Tóm tắt luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, đánh giá hiệu quả các phác đồ điều trị bệnh nhân sán lá gan nhỏ tại bệnh viện và tại cộng đồng Lào

Chia sẻ: Hieu Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận án nhằm mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân sán lá gai; nhỏ; xác định tỷ lệ nhiễm trùng sán lá gai nhỏ và đánh giá hiệu quả của phác đồ điều trị bằng Praziquantel tại cộng đồng Lào.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, đánh giá hiệu quả các phác đồ điều trị bệnh nhân sán lá gan nhỏ tại bệnh viện và tại cộng đồng Lào

1 ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh s¸n l¸ gan nhỏ (SLGN) l©y nhiễm theo đường ăn uống và g©y ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ con người. WHO (1994-1995) cã khoảng 19 triệu người Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản và khu vực miền Bắc VN nhiễm C. sinensis; 1,5 triệu người ở Liªn X« (cũ), Nam Âu, Trung Âu và Đ«ng Âu nhiễm O. felinenus và hơn 3 triệu người Th¸i Lan, Lào … vμ miền Nam VN nhiễm O. viverrini. §ến 2008 Nguyễn Văn Chương vμ CS, cho biÕt ë VN cã Ýt nhất ở 25 tỉnh (15 tỉnh phÝa Bắc và 10 tỉnh miền Trung, T©y Nguyªn) với tỷ lệ nhiễm từ 0,2 - 37% Ở Lào, từ tr−íc đến nay, nhiÒu cộng đồng d©n c− cã thãi quen ¨n gái c¸ sèng. Do ®ã gÆp tû lÖ nhiÔm cao 95 - 97% mét sè vïng (Rattanaxay vμ CS., 1998). BÖnh viện 103 - Viªng Ch¨n cho thấy, bÖnh SLGN gÆp tõ 550 - 650 BN/n¨m. BÖnh tiÕn triÓn thÇm lÆng, l©m sμng, xÐt nghiÖm vμ viÖc chÈn ®o¸n, ®iÒu trÞ vÉn ch−a ®−îc râ rÖt. Huyện Champhon tØnh Savannakhett, ng−êi d©n cã thãi quen ¨n c¸ sèng l©u ®êi; ®iÒu kiÖn vÖ sinh kÐm, ý thøc vÒ phßng bệnh ch−a cao vμ hàng n¨m cã nhiÒu tr−êng hîp vào viÖn do bÞ bÖnh SLGN. Đ©y là mét vïng dÞch tÔ nhiÔm SLGN l−u hành, do vËy viÖc tiÕn hành nghiªn cøu ph¸t hiÖn tr−êng hîp nhiÔm SLGN ë ®Þa ph−¬ng và ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ biÖn ph¸p can thiÖp là thiÕt thùc & cÊp b¸ch. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu thùc tiÔn, nh»m t×m gi¶i ph¸p thÝch hîp trong phßng chèng, ®iÒu trÞ SLGN ë bÖnh viÖn vμ ë céng ®ång, chóng t«i nghiªn cøu ®Ò tμi: “Nghiªn cứu đặc điểm l©m sàng, cận l©m sàng, ®¸nh gi¸ hiệu quả cña c¸c ph¸c đồ điều trị bệnh s¸n l¸ gan nhỏ tại bệnh viện và t¹i cộng đồng Lào” Với 3 mục tiªu: 1. M« tả một số đặc điểm l©m sàng, cận l©m sàng ở bệnh nh©n s¸n l¸ gan nhỏ tại bệnh viện 103 - Viªng Chăn (Lào). 2. Đ¸nh gi¸ hiệu quả và t¸c dụng kh«ng mong muốn của 2 ph¸c đồ: Praziquantel 75mg/kg cho 1 ngày và Praziquantel 25mg/kg/1ngày cho 3 ngày tại bệnh Viện 103 - Viªng Chăn.
