Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục

Chia sẻ: Nhiên Hà | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:29

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án với mục tiêu nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường TCTT, góp phần thực hiện mục tiêu chuẩn hóa cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục

1 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài luận án Cán bộ QLGD là nhân tố quyết định đối với sự thành công hay thất bại của việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, phát triển nhân tài cho đất nước, thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước nhằm tạo thành khâu đột phá trong đổi mới giáo dục hiện nay. Bồi dưỡng năng lực và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT là yêu cầu cấp thiết xuất phát từ vai trò của CBQLGD trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Nghị quyết số 29/NQTƯ đã xác định: “Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo; Xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và CBQL gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội” [30, tr.128]. Về phương diện lý luận quá trình đổi mới giáo dục đang làm nảy sinh những khuynh hướng quan điểm khác nhau về bồi dưỡng năng lực và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT Điều đó đòi hỏi cần phải làm rõ khái niệm về năng lực và năng lực quản lý của CBQL; làm rõ vai trò của bồi dưỡng và mối quan hệ giữa bồi dưỡng với đào tạo và đào tạo lại; nội dung bồi dưỡng, phương thức quản lý hoạt động bồi dưỡng v.v… Thực trạng BDNL và quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT trên địa bàn thành phố Hà Nội còn nhiều bất cập chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và cấp thiết của thực tiễn hoạt động bồi dưỡng hiện nay. Nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng còn chắp vá, rời rạc. Kết quả hoạt động bồi dưỡng chưa cao. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn vấn đề: “ Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục” để làm đề tài luận án tiến sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục là có ý nghĩa lý luận và thực tiễn. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu
2 Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, góp phần thực hiện mục tiêu chuẩn hóa CBQLGD đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu luận giải làm rõ những vấn đề lý luận về hoạt động BDNL và quản lý hoạt động BDNL cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động BDNL và thực trạng quản lý hoạt động BDNL cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội. Đề xuất những biện pháp quản lý hoạt động BDNL cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Khảo nghiệm, thử nghiệm kiểm chứng các biện pháp đã đề xuất. 3. Khách thể, đối tượng, phạm vi nghiên cứu Khách thể nghiên cứu Quản lý bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục các trường TCTT. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động BDNL cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu về quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trườ ng TCTT dưới góc độ của khoa học quản lý giáo dục. Phạm vi đề tài này, chỉ tập trung nghiên cứu sâu về quản lý hoạt động BDNLquản lý cho CBQLGD trong nhà trường. Đề tài không đi sâu nghiên cứu về năng lực. Phạm vi khảo sát: CBQL nhà trường, cán bộ của Phòng Tổ chức cán bộ, Phòng Đào tạo; cán bộ các Khoa, Bộ môn; đội ngũ giáo viên ở 10 trường TCTT trên địa bàn thành phố Hà Nội. Phạm vi thời gian: Các số liệu điều tra, khảo sát của đề tài được giới hạn từ năm học 2014 2015 đến năm học 2018 2019. 4. Giả thuyết khoa học
3 Nếu dựa trên lý thuyết tiếp cận năng lực và các thành tựu của khoa học quản lý giáo dục để xây dựng cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng, đề xuất các biện pháp quản lý tác động vào hoạt động BDNL cho CBQLGD phù hợp với thực tiễn đào tạo ở các trường TCTT trên địa bàn thành phố Hà Nội; thì hiệu quả quản lý sẽ có tác động tích cực góp phần nâng cao chất lượng hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT theo hướng chuẩn hóa, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận Đề tài luận án được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận khoa học duy vật biện chứng của Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về giáo dục và quản lý giáo dục. Luận án được sử dụng phương pháp tiếp cận PDCA của Edward Deming. Dựa theo tiếp cận PDCA để xác định quy trình và nội dung quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT. Luận án được sử dụng quan điểm tiếp cận hệ thống cấu trúc; lịch sử lôgic; quan điểm thực tiễn để phân tích cấu trúc vĩ mô và cấu trúc vi mô của hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, tìm ra các mối quan hệ có tính hệ thống của các thành tố này. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết Sử dụng thường xuyên các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống, khái quát hoá các nguồn tài liệu phục vụ nghiên cứu gồm: Phân tích, tổng hợp các tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; Văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Nhà nước về GDĐT và các công trình khoa học có liên quan để xây dựng giả thuyết khoa học và cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phươ ng pháp quan sát: Quan sát hoạt động BDNL và quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trườ ng TCTT.
