intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tiểu luận: Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô

Chia sẻ: Nguyễn Thị Ngọc Huỳnh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:39

1.087
lượt xem
251
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm 1986, nước Việt Nam ta đánh dấu một mốc lịch sử quan trọng trong việc chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế tập trung ,bao cấp sang một nền kinh tế mới,nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,có sự quản lý vĩ mô của Nhà nước.Sau hơn 20 năm đổi mới,thực tiễn đã chỉ cho ta thấy rằng,đây là một nền kinh tế tối ưu của Việt Nam hiện nay. Sự chuyển đổi này đã mở ra nhiều thay đổi lớn trong nền kinh tế với sự xuất hiện các loại hình doanh nghiệp mới năng động...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận: Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô

  1.  Tiểu luận Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
  2. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 1 LỜI MỞ Đ ẦU N ăm 1986, nước Việt Nam ta đánh dấu một mốc lịch sử q uan trọng trong việc chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế tập trung ,bao cấp sang một nền kinh tế mới,nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hộ i chủ nghĩa,có sự quản lý vĩ mô của Nhà nước.Sau hơn 20 năm đổ i mới,thực tiễn đã chỉ cho ta thấy rằng,đây là một nền kinh tế tối ưu của Việt Nam hiện nay. Sự chuyển đổi này đã mở ra nhiều thay đổ i lớn trong nền kinh tế với sự xuất hiện các loại hình doanh nghiệp mới năng động hơn,hiệu quả hơn.Quản lý kinh tế đã thông thoáng hơn…Theo đó ,các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh được hoàn to àn tự chủ trong khuôn khổ luật pháp,tự quyết định và tự chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động kinh doanh của mình.H ơn thế nữa,các loại hình doanh nghiệp không còn hoạt động trong khuôn khổ,phạm vi bó hẹp như trước đây,mà đ ã và đang từng bước tham gia hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Đ iều này sẽ tạo ra nhiều cơ hội,thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ta phát triển.Tuy nhiên,bên cạnh đó vẫn luôn còn những mặt trái của nó ,đó là những nguy cơ và thách thức mà các doanh nghiệp phải đố i mặt.Chính vì vậy,để quá trình hoạt độ ng kinh doanh có hiệu quả,đem lại thành công cho doanh nghiệp,đòi hỏi mỗi nhà quản trị khi hoạch định chiến lược không chỉ chú trọng quan tâm đến môi trường nội bộ doanh nghiệp,môi trường ngành,mà còn cần phải chú trọng đến môi trường nền kinh tế quốc dân,môi trường quố c tế,hay nói cách khác là môi trường vĩ mô của doanh nghiệp. Đ ề án này cũng nhằm mục đích phân tích và đánh giá từng nhân tố của môi trường để chỉ ra vai trò quan trọng của môi trường vĩ mô. Đồng thời đ ưa ra SVTH: Nguyễn Thị Liên
  3. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 2 những phương pháp để có thể đánh giá chính x ác,cụ thể hơn mức độ tác đ ộng của chúng đối với doanh nghiệp. I.NH ỮNG KHÁ I NIỆM C Ơ BẢN. Đ ể có thể đánh giá và p hân tích được mô i trường vĩ mô,trước tiên ta cần phải hiểu và nắm rõ đ ược các khái niệm cơ bản sau đ ây: Môi trường được hiểu một cách đ ơn giản như là một không gian hữu hạn,bao quanh những sự vật,những yếu tố hay một quá trình hoạt động nào đó như: môi trường khí,m ôi trường nước,môi trường văn ho á xã hội,môi trường thể chế,môi trường số ng,môi trường làm việc…Hay,có thể nó i rằng,môi trường là mộ t tập hợp các yếu tố,những đ iều kiện tạo nên khung cảnh tồ n tại và phát triển của mộ t chủ thể. Môi trường kinh doanh của một doanh nghiệp là tổng hợp các yếu tố,các điều kiện bên ngoài,có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến hoạt đ ộng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Môi trường kinh doanh của doanh nghiệp gồm có môi trường vĩ m ô và môi trường vi mô.Hay bao gồm môi trường kinh doanh quốc tế,môi trường kinh doanh quốc gia,môi trường ngành và môi trường nộ i bộ doanh nghiệp.Môi trường vi mô là môi trường hay những lực lượng có quan hệ trực tiếp với b ản thân công ty,doanh nghiệp và khả năng phục vụ khách hàng của nó ,tức là những người môi giới Marketing,các khách hàng,các đối thủ cạnh tranh và công chúng trực tiếp. K hác với mô i trường vi mô,môi trường vĩ m ô đ ược hiểu là những lực lượng trên bình diện xã hội,rộ ng lớn hơn,có ảnh hưởng đến môi trường vi mô.Nó b ao gồ m các yếu tố như: chính trị và luật pháp,kinh tế,kỹ thuật công SVTH: Nguyễn Thị Liên
