intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tên đề tài : Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

173
lượt xem
32
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'tên đề tài : mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tên đề tài : Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Tên đề tài Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n triÕt häc Tªn ®Ò tµi : Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt A - Lêi nãi ®Çu Theo Chñ nghÜa Mac-Lªnin th× loµi ng­êi tõ tr­íc ®Õn nay ®· tr¶i qua 5 h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. Tõ thêi kú m«ng muéi ®Õn hiÖn ®¹i nh­ ngµy nay, ®ã lµ : Thêi kú c«ng x· nguyªn thuû , thêi kú chiÕm h÷u n« lÖ , thêi kú phong kiÕn , thêi kú t­ b¶n chñ nghÜa vµ thêi kú x· héi chñ nghÜa . Trong mçi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi ®­îc quy ®Þnh bëi mét ph­¬ng thíc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh . ChÝnh nh÷ng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vËt chÊt lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn h×nh th¸i kinh tÕ x· héi . Vµ qua nghiªn cøu th× theo mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng ®Òu ph¶i cã sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt . Lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lu«n song song tån t¹i vµ t¸c ®éng lÉn nhau ®Ó h×nh thµnh mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt . §©y lµ hai yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt , kÕt cÊu cña x· héi . Trong bÊt kú mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nµo quan hÖ s¶n xuÊt còng ph¶i phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt . Sù t¸c ®éng qua l¹i vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng ph¶i hµi hoµ vµ chÆt chÏ . Tuy nhiªn trong hai yÕu tè ®ã th× lùc l­îng s¶n xuÊt lu«n quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt . Mét h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi cã æn ®Þnh vµ tån t¹i v÷ng ch¾c th× ph¶i cã mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt hîp lý. ChÝnh bëi lÏ ®ã mµ lùc l­îng s¶n xuÊt ph¶i t­¬ng xøng phï hîp víi quan hÖ s¶n xuÊt bëi v× xÐt ®Õn cïng th× quan hÖ s¶n xuÊt chÝnh lµ h×nh thøc cña lùc l­îng s¶n xuÊt . VËy nªn nÕu lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn trong khi ®ã quan hÖ s¶n xuÊt l¹c hËu th× sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Ng­îc l¹i quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé h¬n lùc l­îng s¶n xuÊt th× kh«ng phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt g©y ra sù bÊt æn cho x· 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. héi . Do ®ã mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt hiÖu qu¶ th× ph¶i cã mét quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp cíi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Qua phÇn lý luËn trªn ta cã thÓ thÊy viÖc nghiªn cøu mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ hÕt søc cÇn thiÕt . §Æc biÖt trong thêi kú hiÖn nay Chñ nghÜa x· héi l¹i cã nhiÒu thay ®æi vµ biÕn ®éng mét trong nh÷ng nguyªn nh©n tan r· cña hÖ thèng X· héi chñ nghÜa lµ do c¸c n­íc Chñ nghÜa x· héi ®· x©y dùng m« h×nh Chñ nghÜa x· héi kh«ng cã sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. ë n­íc ta còng vËy , sau 1954 miÒn b¾c tiÕn lªn Chñ nghÜa x· héi vµ c¶ n­íc lµ sau 1975 . Trong qu¸ tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc , do nãng véi nªn §¶ng ta ®· m¾c ph¶i sai lÇm lµ duy tr× qu¸ l©u quan hÖ s¶n xuÊt cè h÷u ®ã lµ chÝnh s¸ch bao cÊp tËp trung d©n chñ . ChÝnh v× lÏ ®ã mµ trong suèt nh÷ng n¨m ®ã nÒn kinh tÕ n­íc ta chËm ph¸t triÓn vµ r¬i vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng trong nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 80. §iÒu quan träng h¬n lµ §¶ng ta ®· nhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã vµ nhanh chãng ®æi míi th«ng qua ®¹i héi §¶ng VI vµ c¸c kú ®¹i héi tiÕp sau ®ã . Trong thêi kú qu¸ ®é cã nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p cÇn ph¶i gi¶i quyÕt bëi v× nã lµ b­íc chuyÓn tiÕp tõ mét h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi nµy lªn mét h×nh th¸i kinh tÕ -x· héi kh¸c. Cho nªn em chän ®Ò tµi “Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt trong thêi kú qu¸ ®é lªn