì nếu không phải mang  <br /> trong mình một niềm tri ân với những thế hệ đi trước đã đánh đổi cả  mùa xuân của tuổi  <br /> trẻ và thậm chí là xương máu, là nước mắt. để có được một cuộc sống độc lập tự do như <br /> ngày nay. Vì vậy, đã là người hẳn trong mình những trách nhiệm thiêng liêng. Đơn giản <br /> như phải học thật tốt để trả ơn cho cha mẹ, thầy cô đã hết lòng vì mình. Cao cả hơn như <br /> cống hiến sức lực, trí tuệ của mình vào sự nghiệp chung của giang sơn gấm vóc này. Đó <br /> chính là trách nhiệm, là nghĩa vụ, bổn phận của mỗi con người. Hay đúng hơn nói theo <br /> Phạm Ngũ Lão: Đó là món nợ phải trả cho đời.<br /> <br /> "Nam nhi vị liễu công danh trái<br /> <br /> Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu"<br /> <br /> Nhìn lại ngày xưa đế' ngẫm lại ngày nay. Chúng ta phải làm gì để không khổ danh là thế <br /> hệ  trẻ, thế hệ thanh niên, thế hệ rường cột của nước nhà, như  giúp đỡ  mọi người xung <br /> quanh, sống hết mình, sống tích cực, đưa đất nước mình sánh vai với các cường quốc, <br /> năm châu. Để  làm được điều đó hãy noi gương Lê Bá Khánh Trình, Lê Tự  Quốc Thắng  <br /> hay giản dị hơn là sống tốt để trở thành một công dân có ích cho cộng đồng.<br /> Nếu như  ai cũng hiểu rằng: "Lẽ  nào vay mà không trả; Sống là cho đâu chỉ  nhận riêng  <br /> mình", thì mọi người sẽ  sống đẹp biết bao, tình tương thân, tương ái sẽ  thắm thiết và  <br /> tươi đẹp biết nhường nào!<br /> <br />  <br />