Tóm tắt Luận án Tiến sĩ tiếng Nga: Đặc điểm phân bố từ trong câu đơn tiếng Nga và phương thức truyền đạt sang tiếng Việt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀ NỘI<br /> ---------<br /> <br /> VŨ THÀNH CÔNG<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ TỪ TRONG CÂU ĐƠN TIẾNG NGA<br /> VÀ PHƯƠNG THỨC TRUYỀN ĐẠT SANG TIẾNG VIỆT<br /> <br /> Chuyên ngành: Ngôn ngữ Nga<br /> Mã số: 62.22.02.02<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ TIẾNG NGA<br /> <br /> HÀ NỘI- 2016<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Hà Nội.<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. TS Lê Văn Nhân<br /> 2. PGS, TS. Trần Quang Bình<br /> <br /> Phản biện 1: ..........................................................<br /> ........................................................<br /> Phản biện 2: ..........................................................<br /> ........................................................<br /> Phản biện 3: ..........................................................<br /> ........................................................<br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp Trường<br /> họp tại ............................................................................................... vào hồi<br /> ...... giờ ........ ngày .........tháng ........ năm<br /> Có thể tham khảo luận án tại:<br /> - Thư viện Quốc gia Việt Nam<br /> - Thư viện Trường Đại học Hà Nội.<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC<br /> ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN<br /> <br /> 1. Ву Тхань Конг (2013). Варианты словорасположения в русском простом<br /> предложении в сопоставлении с вьетнамским языком. “Вьетнамская русистика”,<br /> №. 20.<br /> 2. Vũ Thành Công (2013). Tìm hiểu trật tự từ câu đơn tiếng Nga (có liên hệ với tiếng Việt).<br /> Hội thảo khoa học quốc tế "Ngôn ngữ học Việt Nam trong bối cảnh đổi mới và hội nhập",<br /> Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Viện Ngôn ngữ học tổ chức, Hà Nội, Việt Nam,<br /> May, 11th 2013.<br /> 3. Ву Тхань Конг (2014) Особенность словорасположения в русском предложении с<br /> побуждением второго лица и способы передачи их на<br /> <br /> вьетнамский язык.<br /> <br /> “Вьетнамская русистика”, №. 21.<br /> 4. Vũ Thành Công (2014). Trật tự từ trong câu hỏi tiếng Nga (có đối chiếu với tiếng Việt).<br /> T/c Khoa học Ngoại ngữ, Số 38.<br /> 5. Vũ Thành Công (2014). Trật tự từ trong câu cầu khiến tiếng Nga (có đối chiếu với tiếng<br /> Việt). T/c Khoa học Ngoại ngữ, Số 39.<br /> 6. Vũ Thành Công (2015). Trật tự từ trong câu cầu khiến ngôi thứ ba tiếng Nga (có đối chiếu<br /> với tiếng Việt). Hội thảo ngôn ngữ học toàn quốc, Hội Ngôn ngữ học Việt Nam phối hợp với<br /> Trường Đại học Sài Gòn tổ chức, Tp. Hồ Chí Minh, ngày 17/4/2015.<br /> 7. Vũ Thành Công (2015). Một số đặc điểm phân bố từ trong câu đơn tiếng Nga và cách<br /> truyền đạt chúng sang tiếng Việt. Hội thảo khoa học quốc tế " Ngôn ngữ học Việt Nam 30<br /> năm đổi mới và phát triển", Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Viện Ngôn ngữ học<br /> tổ chức, Hà Nội, ngày 23/8/2015.<br /> <br /> 1<br /> <br /> Đặc điểm chung của luận án<br /> <br /> Mở đầu<br /> <br /> 1. Tính cấp bách của đề tài luận án<br /> <br /> Với tư cách là một bộ phận quan trọng trong ngữ pháp của bất cứ ngôn ngữ<br /> nào, cú pháp nghiên cứu "khả năng kết hợp và trật tự của từ trong câu." [Từ<br /> điển bách khoa ngôn ngữ học 1990, c. 448, chữ Nga] Do đó, khi nghiên cứu<br /> ngữ pháp của một ngôn ngữ cụ thể, đặc biệt là khi đối chiếu nó với các ngôn<br /> ngữ khác, không thể không chú ý đến việc nghiên cứu trật tự từ của chúng.<br /> Tiếng Nga và tiếng Việt là hai ngôn ngữ khác nhau về loại hình. Tiếng Nga<br /> là ngôn ngữ tổng hợp tính điển hình, có đặc điểm là biến hình. Còn tiếng Việt là<br /> ngôn ngữ đơn lập, các từ không biến đổi dạng thức và trật tự từ được sử dụng<br /> như một phương tiện biểu thị ý nghĩa ngữ pháp. Vì vậy, nghiên cứu trật tự từ<br /> trong tiếng Nga và tiếng Việt hứa hẹn nhiều điều thú vị và hữu ích. Chúng tôi<br /> hy vọng điều này sẽ giúp ích cho việc giảng dạy hai ngôn ngữ cũng như cho<br /> việc dịch thuật từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác.<br /> Trong Nga ngữ học Việt Nam có nhiều công trình nghiên cứu về trật tự từ<br /> trong câu trần thuật, đặc biệt là liên quan đến bình diện giao tiếp của vấn đề<br /> này. Tuy nhiên, trong Nga ngữ học Việt Nam còn ít nghiên cứu về trật tự từ<br /> trong câu nghi vấn và câu cầu khiến, nhất là dưới bình diện đối chiếu trật tự từ<br /> của hai ngôn ngữ.<br /> Vì vậy, việc nghiên cứu vấn đề này vẫn còn để mở và đó chính là tính cấp<br /> thiết và lý do chúng tôi lựa chọn đề tài luận án "Đặc điểm phân bố từ trong câu<br /> đơn tiếng Nga và phương thức truyền đạt sang tiếng Việt"<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2. Khách thể nghiên cứu<br /> <br /> Khách thể của nghiên cứu là phân bố từ trong câu đơn tiếng Nga.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu của luận án là đặc điểm phân bố từ trong câu tường<br /> thuật, câu nghi vấn và câu cầu khiến tiếng Nga trên cơ sở đối chiếu với tiếng<br /> Việt và phương thức truyền đạt chúng sang tiếng Việt.<br /> <br /> 4. Điểm mới của đề tài nghiên cứu<br /> <br /> Điểm mới của nghiên cứu là nhờ phân tích các đặc điểm trật tự từ trong<br /> câu đơn tiếng Nga, và lí giải các biến thể chủ yếu phân bố từ trong câu tường<br /> thuật, câu nghi vấn và câu cầu khiến tiếng Nga, đã xác định được những<br /> phương thức truyền đạt chúng sang tiếng Việt.<br /> <br /> 5. Mục đích của luận án<br /> <br /> Mục đích của luận án là làm rõ các đặc điểm phân bố từ trong câu đơn<br /> tiếng Nga và xác định phương thức truyền đạt sang tiếng Việt.<br /> <br /> 6. Nhiệm vụ của luận án<br /> <br /> Để đạt được mục tiêu trên luận án sẽ giải quyết các nhiệm vụ sau đây:<br /> <br />