4 Phươ ng pháp điề u tra: ti ến hành điề u tra, khảo sát một số cán bộ qu ản lý giáo dục, giáo viên, cán bộ quản lý củ a Sở Lao động Th ươ ng binh và Xã hội. CBQL ở các Phòng, Khoa, Bộ môn, CBQL nhà trườ ng. Phươ ng pháp tổng kết kinh nghiệm QLGD: t ổng h ợp nghiên cứu các văn bản pháp lý; các báo cáo tổng kết GDĐT của các trườ ng trung c ấp. Phương pháp chuyên gia: tác giả xin ý kiến góp ý, định hướng của các nhà khoa học, các chuyên gia nghiên cứu trên các lĩnh vực có liên quan về hướng triển khai đề tài. Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm: dùng để kiểm chứng tính hiệu quả của các giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng NLQL cho đội ngũ cán bộ QLGD ở các trường trung cấp. Các phương pháp bổ trợ: Sử dụng toán thống kê và các phầm mềm chuyên dụng với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin để xử lý các số liệu thu thập được từ điều tra, khảo sát và tính toán kết quả khảo nghiệm, thử nghiệm. 6. Những đóng góp mới của luận án Kết quả nghiên cứu của luận án đã làm sáng tỏ các khái niệm cơ bản về năng lực của CBQLGD, khái niệm BDNL và quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT. Luận án đã khảo sát, p hân tích th ực tr ạng ho ạt động BDNL và thực tr ạng qu ản lý hoạt động BDNL cho cán bộ QLGD ở các trườ ng TCTT, trên đị a bàn thành phố Hà Nội hiệ n nay. Các biện pháp được đề xuất trong luận án có thể áp dụng trong thực tiễn góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBGLGD của các nhà trường này đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. . 7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án Về mặt lý luận Luận án góp phần bổ sung, phát triển lý luận về hoạt động bồi dưỡng năng lực quản lý, quản lý hoạt động bồi dưỡng NLQL
5 cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Về mặt thực tiễn Luận án tập trung đánh giá thực trạng hoạt động bồi dưỡng năng lực quản lý và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLQL cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Kết quả nghiên cứu của luận án sẽ giúp cho các chủ thể quản lý các cấp có cơ sở đưa ra quyết định nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng NLQL cho CBQLGD đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. 8. Kết cấu của luận án Lu ậ n án đ ượ c k ế t c ấ u: ph ần m ở đầ u, 5 ch ươ ng, k ế t lu ậ n, ki ế n ngh ị, danh m ục các công trình khoa h ọc c ủ a tác gi ả , danh m ụ c tài li ệ u tham kh ảo và ph ụ l ục. Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 1.1. Các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục Trong lịch sử phát triển của khoa h ọc giáo dục đã có nhiều công trình nghiên cứu về về BDNL cho CBQLGD ở các nhà trườ ng dướ i những góc độ tiếp cận khác nhau về nội dung và có những giá trị cần khảo cứu, tiếp thu, nh ư J.A Kômenxki; Delors, Jacques; Eleonora Villegas Reimers; P.Jackson; Raja Roy Singh; Ann Grosso de Leon; Anne Reynolds; Robert Glaser; Jegede Margaret Taplin… Nghiên cứu về NLQL và bồi dưỡ ng NLQL, đã đượ c nhi ều nhà khoa h ọc quan tâm nghiên cứu nh ư tác gi ả Nguy ễn Đình Ch ỉnh; Lê Minh Vụ; Nguy ễn H ữu Châu; Tr ần Bá Hoành; Đặng Bá Lãm; Nguy ễn Xuân Tr ườ ng; Phan Văn Tỵ. Trong lĩnh vực GDĐT các tác gi ả đã nghiên cứu b ồi d ưỡ ng và họt độ ng bồi duwngx như: L ưu Xuân Mới (2002), “Đổi mới nội dung chươ ng trình, phươ ng pháp và tổ chứ c đào tạo, bồi dưỡ ng cán bộ quản lý giáo dục” và “Đổi mới phươ ng pháp dạy học nhằm
6 nâng cao ch ất l ượ ng, hi ệu qu ả đào tạo, bồi dưỡ ng cán bộ quản lý giáo dục”. Nguy ễn Duy H ưng (2009), “M ột s ố bi ện pháp nâng cao năng l ực các cơ sở đào tạo, bồi dưỡ ng CBQLGD”. Ngoài ra còn có nhi ều tác gi ả, nhi ều bài nghiên cứ u về bồi dưỡ ng và hoạt động bồi dưỡ ng như: Tr ần Khánh Đứ c; Nguyễ n Minh Đườ ng; Tr ần Thị Thu Hà; Nguyễn Văn Giao… Nh ư v ậ y, các đ ề tài, công trình nghiên c ứ u, lu ận án đã đ ề c ậ p nhi ề u góc đ ộ khác nhau v ề NLQL và b ồ i d ưỡ ng NLQL cho đ ộ i ngũ CBQL ở t ừ ng lo ại hình và t ừ ng đi ề u ki ệ n cụ th ể khác nhau. Tuy nhiên, các nghiên c ứ u đó đa ph ần đ ề u ở d ạ ng nghiên c ứ u vĩ mô, khái quát, mang tính t ổ ng th ể ch ưa đi sâu đ ể gi ả i quy ế t các yêu c ầ u c ụ th ể, c ấp thi ết v ề qu ản lý hoạ t đ ộ ng b ồ i d ưỡ ng năng l ự c cho cán b ộ qu ả n lý ở các trườ ng trung c ấp t ư th ục. Do v ậy, lu ận án ti ế p thu