Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị: Chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp, đánh giá thực tiễn chính sách và tác động của chính sách đối với Việt Nam, trên cơ sở đó luận án dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị: Chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH ________________________________________________ NGUYỄN THỊ LÊ VINH CHÍNH SÁCH XOAY TRỤC SANG CHÂU Á - THÁI BÌNH DƯƠNG CỦA CỘNG HÒA PHÁP VÀ KHUYẾN NGHỊ ĐỐI VỚI CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA VIỆT NAM Chuyên ngành: Chính trị học Mã số: 9310201 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ Nghệ An - 2022
Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Vinh Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Bùi Văn Dũng 2. PGS. TS. Đinh Trung Thành Phản biện 1: Phản biện 2: Phản biện 3: Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp trường họp tại ……………………………………………………… vào hồi ……….. giờ …… ngày…… tháng …… năm…….. Có thể tìm hiểu luận án tại: - Trung tâm Thông tin - Thư viện Nguyễn Thúc Hào, Trường Đại học Vinh. - Thư viện Quốc gia Việt Nam.
1 A. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Châu Á - Thái Bình Dương (CA-TBD) là một khu vực địa lý rộng lớn, chiếm 46% diện tích toàn cầu, là huyết mạch thương mại toàn cầu do tập trung nhiều tuyến đường giao thông biển quan trọng bậc nhất thế giới. Tuy nhiên trong một thời gian dài sau Chiến tranh thế giới thứ hai cho đến khi kết thúc Chiến tranh Lạnh đây lại là khu vực ít được Cộng hòa Pháp chú ý. Trong giai đoạn đó, Cộng hòa Pháp tập trung xây dựng châu Âu, hướng tới các nước láng giềng và coi khu vực châu Phi là ưu tiên về đối ngoại. Cộng hòa Pháp là một cường quốc có ảnh hưởng văn hóa, kinh tế, quân sự, chính trị mạnh mẽ ở châu Âu và trên toàn thế giới. Trong bối cảnh CA-TBD ngày càng trở thành trung tâm và động lực tăng trưởng của kinh tế toàn cầu, Cộng hòa Pháp xác định chiến lược đối ngoại là không thể đứng ngoài CA-TBD. Chính sách xoay trục sang CA-TBD của Pháp thể hiện mong muốn của cường quốc hàng đầu châu Âu đẩy mạnh tốc độ “xoay trục” sang châu Á, cũng như xích lại gần hơn khu vực châu Á - Thái Bình Dương, một khu vực “có tiềm năng rất lớn” về kinh tế. Nhìn lại gần 50 năm quan hệ chính thức Việt Nam - Pháp (1973 - 2022), có thể thấy đây là mối quan hệ có khởi nguồn, hình thành và phát triển trong điều kiện đặc biệt. Việc hai nước thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược năm 2013 không chỉ phản ánh một mối quan hệ bền chặt được thiết lập và củng cố trong nhiều thập kỷ trước đó, mà còn thể hiện mong muốn và quyết tâm của hai bên đưa quan hệ song phương phát triển vượt bậc hơn, sâu rộng hơn với một tầm nhìn lâu dài, vững chắc. Thế giới đang trong thời kỳ chuyển đổi với nhiều yếu tố khó lường. Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; quán triệt Chỉ thị 32-CT/TW của Bộ Chính trị ngày 18/02/2019; Nghị quyết đại hội XIII, cần không ngừng theo dõi, quan sát, đánh giá và dự báo sát với tình hình thực tế, chỉ rõ những cơ hội và thách thức đối ngoại của đất nước. Từ đó, hoạch định chủ trương và chính sách cụ thể để bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Với những ý nghĩa lý luận và thực tiễn như vậy, tác giả chọn đề tài “Chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam” làm luận án tiến sĩ
2 chuyên ngành Chính trị học. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp, đánh giá thực tiễn chính sách và tác động của chính sách đối với Việt Nam, trên cơ sở đó luận án dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đề tài luận án. - Làm rõ mục tiêu, nội dung và các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. - Đánh giá thực tiễn triển khai chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp từ năm 2012 đến nay và tác động của chính sách đối với Việt Nam. - Dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp, đề xuất hệ thống quan điểm và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại với Việt Nam trong bối cảnh Cộng hòa Pháp xoay trục sang CA-TBD. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam. 3.2. Phạm vi nghiên cứu 3.2.1. Về nội dung Nghiên cứu nội dung chính sách, việc triển khai chính sách với một số đối tác chính, những tác động của chính sách, chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam. 3.2.2. Về không gian Khu vực CA-TBD xét về địa chính trị rất rộng. Phạm vi nghiên cứu tập trung chủ yếu vào các đối tác lớn của Cộng hòa Pháp bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). 3.2.3. Về thời gian Nghiên cứu chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và tác
