intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thực trạng hành vi sử dụng rượu bia của học sinh trung học phổ thông tại thành phố Hà Nội, năm 2019

Chia sẻ: ViAnkanra2711 ViAnkanra2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

112
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết mô tả thực trạng hành vi sử dụng rượu bia và xác định một số yếu tố liên quan đến hành vi sử dụng rượu bia của học sinh trung học phổ thông tại thành phố Hà Nội, năm 2019. Nghiên cứu cung cấp thêm các bằng chứng về thực trạng SDRB ở học sinh THPT, từ đó nhấn mạnh việc đưa ra các chương trình, chính sách phù hợp giúp cho việc phòng chống tác hại rượu bia ở lứa tuổi vị thành niên.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thực trạng hành vi sử dụng rượu bia của học sinh trung học phổ thông tại thành phố Hà Nội, năm 2019

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers being able to detect some severe signs of diarrhea and ARI was low. Only 6.6% of mothers Thực trạng recognized hành wrinkled vi(14.4 skin signs sử%dụng rượu in urban and bia 2.1% in ruralcủa region,học sinh11trung respectively); % of mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ học phổabout knowledge thông tạiof diarrhea prevention thành phố and ARI HàwasNội, in urban năm better than that of2019 mothers in rural and mountain regions. Nguyễn Hằng Nguyệt Vân1*, Nguyễn Thị Khánh Huyền2, Vũ Thị Thanh Mai1, Phạm Quốc Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. Thành2, Hoàng Văn Minh1, Dương Minh Đức1Tóm tắt Giới thiệu: Sử dụng rượu bia (SDRB) ở lứa tuổi vị thành niên là một trong những vấn đề y tế Taùcộng công c giaû: nổi cộm của nhiều quốc gia trên thế giới. Hành vi sử dụng rượu bia là một trong những 1. nguyên Vieän chính nhân ñaøo taïo gây Y hoïcra döïbạo phoønlực, g vaø Ychấn teá coânthương, g coäng, tröôø các ng Ñaïi hoïckhông bệnh Y Haø Noä lâyi và tử vong sớm. Email: thangtcyt@gmail.com Phương 2. pháp: Nghiên cứu cắt ngang được thực hiện trên 3443 học sinh trung học phổ thông Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá (THPT) nhằm Email: mô tả thực trạng hành vi sử dụng rượu bia của học sinh THPT tại Thành phố Hà longmoh@yahoo.com Nội3.năm 2019 CNYTCC4thôngnaêmqua hoïc bảng hỏi Vieä 2015-2016, tự điền. n ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com Kết quả: 52,7% học sinh tham gia nghiên cứu đã từng SDRB, 36,3% học sinh tham gia nghiên 4. Boä Y teá cứu từng Email: sử dụng rượu bia trước năm dducthien@yahoo.com, 13 tuổi, 31% học sinh SDRB trong 30 ngày qua. Nam giới, trantuananh2000@yahoo.com sống ở nội thành và có người thân/bạn bè uống rượu bia là những yếu tố nguy cơ có thể làm tăng tỷ lệ SDRB ở vị thành niên. Kết luận: Nghiên cứu cung cấp thêm các bằng chứng về thực trạng SDRB ở học sinh THPT, từ đó nhấn mạnh việc đưa ra các chương trình, chính sách phù hợp giúp cho việc phòng chống tác hại rượu bia ở lứa tuổi vị thành niên. 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò Từ khoá: sử dụng rượu bia, học sinh, vị thành niên, phuøHàhôïNội p vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu Prevalence of alcohol use behavior among high school chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc students in Hanoi capital, Vietnam, 2019 tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 Nguyen vôù i töû vong Hang chungNguyet [1], [4].Van Tyû leä ,maé 1* Nguyen Thi Khanh c vaø töû vong cuûa Huyen tænh: 2 , Vu Thị Hoøa Bình, Thanh Haø Tónh Mai vaø Kieâ 1 , Pham n Giang, ñaïiQuoc dieän cho hai beä n h 1 naøy raát cao nhöng hoaø1n toaøn coù theå haïn cheá 1 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. Thanh , Hoang Van Minh , Duong Minh Duc Abstract baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh vaø xöû lí kòpAdolescent Abstract: thôøi khi bò beä nh. Ñeå use alcohol phoønisg one choánofg beä thenh,prominent 2.2.public Ñoái töôï ng nghieâ health n cöùu of many countries problems ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng around the world. Alcohol use is one of the main causes of violence, trauma, non-communicable phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. diseases, lyù khi treû bòand maécpremature beänh ñeå giaûdeath. m tyû leä maéc vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi Methods: “Kieá n thöùc Acuûcross-sectional a caùc baø meï coù study con döôù was i 5 conducted tuoåi veà 5on tuoå3443 high i, coù tinh thaàschool n minh maãstudents to describe n, töï nguyeä n, hôïp taùcthe traû phoø ng choángoftieâalcohol prevalence u chaûy vaø nhieã use m khuaå among n hoâschool high haáp caápstudents lôøi phoû innHanoi g vaán. capital, Vietnam in 2019 through tính ôû treû emquestionnaire. a self-filled taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà The Results: phoønprevalence g choáng tieâuofchaû y vaø ever having nhieãm khuaåalcohol drunk n hoaëcwaskhoâ52.7%. ng coù maë t taïi hoä gia Besides, 36.3%ñìnhoftrong thôøi gian students had hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù their first drink before 13-year-old, 31% of students used alcohol during the past 30 days. Male, 14 50 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoû 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng living innurban g vaán. areas, and having family members or friends who drink alcohol were risk factors sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø for an increase in adolescent alcohol use. 