  4. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 3 nghệ,tự nhiên,văn ho á-xã hộ i.Ngo ài ra cũng cần quan tâm đến môi trường quốc tế trong phân tích và đánh giá mô i trường vĩ mô.Môi trường kinh doanh quốc tế và môi trường kinh doanh quốc gia có tác động và làm ảnh hưởng đ ến mô i trường kinh doanh ngành,môi trường kinh doanh nội bộ doanh nghiệp.Nói cách khác,môi trường nộ i bộ doanh nghiệp,môi trường ngành nằm trong môi trường quốc gia và môi trường quốc tế. Phân tích môi trường kinh doanh chính là một quá trình mà cá nhà chiến lược tiến hành kiểm tra xem xét các nhân tố môi trường khác nhau,có tác độ ng vào ho ạt độ ng của doanh nghiệp để xác định các thời cơ,cũng như nguy cơ đối với doanh nghiệp. Thời cơ được hiểu là cơ hội,tạo ra điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc đầu tư,phát triển sản xuất kinh doanh,chiếm lĩnh thị trường,mở rộng thị phần,tăng doanh thu và hiệu quả kinh doanh trên thương trường trong và ngo ài nước.Còn nguy cơ được hiểu là thách thức,đe doạ gây ra rủi ro và khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc đầu tư,phát triển sản xuất kinh doanh…Có thể thấy,thời cơ và nguy cơ là hai vấn đề,hai nhân tố phát triển ngược chiều.Thời cơ càng phát triển thì nguy cơ càng giảm dần và ngược lại. K hi phân tích môi trường kinh doanh của doanh nghiệp cần phải x ác định được việc phải phân tích những vấn đề gì?.Đ ể làm được điều này,phải có thô ng tin,thu thập,phân tích và xử lý thông tin…Đ ồng thời,năng lực cần có của một nhà quản lý cũng đóng một vai trò hết sức quan trong trong quá trình phân tích này. SVTH: Nguyễn Thị Liên
  5. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 4 II.VAI TRÒ CỦA VIỆC PHÂ N TÍCH &ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG V Ĩ MÔ Mục đ ích của việc phân tích và đ ánh giá môi trường vĩ mô là đ ể xác định đú ng đắn các thời cơ,các nguy cơ trong môi trường bên ngoài.Từ đó,doanh nghiệp có thể khia thác và phát huy các thời cơ,đồng thời tìm ra các giải pháp hữu hiệu để hạn chế,ngăn ngừa và xoá bỏ nguy cơ,giúp cho các hoạt động chiến lược của doanh nghiệp luôn luôn thích ứng với mô i trương kinh doanh.Đây được coi là mộ t trong những cơ sở hay căn cứ đ ể xác định m ục tiêu,định hướng và các biện pháp trong nội dung của mỗ i chiến lược kinh doanh. V iệc phân tích và đánh giá môi trường vĩ mô giú p cho doanh nghiệp hiểu và biết rõ được những nhân tố t bên ngoài doanh nghiệp có ảnh hưởng và tác độ ng như thế nào?ở mức độ ra sao?Tác động tích cực hay tiêu cực?...đối với quá trình hoạt động sản xuất của mình.Từ đó,đưa ra những chính sách phù hợp,đúng đắn trong việc xây dựng và thực thi chiến lược kinh doanh. Bên cạnh đ ó,nó còn giúp cho các nhà chiến lược lượng hoá đ ược sự tác độ ng của các yếu tố mô i trường kinh doanh và mức độ thích ứng của doanh nghiệp trước những thay đổi của môi trường. Mặt khác,nhờ có đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô đã giúp cho doanh nghiệp xác định được vị thế của mình trên thương trường,biết được vị trí mình đ ã đạt được đang ở mức nào.Cũng từ đó đưa ra được những quyết SVTH: Nguyễn Thị Liên
  6. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 5 định đú ng đắn,để duy trì,củng cố và phát triển doanh nghiệp,tránh được những quyết định sai lầm,thiếu căn cứ. Các yếu tố trong môi trường kinh doanh của doanh nghiệp có tác động không giống nhau đối với cùng mộ t hoạt độ ng sản xuất kinh doanh.Do đó ,việc phân tích và đánh giá chúng sẽ giúp cho doanh nghiệp sắp xếp đ ược thứ tự ưu tiên quan tâm,cũng như thứ tự các yếu tố cần phải dè chừng.Từ đó ,có những biện pháp,kế hoạch điều chỉnh hợp lý.