nh ữ ng ý t ưở ng khoa h ọc đ ể nghiên c ứ u c ơ s ở lý lu ậ n về qu ả n lý ho ạ t độ ng b ồ i dưỡ ng năng l ự c cho cán b ộ qu ả n lý ở các trườ ng trung c ấ p t ư th ụ c, thành ph ố Hà Nộ i đáp ứ ng yêu c ầ u đổ i m ớ i giáo d ụ c. 1.1.2. Các công trình nghiên cứu có liên quan đến quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục Trevor Corner, Education in Europe. DE Mulcahy, DG Mulcahy, Roger Saul, Education in North America. Các nhà cải cách giáo dục Mỹ nhấn mạnh: Cần quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý nhà trường nhằm nâng cao chất lượng, tiêu chuẩn. Với góc nhìn của khoa học quản lý giáo dục, phải kể đến các tác giả: Trần Đình Hoàng; Phan Văn Kha; Nguyễn Thị Mỹ Lộc; Trần Hùng Lượng; Đặng Quốc Bảo, đề cập vấn đề về bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng trong nhiều công trình nghiên cứu, nhiều bài báo, trong đó tác giả Bùi Việt Phú, Một số góc nhìn về phất triển và QLGD. Nguyễn Duy Hưng, Quản lý chất lượng bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay . đã luận giải những vấn đề lý luận về chất lượng bồi dưỡng và quản lý chất lượng bồi dưỡng CBQLGD.
7 Qua nghiên cứu phân tích các đề tài khoa học, luận án tiến sĩ, bài báo khoa học bàn về NLQL, HĐBD và BDNL cho CBQLGD, tác giả nhận thấy trong bối cảnh hiện nay, khi chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo cũng mở ra nhiều cơ hội và thách thức đối với đội ngũ CBQLGD, đòi hỏi họ phải không ngừng học tập, bồi dưỡng, trau dồi phẩm chất đạo đức, kiến thức, kỹ năng nhằm đáp ứng yêu cầu giáo dục, đào tạo hiện nay. Trước những thay đổi trên, các trường trung cấp tư thục cần thể hiện vai trò, trách nhiệm và tăng cường hơn nữa công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giao dục trong bối cảnh hiện nay. 1.2. Khái quát kết quả các công trình nghiên cứu và những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết 1.2.1. Khái quát kết quả các công trình nghiên cứu Các công trình nghiên cứu theo hướng thứ nhất về BDNL cho cán bộ, đã tiếp cận vấn đề nghiên cứu theo quan điểm tiếp năng lực trong giáo dục. Các công trình nghiên cứu của các tác giả ngoài nước và ở Việt Nam đã làm rõ được vị trí, vai trò, tầm quan trọng cũng như cấu trúc về NLQL của người CBQL Một nội dung được các tác giả quan tâm nhiều trong các công trình nghiên cứu trong những năm gần đây là vấn đề bồi dưỡng và bồi dưỡng năng lực. Các công trình nghiên cứu theo hướng thứ hai về quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD. Các công trình nghiên cứu của các tác giả về quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD đều nhấn mạnh quản lý nội dung, phương pháp, cách thức tiến hành; thực hiện xây dựng kế hoạch bồi dưỡng NLQL và tổ chức triển khai hoạt động bồi dưỡng, chỉ đạo việc tự bồi dưỡng NLQL của cán bộ theo từng vùng, tính chất hoạt động của từng trường, địa phương cụ thể. 1.2.2. Những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết Một là, nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, xây dựng các khái niệm về năng lực, BDNL và quản lý HĐBDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT. Đồng thời luận giải làm rõ đặc điểm của
8 CBQLGD ở các trường TCTT; xác định quy trình, nội dung, phương thức quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT. Hai là, Tập trung điều tra, khảo sát, đánh giá đúng thực trạng BDNL cho CBQLGD và thực trạng quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội. Ba là, luận án đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ QLGD ở các trường TCTT, thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Bốn là, khảo nghiệm và thử nghiệm các biện pháp đã đề xuất. Kết luận chương 1 Bước sang thế kỷ 21, đặc biệt trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều công trình nghiên cứu của các tác giả trong và ngoài nước liên quan đến vấn đề năng lực, bồi dưỡng năng lực và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực trong khoa học giáo dục. Các công trình nghiên cứu được công bố khá đa dạng về loại hình. Nhiều phạm trù khoa học mới được đề cập đến như khái niệm năng lực, phân loại năng lực, cấu trúc năng lực, chuẩn năng lực của cán bộ quản lý nhà trường; các loại hình, các con đường, biện pháp bồi dưỡng năng lực cho từng loại đối tượng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho các đối tượng khác nhau.