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang nhaäp baèng phaàn meàm Epidata 3.1, xöû lyù thoáng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä Conclusions: The study provides more evidences %, onthoá thengprevalence keâ suy luaän of vôùialcohol use2.among high kieåm ñònh 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu school students, thereby emphasizing the implementation of appropriate interventions and policies 2.4.1. for the Côõ maãu of alcohol harm in adolescents. prevention 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Keywords: Söû duïng alcohol coâng thöùcuse, tínhstudents, adolescents, côõ maãu cho moät tyû leä ñeåHanoi phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc Tác giả: p 1 P ñích nghieân cöùu. N Z2 x 2 T ng ạ h c Y1 tế 2 công pxcộng 3. Keát quaû 2 VôùinZ = 1,96 n ố(öùng vôù c i h= 0,05),phát t [3], p = 0,37 n = 0,14 tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø 1. choái vấn Đặt traû lôøiđề , cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con ết 3.1. Kieán thöù t c cuûaốcbaøgmeï veàTcaùch cho treû aên/ th nh n n döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy S ng S ột t ng nh ng t n 200 S Y g n 0 n 2.4.2. Caùch choïn maãu: 6,5 n th nh th ế n n t ng ộ t n tế công cộng n cộ t n thế g Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn Th thống t n thế g c h ng t 25 ng , t ng 0 n g ng Giaic ñoaï n 1: moã ng i mieà n choï n ngaã u nhieâ n h ng n 1 tænh: n g 5n h ng 60,5 n Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân 22 n th nh th ế n n t ng 5 T ng t Mieà Giang- ng mnNam; t ng g t nh t các h c nh, nh n c n ng t n ghế nh t ng 2 Th nh n, h át h nh c h h c nh ph Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao thông tbuù nñuùcng khitạ bò tieâut chaûy phaânStheo S ñòa ch döth thống c t ch c tế thế g n goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù 20 t h (n=409) c nh t ng ng g áng khaên6,(mieà t n nuùT 5 o): toå i/haûi ñaû t ng 9 xaõ các ; ốc g t n thế g S ộng t 0, 2 h ng tNhaä 52, n n 80% n xeùt: Gaà 20 baø meïống c nn thöù,c ñuùng veà coù kieá Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caù n ch cho20 treû paên/buù 0,005khi bò6 tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû T th nh th ế n n t c ống ,t th th ng con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau n ñoù löïa choïnccaùctác hoä gia ộngñình t tieácp ctheo, ếntheoc t ungchaûy chieám tyû leäc cao bò tieâ ng nhaá t tng ố c sau vôùi 83,9%, 60 ñoù phöông h t phaùthp laøn,“coåncg lieà h n coåthng”. ch t hộ nh ñeántmieàn nuùitvaøng thaáp nhaá t t ng laø ôûnnoânggthoân cvôùi 74,3%. g p th nh Baûnngn 1. gLyù do 22 5 khoâng cho , hông treû aên buù c ng khi bình thöôø c bòộ 2.5.tích h c tphaù Phöông p p, kyõ, thuaä ạ t thuc, tthaäpnạn soá lieäuch n ống n tieâ u chaû y (n=409) n t n Các ng ch ng h h c th ng 3 T nh n, nh ốc g , ết Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø ch th ch c nThaønống h Noâột ng Mieàng n nuùi t Toå nh ng h át các t ng h c ch th T t thò thoân chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Noäi dung p ng t t ,t cn 5t c ng c th n g % ncác%ng n c% n h% Phöông20 phaù 5, p thu án thaä g álieäu: Ñieà p soá ngu tra vieâ ốngn c i khaù h c khuyeâ . n 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 3 ánh Ngöôø phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. 0,006 c c n th ốc S 5 ốc g Ch Sôïhtreû beänh naë , ng ố 5 3,6 17 12,1 th nh th ế11 n8,5n 33 8,1 t , theâm Sai t nsoá 60 vaø khoáhngccheánh nh: Sai sai soá c soá ộ tdo ngöôø t i 5cung6 h nh ng ng c á ộng caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình t ch th h c nh c ng ống ng c ng g t ng ộ ột t ng các cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng c c mn trong nghieä t nggiaontieáp. Sau, khi keá 5 t thuùtc phoû ngntháng g vaán, th nnh vaá chophố raèngphát treû bòt naënng theâ nhm tế neáu tieáp hộ tuïc chonaên/buù ñieàu tra vieân kieåm ng tra th laïi phieá ng u ngay n .ñeå khoâ ng boû bình c n thöôø c,nng, trong t ñoù ng, ngöôø h i daâcn ôû noâng ng thoâng n chieá ông m soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh Tạ t thôøi ,phaù thuùc ñeå kòp t nh t nạng t hieä S vaø boå sung sai soá ng kòp thôøic. thò. ng Coù 1,7%n ngöôø c t i khoâ t ng cho treû h aêcn/buù c bình nh tthöôø t ng ng c t ng nh nh t ng nh ng n Th do 6 ngöôø ng i khaù nhc khuyeâ tế c n.cSöïnkhaùc bieät naøy ,coù yù cnghóa t TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 5