3 động đối với Việt Nam từ năm 2012 đến nay. 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 4.1. Cơ sở lý luận Đề tài được nghiên cứu dựa trên quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh; Quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước Việt Nam. 4.2. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp nghiên cứu cụ thể được sử dụng bao gồm: - Phương pháp thu thập, phân loại và nghiên cứu tài liệu: được sử dụng để lựa chọn, phân loại tài liệu thứ cấp theo nhu cầu nghiên cứu. - Phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê: được sử dụng để phân tích nội dung và đánh giá thực tiễn chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. - Phương pháp so sánh: được sử dụng để chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt trong chính sách đối ngoại qua các nhiệm kỳ Tổng thống; So sánh mức độ ưu tiên giữa các đối tác khác nhau trong thực tiễn triển khai chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp. - Phương pháp định lượng: Thông qua việc thu thập các số liệu, thiết lập các bảng biểu, biểu đồ để củng cố độ tin cậy và phản ánh dễ dàng, rõ nét hơn các đánh giá về thực tiễn triển khai chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp trên phương diện kinh tế. - Phương pháp lịch sử - logic: được sử dụng nhằm nghiên cứu bối cảnh lịch sử cụ thể hình thành, phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp; Phát hiện những vấn đề có tính quy luật phổ biến lẫn đặc thù, sự phong phú, đa dạng và khuynh hướng trong chính sách xoay trục của Cộng hòa Pháp. - Phương pháp hệ thống - cấu trúc: Sử dụng lý thuyết phương pháp hệ thống - cấu trúc để nhìn nhận, đánh giá chính sách xoay trục sang CA-TBD trong tổng thể chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp; Gắn lý luận với thực tiễn để khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trong quan hệ Việt Nam - Pháp và trong QHQT nói chung. 5. Đóng góp mới của luận án 5.1. Về mặt lý luận Hệ thống hóa quan niệm về chính sách xoay trục, làm rõ mục tiêu, nội dung
4 và các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. 5.2. Về mặt thực tiễn - Luận án phân tích thực tiễn chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. Qua đó, Việt Nam và các nước khác trên thế giới cũng có thể tìm thấy những bài học kinh nghiệm về triển khai chính sách đối ngoại trong bối cảnh thế giới biến động không ngừng như hiện nay. - Luận án đánh giá những tác động của chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp đối với Việt Nam. - Luận án dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA- TBD của Cộng hòa Pháp trong bối cảnh QHQT có nhiều thay đổi. - Luận án đề xuất được hệ thống quan điểm và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trên hai bình diện song phương và đa phương. 6. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu 6.1. Câu hỏi nghiên cứu - Những công trình nghiên cứu về chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp? - Nguyên nhân Cộng hòa Pháp xoay trục sang CA-TBD? Mục tiêu, nội dung chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp? - Thực tiễn chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và những tác động của chính sách này đối với Việt Nam? - Chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp? Quan điểm và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trong bối cảnh Cộng hòa Pháp xoay trục sang CA-TBD? 6.2. Giả thuyết nghiên cứu Chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp đã có những tác động đến khu vực và Việt Nam. Vì vậy, Việt Nam cần có những đối sách để thúc đẩy tiến trình hội nhập, phát triển kinh tế gắn liền với bảo vệ Tổ quốc. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu, mục lục, kết luận và phụ lục, luận án được kết cấu thành 4 chương và 11 tiết.
5 B. NỘI DUNG CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Dưới các cách tiếp cận khác nhau, nhiều văn bản, tài liệu, công trình khoa học đã được công bố trong và ngoài nước có liên quan đến đề tài. Thứ nhất, các công trình nghiên cứu về chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp thực hiện bởi các tác giả ở Việt Nam và nước ngoài với nội dung phong phú, dưới nhiều góc độ khác nhau. Nổi bật có những hướng nghiên cứu chủ yếu sau: những vấn đề lý luận và thực tiễn về cơ sở hoạch định, triển khai chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp đối với các quốc gia, khu vực, tổ chức trên thế giới; vai trò dẫn dắt và tầm ảnh hưởng của Cộng hòa Pháp trong hoạch định chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu; sự hài hòa giữa chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp với Chính sách Đối ngoại và An ninh chung của toàn khối liên minh; những vận động mới của trật tự thế giới và cục diện khu vực CA-TBD dẫn đến sự điều chỉnh chính sách của Cộng hòa Pháp; thách thức và triển vọng cho Cộng hòa Pháp tại CA-TBD. Các nghiên cứu đã phản ánh được một phần chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp, tuy nhiên chủ yếu tiếp cận theo nhiệm kỳ Tổng thống cụ thể. Các nghiên cứu phân tích, tổng hợp về chính sách đối ngoại của Pháp vẫn còn hạn chế. Thứ hai, các công trình về chính sách xoay trục sang CA-TBD chủ yếu nghiên cứu chính sách của các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Nga. Các công trình này đã phản ánh quan niệm về chính sách xoay trục sang CA- TBD, tầm quan trọng chiến lược của khu vực CA-TBD, mục tiêu và nội dung chính sách xoay trục sang CA-TBD của các quốc gia kể trên. Liên quan đến chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp, số lượng công trình nghiên cứu rất ít và chủ yếu được thực hiện bởi các học giả ở nước ngoài. Các công trình đã phản ánh được một phần nội dung và thực tiễn triển khai chính sách từ năm 2012 đến nay. Tuy nhiên, chưa có một công trình nào đánh giá đầy đủ về thực tiễn chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp và tác động đối với Việt Nam. Thứ ba, các công trình về chính sách đối ngoại của Việt Nam đối với Cộng hòa Pháp chủ yếu tập trung nghiên cứu quan hệ Việt Nam - Pháp trên các lĩnh vực qua nhiều thời kỳ khác nhau, không đi sâu vào nội dung chính sách đối ngoại của