Đ iều này giúp cho việc lập chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp được thuận lợi và chính x ác hơn III.N ỘI DUNG CỦA VIỆC PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ A.PHÂN TÍCH,ĐÁNH GIÁ C ÁC YẾU TỐ CỦA MÔI TRƯỜNG V Ĩ MÔ Phần II đã chỉ cho ta thấy được tầm quan trọng của m ôi trường vĩ m ô trong việc x ác đ ịnh các thời cơ cũng như tìm ra nguy cơ đố i với doanh nghiệp.Tuy nhiên để có thể xác định được các thời cơ và nguy cơ đấy,các doanh nghiệp cần phải biết rõ các nhân tố chủ yếu tạo thành môi trường vĩ m ô,bao gồm: nhân tố chính trị-luật pháp,nhân tố kinh tế,nhân tố kỹ thuật-công nghệ,nhân tố tự nhiên,nhân tố văn hoá-x ã hộ i,và nhân tố m ôi trường quố c tế. 1.Nhân tố chính trị và luật pháp V iệc phân tích nhân tố này là rất quan trọng,b ởi lẽ nếu một đ ất nước mà có tình hình chính trị không ổ n đ ịnh,sẽ gây ảnh hưởng xấu và rất lớn đến lực lượng lao động,đến tình hình đầu tư của các đối tác nước ngoài…. N hân tố chính trị và luật pháp của nhà nước luôn luôn được coi là những vấn đề mang tích chất cơ sở,nền tảng cho việc xác định các nhân tố khác trong mô i trường kinh doanh của mộ t của quốc gia.Các nhân tố này cũng tạo ra thời SVTH: Nguyễn Thị Liên
  7. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 6 cơ và gây ra nguy cơ đối với hoạt động chiến lược của các ngành kinh tế_kỹ thuật và các doanh nghiệp thông qua các thành tố của nó,đó là sự ổn định về chính trị,đường lối đổi mới,tạo lập các tập đoàn kinh tế,xây dựng các công trình tầm cỡ quốc gia,hệ thống luật pháp và các chế độ,chính sách… -Sự ổn đ ịnh chính trị: điều này thể hiện rõ trong quan điểm đường lố i chủ trương nhất quán của Đảng và N hà nước.Sự ổn định chính trị luôn luôn được coi là cơ hội thuận lợi và hấp d ẫn đố i với hoạt động chiến lược của các nhà Đ ầu tư,các nhà sản xuất,kinh doanh trong và ngo ài nước. -Đường lối quản lý kinh tế đổ i mới: chủ trương thực hiện nền kinh tế mở,nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.Cho đến nay,thành tố này vẫn đã và đang tạo ra nhiều cơ hội cho các ngành kinh tế kỹ thuật và cá doanh nghiệp ở trong và ngo ài nước đ ược phép gặp gỡ,trao đổ i,tham quan,tìm kiếm cơ hội đầu tư hoặc tìm cách thiết lập các mối quan hệ hợp tác,liên kết liên doanh nhằm phát triển và mở rộng thị trường tiêu thụ,phát triển sản xuất kinh doanh với hiệu quả cao - Chủ trương tạo lập các tập đoàn kinh tế mạnh và xây dựng các công trình tầm cỡ quốc gia.Thành tố này cho thấy,Nhà nước hay chính phủ là người tiêu dù ng hàng ho á lớn nhất,là thị trường rộng lớn,tạo ra các cơ hợi thuận lợi để các ngành kinh tế-kỹ thuật,và các doanh nghiệp lớn đưa hàng hoá và dịch vụ của mình vào thị trường này theo hướng chiến lược lâu dài. -Hệ thống pháp luật và các chế độ chính sách như: hành lang phấp luật quy định và các chi phối hoạt động của các doanh nghiệp trong suốt cả quá trình hình thành,hoạt động thậm chí là ngay cả khi phá sản.Do đó,cần phải đ ánh giá và phân tích được hệ thống luật pháp.Nó thể hiện rõ nhất thô ng qua các bộ luật,nghị đ ịnh,pháp lệnh đ ể điều chỉnh hành vi kinh doanh của các doanh SVTH: Nguyễn Thị Liên
  8. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 7 nghiệp,buộc các doanh nghiệp phải đi đúng hướng và thực hiện trong quá trình hình thành,điều chỉnh…và cả quá trình phá sản của doanh nghiệp. H ệ thố ng pháp luật và các chính sách,chế độ cho thấy:Quố c hội,Nhà nước đã,đang ban hành luật pháp,chế độ chính sách với tinh thần ngày càng đồng bộ và hoàn hảo để tạo ra điều kiện thuận lợi cho việc ổn đ ịnh phát triển kinh tế-xã hộ i,phát triển sản xuất kinh doanh,bảo đảm quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh của các ngành và các doanh nghiệp theo đúng luật pháp đã b an hành.Ngoài ra,đây còn là điều kiện thiết yếu để thực hiện tốt nguyên tắc:Bình đẳng tôn trọng lẫn nhau và các bên cùng có lợi trong kinh doanh”. Cơ chế điều hành của Nhà nước cũng đóng một vai trò quan trọng tới hoạt độ ng kinh doanh của Doanh nghiệp.Nó trực tiếp quyết định đến tính hiệu lực của luật pháp và các chính sách kinh tế của Nhà nước.Việc điều hành tố t sẽ là điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển Q uốc hội và Nhà nước đã ban hành khá nhiều bộ luật,chủ yếu liên quan đ ến sản xuất,kinh doanh,chẳng hạn như:Bộ luật về xuất nhập khẩu;luật đầu tư ;các sắc thuế; luật doanh nghiệp; luật cạnh tranh; luật tiết kiệm,chống lãng phí,chống tham nhũng; luật lao động… Bên cạnh những thời cơ,thì luật pháp,chế độ chính sách cũng có thể gây ra nguy cơ,khó khăn cho hoạt độ ng chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp nếu nộ i dung của chúng không kín kẽ,hoặc không phù hợp với đ iều kiện thực tế.Do đó,việc thực hiện,cải tiến và đổ i mới luật pháp,chế độ chính sách là công việc có tính tất yếu. 2.Nhân tố kinh tế SVTH: Nguyễn Thị Liên
