Tóm tắt luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các giải pháp phát triển bền vững vận tải thủy nội địa khu vực miền Bắc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI<br /> <br /> NGUYỄN THỊ TUYẾT MAI<br /> <br /> NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP<br /> PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG<br /> VẬN TẢI THỦY NỘI ĐỊA<br /> KHU VỰC MIỀN BẮC<br /> Chuyên ngành: Tổ chức và quản lý vận tải<br /> Mã số: 62.84.01.03<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại:<br /> Trường đại học giao thông vận tải<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: 1. GS.TS Vương Toàn Thuyên<br /> 2. PGS.TSKH Nguyễn Văn Chương<br /> <br /> Phản biện 1: GS.TSKH Nguyễn Hữu Hà<br /> Phản biện 2: PGS.TS Nguyễn Hồng Vân<br /> Phản biện 3: PGS.TS Phạm Văn Cương<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp<br /> trường họp tại: .............................................................................<br /> vào hồi .... giờ ..... ngày .... tháng ..... năm ........<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:<br /> ................................................................................................<br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài luận án<br /> Hiện nay, kinh tế đất nước đang phát triển một cách nhanh chóng, nhu cầu vận<br /> tải không ngừng tăng lên, vận tải đường bộ đang trong tình trạng quá tải, cần sự hỗ<br /> trợ của các phương thức vận tải khác để giảm tải cho giao thông đường bộ, trong đó<br /> có vận tải thủy nội địa.<br /> Khu vực miền Bắc có điều kiện tự nhiên vô cùng thuận lợi cho việc phát<br /> triển vận tải thủy nội địa. Tuy nhiên trong thời gian vừa qua, vận tải thủy nội địa<br /> ở KVMB phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, chưa phát huy vai trò của<br /> mình trong hệ thống giao thông vận tải tại khu vực.<br /> Chính vì vậy, việc nghiên cứu đưa ra các giải pháp cơ bản để phát triển bền<br /> vững vận tải thủy nội địa ở Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực miền Bắc là vô cùng<br /> cần thiết, giúp cải thiện vị thế của giao thông vận tải đường thủy nội địa trong<br /> hệ thống vận tải thống nhất, hỗ trợ giảm tải cho vận tải đường bộ, tạo ảnh hưởng<br /> tốt với môi trường và xã hội.<br /> Xuất phát từ những vấn đề lý luận và thực tiễn nêu trên, tác giả đã lựa chọn<br /> đề tài luận án: " Nghiên cứu các giải pháp phát triển bền vững vận tải thủy nội<br /> địa khu vực miền Bắc".<br /> 2. Mục đích nghiên cứu của luận án<br /> - Tổng hợp, xây dựng hệ thống lý luận về PTBV vận tải thủy nội địa; đánh<br /> giá thực trạng hoạt động của vận tải thủy nội địa KVMB.<br /> - Đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp cơ bản phát triển bền vững<br /> vận tải thủy nội địa tại khu vực miền Bắc.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> a. Đối tượng nghiên cứu<br /> - Nghiên cứu phát triển bền vững vận tải thủy nội địa với những tiêu chí cụ thể về<br /> PTBV gắn với các đặc điểm, đặc trưng của ngành vận tải TNĐ.<br /> b. Phạm vi nghiên cứu<br /> Đề tài nghiên cứu hoạt động giao thông vận tải thủy nội địa tại khu vực<br /> miền Bắc Việt Nam, tập trung nghiên cứu vận tải hàng hóa trên các tuyến sông<br /> và ven biển trong giai đoạn 2005 - 2015.<br /> 4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án:<br /> a. Về mặt khoa học:<br /> 1<br /> <br /> Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao cơ sở lý luận phát triển bền vững và vận<br /> dụng cụ thể vào lĩnh vực vận tải thủy nội địa. Đưa ra các luận cứ khoa học làm cơ sở<br /> để xây dựng hệ thống chỉ tiêu đánh giá PTBVvận tải thủy nội địa.<br /> b. Về mặt thực tiễn:<br /> - Luận án phản ánh thực trạng hoạt động vận tải thuỷ nội địa KVMB trong giai<br /> đoạn 2005 - 2015 đã bền vững hay chưa, phân tích ra những hạn chế cần khắc phục.<br /> - Kết quả đạt được của luận án có giá trị tham khảo cho các cơ quan, các doanh<br /> nghiệp trong ngành giao thông vận tải nói chung, vận tải TNĐ nói riêng trong hoạch<br /> định chính sách phát triển bền vững. Ngoài ra, luận án có thể dùng làm tài liệu tham<br /> khảo phục vụ nghiên cứu, đào tạo trong các trường và viện nghiên cứu có liên quan.