MỞ ĐẦU<br />
1. Lý do lựa chọn đề tài<br />
Công tác trắc địa được tiến hành từ giai đoạn khảo sát thiết kế<br />
đến thi công và khai thác đường ô tô, là khâu quyết định đến chất<br />
lượng khảo sát địa hình, đảm bảo chất lượng về kích thước hình<br />
học trong thi công, quan trắc chuyển vị của nền mặt đường. Vì vậy<br />
công tác trắc địa là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất<br />
lượng xây dựng và an toàn trong khai thác.<br />
Với những tiến bộ của khoa học công nghệ, trong trắc địa đã<br />
xuất hiện những thiết bị đo đạc hiện đại như công nghệ GPS, máy<br />
toàn đạc điện tử (TĐĐT), máy thủy bình điện tử (TBĐT)…nhiều<br />
quốc gia đã khai thác rất hiệu quả những thiết bị này trong xây<br />
dựng và khai thác đường ô tô. Ở Việt Nam đã ứng dụng công nghệ<br />
GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong xây dựng đường ô tô từ nhiều<br />
năm nhưng chưa có đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, chưa khai thác hết tính<br />
năng kỹ thuật của thiết bị, trong nhiều trường hợp chưa đáp ứng<br />
yêu cầu.<br />
Việc lựa chọn đề tài “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ trắc địa<br />
hiện đại trong xây dựng và khai thác đường ô tô ở Việt Nam” là<br />
cần thiết để góp phần nâng cao chất lượng xây dựng và an toàn<br />
khai thác đường ô tô ở Việt Nam hiện nay.<br />
2. Mục đích<br />
Phân tích, đánh giá những hạn chế khi ứng dụng công nghệ<br />
GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong xây dựng và khai thác đường<br />
ô tô. Đề xuất các giải pháp ứng dụng hiệu quả công nghệ GPS,<br />
máy TĐĐT, máy TBĐT phù hợp với điều kiện xây dựng và khai<br />
thác đường ô tô ở Việt Nam.<br />
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu<br />
Nghiên cứu ứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy<br />
TBĐT trong xây dựng và khai thác đường ô tô ở Việt Nam.<br />
<br />
2<br />
4. Phƣơng pháp nghiên cứu<br />
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết kết hợp thực nghiệm<br />
5. Những điểm mới của luận án<br />
- Chỉ ra những bất cập còn tồn tại khi ứng dụng công nghệ<br />
GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong xây dựng và khai thác đường<br />
ô tô ở Việt Nam hiện nay.<br />
- Trong giai đoạn khảo sát thiết kế đường ô tô: Kiến nghị<br />
ứng dụng phương pháp “GPS- động” thành lập lưới đường chuyền<br />
cấp 2, ứng dụng máy TĐĐT thành lập đồng thời lưới khống chế độ<br />
cao hạng IV và lưới đường chuyền cấp 2.<br />
- Trong giai đoạn thi công đường ô tô: Kiến nghị phương<br />
pháp bố trí đồng thời vị trí mặt bằng và độ cao trong thi công nền<br />
mặt đường, nút giao khác mức và đường trên cao.<br />
- Quan trắc chuyển vị nền đường<br />
+ Quan trắc chuyển vị nền đường trên đất yếu: Xác định độ<br />
chính xác của công tác quan trắc phù hợp với yêu cầu kiểm soát<br />
tốc độ chuyển vị theo quy định. Kiến nghị ứng dụng máy TBĐT,<br />
máy TĐĐT quan trắc độ lún và chuyển vị ngang. Kiến nghị ứng<br />
