Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản trị kinh doanh: Đổi mới quản trị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong các doanh nghiệp nhà nước

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận án nhằm đề xuất các giải pháp đổi mới quản trị doanh nghiệp nhà nước qua đó, nâng cao nâng cao năng lực cạnh tranh và cuối cùng là nâng cao hiệu quả của hoạt động doanh nghiệp nhà nước Việt Nam góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động nói chung của các doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản trị kinh doanh: Đổi mới quản trị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong các doanh nghiệp nhà nước

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SỸ ĐỔI MỚI QUẢN TRỊ NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Ngành: Quản trị kinh doanh LÊ QUỐC KHANH
Hà Nội 2020BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SỸ ĐỔI MỚI QUẢN TRỊ NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 9340101 LÊ QUỐC KHANH Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS Tăng Văn Nghĩa
Hà Nội 2020 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ TRONG QUÁ TRÌNH HOÀN THÀNH LUẬN ÁN 1. Lê Quốc Khanh, 2019, Quản trị doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam và bài học kinh nghiệm của một số quốc gia, Tạp chí Dân chủ và pháp luật số 2 (323) tháng 2 năm 2019 2. Lê Quốc Khanh, 2019, Đổi mới cạnh tranh của doanh nghiệp Nhà nước, Tạp chí kinh tế đối ngoại số 115 tháng 3 năm 2019
5 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, NLCT của doanh nghiệp là yếu tố đóng vai trò quyết định sự thành công của doanh nghiệp đó. NLCT cũng đồng thời là chìa khóa của doanh nghiệp để thâm nhập vào thị trường thế giới và tăng trưởng. Điều tiên quyết để việc cải tổ và nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp là cần nâng cao hiệu quả quản trị công ty trong các doanh nghiệp, đặc biệt là tại các DNNN. DNNN là khu vực nắm giữ một số ngành, lĩnh vực then chốt, hệ thống cơ sở vật chất quan trọng nhất cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nắm toàn bộ kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội có tính huyết mạch. Hầu hết các doanh nghiệp lớn là các doanh nghiệp trong các ngành xây dựng, điện tử, hóa chất, thông tin liên lạc, vận tải đường sắt, sản xuất công nghệ tiêu dùng… nên có vị trí quan trọng trong quỹ đạo cũng như định hướng phát triển kinh tế của Việt Nam. DNNN đang nắm giữ những nguồn lực và lĩnh vực then chốt của nền kinh tế và đóng góp rất lớn vào GDP của cả nước. Bên cạnh một số DNNN đã có những chuyển biến tích cực hiện nay, thể hiện được vai trò chủ đạo của mình trong nền kinh tế, tuy nhiên, còn nhiều DNNN còn bộc lộ những yếu kém, tồn tại, chưa tương xứng với yêu cầu và năng lực sẵn có của DNNN. Về cơ bản, NLCT của DNNN còn thấp so với doanh nghiệp dân doanh, đặc biệt là so với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Tính năng động,
6 khả năng thâm nhập thì trường mới, tính cạnh tranh về giá của hàng hóa/dịch vụ của DNNN đều khá hạn chế. Các DNNN đến khi chuyển đổi sang mô hình quản trị mới nhưng vẫn những con người cũ, bộ máy cũ, cách làm việc cũ nên tư duy và phương pháp quản trị chưa phù hợp với thời đại mới. Từ những phân tích trên, NCS đã chọn chủ đề “Đổi mới quản trị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong các doanh nghiệp Nhà nước” làm đề tài luận án tiến sĩ của mình với mong muốn góp phần đổi mới quản trị qua đó nâng cao hiệu quả hoạt động và nâng cao năng lực cạnh tranh của DNNN. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Luận án nghiên cứu, góp phần bổ sung một số vấn đề lý luận về quản trị công ty tại các DNNN hiện nay. Trên cơ sở đánh giá thực trạng quản trị công ty tại các DNNN Việt Nam, phân tích tác động của nó đến NLCT kể từ giai đoạn chuyển đổi cơ chế kinh tế, Luận án đề xuất các giải pháp đổi mới quản trị DNNN nhằm nâng cao NLCT trong bối cảnh cạnh tranh mạnh mẽ của kinh tế thị tr ường và hội nhập quốc tế sâu rộng của Việt Nam. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu nghiên cứu nêu trên, luận án phải giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau đây: Làm rõ những vấn đề lý luận về DNNN và quản trị DNNN bao gồm quản trị công ty và quản trị kinh doanh; về NLCT của doanh