9 Chương 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG CẤP TƯ THỤC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC 2.1. Những vấn đề lý luận về bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2.1.1. Cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục CBQLGD ở trường TCTT là những người có chuyên môn, nghiệp vụ về giáo dục nghề nghiệp và được phân công quản lý các hoạt động giáo dục, đào tạo ở các cấp khác nhau trong nhà trường. 2.1.2. Năng lực của cán bộ quản lý giáo dục ở trường trung cấp tư thục 2.1.2.1. Khái niệm năng lực Theo từ điển tiếng Việt, “Năng lực là khả năng đủ để làm tốt một công việc, là khả năng cho phép một người đạt thành công trong hoạt động thể lực, trí lực hoặc nghề nghiệp". 2.1.2.2. Khái niệm năng lực của cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Năng l ực c ủ a CBQLGD ở các tr ườ ng TCTT là s ự th ống nh ấ t bi ệ n ch ứ ng gi ữa các ph ẩ m ch ất tâm lý và kh ả năng c ủ a ng ườ i cán b ộ qu ả n lý nhà tr ườ ng, đ ả m b ả o cho h ọ có thể th ực hi ệ n t ốt nh ất các nhi ệ m vụ qu ả n lý giáo dụ c theo yêu c ầ u nhi ệ m v ụ c ủ a nhà tr ườ ng TCTT trong m ọi tình hu ố ng khác nhau. 2.1.2.3. Tiêu chí đánh giá năng lực của cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục D ự a theo cách phân lo ạ i NLQL c ủa CBQLGD, tham kh ả o Quy đ ị nh chu ẩn hi ệ u tr ưở ng tr ườ ng trung h ọc c ơ s ở, tr ườ ng trung h ọc ph ổ thông va tr ̀ ườ ng ph ổ thông có nhi ề u c ấ p h ọ c đ ượ c ban hành theo Thông t ư s ố 29/2009/TTBGDĐT, ngày 22 tháng 10 năm 2009 c ủa B ộ tr ưở ng B ộ Giáo d ụ c và Đào t ạ o, đ ồ ng th ờ i căn c ứ Đi ề u 14, Đi ề u 15 c ủa Lu ật Giáo
10 d ụ c ngh ề nghi ệp và căn c ứ Đi ề u 15, Đi ề u 19, Đi ề u 21, Đi ề u 23 Thông t ư Quy đ ị nh Đi ề u l ệ tr ườ ng trung c ấp, s ố 1310/VBHNBLĐTBXH, ngày 05 tháng 4 năm 2019 có th ể xây d ự ng tiêu chí đánh giá năng l ự c c ủ a CBQLGD ở các tr ườ ng TCTT g ồm các tiêu chu ẩn và tiêu chí. Cách cho đi ể m: M ỗi tiêu chí t ừ 0 đ ế n 10 đi ể m. Đi ể m tiêu chu ẩ n là t ổ ng c ộ ng điể m c ủ a các tiêu chí. X ế p lo ại theo 4 m ức: Xu ất s ắc, khá, trung bình, kém. Lo ại xu ất s ắc, khá, trung bình là đạt chuẩn, loại kém không đạt chuẩn. 2.1.3. Bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục 2.1.3.1. Khái niệm Bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT là một hình thức tổ chức đào tạo lại trong thực tiễn nhằm bổ sung, phát triển những khả năng đã có của người CBQLGD theo chuẩn năng lực quy định, tạo cơ sở cho sự phát triển hoàn toàn các khả năng riêng biệt của cá nhân, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQLGD đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của trường TCTT trong tình hình mới. 2.1.3.2. Mục tiêu, nội dung, phương thức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục các trường trung cấp tư thục Mục tiêu của bồi dưỡng nhằm bổ sung, phát triển những khả năng đã có của người CBQLGD theo chuẩn năng lực quy định, tạo cơ sở cho sự phát triển hoàn toàn các khả năng riêng biệt của cá nhân, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQLGD đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của trường TCTT trong tình hình mới. 2.1.3.3. Quy trình các bước bồi dưỡng năng lực cho cán bộ cán bộ quản lý giáo dục các trường trung cấp tư thục Đây là quy trình bốn bước PDCA cơ bản trong tổ chức BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT. Các bước này liên kết với nhau tạo thành một chu trình khép kín của quá trình bồi dưỡng. 2.1.4. Yêu cầu bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường trung cấp tư thục đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