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | h mothers h nh being able ngto detect somet nsevere nh signs h cof diarrhea t chố andph ARI ng wasn,low. c Only 6.6% c n thof ết mothers ch recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of nhmothers p 0,recognized p 2 c of dyspnea signs các t (25.9 ng th%ộc in urbanạ and h nh n ngh n c region). 1.5% in mountainous p Mothers’0h c knowledge th nh phố about ộ prevention ánh g áofhdiarrhea nh ng and ARI c in urban nh was better ngh than n cthat of mothers ng in phruralngand pháp mountain regions. t c h c t th nh n n c n ch n c nộ th nh ng ạ th nh n n th ếtKeywords: ph h Diarrhea, p c t under acute respiratory infections, knowledge, ng c 5-year-old n t child. c n h ng 550 h c gh n c n c th c h n t n nh h c nh T T gh n c t ến h nh t n 5 n/ nh T T tạ T ộ ct 1) Mô h n c ch n ng nh n 2 nộ th nh Taùc giaû tả thực : trạng sử dụng rượu bia và 2) Xác định ng ạ th nh một1.số yếu Vieätố n ñaøliên o taïo quan Y hoïc döï đếnphoøhành ng vaø Yviteá sử coângdụng coäng, tröôøCác ng Ñaïci hoïc Y Haø Noätạ i c ch n ng nh n Email: thangtcyt@gmail.com rượu bia ở học sinh THPT tại thành phố Hà th ph ng pháp ng nh n h thống t nh 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Nội, năm Email: 2019.longmoh@yahoo.com ách t n 5 n n/h n c ch n, 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc ngh döï phoønng vaø c Y teá coângchcoänng, tröôø ng ng Ñaï nhi hoïnc Y Haø Noä ạ i h nh 2. Phương pháp nghiên cứu Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.comt ng công p, n p, t ng t gá c 2.1.4.Đối tượng Boä Y teánghiên cứu: th ng n t ng n n/h n Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com c nh ng th h c các c tạ h C C t ng ng h ng 0 p T Tt n n th nh phố ộ n 20 t ng nh ốc ột p h ng 0 tạ 5 c tạ h T T h , Tiêu chuẩn lựa chọn: 1) T C ng th h c ch ng tô ch n t ng 6 p ph n p 0 ến p 2 tạ các c tạ th ộc h 2 p/ hố Tạ t ng, các p c ch n T T, c th t ng công p, n p, h c 1. Ñaët vaán ñeà th m 2014. naê ph Töøng ñoù pháp ng ñöanh coù theå n ph ra moä t soá nkhuyeá t ng,n nghò T ng t gá c th ng n T phuø t nghôïp vaøộto coâhố ng taùcptruyeà Tạ n thoântg ng phoøcng choá 2 npg th ộc Tieâu chaûn y vaøc nhieãSm khuaån hoâThaáp caápộôû,treû 2 em c caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laø hai t tạbeänthh coù tyû leä maéc vaøt töû vong caong nhaáth t ôû nhöõgng hieäncnay. ch n th ph ng pháp ng nh n nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu n T n ộ h c nh t ng p c c ng chaû c yprathông y xaû t n döôù ôû treû em ch i 2nghtuoåi, nbình c quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu th g ngh n c T h c nh th 5 2.2.tuoåiThiết moãi naêkế m maé c töø 0,8-2,2 nghiên ñôït tieâu chaû cứu: Nghiên cứuy, öôù cắtc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. g 2.1. ngh Ñòa n cñieåm vaø thôø ạt i gian nghieân cöùu ngang Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so 2.5.Nghieâ Phương pháp thu thập số liệu n cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: gh HoønacBình, Haø Tónh ng vaøộ Kieâ côngn Giang, c Y ñaïi dieä th n cho hai Th beängh naø n yngh raát cao n nhöng c Thoaøtháng n toaøn coù 0 theå /20haïn cheá ến 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh h S nc S t Y SS tháng 05/2020 2.2. vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, c chÑoáintöôï h ng cnghieâTn cöù ngu t ph ng chống ngöôøi daân noùi chung 5 t vaøngngöôø T i chaê ng mhsoùcc treû ph noùithông rieâng nh t t c c ch ng t ếng t 2 phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. lyùTkhi T tạ maé treû bò 5 c beänn/h n,m tyû leä maé h ñeå giaû ộ cC vaø töû vong., ch n g c T ng ạ h c Y tế công cộng Chính n vì ếlyù do , Chñoù, chuù ng ng toâ, i thöï ốcc hieän nghieâ S cnScöùnu: CácTieâu chuaåhôngn löïathống choïn: nhLaø caù t chbaø meï ch coù th cont döôùci “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû 2.4.nCỡ phoø mẫu, g choá cách ng tieâ chọn u chaû y vaømẫu nhieãm vàkhuaå tiêunchuẩn hoâ haápmẫu caáp th n lôøi phoûng vaán. ột ch n g th c nh tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi ngh n c ộ công c c th ngh t n Công th c tính c ột t c áp ng muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaå h ng 0 ố t ng n loaïi tröø: Tinh thaàn khoâ c ch nh n g minh maã n t tuoå 5 ngi ngh veà phoønncg choánng tieâCu chaûy vaø tố nhieã th m khuaånc hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ nhn cöùut hoaë ng c khoângng töï nguyeän, hôïpS taùc trong quaù tínhhaáp ôû 5treû6em ng taïi moät soá vuøt ng/mieà 0 n Vieä ố tt Nam ng nghieâ 14 52 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng ttrình ng phoû ốngng vaá n. t ột ít nh / cốc t ng ít c khi sau th thu nh phố ộ mCtra, laøm saï thaäp ñöôïc kieå , Ch ch, maõnghoaù vaø, nh 2.3. t ng Thieát tkeá ng c nộccöùu: Moâ taû caét ngang nghieâ nhaäpnbaèngế phaà , n meà ốcm EpidataS3.1, c Sxöûnlyù thoá h nng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä c th th p ố ng á tính tạ các ố n h n c ch n th t n 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. t ng h c ộ công c c th ết ế t n h n h n tạ c th nh phố ộ , n n2.4.1. t ng Côõ maãut t Cán ộ t 2.7.TÑaïoth ñöùc