7 nghiệp; làm rõ đặc điểm và vai trò của quản trị công ty đối với NLCT của DNNN; Hệ thống hóa, bổ sung cơ sở lý luận về quản trị DNNN và NLCT của doanh nghiệp nhà nước, đổi mới quản trị DNNN cũng như mối quan hệ giữa đổi mới quản trị công ty với NLCT của DNNN tại Việt Nam; Phân tích và đánh giá thực tiễn quản trị công ty, đánh giá một số nội dung quản trị chủ yếu tại các DNNN Việt Nam, các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị công ty tại các doanh nghiệp này; Đề xuất các giải pháp đổi mới quản trị DNNN qua đó, nâng cao NLCT và cuối cùng là nâng cao hiệu quả của hoạt động DNNN Việt Nam góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động nói chung của các doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận án là quản trị DNNN, năng lực cạnh tranh của DNNN cũng như vai trò của đổi mới quản trị đối với năng lực cạnh của DNNN (lý luận và thực tiễn). Ngoài ra, Luận án cũng nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị DNNN như chính sách, pháp luật, quản lý nhà nước đối với DNNN. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: phạm vi nghiên cứu của Luận án giới hạn ở quản trị công ty và tập trung vào quản trị DNNN, một số khía cạnh của quản trị kinh doanh có liên quan đến NLCT cũng như hiệu quả hoạt
8 động của DNNN cũng được đề cập và thực trạng quản trị DNNN tại Việt Nam, các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị công ty và các giải pháp đổi mới quản trị nhằm nâng cao NLCT của DNNN Việt Nam. Quan điểm về DNNN theo tiêu vốn 100% của nhà nước cho đến thời điểm này được sử dụng xuyên suốt Luận án (mặc dù Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã sửa đổi nội dung này nhưng chưa có hiệu lực). 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp luận nghiên cứu Luận án được thực hiện dựa trên phương pháp luận nghiên cứu của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. Các quan điểm của Đảng về phát triển kinh tế thị trường, về quản trị doanh nghiệp và phát triển DNNN cũng là kim chỉ nam cho phương pháp luận nghiên cứu của đề tài. 4.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể Để thực hiện luận án, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu định tính là chủ yếu có kết hợp với phương pháp nghiên cứu định lượng. Các phương pháp nghiên cứu định tính mang tính về cơ bản bao gồm: phương pháp phân tích – tổng hợp, phương pháp so sánh – đối chiếu, phương pháp thống kê, phương pháp hệ thống hóa và phương pháp diễn giải,... 5. Các đóng góp mới của Luận án Làm rõ, góp phần bổ sung các vấn đề mang tính học thuật về quản trị công ty, quản trị DNNN và năng lực cạnh tranh của DNNN;
9 các vấn đề về khái niệm, đặc điểm vai trò của DNNN cũng như hoạt động hoạt quản trị, tính hiệu quả hoạt động của DNNN. Làm rõ sự ảnh hưởng của hoạt động quản trị DNNN đối với NLCT của DNNN về mặt lý luận cũng như thực tiễn trong đó nhấn mạnh vai trò quan trọng, cốt lõi của đổi mới quản trị đối với việc nâng cao NLCT của DNNN Việt Nam. Đây là điểm mới về cơ bản so với các công trình nghiên cứu trước kia vì chỉ khi đề cập tới nâng cao NLCT thì các nghiên cứu mới đưa ra giải pháp đổi mới quản trị của doanh nghiệp. Làm rõ những bất cập, thách thức, thậm chí yếu kém của quản trị DNNN hiện nay, trên cơ sở đó nêu bật những vấn đề đặt ra, thách thức khi thực hiện đổi mới quản trị nhằm nâng cao NLCT và hiệu quả của DNNN. Các giải pháp, khuyến nghị trong luận án góp phần đổi mới quản trị DNNN, đặc biệt các tập đoàn kinh tế lớn nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của DNNN trong thời đại cạnh tranh mạnh mẽ với doanh nghiệp khu vực tư nhân cũng như doanh nghiệp có nguồn gốc từ nước ngoài tại Việt Nam. 6. Kết cấu của Luận án Luận án này, ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, các phụ lục, kết cấu của Luận án gồm bao gồm: Chương I. Tổng quan về tình hình nghiên cứu và cơ sở lý thuyết của đề tài
10 Chương II. Những vấn đề lý luận về quản trị DNNN và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Nhà nước. Chương III. Thực trạng quản trị DNNN của Việt Nam và bài học kinh nghiệm từ một số quốc gia. Chương IV. Quan điểm, mục tiêu, giải pháp đổi mới quản trị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhà nước.
