Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nghiên cứu xây dựng hệ thống thông tin kế toán phục vụ quản trị chi phí trong các doanh nghiệp khai thác than thuộc tập đoàn công nghiệp than – khoáng sản việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT<br /> ––––––––––––––––––––––<br /> <br /> PHẠM THỊ HỒNG HẠNH<br /> <br /> NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG HỆ THỐNG THÔNG TIN<br /> KẾ TOÁN PHỤC VỤ QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC<br /> DOANH NGHIỆP KHAI THÁC THAN THUỘC TẬP ĐOÀN<br /> CÔNG NGHIỆP THAN – KHOÁNG SẢN VIỆT NAM<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> HÀ NỘI, 01/2018<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại:<br /> Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh<br /> Trƣờng Đại học Mỏ - Địa chất<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. TS Nguyễn Văn Hải<br /> 2. TS Nguyễn Thị Bích Ngọc<br /> <br /> Phản biện 1: TS Nguyễn Duy Lạc<br /> Phản biện 2: PGS.TS Nguyễn Phú Giang<br /> Phản biện 3: PGS.TS Nguyễn Văn Định<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đ nh gi uận án cấp<br /> Trường tại: Trường Đại học Mỏ - Địa chất vào hồi …. giờ …<br /> ngày … th ng… năm ….<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: N<br /> 1- Thƣ viện Quốc gia<br /> 2- Thƣ viện Trƣờng Đại học Mỏ - Địa chất<br /> <br /> 1<br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Quản trị chi phí trong doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp<br /> khai thác than thuộc Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam nói riêng<br /> hiện nay đóng vai trò quan trọng trong công tác quản trị doanh nghiệp,<br /> ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng chi phí cũng như hoạt động<br /> sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chính vì vậy công tác quản trị<br /> chi phí trong các doanh nghiệp hiện nay cần được đặc biệt quan tâm và<br /> thực hiện nghiêm túc, đảm bảo tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm.<br /> Để thực hiện công tác quản trị chi phí tốt các nhà quản trị cần có<br /> các thông tin cần thiết iên quan đến việc hình thành, phát sinh chi phí.<br /> C c thông tin đó chủ yếu được cung cấp bởi hệ thống thông tin kế toán<br /> trong doanh nghiệp, bao gồm cả hai nhánh là hệ thống thông tin kế toán<br /> tài chính và hệ thống thông tin kế toán quản trị. Chất ượng của thông<br /> tin kế toán phục vụ cho công tác quản trị chi phí trong doanh nghiệp phụ<br /> thuộc lớn vào hệ thống thông tin kế toán tạo ra nó.<br /> Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, khi công nghệ thông<br /> tin ngày càng có nhiều ảnh hưởng sâu rộng đến qu trình điều hành,<br /> quản lý doanh nghiệp, đặc biệt là ảnh hưởng đến hệ thống thông tin kế<br /> toán trong việc cung cấp thông tin nhanh và hữu ích cho nhà quản trị thì<br /> việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán là tất yếu với<br /> mọi doanh nghiệp.<br /> Thực tế hiện nay giá thành than của Tập đoàn TKV ngày càng tăng<br /> cao, tại nhiều doanh nghiệp khai th c than vượt quá giá bán, dẫn đến<br /> giảm năng ực cạnh tranh và nguy cơ thua ỗ. Một trong những nguyên<br /> nhân chính là do công tác quản trị chi phí còn nhiều bất cập, yếu kém do<br /> hệ thống thông tin kế toán phục vụ quản trị chi phí cung cấp thông tin<br /> chưa đầy đủ, chính xác, kịp thời và chưa đúng địa chỉ phục vụ cho<br /> quản trị chi phí và quyết định các vấn đề iên quan đến chi phí.<br /> Mặt khác, mặc dù các doanh nghiệp này đều nhận thấy vai trò của<br /> công tác quản trị chi phí cũng như ảnh hưởng của thông tin kế to n đến<br /> việc ra quyết định, điều hành và quản lý chi phí của đơn vị song hệ<br /> thống thông tin kế toán trong các doanh nghiệp này chủ yếu mới cung<br /> cấp các thông tin kế to n tài chính mà chưa cung cấp được các thông tin<br /> kế toán quản trị.<br /> Hơn nữa giữa các bộ phận trong doanh nghiệp chưa có sự gắn kết<br /> chặt chẽ trong việc xử lý và cung cấp thông tin phục vụ quản trị chi phí<br /> do đó thông tin còn thiếu tính đồng bộ, nhất quán.<br /> Ngoài ra các doanh nghiệp khai thác than thuộc Tập đoàn công<br /> nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam là loại doanh nghiệp sản xuất đặc<br /> <br /> 2<br /> thù với nhiều công đoạn sản xuất, phát sinh nhiều loại chi phí đòi hỏi<br /> phải có c c phương ph p xử lý và hạch toán chi phí theo từng công đoạn<br /> rất phức tạp, tiêu hao nhiều thời gian và công sức do đó ảnh hưởng đến<br /> quá trình cung cấp thông tin (thiếu tính kịp thời).