Chñ nghÜa x· héi ë Viªt Nam “®Ó nghiªn cøu . Trong bµi tiÓu luËn nµy do tr×nh ®é kiÕn thøc cßn ch­a s©u vµ ®©y lµ bµi tiÓu luËn khoa häc ®Çu tiªn nªn sÏ cã nhiÒu vÊn ®Ò thiÕu sãt , v× vËy em mong ®­îc sù chØ b¶o vµ gióp ®ì cña c¸c thÇy c« bé m«n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Néi dung I - Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt 1. Lùc l­îng s¶n xuÊt. a. Kh¸i niÖm. Lùc l­îng s¶n xuÊt biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a ng­êi víi giíi tù nhiªn . Tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt , thÓ hiÖn tr×nh ®é trinh phôc tù nhiªn cña 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. loµi ng­êi trong qu¸ tr×nh t¸c ®éng vµo tù nhiªn t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña loµi ng­êi . b. Néi dung Lùc l­îng s¶n xuÊt bao gåm : - T­ liÖu s¶n xuÊt do x· héi t¹o ra , tr­íc hÕt lµ c«ng cô lao ®éng. -Ng­êi lao ®éng víi nh÷ng kinh nghiÖm s¶n xuÊt thãi quen lao ®éng , biÕt sö dông t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt. -T­ liÖu s¶nt xuÊt bao gåm : - §èi t­îng lao ®éng - T­ liÖu lao ®éng : + C«ng cô lao ®éng + Nh÷ng t­ liÖu lao ®éng kh¸c §èi t­îng lao ®éng kh«ng ph¶i lµ toµn bé giíi tù nhiªn , mµ chØ cã mét bé phËn cña giíi tù nhiªn ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt . Con ng­êi kh«ng chØ t×m trong giíi tù nhiªn nh÷ng ®èi t­îng lao ®éng cã s½n , mµ cßn s¸ng t¹o ra b¶n th©n ®èi t­îng lao ®éng. T­ liÖu lao ®éng lµ vËt thÓ hay phøc hîp vËt thÓ mµ con ng­êi ®Æt gi÷a m×nh víi ®èi t­îng lao ®éng , chóng dÉn chuyÒn sù t¸c ®éng cña con ng­êi vµo ®èi t­îng lao ®éng. §èi t­îng lao ®éng vµ t­ liÖu lao ®éng lµ nh÷ng yÕu tè vËt chÊt cña qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt hîp thµnh t­ liÖu s¶n xuÊt . §èi víi mçi thÕ hÖ míi nh÷ng t­ liÖu lao ®éng do thÕ hÖ tr­íc ®Ó l¹i trë thµnh ®iÓm xuÊt ph¸t cho thÕ hÖ t­¬ng lai . V× vËy nh÷ng t­ liÖu lao ®éng ®ã lµ c¬ së sù kÕ tôc cña lÞch sö . T­ liÖu lao ®éng chØ trë thµnh lùc l­îng tÝch cùc c¶i biÕn ®èi t­îng lao ®éng , khi chóng kÕt hîp víi ®êi sèng . T­ liÖu lao ®éng dï cã ý nghÜa lín lao ®Õn ®©u , nh­ng nÕu t¸ch khái ng­êi lao ®éng th× còng kh«ng thÓ ph¸t huy ®­îc t¸c dông , khåg thÓ trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt cña x· héi. C¸c yÕu tè hîp thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt th­êng xuyªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau . Trong sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng c«ng cô lao ®éng vµ tr×nh ®é 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. khoa häc-kÜ thuËt , kÜ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh . Con ng­êi lµ nh©n tè trung t©m vµ lµ môc ®Ých cña nÒn s¶n xuÊt x· héi . Lªnin viÕt : “Lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn thÓ nh©n lo¹i lµ c«ng nh©n , lµ ng­êi lao ®éng “. Do khoa häc trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp mµ thµnh phÇn con ng­êi cÊu thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt còng thay ®æi . Ng­êi lao ®éng trong lùc l­îng s¶n xuÊt kh«ng chØ gåm ng­êi lao ®éng ch©n tay mµ cßn c¶ kÜ thuËt viªn , kÜ s­ vµ c¸n bé khoa häc phôc vô trùc tiÕp qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. 2.Quan hÖ s¶n xuÊt a.Kh¸i niÖm Quan hÖ s¶n xuÊt x· héi lµ quan hÖ kinh tÕ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt x· héi : S¶n xuÊt - ph©n phèi - trao ®æi - tiªu dïng . Quan hÖ s¶n xuÊt bao gåm quan hÖ kinh tÕ - x· héi vµ quan hÖ kinh tÕ tæ chøc . Quan hÖ s¶n xuÊt thuéc lÜnh vùc ®êi sèng vËt chÊt cña x· héi , nã tån t¹i kh¸ch quan , ®éc lËp víi ý thøc cña con ng­êi . Quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ kinh tÕ c¬ b¶n cña mét h×nh th¸i kinh tÕ x· héi . Mét kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt tiªu biÓu cho b¶n chÊt kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh. b. Néi dung Quan hÖ s¶n xuÊt bao gåm nh÷ng mÆt c¬ b¶n sau : - Quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi ®æi viÖc vÒ t­ liÖus¶n xuÊt. - Quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi ®æi viÖc tæ chøc qu¶n lý - Quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi ®æi viÖc ph©n phèi s¶n phÈm lao ®éng Ba mÆt nãi trªn cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau , trong ®ã quan hÖ thø nhÊt cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng mèi quan hÖ kh¸c . B¶n chÊt cña bÊt kú quan hÖ s¶n xuÊt nµo còng ®Òu phô thuéc vµo vÊn ®Ò nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu trong x· héi ®­îc gi¶i quyÕt nh­ thÕ nµo. Cã hai h×nh thøc së h÷u c¬ b¶n vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt : + Së h÷u t­ nh©n 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + Së h÷u x· héi Nh÷ng h×nh thøc së h÷u ®ã lµ nh÷ng quan hÖ kinh tÕ hiÖn thùc gi÷a ng­êi víi ng­êi trong x· héi . §­¬ng nhiªn ®Ó cho t­ liÖu s¶n xuÊt kh«ng trë thµnh “v« chñ” ph¶i cã chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ râ rµng ®Ó x¸c ®Þnh chñ thÓ së h÷u vµ sö dông ®èi víi nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh. Trong sù t¸c ®éng lÉn nhau cña c¸c yÕu tè cÊu thµnh quan hÖ s¶n xuÊt, quan hÖ tæ chøc qu¶n lý vµ quan hÖ ph©n phèi cã vai trß quan träng. Nh÷ng quan nµy cã thÓ gãp phÇn cñng cè quan hÖ së h÷u vµ còng cã thÓ lµm biÕn d¹ng quan hÖ së h÷u. C¸c hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt ë mçi giai ®o¹n lÞch sö ®Òu tån t¹i trong mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh . HÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt thèng trÞ mçi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi Êy. V× vËy khi nghiªn cøu , xem xÐt tÝnh chÊt cña mét h×nh th¸i x· héi th× kh«ng thÓ nµo nh×n ë tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt mµ cßn ph¶i xem xÐt ®Õn tÝnh chÊt cña c¸c quan hÖ s¶n xuÊt . Quan hÖ kinh tÕ tæ chøc xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt . Nã võa biÓu hiÖn quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi , võa biÓu hiÖn tr¹ng th¸i tù nhiªn kÜ thuËt cña nÒn s¶n xuÊt . Quan hÖ kinh tÕ tæ chøc ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph©n c«ng lao ®éng x· héi , chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ s¶n xuÊt . Nã do tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt qui ®Þnh. 3. Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ hai mÆt cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt , chóng tån t¹i kh«ng t¸ch rêi nhau mµ t¸c ®éng biÖn chøng lÉn nhau h×nh thµnh quy luËt phæ biÕn cña toµn bé lÞch sö loµi ng­êi , quy luËt vÒ sù phï hîp quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Quy luËt nµy v¹ch râ tÝnh chÊt phô thuéc kh¸ch quan cña quan hÖ s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . §Õn l­ît m×nh , quan hÖ s¶n xuÊt t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt . Quy luËt vÒ sù phï hîp cña quan hÖ 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quy luËt c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn x· héi loµi ng­êi . Sù t¸c ®éng cña nã trong lÞch sö lµm cho x· héi chuyÓn tõ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi thÊp lªn h×nh th¸i kinh tÕ x· héi cao h¬n. a. Nh÷ng t¸c ®éng cña lùc l­îng s¶n xuÊt quan hÖ s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt ®­îc h×nh thµnh, biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn ®Òu do lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Ó lao ®éng bít nÆng nhäc vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n, con ng­êi lu«n lu«n t×m c¸ch c¶i tiÕn, hoµn thiÖn c«ng cô lao ®éng míi tinh x¶o h¬n.Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng cô lao ®éng th× kinh nghiÖm s¶n xuÊt, thãi quen lao ®éng, kÜ n¨ng s¶n xuÊt, kiÕn thøc khoa häc cña con ng­êi còng tiÕn bé. Lùc l­îng s¶n xuÊt trë thµnh yÕu tè c¸ch m¹ng nhÊt. Cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ yÕu tè t­¬ng ®èi æn ®Þnh, cã khuynh h­íng l¹c hËu h¬n lµ sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ néi dung cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt, cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh th¸i x· héi cña nã. Trong mèi quan hÖ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc th× h×nh thøc phô thuéc néi dung, néi dung quyÕt ®Þnh h×nh thøc, néi dung thay ®æi tr­íc, sau ®ã h×nh thøc míi biÕn ®æi theo. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt còng h×nh thµnh vµ biÕn ®æi phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Sù phï hîp ®ã lµ ®éng lùc s¶n xuÊt ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Khi lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn lªn mét tr×nh ®é míi , quan hÖ s¶n xuÊt cò kh«ng cßn phï hîp nòa nªn buéc ph¶i thay thÕ b»ng mèi quan hÖ míi phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt, më ®­êng cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. b. Sù t¸c ®éng trë l¹i cña quan hÖ s¶n xuÊt ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt Sù h×nh thµnh , biÕn ®æi , ph¸t triÓn cña quan hÖ s¶n xuÊt phô thuéc vµo tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Nh­ng quan hÖ s¶n xuÊt lµ 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. h×nh thøc x· héi mµ lùc l­îng s¶n xuÊt dùa vµo ®ã ®Ó ph¸t triÓn , nã t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt:Cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× nã trë thµnh ®éng lùc c¬ b¶n thóc ®Èy më ®­êng cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn . Ng­îc l¹i quan hÖ s¶n xuÊt lçi thêi kh«ng cßn phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt , béc lé m©u thuÉn gay g¾t víi lùc l­îng s¶n xuÊt th× trë thµnh ch­íng ng¹i k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Song sù t¸c dông k×m h·m ®ã chØ lµ t¹m thêi , theo tÝnh chÊt tÊt yÕu kh¸ch quan th× nã sÏ bÞ thay thÕ b»ng kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt míi phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Së dÜ quan hÖ s¶n xuÊt cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt v× nã quy ®Þnh môc ®Ých cña s¶n xuÊt , quy ®Þnh hÖ thèng cña tæ chøc , qu¶n lý x· héi , quy ®Þnh ph­¬ng thøc ph©n phèi cña c¶i Ýt hay nhiÒu mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng . Do ®ã nã ¶nh h­ëng ®Õn th¸i ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt chñ yÕu cña x· héi ( con ng­êi ) , nã t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn hoÆc kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ viÖc c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng , ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt vµo s¶n xuÊt , hîp t¸c vµ ph©n c«ng lao ®éng . Mçi kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt lµ mét hÖ thèng , mét chØnh thÓ h÷u c¬ gåm ba mÆt : Quan hÖ së h÷u , quan hÖ qu¶n lý vµ quan hÖ ph©n phèi . ChØ trong chØnh thÓ ®ã quan hÖ s¶n xuÊt míi trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy hµnh ®éng nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt. c. Mèi quan hÖ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt qua sù t¸c ®éng lÉn nhau. Sù thèng nhÊt vµ t¸c ®éng qua l¹i gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt x· héi hîp thµnh ph­¬ng thøc s¶n xuÊt . Trong sù thèng nhÊt biÖn chøng nµy , sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi quan hÖ s¶n xuÊt . Quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Lùc l­îng s¶n xuÊt th­êng xuyªn vËn 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®éng , ph¸t triÓn nªn quan hÖ s¶n xuÊt còng lu«n lu«n thay ®æi nh»m ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Tõ mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµm h×nh thµnh quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . §©y lµ quy luËt kinh tÕ chung cña mäi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt . Quy luËt vÒ sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quy luËt c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn loµi ng­êi . Sù t¸c ®éng cña nã trong lÞch sö lµm cho x· héi chuyÓn tõ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi thÊp lªn h×nh th¸i x· héi cao h¬n. II - Sù biÓu hiÖn mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt tõ tr­íc ®Õn nay nãi chung vµ tõ n¨m 1954 ®Õn nay ë ViÖt Nam . 1 . Sù biÓu hiÖn mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt tõ tr­íc ®Õn nay. Theo Chñ nghÜa Mac-Lªnin th× loµi ng­êi tõ tr­íc ®Õn nay ®· tr¶i qua 5 h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. Tõ thêi kú m«ng muéi ®Õn hiÖn ®¹i nh­ ngµy nay, ®ã lµ : Thêi kú c«ng x· nguyªn thuû , thêi kú chiÕm h÷u n« lÖ , thêi kú phong kiÕn , thêi kú t­ b¶n chñ nghÜa vµ thêi kú x· héi chñ nghÜa. Trong mçi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi ®­îc quy ®Þnh bëi mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh . ChÝnh nh÷ng nh÷ng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vËt chÊt lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña mçi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi . trong ®ã h×nh