6 Việt Nam trong bối cảnh Cộng hòa Pháp xoay trục sang CA-TBD. Không có công trình nào dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp cũng như đề xuất hệ thống quan điểm và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trên bình diện song phương và đa phương để ứng phó với sự thay đổi của bối cảnh khu vực và quốc tế khi Cộng hòa Pháp tiến hành xoay trục sang CA-TBD. Trên cơ sở kế thừa và chọn lọc những kết quả nghiên cứu đã công bố, luận án giải quyết những vấn đề cơ bản sau: (1) Làm rõ các vấn đề lý luận về chính sách đối ngoại, chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. (2) Phân tích thực tiễn triển khai chính sách của Cộng hòa Pháp đối với các đối tác chính tại CA-TBD như Trung Quốc, Ấn Độ và ASEAN. Từ đó làm rõ những kết quả đạt được đối với các nước trong khu vực và Cộng hòa Pháp cũng như những nội dung chưa đạt được như mục tiêu chính sách đã đề ra. (3) Đánh giá tác động của chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp đối với Việt Nam. (4) Dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp, đưa ra các quan điểm và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trên bình diện song phương và đa phương trong bối cảnh Cộng hòa Pháp xoay trục sang CA-TBD. Kết luận chương 1 Chính sách châu Á của Cộng hòa Pháp hình thành chủ yếu sau Chiến tranh Lạnh. Đã có nhiều công trình của các tác giả, nhóm tác giả trong và ngoài nước nghiên cứu chủ yếu tập trung vào những vấn đề như chính sách đối ngoại của Cộng hòa Pháp, thách thức và triển vọng cho Cộng hòa Pháp tại CA-TBD, mục tiêu và nội dung của chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu nào xây dựng khung lý thuyết hoàn chỉnh về chính sách xoay trục sang CA-TBD, đánh giá thực tiễn chính sách xoay trục sang CA- TBD của Cộng hòa Pháp và tác động đối với Việt Nam, dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp để từ đó đề xuất hệ thống quan điểm và khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam. Từ tổng quan về tình hình nghiên cứu đã cho tác giả luận án những gợi ý cả về lý
7 luận và thực tiễn để lựa chọn nghiên cứu chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp. CHƯƠNG 2 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH XOAY TRỤC SANG CHÂU Á - THÁI BÌNH DƯƠNG CỦA CỘNG HÒA PHÁP 2.1. Khái niệm chính sách đối ngoại và chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 2.1.1. Khái niệm chính sách đối ngoại Mặc dù quan điểm của các học giả về chính sách đối ngoại khá đa dạng, song đều có điểm chung coi chính sách đối ngoại là những chiến lược, mục tiêu và hành động mà một quốc gia thực hiện trong quan hệ với các quốc gia khác. Trong luận án này, tác giả tiếp cận chính sách đối ngoại của một quốc gia từ góc độ là tổng hợp các chiến lược, chính sách mà quốc gia đó sử dụng trong quá trình tương tác với các chủ thể quan hệ quốc tế khác trên các lĩnh vực chính trị, quốc phòng, kinh tế, văn hóa và xã hội nhằm đạt được những mục tiêu phù hợp với lợi ích của quốc gia. 2.1.2. Khái niệm chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp Từ những tuyên bố của Chính phủ Pháp và quan điểm của các học giả, có thể hiểu Chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp là một bộ phận trong tổng thể chính sách đối ngoại của quốc gia này nhằm dịch chuyển chiến lược sang châu Á - Thái Bình Dương, phân chia lại sự chú ý và nguồn lực với quan điểm nơi nào đã bị coi là địa bàn thứ yếu quá lâu thì giờ đây phải được hưởng địa vị chính đáng của nó trên cơ sở đánh giá tình hình quốc tế và lợi ích của quốc gia. 2.2. Mục tiêu và nội dung chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 2.2.1. Mục tiêu chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp Chính sách xoay trục sang CA-TBD được hình thành bởi những tính toán chiến lược, chính trị - ngoại giao, an ninh - quốc phòng, văn hóa và giáo dục rộng lớn với mục tiêu cơ bản là tìm lại vị thế chiến lược của Cộng hòa Pháp tại khu vực
8 này, nói cách khác là vị thế của một cường quốc có vai trò, được lắng nghe trên toàn cầu và thúc đẩy sự phát triển, đổi mới ở bên trong nước Pháp. Để đạt được mục tiêu cơ bản này, hai mục tiêu cụ thể đã được đề ra đó là tăng cường sự có mặt về kinh tế và phát huy vai trò chính trị năng động. 2.2.2. Nội dung chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp Nội dung chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp giai đoạn từ 2012 đến 2017 tập trung vào hai trục chính: trục ngoại giao và trục kinh tế. Bên cạnh đó, chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp cũng thể hiện tính toàn diện khi đề cập đến nhiều lĩnh vực khác như chính trị, an ninh - quốc phòng, văn hóa và giáo dục. Thứ nhất, về ngoại giao, đa dạng hóa và làm sâu sắc hơn các quan hệ đối tác chiến lược; đảm bảo tính thường xuyên, nhất quán tại khu vực CA-TBD. Thứ hai, về kinh tế, tìm kiếm các thị trường thương mại với những cơ hội kinh doanh mới. Thứ ba, về chính trị, bảo vệ vị trí cường quốc tại khu vực để có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đến nền chính trị toàn cầu. Thứ tư, về an ninh - quốc phòng, góp phần bảo đảm an ninh cho khu vực, đặc biệt là những vùng xung quanh