<br /> 5. Những điểm mới của luận án<br /> - Thông qua nghiên cứu những lý luận chung về phát triển bền vững, kết hợp<br /> với nghiên cứu các đặc điểm, đặc trưng riêng của lĩnh vực vận tải thủy nội địa, NCS<br /> đã xây dựng khái niệm "phát triển bền vững vận tải thủy nội địa".<br /> - Nghiên cứu và xây dựng hệ thống lý luận về phát triển bền vững vận tải thủy<br /> nội địa từ khái niệm, các yêu cầu cần đảm bảo, các nhân tố tác động đến phát triển<br /> bền vững vận tải thủy nội địa và hệ thống các tiêu chí, chỉ tiêu đánh giá phát triển<br /> bền vững vận tải TNĐ.<br /> - Dựa trên hệ thống chỉ tiêu đã xây dựng, luận án phân tích, đánh giá quá trình phát<br /> triển vận tải thủy nội địa KVMB trên các khía cạnh: kinh tế, xã hội và môi trường. Qua<br /> đó, chỉ ra những thách thức, tồn tại cần khắc phục trên quan điểm bền vững.<br /> - Luận án xây dựng hệ thống đồng bộ các giải pháp phát triển bền vững vận tải<br /> thủy nội địa khu vực miền Bắc trên cơ sở khắc phục các hạn chế đã phân tích ở trên.<br /> Các giải pháp được xây dựng với sự gắn kết chặt chẽ các yêu cầu và mục tiêu của<br /> phát triển bền vững vận tải thủy nội địa.<br /> 5. Kết cấu của luận án<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận án<br /> được kết cấu gồm:<br /> TỔNG QUAN VỀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VẬN TẢI THỦY NỘI ĐỊA<br /> 1. Tình hình các công trình nghiên cứu liên quan đến phát triển bền vững<br /> vận tải thủy nội địa<br /> ● Các công trình nghiên cứu về phát triển bền vững<br /> Các công trình này đề cập những lý luận về về phát triển bền vững nói chung,<br /> nghiên cứu thực trạng và xây dựng giải pháp PTBV trong một số lĩnh vực như thủy<br /> 2<br /> <br /> sản, kinh tế nói chung, công nghiệp ...<br /> ● Các công trình nghiên cứu về phát triển giao thông vận tải<br /> Các công trình này đi sâu phân tích thực trạng và giải pháp phát triển giao thông<br /> theo từng khía cạnh như huy động vốn phát triển cảng biển, đội tàu vạn tải biển, phát<br /> triển cơ sở hạ tầng đường sắt hoặc là những quy hoạch, chiến lược phát triển giao<br /> thông vận tải nói chung,<br /> ● Các công trình nghiên cứu về vận tải thủy nội địa<br /> Các công trình này nghiên cứu khá chi tiết về vận tải thủy nội địa. Tuy nhiên theo<br /> giới hạn nghiên cứu các công trình này mới nghiên cứu phát triển vận tải thủy nội địa<br /> trên phạm vi toàn quốc hoặc khu vực miền Nam, thời gian nghiên cứu của nhiều công<br /> trình cũng khá xa so với thời điểm hiện tại.<br /> Các nhóm công trình trên đã đóng góp nhất định vào luận án với những vấn<br /> đề lý luận về phát triển bền vững,những vấn đề về thực trạng hoạt động vận tải<br /> thủy nội địa KVMB và cung cấp những thông tin giúp NCS xây dựng các giải<br /> pháp của luận án.<br /> 2. Những vấn đề chưa được nghiên cứu mà luận án sẽ giải quyết<br /> - Chưa có công trình nào tập trung nghiên cứu một cách toàn diện lý luận về phát<br /> triển bền vững vận tải thủy nội địa.<br /> - Chưa có công trình nào nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển bền<br /> vững ngành vận tải thủy nội địa xây dựng hệ thống chỉ tiêu đánh giá phát triển bền<br /> vững vận tải thủy nội địa.<br /> - Chưa có công trình nào tiến hành nghiên cứu thực trạng phát triển hiện nay<br /> của vận tải thủy nội địa KVMB trong khoảng thời gian từ năm 2005 đến năm<br /> 2015 và đánh giá trên quan điểm bền vững, xây dựng hệ thống các giải pháp<br /> phát triển bền vững vận tải thủy nội địa KVMB.<br /> Đây chính là những khoảng trống của những công trình nghiên cứu trên. Luận<br /> án "Nghiên cứu các giải pháp phát triển bền vững vận tải thủy nội địa khu vực miền<br /> Bắc" nghiên cứu, tìm ra nội dung của những khoảng trống này.<br /> 3. Phương pháp nghiên cứu:<br /> Luận án sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu: phương pháp điều tra,<br /> thu thập số liệu, phương pháp kế thừa, phương pháp phân tích và tổng hợp, phương<br /> pháp thống kê và so sánh, phương pháp chuyên gia.<br /> <br /> 3<br /> <br />