intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tình hình sử dụng phụ gia hàn the và phẩm mầu trong một số thực phẩm chế biến sẵn và kiến thức thái độ thực hành về vệ sinh an toàn thực phẩm của người nội trợ tại quận Đống Đa Hà Nội năm 2003

Chia sẻ: Sunshine_6 Sunshine_6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

177
lượt xem
46
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiến hành một nghiên cứu ngang về thực trạng sử dụng hàn the và phẩm mầu không cho phép trên 342 mẫu thực phẩm và phỏng vấn 250 ng-ời nội trợ kiến thức thái độ thực hành về VSATTP, tại quận Đống Đa Hà Nội, trong thời gian 6 tháng cuối 2003. Chúng tôi đã rút ra các kết luận sau: 1. Về thực trạng sử dụng hàn the: 39,6% số mẫu xét nghiệm có sử dụng hàn the, trong đó giò lụa có tỷ lệ cao nhất và ch. nạc là thấp nhất, bánh giò và bánh cuốn vẫn...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tình hình sử dụng phụ gia hàn the và phẩm mầu trong một số thực phẩm chế biến sẵn và kiến thức thái độ thực hành về vệ sinh an toàn thực phẩm của người nội trợ tại quận Đống Đa Hà Nội năm 2003

  1. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 T×nh h×nh sö dông phô gia hµn the vµ phÈm mÇu trong mét sè thùc phÈm chÕ biÕn s½n vµ kiÕn thøc th¸i ®é thùc hµnh vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cña ng−êi néi trî t¹i quËn §èng §a Hµ Néi n¨m 2003 §ç ThÞ Hoµ, L−¬ng Thuý H»ng, NguyÔn ThÞ NguyÖt, TrÇn Xu©n B¸ch TiÕn hµnh mét nghiªn cøu ngang vÒ thùc tr¹ng sö dông hµn the vµ phÈm mÇu kh«ng cho phÐp trªn 342 mÉu thùc phÈm vµ pháng vÊn 250 ng−êi néi trî kiÕn thøc th¸i ®é thùc hµnh vÒ VSATTP, t¹i quËn §èng §a Hµ Néi, trong thêi gian 6 th¸ng cuèi 2003. Chóng t«i ®· rót ra c¸c kÕt luËn sau: 1. VÒ thùc tr¹ng sö dông hµn the: 39,6% sè mÉu xÐt nghiÖm cã sö dông hµn the, trong ®ã giß lôa cã tû lÖ cao nhÊt vµ ch¶ n¹c lµ thÊp nhÊt, b¸nh giß vµ b¸nh cuèn vÉn lµ thùc phÈm cÇn quan t©m. 2. VÒ thùc tr¹ng sö dông phÈm mÇu: cã 20,3% sè mÉu dïng phÈm mÇu kh«ng cho phÐp. Tuy nhiªn, tËp trung vµo h¹t d−a ®á, « mai ®á vµ c¸c thùc phÈm kh«ng nh·n m¸c b¸n ë vØa hÌ c¸c cæng tr−êng tiÓu häc vµ trung häc. 3. KiÕn thøc th¸i ®é thùc hµnh vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cña ng−êi néi trî ®· ®−îc n©ng cao h¬n tr−íc. 4. 100% sè ng−êi cÇn biÕt thªm kiÕn thøc vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, tËp trung ë 3 néi dung nh− c¸ch chän thùc phÈm sao cho an toµn, c¸c triÖu chøng khi bÞ ngé ®éc vµ c¸ch xö trÝ khi bÞ ngé ®éc thùc phÈm. i. §Æt vÊn ®Ò lµm ¶nh h−ëng ®Õn søc khoÎ ng−êi tiªu dïng. §ã lµ nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ngé ®éc Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cïng víi sù ph¸t triÓn thùc phÈm hoÆc g©y tÝch luü chÊt ®éc h¹i cho c¬ nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, thøc ¨n chÕ biÕn s½n ®· trë thÓ vµ cã nguy c¬ cao dÉn ®Õn ung th− [3]. thµnh thùc phÈm quen thuéc trong thùc ®¬n hµng ngµy cña mçi gia ®×nh. Thªm vµo ®ã, trong mçi con ng−êi Hµn the lµ mét chÊt cã tÝnh chÊt s¸t trïng nhÑ, do viÖc ®ßi hái vÒ chÊt l−îng cuéc sèng ngµy cµng cao vËy th−êng ®−îc dïng ®Ó b¶o qu¶n thùc phÈm nh− víi nh÷ng nhu cÇu kh«ng nh÷ng tiÕp cËn víi c¸c thùc c¸c lo¹i giß, ch¶, b¸nh cuèn... V× cã tÝnh chÊt h¸o phÈm mµ cßn ph¶i tiÕp cËn ®−îc víi c¸c thùc phÈm cã n−íc nªn nã lµm t¨ng tÝnh c¶m quan dßn, dai, gi÷ chÊt l−îng tèt h¬n vµ ®a d¹ng. ChÝnh lÏ ®ã, c¸c nhµ cho thùc phÈm ®−îc t−¬i l©u [1], [3]. Nh−ng b¾t ®Çu s¶n xuÊt lu«n quan t©m thay ®æi quy tr×nh, sö dông tõ nh÷ng n¨m 1980, c¸c nghiªn cøu ®· chØ ra r»ng, chÊt phô gia trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó gi÷ cho thùc hµn the lµ mét chÊt cã tÝnh tÝch luü tõ tõ, l©u dµi, øc phÈm cã chÊt l−îng th−¬ng phÈm cao, hÊp dÉn ng−êi chÕ ho¹t ®éng cña c¸c men vµ dÞch tiªu ho¸ lµm gi¶m tiªu dïng vµ cã thÓ tiªu thô ®−îc nhiÒu ë thÞ tr−êng hÊp thu c¸c chÊt dinh d−ìng. NÕu dïng thùc phÈm cã trong n−íc vµ ngoµi n−íc. PhÈm mÇu lµ mét chÊt phô hµn the sÏ lµm chËm sù ph¸t triÓn cña trÎ em trong gia cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn thùc phÈm, nã tuæi tr−ëng thµnh. Hµn the tÝch luü g©y th−¬ng tæn ë t¹o ra c¸c lo¹i thùc phÈm cã mÇu s¾c ®a d¹ng, lµm cho gan, thËn vµ c¸c bÖnh lý vÒ thÇn kinh [1], [3]. Do vËy cã c¶m gi¸c ngon h¬n. Bëi lÏ, ¨n uèng kh«ng chØ lµ hµn the ®· bÞ cÊm sö dông. ë ViÖt Nam, QuyÕt ®Þnh cung cÊp ®ñ chÊt dinh d−ìng cho c¬ thÓ mµ cßn lµ nhu 867/ BYT/1998 ®· cÊm sö dông hµn the trong chÕ cÇu th−ëng thøc c¸c lo¹i mãn ¨n kh¸c nhau. biÕn vµ b¶o qu¶n thùc phÈm [3]. Tuy nhiªn, bªn c¹nh mÆt tÝch cùc, do sù thiÕu Do vËy, viÖc theo dâi kiÓm tra gi¸m s¸t vÖ sinh hiÓu biÕt, hoÆc muèn thu ®−îc nhiÒu lîi nhuËn, an toµn thùc phÈm lµ vÊn ®Ò rÊt phï hîp víi ®ßi hái ng−êi s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn thùc phÈm ®· v« t×nh cña ng−êi tiªu dïng. MÆt kh¸c, mçi chóng ta còng hoÆc cè ý dïng c¸c lo¹i phô gia kh«ng cho phÐp cÇn ph¶i tù m×nh hiÓu biÕt ®Ó cã kh¶ n¨ng tù lùa chän 301
  2. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 thøc ¨n hµng ngµy sao cho an toµn nhÊt ®Ò phßng ngé KL, N§ vµ cæng c¸c tr−êng tiÓu häc vµ trung häc ®éc thùc phÈm vµ c¸c bÖnh do thùc phÈm g©y ra cho c¬ së: KT, KL, TT, BV§.. b¶n th©n vµ gia ®×nh. ChÝnh lÏ ®ã, chóng t«i nghiªn §èi víi ng−êi néi trî, chóng t«i lÊy ngÉu nhiªn cøu vÊn ®Ò nµy nh»m c¸c môc tiªu sau: nh÷ng ng−êi ®i mua thùc phÈm t¹i c¸c chî nãi trªn 1. M« t¶ t×nh h×nh sö dông phô gia hµn the 2.3. C«ng cô vµ ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu trong chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n mét sè thùc phÈm th«ng dông t¹i quËn §èng §a - Hµ Néi. - XÐt nghiÖm theo th−êng quy ban hµnh cña Bé Y tÕ [4] - Dïng ph−¬ng ph¸p quan s¸t vµ pháng 2 M« t¶ t×nh h×nh sö dông phÈm mÇu trong vÊn theo bé c©u hái thiÕt kÕ s½n ®Ó t×m hiÓu kiÕn chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n mét sè thùc phÈm th«ng dông t¹i quËn §èng §a Hµ Néi. thøc th¸i ®é thùc hµnh cña ®èi t−îng cÇn ®iÒu tra. 3. M« t¶ thùc tr¹ng vÒ kiÕn thøc, th¸i ®é, thùc iii. KÕt qu¶ hµnh cña ng−êi néi trî vÒ vÖ sinh an toµn thùc 1. T×nh h×nh sö dông phô gia hµn the trong phÈm (VSATTP). chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n mét sè thùc phÈm 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu B¶ng 1. Tû lÖ mÉu thùc phÈm cã sö dông hµn the 2.1. ThiÕt kÕ nghiªn cøu: theo nghiªn cøu c¾t Thùc thùc phÈm Tæng Sè mÉu TØ lÖ% ngang sè mÉu cã hµn the §èi t−îng: Giß lôa 30 14 46,6 - C¸c thùc phÈm th«ng dông nh− giß, ch¶ c¸c Giß bß 30 13 43,3 thùc phÈm chÕ biÕn tõ g¹o.. Ch¶ n¹c 18 5 27,8 - Ng−êi néi trî: lµ ng−êi th−êng ®i mua vµ chÕ Ch¶ mì 30 10 33,3 biÕn thùc phÈm cho gia ®i×nh Ch¶ quÕ 25 11 44,0 §Þa ®iÓm: t¹i quËn §èng §a, Hµ Néi. Thêi Nem chua 11 4 36,4 gian: 6 th¸ng cuèi n¨m 2003. Tæng sè 144 57 39,6 2.2. Cì mÉu vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu: NhËn xÐt: Trong sè 144 mÉu giß, ch¶ c¸c lo¹i Dïng c«ng thøc: n = Z (1 - α/2)2 x p x (1 - p) ®· ®−îc xÐt nghiÖm, cã 39,6% mÉu ph¸t hiÖn thÊy e2 cã hµn the. Tû lÖ d−¬ng tÝnh cao nhÊt lµ giß lôa Trong ®ã: Trong ®ã: n: Cì mÉu cÇn thiÕt, p: tû lÖ (46,6%) tiÕp theo lµ ch¶ quÕ (44%), ch¶ n¹c (méc) mÉu thùc phÈm cã hµn the tõ nghiªn cøu tr−íc lµ thÊp nhÊt (27,8%). 90% [5], e: sai sè mong muèn, ë ®©y lÊy b»ng 5%. B¶ng 2. T×nh h×nh sö dông phô gia hµn the trong Z: Lµ gi¸ trÞ t−¬ng øng víi ®é tin cËy ®ßi hái (víi ®é nhãm thùc phÈm chÕ biÕn tõ g¹o tin cËy lµ 95% th× Z = 1,96), TÝnh n = 138 mÉu Thùc phÈm Sè mÉu Tæng sè Tû lÖ% §èi víi kiÕn thøc vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm xÐt mÉu cña ng−êi néi trî, chóng t«i còng dïng c«ng thøc nghiÖm cã hµn the trªn vµ p = 20,8% [8]. VËy cì mÉu nµy lµ 253 MiÕn, b¸nh 30 0 0 ng−êi, lÊy trßn lµ 250 ng−êi. ®a nem bón kh« C¸ch lÊy mÉu: B¸nh cuèn 12 2 2/12 - §èi víi thùc phÈm: Chóng t«i lÊy theo B¸nh giß 10 4 4/10 ph−¬ng ph¸p chñ ®Ých, ®ã lµ c¸c thùc phÈm cã B¸nh nÕp 8 0 0 nguy c¬ cao sö dông hµn the vµ phÈm mÇu nh− giß Tæng sè 60 6 6/60 ch¶ b¸nh cuèn, « mai, h¹t d−a.. t¹i c¸c chî TT, KT, (10%) 302