các lãnh thổ hải ngoại của Cộng hòa Pháp để có một môi trường an ninh có lợi cho các hoạt động kinh tế và chính trị của Cộng hòa Pháp cũng như của các đối tác. Thứ năm, phát huy tối đa sức mạnh mềm của văn hóa và giáo dục trong khẳng định vị thế và vị trí cường quốc của mình trong khu vực. Chuyển sang giai đoạn từ năm 2017 đến nay, chính sách xoay trục sang CA-TBD được kế thừa bởi chính quyền Tổng thống Macron theo hướng tích cực và toàn diện hơn, thuận theo xu thế chung, thể hiện qua việc công bố “Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” vào tháng 6 năm 2018. Chiến lược này là sự tiếp nối của chính sách xoay trục sang CA-TBD và khẳng định sự cam kết dài hạn của Cộng hòa Pháp tại khu vực. 2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 2.3.1. Vị trí, vai trò của châu Á - Thái Bình Dương
9 Về điều kiện tự nhiên - xã hội, CA-TBD là một khu vực rộng lớn, là huyết mạch thương mại và năng lượng của thế giới, về cả trọng tải và giá trị. Về vị trí kinh tế, CA-TBD là khu vực năng động, giàu tiềm năng, nơi hội tụ của nhiều nền kinh tế hàng đầu thế giới như Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc… Về vị trí chính trị - an ninh, CA-TBD đang là nơi hội tụ, giao thoa lợi ích chiến lược của tất cả các nước lớn. 2.3.2. Tiềm lực và lợi ích của Cộng hòa Pháp tại châu Á - Thái Bình Dương 2.3.2.1. Tiềm lực của Cộng hòa Pháp Sức mạnh quốc gia của Cộng hòa Pháp là toàn bộ thực lực bảo đảm sự tồn tại, phát triển và nâng cao vị thế của quốc gia này trong QHQT, bao gồm các nhân tố vật chất (còn gọi là sức mạnh cứng như tài nguyên, dân số, kinh tế, quân sự) và nhân tố tinh thần (sức mạnh mềm như chất lượng chính phủ, thể chế chính trị, ngoại giao, văn hóa, tư tưởng). 2.3.2.2. Lợi ích của Cộng hòa Pháp tại châu Á - Thái Bình Dương Về lợi ích an ninh chiến lược, là một quốc gia đang kiểm soát nhiều lãnh thổ ở Thái Bình Dương, đồng nghĩa với việc Cộng hòa Pháp cũng là một cường quốc ở CA-TBD và là quốc gia châu Âu duy nhất có những lợi ích trực tiếp ở khu vực. Cộng hòa Pháp cần được đảm bảo quyền tự do ra vào khu vực này. Về lợi ích kinh tế, Cộng hòa Pháp có chủ quyền tại một hệ thống đảo ở Thái Bình Dương, cho phép mở rộng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, mang lại lợi ích kinh tế từ khai thác tài nguyên từ biển. Cơ hội đầu tư, tự do thương mại và thị trường mở cửa khiến CA-TBD trở thành một điểm thu hút thực sự. Cộng hòa Pháp cần đến CA-TBD như là một thị trường tiềm năng để chấn hưng nền kinh tế vẫn còn rất trì trệ sau suy thoái. Về lợi ích văn hóa, giáo dục, tăng cường truyền bá văn minh, văn hóa Pháp, ngôn ngữ Pháp, chia sẻ và lan tỏa các giá trị Pháp trong sự cộng hưởng với tính đa dạng của các nền văn hóa khác. 2.3.3. Cấu trúc hệ thống quốc tế Chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp được hình thành dựa trên nguyên lý chủ động ứng phó với sự thay đổi của cấu trúc hệ thống quốc tế. Cấu trúc là phương thức tổ chức các thành tố trong hệ thống, là nơi các thành tố trong hệ thống cùng có quan hệ, là tổng hợp các quy định sự tồn tại hệ thống
10 đối với thành tố của nó. Một cấu trúc ổn định trong hệ thống quốc tế được gọi là trật tự thế giới. Trật tự thế giới là sự sắp xếp, phân bổ và cân bằng quyền lực giữa các cường quốc nhằm duy trì sự ổn định của đời sống quốc tế trong một thời kỳ nhất định. Trong cấu trúc hệ thống quốc tế hiện nay, sự chuyển dịch trọng tâm quyền lực từ Tây sang Đông, dẫn tới sự thay đổi tương quan so sánh lực lượng giữa các nước lớn trong khu vực CA-TBD. 2.3.4. Sự gia tăng các thách thức toàn cầu Hiện nay tất cả các quốc gia trên thế giới đều chịu tác động của những thách thức toàn cầu, được hiểu là những vấn đề mà tác động của chúng gây nguy hiểm to lớn đe dọa đến sự tồn vong của nhân loại. Nhóm thách thức toàn cầu thứ nhất gắn liền với mối quan hệ giữa các cộng đồng xã hội cơ bản của nhân loại. Nhóm thách thức toàn cầu thứ hai nảy sinh từ sự tác động qua lại giữa xã hội loài người với giới tự nhiên. Nhóm thách thức toàn cầu thứ ba liên quan trực tiếp đến sự tồn tại của cá nhân con người. Nhóm này bao gồm những vấn đề liên quan đến “chất lượng con người”, tăng cường sức khỏe, phát triển năng lực trí tuệ và duy trì đạo đức như vấn đề dân số, di cư, bệnh tật hiểm nghèo và dịch bệnh. Việc khắc phục những hậu quả đó vô cùng phức tạp, khó khăn, lâu dài, phải có sự phối hợp của tất cả các quốc gia trên thế giới mới có thể làm được. Với tham vọng trở thành cường quốc có tầm ảnh hưởng toàn cầu, Pháp không thể không tính đến việc điều chỉnh chính sách đối ngoại hướng tới khu vực CA-TBD, nơi mà các thách thức toàn cầu đang gia tăng đáng kể. 2.3.5. Sự điều chỉnh chiến lược đối với khu vực châu Á - Thái Bình Dương của các nước lớn Sự điều chỉnh chiến lược đáng chú ý nhất của Mỹ là đầu năm 2011, Tổng thống Mỹ B. Obama tuyên bố chuyển trọng tâm chiến lược toàn cầu sang CA- TBD. Việc triển khai chiến lược “Xoay trục châu Á - Thái Bình Dương” đã chứng minh nước Mỹ coi CA-TBD là khu vực địa - chiến lược, địa - chính trị trọng yếu, quan hệ trực tiếp đến an ninh quốc gia và vai trò lãnh đạo thế giới của Mỹ. Sự điều chỉnh chiến lược của Trung Quốc liên quan tới CA-TBD thể hiện trong chính sách đối ngoại với sáng kiến chiến lược “Một vành đai, một con đường” được Chủ tịch nước Tập Cận Bình đề xuất tháng 9/2013.
