Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Phát triển nhân lực tại Tập đoàn công nghiệp than khoáng sản Việt Nam

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> NGUYỄN THỊ MAI PHƯƠNG<br /> <br /> ph¸t triÓn nh©n lùc t¹i tËp ®oµn<br /> c«ng nghiÖp than - kho¸ng s¶n viÖt nam<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ<br /> CHUYÊN NGÀNH KINH TẾ PHÁT TRIỂN<br /> <br /> Mã số : 62 31 05 01<br /> <br /> HÀ NỘI - 2015<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại<br /> Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Thơm<br /> <br /> Phản biện 1:.........................................................<br /> .........................................................<br /> <br /> Phản biện 2:.........................................................<br /> .........................................................<br /> <br /> Phản biện 3:.........................................................<br /> .........................................................<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện<br /> họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh<br /> Vào hồi...... giờ....... ngày...... tháng...... năm 20...<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và<br /> Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) là doanh<br /> nghiệp nhà nước đầu tiên được chuyển đổi hoạt động theo mô hình Tập đoàn kinh<br /> tế (TĐKT). Hoạt động của Tập đoàn luôn đạt hiệu quả, tạo sự tăng trưởng về<br /> doanh thu, lợi nhuận, làm tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, tạo công ăn<br /> việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, sự phát triển của Tập đoàn chưa tương<br /> xứng với vị trí, vai trò, tiềm năng là một doanh nghiệp nhà nước lớn, có vị trí<br /> trọng yếu trong nền kinh tế đất nước. Thực trạng trên do nhiều nguyên nhân, cả<br /> khách quan và chủ quan, song nguyên nhân cơ bản nhất nằm ở yếu tố con người nhân lực. Tập đoàn vẫn chưa thực hiện có hiệu quả quy hoạch PTNL đã được xây<br /> dựng; sự bất hợp lý, mất cân đối giữa phát triển về cơ cấu, số lượng và chất lượng;<br /> còn thiếu những cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút, đào tạo, bồi dưỡng và sử<br /> dụng nhân lực, nhất là nhân lực có chất lượng cao, cũng như các chính sách hấp<br /> dẫn để giữ chân người lao động.<br /> Đặc biệt, trong thời gian tới, thực hiện đề án tái cơ cấu TKV, với định hướng<br /> từ phát triển chiều rộng sang chiều sâu trong đó tập trung phát triển các mỏ hầm lò<br /> cơ giới hóa hiện đại; thực hiện chế biến sâu than, khoáng sản để tạo ra các sản phẩm<br /> có giá trị gia tăng cao; từ xuất khẩu chuyển sang nhập khẩu than... thì tình trạng<br /> thiếu nhân lực chất lượng cao, nhất là nhân lực hầm lò, nhân lực có khả năng làm<br /> việc ở nước ngoài lại càng trầm trọng. Thêm vào đó, trong bối cảnh hội nhập, hợp<br /> tác sâu rộng và toàn diện, nhất là từ năm 2015 công nhân có tay nghề cao sẽ được tự<br /> do di chuyển trong Cộng đồng ASEAN, thì việc giữ chân thợ bậc cao sẽ là thách<br /> thức lớn đối với các TĐKT nói chung và TKV nói riêng.<br /> Vì vậy, đề tài: “Phát triển nhân lực tại Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam”, được chọn nghiên cứu cho luận án tiến sỹ kinh tế, chuyên<br /> ngành kinh tế phát triển.<br /> 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu<br /> 2.1. Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá thực trạng PTNL tại TKV giai đoạn 2006<br /> - 2014 và đề xuất giải pháp PTNL tại TKV đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.<br /> 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu<br /> - Hệ thống hóa, làm rõ thêm cơ sở lý luận về PTNL tại TĐKT.<br /> - Khảo cứu kinh nghiệm PTNL tại một số TĐKT trong và ngoài nước để rút ra<br /> bài học cho PTNL tại TKV.<br /> <br /> 2<br /> <br /> - Phân tích, đánh giá thực trạng PTNL tại TKV giai đoạn 2006 - 2014 trên cơ<br /> sở lý luận đã xây dựng.<br /> - Đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu nhằm PTNL tại TKV đến<br /> năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của luận án là PTNL tại TKV. Cụ thể là luận án tập<br /> trung nghiên cứu sự chuyển biến về số lượng, cơ cấu, chất lượng nhân lực đáp ứng<br /> yêu cầu sản xuất kinh doanh (SXKD) tại TKV; sự nâng cao trình độ nghề nghiệp, cải<br /> thiện đời sống cho nhân lực và nâng cao năng suất lao động của TKV.