  9. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 8 Thực trạng của nền kinh tế và x u hướng phát triển của nó thông qua các nhân tố kinh tế,có ảnh hưởng vô cùng to lớn đối với hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp . Các thành tố của nhân tố này phải tính đến đó là:Tốc độ tăng trưởng cảu nền kinh tế; chính sách lãi ngâ n hàng; chính sách tiền tệ; tỷ lệ lạm phát,tỷ giá hối đo ái; tỷ lệ thất nghiệp… -Tốc độ tăng trưởng hay suy giảm của nền kinh tế trong các giai đ oạn hưng thịnh hay phát triển,suy giảm hay suy thoái và p hục hồi đ ều có ảnh hưởng đ ến ho ạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp,cụ thể như sau:  N ếu như nền kinh tế quốc dân(KTQD) đang ở giai đ oạn hưng thịnh hay phát triển thì nó sẽ tạo ra cơ hộ i thuận lợi cho các hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ hàng hoá  N gựơc lại, nếu như nền kinh tế đang ở vào giai đoạn suy thoái hay suy giảm,thị nó sẽ gây ra nguy cơ cho hoạt động chiến lược của các ngành trong việc sản xuất và tiêu thụ hàng hoá. -Mức lãi suất hay tỷ lệ lãi suất ngân hàng cao hay thấp đều có ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp trong việc tạo ra vốn và sử dụng vốn.Do đó,nếu mức lãi suet hay tỷ lệ lãi suất được coi là hợp lý,sẽ tạo cơ hội ch oviệc huy động tiền gửi vào ngân hàng và cho các đối tác vay mượn.Ngược lại,nếu nó bất hợp lý như quá cao ho ặc quá thấp sẽ đ ều gây ra nguy cơ trong việc huy độ ng và cho vay vốn,và chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược cảu các ngành và các doanh nghiệp. -Chính sách tiền tệ và tỷ giá hố i đo ái:Đây cũng là thành tố vừa tạo ra thời cơ,vừa gây ra nguy cơ không chỉ làm tăng hay giảm giá trị của đồng tiền mà còn ảnh hưởng đ ến hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp. SVTH: Nguyễn Thị Liên
  10. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 9 -Tỷ lệ lạm phát tăng hay giảm cũng đ ều ảnh hưởng đến ho ạt độ ng chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp.Cụ thể là: nếu tỷ lệ lạm phát tăng làm giá trị của đồng tiền bị suy giảm,ảnh hưởng x ấu đến các hoạt động kinh tế,đ ến việc tạo vốn và sử dụng vốn sả n xuất kinh doanh.Ngược lại,nếu tỷ lệ lạm phát giảm hoặc kiềm chế được lạm phát,sẽ đảm bảo được giá trị của đ ồng tiền,thúc đẩy việc phát triển kinh tế và phát triển sản xuất kinh doanh. N goài ra,tỷ lệ lạm phát tăng hay giảm còn ảnh hưởng đến việc tạo công ăn việc làm cho người lao độ ng,ảnh hưởng đ ến tình hình thất nghiệp -Khủng hoảng thừa thiếu hàng hoá đều ảnh hưởng đến hoạt đ ộng chiến lược cảu của các ngành và các doanh nghiệp,nó thể hiện ở hai mặt cụ thể là:N ếu xuất hiện khủng hoảng thừa,dẫn đến hiện tượng cung lớn hơn cầu,hàng hoá ứ đọ ng khó tiêu thụ,các doanh nghiệp đua nhau giảm giá.Đ iều này vừa gây thiệt hại cho nền kinh tế,vừa thiệt hại cho các ngành và các doanh nghiệp trong việc đình đốn,đình trệ sản xuất kinh doanh.Ngược lại,nếu xuất hiện khủng ho ảng thiếu,d ẫn đến hiện tượng cung nhỏ hơn cầu,hàng hoá khan hiếm,các doanh nghiệp đau nhau tăng giá,cũng gây thiệt hại,khó khăn cho phát triển và phát triển sản xuất kinh doanh của nhiều ngành và nhiều doanh nghiệp. 3.Nhân tố kỹ thuật-cô ng nghệ Trong m ôi trường kinh doanh quốc gia,nhân tố kỹ thuật-công nghệ luôn giữ vai trò trung tâm và có ảnh hưởng lớn,trực tiếp sâu sắc và toàn diện đ ến hoạt độ ng chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp.Bên cạnh đ ó,nó còn là nhân tố có tầm quan trọng đặc biệt đối với việc tạo ra lợi thế và khả năng cạnh tranh của các đơn vị hoạt độ ng trên thương trường. -Nhờ có ứng dụng khoa học kỹ thuật ngày càng tiên tiến,các doanh nghiệp càng có thể thực hiện chiến lược cảu doanh nghiệp mình một cách hiệu quả SVTH: Nguyễn Thị Liên