11 Sự điều chỉnh chiến lược của Nga đối với CA-TBD không mang tính tình thế hoặc nhất thời nhằm đối phó với Mỹ và phương Tây, mà là cam kết tăng cường sự can dự của Nga về kinh tế, chính trị và an ninh với các nước ở CA- TBD. Sự điều chỉnh của Nga thể hiện qua chính sách “Hướng Đông” được Tổng thống V. Putin tuyên bố vào năm 2010, một năm trước khi chính quyền Tổng thống B. Obama công bố chiến lược “Xoay trục châu Á - Thái Bình Dương”. Sự điều chỉnh chiến lược của Nhật Bản thể hiện qua chính sách hướng Nam mà Thủ tướng Shinzo Abe gọi là chiến lược “An ninh dân chủ kim cương”. Sự điều chỉnh chiến lược của Ấn Độ đối với CA-TBD được thể hiện qua chính sách “Hành động phía Đông” được công bố chính thức vào năm 2014 trong bản tuyên bố chung sau cuộc gặp cấp cao giữa Thủ tướng Ấn Độ N. Modi và Tổng thống Mỹ Barack Obama. Liên minh châu Âu chính thức đưa ra một tầm nhìn mới với tên gọi “Chiến lược Kết nối Á - Âu” vào năm 2018. Đây là lần đầu tiên EU có một chiến lược cụ thể, rõ ràng đối với châu Á và cũng có thể coi là câu trả lời của EU đối với những chiến lược đầy tham vọng của các đối tác khác. Điều chỉnh chiến lược thực chất là việc các nước lớn thay đổi đường lối, chính sách; phát huy thế mạnh để tìm kiếm và đan xen lợi ích từ bên ngoài; xác lập vị thế vượt trội của các quốc gia trên các diễn đàn quốc tế và khu vực; hướng các quốc gia khác, các khu vực đi theo quỹ đạo riêng phục vụ cho lợi ích của mình. Đó là sự thay đổi, điều chỉnh chiến lược một cách công khai, dễ nhận biết. Tuy nhiên, trong thực tế, các nước lớn còn tiến hành điều chỉnh ngầm, khó nhận diện. Khu vực CA-TBD là trọng tâm của sự cạnh tranh chiến lược gay gắt giữa các nước lớn trong thế kỷ XXI. Trước sự tranh giành chiến lược giữa các nước lớn tại khu vực CA-TBD như vậy, buộc Cộng hòa Pháp cũng phải có sự điều chỉnh chính sách để không bị mất đi vị trí cường quốc. Kết luận chương 2 Chính sách xoay trục sang CA-TBD của Cộng hòa Pháp từ năm 2012 đến nay được xây dựng trên cơ sở xác định lợi ích, mục tiêu của nước Pháp theo đúng nguyên tắc chỉ đạo đối ngoại của Cộng hòa Pháp và phù hợp với những quy luật khách quan của QHQT đương đại. Luận án phân tích cấu trúc hệ thống quốc tế,
12 sự gia tăng các thách thức toàn cầu, vị trí của CA-TBD, sự điều chỉnh chiến lược của các nước lớn đối với CA-TBD đã tác động lớn đến cục diện quan hệ quốc tế và đặt ra yêu cầu với nước Pháp là phải điều chỉnh chính sách đối với CA-TBD. Các nhân tố chủ quan như lợi ích của Cộng hòa Pháp tại CA-TBD, tham vọng khẳng định vị thế của một cường quốc tác động mạnh mẽ đến việc nước Pháp quyết định xoay trục sang CA-TBD. CHƯƠNG 3 THỰC TIỄN TRIỂN KHAI CHÍNH SÁCH XOAY TRỤC SANG CHÂU Á - THÁI BÌNH DƯƠNG CỦA CỘNG HÒA PHÁP VÀ TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI VIỆT NAM 3.1. Triển khai chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp từ năm 2012 đến nay 3.1.1. Với Trung Quốc Về kinh tế, Trung Quốc là một trong 10 đối tác kinh tế hàng đầu trên thế giới của Cộng hòa Pháp. Hai mục tiêu chính của Cộng hòa Pháp là thâm nhập sâu vào thị trường Trung Quốc và thu hút đầu tư của Trung Quốc để phục hồi nền kinh tế trì trệ. Chuyến thăm Trung Quốc hai năm liên tiếp 2018 - 2019 của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nằm trong chiến lược đẩy mạnh quan hệ thương mại song phương với Trung Quốc. Trong các chuyến thăm này, hai nguyên thủ quốc gia chứng kiến lễ ký kết hàng loạt thỏa thuận thương mại trị giá hàng tỷ USD giữa các công ty Pháp và Trung Quốc. Về chính trị - ngoại giao, Cộng hòa Pháp chủ trương tăng cường quan hệ với Trung Quốc không chỉ trên bình diện song phương, mà còn cả trong các vấn đề đa phương và toàn cầu. Năm 2013, Tổng thống François Hollande công du đến Trung Quốc. Sau khi nhậm chức, Tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố muốn mỗi năm đi thăm Trung Quốc một lần. Tháng 3 năm 2019, trong chuyến thăm Pháp, nguyên thủ quốc gia hai nước nhất trí xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược toàn cầu Pháp - Trung vững chắc, ổn định và năng động hơn. 3.1.2. Với Ấn Độ