11 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án 1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài Ở nước ngoài đã có nhiều công trình nghiên cứu, bài viết đề cập đến từng vấn đề riêng lẻ về quản trị doanh nghiệp, quản trị DNNN và năng lực cạnh tranh của DNNN. Tiêu biểu trong số đó có các công trình dưới đây: 1.1.1.1. Nhóm công trình nghiên cứu quản trị công ty (corporate governance) và quản trị kinh doanh Có nhiều nghiên cứu trên thế giới đã đề cập đến khái niệm quản trị doanh nghiệp. Một trong những nghiên cứu sớm nhất là tác phẩm The Modern Corporation and Private Property của Berle and Means (1932). Tác phẩm này bắt đầu đề cập tới khái niệm quản trị công ty và sau này cũng trở thành cơ sở cho nhiều nghiên cứu khác. Quản trị công ty ở đây được hiểu là quá trình, các thủ tục, chính sách, quy định, luật pháp và thể chế để định hướng cho tổ chức và doanh nghiệp cách thức hành động, điều hành và kiểm soát các hoạt động của mình để đạt được mục tiêu đề ra. 1.1.1.2. Nhóm công trình nghiên cứu về quản trị DNNN và đổi mới quản trị DNNN Quản trị DNNN luôn là một vấn đề được nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế cũng như giới khoa học quan tâm. Liên quan tới hoạt động quản trị các doanh nghiệp nhà nước, điển hình là Bộ Hướng dẫn về
12 Quản trị công ty đối với DNNN năm 2006, OECD trong đó đưa ra 6 hướng dẫn cơ bản. Nghiên cứu của World Bank (2014), Transparency of SOEs in Vietnam current status and ideas for reform (Tính minh bạch của các doanh nghiệp nhà nước Việt Nam – thực trạng và ý tưởng cải cách) không trực tiếp đưa ra khái niệm DNNN nhưng với ý tưởng minh bạch thông tin bắt đầu từ “Tập đoàn kinh tế, sau đó mở rộng ra các tổng công ty, và cuối cùng là các DNNN còn lại do Nhà nước sở hữu 100%” đã gián tiếp đồng ý khái niệm DNNN ở góc nhìn chung nói trên. 1.1.1.3. Nhóm công trình nghiên cứu về mối quan hệ giữa quản trị công ty và nâng cao NLCT của doanh nghiệp nhà nước Các nghiên cứu về quản trị công ty trên thế giới rất phổ biến trong thời gian qua, đặc biệt từ những năm 2000 trở lại đây khi thực tiễn quản trị công ty trên thế giới phát sinh nhiều vấn đề và hoạt động của các công ty cổ phần ngày càng phức tạp và đa dạng. Các nghiên cứu trên đã tạo một hệ thống cơ sở lý luận khá hoàn chỉnh về quản trị công ty và gợi mở những vấn đề lý luận và thực tiễn trong quản trị doanh nghiệp Nhà nước. Đây là căn cứ tốt để nghiên cứu về quản trị công ty tại các DNNN trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng. 1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam 1.1.2.1. Nhóm công trình nghiên cứu về quản trị doanh nghiệp, quản trị DNNN