  3. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Trong sè 60 mÉu thùc phÈm chÕ biÕn tõ g¹o ®· 3.2. T×nh h×nh sö dông phÈm mÇu trong chÕ ®−îc xÐt nghiÖm, chØ cã 6 mÉu ph¸t hiÖn thÊy hµn biÕn vµ b¶o qu¶n mét sè thùc phÈm the (chiÕm tû lÖ 10%), ®ã lµ c¸c mÉu b¸nh cuèn vµ b¸nh giß. B¶ng 3. T×nh h×nh sö dông phÈm mÇu kh«ng cho phÐp trong mét sè lo¹i thùc phÈm Thùc phÈm Sè mÉu XN Sè mÉu d−¬ng tÝnh Tû lÖ% Ch¶ quÕ 25 0 0 L¹p x−êng 15 0 0 T−¬ng ít Trung Thµnh, An D−¬ng, ít kh«. 30 0 0 T−¬ng ít t¹i hµng b¸n bón èc, bón ch¶, bón cua 21 10 47 H¹t d−a ®á 17 13 76,5 ¤ mai m¬ ®á, « mai me, m¬ 30 15 50 Tæng sè 138 28 20,3 C¸c xÐt nghiÖm vÒ phÈm mÇu cho thÊy: ch¶ quÕ, l¹p x−êng, t−¬ng ít ®−îc b¸n ë c¸c cöa hµng cã nh·n m¸c, kh«ng thÊy mÉu nµo cã phÈm mÇu kh«ng cho phÐp. Tr¸i l¹i, t−¬ng ít trong c¸c hiÖu b¸n ë ven ®−êng cã 47% sè mÉu dïng phÈm mÇu kh«ng cho phÐp. §èi víi h¹t d−a ®á b¸n d¹ng tói nhá 500® vµ 1000® t¹i cæng c¸c tr−êng häc, tû lÖ mÉu phÈm mÇu kh«ng cho phÐp rÊt cao (76,5%). C¸c lo¹i « mai còng cã tû lÖ t−¬ng tù. 3.3. Thùc tr¹ng kiÕn thøc - th¸i ®é - thùc hµnh cña ng−êi néi trî vÒ VSATTP B¶ng 4. KiÕn thøc vÒ VSATTP cña ng−êi néi trî (n = 250) KiÕn thøc cña ng−êi néi trî Sè l−îng Tû lÖ% 1. Nguyªn nh©n g©y ngé ®éc thùc phÈm NhiÔm c¸c vi sinh vËt g©y bÖnh 112 44,8 LÉn ho¸ chÊt tõ m«i tr−êng vµo thùc phÈm 102 40,8 Do thuèc trõ s©u 230 92,0 Thùc phÈm bÞ «i háng, biÕn chÊt 38 15,2 Dïng phô gia kh«ng cho phÐp 108 43,2 2. Nguy c¬ lµm TP bÞ « nhiÔm trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn Nguyªn liÖu thùc phÈm kh«ng s¹ch 148 59,2 Do nÊu ch−a chÝn 17 6,8 Do röa rau qu¶ ch−a s¹ch 100 40,0 Dïng chÊt phô gia kh«ng cho phÐp 120 48,0 N−íc röa thùc phÈm kh«ng s¹ch 27 10,8 Dông cô chÕ biÕn thùc phÈm bÈn 105 42,0 Ng−êi chÕ biÕn thùc phÈm kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh 15 6,0 3. Nguy c¬ g©y « nhiÔm TP sau khi chÕ biÕn, b¶o qu¶n Thøc ¨n kh«ng ®−îc che ®Ëy 148 59,2 §Ó qu¸ l©u 222 88,8 §Ó lÉn thùc phÈm sèng víi thùc phÈm chÝn 23 9,2 Thùc phÈm ®ãng gãi ®· hÕt h¹n sö dông 88 35,2 NhËn xÐt: VÒ kiÕn thøc cña ng−êi néi trî, b¶ng TiÕp theo lµ nguyªn nh©n do nhiÔm vi sinh vËt 3.4 cho thÊy cã 92% ®èi t−îng biÕt ®−îc nguyªn (44,8%), dïng phô gia (43,2%) vµ do nhiÔm c¸c nh©n g©y ngé ®éc thùc phÈm do thuèc trõ s©u. 303
  4. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 ho¸ chÊt kh¸c. ChØ cã 15,2% cho biÕt nguyªn nh©n röa thùc phÈm kh«ng s¹ch th× hÇu nh− hä kh«ng lµ do thùc phÈm bÞ «i háng, biÕn chÊt. quan t©m (chØ tõ 6,8 - 10,8%). VÒ nguy c¬ « nhiÔm thùc phÈm trong qu¸ tr×nh VÒ nguy c¬ g©y « nhiÔm thùc phÈm sau khi chÕ chÕ biÕn, cã 59,2% cho lµ do thùc phÈm nguyªn biÕn, b¶o qu¶n, hÇu hÕt ®èi t−îng cho lµ do thùc liÖu kh«ng s¹ch. Nh÷ng nguy c¬ nh− do nÊu thùc phÈm ®· chÕ biÕn ®Ó qu¸ l©u (88,8%) sau ®ã lµ do phÈm ch−a chÝn, röa rau qu¶ ch−a s¹ch vµ n−íc thøc ¨n kh«ng ®−îc che ®Ëy (59,2%). B¶ng 5. Th¸i ®é cña ng−êi néi trî vÒ VSATTP C¸c chØ sè n Tû lÖ% 1. Khi ph¸t hiÖn thùc phÈm ®· bÞ «i, thiu NÊu kü råi tiÕp tôc ¨n 2 0,8 NÊu cïng c¸c thùc phÈm cã mïi vÞ m¹nh råi tiÕp tôc ¨n 1 0,4 Kh«ng sö dông n÷a 247 98,8 2. Khi ph¸t hiÖn ng−êi b¸n hµng b¸n TP kh«ng an toµn Nh¾c hä ngõng l¹i vµ nãi cho kh¸ch vÒ t×nh tr¹ng TP 121 48,4 B¸o víi ng−êi cã tr¸ch nhiÖm (nÕu cã) 85 34,0 MÆc hä 44 17,6 3. Khi ng−êi mua hµng kh¸c kh«ng biÕt chän TP an toµn H−íng dÉn, khuyªn hä 35 14,0 Chän hé hä 20 8,0 Hái th× h−íng dÉn gióp 165 66,0 MÆc hä 30 12,0 4. Khi mua thùc phÈm Cã chó ý tíi nh·n m¸c 214 85,0 Kh«ng thÝch mua c¸c thùc phÈm loÌ loÑt 222 93,0 5. Cã cÇn thªm kiÕn thøc vÖ sinh an toµn thùc phÈm kh«ng - Cã 250 100 H×nh thøc Qua c¸c ch−¬ng tr×nh v« tuyÕn 233 93,2 TËp huÊn 24 9,5 Qua ®µi 34 13,5 Qua c¸c c©u l¹c bé, héi phô n÷ 64 25,5 Qua tranh ¶nh, tê r¬i, b¸o 250 100 Néi dung Nguyªn nh©n g©y ngé ®éc thùc phÈm C¸ch chän lùa thùc phÈm sao cho an toµn 123 49,2 C¸c triÖu chøng khi bÞ ngé ®éc thùc phÈm 234 93,5 Xö trÝ khi bÞ ngé ®éc thùc phÈm 193 77,2 C¸c néi dung kh¸c 189 75,6 35 14,0 304
  5. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 NhËn xÐt: VÒ th¸i ®é cña ng−êi néi trî b¶ng 5 Khi ®−îc hái “cã cÇn thiÕt häc kiÕn thøc vÒ vÖ cho thÊy, cã 98,8% ng−êi hä sÏ huû bá khi ph¸t sinh an toµn thùc phÈm hay kh«ng”100% ®èi t−îng hiÖn thùc phÈm khi bÞ «i, thiu. Sè ng−êi cho gia vÞ hä cÇn häc hái vµ n©ng cao kiÕn thøc qua c¸c kªnh vµo nÊu l¹i ®Ó ¨n chiÕm rÊt Ýt (1,2%). Khi ph¸t hiÖn truyÒn h×nh (100%), qua tranh ¶nh, tê r¬i (100%)., mét ng−êi b¸n thùc phÈm kh«ng an toµn cho kh¸ch qua c¸c héi nh− Héi phô n÷, c¸c c©u l¹c bé (25%). 48,4% hä cã th¸i ®é sÏ nh¾c ng−êi b¸n hµng kh«ng Tuy nhiªn, h×nh thøc truyÒn th«ng gi¸o dôc vÒ nªn tiÕp tôc b¸n. Tuy nhiªn, sè ng−êi cã th¸i ®é VSATTP qua c¸c cuéc tËp huÊn chØ cã 9,5%. “mÆc kª” vÉn lµ 17,6%. C¸c néi dung mµ hä muèn biÕt lµ “chän thùc Khi ®−îc ng−êi kh¸c hái c¸ch chän thùc phÈm, phÈm sao cho an toµn” (93,5%), C¸c triÖu chøng 66% ®èi t−îng s½n lßng h−íng dÉn. 85% ®èi t−îng khi bÞ ngé ®éc thùc phÈm (76,0%) vµ c¸ch xö trÝ ®i mua hµng chó ý tíi nh·n m¸c vµ 93% kh«ng khi bÞ ngé ®éc thùc phÈm (75,6%). thÝch mua c¸c thùc phÈm cã mÇu s¾c loÌ loÑt. B¶ng 6. Thùc hµnh cña ng−êi néi trî t¹i gia ®×nh (n = 120) C¸c chØ sè n Tû lÖ% 1. VÖ sinh nÒn bÕp t¹i gia ®×nh Kh« r¸o 108 90,0 Èm −ít 12 10,0 2.T×nh tr¹ng thïng ®ùng r¸c S¹ch, cã n¾p, ®æ hµng ngµy 98 81,6 S¹ch, kh«ng cã n¾p, ®æ hµng ngµy 20 16,7 BÈn, kh«ng n¾p 2 1,7 3. Röa dông cô b¸t ®Üa B»ng mét chËu n−íc 1 0,8 Röa b»ng xµ phßng tr¸ng d−íi vßi n−íc 83 69,2 Röa b»ng xµ phßng, tr¸ng b»ng n−íc trong chËu 33 27,5 Kh¸c 3 2,5 4. B¶o qu¶n thùc phÈm ch−a chÕ biÕn hoÆc thùc ¨n thõa ®Ó ë trong phßng, kh«ng ®Ëy 1 0,8 ®Ó ë trong phßng, cã ®Ëy 55 45,9 64 53,3 ®Ó ë trong tñ l¹nh NhËn xÐt: VÒ thùc hµnh, 90% sè hé cã bÕp s¹ch cña NguyÔn Minh Tïng (2001) cho