gnghieân ngh cöùu: nNghieâ c nc cöù ngu ñöôïc tieán haø ph n th t n h döôù i söï chaá p thuaä 2 h c nh c n cuûa chínhn nộ thn ñòa quyeà nh t hSöû duï ngng coânnhg thöù c c nh th c h n t ộc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân hxaùc ñònh t n soá áhoä gia tínhñình coù baø h meï c coù nhcon t döôù c i p5 tuoåộti: cöùu hvaøcñoáinh töôïcng nghieâ các hn cöùun. ng Thoânạg th tin nh ñöôïct hoaø ngn á tính t ộc h ộc p Cán ộ toaø ngn baûo maä2 t vaø2 keá6t quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc p 1 P ñích nghieân cöùu. th t h t N, g Z thích 2 x t ng2 á t nh h c Bảng 3.1. Thông tin chung của ĐTNC chia 1 px nh t c ộc 2 t Cán ộ t theo3.Quận/Huyện Keát quaû (n=3443) t Vôùi Z = 1,96 (öù các hi c = 0,05), ng vôù nh hp = n0,37th[3],n = 0,14 g Huyện tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø Quận ết choái traû lôøi, cuoá t i cuøng côõhmaãhu laøn409 thhoänh, ngcoùth gia ñình con 3.1. Kieán thöù c cuûnội a baø meïngoại veà caùch choTổng treû aên/ döôùt i 5 tuoå ố i. ng c h cg n t Đặc buù ñuùnđiểm g khi bò tieâ u chaûy thành thành t Caùch choï 2.4.2. g n maãu: n % n % n % Choï 2.6.nPhân maãu nhieà tíchu số giailiệu ñoaïn T ng 2 ,5 2 6 6 ,5 00 Giai ñoaïn h 1: moãi cmieàn choï ạch n ngaã th u nhieân 1ph tænh: n Loại trường Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân Công p , 005 ,5 65 , tích ng ph n St t ph n n 0 Giang- Mieàm Nam; n p 5 ,2 62 0, 0 0, Các ph n tích c th c h n g h n tích HìnhT1. Kieán thöùc cuûa baø 2, meï 2veà caùch cho , treû20 aên/ 2,2 Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao thống ô t thông t n ch ng, ph n tích thống buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù Khối lớp (n=409) khaên (mieàn n nuùcác ế o):tốtoång n9 xaõ; n i/haûi ñaû h nh hốNhaä0n xeùt: Gaàn 80% ,5 5, baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà , ng t n ph n tích h Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caùhố 55 khi ,bò tieâu chaûy, ,6 ch cho treû aên/buù tyû leä baø6 meï ,5ôû g döôù con t ci 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû06 hố 2 2 2, 6 6 0, buù/aên 0, khi tieâ 2.7. u, Đạo sau ñoù đứclöïanghiên choïn caùccứu hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leäGiới cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø62 thaáp nhaá , t laø,05 ôû noâng thoân vôù 50,0 6 i 674,3%.,0 gh n c c thông hộ ng ạ 6 ng cho Baûng 1. Lyù do khoâ 52,treû aê05 50,0thöôøn5g khi n buù bình 5 bò,0 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu c c T ng ạ h c Y tế công cộng th tieâu chaû Điểmy (n=409) trung bình học tập ết coânh Boä ố: Phieá ng cuï 00/20u phoû/YTCC ng vaán ñöôïc xaâty döïncg vaø h T ng nh 6Thaø thò nh , Noâ ng Mieàn nuùi Toång thoân 5 25,5 622 20, chænh söû a sau khi t n h th th p ố coù thöû nghieä m taï i Thaï c h Thaát, Haø Noä i. Noäi dung p há n0 % 6 , n % 6 n 6 %, n 26 % 6 , Phöông thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân 21 0,7 ,0 22 2,6 , 3. Kết quả phaù p thucứu nghiên Ngöôøi khaùc khuyeân 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Sôï treû beäạnh tnaëngng,5 h 3,6c 17 nh 12,1ng 11 th8,5 h33 c8,1tạ 0,006 các 3.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu theâm Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung t ng á c th ng n T ch ế caápng t boû thoâng tin nhsoùt hoaëcác c sai thöïnh c coá tình c teá,nñeå hhaïn t Nhaä n xeùtt: Veà lyù ít nh 20doốkhoâ t ngngcho h treû 2,2 aên buù tbình ng cheá h c saic soácác , ñieàu T tra vieâ C chn ñöôïth c taäp huaánn kyõ nộ, coùthkinh nh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng ố ố t ng th g , t ếp th h c nh nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù h n ng ạ th nh c ộ T ng ố ố th ộcthöôø cácng,t trong ngñoù, nngöôøpi ch ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình daânếôû noâ gngn thoâ/ n chieá 0m t t thoâ soù ng nthg tin.gGiaùm saùngh t vieânn kieå c m tra phieáhu khi c keá nht tyûốleät caongnhaá h t vôùi 12,1%, 0, gaá p gaàn 4 laàn so vôùi thaø nh thuùng c ñeåh kòp c thôøpi phaù 0 t hieä ến n sai p soá2vaøthboåộcsung5 kòp t thôø ngi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng T ngöôøni khaùc khuyeâ do n n. Söï c ph khaùnc bieätt naøyng coù yùố nghóa th ộc 2 n nộ th nh h n ng ạ th nh TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 5