13 Tại Việt Nam, cũng có rất nhiều nghiên cứu về quản trị doanh nghiệp, quản trị DNNN. Chẳng hạn, tác giả Hoàng Văn Hải (2018) có công trình Quản trị Công ty, trên cơ sở nghiên cứu QTCT liên quan đến các thiết chế, chính sách, luật lệ nhằm định hướng, vận hành và kiểm soát công ty, công trình nhất mạnh trong giai đoạn hội nhập kinh tế sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, không ngừng nghiên cứu, nâng cao năng lực thực hành về QTCT theo hướng tiếp cận quản trị tiên tiến và các thông lệ tốt đang trở thành nhu cầu cấp thiết hiện nay. 1.1.2.2. Nhóm các công trình nghiên cứu về đổi mới quản trị và nâng cao NLCT của DNNN Sách Quản trị công ty đại chúng, niêm yết dành cho doanh nghiệp và nhà đầu tư (Lê Minh Toàn, 2010) đề cập tổng quan nhất về quản trị công ty đại chúng, niêm yết ở Việt Nam trên cơ sở thực trạng của các công ty cổ phần lớn tại Việt Nam. Quản trị công ty phải đảm bảo tính thích nghi của cơ cấu quản trị; bảo vệ quyền lợi của cổ đông thông qua sự công bằng, giải trình được, sự minh bạch; tính độc lập của HĐQT và cơ chế kiểm soát; bảo vệ quyền lợi cổ đông thiểu số; điều hòa lợi ích cổ đông và người liên quan. 1.1.2.3. Nhóm công trình nghiên cứu về kinh nghiệm quốc tế Một số công trình đi sâu nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về quản lý và đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp như pháp luật điều chỉnh về mô hình chủ sở hữu vốn nhà nước theo kinh nghiệm quốc tế (Trần Tiến Cường và cộng sự, 2010); Mô hình Ủy ban Giám sát và Quản lý
14 tài sản Nhà nước Trung Quốc (Hoàng Văn Hải và Trần Thị Hồng Liên, 2011); Kinh nghiệm các nước về quản lý, giám sát vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Phạm Thị Tường Vân và Nguyễn Thị Hải Bình, 2012). 1.1.3. Đánh giá về tình hình nghiên cứu Như đã đề cập ở trên, những công trình nghiên cứu, bài viết trong và ngoài nước đã phân tích dưới nhiều góc độ khác nhau về quản trị công ty, quản trị doanh nghiệp Nhà nước, đổi mới quản trị công ty và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Nhà nước. Qua tìm hiểu về tình hình nghiên cứu liên quan đến chủ đề nghiên cứu trong và ngoài nước, tác giả đưa ra một vài nhận xét như sau: 1.1.3.1. Những vấn đề đã được làm rõ Các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước cũng đã có nhiều kế thừa và làm rõ vấn đề quan trị công ty, quản trị kinh doanh – nhưng yếu then chốt làm nên sự thành công của công ty. Các công trình cũng đã phân tích để làm rõ khái niệm về DNNN, đặc trưng, vai trò của DNNN và về hoạt động của DNNN; Đã có những phân tích nhất định về tính hiệu quả, đánh giá hiệu quả của DNNN hiện nay, hệ thống quản trị và đổi mới quản trị DNNN và về năng lực cạnh tranh của DNNN; Đã có nhiều phân tích về các nội dung cụ thể của hoạt động quản trị DNNN như chế độ đãi ngộ, việc minh bạch thông tin, việc đảm bảo lợi ích của cổ đông, cơ cấu của hội đồng quản trị/ hội đồng thành viên…
15 1.1.3.2. Khoảng trống nghiên cứu Cho đến nay vẫn chưa có công trình nào nghiên cứu toàn diện về đổi mới quản trị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh đối với các DNNN ở Việt Nam. NCS hướng tới việc làm sâu sắc hơn lý luận về quản trị DNNN, làm rõ hoạt động quản trị cũng như năng lực cạnh tranh của DNNN Việt Nam (100% vốn Nhà nước) trong bối cảnh hội nhập, từ đó, đưa ra những giải pháp cụ thể, có hiệu quả. 1.2. Cơ sở lý thuyết, câu hỏi nghiên cứu, giả thuyết nghiên cứu và hướng tiếp cận của đề tài 1.2.1. Về cơ sở lý thuyết Cơ sở lý thuyết của đề tài luận án dựa trên ba trụ cột nghiên cứu đó là i) các lý thuyết về quản trị công ty gắn với quản trị kinh doanh cũng như sự tác động của quản trị doanh nghiệp lên tác chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp; ii) các quan điểm lý thuyết về DNNN, thực tiễn hoạt động của DNNN và iii) ảnh hưởng của quản trị DNNN đối với NLCT của DNNN trong điều kiện cạnh tranh mạnh mẽ của kinh tế thị trường. 1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt mục đích nghiên cứu đặt ra và trên cơ sở phân tích tình hình nghiên cứu những vấn đề có liên quan đến nội dung, tác giả xác định một số câu hỏi nghiên cứu cơ bản làm nền tảng cho việc nghiên cứu và giải quyết mục tiêu của luận án. Những câu hỏi đó là:
16 Câu hỏi 1: Bản chất và những đặc trưng cơ bản của quản trị công ty, hoạt động quản trị trong DNNN và những bất cập trong thực tiễn quản trị DNNN trong thời gian qua là gì? Câu hỏi 2: Vì sao phải đổi mới quản trị DNNN và ảnh hưởng của đổi mới quản trị DNNN đối với NLCT của DNNN? Các DNNN cần phải làm gì để đổi mới quản trị theo hướng nâng cao NLCT và tăng cường hiệu quả trong hoạt động của mình? Câu hỏi 3: Có những giải pháp nào để đổi mới quản trị nhằm nâng cao NLCT cho DNNN trong điều kiện cạnh tranh của nền kinh tế thị trường đặc thù và hội nhập quốc tế của Việt Nam? 1.2.3. Các giả thuyết nghiên cứu Giả thuyết nghiên cứu thứ nhất: quản trị DNNN có nhiều điểm khác biệt so với quản trị công ty khác. Xuất phát từ vai trò và đặc trưng của DNNN làm cho hoạt động quản trị DNNN mang tính phức tạp hơn so với quản trị tại các loại hình doanh nghiệp khác. Giả thuyết nghiên cứu thứ hai: từ khi hội nhập sâu rộng vào hệ thống kinh tế toàn cầu (gia nhập WTO, FTAs thế hệ mới), các quy định về quản trị DNNN của Việt Nam phải thay đổi cho phù hợp với luật chơi chung của WTO, tạo sự cạnh tranh bình đẳng của DNNN với các doanh nghiệp khu vực tư nhân trong nền kinh tế. Giả thuyết nghiên cứu thứ ba: Những bất cập trong quy định của pháp luật về quản trị DNNN và sự nhận thức yếu kém của DNNN về hoạt động quản trị, tính tuân thủ yếu là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến NLCT của DNNN còn hạn chế.
17 Giả thuyết nghiên cứu thứ tư: Đổi mới quản trị DNNN hướng tới hiệu quả sẽ giúp cho các DNNN Việt Nam tránh khỏi những yếu kém trong kinh doanh và nâng cao NLCT của mình trên thị trường trong nước cũng như quốc tế. 1.2.4. Hướng tiếp cận nghiên cứu của đề tài luận án Đề tài nghiên cứu của luận án thuộc ngành Quản trị kinh doanh, do đó hướng tiếp cận của đề tài luận án là nghiên cứu quản trị doanh nghiệp (quản trị công ty) kết hợp với quản trị kinh doanh, trên cơ sở đó đề xuất đổi mới quản trị DNNN nhằm nâng cao NLCT và hiệu quả hoạt động của DNNN.