biÕt, 67% ch¶ ë sÏ, kh« r¸o, 81,6% cã thïng r¸c s¹ch vµ ®æ hµng B¹c Liªu cã hµn the [11], cña Hoµng Lª Thi vµ CS ë ngµy, 69,2% röa b¸t ®Üa b»ng xµ phßng vµ tr¸ng d−íi Ninh B×nh (2002) cho thÊy 93,5% giß n¹c vµ 88,8% vßi n−íc, cã 53% ®Ó thùc phÈm thõa ë tñ l¹nh. ch¶ cã hµn the [10]. Phan BÝch Hoµ chØ ra 96,6% giß ch¶ ë Th¸i Nguyªn (2002) cã hµn the [6]. KÕt qu¶ iv. Bµn luËn nghiªn cøu n¨m 2001 - 2002 t¹i Hµ Néi tû lÖ hµn the 1. VÒ thùc tr¹ng sö dông hµn the: trong giß, ch¶, nem chua lµ 94,6% [8]. KÕt qu¶ nµy so - Cã 39,6% sè mÉu ®−îc xÐt nghiÖm cã sö dông víi c¸c nghiªn cøu t¹i c¸c tØnh vµ cña Hµ Néi trong 1 - hµn the, cao nhÊt lµ giß, thÊp nhÊt lµ ch¶ n¹c (b¶ng 1). 2 n¨m tr−íc cho thÊy tû lÖ thÊp h¬n. §iÒu ®ã cã thÓ §èi víi c¸c thùc phÈm chÕ biÕn tõ g¹o, tû lÖ nµy 10% gi¶i thÝch, trong nh÷ng n¨m qua, Hµ Néi ®· cã nh÷ng chñ yÕu lµ b¸nh cuèn vµ b¸nh giß. KÕt qu¶ nghiªn cøu ®ît kiÓm tra ®ét xuÊt vµ ®· cã xö ph¹t hµnh chÝnh 305
  6. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 ngay, ®iÒu thø hai lµ gi¸ thµnh cña phô gia thay thÕ rÊt cÇn häc, hä ®Ò nghÞ kªnh truyÒn th«ng lµ v« Chitosan ®· gi¶m vµ phæ biÕn h¬n. Tuy nhiªn, ®ã vÉn tuyÕn vµ c¸c tµi liÖu tranh, ¶nh. §iÒu ®ã gîi cho lµ tû lÖ cao vµ cÇn ph¶i tiÕp tôc gi¸m s¸t th−êng xuyªn chóng ta nªn quan t©m trong viÖc lùa chän c¸c v× theo quy ®Þnh sè 867/1998/ Q§ - BYT ngµy 04/ 04/ kªnh truyÒn th«ng sao cho phï hîp ®Ó nhiÒu ng−êi 1998, cÊm sö dông hµn the trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn vµ cã thÓ tiÕp cËn ®−îc. b¶o qu¶n thùc phÈm [1], [2] [9]. v. KÕt luËn 2. VÒ thùc tr¹ng sö dông phÈm mÇu kh«ng Tõ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu 342 mÉu thùc cho phÐp cho thÊy, chñ yÕu c¸c lo¹i thùc phÈm phÈm vµ 250 ng−êi néi trî t¹i quËn §èng §a n¨m kh«ng cã nh·n m¸c, ®Æc biÖt lµ h¹t d−a vµ c¸c lo¹i « 2003, chóng t«i rót ra c¸c kÕt luËn sau: mai (b¶ng 3), b¸n ë vØa hÌ, t¹i cæng c¸c tr−êng phæ th«ng trung häc vµ tiÓu häc. §iÒu ®ã nh¾c nhë khi 1. VÒ thùc tr¹ng sö dông hµn the: 39,6% sè mÉu chän thùc phÈm, nªn mua ë nh÷ng n¬i cã ®Þa chØ tin thùc phÈm xÐt nghiÖm cã sö dông hµn the, trong ®ã cËy vµ cã nh·n m¸c. Chó ý ®Õn c¸c em ë løa tuæi häc giß lôa cã tû lÖ cao nhÊt vµ ch¶ n¹c lµ thÊp nhÊt, b¸nh ®−êng th−êng ¨n quµ t¹i cæng tr−êng häc. Tuy nhiªn, giß vµ b¸nh cuèn vÉn lµ thùc phÈm cÇn quan t©m. c¸c thùc phÈm cã nguy c¬ cao sö dông phÈm mÇu 2. VÒ phÈm mÇu kh«ng cho phÐp: 20% sè mÉu kh«ng cho phÐp nh− thÞt quay, c¸c lo¹i b¸nh møt xÐt nghiÖm ph¸t hiÖn cã dïng phÈm mÇu kh«ng cho kÑo.. còng rÊt cÇn ®−îc quan t©m nh−ng chóng t«i phÐp. Tuy nhiªn, c¸c mÉu ®ã tËp trung vµo h¹t d−a ch−a tiÕn hµnh ®−îc trong nghiªn cøu nµy. ®á, « mai ®á vµ c¸c thùc phÈm kh«ng nh·n m¸c b¸n 3. VÒ kiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh vÒ ë vØa hÌ, c¸c cæng tr−êng tiÓu häc vµ trung häc VSATTP cña ng−êi néi trî 3. KiÕn thøc th¸i ®é thùc hµnh vÒ VSATTP cña ng−êi néi trî ®· ®−îc n©ng h¬n tr−íc. VÒ kiÕn thøc, cã 92% sè ng−êi cho r»ng nguyªn nh©n g©y ngé ®éc thùc phÈm lµ do thu«c 4. 