thơ hồ xuân hương
lượt xem 49
download
Canh khuya văng vẳng trống canh dồn. Trơ cái hồng nhan với nước non. Chén rượu hương đưa, say lại tỉnh, Vừng trăng bóng xế, khuyết chưa tròn. Xuyên ngang mặt đất, rêu từng đám, Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn. Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại, Mảnh tình san sẻ tí con con.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: thơ hồ xuân hương
- KH I TÌNH C MÃI V I NON SÔNG T TÌNH (II) ðêm khuya văng v ng tr ng canh d n Trơ cái h ng nhan v i nư c non. Chén rư u hương ñưa say l i t nh V ng trăng bóng x khuy t chưa tròn, Xiên ngang m t ñ t, rêu t ng ñám ðâm to c chân mây, ñá m y hòn, Ngán n i xuân ñi, xuân l i l i M nh tình san s tí con con. H Xuân Hương “U ng rư u dư i trăng” - m t hình nh không xa l v i các nhà thơ c ñi n ñ i nhà ðư ng – Trung Qu c. ðó cũng là thi li u quen thu c trong các bài thơ ðư ng lu t c a văn h c Trung ñ i nư c ta. Nhưng c nh u ng rư u dư i trăng trong bài “T tình II” (trong chùm 3 bài thơ T tình, mà bài thơ T tình II là tiêu bi u nh t cho bút pháp tr tình cu H Xuân Hương) qu th t l lùng - l lùng ñ n m c ñáng kinh ng c! Chén rư u hương ñưa say l i t nh V ng trăng bóng x khuy t chưa tròn, Hình nh m t ngư i ph n xuân s c, tay cô ñơn nâng chén rư u ngang mày, l ng l ñ c m ñ quên s u, rũ t i… sao mà chua chát, u t ngh n ñ n nao lòng! N a ñêm trăn tr không ng ñư c, l ng l d y, v n l i mái tóc xanh xõa trên g i chi c, ng i câm l ng trong bóng t i vây b a chung quanh mà l ng nghe nh ng ti ng ñêm quen thu c ñ n ñơn ñi u. Trong ñêm v ng tĩnh m ch, càng rõ m n m t nh ng âm thanh văng v ng. Ti ng mõ th m, chuông s u (T tình I), gà gáy, tr ng canh d n (T tình II)… “nghe nh ng ti ng thêm r u rĩ”. ð c ñi ñ c l i câu thơ, ta ng ng hình như còn có ñi u gì g i g m, n gi u ñ ng sau nh ng câu ch . (Không c n s ñăng ñ i trong hai câu th c, vì n sĩ luôn có xu hư ng phá v tính quy ph m c a ðư ng thi). Xưa nay u ng rư u ch ng m y ai ch ñ thư ng th c “hương” như ngư i thư ng hoa c ! Chén rư u Xuân Hương ñưa, nâng lên ñ t xu ng, m i trăng, m i bóng, m i mình, càng u ng l i càng t nh ra, mà chua xót cho thân ph n m nh tình san s ch ng v n tròn như v ng trăng khuy t h tu n ñã x bên song c a. Ch m nh tình thôi l i ph i san s , ch còn tí con con mà cũng ch ng gi ñư c lâu b n. Ch p nh n s chia nhưng ñâu có d ñư c yên b chia s . Th m i bi t ư c mơ h nh phúc gi n ñơn, bình thư ng, dung d sao mà khó l m thay! Nh ng ngư i ph n trong thơ H Xuân Hương – cũng như chính b n thân tác gi - ñ u th t ñ p ñ . ð p ñ o ñ c, ñ p mình vàng vóc ng c và ñ p c tài năng (Thi u n , Tranh t n , Gi ng nư c, Bánh trôi nư c…). Nhưng tài s c c a h không ñư c xã h i ñương th i trân tr ng, và xã h i y ñã ñ y h rơi vào nh ng th m c nh éo le. ðó là nh ng ngư i ph n cam lòng làm l , ñó là nh ng ngư i ph n nh d , c tin ñ n “m nh tình m t kh i thi p xin mang”; ñó còn là nh ng ngư i ph n mà cu c ñ i trái ngang c a h không ch m t l n gi a ñư ng ñ t gánh… Nh ng ngư i ph n y, giàu s c s ng và r t ñ i tài hoa nhưng cu c ñ i l i g p nhi u b t h nh. 1