th¸i kinh tÕ x· héi thêi k× c«ng x· nguyªn thuû lµ h×nh th¸i s¶n xuÊt tù cung tù cÊp . §©y lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ ®Çu tiªn mµ loµi ng­êi sö dông . ë thêi k× nµy lùc l­îng s¶n xuÊt ch­a ph¸t triÓn , nã chØ lµ s¶n xuÊt tù cung tù cÊp , khi mµ lao ®éng thñ c«ng chiÕm vÞ trÝ thèng trÞ . Vµ trong h×nh th¸i kinh tÕ x· héi nµy do lùc l­îng s¶n xuÊt ch­a ph¸t triÓn nªn kÐo theo sù chËm ph¸t triÓn cña quan hÖ s¶n xuÊt . §©y lµ mèi quan hÖ kiÓu tæ chøc s¶n xuÊt tù nhiªn , khÐp kÝn trong ph¹m vi nhá cña tõng ®¬n vÞ , kh«ng cho phÐp më réng mèi quan hÖ víi c¸c 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®¬n vÞ kh¸c . H×nh th¸i kinh tÕ x· héi nµy cßn tån t¹i ®Õn thêi k× chiÕm h÷u n« lÖ . §Õn thêi k× phong kiÕn s¶n xuÊt tù cung tù cÊp tån t¹i d­íi h×nh thøc ®iÒn trang , th¸i Êp vµ kinh tÕ n«ng d©n gia tr­ëng . V× vËy mµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt ë c¸c thêi k× nµy cã tÝnh chÊt b¶o thñ , tr× trÖ vµ bÞ giíi h¹n ë nhu cÇu h¹n hÑp tho¶ m·n tiªu dïng néi bé tõng gia ®×nh ..... Do mçi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi nh­ vËy nªn quan hÖ s¶n xuÊt cña nã còng t­¬ng øng víi mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®ång thêi tiªu biÓu cho mét giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña lÞch sö loµi ng­êi . Trong c¸c quy luËt kh¸ch quan chi phèi sù vËn ®éng ph¸t triÓn c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi th× lùc l­îng s¶n xuÊt b¶o ®¶m tÝnh kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn tiÕn lªn cña x· héi , quy ®Þnh khuynh h­íng ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao . Quan hÖ s¶n xuÊt lµ mÆt thø hai cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt biÓu hiÖn tÝnh gi¸n ®o¹n trong sù ph¸t triÓn cña lÞch sö . Nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt lçi thêi l¹c hËu ®­îc xo¸ bá vµ thay thÕ b»ng nh÷ng kiÓu s¶n xuÊt míi cao h¬n trong thêi k× t­ b¶n chñ nghÜa . Trong thêi k× nµy , M¸c nhËn ®Þnh r»ng : “ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa kh«ng thÓ tån t¹i vÜnh viÔn , mµ chØ lµ sù qu¸ ®é t¹m thêi trong lÞch sö . Qu¸ tr×nh ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nµy . Nã kh«ng chØ t¹o ra tiÒn ®Ò x· héi mµ ®iÒu quan träng lµ ®· t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò vËt chÊt , kinh tÕ cho sù phñ ®Þnh sù ra ®êi cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi .” ®· ®­îc tr×nh bÇy trong t¸c phÈm “Chèng §uy-rinh” cña F.¡nghen . §ã lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan theo ®óng yªu cÇu cña quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Tõ sù ph©n tÝch trªn cho thÊy l«gic tÊt yÕu cña sù thay thÕ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa vµ sù ra ®êi cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi - Céng s¶n chñ nghÜa vÒ mÆt lý thuyÕt lµ phï hîp víi quy luËt tiÕn ho¸ cña lÞch sö loµi ng­êi . 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Theo quan niÖm cña C.Mac giai ®o¹n nµy ph¶i lµ mét x· héi céng s¶n chñ nghÜa ®· ph¸t triÓn trªn c¬ së chÝnh nã . Do ®ã vÒ mäi ph­¬ng diÖn kinh tÕ , ®¹o ®øc, tinh thÇn cßn mang dÊu vÕt cña x· héi cò . Trong giai ®o¹n nµy quyÒn lîi kh«ng bao giê cã thÓ ë møc cao h¬n chÕ ®é kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña x· héi do chÕ ®é kinh tÕ ®ã quyÕt ®Þnh , cho nªn ph©n phèi theo lao ®éng lµ kh«ng tr¸nh khái . Tõ nh÷ng ®iÓm nµy cã thÓ thÊy giai ®o¹n x· héi chñ nghÜa cã nh÷ng ®Æc tr­ng kinh tÕ chñ yÕu sau : T×nh ®é x· héi ho¸ tuy cã cao h¬n chñ nghÜa t­ b¶n song cßn thÊp h¬n so víi giai ®o¹n cao cña x· héi céng s¶n . Quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt tån t¹i d­íi hai h×nh thøc chñ yÕu : Së h÷u toµn d©n vµ së h÷u tËp thÓ . Lao ®éng võa lµ quyÒn lîi vïa lµ nghÜa vô , ph©n phèi theo lao ®éng cßn mang dÊu vÕt “ph¸p quyÒn t­ s¶n”. KÕt thóc giai ®o¹n thÊp , x· héi céng s¶n b­íc lªn giai ®o¹n cao , giai ®o¹n mµ sù phô thuéc cã tÝnh chÊt n« dÞch cña hä vµo sù ph©n c«ng lao ®éng kh«ng cßn n÷a , cïng víi sù phô thuéc ®ã sù ®èi lËp gi÷a lao ®éng trÝ ãc víi lao ®éng ch©n tay kh«ng cßn n÷a , khi mµ lao ®«ng kh«ng nh÷ng lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó sinh sèng mµ b¶n th©n nã cßn lµ nhu cÇu bËc nhÊt cña sù sinh sèng , khi mµ cïng víi sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña c¸c c¸ nh©n , n¨ng xuÊt cña hä còng ngµy mét t¨ng lªn vµ tÊt c¶ c¸c nguån míi cã thÓ v­ît h¼n ra khái giíi h¹n chËt hÑp cña c¸c quyÒn t­ s¶n . Tãm l¹i mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt v¹ch ra quy luËt kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn x· héi nh­ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn . Trong ®ã sù s¶n xuÊt ra ®êi sèng x· héi cña m×nh , con ng­êi ta cã nh÷ng quan hÖ nhÊt ®Þnh , tÊt yÕu kh«ng tuú thuéc vµo ý muèn cña hä , tøc nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt , nh÷ng quan hÖ nµy phï hîp víi mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt vËt chÊt cña hä . Toµn bé nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt Êy hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ cña x· héi tøc lµ c¸i c¬ së hiÖn thùc , trªn ®ã x©y dùng lªn mét kiÕn tróc th­îng tÇng ph¸p lý vµ chÝnh trÞ t­¬ng øng víi c¬ së thùc t¹i ®ã cã nh÷ng h×nh th¸i ý thøc x· 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. héi nhÊt ®Þnh . Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt chÝnh trÞ vµ tinh thÇn nãi chung . Kh«ng ph¶i ý thøc con ng­êi quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña hä , tr¸i l¹i chÝnh sù tån t¹i x· héi cña hä quyÕt ®Þnh ý thøc cña hä . Tíi mét giai ®o¹n ph¸t triÓn nµo ®ã cña chóng , c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt vËt chÊt cña x· héi sÏ g©y m©u thuÉn víi nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt hiÖn cã , hay ®©y chØ lµ biÓu hiÖn ph¸p lý cña nh÷ng quan hÖ së h÷u , trong ®ã tõ tr­íc tíi nay c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt vÉn ph¸t triÓn . Tõ chç lµ nh÷ng h×nh thøc ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt , khi ®ã b¾t ®Çu thêi ®¹i cña cuéc c¸ch m¹ng x· héi . 2. BiÓu hiÖn cña mèi quan hÖ tõ n¨m 1954 - 1975 ë ViÖt Nam. N¨m 1954 sau khi hoµ b×nh lËp l¹i ë miÒn B¾c , §¶ng ta ®· thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®­a ®Êt n­íc tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi bá qua t­ b¶n chñ nghÜa . MÆc dï chñ tr­¬ng ®ua ®Êt n­íc tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®· ®­îc x¸c ®Þnh tõ ®Çu thÕ kû XX , nh­ng ®Õn thêi gian nµy míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®­a ®Êt n­íc tiÕn lªn theo con ®­êng nµy . Tuy nhiªn sau mét thêi gian dµi n­íc ta ph¶i chÞu ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p víi nh÷ng chÝnh s¸ch thèng trÞ “ngu d©n” cña chóng ®· lµm cho con ng­êi cña ®Êt n­íc chóng ta kÐm ph¸t triÓn vµ bÞ tôt hËu , ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lùc l­îng s¶n xuÊt , nã lµm cho nÒn kinh tÕ n­íc ta bÞ tôt hËu rÊt nhiÒu n¨m so víi thÕ giíi bªn ngoµi . Chóng ta ®Òu biÕt r»ng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt lµ c¸ch con ng­êi thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vËt chÊt ë nh÷ng giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh . Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt , trong ®ã lùc l­îng s¶n xuÊt lµ thèng nhÊt h÷u c¬ gi÷a t­ liÖu s¶n xuÊt (tr­íc hÕt lµ c«ng cô lao ®éng) vµ nh÷ng ng­êi sö dông nh÷ng t­ liÖu nµy ®Ó s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt . Trong lùc l­îng s¶n xuÊt yÕu tè con ng­êi ®ãng vai trß chñ thÓ vµ quyÕt ®Þnh . Con ng­êi ch¼ng nh÷ng lµ chñ thÓ tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt b»ng søc m¹nh c¬ b¾p , trÝ tuÖ cña m×nh , mµ cßn kh«ng ngõng s¸ng t¹o ra nh÷ng c«ng cô lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt . Tõ t×nh h×nh lùc l­îng s¶n xuÊt nh­ vËy nªn quan hÖ s¶n xuÊt trong thêi k× nµy 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tån t¹i nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau ®ã lµ : Së h÷u c¸ nh©n , së h÷u tËp thÓ vµ së h÷u t­ b¶n t­ nh©n . Trong hoµn c¶nh ph­¬ng thøc s¶n xuÊt diÔn ra nh­ vËy nªn §¶ng ta ®· chñ tr­¬ng c¶i t¹o : ë thµnh phè lµ c«ng t­ hîp doanh cßn ë n«ng th«n lµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt . §¶ng ta ®· quyÕt t©m ®­a miÒn B¾c qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi . Tõ nh÷ng chñ tr­¬ng ®æi míi cña §¶ng ta mµ ®Õn n¨m 1960 quan hÖ s¶n xuÊt ®· cã sù thay ®æi c¬ b¶n tõ h×nh thøc së h÷u t­ nh©n ®­a lªn h×nh thøc së h÷u tËp thÓ , h×nh thøc së h÷u tËp thÓ ®­a lªn h×nh thøc quèc doanh , cßn h×nh thøc t­ b¶n t­ nh©n th× vËn ®éng lªn h×nh thøc c«ng t­ hîp doanh . Nh÷ng chñ tr­¬ng trªn ®· ®­îc §¶ng ta kh¼ng ®Þnh trong ®¹i héi §¶ng III. MÆc dï quan hÖ s¶n xuÊt lóc nµy kh«ng cßn ®­îc phï hîp chÆt chÏ víi lùc l­îng s¶n xuÊt , nh­ng trong hoµn c¶nh ®Êt n­íc cã chiÕn tranh th× tµi s¶n tËp trung trong tay nhµ n­íc vµ quan hÖ ph©n phèi theo lao ®éng l¹i lµ chÝnh s¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó thóc ®Èy ®Êt n­íc ®i lªn dµnh th¾ng lîi lÞch sö mïa xu©n n¨m 1975vµ thùc hiÖn c¶i c¸ch miÒn B¾c thµnh c«ng . 3. Qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ë ViÖt nam tõ n¨m 1975 ®Õn tr­íc 1986. Mïa xu©n n¨m 1975 víi chiÕn dÞch Hå chÝ minh lÞch sö n­íc ta ®· hoµn toµn gi¶i phãng . §¶ng ta chñ tr­¬ng ®­a c¶ n­íc theo con ®­êng qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa . Tuy nhiªn do qu¸ véi v· trong c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc nªn §¶ng ta ®· m¾c ph¶i mét sè sai lÇm . Nh÷ng sai lÇm lóc nµy lµ : Duy tr× qu¸ l©u c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp , chØ tån t¹i hai h×nh thøc së h÷u lµ tËp thÓ vµ quèc doanh víi c¬ chÕ “xin cho , cÊp ph¸t”. Tõ nh÷ng sai lÇm trªn ®· dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ vÒ kinh tÕ x· héi : C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn vµ l©m vµo t×nh trngj khñng ho¶ng kinh tÕ nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 80 . §iÒu ®ã còng chøng tá r»ng mèi quan hÖ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ kh«ng phï 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hîp . Mét mèi quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé kh«ng thÓ ¸p ®Æt cho mét lùc l­îng s¶n xuÊt thÊp kÐm . §ã chÝnh lµ bµi häc cho §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc . 4. Sù biÓu hiÖn cña mèi quan hÖ tõ n¨m 1986 ®Õn nay §øng tr­íc t×nh h×nh khã kh¨n vµ nh÷ng sai lÇm ®· m¾c ph¶i tr­íc ®ã , ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc khãa VI cña §¶ng céng s¶n ViÖt nam ®· ®­a ra ®­êng lèi ®æi míi ®Êt n­íc . §æi míi kh«ng ph¶i lµ thay ®æi môc tiªu x· héi chñ nghÜa mµ lµ nhËn thøc cho ®óng môc tiªu vµ con ®­êng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta . Chóng ta tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa , ®ã kh«ng ph¶i lµ nh÷ng b­íc ®i tÊt yÕu , hîp quy luËt . Tõ ®ã §¶ng cæng s¶n ViÖt nam ®· quy ®Þnh ra ®­êng lèi chuyÓn tõ m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay . Nã cho phÐp khai th¸c tèt nhÊt c¸c n¨ng lùc s¶n xuÊt trong n­íc , thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng trong n­íc víi quèc tÕ vµ khu vùc , thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh chãng . Trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ , §¶ng kh¼ng ®Þnh kinh tÕ n«ng nghiÖp ®ãng vai trß chñ ®¹o . Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc vÒ mÆt kinh tÕ trong nh÷ng n¨m qua ®· chøng minh ®iÒu ®ã . §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc kho¸ VIII cña §¶ng céng s¶n ViÖt nam nhËn ®Þnh “N­íc ta chuyÓn thêi kú ph¸t triÓn míi , thêi kú thóc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc . . . . . Môc tiªu cña c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ kµ x©y dùng n­íc ta thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt hiÖn ®¹i , c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý , quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . . . “ §¶ng ta cßn kh¼ng ®Þnh : “NÒn c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ t¹o nªn lùc l­îng s¶n xuÊt cÇn thiÕt cho chÕ ®é x· héi míi , th× viÖc ph¸t triÓn nÒn hµnh 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ho¸ nhiÒu thµnh phÇn chÝnh lµ ®Ó x©y dùng hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp . . .” NÒn kinh tÕ hµnh ho¸ nhiÒu thµnh phÇn mµ §n¶g ta chñ tr­¬ng lµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®Þnh h­¬ngs x· héi chñ nghÜa . Do ®ã ph¶i ch¨m lo ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ hîp t¸c , lµm cho nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp thËt sù lµm ¨n cã hiÖu qu¶ , ph¸t huy vai trß chñ ®¹o , cïng víi kinh tÕ hîp t¸c x· phÊn ®Êu dÇn trë thµnh nÒn t¶ng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C - KÕt luËn §¶ng ta ®· vËn dông sù phï hîp cña mèi quan hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt ë n­íc ta hiÖn nay vµ t­¬ng lai . Trong ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh lµ : “X©y dùng n­íc ta thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt hiÖn ®¹i , c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý , quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt , ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao , quèc phßng an ninh v÷ng ch¾c , d©n giµu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng , v¨n minh” Chóng ta ®Òu biÕt r»ng tõ tr­íc tíi nay c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ khuynh h­íng tÊt yÕu cña tÊt c¶ c¸c n­íc . §èi víi n­íc ta , tõ mét nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng , muèn tho¸t khái nghÌo nµn , l¹c hËu vµ nhanh chãng ®¹t ®Õn tr×nh ®é cña mét n­íc ph¸t triÓn th× tÊt yÕu còng ph¶i ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nh­ lµ : “Mét cuéc c¸ch m¹ng toµn diÖn vµ s©u s¾c trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi “. Tr­íc nh÷ng n¨m tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi chóng ta ®· x¸c ®Þnh c«ng nghiÖp ho¸ lµ nhiÖm vô trung t©m cña c¸c thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi . Song vÒ mÆt nhËn thøc chóng ta ®· ®Æt c«ng nghiÖp ho¸ x· héi chñ nghÜa ë vÞ trÝ gÇn nh­ ®èi lËp hoµn toµn víi c«ng nghiÖp ho¸ t­ b¶n chñ nghÜa . Trong lùa chän b­íc ®i ®· cã lóc chóng ta thiªn vÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng , coi ®ã lµ gi¶i ph¸p x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho chñ nghÜa x· héi , nµ kh«ng coi träng ®óng møc viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp nhÑ . C«ng nghiÖp ho¸ còng ®­îc hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n lµ qu¸ tr×ng x©y dùng mét nÒn s¶n xuÊt ®­îc khÝ ho¸ trong tÊt c¶ c¸c nghµnh kinh tÕ quèc d©n. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C«ng nghiÖp ho¸ ph¶i ®i ®«i víi hiÖn ®¹i ho¸ , kÕt hîp nh÷ng b­íc tiÕn tuÇn tù vÒ c«nh nghiÖp víi viÖc tranh thñ c¸c c¬ héi ®i t¾t , ®ãn ®Çu , h×hn thµnh nh÷ng mòi nhän ph¸t triÓn theo tr×nh ®é tiªn tiÕn cña khoa häc c«ng nghÖ thÕ giíi . MÆt kh¸c chóng ta ph¶i chó träng x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn , vËn hµnh theo thÞ tr­êng , cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc vµ theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa . §©y lµ hai nhiÖm vô ®­îc thùc hiÖn ®ång thêi , chóng lu«n t¸c ®éng thóc ®Èy hç trî lÉn nhau cïng ph¸t triÓn . Bëi lÏ “NÕu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ t¹o lªn lùc l­îng s¶n xuÊt cÇn thiÕt cho chÕ ®é x· héi míi , th× viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn chÝnh lµ ®Ó x©y dùng hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp”. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Môc lôc A. Lêi nãi ®Çu..........................................................................................1 B. Néi dung..............................................................................................3 I. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ..................................................................................................................3 1. Lùc l­îng s¶n xuÊt ...............................................................................3 2. Quan hÖ s¶n xuÊt ..................................................................................4 3. Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ....6 II. Sù biÓu hiÖn mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt tõ tr­íc ®Õn nay nãi chung vµ tõ n¨m 1954 ®Õn ë ViÖt Nam ..................................................................................................................8 1. Sù biÓu hiÖn mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt tõ tr­íc ®Õn nay...........................................................................8 2. BiÓu hiÖn cña mèi quan hÖ tõ n¨m 1954 - 1975 ë ViÖt Nam .................11 3. Qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ë ViÖt Nam tõ 1975 - tr­íc 1986 .................13 4. Sù biÓu hiÖn cña mèi quan hÖ tõ 1986 ®Õn nay ......................................13 C. KÕt luËn ..............................................................................................15 17
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1