11 Một là, bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT phải phù hợp với yêu cầu hội nhập, hợp tác quốc tế. Hai là, bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT phải phù hợp với yêu cầu cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ Tư. Ba là, bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT phải đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Bốn là, bồi dưỡ ng năng l ực cho CBQLGD ở các trườ ng TCTT ph ải đáp ứng yêu cầu c ủa n ền kinh t ế th ị tr ườ ng đị nh hướ ng xã hội chủ nghĩa. Năm là, bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT phải hướng vào thực hiện mô hình năng lực theo yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Sáu là, bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT phải đáp ứng yêu cầu năng lực của công việc được đảm nhiệm. 2.2. Những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục 2.2.1. Khái niệm quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục Theo Đại Từ điển Tiếng Việt "Quản lý là tổ chức, điều khiển theo những yêu cầu nhất định". Tác giả Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc quan niệm: “Quản lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý trong một tổ chức, nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức”. Quản lý hoạt động bồi dưỡ ng năng lực cho CBQLGD ở các trườ ng TCTT là tác động có mục đích, có tổ chức của các chủ thể quản lý cấp trên tới hoạt động bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT, đảm bảo cho các hoạt động bồi dưỡng đạt được mục tiêu bồi dưỡng đã xác định, góp phần củng cố, hoàn thiện và phát triển năng lực của CBQLGD ở các trườ ng
12 TCTT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, đào tạo nghề hiện nay. 2.2.2. Mô hình quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục Dựa theo quy trình 4 b ướ c b ồi d ưỡ ng đã đượ c xác đị nh ở phần trên của lu ận án này, NCS l ựa ch ọn mô hình quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở tr ườ ng TCTT theo ph ương pháp tiếp c ận PDCA c ủa Edward Deming. Cụ m trừ PDCA là vi ế t t ắt của: Plan Do Check Act. Đây là mô hình qu ản lý chất l ượ ng đượ c nghiên cứu và đề xuất bởi Walter Shewhart và đượ c phát triển ph ổ bi ến r ộng rãi trong thực ti ễn b ởi Edward Deming. PDCA là m ột quy trình thể hi ện phươ ng th ức tiếp cận tuần hoàn để liên tụ c c ải ti ến dịch v ụ, s ản ph ẩm và con ngườ i. PDCA là mô hình qu ản lý tinh g ọn (Lean Management), còn đượ c gọi là vòng tròn Deming. Nội dung ti ếp c ận PDCA trong BDNL cho CBQLGD ở các tr ườ ng TCTT gồm 4 b ướ c như sau: 2.2.3. Nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục 2.2.3.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho cho cán bộ quản lý giáo dục ở nhà trường trung cấp tư thục Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD là chức năng đầu tiên của quản lý hoạt động bồi dưỡng. Nội dung chủ yếu của xây dựng kế hoach bồi dưỡng bao gồm: Xác định quy trình xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện quy trình đó. 2.2.3.2. Tổ chức lực lượng bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở nhà trường trung cấp tư thục Tổ chức lực lượng bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD là một chức năng quan trong của quản lý hoạt động bồi dưỡng. Tổ chức lực lượng bồi dưỡng được thể hiện ngay trong kế hoạch bồi dưỡng. 2.2.3.3. Chỉ đạo đổi mới nội dung, chương trình bồi dưỡng năng lực cho cho cán bộ quản lý giáo dục ở nhà trường trung cấp tư thục