dụng nguyên lý “số bình phương tối thiểu” và phương pháp tính để<br />
phân tích số liệu quan trắc lún theo Asaoka và Hyperbolic phù hợp<br />
với thực tiễn.<br />
+ Quan trắc chuyển vị nền đường đắp cao: Kiến nghị độ<br />
chính xác của công tác quan trắc và chu kỳ quan trắc, ứng dụng<br />
máy TBĐT, máy TĐĐT quan trắc chuyển vị nền đường<br />
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài<br />
a. Ý nghĩa khoa học<br />
- Xây dựng luận chứng kỹ thuật để ứng dụng công nghệ GPS,<br />
máy TĐĐT, máy TBĐT trong xây dựng và khai thác đường ô tô.<br />
- Kết quả nghiên cứu của đề tài là một trong những cơ sở<br />
khoa học để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các tiêu chuẩn kỹ<br />
<br />
3<br />
thuật đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý, khai thác và phát triển<br />
mạng lưới đường ô tô ở Việt Nam.<br />
b. Ý nghĩa thực tiễn<br />
- Là tài liệu tham khảo để xây dựng chỉ dẫn kỹ thuật, ứng<br />
dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong xây dựng và<br />
khai thác đường ô tô.<br />
- Cung cấp luận chứng kỹ thuật về độ chính xác quan trắc và<br />
phương pháp tính phù hợp yêu cầu phân tích số liệu quan trắc lún<br />
theo Asaoka và Hyperbolic trong xây dựng nền đường đắp trên đất<br />
yếu.<br />
7. Kết cấu của luận án<br />
Luận án trình bày trong 142 trang gồm phần Mở đầu, phần<br />
nội dung nghiên cứu trong 04 chương, phần Kết luận,Kiến nghị<br />
hướng nghiên cứu tiếp theo, Tài liệu tham khảo và các Phụ lục.<br />
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG<br />
CÔNG NGHỆ TRẮC ĐỊA HIỆN ĐẠI TRONG XÂY DỰNG VÀ<br />
KHAI THÁC ĐƢỜNG Ô TÔ Ở VIỆT NAM<br />
1.1. KHÁI QUÁT VỀ CÔNG NGHỆ TRẮC ĐỊA HIỆN ĐẠI<br />
<br />
Nêu cấu tạo, nguyên lý và tính năng của công nghệ GPS, máy<br />
TĐĐT, máy TBĐT<br />
1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GPS, MÁY<br />
TĐĐT, MÁY TBĐT TRONG XÂY DỰNG VÀ KHAI THÁC ĐƢỜNG Ô<br />
TÔ TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM<br />
<br />
1.2.1. Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy<br />
TBĐT trong xây dựng và khai thác đƣờng ô tô trên thế giới<br />
1.2.1.1. Nghiên cứu đo cao bằng công nghệ GPS và máy TĐĐT<br />
Kết quả nghiên cho thấy nhiều quốc gia đã xây dựng thành<br />
các tiêu chuẩn đo cao bằng máy TĐĐT và công nghệ GPS với độ<br />
chính xác cao.<br />
<br />
4<br />
1.2.1.2. Ứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong<br />
xây dựng và khai thác đường ô tô<br />
Máy TĐĐT, công nghệ GPS, máy TBĐT đã ứng dụng phổ<br />
biến trong khảo sát địa hình, bố trí vị trí mặt bằng và độ cao trong<br />
thi công, quan trắc chuyển vị nền mặt đường, nhiều quốc gia đã<br />
xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật ([48], [49], [50],<br />
[53],[67], [68], [69], [70], [71],[77],[78]…).<br />
Một số quốc gia đã ứng dụng công nghệ GPS trong việc đo<br />
và kiểm định yếu tố hình học của tuyến ([62], [72]).<br />
1.2.2. Nghiên cứu ứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy<br />