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | t ngmothers các being n/h ablentoc detect ng nhsome t severe ng cácsigns hố of diarrhea / n and h cARInh wasc low. S Onlyt6.6% ng of0mothers ng recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of p mothers T ngrecognized t , t h c of nh signs th (25.9 dyspnea g % in urban t ng andngh 1.5%ninc mountainous h hregion). c nh Mothers’ c h c c nghknowledge n c caboutng phprevention n of diarrhea t ng cácand ARI hố in urban t ngwasnh better c ngthan that nhof mothers c t in rural S and n mountain regions. p c hác t nh h h c nh p 2 ch ng S t ng 0 ng c nh t ch ếKeywords: th p h nDiarrhea, h acute ng respiratory c infections, cc knowledge, Bảng 3.2.under Hành5-year-old child. vi sử dụng rượu bia theo đặc các ố t ng c ph n hông g điểm của học sinh THPT tham gia nghiên cứu các t ng tạ các n nộ th nh các t ng Có th ộcTaùchgiaû: n ng ạ th nh C th , t h c nh Từng Có SDRB c h1. c Vieä c tn ñaøng nhhoïch o taïo Y c döïếphoøntg vaøhY teá n coâ/ng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Đặc Từng SDRB SDRB trong t ng th Email: ộc cácthangtcyt@gmail.com h n ng ạ th nh c h n điểm SDRB dưới tại 30 g n2.g p 2Cuïc phoøng choá t ng HIV/AIDS n h– Boä c Ynh teá th ộc Email: longmoh@yahoo.com 13 tuổi trường ngày 6 t ng các n nộ th nh 25,5 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noä quai , T h c nh c h c c g các Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com n nộ th nhteá c ng c h n các h n Chung 4.Boä Y Email: ng ạ th nh dducthien@yahoo.com, ,0 2,6 T ng trantuananh2000@yahoo.com 6 65 66 3.2. Thực trạng sử dụng rượu bia ở học sinh 5 65 6 2 THPT tại TP. Hà Nội n 52, 6, , ,0 nh ng th c c Giới T C c ô t t ng ng 2 C 5 5 6 2 1. Ñaë T C t ng St vaá n ñeà t c t ng ống ít nh t naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò phuø hôïp vaø56, o coâng taùc 5, truyeàn thoâ,ng phoøng choá , ng ộtTieâu chaûy/ vaø cốcnhieãmt khuaå ng nít hoâ nhhaát p caá ngp ôû treû t emng caùc beänh nhieã56 m khuaån cho2 treû em22 trong giai0ñoaïn laø c hai ộc beän,h ch coù tyû ế leätmaéc vaø 52,töû vongt cao ng nhaá t nt ôû nhöõ ộ nốg hieän nay. , ,5 5, 25, nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu t ng ngh n c T t ng ống chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùLoại trường p nghieâ n cöùu n i moã 5 tuoå c i naêh mn maé56, c töø 0,8-2,2 ñôïnt tieâu ,chaûy, öôù Cc Công 0 6 6 0 20 tính 6, haønhg naê c m nhcoù 1100 th tröôø g ngngh hôïp töû n cvongt[6], ng[5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 p 5 ,2 ,0 5, 2 ,0 ng t cn t T ng ngh n laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so n n cöù5u ñöôïc thöïc hieän vaøo2 naêm 201422taïi 3 Nghieâ c i töûc vong vôù chchung ng tô[1], , t [4]. Tyû t ngleä maéống c vaøhết ột cốc töû vong cuûa tænh: Hoø p a Bình,, Haø Tónh2 vaø , Kieân Giang, ,2 ñaïi dieä,5n cho hai ,beänh naøt yng raát cao n th nhöng hoaø ột n toaø n coù theå h c nh chaï n cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. 222 5 baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh T vaøhốxöû lí kòp p thôø 2 i5khi,0bò beänống h. Ñeånh phoøng hchoánng beänh, 2.2. Ñoái52, 2 ,2 töôïng nghieâ n cöùu , , ngöôø hố i daâpn noù0i chung,0 vaø ngöôøT i chaêm soùcng treû noùi rieâng Khối lớp phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. tạ t ng h c ng ạ th nh c h n nộ lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. hố 5 252 22 2 th nh vì ,0 Chính lyù do ñoù, chuù 5,5ng toâ,i thöï t c hieängn nghieâ n np cöù c u: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi 0 ,0 ,2 , 25,6 “Kieá h n tn thöùng c cuû a caùc pbaø meï công g ácoù con c thdöôùing 5 tuoåi veà n 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp hống vaán625 lôøi phoû . 2 6 2 tính T ôû ttreûngemS taïi moätt soángvuøn0g/mieà ng n VieätcNam”, T vôùCi 52, , , , muïc tieâ ,0 u moâ taû ángkieá n thöù c cuû a h n, tcaù c baø meï n g tdöôù coù con ngi Tieâ n loaïi tröø: Tinh thaàn 22 hố u chuaå606 khoâng minh 0maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâạnh haápt ôû ng treû nh em taïi nmoägt soá ,vuøncg/mieàtncVieä t t Nam h n nghieâ2n cöùu hoaë 5 ,0c khoâng2töï,2nguyeän6, ,6 quaù , hôïp taùc trong 514 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûng vaán. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng Có sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ Có hoaù vaø 2.3. Thieát keá nghieâTừng n cöùu: Moâ taûCó caét ngang nhaäp baèng phaàn meàm Epidata 3.1, xöû lyù thoáng keâ SDRB Từng Có SDRB baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä Đặc Từng SDRB trong SDRB trong u vaø caùcSDRB %,Đặc thoáng keâTừng SDRB suy luaän vôù i kieåm ñònh . 2 2.4. Côõ maã h choïn maãu điểm SDRB dưới tại 30 điểm SDRB dưới tại 30 2.4.1. Côõ maãu 13 tuổi trường 2.7. Ñaïo ñöùc nghieâ13 ntuổi cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc ngày trường ngày tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa qua Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn qua nghieân xaùc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: cöùuTính vaø ñoá t i ng töôïnnh g nghieâ t nngcöùu. Thoâng ng tin ñöôïc hoaøn Điểm TB học tập toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc T ng 55 p 1 P ñíchS nghieânScöùu. ng , ạ N Z 2 05 x nh 5 , 1 2 2 ,5 px , 2 0,6 ng 3. Keát quaû Vôùi Z = 1,9602 (öùng vôùi = 5 0,05), p = 20,37 [3], = 0,14 3.3. Một số yếu tố liên quan đến hành vi sử há tính ñöôïc 5N = 334. Döï phoø ,0 , ng khoaûn5,g 20% ñoái töôï 26,2ng töø dụng rượu bia ở học sinh THPT tại Hà Nội 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con döôùi 5 tuoåi.2 0 0 buù ng ñuùng khi t bònhtieâu chaûết y ph n tích c ô ,6 2, , ,0 h nh h g tc ến th h n các ế 2.4.2. Caùch choïn maãu: Choïn maãu nhieàu giai Khu ñoaïn vực tố n n n t h nh t ng ng ộ 5 20 h c nh T T th g ngh n c Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Hoøa Bình-mieà th nh 5 n,6Baéc, Haø5,Tónh – Mieà5,5n Trung2vaø,5Kieân Các ế tố ng c n nt cc nh Giang- Mieàm Nam; ng h c nh T T nam giới, g ạ 02 00 2 0 thGiai nh ñoaïn 2: , moãi tænh 2 , choïn ngaã,0 , bao Hìnhc 1.phép Kieánuống rượu thöùc cuû biaveàtại a baø meï caùnhà, ch chongười treû aên/chăm u nhieân 3 xaõ buù ñuùnrượu sóc có uống g khi bò tieâucó bia, chaû bạn y phaâ bèn có theouống ñòa dörượu goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù Được phép uống rượu/bia tại nhà (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; và sống ở nội thành. 