13 Nội dung, chương trình bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD là thành tố quan trọng trong quá trình bồi dưỡng năng lực, là nguồn nguyên liệu để tạo thành năng lực của CBQLGD. 2.2.3.4. Chỉ đạo đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở nhà trường trung cấp tư thục Phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD là những thành tố cấu trúc của quá trình bồi dưỡng, quy định phương thức hoạt động của chủ thể bồi dưỡng và đối tượng được bồi dưỡng. 2.2.3.5. Tổ chức các hoạt động tự bồi dưỡng của cán bộ Tự bồi dưỡng là một phương thức bồi dưỡng tốt nhất nhằm thực hiện quan điểm học tập suốt đời. Mọi hoạt động bồi dưỡng chỉ có thể đạ được chất lượng, hiệu quả cao khi biến bồi quá trình dưỡng thành quá trình tự bồi dưỡng. 2.2.3.6. Xây dựng môi trường, tạo cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng Môi trường sư phạm và cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng là những thành tố có vai trò rất quan trọng, chi phối kết quả của hoạt động bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD. Môi trường sư phạm tích cực sẽ thôi thúc mọi thành viên trong nhà trường hăng hái tham gia các hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng không chỉ với trách nhiệm pháp lý mà cả bằng trách nhiệm lương tâm nghề nghiệp. 2.2.3.7. Kiểm tra, đánh giá chất lượng và kết quả hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục. Kiểm tra, đánh giá chất lượng và kết quả hoạt động bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD là một chức năng quan trong của quản lý hoạt động bồi dưỡng. Thông qua kiểm tra, đánh giá để nắm bắt chất lượng và kết quả của các hoạt động bồi dưỡng, kịp thời phát hiện ưu điểm, hạn chế trong các khâu, các bước tổ chức hoạt động bồi dưỡng nhằm đề xuất các quyết định quản lý kịp thời phù hợp với thực tiễn.
14 2.3. Những yếu tố tác động đến quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục, thành phố Hà Nội hiện nay 2.3.1. Xu thế toàn cầu hóa, hội nhập hợp tác quốc tế và điều kiện phát triển kinh tế, chính trị, xã hội trong nước Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đang đặt ra những mâu thuẩn mới cho nền giáo dục Việt Nam. Mâu thuẩn giữa xu hướng chính trị tư tưởng của các nền giáo dục khác nhau trong quá trình hội nhập, hợp tác quốc tế. 2.3.2. Quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo Thực hiện các quan điểm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết số 29/NQTW, trước hết đòi hỏi các nhà trường phải đổi mới cơ chế quản lý, tăng cường phân cấp, trách nhiệm của các cấp quản lý và ở các cơ sở giáo dục trong phát triển nhà trường nói chung và phát triển ở các trường trung cấp nói riêng đạt hiệu quả. Thứ nhất, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ quản lý theo quy định chuẩn về chuyên môn, nghiệp vụ của giáo dục nghề nghiệp. Thứ hai, thực hiện kế hoạch hóa quá trình phát triển CBQL, chú trọng bồi dưỡng năng lực quản lý nhằm khắc phục tình trạng mất cân đối, hẫng hụt giữa cung và cầu về nhân lực giáo dục. Thứ ba, sửa đổi chính sách về tiền lương, phụ cấp và các chế độ ưu đãi khác để tạo động lực làm việc cho cán bộ, khuyến khích việc tự học, tự nghiên cứu để nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ. 2.3.3. Thành tựu phát triển của khoa học và công nghệ Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ lần thứ tư đã tác động đến mọi lĩnh vực hoạt động của xã hội. Đặc biệt, trong lĩnh vực đào tạo nghề đang đứng trước những cơ hội và thách thức mang thính bước ngoặt của thời đại. 2.3.4. Yêu cầu, nhiệm vụ đào tạo của các trường trung cấp tư thục trong bối cảnh hiện nay Hội nhập, hợp tác quốc tế, sự phát triển của kinh tế thị trường vừa tạo ra cơ hội, vừa đặt ra yêu cầu mới đối với các nhà trường TCTT.