- Bao nhiêu thân ph n ngang trái ñó như d n h t lên ñôi vai còm cõi c a H Xuân Hương, nh ng n i ni m chua xót y như k t tinh, như ñ ng l i thành nh ng gi t nư c m t - nh ng gi t nư c m t ngh n ngào ch y ngư c vào trong theo nh ng gi t ñ ng, gi t cay, dù r ng c ba bài T tình không h có m t ti ng khóc! Qua di c o thơ ñ l i, ta b t g p m t H Xuân Hương tha thi t yêu ñ i “l ng then t o hóa, m toang ra cho thi u n ñón xuân vào” (câu ñ i). M t Xuân Hương tài hoa, ña tình trong nh ng l i thơ tình t nh thương g i cho Nguy n Du, ngày C n Chánh ði n h c sĩ Nguy n h u làm chánh s ñi tu c ng Trung Hoa “L u nguy t năm canh chi c bóng chong”. Và m t H n sĩ chung th y, ư c ao h n th cùng T n Phong: ðư c l a tài tình cho x ng ñáng Nghìn non muôn nư c cũng tìm theo. Con ngư i tài hoa, ña tình ñ n v y mà b t h nh thay - h ng nhan ña truân – trong ñ i hai l n có ch ng, thì c hai l n ñ u làm l và r i l n lư t hai l n chít khăn sô tr ng ti n ñưa b n ñ i v ch n su i vàng! H Xuân Hương như tr thành m t con nhím b t h nh, xù b lông gai tua tu s c nh n lên ñ t b o v b n thân trư c xã h i b t công không dung n p mình. Nh ng bài thơ ph n kháng quy t li t - nh ng cây gai s c nh n y ñâm th ng vào b m t ñ o ñ c gi c a ch ñ phong ki n ñương th i. N sĩ nén xu ng t n ñáy lòng n i ñau nhân th , g ng gư ng c ng c i khuyên nh ng ch em ñ ng c nh ng lau nư c m t “nín ñi k o th n v i non sông”. Nhà thơ qu c m t ch i văng m ng “chém cha cái ki p l y ch ng chung”, ng o ngh ñ ng c m v i các ch em “không có, nhưng mà có m i ngoan”. Và hơn th n a, Xuân Hương ng ng cao ñ u t nh n mình là l ng lơ, khinh b c “Thèo ñ nh khen ai khéo ñ t tên”… Con ngư i c ng c i như ng y, quy t li t như ng y, trong ñêm thâu canh v ng – không ch m t l n - t m lòng như tr i r ng ra cùng không gian bao la, tâm h n l ng ñ ng bao nhiêu tr ng thái tình c m, tâm lí: oán h n, r u rĩ, gi n (T tình I), bu n, ngao ngán (T tình III), tr v v i b n ngã y u m m v n dĩ cu ngư i ph n ñ r i cu i cùng xót xa thú nh n ngán n i xuân ñi, xuân l i l i… Bao nhiêu n i ni m n ng n ch t ch a trong hai t l i l i! Th i gian như trêu ngươi con ngư i, con t o v n xoay cho mùa xuân c vô tình l ng l ng ñi qua r i ñ n ñà quay tr l i. Mùa xuân c a ñ t tr i thì c vô tư, d ng dưng như th ; còn cái xuân thì c a ñ i ngư i ph n c mãi xa trôi, m t ñi không tr l i. D u b n tính gai góc c a phong cách Xuân Hương không gi u che ñi ñâu ñư c, có lúc l i hi n hi n “ñâm to c”, “xiên ngang”, nhưng rõ ràng T tình là l i than th ñ y chua chát, oán h n cu ngư i ph n nư c ta ñ u th k XIX v thân