100% sè ng−êi cÇn t¨ng c−êng kiÕn thøc vÒ vÖ trõ s©u, c¸c nguyªn nh©n kh¸c nh− do vi sinh vËt sinh an toµn thùc phÈm, tËp trung ë 3 néi dung nh− (44,8%), nhiÔm lÉn c¸c ho¸ chÊt (40,8%). Nguyªn c¸ch chän thùc phÈm sao cho an toµn, c¸c triÖu nh©n « nhiÔm thùc phÈm trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn chøng khi bÞ ngé ®éc vµ c¸ch xö trÝ khi bÞ ngé ®éc lµ thùc phÈm nguyªn liÖu kh«ng s¹ch (59,2%) vµ thùc phÈm. thùc phÈm ®· chÕ biÕn ®Ó qu¸ l©u míi ¨n (88,8%) vi. KiÕn nghÞ (b¶ng 3.4). KÕt qu¶ nµy cho thÊy, kiÕn thøc cña CÇn th−êng xuyªn kiÓm tra gi¸m s¸t vÒ viÖc sö ng−êi néi trî ®· ®−îc n©ng lªn so víi c¸c nghiªn dông hµn the vµ phÈm mÇu trong chÕ biÕn vµ b¶o cøu tr−íc [5], [7]. Tuy nhiªn, nh÷ng kiÕn thøc vÒ qu¶n thùc phÈm. viÖc l©y chÐo do dông cô, n−íc röa hoÆc nÊu thùc phÈm ch−a chÝn ®−îc sè ng−êi nh¾c tíi rÊt Ýt. §iÒu CÇn truyÒn th«ng gi¸o dôc nh÷ng kiÕn thøc vÒ ®ã sÏ dÉn ®Õn sù h¹n chÕ trong c¸ch phßng ngõa c¸ch chän thùc phÈm sao cho an toµn, c¸c triÖu ngé ®éc thùc phÈm. chøng vµ c¸ch xö trÝ khi bÞ ngé ®éc thùc phÈm trªn c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng ®¹i chóng ®Ó n©ng Sù t¨ng hiÓu biÕt ®ã còng thÓ hiÖn ë th¸i ®é vµ cao kiÕn thøc cho ng−êi d©n. thùc hµnh cña ng−êi néi trî, hä ®· cã ý thøc vÒ ®Ò phßng ngé ®éc thùc phÈm, hÇu hÕt hä kh«ng ¨n thùc Tµi liÖu tham kh¶o phÈm khi bÞ «i thiu (98,8%), s½n lßng gióp ng−êi 1. Bé Y tÕ (1998), Quy ®Þnh danh môc c¸c chÊt kh¸c khi hä kh«ng biÕt chän thùc phÈm (66%). §ã lµ phô gia ®−îc phÐp dïng trong l−¬ng thùc - thùc mét ®iÒu ®¸ng mõng v× nh÷ng ng−êi cã th¸i ®é s½n phÈm, Ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 867/1998/ sµng gióp ng−êi kh¸c vµ ®Êu tranh víi nh÷ng hµnh vi Q§ - BYT ngµy 04/ 04/ 1998. kh«ng tèt ngµy cµng t¨ng lªn. Tuy nhiªn, vÉn cßn 2. Bé Y tÕ, Thanh tra Nhµ n−íc vÒ Y tÕ 17,6% hä mÆc kÖ khi thÊy ng−êi b¸n thùc phÈm (2001). C¸c v¨n b¶n ph¸p quy phôc vô c«ng t¸c kh«ng ®¶m b¶o an toµn cho kh¸ch. thanh tra vµ xö lý vi ph¹m vÒ chÊt l−îng VSATTP, Khi hái hä cã cÇn häc thªm vÒ kiÕn thøc vÒ tr. 56 - 75.,103 - 105.,1112 - 120. VSATTP hay kh«ng, 100% ®èi t−îng tr¶ lêi lµ hä 306