<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> - Nghiên cứu sinh (NCS) chủ yếu tập trung nghiên cứu PTNL ở ngành công<br /> nghiệp than, còn nhân lực các bộ phận khác của TKV chỉ được đề cập trong chừng<br /> mực nhất định nhằm làm rõ hơn về PTNL tại TKV.<br /> - NCS tập trung nghiên cứu về nâng cao chất lượng nhân lực ở khía cạnh kỹ<br /> năng và kiến thức, vấn đề thể lực và tâm lực chỉ nghiên cứu ở một chừng mực nhất<br /> định nhằm làm sáng rõ thêm thực trạng PTNL tại Tập đoàn.<br /> - NCS tập trung nghiên cứu thực trạng PTNL tại TKV từ năm 2006 đến năm<br /> 2014; đưa ra định hướng, mục tiêu và các giải pháp PTNL tại Tập đoàn đến năm<br /> 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.<br /> 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận án<br /> 4.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn<br /> - Cơ sở lý luận của luận án là quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng<br /> Hồ Chí Minh, các quan điểm, đường lối của Đảng, cơ chế chính sách của Nhà nước<br /> về phát triển con người, nguồn nhân lực cùng với các lý thuyết khác về PTNL, đồng<br /> thời kế thừa, tiếp thu có chọn lọc những kết quả nghiên cứu về vấn đề này trong các<br /> công trình khoa học đã được công bố.<br /> - Cơ sở thực tiễn: Đề tài dựa trên kết quả nghiên cứu về PTNL tại một số tập<br /> đoàn kinh tế cả trong và ngoài nước; kết quả nghiên cứu về thực trạng PTNL tại TKV<br /> giai đoạn 2006 - 2014.<br /> 4.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> - Phương pháp nghiên cứu chủ yếu được sử dụng:<br /> NCS sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu, trong đó chủ yếu là phương<br /> pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh... Đặc biệt để có thêm các thông tin, tư<br /> liệu nhằm đánh giá quá trình tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ đối<br /> <br /> 3<br /> <br /> với công nhân làm việc trong lĩnh vực khai thác và sàng tuyển than, NCS tiến hành<br /> một cuộc điều tra khảo sát 500 công nhân làm việc tại: Tổng công ty Công nghiệp mỏ<br /> Việt Bắc; Công ty Đầu tư thương mại và Dịch vụ - Vinacomin (Xí nghiệp khai thác<br /> than Quảng Ninh), công ty cổ phần Than Đèo Nai; công ty than Cao Sơn; công ty<br /> than Mông Dương.<br /> Cụ thể các phương pháp được sử dụng trong các chương như sau: Chương 1,<br /> chủ yếu sử dụng phương pháp hệ thống hóa, phân tích để đánh giá về quan điểm<br /> của các học giả trong nước cũng như trên thế giới về PTNL nói chung, PTNL tại<br /> TĐKT nói riêng. Qua đó, rút ra những vấn đề đã được nghiên cứu và các vấn đề cần<br /> nghiên cứu bổ sung và nghiên cứu mới về PTNL tại TĐKT; Chương 2, chủ yếu sử<br /> dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, trừu tượng hóa để đưa ra những khái niệm<br /> cốt lõi và luận giải những vấn đề cơ bản về PTNL tại TĐKT. Đồng thời, sử dụng<br /> phương pháp khảo cứu kinh nghiệm của một số tập đoàn kinh tế về PTNL tại tập<br /> đoàn và rút ra bài học cho TKV; Chương 3, chủ yếu sử dụng các phương pháp điều<br /> tra, khảo sát, phân tích, thống kê, so sánh, tổng hợp,… nhằm đánh giá về PTNL tại<br /> TKV giai đoạn 2006 - 2014; Chương 4, sử dụng phương pháp khái quát hóa những<br /> vấn đề đã nghiên cứu ở chương 2, chương 3 cùng với đánh giá, dự báo về PTNL tại<br /> TKV để đề xuất định hướng, giải pháp PTNL tại TKV đến năm 2020 và tầm nhìn<br /> đến năm 2030.<br /> - Nguồn thông tin nghiên cứu<br /> + Nguồn thông tin thứ cấp: thông tin khoa học trong các công trình nghiên cứu<br /> về PTNL trong và ngoài nước; thông tin và số liệu thống kê của các cơ quan nghiên<br /> cứu, cơ quan quản lý của tỉnh Quảng Ninh, của TKV.<br /> + Nguồn thông tin sơ cấp: thông tin và số liệu thu thập qua điều tra bằng<br /> phương pháp bảng hỏi dành cho 500 người làm việc tại TKV.<br /> 5. Đóng góp mới của luận án<br /> - Làm sáng rõ hơn cơ sở lý luận về PTNL tại TĐKT.<br /> - Đánh giá đúng thực trạng PTNL tại TKV giai đoạn 2006-2014.<br /> - Đề xuất giải pháp PTNL tại TKV đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.<br /> - Kết quả nghiên cứu của luận án là tài liệu tham khảo cho TKV, các đơn vị<br /> thành viên của TKV và các cán bộ nghiên cứu.<br /> 6. Kết cấu của luận án<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các công trình khoa học đã được<br /> công bố của tác giả liên quan đến luận án, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,<br /> luận án gồm 4 chương, 12 tiết.<br /> <br />