  11. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 10 hơn,khẳng định đ ược vị thế của mình trên thương trường.Đồng thời,thông qua đổ i mới công nghệ,đổi mới khoa học công nghệ đã nâng cao trình độ quản lý kỹ thuật cho doanh nghiệp Cần phải nhận thức được rằng,khoa họ c cô ng nghệ có tác động mạnh mẽ ở mọ i khía cạnh đối với doanh nghiệp -Các loại công nghệ mới xuất hiện trên thương trường sẽ đồ ng thời cùng một lúc vừa tạo ra thời cơ cho một số ngành này,doanh nghiệp này,nhưng lại vừa gây ra nguy cơ cho m ột số ngành khác,doanh nghiệp khác.Bởi lẽ,để sủ d ụng được chúng,các doanh nghiệp phải có những điều kiện nhất đ ịnh,không phải cùng mộ t công nghệ mà bất cứ ngành nào,doanh nghiệp nào cũng có thể áp dụng và sử d ụng tố t.Các doanh nghiệp cần phải biết lựa chọn công nghệ phù hợp với doanh nghiệp. -Mức độ ảnh hưởng của các tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ m ới đối với các ngành và các doanh nghiệp có sự khác nhau,chẳng hạn như :Đối với nghàng cô ng nghệ viễn thông,đ iện tử,hàng không có mức ảnh hưởng lớn hơn so với các nghành sản xuất xi măng,chế biến kim loại và nghành dệt may.bởi vì,công nghệ cử những nghành này có sự thay đổi nhanh hơn -Sự ảnh hưởng của tiến bộ khoa học-kĩ thuật và công nghệ không chỉ đ ối với các nghành sản xuất,mà cò n tác động mạnh mẽ đến nghành thông tin-kinh tế,xã hội,thị trường giá cả và thô ng tin trong quản trị chiến lược -Thị trường công nghệ và chuyển giao cô ng nghệ:Nói đ ến thị trường công nghệ là nói đến sự b iến đổi cung và cầu về cô ng nghệ,nói đến việc mua b án công nghệ hay còn gọi là chuyển giao công nghệ sự biến động này vừa tạo ra thời cơ đối với những doanh nghiệp có dư nguồn lực,trình độ quản lý và tay SVTH: Nguyễn Thị Liên
  12. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 11 nghề,vừa gây ran guy cơ đối với doanh nghiệp mà không có đủ đ iều kiện thiết yếu. 4. Nhân tố tự nhiên N hân tố này cũng ảnh hưởng khá lớn đến sản xuất-kinh doanh của các nghành kinh tế-kĩ thuật và các doanh nghiệp thông qua các thành tố của nó như:thời tiết,khí hậu,mưa gió,b ão lụt,hạn hán,mùa vụ,môi trường sinh thái,các nguồn tài nguyên thiên nhiên trên mặt đ ất,trong lòng đ ất,trên mặt biển,sông ngòi,và trong lòng biển. Môi trường sinh thái tốt hay xấu,ô nhiễm hay không ô nhiễm đều ảnh hưởng tố t hay xấu đến hoạt động chiến lược của các nghành các doanh nghiệp và đời sống văn ho á xã hội của con người. Các lo ại tài nguyên thiên nhiên phong phú hay nghèo nàn,như các loại mỏ than,thiếc,sắt,cao lanh,apatít,crôm,vàng…đều là những yếu tố vào,ảnh hưởng trực tiếp đ ến sản xuất kinh doanh của các nghành và các doanh nghiệp việc khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi,thiếu quy tắc sẽ dẫn đến tình trạng lãnh phí tài nguyên,đ ồng thời cũng làm cho lượng thiếu hụt tài nguyên thiên nhiên tăng lên.đây sẽ là 1 khó khăn đối với những nghành sản xuất có đầu vào phụ thuộc lớn bởi tài nguyên thiên nhiên.việc thiếu này cũng làm cho chi phí khai thác tăng lên,chi phí năng lượng tăng…Đều ảnh hưởng không tốt.Chẳng hạn như nghành sản xuất mây tre đ an … Nhân tố tự nhiên,khô ng chỉ có tài nguyên thiên nhiên các vấn đề thời tiết khí hậu,địa hình…cũng ảnh hưởng khô ng nhỏ đối hoạt động sản xuất của các nghành doanh nghiệp,đặc biệt là những nghành có liên quan trực tiếp đéan tự nhiên như nghành trồ ng hoa;nghành giầy dép;may mặc;chăn nuô i;trồng SVTH: Nguyễn Thị Liên
  13. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 12 trọt;lương thực;thực phẩm;giao thông vẩn tải;nghành sản xuất đồ hộp;mía đường. Mặc dù,nhân tố t tự nhiên có ảnh hưởng khá lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh,nhưng nó cũng chỉ ảnh hưởng có giới hạn,b ởi lẽ,ở những nước có nền kinh tế phát triển,có cô ng nghệ tiên tiến và hiện đại,thì những khó khăn về tài nguyên cũng không gây cản trở con đường đ i lên của doanh nghiệp,thông qua giảI pháp khắc phục như:mua nguyên liệu thô về chế b iến mà vẫn đạt hiệu quả cao 5. Nhân tố văn hoá-xã hội N hân tố này tác động,gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất-kinh doanh của doanh nghiệp.nó tạo ra cơ hộ i (hay thuận lợi) và gây ra nguy cơ (khó khăn) cho hoạt động chiến lược của các nghành và các doanh nghiệp,do đó ,cần phải phân tích và đánh giá nhân tố văn hoá-xã hội.Sự tác động của nhân tố này đối với hoạt động chiến lược thường được thể hiện qua các thành tố của nó như:trình độ,dân trí,tỷ lệ kết hô n,tỷ lệ sinh đẻ,tỷ lệ tăng d ân số,lối sống,phong cách sống,chuẩn mực đạo đức,vui chơi,giải trí,sử dụng lao đ ộng nữ,phong tục tập quán của các dân tộc,vấn đề tôn giáo và tín ngưỡng,tổ chức của hiệp hội người tiêu dùng…. -Trình độ dân trí càng cao,thì đối với hoạt độ ng chiến lược-sản xuất kinh doanh càng lớn.bởi lẽ,nó ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ,thị hiếu,kiểu dáng,mẫu mã,màu sắc của hàng hoá mà người tiêu dùng đò i hỏi. -Tỷ lệ kết hôn và sinh đẻ,tỷ lệ tăng dân số hợp lí hay không hợp lý đều có ảnh hưởng đén nhu cầu tiêu dùng hàng hoá trên thương trường và đều ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược sản xuất-kinh doanh của các đ ơn vị kinh tế. SVTH: Nguyễn Thị Liên