15 Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã làm xuất hiện nhiều ngành nghề mới tác động vào thị trường lao động, mở rộng về quy mô, cơ cấu, số lượng, chất lượng nguồn nhân lực lao động. Điều đó đã đặt ra cho các nhà trường đào tạo nghề nói chung, các trường TCTT nói riêng những yêu cầu, nhiệm vụ mới. 2.3.5. Cơ chế quản lý và năng lực của cán bộ quản lý giáo dục ở nhà trường trung cấp tư thục Sự vận động, phát triển nhanh trong thực tiễn đào tạo nghề và trình độ năng lực hiện có của đội ngũ CBQLGD ở các nhà trường đào tạo nghề đang là một mâu thuẫn cần phải giải quyết. Điều đó đã tác động trực tiếp đến hoạt động bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho CBQLGD ở các trường TCTT hiện nay. 2.3.6. Môi trường sư phạm và các điều kiện đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng năng lực ở các trường trung cấp tư thục Môi tr ườ ng sư ph ạm là tổng hoà nhữ ng giá trị, nhữ ng thói quen ứng x ử và hoạt động theo đúng pháp luật, truy ền th ống đạo đứ c của dân tộc đượ c diễ n ra trong m ột t ập th ể, c ộng đồng ho ặc toàn thể xã hội. Các đi ều ki ện đảm bảo cho ho ạt động bồi dưỡ ng năng l ực ở các trườ ng TCTT là các nguồn lực c ủa nhà trườ ng. Bao gồm các đi ề u kiện v ề v ật ch ất và các điề u kiệ n về tinh th ần, đượ c cụ thể thành các nguồn nhân lự c, vật l ực, tài lự c, tin lực và pháp lực. Kết luận chương 2 Quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, được xem xét ở các vấn đề như mục tiêu, nội dung; phương pháp bồi dưỡng; khả năng ứng dụng thành tựu hiện đại và quản lý nhà trường. Các nội dung trên vừa có những điểm chung của quản lý hoạt BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, vừa có những điểm riêng do đặc trưng của từng nhà trường ở từng địa phương cụ thể. Quá trình nghiên cứu, đánh giá kết quả quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
16 hiện nay.
17 Chương 3 CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG CẤP TƯ THỤC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Khái quát các trường trung cấp trên địa bàn thành phố Hà Nội 3.1.1. Quá trình xây dựng và phát triển của các trường trung cấp Hệ thống đào tạo nghề là cấu phần trong khung hệ thống Giáo dục quốc dân Việt Nam (Nghị định 90 CP ngày 29/11/1993 của Chính phủ và Luật Giáo dục năm 2005). Qua quá trình hình thành, thay đổi và phát triển, đến nay mạng l ưới các cơ sở đào tạo nghề phát triển rộng khắp ở các quận, huyện của thành phố Hà Nội. Số lượ ng các cơ sở đào tạo nghề liên tục tăng lên, nhất là các trườ ng trung c ấp, cao đẳng ngoài công lập. 3.1.2. Cơ cấu tổ chức trường trung cấp tư thục Theo Khoản 1 Điều 10 Luật Giáo dục nghề nghiệp năm 2014 thì cơ cấu tổ chức biên chế của các trường trung cấp trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay về cơ bản được tổ chức biên chế theo mẫu biểu của Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014 và được khái quát qua sơ đồ 3.1 trong luận án. 3.1.3. Hoạt động đào tạo trường trung cấp tư thục Mục tiêu đào t ạo c ủa các trườ ng TCTT là đào tạo lực lượng lao động đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo; hình thành đội ngũ lao động lành nghề, chất lượ ng cao, góp phần nâng cao năng lực c ạnh tranh qu ốc gia, th ực hi ện chuy ển d ịch c ơ cấu lao động, nâng cao thu nh ập, gi ảm nghèo vữ ng chắc, đảm bảo an sinh xã hội. 3.2. Khái quát về tổ chức khảo sát thực trạng 3.2.1. Mục đích khảo sát 3.2.2. Nội dung khảo sát 3.2.3. Đối tượng, địa bàn và thời gian khảo sát thực trạng 3.2.4. Phương pháp khảo sát và cách tính toán
18 3.3. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục, thành phố Hà Nội 3.3.1. Thực trạng nhận thức về hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Tổng hợp chung ý kiến đánh giá của cán bộ và giáo viên có giá trị điểm trung bình chung 3,70 đến 3,79 điểm ở (mức tốt). 3.3.2. Thực trạng nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Kết quả điều tra thực trạng nội dung, phương pháp và HTTC hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, trong 6 nội dung thì 3 nội dung có điểm ở mức trung bình từ 3,02 “mức khá” đến 3,19; còn các nội dung khác có điểm trung bình từ 3,50 đến 3,73 (mức tốt). 3.3.3. Thực trạng kết quả hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Điều tra thực trạng kết quả hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT. Tỷ lệ phần trăm trong bảng 3.3 cho thấy, đa số các ý kiến đánh giá của cán bộ và giáo viên đều tập trung cao ở mức khá trong khoảng 2,75 đến 2,90 không có ý kiến đánh giá ở mức yếu 3.4. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục, thành phố Hà Nội 3.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Kết quả điều tra thực trạng xây dựng kế hoạch BDNL cho CBQL, khi đánh giá cả 4 nội dung đều ở (mức khá) dao động từ 3,01 đến 3,36. 3.4.2. Thực trạng tổ chức lực lượng bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Tổng hợp bảng 3.5. kết quả điều tra thực trạng tổ chức lực lượng BDNL cho CBQL ở các trường TCTT cả 5 nội dung đều đánh giá (mức khá).