2 6 Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà hông Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû , 2 , , 2 , con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau ñoù löï0a choïn caùc 65 hoä gia ñình0tieáp theo, 20 theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù C phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. 6,6 5, 6, 2, Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5.Người Phöông phaùpsóc chăm , kyõ thuaä t thu rượu có uống thaäp soá bialieäu tieâu chaûy (n=409) 60: Phieáu phoûng vaán ñöôï Boä coâng cuï 0c xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång hông thò thoân chænh söûa sau khi , coù thöû nghieä 2 , m taï i Thaï ,2ch Thaát, Haø, Noäi. Noäi dung p n % n % n % n % 2 0 5 CPhöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröï 5 c, tieáp caùc 0, baø meï coù 5, con döôùi 52tuoå , i. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 theâm Sai soá vaøBạn khoánbè có sai g cheá uống soá:rượu Sai soábia do ngöôøi cung caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình 65 22 2 cheáhông sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nghieäm trong giao,6 tieáp. Sau ,6 khi keá6,t thuùc phoû2ng, vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùt C 56 50 22 thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh 65,2 thuùc ñeå kòp thôø i phaùt hieän, sai soá vaø,boå sung kòp 2, thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 55
  7. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers Bảng being 3.3. Mô ablehồi hình to detect some severe quy logistic signs yếu thể hiện of diarrhea tố liên and quanARIvới was low. Only Hành vi sử6.6% dụngof rượu mothers bia ở recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of họcmothers sinh THPT recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ knowledge about prevention of diarrhea and ARI in urban was better 95% than that CI of mothers in ruralpand Hệ số hồi mountain regions. Biến độc lập SE quy (B) Thấp Cao Keywords: / Diarrhea, acute respiratory 0, 65 infections, 0,0 knowledge,0,52 under 5-year-old child. 0,20 0,000 Loại trường (Công lập) n c giaû Taù p: 0,06 0,0 0, 0,25 0,526 1.T Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøn0,060 g vaø Y teá coâng coän0, g, tröôøng Ñaïi hoïc 0,2 Y Haø0Noäi 0, 2 0,665 Email: thangtcyt@gmail.com hố hố 0 2. hố Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS0,0 – Boä Y teá 0,0 0,226 0 6 0, 5 Email: longmoh@yahoo.com hố 2 0, 6 0, 02 0,0 5 0, 6 0,25 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Điểm trung Email: vietanhmsg1@gmail.com, bình học tập (Trung bình) dinhminhnb01@gmail.com 4. Boä Y teá há 0, 62 0, 0 0, 5 0,050 0, Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com 0, 2 0, 0,6 0,050 0,02 c ph p ống / , 2 0,0 , 00 ,6 0,000 tạ nh hông/C g ch cc ống 0, 56 0,0 6 0, 0,52 0,000 hông/C 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò ạn c ống phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ0, hông/C 0,0 haáp caáp ôû treû em caùc beänh 0,5 nhieãm khuaån cho0, treû 0 em trong0,000 giai ñoaïn laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. nöôùhc ñangc phaùột trieå thn.nh/ ÔÛ nöôùc ta, 80% 0, töû22vong do tieâ0,0 u 0, 0, 0,000 chaûgy xaû ạ ythra nh ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu 5 tuoå nhi moãi naêmánh maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Veà NKHH,p 0,0trung , bình p 0,05, moãi naêm p moä0, t ñöùa treû maéc 4-9 laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 4. vôùiBàn luận töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh:cHoøa Bình, T Haø t ng Tónhngh n nc Giang, vaø Kieâ c ñaïch ngn cho i dieä tô hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieà n c h n nh Baéc , Trung, Nam t cuûa Vieä ốngt Nam. t ng T ngngcaùngh baè ch chuûn ñoä c ng cphoønch ngnhtôtaùc, tnhaân gaâ g traù h yc beänhnh vaø t ng xöûSlí kòp thôø chi ếkhi bòt beän52, h. Ñeå phoøt ng ng choá t ng beä ộ nốh, T 2.2.t Ñoái töôïng nghieâ S Yn cöùnu 200 , ngöôø t ngi daâ n noùinchung ngh c vaø T ngöôøi chaê t ng m soùống c treû noùi rieâng S Y 2 n 200 ,5 5 T n c ng c phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. h n h át h nh c h h c nh lyù nkhi treû c bò hmaénc beä 56,nh ñeå giaûm tyûnleä maéc, vaø töû vong.T Chính S vìn lyù do g nñoùt, chuù