  14. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 13 -Lối sống,phong cách sống,chuẩn mực đạo đức,vui chơi ,giải trí,văn hoá nghệ thuật.nếu như lành mạnh và phát triển theo hướng tiến bộ sẽ tạo ra tính tích cực trong tiêu dùng hàng hoá.Ngược lại,nếu không lành mạnh sẽ gây ra nhiều tiêu cực,tệ nạn xã hội,làm cản sự phát triển của sản xuất-kinh doanh. -Vai trò của phụ nữ và sử d ụng lao động nữ trong cách nghành các doanh nghiệp.Ngày nay,ở nhiều quốc gia trên thế giới và đặc biệt là nước ta,người phụ nữ có vai trò xứng đáng trong nền kinh tế-xã hội,có nghĩa vụ quyền lợi ngang với nam giới. -Trong các ngành kinh tế-kỹ thuật và các doanh nghiệp,có nhiều lĩnh vực,có nhiều ho ạt động rất cần lao đ ộng nữ.Thí d ụ trong nghành hàng không,hoạt độ ng của các tiếp viên trên các chuyến bay cần nhiều lao động nữ ;trong ngành du lịch,trong các nghành d ệt kim,tỷ lệ nữ chiếm từ 60% đến70% -Từ vấn đề này cho thấy,lao động nữ nằm trong nguồn lực của các nghành và các doanh nghiệp.V ì vậy,trong quá trình xây dựng và thực hiện chiến lược cần tính đến thành tố này. -Phong tục tập quán của các dân tộc.Theo số liệu thống kê thì nước ta có tới 54 d ân tộc là anh em.Mỗ i dân tộc đều có phong tục tập quán riêng,sử d ụng hay tiêu dùng hành ho á theo phong cách sống của họ.V ì vậy,để đ ảm b ảo thoả mãn kịp thời nhu cầu hàng hoá cho mỗi dân tộc trong từng thời kì kế ho ạch,các nghành và các doanh nghiệp phải quan tâm và tính đến thành tố này trong hoạt định chiến lược của mình. -vấn đề tôn giáo và tín ngưỡng.Sự p hát triển của các thành tố này cũng có liên quan và ảnh hưởng đến sự hoạt độ ng cảu các ngành và các doanh nghiệp.Nó được thể hiện ở chỗ nhu cầu về hàng hoá cần được đáp ứng.Đối với hình thức tôn giáo tín ngưỡng,ngoài những loại hàng ho á thông thường,thiết yếu còn SVTH: Nguyễn Thị Liên
  15. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 14 cần những laọi hàng ho á đặc thù như: vàng mã, các loại hương, các loại nến,các laọi mõ,các loại chuông…Đó là những hàng hoá phục vụ cho tín ngưỡng của họ.Do đó,trong quá trình ho ạch đ ịnh chiến lược sản xuất kinh doanh của mình,các ngành và các doanh nghiệp cần phải tính đén và có một mố i quan tâm nhất định đến nhu cầu của thành tố này. N goài việc đánh giá và phân tích 5 nhân tố trên,các ngành và các doanh nghiệp cũng cần phải quan tâm đến một nhân tố đó là: mô i trường quốc tế.Nhân tố này cung có vai trò và ảnh hưởng khô ng nhỏ đến quá trình hoạch định chiến lược,đến hoạt độ ng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.Nội dung cụ thể của nhân tố này được trình bày chi tiết trong mục 6 d ưới đây: 6. Mô i trường quốc tế Môi trường kinh doanh quốc tế được hiểu là môi trường toàn cầu,mô i trường bên ngoài của doanh nghiệp. Mục đích cảu việc phân tích và đánh giá mô i trường này là xá định rõ ràng và đú ng đắn các thời cơ,các nguy cơ của từng nhân tố tạo thành môi trường ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược của doanh nghiệp. Môi trường quốc tế là một mô i trường bao trùm cả môi trường quốc gia,nó cũng chịu tác động của các nhân tố như: chính trị thế giới; luật pháp và các thô ng lệ quốc tế; kỹ thuật-công nghệ; và văn hoá xã hội. *Nhâ n tố chính trị thế g iới Nhân tố này được thể hiện qua các thành tố như : chính trị,ngoại giao,quan điểm đường lối chính trị quố c tế,xung đột về quan đ iểm chính trị giữa các quốc gia…Tất cả những thành tố này sẽ là m nảy sinh các thời cơ và nguy cơ trong môi trường cụ thể ở chỗ: SVTH: Nguyễn Thị Liên