19 3.4.3. Thực tr ạng ch ỉ đạo đổi mới nội dung, chươ ng trình bồi dưỡ ng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trườ ng trung cấp t ư th ục Kết qu ả th ống kê chỉ ra s ố lượ ng và tỷ lệ phần trăm cho thấy, các ý ki ến đánh giá t ập trung cao ở m ức khá, tiếp theo là m ức t ốt và mứ c (trung bình), không có ý ki ến đánh giá ở mức yếu, dao động t ừ 2,86 đế n 3.31. 3.4.4. Thực trạng chỉ đạo đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Kết quả điều tra thực trạng chỉ đạo đổi phương pháp và hình thức tổ chức BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT cho th ấy, cả 6 n ội dung có điểm trung bình từ 2,85 đế n 3,06 đề u ở (mứ c khá). 3.4.5. Thực trạng tổ chức các hoạt động tự bồi dưỡng của cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Tổng hợp kết quả điều tra bảng 3.8, các ý ki ến đánh giá t ập trung cao ở (m ức khá) cả 5 n ội dung kh ảo sát, điể m trung bình t ừ 2,92 đế n 3,06 3.4.6. Thực trạng xây dựng cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Với kết quả điều tra thực trạng tổ chức xây dựng môi trường và CSVC đảm bảo cho hoạt động BDNL của CBQLGD ở các trường TCTT, các ý kiến đánh giá tập trung cao ở mức trung bình trong 6 nội dung chỉ có nội dung 2 là (mức khá), còn lại ở (mức trung bình) dao động từ 2,27 đến 2,36. 3.4.7. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục Kết quả điều tra, đánh giá của cán bộ và ý kiến đánh giá của giáo viên trên từng nội dung được khảo sát cho thấy cả 6 nội dung điểm trung bình giao động từ 2,8 đến 3,06 ở (mức khá).
20 3.5. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tác động đến quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục ở các trường trung cấp tư thục, thành phố Hà Nội Dựa vào kết quả khảo sát, tác giả nhận thấy các yếu tố khách quan và chủ quan đều có tác động rất lớn đến công tác quản lý hoạt động BDNL cho CBQLGD ở các trường TCTT, theo bảng 3.11. 3.5.1. Thực trạng tác động từ toàn cầu hóa, hội nhập hợp tác quốc tế và phát triển kinh tế, chính trị, xã hội trong nước Tổng hợp ý kiến đánh giá chung ở bảng 3.11 của cán bộ và giáo viên có giá trị điểm trung bình chung là 3,11 điểm, xếp thứ bậc chung 5/6. 3.5.2. Thực trạng tác động từ quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo Với nội dung này ý kiến đánh giá chung của cán bộ và giáo viên có giá trị điểm trung bình chung là 3,13 điểm, xếp thứ bậc chung 4/6. 3.5.3. Thực trạng tác động từ thành tựu phát triển của khoa học và công nghệ Y kiến đánh giá của cán bộ và ý kiến đánh giá của giáo viên có sự khác nhau về tỷ lệ phần trăm nhưng thống nhất với nhau về thứ bậc và mức độ tập trung cao nhất của các ý kiến đánh giá ở mức tác động rất mạnh, có giá trị điểm trung bình chung là 2,96 điểm, xếp thứ bậc chung 6/6. 3.5.4. Thực trạng tác động từ yêu cầu, nhiệm vụ đào tạo của các trường trung cấp tư thục trong bối cảnh hiện nay Tổng hợp ý kiến đánh giá chung của cán bộ và giáo viên có giá trị điểm trung bình chung là 3,32 điểm, xếp thứ bậc chung 2/6. 3.5.5. Thực trạng tác động từ cơ chế quản lý và năng lực của cán bộ quản lý giáo dục ở nhà trường trung cấp tư thục Với nội dung này, ý kiến đánh giá chung của cán bộ và giáo viên có giá trị điểm trung bình chung là 3,38 điểm, xếp thứ bậc chung 1/6. 3.5.6. Thực trạng tác động từ môi trường sư phạm và các điều kiện đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng năng lực ở các trường trung cấp tư thục