ngng toâi ngthöïc hieän nghieâ th nhn ncöùun: ph Tieâthông t nnlöïca choï u chuaå tạn: Laø tcaùc baø meïScoùScon döôù ti “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoå h ic, coùnh tinh thaà t nngminh maãng n, töï nguyeä52, n, hôïp taùnc traû t ng t 20 tạ 60, phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp c h n lôøi phoûng vaán. tính ôû treûTemttaïing t nng/mieà20 moät soá vuø 5 tạt Nam”, n Vieä Thá vôùni 20 , n 20 6 S hác t muïSc tieâu moâ taû kieá n các ngh n c t cthöù c cuû a caù c baø meï coù conthdöôù nhi n Tieâc uthchuaån loaïihác Tinh thaàn khoânn,g ch tröø:nh minh n maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaë h c khoâ ng coù ộ công c maët taïi ng hoä cgia ñình ngh trong nthôø c i gian n nhaáp ôûthtreû hoâ nhemn taïn itạmoät soá t vuøng/mieà , cn ống Vieät Nam, nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 14 56 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  8. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trìnhthphoû 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng C , tng ng vaánngh . n c c ch ng tô t phạ sau khi hthunh thaächính p ñöôïc tkieång m tra,nh laøm saïcch,g maõ hoaù thôngvaø S 2.3. cThieánt keá nghieâ h c n cöùnhu:c Moâ n ctaû caéht ngang n 0 nhaäpngbaènộg phaàn meà ngm Epidata t nh3.1, chế xöû lyù t thoáống keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä ph n t n h c nh c h át các h nh phạ nh án ch 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. S S 20 6, ,t n n h c nh t t T , c n ph t ếp t c c ng c Côõ 2.4.1. h maã n u h át S S c t ến th c2.7. h nÑaïngh t c nhcöùu: Nghieâ o ñöùc nghieâ cácnchính áchc cöùu ñöôï h nh c ng n 6 ết n c th g tieá n n haøn h döôù i ạ ộ ph n Tsöï chaáp thuaänth nh n n ác nhñòan cuûa chính quyeà n Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân h soááthoä gia xaùc ñònh S ñình S t coù ếnbaø h meï nh coù t conn döôù T i C5 tuoåi: cöùng t i töôïnng u vaø ñoá g nghieân cöùu. Thoâtạngntin h ñöôïcc hoaø t n g c h c nh p , , 0, 2, n n c toaø C nngbaûo maät vaø n hkeát quaû ngchæ hộñöôïc ch söû duï p nnh g cho n muïc th h nh p 1 P ñích nghieâ n cöùu . N ng Z2 x th p h n nh 2 ống c ng t, ng nh ng h c nh p th p h n2 T px 1 ng ngh n c c ế 3.tốKeá n t quaû tác ộng g t ng h nh ống ch Vôù ngi tô Z =,1,96t (öùtng ng vôùi ống hếtp =ột = 0,05), 0,37cốc[3], =, 0,14 c T th nh n n t ngtính nñöôïthc N = 334. ộ t Döï phoønghkhoaû c ngnh 20% c ñoái töôï hống töø p ột Kieá ố nếthöùtốc cuûan baø meï n veà ếncaù h cnh choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. h cho treû aênng / 2 döôù 5 i,05 tuoåi. ống nh h n hố p 0 buù ñuùng khihbòctieâunh, chaû y nh ngh n c c ng ch ,0 n g c ng c S c h n nh 2.4.2. Caùch choïn maãu: Choï C n 6, maãu nhieà h cu giai nhñoaï thn g ngh n c c n g ,0 n cạnh , t h c nh ch ng tô t ng ng t cn t ng ngh n c ng n nộ Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: t a ,Bình-mieà Hoø t n n Baé th cp, Haø h nTónh – Mieàết n Trungtạvaø Kieâ h n th nh c h n ng ạ th nh, ết n Giang- át S Mieà m Nam; , S 20 S S 20 52, hông ph h p th c t ạng ng 6 T Giaitñoaï ngnS2: moãi tænht ng 0 ng c T Hình ng 1.ạ Kieá thn nh/ thöùc nông cuûa baøthôn meï veàth caùchng cho treû aêhn/ n choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ,0 noâ,ngc thoâhn, thaø n nh thòh (thò traá át nY/phöôøSS ng)tạvaø khoù ph ến h n th nh th t ết (n=409) khaê 2 n, (mieàn, nuù c i/haûhi ñaû n otạ): toå Tháng 9 xaõn ; 22,2 , ngh n c c ch ng tô c ng h n t n t ng Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà c Giai h n ñoaï nh n 3: moãi xaõ ộtchoïốn ngh 46 hoän gia c ñình coùt caùcng h cho treûcácaênngh n bò /buù khi c tieâtu chaûcy, tyû leä chbaø meïg ôû con döôù nhi 5 tuoåh i, choïátn ngaã S u Snhieâ 20n hoä 2gia, ñình6 ñaàu mieà nhn nuùi coùạn kieán thöùc ñuù ế ngtốveà caù nhchhchong treû buù ến/aên khic tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc 6hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaá, t2 vôùi 83,9%, sau ñoù S S 20 22, áng h n, t ng T Tạ t , phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. n g t ng ạnh t ng nh n g , c t ngh n c c ng n nh c ng ch Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò c t2.5.hPhöôngn / nphaùpT, kyõ cthuaä St thu thaät pngsoá lieä 0ung th , tieâTu chaûTy (n=409) c ố th ng n S t coâ Boä ngngngh n c u phoû cuï: Phieá c ngch vaánng tôc xaâyh döïngh vaøc ñöôï h ng ng h c Thaø ngh nh n Noâng cMieànng c ngS nuùi Toå chænh nh csöûahsauc khiccoù thöû nghieä nh t m c taïng i Thaïcnh h Thaát,cHaøtNoäi. c Noä g i pdung2,6 n thò thoân ng hông c , t png n % n % n % n % S n ch ng S t ng 0 ng t nh , T T c ạn th ng n Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 cphoûnnhg vaátn tröïcthế, tieápccaùcthbaø meï ết coù conn döôù ng ic5 tuoåig. S h ng ng h c ngh n c ng c Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 t ng nh nh ch ng cS t ng nh t Stheâm c g p 5, n ng hông c . Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung tcaáp gthoângctin boûT soùt hoaë thc nh n n t t ng coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình th cheápsai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh 5. Kết thöôø luận ng khi bò và tieâukhuyến chaûy, gaànghị n 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaáết n cho raènngh g treû nbò cnaëng theâmc neá thu tieá c ph tuïnc cho t naên/buù ố T ñieàungtrathvieângkieånm tra, laïi phieá ng u ngay h ñeå n khoâ c ng cboû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùt thoânchính nh g tin. Giaù ách m saù g t vieâtn kieåmStra phieánh u khingh keát t leängcao tyû h nhaá c tnh vôùT T tạgaáth i 12,1%, nhn phố p gaà 4 laàn so vôùội thaø n nh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. 20 Coù 1,7%ch ngöôøc i52, khoâng hchoc treûnhaên/buùt bình ng thöôøng ng nh 00/20 / C nh phạt do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa g , ống nộ th nh c ng TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 5
  9. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | th mothers n/ ạn being ống able to detectnhsome ng severe ế tốsignsng of diarrhea survey and ARI was(GSHS in Vietnam low. Only 6.6% 20 2019) of mothers recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of c cmothers th recognized t ng t signs S of dyspnea th nh (25.9n %n in urban and 1.5% t inYmountainous SS tregion). Mothers’ c nt n knowledge gh n c about prevention ột n n nh n ạnh of diarrhea and ARI in c c n Sch urban was better than th C C that of mothers h in rural n and , 20 mountain regions. th c h n ngh t c nh ng nh n cc n 2 , 20 http // c c t ng Keywords: t ng Diarrhea, t ph ngacute chốngrespiratory tác hạinfections, knowledge, g /h thunder 5-year-old th/ t / child./ t ht n 20 n n ến th nh Th n Sch St nt th th ế n n, ngh c ng ch S 20 5 cc p 0, 2020 t Taù c giaû ống : , ngh c án, c ng c p http //gh h th t g/ c /th n h 1.ến Vieä ạ n ñaøo taïo Ychhoïc ng döï phoønch g vaø Y teá coângtcoäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi g ch t nt h th 20 5 Email: thangtcyt@gmail.com c t c n c các c n th p ch n g h t 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá ng n nh Th c t ạng ột ố ngEmail: longmoh@yahoo.com th ốc á t ng nh n ế tố n n ến h nh ng , ng3. t ng ạnh n cạnh , g nh nh CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi c th nh n n th nh n n t n n t ng c nEmail:ngvietanhmsg1@gmail.com, t ế tố dinhminhnb01@gmail.com ố Ch h n Chí nh T nh ng h nh 4. Boä Yng teá t n Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.comh n n 200 0 nc , th , Ch ng ch , TÀI LIỆU THAM KHẢO pg S , S t tc n t n p nc c h ng t t p t n c h n ng p p n t n c Trop Med Int h th 20 h n n 20 Health 20 6 0 / 2 1. Ñaë nct vaán ñeà , th , Ch ng ch , naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò t hôï phuø 226 p vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng pTieâ g uS chaû , y vaø nhieãmS khuaåt n hoâ t c haáp caáp nôû treû em t caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laønhai beänhp coù tyû leä hieän nay. n , nt ch , ncmaéc vaø ctöû hvong cao nhaángt ôû nhöõngng nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu ng n ng ng p p n t n c Trop Med Int Health. chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi n2. Phöông nn nphaùp nghieâ t n t n cöù p u nt n t ng 5 20tuoåi moãi naêm 6 maéc töø 0,8-2,2 0 ñôï /t t tieâ226 u chaûy, öôùc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. n 2.1.thÑòa pñieåmntvaø thôøi gian c ntnghieânt cöùnu h p J Veà NKHH, trungthbình gmoãni naêtm moä n t ñöùga treû n maéc 4-9 c Adolesc 20 0 5 6 652 0 0 6/ laàn, tyû th leä töû vong t ndo NKHH c c chieáHỏimĐáp 1/3 (30-35%) về Phòng so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa c nc 200 006 tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho Chống Tác Hại Của Rượu Bia 20 hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 2mieàn Baé ntc, ch Trung, Nam , cuûa Vieä n gt Nam. h t baèng caùchp chuû n ñoängn phoø t nng g traù C nnt h taùc nhaân gaâgy beännh vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, h ng nghieâ 2.2. Ñoái töôï ch n cöùu t g ct n ESPAD Report 2015: Results ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng ct p ct ng c h n c nc from phaû i coùthe kieáEuropean School n thöùc ñaày ñuû veà phoøSurvey ng beänhProject vaø caùch on xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Subst Use Misuse 2006 6 lyù khi treû bò maé c beä n h Alcohol and Other Drugs 20 5 ccñeå giaû m tyû leä maé c vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: 0u chuaå Tieâ 0 0/n 0löïa260 choïn0500 : Laø caù6c baø 6 meï coù con döôùi 5, 2020 “Kieá n thöùhttp c cuû// p coù g/ a caùc baø meï conpdöôùt/i 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. 5 ộ tế t ốc g th nh n n tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi Th cnh muï tieânu moâ n taû S kieáYn thöù 200 c cuûa caùc baø h meï ncoù ncon200döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian 6 The 2019 school-based student health hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 514 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0