<br /> Từ các phân tích trên, việc xây dựng hệ thống thông tin kế toán<br /> nhằm phục vụ công tác quản trị chi phí được đặt trong điều kiện ứng<br /> dụng công nghệ thông tin hiện đại là một yêu cầu cần thiết và có ý nghĩa<br /> to lớn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt đ p ứng được yêu cầu của<br /> quản trị chi phí cũng như khắc phục được các hạn chế hiện tại trong các<br /> doanh nghiệp khai thác than thuộc Tập đoàn công nghiệp Than –<br /> Khoáng sản Việt Nam. Chính vì vậy tác giả đã ựa chọn đề tài “ Nghiên<br /> cứu xây dựng hệ thống thông tin kế toán phục vụ quản trị chi phí trong<br /> các doanh nghiệp khai thác than thuộc Tập đoàn công nghiệp Than –<br /> Khoáng sản Việt Nam” để tìm hiểu và nghiên cứu với mục đích xây<br /> dựng được hệ thống thông tin kế to n đầy đủ từ dữ liệu đầu vào, phương<br /> pháp xử lý kế toán đến c c b o c o đầu ra cho cả hai nhánh kế toán tài<br /> chính và kế toán quản trị trong môi trường ứng dụng công nghệ thông<br /> tin hiện đại nhằm đ p ứng được yêu cầu quản trị chi phí trong doanh<br /> nghiệp khai thác than.<br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> Mục tiêu nghiên cứu của luận án là xây dựng hệ thống thông tin kế<br /> toán phục vụ quản trị chi phí tại các doanh nghiệp khai thác than thuộc<br /> tập đoàn công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam đảm bảo cung cấp<br /> đầy đủ, kịp thời, đồng bộ thông tin kế toán tài chính và thông tin kế toán<br /> quản trị trên nền ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, phục vụ đắc<br /> lực cho công tác quản trị chi phí trong doanh nghiệp khai thác than<br /> thuộc Tập đoàn công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam.<br /> 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu<br /> a. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu chung của luận án là hệ thống thông tin kế<br /> toán phục vụ quản trị chi phí trong các doanh nghiệp khai thác than<br /> thuộc Tập đoàn công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV)<br /> Đối tượng nghiên cứu cụ thể là:<br /> - Cơ sở lý luận về xây dựng hệ thống thông tin kế toán phục vụ<br /> quản trị chi phí trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh.<br /> - Đặc điểm công nghệ sản xuất kinh doanh, đặc điểm tổ chức<br /> quản lý, công tác kế toán tại các doanh nghiệp khai thác than thuộc<br /> TKV chi phối việc quản trị chi phí.<br /> - Công tác quản trị chi phí, công tác tổ chức hệ thống thông tin kế<br /> toán trong các doanh nghiệp khai thác than thuộc TKV.<br /> <br /> 3<br /> - Hệ thống thông tin kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp<br /> khai thác than thuộc TKV<br /> - Những căn cứ xây dựng hệ thống thông tin kế toán phục vụ cho<br /> quản trị chi phí trong các doanh nghiệp khai thác than thuộc TKV.<br /> b. Phạm vi nghiên cứu<br /> - Về không gian nghiên cứu: Hệ thống thông tin kế toán tại các<br /> doanh nghiệp khai thác than thuộc TKV.<br /> - Về thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu, thu thập, thống kê, phân<br /> tích số liệu iên quan giai đoạn từ 2011 – 2016<br /> - Về nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu xây dựng hệ thống thông<br /> tin kế toán với 3 phân hệ thông tin chi phí dự toán, thông tin chi phí thực<br /> hiện, thông tin phân tích và kiểm soát chi phí trong phạm vi thực hiện<br /> của kế toán:<br />  Dữ liệu đầu vào (chứng từ, cơ sở dữ liệu)<br />  Phương ph p xử lý dữ liệu (các phương pháp kế toán)<br />  Thông tin đầu ra (báo cáo kế toán)<br /> 4. Nhiệm vụ nghiên cứu<br /> Với mục tiêu đã đặt ra ở trên, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài<br /> bao gồm:<br /> 1) Nghiên cứu tổng quan các công trình nghiên cứu trong và ngoài<br /> nước có iên quan đến đề tài luận án.<br /> 2) Nghiên cứu cơ sở lý luận về hệ thống thông tin kế toán phục vụ<br /> quản trị chi phí trong doanh nghiệp.<br /> 3) Kinh nghiệm nước ngoài về xây dựng hệ thống thông tin kế<br /> toán phục vụ quản trị chi phí và rút ra bài học cho Việt Nam.<br /> 4) Phân tích, đ nh gi thực trạng hệ thống thông tin kế toán nói<br /> chung và đặc biệt là thông tin kế toán phục vụ quản trị chi phí trong các<br /> doanh nghiệp khai thác than thuộc TKV<br /> 5) Xây dựng hệ thống thông tin kế to n đ p ứng yêu cầu quản trị<br /> chi phí trong các doanh nghiệp khai thác than thuộc TKV.<br /> 5. Những kết quả đạt đƣợc và đóng góp mới của luận án<br /> Về lý luận:<br /> Luận n đã nghiên cứu hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về quản<br /> trị chi phí và hệ thống thông tin kế toán phục vụ quản trị chi phí từ đó<br /> nhận diện thông tin kế toán phục vụ quản trị chi phí trong hệ thống<br /> thông tin quản lý của doanh nghiệp, chỉ ra mối quan hệ và vai trò của hệ<br /> thống thông tin kế toán với công tác quản trị chi phí.<br /> Khẳng định sự cần thiết phải xây dựng hệ thống thông tin kế toán<br /> đảm bảo sự tích hợp, đầy đủ, chính xác, kịp thời, linh hoạt mọi lúc mọi<br /> nơi cho c c doanh nghiệp<br /> <br />