13 Về kinh tế, sau khi Cộng hòa Pháp tiến hành xoay trục sang CA-TBD, các doanh nghiệp Pháp đã đầu tư đáng kể vào Ấn Độ với tốc độ 1 tỷ EUR/năm trong giai đoạn 2012 - 2013. Hiện nay, hơn 1.000 doanh nghiệp Pháp hoạt động tại Ấn Độ và sử dụng khoảng 350.000 lao động. Về chính trị - ngoại giao, quan hệ đối tác chiến lược giữa Ấn Độ và Cộng hòa Pháp được củng cố bằng các chuyến viếng thăm định kỳ giữa chính quyền Pháp và Ấn Độ, duy trì đối thoại chính trị chuyên sâu và trao đổi quan điểm. Về an ninh - quốc phòng, hợp tác toàn diện về quốc phòng là một trụ cột quan trọng trong quan hệ đối tác chiến lược của Cộng hòa Pháp và Ấn Độ. Về văn hóa và giáo dục, sự phát triển của trường đại học, hợp tác khoa học và kỹ thuật với Ấn Độ cũng là ưu tiên hàng đầu của Pháp. Nỗ lực của Cộng hòa Pháp trong lĩnh vực này thể hiện ở hai nội dung: (i) chương trình học bổng, (ii) quan hệ đối tác giữa các cơ sở Ấn Độ và Cộng hòa Pháp. 3.1.3. Với ASEAN Về kinh tế, Cộng hòa Pháp đa dạng hóa quan hệ thương mại ở ĐNÁ thông qua việc tiếp tục phát triển quan hệ song phương với các đối tác truyền thống trong ASEAN đồng thời khám phá các thị trường mới. Về chính trị - ngoại giao, Cộng hòa Pháp chủ trương duy trì liên tục các cuộc họp cấp cao với ASEAN về vấn đề kinh tế và địa chính trị toàn cầu, duy trì sự hiện diện của Bộ trưởng Quốc phòng tại Đối thoại Shangri-La, tăng cường các hoạt động ngoại giao với ASEAN đồng thời tăng cường các nguồn lực cho Phái đoàn Pháp tại ASEAN. Về an ninh - quốc phòng, Cộng hòa Pháp có mối quan hệ mật thiết với bốn quốc gia thành viên ASEAN đó là Singapore, Indonesia, Malaysia và Việt Nam. Mục tiêu của Chiến lược an ninh - quốc phòng của Cộng hòa Pháp đối với các nước thành viên ASEAN nhằm hỗ trợ việc tăng cường tính tự chủ chiến lược cho các đối tác và phát triển cách tiếp cận khu vực để tìm kiếm cơ hội hợp tác đa phương trong khuôn khổ cấu trúc an ninh khu vực hiện có. Về văn hóa và giáo dục, đây là lĩnh vực tạo nên dấu ấn cho chính sách của Cộng hòa Pháp đối với ASEAN. Tại đây, hai nước có đông người dân Pháp nhất là Indonesia và Thái Lan. Nhiều quốc gia thành viên ASEAN như Campuchia,
14 Lào và Việt Nam, vốn là thành viên Cộng đồng Pháp ngữ, đã trở thành cầu nối gắn kết văn hóa, ngôn ngữ, giáo dục... giữa Cộng hòa Pháp với ASEAN nói riêng và CA-TBD nói chung. 3.2. Đánh giá thực tiễn triển khai chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 3.2.1. Những kết quả đạt được qua chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 3.2.1.1. Về ngoại giao Duy trì được tính thường xuyên, nhất quán tại khu vực. Mở rộng mạng lưới đối tác rộng lớn, có thêm sự ủng hộ của khu vực đối với Cộng hòa Pháp. 3.2.1.2. Về kinh tế Khu vực CA-TBD đem lại hơn một nửa tăng trưởng xuất khẩu của Cộng hòa Pháp. Sự hội nhập kinh tế ngày càng tăng của khu vực CA-TBD, triển vọng về các hiệp định thương mại tự do giữa EU và các nước CA-TBD... đang góp phần thúc đẩy sự năng động kinh tế của Cộng hòa Pháp. 3.2.1.3. Về chính trị Cộng hòa Pháp củng cố được vị thế của một cường quốc có vai trò và được lắng nghe tại khu vực CA-TBD đồng thời thực hiện được “cân bằng quyền lực” với các cường quốc khác. 3.2.1.4. Về an ninh - quốc phòng Cộng hòa Pháp bảo đảm được an ninh cho những vùng xung quanh lãnh thổ hải ngoại của mình đồng thời góp phần giải quyết hòa bình các tranh chấp trong khu vực. 3.2.1.5. Về văn hóa và giáo dục Văn hóa và giáo dục luôn nằm ở vị trí then chốt, trung tâm trong chiến lược nâng tầm ảnh hưởng và khẳng định vị thế của Cộng hòa Pháp. Chưa bao giờ người Pháp lại hướng tới CA-TBD nhiều như hiện nay khi mà các cộng đồng người Pháp tại khu vực này là những cộng đồng phát triển nhanh nhất trên thế giới. Hiện nay số người Pháp sống tại đây chiếm gần 9% dân số của Pháp tại nước ngoài. Vị thế cường quốc giáo dục của Cộng hòa Pháp cũng được củng cố thông qua số lượng lớn các du học sinh đến từ các nước CA-TBD. Nước Pháp đứng thứ 4 trên thế giới về lượng lưu học sinh, ngày càng được những sinh viên CA-TBD đến đây đánh giá cao.
15 3.2.2. Một số nội dung chưa đạt được trong triển khai chính sách xoay trục sang châu Á của Cộng hòa Pháp Về kinh tế, mặc dù đã được cải thiện đáng kể tuy nhiên chưa đạt được mục tiêu chính sách đề ra như ban đầu. Thị phần Pháp tại khu vực CA-TBD chỉ tăng 1% sau 6 năm triển khai chính sách. Vốn FDI vào Cộng hòa Pháp tăng chậm, chưa tương xứng với nguồn vốn quốc gia này đầu tư ra nước ngoài. Các đối tác lớn ở khu vực CA-TBD cũng đầu tư rất khiêm tốn vào Cộng hòa Pháp. Về chính trị - ngoại giao, vai trò và vị thế của Cộng hòa Pháp trong khu vực vẫn còn nhiều hạn chế do thế và lực của một cường quốc tầm trung chưa đủ mạnh. Cộng hòa Pháp hiện vẫn tập trung ưu tiên quan hệ với các khu vực mang tính địa chiến lược hàng đầu theo trục châu Âu - Địa Trung Hải - châu Phi, tránh dàn trải nguồn lực do tiềm lực hạn chế. Đối với một số vấn đề an ninh quan trọng tại khu vực, Cộng hòa Pháp giữ quan điểm trung lập hoặc né tránh đề cập đến trong chiến lược của mình, chẳng hạn như vấn đề Biển Đông. Chính vì vậy, tiếng nói và vai trò của Cộng hòa Pháp trong khu vực vẫn chưa thực sự được khẳng định. Về an ninh - quốc phòng, Cộng hòa Pháp chưa tham gia hoặc tham gia không đầy đủ vào một số cơ chế an ninh quan trọng của CA-TBD. Về văn hóa - giáo dục, sự hiện diện, gây ảnh hưởng và truyền bá văn hóa ra nước ngoài của Cộng hòa Pháp bị ảnh hưởng rõ nét do cắt giảm về ngân sách và sự lãng quên trong một thời gian dài đối với các chính sách tăng cường và phát huy ảnh hưởng trên các lĩnh vực thuộc phạm trù “sức mạnh mềm”. 3.3. Tác động của chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp đối với Việt Nam 3.3.1. Những kết quả đạt được của việc triển khai chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp đối với Việt Nam 3.3.3.1. Về kinh tế Việt Nam tận dụng động lực tăng trưởng từ bên ngoài để phát triển kinh tế, mở rộng không gian hợp tác quốc tế và thị phần nước ngoài. 3.3.3.2. Về chính trị - ngoại giao Góp phần nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam, gia tăng minh bạch hóa phương thức quản trị, giảm thiểu nguy cơ tham nhũng. 3.3.3.3. Về an ninh - quốc phòng
16 Góp phần đảm bảo an ninh và bảo vệ chủ quyền quốc gia và nâng cao năng lực quốc phòng của Việt Nam. 3.3.3.4. Về văn hóa - giáo dục Đa dạng hóa các hoạt động văn hóa nghệ thuật đồng thời tăng cường quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới; góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cao và chất lượng nghiên cứu khoa học của Việt Nam. 3.3.2. Những nội dung chưa đạt được của việc triển khai chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp đối với Việt Nam Về kinh tế, tỷ trọng xuất khẩu của Việt Nam vào Cộng hòa Pháp chiếm phần nhỏ so với các nước khác. Về đầu tư, nguồn vốn từ Cộng hòa Pháp vào Việt Nam mới chỉ tập trung ở các thành phố lớn. Khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp, nhà đầu tư Pháp tại thị trường Việt Nam còn thấp. Số lượng doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang Cộng hòa Pháp còn rất ít với số dự án và vốn cam kết khá khiêm tốn. Về chính trị - ngoại giao, mức độ và cường độ trao đổi ngoại giao còn thấp. Sự ủng hộ của Cộng hòa Pháp đối với Việt Nam trong các vấn đề quốc tế trên các diễn đàn đa phương còn thiếu nhất quán. Về an ninh - quốc phòng, hợp tác của hai nước chủ yếu tập trung vào trụ cột chính là lĩnh vực quân y. Ngoài ra còn có thêm các hoạt động về đào tạo sĩ quan tuy nhiên chỉ ở mức độ đào tạo cơ bản, giảng dạy học tiếng Pháp. Về văn hóa và giáo dục, hiện nay chỉ có chưa đến 1% dân số Việt Nam nói tiếng Pháp. Số lượng ngày càng giảm của các trường song ngữ Pháp - Việt, các trường có giảng dạy tiếng Pháp ở Việt Nam, cùng với số sinh viên học chuyên ngành ngoại ngữ này ra trường thất nghiệp, làm việc trái ngành nghề ngày càng tăng trong những năm gần đây khiến tiếng Pháp mất đi lợi thế so sánh với tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Hàn và tiếng Nhật. Kết luận chương 3 Chính sách xoay trục sang CA-TBD tập trung vào các đối tác lớn trong khu vực như Trung Quốc, Ấn Độ, ASEAN, đã đem lại cho Cộng hòa Pháp và các nước trong khu vực những thành tựu nhất định. Tuy nhiên, quá trình thực hiện mục tiêu “khôi phục địa vị và uy danh nước Pháp” trong bối cảnh cạnh tranh trực tiếp với