  16. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 15  Các thành tố về chính trị ,ngoại giao: được coi là d ấu hiệu đầu tiên và có ảnh hưởng lớn đến các ho ạt độ ng chiến lược của doanh nghiệp,đặc biệt là doanh nghiệp xuất-nhập khẩu,chẳng hạn như: chính sách m ở cửa,hoạt động ngoại thương,hoạt động kinh doanh của các nền kinh tế…Mức độ ảnh hưởng cảu nhân tố này lớn hay nhỏ,tạo ra thuận lợi( thời cơ) hay khó khăn( nguy cơ) đến đâu tuỳ thuộ c vào đường lố i chính trị,ngoại giao mở rộng hay thu hẹp,đơn giản hay phức tạp,cứng rắn hay mềm d ẻo… của từng quốc gia trên thế giới.  Thành tố về quan điểm chính trị của mỗi quốc gia trên thế giới  Thành tố về sự xung đột quan điểm chính trị,dẫn đến chiến tranh giữa các quốc gia N hư vậy,việc phân tích và đánh giá nhân tố chính trị thế giới đảm b ảo,nắm bắt kịp thời các thời cơ,ngăn ngừa đảy lùi các nguy cơ trong môi trường kinh doanh quốc tế không phải là vấn đề đơn giản dễ d àng.Trái lại,nó gặp nhiều khó khăn phức tạp bởi vì d iễn biến và ảnh hưởng của chúng đố i với các hoạt độ ng chiến lược của các quốc gia,của ngành kinh tế-kỹ thuật và các doanh nghiệp có những nét khác biệt,cụ thể ở những điểm sau đây: -Việt Nam ra nhập khối ASEAN đã và đang tạo ra các thời cơ cho các doanh nghiệp về đầu tư,thâm nhập và phát triển thị trường; bán các yếu tố đ ầu ra,mua các yếu tố đầu vào.Song,nó cũng đ ang gây ra nhiều thách thức,nguy cơ,đặc biệt là chất lượng và giá cả hàng hoá,khả năng cạnh trạnh mà các doanh nghiệp cảu ta đ ang phải đương đ ầu.Do đó phải cần có nhiều giải pháp hữu hiệu để đối phó,giải quyết khó khăn. -Tự d o hoá thương mại trong khu vực và xo á bỏ hàng rào thuế q uan vào năm 2006,có thể sẽ là thời cơ cho m ột số nước trong khối ASEAN,nhưng đối với nước ta thì đó lại là nguy cơ.Bởi lẽ,còn không ít doanh nghiệp đang trong giai đoạn yếu kém về khả năng cạnh tranh.Hơn nữa,bản thân khối ASEAN SVTH: Nguyễn Thị Liên
  17. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 16 cũng phải đặt trong mối quan hệ với toàn cầu,đương đầu trong sự cạnh tranh có tính thế giới giữa các khu vực và giữa các nước như:Khối EU,Bắc Mỹ,Nhật Bản,Trung Quốc… -Kể từ tháng 11/1998,Việt Nam đã là thành viên chính thức cả diễn đ àn hợp tác kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương,gọi tắt là APEC.Diễn đàn này hiện đang chiếm 40% dân số thế giới,56% GDP và 46% tổng giá trị thương mại thế giới.Đây là thời cơ cho các doanh nghiệp,các ngành kinh tế kỹ thuật và nền kinh tế nước ta trong việc có thêm thị trường rộng lớn để mua các yếu tố đầu vào và bán các yếu tố đ ầu ra mà chúng ta có tiềm năng.Song,để đặt đ ược hiệu quả cao trong việc đưa hàng hoá vào thị trường này cũng không phải đơn giản,dễ dàng. -Ngày 11/01/2007 Viêt Nam trở thành thành viên chính thức của ổ chức thương mại thế giới-WTO,các doanh nghiệp nước ta có cơ hội thuận lợi đẻ mở rộ ng thị trường mua các yếu tố đầu vào và thị trường xuất khẩu sang các nước khác,được hưởng quy chế tối huệ quốc và không bị phân biệt đối xử,phân biệt trong thương mại quốc tế.Tuy nhiên,trái với điều trên thì vẫn luô n có những nguy cơ và thách thức đối với chúng ta,khô ng chỉ bởi sự cạnh tranh quyết liệt trên thị trường,mà còn do chính các doanh nghiệp Việt Nam khi mà vẫn chưa thực sự đ i vào guồng máy công nghiệp,vẫn cò n nhưng tình trạng vi pham luật kinh doanh,vi phạm an to àn vệ sinh thực phẩm,vi phạm bản quyền…Đây là những vấn đ ề cần phải được quan tâm giải quyết mộ t cách nghiêm tú c và triệt để,đồng thời cũng cần phải nghiên cứu để có nhiều giải pháp hữu hiệu trong viêc p hòng ngừa. *Nhâ n tố lu ật pháp và cá c thông lệ quốc tế SVTH: Nguyễn Thị Liên
  18. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 17 Đ ể đạt được hiệu quả cao trong kinh doanh quốc tế,vấn đề có tính thiết yếu là các nhà chiến lược hay các nhà quản trị doanh nghiệp phải hiểu biết thông thạo luật pháp và các thông lệ quốc tế,b ởi những vấn đề sau: -Mỗi mộ t quốc gia trên thế giới đều có chủ quyền,có luật pháp kinh doanh và có quan điểm phát triển kinh tế riêng.Do đó,muốn đạt hiệu quả tố t trong buôn bán làm ăn với các nước thì nhất thiết phải biết và nắm rõ luật pháp cùng quan điểm phát triển kinh tế của nước đối tác. -Do xu hướng hội nhập,liên kết kinh tế,tạo lập các khu vực và các khối kinh tế ngày càng gia tăng,nên sự ra đời hay xuất hiện các hiệp định,các cam kết và các thông lệ ngày càng nhiều và hoàn thiện hơn. H ai vấn đề trên nhấn mạnh