ph n c a chính mình. M t h n thơ ñ y n tính, ñài các, quý phái như Bà huy n Thanh Quan th t lên “M t m nh tình riêng ta v i ta” thì không có gì l . Nhưng m t nhà thơ quy t li t ph n kháng ch ñ phong ki n b t công, ñ kích sâu cay m i t ng l p th ng tr c a xã h i ñương th i; m t h n thơ ñ y cá tính và b n lĩnh c ng c i như H Xuân Hương l i cũng có lúc tr v v i b n ngã y u m m, hi n d u c a ph n , t thú n i ni m b t l c, y u ñu i c a mình, không che gi u, quanh co, thì qu th t là dũng c m. T tình là m t l i t thú th ng th n, chân th t r t ñáng c m thông, trân tr ng. Và trư c sau, n sĩ Xuân Hương v n là m t h n thơ xù xì, góc c nh – góc c nh c nh ng lúc “quay nhìn vào n i tâm c a mình, ñ i tho i v i lòng mình”. 2
- “H Xuân Hương sáng tác ch y u là ñ tâm s , ñ giãi bày”; nhưng T tình không còn là m nh tình riêng c a n sĩ, mà ñã tr thành kh i tình chung c a các t ng l p ph n b t h nh ñ u th k XIX g i l i cho h u th . Và muôn ñ i v n còn ñó, l i t tình c a H Xuân Hương - m t “Kh i tình c mãi v i non sông”. Nha Trang, 2001 - 2009 duongsuoidau@yahoo.com 3
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương
0 p | 361 | 89
-
Nghị luận bài thơ Tự tình 2 của Hồ Xuân Hương
7 p | 1506 | 85
-
Phân tích và làm rõ ý kiến sau: “Bài thơ Tự tình II vừa nói lên bi kịch duyên phận vừa cho thấy khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương”
3 p | 1762 | 37
-
Văn học Việt Nam thời trung đại- Thơ Hồ Xuân Hương
5 p | 308 | 35
-
Cảm nhận về bài thơ Tự Tình II của Hồ Xuân Hương
9 p | 288 | 20
-
Phân tích bài thơ Tự tình của Hồ Xuân Hương
7 p | 235 | 17
-
Phân tích tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương qua bài thơ Bánh trôi nước và Tự tình II
4 p | 391 | 15
-
Phân tích nỗi lòng của Hồ Xuân Hương qua bài thơ Tự tình II
3 p | 251 | 10
-
Tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài Tự tình 2
12 p | 105 | 8
-
Phân tích thân phận người phụ nữ dưới chế độ phong kiến qua thơ Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương
4 p | 67 | 7
-
Viết đoạn văn so sánh ngôn ngữ thơ Hồ Xuân Hương và thơ bà Huyện Thanh Quan
2 p | 99 | 7
-
Phân tích tiếng nói của người phụ nữ thông qua tác phẩm của Hồ Xuân Hương
5 p | 52 | 7
-
Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ “Tự tình” của Hồ Xuân Hương
3 p | 51 | 7
-
Cảm nhận về bài thơ Tự Tình II của thi sĩ Hồ Xuân Hương
7 p | 73 | 6
-
Cảm nhận của anh chị về nhân vật trữ tình trong bài thơ Tự tình của Hồ Xuân Hương
5 p | 69 | 4
-
Bình luận hai câu thơ: “Ví đây đổi phận làm trai được, Thì sự anh hùng há bấy nhiêu?” (Đề đền Sầm Nghi Đống - Hồ Xuân Hương)
3 p | 47 | 3
-
Bài giảng Ngữ văn 11: Tự tình - Hồ Xuân Hương
12 p | 46 | 3
-
Dàn ý tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài Tự tình 2
4 p | 90 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn