Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án "Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm" đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THPT cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THPT.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH NGUYỄN VĂN KHOA PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM Chuyên ngành: Quản lí giáo dục Mã số: 9140114 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGHỆ AN - 2023
0 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. THÁI VĂN THÀNH Phản biện 1: Phản biện 2: Phản biện 3: Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Trường tại Trường Đại học Vinh Vào hồi: giờ 00 ngày tháng năm 2023 Có thể tìm hiểu Luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam; - Trung tâm TT-TV Nguyễn Thúc Hào, Trường Đại học Vinh.
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Cán bộ quản lý (CBQL) cơ sở giáo dục phổ thông (GDPT) cốt cán, trong đó có CBQL trường trung học phổ thông (THPT) cốt cán không chỉ giữ vai trò nòng cốt trong bồi dưỡng CBQL đại trà của địa phương mà còn giữ vai trò tiên phong trong mọi đổi mới của nhà trường; hình mẫu về lãnh đạo, quản trị nhà trường; khả năng tư vấn, hỗ trợ, truyền cảm hứng và bồi dưỡng năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường cho đồng nghiệp. Vì thế, phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán là một vấn đề có tính cấp thiết. Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán là phát triển nguồn nhân lực quan trọng của giáo dục. Sự phát triển này có thể dựa trên các cách tiếp cận khác nhau; trong đó cách tiếp cận dựa vào vị trí việc làm (VTVL) phù hợp hơn với phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán trong bối cảnh hiện nay. Đây là cách tiếp cận căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ (việc làm) của CBQL trường THPT cốt cán (trong hiện tại và tương lai) để xây dựng khung năng lực CBQL trường THPT cốt cán; đồng thời dựa vào khung năng lực này mà quy hoạch, tuyển chọn, sử dụng, bồi dưỡng, đánh giá và có chế độ đãi ngộ thích hợp đối với đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Cho đến nay, các nghiên cứu về đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán còn rất ít. Nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn về đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán vẫn còn “bỏ ngõ”. Bản thân CBQL trường THPT cốt cán chưa phát huy tốt vai trò của mình trong bồi dưỡng CBQL trường THPT đại trà; trong tư vấn, hỗ trợ, hướng dẫn đồng nghiệp xây dựng kế hoạch, phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường. Nguyên nhân chính của những hạn chế này là do đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán mới hình thành, chưa được phát triển một cách toàn diện về phẩm chất, năng lực theo VTVL. Vì thế, cần có một công trình nghiên cứu công phu, hệ thống về phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL, góp phần khẳng định vai trò quan trọng của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và sự cần thiết phải có VTVL cho CBQL trường THPT cốt cán trong khung VTVL của trường THPT. Từ những lý do trên, chúng tôi đã chọn vấn đề: “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm” để nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THPT. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông. 3.2. Đối tượng nghiên cứu
2 Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL. 4. Giả thuyết khoa học Trước yêu cầu đổi mới GDPT nói chung, đổi mới quản lý giáo dục (QLGD) trường THPT nói riêng, cần thiết phải có VTVL cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; tuy nhiên, hiện nay chưa có VTVL cho đội ngũ này. Nếu đề xuất và thực hiện đồng bộ các giải pháp có cơ sở khoa học, có tính khả thi theo tiếp cận VTVL mà nội dung cốt lõi là căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của CBQL trường THPT cốt cán để xây dựng khung năng lực và dựa vào khung năng lực để quy hoạch, tuyển chọn, sử dụng, bồi dưỡng, đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán thì có thể phát triển đội ngũ này đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đảm bảo về chất lượng. 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu 5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lý luận của phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL. - Khảo sát, đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ. - Đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; khảo sát sự cấp thiết, tính khả thi và thử nghiệm 01 giải pháp đề xuất. 5.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung Đề tài tập trung nghiên cứu, đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL và dựa trên chuẩn hiệu trưởng cơ sở GDPT của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, ban hành theo Thông tư số 14/2018/TT-BGDĐT. - Về địa bàn Khảo sát thực trạng và thử nghiệm 01 giải pháp đề xuất ở các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh). - Về thời gian Thời gian khảo sát thực trạng và thử nghiệm giải pháp đề xuất trong các năm học 2020 -2021 và 2021-2022. 6. Quan điểm tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 6.1. Quan điểm tiếp cận Đề tài sử dụng các quan điểm tiếp cận sau: Tiếp cận hệ thống; tiếp cận VTVL; tiếp cận theo chuẩn; tiếp cận phát triển nguồn nhân lực; tiếp cận thực tiễn. 6.2. Phương pháp nghiên cứu 6.2.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. 6.2.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài.
3 6.2.3. Phương pháp thống kê toán học Sử dụng một số công thức thống kê để xử lý dữ liệu thu được, phân tích và đưa ra kết quả nghiên cứu về mặt định lượng; với phần mềm SPSS 20.0. 7. Những luận điểm cần bảo vệ 7.1. CBQL trường THPT cốt cán là bộ phận tinh hoa trong đội ngũ CBQL trường THPT. Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL đòi hỏi phải xuất phát từ vai trò, chức năng và nhiệm vụ của CBQL trường THPT cốt cán để xây dựng khung năng lực và dựa vào khung năng lực này để quy hoạch, tuyển chọn, sử dụng, bồi dưỡng, đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; đồng thời tính đến ảnh hưởng của các yếu tố tới sự phát triển đội ngũ này. 7.2. Trong thời gian vừa qua, đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán đã phát huy được vai trò nòng cốt trong bồi dưỡng CBQL cơ sở GDPT đại trà nhưng trước yêu cầu đổi mới QLGD và triển khai Chương trình GDPT 2018, đội ngũ này còn có những hạn chế nhất định mà nguyên nhân chủ yếu là do họ chưa được phát triển đầy đủ các năng lực theo VTVL của người CBQL trường THPT cốt cán. 7.3. Để nâng cao hiệu quả phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL cần sử dụng các giải pháp quản lý tác động đồng bộ lên tất cả nội dung phát triển nguồn nhân lực (quy hoạch; đào tạo, bồi dưỡng; sử dụng; đánh giá; đãi ngộ), trên cơ sở khung năng lực của VTVL là CBQL trường THPT cốt cán. 8. Đóng góp mới của luận án 8.1. Luận án đã xác định được VTVL, chức năng, nhiệm vụ và khung năng lực của CBQL trường THPT cốt cán làm cơ sở để phát triển đội ngũ này theo tiếp cận VTVL. Đồng thời, luận án còn xây dựng được Bộ tiêu chí đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo khung năng lực của VTVL; Chương trình bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo VTVL… 8.2. Luận án đã có những đánh giá khách quan, toàn diện về thực trạng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán ở các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ làm cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ này có cơ sở khoa học, có tính khả thi. 8.3. Các giải pháp mà luận án đề xuất không chỉ vận dụng vào phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL ở các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ mà còn có thể vận dụng vào phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL trên các địa bàn khác có điều kiện tương đồng. 9. Cấu trúc luận án Ngoài Mở đầu; Kết luận và khuyến nghị; Danh mục tài liệu tham khảo; Phụ lục, luận án có 03 chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận của phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm. - Chương 2: Thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ theo tiếp cận vị trí việc làm. - Chương 3: Giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm.
4 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM 1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ 1.1.1. Các nghiên cứu về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông Ở nước ngoài, có các nghiên cứu của A. Asmendri, M. Dowd, B. Pont, D. Nusche, H. Moorman, D.M. Hutton, R. Williamson…Ở trong nước, có các nghiên cứu của Phạm Quang Trung và Trần Hữu Hoan, Đặng Quốc Bảo và Nguyễn Đắc Hưng, Nguyễn Chí Dương, Nguyễn Xuân Hòa…Các nghiên cứu này đã làm rõ vai trò của đội ngũ CBQL trường THPT; ý nghĩa, sự cần thiết phải phát triển đội ngũ CBQL trường THPT; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường THPT. 1.1.2. Các nghiên cứu về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông theo tiếp cận vị trí việc làm Ở nước ngoài, có các nghiên cứu của F. Wang, T.P. Maforah, A.I. Nasareen, K. Schildkamp, S. Sutarman… Ở trong nước, có các nghiên cứu của Trịnh Xuân Thắng, Phạm Đức Toàn, Nguyễn Nhật Cường và Nguyễn Minh Lý, Nguyễn Tiến Hùng, Trần Hữu Hoan, Nguyễn Thị Tuyết Hạnh... Các nghiên cứu này đã làm rõ khung năng lực của CBQL trường THPT; các giải pháp để phát triển đội ngũ CBQL trường THPT theo tiếp cận vị trí việc làm. 1.1.3. Các nghiên cứu về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Ở nước ngoài, có các nghiên cứu của M. Lynch, L. Lee, M. Carvalho, I. Cabral, J. Verdasca, J.M. Alves, W. Pakika, K. Tesaputa, A. Sri-ampai... Ở trong nước, mới chỉ có 01 nghiên cứu đề cập khá hệ thống về Phát triển đội ngũ CBQL trường THCS cốt cán theo tiếp cận năng lực. 1.2. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 1.2.1. Cán bộ quản lý CBQL là người làm công việc lãnh đạo, quản lý, điều hành hoạt động trong các cơ quan, tổ chức. CBQL phải đáp ứng những yêu cầu nhất định về phẩm chất cá nhân, trình độ chuyên môn và nghiệp vụ, kinh nghiệm công tác theo quy định. 1.2.2. Cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán CBQL trường THPT cốt cán là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trường THPT có năng lực chuyên môn sâu và nghiệp vụ sư phạm lành nghề, có khả năng nắm được tình hình tư tưởng, tâm tư của đội ngũ giáo viên (GV) và nhân viên (NV) nhà trường, có mối liên hệ với các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, chính quyền địa phương để làm nòng cốt trong công tác lãnh đạo, quản lý các hoạt động của nhà trường; đồng thời tư vấn, hỗ trợ CBQL khác lãnh đạo, quản trị nhà trường thực hiện
5 tốt nhiệm vụ chính trị, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. 1.2.3. Đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán Đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán là tập hợp những người làm việc tại các trường THPT, có cùng một chức năng, nhiệm vụ là tư vấn, hỗ trợ đồng nghiệp trong công việc và trong hoạt động bồi dưỡng phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường; góp phần quan trọng vào thực hiện mục tiêu của cấp học. 1.2.4. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán nằm trong phát triển nguồn nhân lực nói chung, nguồn nhân lực cho giáo dục nói riêng. Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán là đảm bảo cho đội ngũ này đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và nâng cao về chất lượng; đáp ứng yêu cầu hỗ trợ, tư vấn và thực hiên các hoạt động bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường THPT ở địa phương. Trong bối cảnh đổi mới GDPT và triển khai thực hiện Chương trình GDPT 2018, cấp THPT, phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. 1.2.5. Vị trí việc làm và tiếp cận vị trí việc làm VTVL là công việc gắn với chức danh, chức vụ, cơ cấu và ngạch công chức để xác định biên chế và bố trí công chức trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Tiếp cận VTVL là cách tiếp cận xuất phát từ yêu cầu của từng VTVL để xây dựng khung năng lực tương ứng và sử dụng khung năng lực này vào quá trình phát triển đội ngũ. 1.2.6. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL là cách thức chuẩn hóa tích hợp các thành tố kiến thức, kỹ năng, thái độ tạo thành một hệ thống chuẩn năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường của CBQL trường THPT cốt cán; từ đó chuẩn hóa nội dung phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo VTVL: qui hoạch, lựa chọn, bồi dưỡng, sử dụng, đánh giá, khen thưởng, đãi ngộ, tạo động lực cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. 1.3. LÝ LUẬN VỀ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO VỊ TRÍ VIỆC LÀM 1.3.1. Vị trí việc làm của cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán Theo Chuẩn hiệu trưởng cơ sở GDPT, VTVL của CBQL trường THPT cốt cán có tính chất “kép”: vừa là VTVL của CBQL trường THPT; vừa là VTVL của CBQL trường THPT cốt cán. Đặc trưng này sẽ quy định danh mục các công việc mà CBQL trường THPT cốt cán cần phải thực hiện theo VTVL, bao gồm: các công việc chung của CBQL trường THPT và các công việc đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán. VTVL của CBQL trường THPT cốt cán có những điểm khác biệt so với VTVL của CBQL trường THPT. Những điểm khác biệt này sẽ quy định vai trò; chức năng, nhiệm vụ và khung năng lực của CBQL trường THPT cốt cán theo VTVL. Đổi mới
6 GDPT đặt ra những yêu cầu ngày càng cao đối với VTVL của CBQL trường THPT cốt cán. 1.3.2. Vai trò của cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo vị trí việc làm Ngoài vai trò của CBQL trường THPT nói chung, CBQL trường THPT cốt cán còn có các vai trò mang tính chất đặc thù: Nòng cốt trong bồi dưỡng CBQL trường THPT đại trà và trong đổi mới nhà trường; Có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường của đồng nghiệp; Là cầu nối giữa cơ quan quản lý giáo dục địa phương và các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, CBQL giáo dục 1.3.3. Chức năng, nhiệm vụ của cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo vị trí việc làm Từ VTVL “kép” nên CBQL trường THPT cốt cán cũng có chức năng và nhiệm vụ “kép”. Chức năng và nhiệm vụ “kép” này đòi hỏi CBQL trường THPT cốt cán vừa phải thực hiện chức năng và nhiệm vụ chung của CBQL trường THPT; vừa phải thực hiện chức năng và nhiệm vụ đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán. Chức năng và nhiệm vụ chung của CBQL trường THPT cốt cán bao gồm: Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ bản thân; Lãnh đạo nhà trường THPT; Quản trị các hoạt động trong nhà trường THPT; Xây dựng môi trường giáo dục trong nhà trường; Phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội; Sử dụng ngoại ngữ và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị nhà trường. Chức năng và nhiệm vụ đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán bao gồm: Hỗ trợ, tư vấn cho CBQL trường THPT trên địa bàn xây dựng kế hoạch tự học, tự phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường; Hỗ trợ CBQL trường THPT trên địa bàn phát triển năng lực lãnh đạo và quản trị nhà trường; Phối hợp với cơ quan QLGD địa phương và các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng GV, CBQL; Hướng dẫn, hỗ trợ GV và CBQL trường THPT trong quá trình tham gia, thực hiện các khóa đào tạo, bồi dưỡng GV qua mạng Internet. 1.3.4. Khung năng lực của cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo vị trí việc làm Căn cứ vào những vấn đề lý luận về khung năng lực (NL) theo VTVL; dựa trên sự phân tích chức năng, nhiệm vụ của CBQL trường THPT cốt cán, luận án đưa ra khung năng lực của CBQL trường THPT cốt cán, bao gồm các NL chung (NL phát triển chuyên môn, nghiệp vụ bản thân; NL lãnh đạo nhà trường; NL quản trị trường THPT; NL xây dựng môi trường giáo dục trong trường THPT; NL phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội; NL sử dụng ngoại ngữ và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị nhà trường) và các NL đặc thù (NL hỗ trợ, tư vấn cho CBQL trường THPT trên địa bàn xây dựng kế hoạch tự học, tự phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường; NL hỗ trợ CBQL trường trường THPT trên địa bàn phát triển năng lực lãnh đạo và quản trị nhà trường; NL phối hợp với cơ quan QLGD địa phương và các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng GV, CBQL; NL hướng dẫn, hỗ trợ GV
7 và CBQL trường THPT trong quá trình tham gia, thực hiện các khóa đào tạo, bồi dưỡng GV qua mạng Internet). 1.4. LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM 1.4.1. Tầm quan trọng của phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL có tầm quan trọng: Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL là phát triển nguồn nhân lực quản lý chất lượng cao cho giáo dục THPT; Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL tạo động lực cho đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục THPT; Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL góp phần thực hiện thành công Chương trình GDPT 2018. 1.4.2. Định hướng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL cần dựa trên các định hướng sau: Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán trên cơ sở phát triển nguồn nhân lực của trường THPT và của cả hệ thống giáo dục THPT; Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán phải dựa trên nhu cầu thực tế của giáo dục THPT ở các địa phương và nhu cầu của CBQL trường THPT ở các địa phương đó; Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán là phát triển các năng lực chung và các năng lực đặc thù, hướng tới sự đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của VTV; Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán phải tạo điều kiện cho đội ngũ này không chỉ đáp ứng yêu cầu hiện tại mà còn đáp ứng yêu cầu tương lai của công tác lãnh đạo, quản trị trường THPT trong bối cảnh GDPT có nhiều đổi mới; Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán phải tạo ra sự gắn kết chặt chẽ giữa các khâu xây dựng kế hoạch, tuyển chọn, sử dụng, bồi dưỡng, đánh giá và tạo môi trường thuận lợi cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán phát triển... 1.4.3. Nội dung phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL có các nội dung: Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Tuyển chọn, bổ nhiệm, miễn nhiệm, sử dụng và luân chuyển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Đảm bảo các điều kiện để phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL.
8 1.4.4. Chủ thể phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Theo quy trình lựa chọn CBQL cơ sở GDPT cốt cán, phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL có hai chủ thể: Bộ trưởng Bộ GD&ĐT và Giám đốc Sở GD&ĐT. Trong hai chủ thể đó, Giám đốc Sở GD&ĐT là chủ thể chịu trách nhiệm trực tiếp, có sự phân cấp trách nhiệm cho các Trưởng phòng: Tổ chức cán bộ, Giáo dục Trung học và Kế hoạch - Tài chính. 1.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM Ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL có các yếu tố: Yếu tố thuộc về chủ thể phát triển; yếu tố thuộc về đối tượng phát triển; yếu tố thuộc về môi trường, chính sách. Khi đề xuất giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL cần tính đến sự ảnh hưởng của các yếu tố này. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 1. CBQL trường THPT cốt cán có vai trò, chức năng, nhiệm vụ chung và đặc thù. 2. Khung năng lực của CBQL trường THPT cốt cán đáp ứng chức năng và nhiệm vụ của VTVL mà họ đảm nhận. 3. Phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán có tính cấp thiết, cần dựa trên các định hướng và nội dung nhất định.
9 Chương 2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN CÁC TỈNH PHÍA BẮC KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM 2.1. KHÁI QUÁT ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ GIÁO DỤC CÁC TỈNH PHÍA BẮC KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ Ở nội dung này, luận án trình bày điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục của các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ liên quan đến nội dung nghiên cứu. 2.2. TỔ CHỨC KHẢO SÁT THỰC TRẠNG 2.2.1. Mục đích khảo sát Mục đích khảo sát là nhằm đánh giá đầy đủ, khách quan thực trạng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ. 2.2.2. Nội dung khảo sát thực trạng Tập trung vào 03 vấn đề chính: Thực trạng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ; Thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ theo tiếp cận VTVL; Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ theo tiếp cận VTVL. 2.2.3. Đối tượng và địa bàn khảo sát - Đối tượng khảo sát là: Lãnh đạo Sở GD&ĐT, CBQL trường THPT cốt cán, CBQL trường THPT. - Địa bàn khảo sát là các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ (Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh). 2.2.4. Phương pháp khảo sát Đề tài sử dụng các phương pháp sau để khảo sát: Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi; Trao đổi, phỏng vấn theo chủ đề; Nghiên cứu các sản phẩm hoạt động của CBQL trường THPT cốt cán. 2.2.5. Cách thức xử lý số liệu và thang đánh giá Số liệu thu được từ các phiếu điều tra được đánh giá theo 4 mức; được xử lý bằng các công thức thống kê (trung bình cộng, độ lệch chuẩn…) và phần mềm SPSS 20.0. 2.2.6. Thời gian và hình thức khảo sát - Trong các năm học 2020 -2021 và 2021-2022. - Kết hợp trực tiếp và trực tuyến. 2.3. THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN CÁC TỈNH PHÍA BẮC KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ 2.3.1. Thực trạng số lượng, cơ cấu, trình độ của đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán
10 Luận án đã khảo sát số lượng, giới tính, độ tuổi, trình độ đào tạo; trình độ lý luận chính trị, quản lý giáo dục, tin học và ngoại ngữ của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Kết quả khảo sát cho thấy: Đa số CBQL trường THPT cốt cán của các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ đều là nam và có trình độ đào tạo thạc sĩ; trên 50% số CBQL trường THPT cốt cán của các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ có trình độ Lý luận chính trị cao cấp; 100% số CBQL trường THPT cốt cán của các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ có chứng chỉ QLGD; có trình độ tin học và ngoại ngữ theo quy định. 2.3.2. Thực trạng nhận thức về vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán Luận án đã khảo sát thực trạng nhận thức về vai trò của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Kết quả khảo sát cho thấy, đa số những người được hỏi đều có nhận thức đầy đủ về vai trò của CBQL trường THPT cốt cán. 2.3.3. Thực trạng thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán Luận án đã khảo sát thực trạng thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Kết quả khảo sát cho thấy, CBQL trường THPT cốt cán thực hiện các chức năng, nhiệm vụ chung ở mức khá; thực hiện các chức năng, nhiệm vụ đặc thù ở mức trung bình. 2.3.4. Thực trạng năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Luận án đã khảo sát cụ thể từng NL chung và NL đặc thù của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Sau đây là tổng hợp kết quả đánh giá về NL chung và NL đặc thù của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Bảng 2.21a. Tổng hợp kết quả đánh giá về năng lực chung của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL Các năng lực LĐ Sở GD&ĐT CBQL cốt cán CBQL TT ___ ___ ___ chung X SD Mức X SD Mức X SD Mức Năng lực phát triển 1.1 chuyên môn bản 2,55 3 2,87 3 2,51 3 thân Năng lực lãnh đạo 1.2 2,51 3 2,59 3 2,48 2 nhà trường THPT Năng lực quản trị 1.3 2,57 3 2,66 3 2,54 2 nhà trường THPT Năng lực xây dựng 1.4 môi trường giáo dục 2,60 3 2,77 3 2,54 3 trong trường THPT Năng lực phát triển 1.5 2,67 3 2,71 3 2,62 3 mối quan hệ giữa
11 nhà trường, gia đình và xã hội Năng lực sử dụng ngoại ngữ và ứng 1.6 dụng công nghệ 2,35 2 2,42 3 2,35 2 thông tin trong quản trị nhà trường ___ X 2,54 3 2,67 3 2,51 3 Bảng 2.21b. Tổng hợp kết quả đánh giá về năng lực đặc thù của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL Các năng lực LĐ Sở GD&ĐT CBQL cốt cán CBQL TT ___ ___ ___ đặc thù X SD Mức X SD Mức X SD Mức Năng lực hỗ trợ, tư vấn cho CBQL trường THPT trên địa bàn xây dựng kế 1.1 2,10 2 2,31 2 2,14 2 hoạch tự học, tự phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường Năng lực hỗ trợ CBQL trường THPT trên địa bàn 1.2 2,17 2 2,38 2 2,17 2 phát triển năng lực lãnh đạo và quản trị nhà trường Năng lực phối hợp với cơ quan QLGD 1.3 địa phương và các 1,85 2 1,90 2 1,83 2 cơ sở đào tạo, bồi dưỡng GV, CBQL Năng lực hướng dẫn, hỗ trợ GV và CBQL trường THPT trong quá 1.4 2,35 2 2,45 2 2,37 2 trình tham gia, thực hiện các khóa đào tạo, bồi dưỡng GV qua mạng Internet ___ X 2,12 2 2,26 2 2.13 2
12 Từ số liệu của bảng 2.18a và 2.18b có thể rút ra những nhận xét sau: Năng lực chung của CBQL trường THPT cốt cán được các đối tượng khảo sát đánh giá cao hơn (ở mức khá) so với năng lực đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán (ở mức trung bình); CBQL trường THPT cốt cán thường đánh giá về năng lực của mình (cả năng lực chung và năng lực đặc thù) cao hơn so với đánh giá của Lãnh đạo Sở GD&ĐT và CBQL trường THPT; Giữa việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của CBQL trường THPT cốt cán với năng lực của họ có mối quan hệ chặt chẽ với nhau: năng lực chung của CBQL trường THPT cốt cán được đánh giá ở mức khá thì việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ chung của họ cũng được đánh giá ở mức khá; năng lực đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán được đánh giá ở mức trung bình thì việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ đặc thù của họ cũng được đánh giá ở mức trung bình. Vì thế, muốn nâng cao hiệu quả thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo VTVL của CBQL trường THPT cốt cán cần phải nâng cao năng lực chung và năng lực đặc thù cho đội ngũ này. 2.4. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN CÁC TỈNH PHÍA BẮC KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM Luận án làm rõ: Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng thực hiện nội dung phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL (Thực trạng xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; Thực trạng tuyển chọn đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng đảm bảo các điều kiện để phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL). Bảng 2.29. Tổng hợp kết quả phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận vị trí việc làm Kết quả phát triển LĐ Sở GD&ĐT CBQL cốt cán CBQL TT ___ ___ ___ đội ngũ X SD Mức X SD Mức X SD Mức Xây dựng quy hoạch phát triển 1 đội ngũ CBQL 2,07 2 1,92 2 1,92 2 trường THPT cốt cán Tuyển chọn đội ngũ CBQL trường 2 2,26 2 1,97 2 2,19 2 THPT cốt cán theo tiếp cận VTV Sử dụng đội ngũ 3 2,14 2 2,13 2 2,14 2 CBQL trường
13 THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL Bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường 4 2,02 2 2,04 2 2,03 2 THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL Đánh giá đội ngũ CBQL trường 5 2,02 2 2,04 2 2,10 2 THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL Đảm bảo các điều kiện để phát triển đội ngũ CBQL 6 2,06 1,99 2 1,99 2 trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL ___ X 2,10 2 2,02 2 2,06 2 Từ số liệu của bảng 2.29 có thể rút ra những nhận xét sau: - Căn cứ vào điểm trung bình chung, hoạt động phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL đều được các đối tượng khảo sát đánh giá ở mức trung bình, với khoảng điểm từ 2,02 - 2,10. Sự chênh lệch trong đánh giá giữa các đối tượng khảo sát về hoạt động phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL không đáng kể. - Trong phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL những nội dung được các đối tượng khảo sát đánh giá cao hơn là: Thực trạng tuyển chọn đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng sử dụng sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL. Những nội dung được các đối tượng khảo sát đánh giá thấp hơn là: Thực trạng bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; Thực trạng đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL. Ngoài ra, luận án còn khảo sát thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ theo tiếp cận VTVL. 2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG Dựa trên kết quả khảo sát thực trạng, luận án đánh giá những mặt mạnh, mặt hạn chế của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán trên địa bàn khảo sát; từ đó làm rõ nguyên nhân của thực trạng.
14 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 1. Trong những năm qua, GD&ĐT các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ tiếp tục phát triển và đạt được những thành tựu nổi bật trên tất cả các mặt. Trong phát triển đội ngũ, các tỉnh trong khu vực đã đặc biệt quan tâm đến phát triển đội ngũ CBQL; trong đó có đội ngũ CBQL cơ sở GDPT cốt cán nói chung, CBQL trường THPT cốt cán nói riêng. 2. Kết quả khảo sát ở các tỉnh phía Bắc khu vực Bắc Trung Bộ đã đánh giá khách quan mặt mạnh và mặt hạn chế của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán và phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL; đồng thời làm rõ nguyên nhân của thực trạng. 3. Các kết quả nghiên cứu của chương 2 là cơ sở thực tiễn quan trọng để đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL ở chương 3.