  7. TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 3. Bé m«n Dinh d−ìng và An toàn thùc §a Hµ Néi n¨m 1999 - 2000. Y häc thùc hµnh, sè phÈm (2004), "Dinh d−ìng vµ ung th−",“Ngé ®éc 3 (446), tr. 71 - 75. thùc phÈm", Dinh d−ìng vµ VSATTP, Nhà xuÊt 8. Phan ThÞ Kim (2004), “§Þnh h−íng c«ng t¸c b¶n Y häc, tr. 297 - 307 vµ tr, 370 - 382. b¶o ®¶m vÖ sinh an toµn thùc phÈm ®Õn 2010” Tµi liÖu 4. Bé Y tÕ (2002). Th−êng qui kiÓm tra nhanh chÊt tËp huÊn qu¶n lý VSATTP, Bé Y tÕ, Côc An toµn l−îng VSATTP, Ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh cña Bé VÖ sinh thùc phÈm,, tr. 1 - 13. tr−ëng Bé Y tÕ sè 1052 ngµy 29 th¸ng 3 n¨m 2002. 9. Ph¸p lÖnh VÖ sinh an toàn thùc phÈm 5. Hµ ThÞ Anh §µo, Ph¹m Thanh YÕn, Vò (2003), Nhà xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 33 tr. ThÞ Håi vµ CS (2000), T×nh tr¹ng vÖ sinh cña mét 10. Hoµng Lª Thi & CS (2003), Mét sè nhËn xÐt sè thùc phÈm chÕ biÕn s½n ë Hµ Néi n¨m 1999, vÒ t×nh h×nh sö dông hµn the trong chÕ biÕn thùc Mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ dinh d−ìng vµ phÈm ë tØnh Ninh B×nh n¨m 2002, B¸o c¸o toµn v¨n VSATTP, NXB Y häc, tr 161 - 169. HNKH VSATTP lÇn thø 2, NXB Y häc, tr. 29 - 32. 6. Phan ThÞ BÝch Hoµ, NguyÔn ThÞ §Þnh, 11. NguyÔn Minh Tïng (2003), §iÒu tra t×nh NguyÔn Hoµng Anh (2003), §¸nh gi¸ thùc tr¹ng h×nh sö dông hµn the trong chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n thùc vÖ sinh vµ sù l¹m dông hµn the trong b¶o qu¶n vµ phÈm t¹i tØnh B¹c Liªu, B¸o c¸o toµn v¨n HNKH chÕ biÕn thùc phÈm t¹i thµnh phè Th¸i Nguyªn. VSATTP lÇn thø 2, NXB Y häc, tr. 246 - 249. B¸o c¸o toµn v¨n HNKH VSATTP lÇn thø 2, NXB Y häc, tr 114 - 126 7. §ç ThÞ Hoµ, Hoµng TuÊn, TrÇn Hoµng Tïng, vµ CS (2003), Thùc tr¹ng vÖ sinh vµ kiÕn thøc th¸i ®é thùc hµnh cña nh©n viªn ë c¸c c¬ së dÞch vô ¨n uèng thøc ¨n ®−êng phè t¹i quËn §èng Summary Actual using Borax and unpermitted food color in some cooked food and knowledge, adtitute, practice on food safety of house - wife at Dongda district Hanoi city A cross - sectional study was carried out to assess the actual situation of using borax and unpermitted food color on 342 food samples in the last 6 months of year 2003. The house - wife 250 in total were interviewed regarding their knowledge attitude and practices on food safety with the aid of a structured questionnaire. The results showed that: 1. 39,6% of food samples were tested positive on Borax. In which, it's highest in pork pies (46,6%) and the lowest in non colour grilled pork meat (27,8%). 2. The percentage of unpermitted food colour in food samples were 20,3%, mainly in red melon seed, aspicotts preserved in sugar, and non - address food sold in front of primary and secondary school gate 3. Knowledge attitude and practices of house wife on food safety were improved than before. 4. 100% of the house wife needed more information on food safety. Three main issues were expected by them "how to choose safety food", "the symptoms of food poisoning” and "how to do with food born diseases out - break”. 307
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0