TBĐT trong xây dựng và khai thác đƣờng ô tô ở Việt Nam<br />
1.2.2.1. Nghiên cứu đo cao bằng công nghệ GPS và máy TĐĐT<br />
Một số kết quả nghiên cứu đo cao bằng máy TĐĐT mới chỉ<br />
dừng lại ở mức độ nghiên cứu ảnh hưởng của các nguồn sai số<br />
hoặc tiến hành thực nghiệm với số lượng nhỏ. Do vậy chưa đủ cơ<br />
sở để ứng dụng trong xây dựng và khai thác đường ô tô.<br />
1.2.2.2. Quy định ứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy<br />
TBĐT theo các tiêu chuẩn xây dựng và khai thác đường ô tô<br />
Nghiên cứu cho thấy đã có một số tiêu chuẩn quy định ứng<br />
dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong các tiêu<br />
chuẩn xây dựng và khai thác đường ô tô. Tuy nhiên các quy định<br />
rất sơ sài, chưa khai thác hết tính năng kỹ thuật của thiết bị, nhiều<br />
trường hợp chưa đủ cơ sở để triển khai thực tế…<br />
1.2.2.3. Ứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT trong<br />
xây dựng và khai thác đường ô tô<br />
Mặc dù đãứng dụng công nghệ GPS, máy TĐĐT, máy TBĐT<br />
trong xây dựng và khai thác đường ô tô từ nhiều năm nhưng chưa<br />
khai thác hết tính năng kỹ thuật của thiết bị, thiếu cơ sở và luận<br />
chứng kỹ thuật, nhiều trường hợp không được Chủ đầu tư và cơ<br />
quan quản lý chấp thuận.<br />
<br />
5<br />
1.3. XÁC ĐỊNH NỘI DUNG NGHIÊN CỨU<br />
- Nghiên cứu phương pháp nâng cao độ chính xác đo cao bằng<br />
máy TĐĐT phù hợp với yêu cầu đo cao trong xây dựng đường ô tô.<br />
- Nghiên cứu ứng dụng phương pháp đo “GPS- động” thành<br />
lập lưới đường chuyền cấp 2.<br />
- Nghiên cứu ứng dụng máy TĐĐT thành lập đồng thời lưới<br />
khống chế độ cao và lưới đường chuyền cấp 2.<br />
- Nghiên cứu ứng dụng máy TĐĐT bố trí đồng thời vị trí mặt<br />
bằng và độ cao trong thi công đường ô tô.<br />
- Nghiên cứu ứng dụng máy TĐĐT và TBĐT trong quan trắc<br />
chuyển vị của nền đường.<br />
- Nghiên cứu xây dựng cơ sở khoa học và phương pháp tính để<br />
phân tích số liệu quan trắc lún của nền đường trên đất yếu theo<br />
Hyperbolic và Asaoka phù hợp với quy định và thực tiễn.<br />
CHƢƠNG 2: NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG MÁY TOÀN ĐẠC ĐIỆN<br />
TỬ VÀ CÔNG NGHỆ GPS TRONG XÂY DỰNG ĐƢỜNG Ô TÔ<br />
2.1. NỘI DUNG CÔNG TÁC TRẮC ĐỊA TRONG XÂY DỰNG ĐƢỜNG<br />
Ô TÔ<br />
<br />
Nghiên cứu nội dung công tác trắc địa trong giai đoạn khảo<br />
sát thiết kế và thi công đường ô tô<br />
2.2. ĐỘ CHÍNH XÁC YÊU CẦU CỦA CÔNG TÁC TRẮC ĐỊA TRONG<br />
XÂY DỰNG ĐƢỜNG Ô TÔ<br />
<br />
Thống kê, phân tích độ chính xác yêu cầu của công tác trắc<br />
địa trong giai đoạn khảo sát thiết kế và thi công đường ô tô theo<br />
các tiêu chuẩn hiện hành.<br />
2.3. NGHIÊN CỨU THÀNH LẬP LƢỚI KHỐNG CHẾ MẶT BẰNG VÀ<br />
LƢỚI KHỐNG CHẾ ĐỘ CAO TRONG XÂY DỰNG ĐƢỜNG Ô TÔ<br />
BẰNG MÁY TĐĐT VÀ CÔNG NGHỆ GPS<br />
<br />
2.3.1. Thành lập lƣới đƣờng chuyền cấp 2 bằng máy TĐĐT<br />
2.3.1.1. Đồ hình lưới đường chuyền cấp 2 trong xây dựng đường ô tô<br />
<br />