15 CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM 3.1. CÁC NGUYÊN TẮC ĐỂ XUẤT GIẢI PHÁP Khi đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo tiếp cận VTVL, cần quán triệt các nguyên tắc: Đảm bảo tính mục tiêu; đảm bảo tiếp cận VTVL; đảm bảo tính thực tiễn; đảm bảo tính hệ thống và đảm bảo tính hiệu quả. 3.2. CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỐT CÁN THEO TIẾP CẬN VỊ TRÍ VIỆC LÀM 3.2.1. Xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán phù hợp với sự phát triển giáo dục trung học phổ thông của các địa phương 3.2.1.1. Mục tiêu của giải pháp Mục tiêu của giải pháp là nhằm chủ động tạo nguồn CBQL trường THPT cốt cán, đáp ứng các yêu cầu về số lượng, cơ cấu, chất lượng phù hợp với sự phát triển giáo dục THPT của các địa phương; đồng thời chuẩn bị tâm thế sẵn sàng nhận nhiệm vụ đối với CBQL trường THPT trong diện quy hoạch. 3.2.1.2. Nội dung của giải pháp Xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là công việc hệ trọng của Đảng, phải được tiến hành một cách khoa học, thận trọng, thường xuyên, chặt chẽ và hiệu quả; đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ là đầu tư cho phát triển lâu dài, bền vững. Xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL các cơ sở giáo dục nói chung, quy hoạch đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán nói riêng phải dựa trên mục đích yêu cầu, nguyên tắc xây dựng quy hoạch cán bộ của BCHTW Đảng. Từ đó, xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán phải đảm bảo mục đích yêu cầu của công tác quy hoạch; phải được quy trình hóa; đồng thời phải thường xuyên rà soát, bổ sung, điều chỉnh... 3.2.1.3. Cách thức thực hiện giải pháp - Xác định mục đích, yêu cầu xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; - Tổ chức xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo một quy trình nhất định; - Thường xuyên rà soát, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán 3.2.1.4. Điều kiện thực hiện giải pháp Giám đốc Sở GD&ĐT phải nắm vững chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, của địa phương để xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục của các cấp học, trong
16 đó có cấp THPT; đồng thời cũng phải nắm vững các vấn đề lý luận về công tác quy hoạch để chỉ đạo xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Có các nguồn lực phục vụ cho thực hiện quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. 3.2.2. Tuyển chọn, sử dụng đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm 3.2.1.1. Mục tiêu của giải pháp Mục tiêu của giải pháp là nhằm xây dựng được đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và đảm bảo về chất lượng để đội ngũ này đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của VTVL. 3.2.1.2. Nội dung của giải pháp Công tác tuyển chọn, sử dụng đội ngũ CBQL các cơ sở giáo dục nói chung, CBQL trường THPT cốt cán nói riêng, cần phải dựa trên yêu cầu của VTVL. Có dựa trên yêu cầu VTVL, mới tuyển chọn, sử dụng hợp lý, hiệu quả. đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Bởi vì, VTVL phản ánh những yêu cầu về phẩm chất, năng lực mà CBQL trường THPT cốt cán cần phải đáp ứng. Giữa tuyển chọn CBQL trường THPT cốt cán và sử dụng CBQL trường THPT cốt cán có mối quan hệ mật thiết với nhau. 3.2.2.3. Cách thức thực hiện giải pháp - Tổ chức tuyển chọn CBQL trường THPT cốt cán đáp ứng yêu cầu của VTVL (Xây dựng tiêu chí tuyển chọn; Xác định nguyên tắc tuyển chọn; Tổ chức tuyển chọn CBQL trường THPT cốt cán theo một quy trình nhất định). - Sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán đáp ứng yêu cầu của VTVL (Tìm hiểu khả năng của từng CBQL trường THPT cốt cán; Xây dựng hồ sơ năng lực của CBQL trường THPT cốt cán; Bố trí. sắp xếp CBQL trường THPT cốt cán phù hợp với khả năng của họ trong đáp ứng các nhiệm vụ khác nhau của VTVL). 3.2.2.4. Điều kiện thực hiện giải pháp Giám đốc Sở GD&ĐT phải chỉ đạo cụ thể hóa các tiêu chuẩn tuyển chọn CBQL trường THPT cốt cán dựa trên VTVL; nắm vững mục đích, yêu cầu; nguyên tắc, quy trình tuyển chọn và sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Có các nguồn lực phục vụ cho công tác tuyển chọn và sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. 3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán 3.2.3.1. Mục tiêu của giải pháp Mục tiêu của giải pháp là nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán, thông qua tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho đội ngũ này. 3.2.3.2. Nội dung của giải pháp CBQL trường THPT cốt cán được xem là thành phần “ưu tú” nhất, “tinh hoa” nhất của đội ngũ CBQL cơ sở GDPT. Chính điều đó, đòi hỏi CBQL trường THPT cốt cán phải không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ
17 chuyên môn, năng lực quản lý và trách nhiệm của bản thân. Kết quả khảo sát ở chương 2 cho thấy, hiện nay, đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán đang còn có những hạn chế về các năng lực đặc thù; trong khi đó, các năng lực này lại rất cần thiết đối với họ. Vì thế, bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù là con đường đem lại hiệu quả cao trong phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Trong bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán, điều quan trọng nhất là phải xác định được các năng lực họ cần bồi dưỡng, trên cơ sở đối sánh giữa yêu cầu mà năng lực cần phải đạt được với năng lực hiện có của đối tượng bồi dưỡng. Từ đó, xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực đặc thù cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán có cơ sở khoa học, có tính khả thi. 3.2.3.3. Cách thức thực hiện giải pháp - Xác định mục đích, yêu cầu bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán (Phải xuất phát từ nhu cầu bồi dưỡng của CBQL trường THPT cốt cán; Phải kết hợp chặt chẽ giữa trang bị kiến thức về VTVL với thực hành các công việc của VTVL; Phải thúc đẩy sự đổi mới hoạt động lãnh đạo, quản trị trong các trường THPT; Phải góp phần phát triển vững chắc đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán). - Lập kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán (Mục tiêu của kế hoạch bồi dưỡng; Nội dung của kế hoạch bồi dưỡng; Cách thức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng; Thời gian và địa điểm thực hiện kế hoạch bồi dưỡng; Người thực hiện kế hoạch bồi dưỡng; Kinh phí dành cho thực hiện kế hoạch bồi dưỡng; Cách thức kiểm ta, đánh giá việc thực hiện kế hoạch bồi dưỡng). - Thiết kế chương trình bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán (bao gồm các kiến thức và kỹ năng liên quan trực tiếp đến việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán). - Quy trình hóa việc tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán (Phân tích tình hình bồi dưỡng CBQL trường THPT cốt cán trên địa bàn; Tìm hiểu nhu cầu bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù của CBQL trường THPT cốt cán trên địa bàn; Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán trên địa bàn; Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán trên địa bàn; Đánh giá kết quả bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán trên địa bàn). - Sử dụng phối hợp các hình thức bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán (trực tiếp, trực tuyến, kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến...). 3.2.3.4. Điều kiện thực hiện giải pháp Giám đốc Sở GD&ĐT phải chỉ đạo xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán; tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán. Có các nguồn lực phục vụ cho công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực đặc thù cho CBQL trường THPT cốt cán.
18 3.2.4. Đánh giá đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học phổ thông cốt cán theo khung năng lực của vị trí việc làm 3.2.4.1. Mục tiêu của giải pháp Mục tiêu của giải pháp là nhằm làm rõ mặt mạnh, mặt hạn chế về năng lực chung và năng lực đặc thù của đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; góp phần phát triển vững chắc đội ngũ này. 3.2.4.2. Nội dung của giải pháp Đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo khung năng lực của VTVL là một trong những nội dung quan trọng của phát triển nguồn nhân lực theo tiếp cận VTVL, có ý nghĩa đối với cá nhân CBQL trường THPT cốt cán; đối với nhà quản lý (Giám đốc Sở GD&ĐT). Đánh giá đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán theo khung năng lực của VTVL đòi hỏi: Xác định rõ mục đích đánh giá CBQL trường THPT cốt cán; xây dựng khung tiêu chí đánh giá CBQL trường THPT cốt cán; xây dựng quy trình đánh giá CBQL trường THPT; sử dụng kết quả đánh giá để phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán... 3.2.4.3. Cách thức thực hiện giải pháp - Xác định mục đích đánh giá CBQL trường THPT cốt cán theo khung năng lực của VTVL (Giúp CBQL trường THPT cốt cán tự đánh giá năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường để có kế hoạch tự bồi dưỡng, tự hoàn thiện nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường của bản thân; Là cơ sở để cơ quan quản lý xây dựng kế hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; đổi mới chương trình bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; Là căn cứ để đánh giá, xếp loại, thực hiện công tác thi đua, khen thưởng đối với CBQL trường THPT cốt cán hằng năm…). - Xây dựng khung tiêu chí đánh giá CBQL trường THPT cốt cán theo khung năng lực của VTVL. - Xây dựng quy trình đánh giá CBQL trường THPT cốt cán theo khung năng lực của VTVL (CBQL trường THPT cốt cán tự đánh giá theo khung tiêu chí đánh giá năng lực CBQL trường THPT cốt cán; Tổ chức lấy ý kiến của CBQL, GV ở các trường THPT- nơi CBQL trường THPT cốt cán công tác hoặc làm nhiệm vụ tư vấn, hỗ trợ, hướng dẫn đồng nghiệp; Giám đốc Sở GD&ĐT đánh giá CBQL trường THPT cốt cán; Thông báo và công khai kết quả đánh giá CBQL trường THPT cốt cán). - Sử dụng kết quả đánh giá phục vụ cho phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán trong các giai đoạn tiếp theo (xây dựng quy hoạch; đổi mới đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán; đáp ứng yêu cầu phát triển đội ngũ này trong hiện tại và tương lai). 3.2.4.4. Điều kiện thực hiện giải pháp Giám đốc Sở GD&ĐT phải chỉ đạo xây dựng khung tiêu chí đánh giá CBQL trường THPT cốt cán; xây dựng quy trình đánh giá CBQL trường THPT; sử dụng kết quả đánh giá để phát triển đội ngũ CBQL trường THPT cốt cán. Có các nguồn lực phục vụ cho công tác đánh giá CBQL trường THPT cốt cán dựa trên khung năng lực.