18 CHƯƠNG II. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC VÀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC 2.1. Khái luận về doanh nghiệp nhà nướcvà quản trị doanh nghiệp nhà nước 2.1.1. Khái quát về doanh nghiệp nhà nước 2.1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp nhà nước DNNN là loại hình doanh nghiệp theo đó nhà nước đầu tư vốn hoặc kiểm soát nhằm thực hiện những chức năng, mục tiêu kinh tế mà nhà nước đặt ra. Về cơ bản, DNNN do Nhà nước đầu tư ít nhất là đa số vốn (trên 50%) trong tổng số vốn góp của doanh nghiệp và theo đó Nhà nước là chủ sở hữu có quyền chi phối doanh nghiệp. DNNN không phải là khái niệm chỉ xuất hiện ở các nước có nền kinh tế chuyển đổi mà tồn tại ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. 2.1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhà nước Trong nền kinh tế, DNNN cũng là một loại hình doanh nghiệp nên mang đầy đủ các đặc điểm của doanh nghiệp nói chung như là tổ chức có tên riêng, có tài sản, trụ sở giao dịch, được thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích tối đa hóa lợi ích kinh tế, có tư cách pháp nhân độc lập, trực tiếp tham gia vào các hoạt động kinh doanh thương mại một cách độc lập và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động của mình. 2.1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp nhà nước
19 DNNN có vai trò quan trọng trong nền kinh tế nói riêng cũng như toàn bộ xã hội nói chung. DNNN thể hiện vai trò nhiều mặt với nhiều mục tiêu cả về kinh tế, chính trị và xã hội cũng như những định hướng phát triển khác. Khác với các loại hình doanh nghiệp khác, DNNN thể hiện vai trò của mình, trong đó, quan trọng nhất là vai trò trong nền kinh tế và vai trò trong xã hội. 2.1.2. Khái quát về quản trị doanh nghiệp 2.1.2.1. Khái niệm quản trị doanh nghiệp Về cơ bản, quản trị liên quan đến quá trình hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra hoạt động của các thành viên trong tổ chức, sử dụng các nguồn lực nhằm đạt đến sự thành công trong các mục tiêu đề ra. 2.1.2.2. Đặc điểm của quản trị doanh nghiệp Quản trị là quá trình hoạt động cần thiết được thực hiện khi con người kết hợp với nhau trong các tổ chức nhằm hướng tới những mục tiêu nhất định. 2.1.2.3. Nguyên tắc quản trị doanh nghiệp Quản trị doanh nghiệp vốn là sự vận hành của hệ thống các quy tắc, quy trình nội bộ và việc thực thi các nội dung đó nhằm định hướng, điều hành và kiểm soát công ty, liên quan tới các mối quan hệ giữa Ban giám đốc, HĐQT/HĐTV và các cổ đông của một công ty với các bên có quyền lợi liên quan. 2.1.3. Quản trị doanh nghiệp nhà nước 2.1.3.1. Khái niệm
20 Quản trị doanh nghiệp (corporate governance) là một phạm trù lớn, có thể tiếp cận QTDN ở nhiều góc độ khác nhau như: mục đích quản trị, cơ chế điều hành quản lý hay thông qua các chủ thể quản trị. 2.1.3.2. Đặc điểm quản trị doanh nghiệp nhà nước Về mặt pháp lý, DNNN hoạt động như một doanh nghiệp thông thường, chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của mình trong quá trình sản xuất kinh doanh. 2.1.3.3. Nội dung quản trị doanh nghiệp nhà nước Tại Việt Nam, theo quy định mới, về mặt pháp lý DNNN là một loại hình doanh nghiệp do Nhà nước làm chủ sở hữu và tồn tại dưới hình thức công ty TNHH một thành viên. Bởi vậy, quản trị DNNN chủ yếu dựa trên các nguyên tắc của quản trị công ty TNHH (chứ không phải là công ty đại chúng). 2.2. Đổi mới quản trị doanh nghiệp 2.2.1. Khái niệm Đổi mới quản trị bao gồm cả đổi mới quản trị doanh nghiệp và quản trị kinh doanh là con đường dẫn tới thành công và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Đổi mới quản trị cũng gắn liền và hướng tới quản trị tốt Good Governance), theo đó một hệ thống quản lý có năng lực, kịp thời, toàn diện và minh bạch được thực hiện trong một tổ chức. 2.2.2. Nội dung đổi mới quản trị doanh nghiệp Trước những thay đổi khó lường của môi trường kinh doanh và cạnh tranh, đổi mới tư duy quản trị điều hành kinh doanh phải được