17 chiến lược “xoay trục châu Á - Thái Bình Dương” của Mỹ, đối trọng với ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực vẫn gặp nhiều khó khăn. Là một đối tác chiến lược của Cộng hòa Pháp tại CA-TBD, Việt Nam thu nhận được những kết quả tích cực từ sự điều chỉnh chiến lược của quốc gia này trên mọi lĩnh vực. Bên cạnh đó, cũng tồn tại những mặt chưa đạt được như mong muốn trong quá trình triển khai chính sách này tại Việt Nam, đòi hỏi hai quốc gia phải nỗ lực hơn nữa để làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược. CHƯƠNG 4 DỰ BÁO CHIỀU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHÍNH SÁCH XOAY TRỤC SANG CHÂU Á - THÁI BÌNH DƯƠNG CỦA CỘNG HÒA PHÁP VÀ KHUYẾN NGHỊ ĐỐI VỚI CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA VIỆT NAM 4.1. Dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 4.1.1. Cơ sở dự báo chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp 4.1.1.1. Dự báo tình hình thế giới Thứ nhất, trật tự thế giới mới đang hình thành theo hướng đa cực. Thứ hai, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt hơn. Thứ ba, chiều hướng gia tăng can dự của Liên minh châu vào khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. 4.1.1.2. Dự báo tình hình nước Pháp Về kinh tế, dự báo kinh tế nước Pháp phải đối mặt với thâm hụt và nợ công tăng, tình trạng thất nghiệp ngày càng căng thẳng do dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp. Về chính trị - xã hội, Cộng hòa Pháp đang và sẽ có nhiều vấn đề cần được giải quyết như các ý kiến trái chiều về Liên minh châu Âu, việc làm, an sinh xã hội, nhập cư trái phép... Chủ nghĩa dân túy ngày càng lớn mạnh tại châu Âu nói chung và trong lòng nước Pháp nói riêng. Hai luồng ý kiến đối lập về xu thế hội nhập ở châu Âu và chủ nghĩa dân tộc thể hiện ngày càng rõ nét. Tâm lý bài nhất thể hóa châu Âu không chỉ diễn ra tại Cộng hòa Pháp mà còn ở nhiều nước châu
18 Âu khác, đặc biệt từ sau sự kiện Brexit, đặt ra nhiều thách thức đối với vai trò dẫn dắt EU của quốc gia này. 4.1.2. Chiều hướng phát triển chính sách xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp Cộng hòa Pháp sẽ ngày càng can dự mạnh mẽ hơn tại CA-TBD và mở rộng ra Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Cộng hòa Pháp hướng đến năm ưu tiên. Một là, bảo vệ công dân, lãnh thổ và lợi ích Pháp tại khu vực. Hai là, góp phần bảo đảm an ninh cho những khu vực xung quanh các vùng lãnh thổ hải ngoại của Cộng hòa Pháp. Ba là, duy trì quyền tự do tiếp cận và khai thác ở các khu vực chung trên biển, trên không hoặc trong không gian mạng, nhất là việc bảo đảm giao thông hàng hải. Bốn là, tăng cường can dự vào các cơ chế đa phương để duy trì sự ổn định khu vực. Năm là, tìm kiếm kinh nghiệm trong việc xử lý các thảm họa, thiên tai, dịch bệnh đã xảy ra trong khu vực để có thể ứng phó hiệu quả hơn với những thảm họa trong tương lai. 4.2. Khuyến nghị đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trong bối cảnh Cộng hòa Pháp xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương 4.2.1. Quan điểm đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam trong bối cảnh Cộng hòa Pháp xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương Thứ nhất, nhận thức đúng về xu thế của thời đại và cục diện thế giới, khu vực để đạt tới những phát triển mới về nhận thức và tư duy về đường lối đối ngoại. Những nhận thức mới cho phép nước ta có cơ hội và điều kiện phá thế bao vây cô lập, mở rộng đa phương hóa đa dạng hóa, phát triển quan hệ đối ngoại kể cả với các nước khác chế độ chính trị và kinh tế, và gia nhập các thể chế đa phương, từ đó có điều kiện kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại nhằm phục vụ các lợi ích quốc gia - dân tộc trong quá trình Đảng ta kiên định xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Thứ hai, phát triển quan hệ đối ngoại song phương. Đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác, nhất là các đối tác chiến lược và các nước lớn có vai trò quan trọng đối với phát triển và an ninh của đất nước, đưa các khuôn khổ quan hệ đối ngoại đã xác lập đi vào thực chất. Phải xác định đối tác quan trọng nhất đối với Việt Nam là những nước, những tổ chức quốc tế có đóng góp, tác động trực tiếp nhất đối với các vấn đề liên quan đến an ninh, phát triển và nâng