rằng,muố n tiến hành kinh doanh,buôn bán với các khối các khu vực kinh tế này thì nhất thiết các nhà chiến lược phải chấp hành và tuân theo những thủ tục,những thông lệ quốc tế trên đường vận chuyển hàng hoá…Các quản trị gia doanh nghiệp phải quán triệt luật pháp và các thô ng lệ quốc tế. *Nhâ n tố kinh tế quốc tế N hân tố này cũng thường tạo ra các thời cơ và gây ra nguy cơ đối với hoạt độ ng chiến lược của các nước,các ngành kinh tế kỹ thuật,và các doanh nghiệp trong hoạt động xuất-nhập khẩu.Nhân tố này thường bao gồm các nhân tố như: khủng hoảng kinh tế,sự bất đồng về quan điểm phát triển kinh tế,các chính sách lãi suất… -Khủng hoảng kinh tế (1929 -1933),sự bất đồng về quan đ iểm phát triển kinh tế của các nước,các khối kinh tế về vấn đ ề như :Khai thác dầu lửa,đánh bắt hải sản,tôm cá đông lạnh,hàng dệt may,da giày…đã để lại hậu quả khôn SVTH: Nguyễn Thị Liên
  19. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 18 lường đố i với nền kinh tế thế giới nói chung và vói nền kinh tế của nhiều quốc gia nói riêng. -Các chính sách lãi suất khác nhau cảu ngân hàng và q uỹ tiền tệ quốc tế cũng ảnh hưởng đến tỷ giá đồng tiền của nhiều nước.Chúng có thể tạo ra thuận lợi ho ặc gây ra nhiều khó khăn đối với hoạt động chiến lược của nhiều quốc gia. -Khủng ho ảng tài chính tiền tệ năm 1997 ở Đông Nam Á,Đông Á đã làm giảm giá trị của đồng tiền,gây hậu quả nặng nề về kinh tế cho nhiều nước. *Nhâ n tố kỹ thuật-công nghệ Đ ây là yếu tố mang tính then chố t và tác độ ng mạnh mẽ đến hoạt động chiến lược của nhiều quốc gia,nhiều nghành,và nhiều doanh nghiệp. N hân tố này khi thì tạo ra thời cơ,khi thì g ây ra nguy cơ cho ho ạt động chiến lược.Nó thường bao gồm các thành tố như: -Sự phát triển của khoa học kĩ thuật và công nghệ.Do sự phát triển mạnh mẽ như vũ bão của khoa học kĩ thuật và c ông nghệ tiên tiến thế giới,nên bắt buộc các nhà chiến lược,các nhà quả trị kinh doanh phải kịp thời nắm bắt để họ c hỏi,để thực hiện chuyển giao công nghệ,đưa nhanh các tiến bộ của khoa họ c kĩ thuật vào sản xuất và để ứng sử hiện hữu đối với loại thị trường công nghệ. -Sự x uất hiện trên thị trường thế giới nhiều loại sản phẩm mới và sản phẩm thay thế đã tạo ra thời cơ,vừa gây ra nguy cơ,nên b ắt buộc các nhà chiến lược và các nhà quản trị sản xuất phải có giải phát hữu hiệu để ho àn thiện,cải tiến đổ i mới sản phẩm của mình cả về chất lượng,hình d áng,mẫu mã nhằm tăng lợi thế và cạnh tranh trên thương trường quốc tế. SVTH: Nguyễn Thị Liên
  20. Đánh giá và phân tích mô i trường vĩ mô 19 -Sản phẩm có hàm lượng chất xám cao:ngày nay,lí luận và thực tiễn đã chứng minh cho luận điểm rằng:nghành nào,doanh nghiệp nào mà có sản phẩm có hàm lượng chất xám cao,thì sản phẩm đó có nhiều khả năng giành được thắng lợi trong cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. * Nhân tố văn hoá-xã hội N ền văn hoá-xã hộ i của mỗi nước trên thế giới cũng được coi là nhân tố tạo ra thuận lợi hay khó khăn.N ó tác động mạnh mẽ đ ến chiến lựơc phát triển kinh tế xã hội của mỗ i quố c gia và chiến lược sản xuất kinh doanh của các nghành,các doanh nghiệp,không phân biệt các đơn vị có hoạt động hay không ho ạt động kinh doanh,buô n bán trên thị trường quố c tế. Sự khác biệt về văn hoá x ã hộ i giữa các dân tộc,các quốc gia trên thế giới đều được coi là kết quả tổ ng hợp của nhiề u thành tố về lịch sử,ngôn ngữ,tôn giáo,phong tục tập quán,chế độ giáo dục,chế độ phòng chống b ệnh dịch,bảo vệ môi trường…các thành tố này,ít hay nhiều mức độ lớn hay nhỏ đều ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược.Nói chung,ảnh hưởng theo 2 hướng cơ b ản sau: -Ảnh hưởng đến hành vi của khách hàng và người tiêu dùng đối với các loại hàng hoá và dịch vụ ở thị trường trong và ngoài nước,thị trường dễ tính và khó tính.Đ ồng thời kéo theo sự ảnh hưởng đến hoạt động chiến lựơc phát triển kinh tế-xã hộ i của mỗi quốc gia,mỗi doanh nghiệp đến việc sản xuất ra các loại hàng hoá và d ịch vụ để đáp ứng kịp thời nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu. -Ảnh hưởng đến hành vi của các nhà chiến lược,các nhà quản trị và các nhà sản xuất kinh doanh trong việc quyết định phạm vi và quy mô của mỗi SVTH: Nguyễn Thị Liên
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2