2 3. X¸c định tỷ lệ nhiễm trứng SLGN tại 3 trường học huyện Champhon tỉnh Savannakhett (Lào) và đ¸nh gi¸ hiệu quả của ph¸c đồ điều trị b»ng Praziquantel 75mg/kg cho 1 ngày tại cộng đồng. Nh÷ng ®ãng gãp míi cña luËn ¸n: 1. TriÖu chøng l©m sμng vμ cËn l©m sμng bÖnh s¸n l¸ gan nhá kÝn ®¸o kh«ng ®Æc hiÖu. 2. HiÖu qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh nh©n nhiÔm s¸n l¸ gan nhá t¹i bÖnh viÖn 103 Viªng Ch¨n (Lμo) theo ph¸c ®å Praziquantel liÒu 75mg/kg/ 1 ngμy tèt h¬n liÒu 25 mg/kg/ 1 ngμy x 3 ngμy. C¶ 2 liÒu ®Òu xuÊt hiÖn t¸c dông kh«ng muèn nh−ng chØ nhÑ vμ tho¸ng qua; gi÷a 2 nhãm kh«ng cã sù kh¸c biªt p > 0,05. 3. X¸c ®Þnh ®−îc tû lÖ nhiÔm SLGN t¹i 3 tr−êng häc huyÖn Champhon, Savannakhett (Lμo), nhiÔm chung lμ 42,8% (nam 58,9% vμ n÷ 26,7%) vμ ®iÒu trÞ b»ng Praziquantel 75mg/kg/ 1 ngμy, kÕt qu¶ sau 7 ngμy, 1 th¸ng, 3 vμ 6 th¸ng lμ: 74,4%; 94,8%; 82,3% vμ 48,5%. bè côc luËn ¸n: LuËn ¸n gåm 141 trang, bao gåm c¸c phÇn: §Æt vÊn ®Ò (3 trang); Tæng quan tμi liÖu (37 trang); §èi t−îng vμ ph−¬ng ph¸p (20 trang); KÕt qu¶ (34 trang); Bμn luËn (22 trang); KÕt luËn & khuyÕn nghÞ (3 trang), tμi liÖu tham kh¶o 21 trang (gåm 72 tiÕng ViÖt, 78 tμi liÖu tiÕng Anh vμ 3 tμi liÖu tiÕng Lμo); phô lôc 5 trang. LuËn ¸n ®−îc tr×nh bμy víi 46 b¶ng, 4 biÓu ®å vμ 5 h×nh ¶nh. Ch−¬ng 1 Tæng quan tμi liÖu 1.1. T¸c h¹i s¸n l¸ gan nhá ®èi víi ng−êi. Toµn th©n: BÖnh SLGN g©y t×nh tr¹ng thiÕu m¸u; dÞ øng, nhiÔm ®éc, rèi lo¹n tiªu ho¸ thÊt th−êng dÉn ®Õn suy nh−îc thÇn kinh, suy nh−îc c¬ thÓ; biÓu hiÖn sèt lμ hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh viªm nhiÔm thø ph¸t §−êng mËt: Ho¹t ®éng c¬ häc cña s¸n nã cßn g©y viªm nhiÔm, lμm cho èng mËt gi·n, t¨ng sinh, bong biÓu m«, x¬ ho¸ thμnh èng, phï tói mËt, 34,2% sái mËt (Komiya.Y., 1966) do x¸c chÕt vμ trøng SLGN t¹o nªn.
3 Gan: Cã thÓ to, bÒ mÆt gå ghÒ, cã thÓ x¬ ho¸ tuú thuéc vμo giai ®o¹n tiÕn triÓn vμ c−êng ®é nhiÔm; cã thÓ mÆt c¾t gan dÝnh, cã nhμy m¸u, xuÊt hiÖn cÊu tróc gi¶ thïy. §Æc biÖt nhiÔm lo¹i O.viverrini (Rim 1982); hay gÆp ho¹i tö thø ph¸t hoÆc x¬ ®−êng mËt, x¬ gan khi mang s¸n kÐo dμi. Tuþ: Lμm èng tôy gi·n, biÕn d¹ng, ë èng tôy kh«ng s−ng to mμ th−êng bÞ ch¾c l¹i, tÕ bμo biÓu m« tuyÕn bÞ t¨ng sinh vμ dÞ s¶n ... BÖnh s¸n l¸ gan nhá vµ nhiÔm khuÈn thø ph¸t: Do ho¹t ®éng cña s¸n t¹i n¬i ký sinh, g©y phï nÒ, tæn th−¬ng líp niªm m¹c ®−êng mËt, t¹o ®iÒu kiÖn cho vi khuÈn x©m nhËp vμo m¸u g©y nªn t×nh tr¹ng nhiÔm khuÈn huyÕt (Ta Van Thong, 2002). BÖnh s¸n l¸ gan nhá vµ ung th− gan: Tr−êng hîp ung th− gan ë khu vùc §«ng Nam ¸, cã tíi 60% do bÞ SLGN, vËy cã thÓ SLGN lμ nguyªn nh©n tiªn ph¸t cña ung th− ë c¸c èng mËt nh¸nh, èng mËt chñ, ung th− tiªn ph¸t tói mËt (Kim Y., 1984). SLGN kh«ng ph¶i lμ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ung th−, mμ lμ c¸c s¶n phÈm trao ®æi chÊt, dÞch tiÕt cña s¸n cã t¸c dông nh− chÊt kÝch thÝch qu¸ tr×nh dÞ s¶n (Yoo B., 2000). 1.2. §Æc ®iÓm ký sinh trïng s¸n l¸ gan nhá 3 lo¹i SLGN (O. viverrini; C. sinensis vµ O. felineus) g©y bÖnh cho ng−êi. Chu kú ph¸t triÓn cña SLGN lμ ph¸t triÓn qua vËt chñ trung gian kh¸c nhau (èc vμ c¸) tr−íc khi thμnh s¸n tr−ëng thμnh ë vËt chñ cuèi cïng (ng−êi, ®éng vËt). HiÖn ®· t×m thÊy 9 èc vμ 95 loμi c¸, mét sè t«m (Chen M. et al., 1994; Rim JH., 1990). Ng−êi vμ ®éng vËt (chã, mÌo ) ¨n c¸ sèng chøa Êu trïng, kho¶ng 28 ngμy sau sÏ ph¸t triÓn thμnh s¸n tr−ëng thμnh, ký sinh ë èng mËt trong vμ ngoμi gan. 1.3. §Æc ®iÓm l−u hµnh vµ ph©n bè s¸n l¸ gan nhá C¸c ph−¬ng thøc lan truyÒn trong vïng dÞch tÔ liªn quan tíi yÕu tè x· héi, tËp qu¸n ¨n c¸ sèng. Ng−îc l¹i vïng dÞch tÔ SLGN ®éng vËt, ng−êi kh«ng ¨n c¸ sèng kh«ng m¾c bÖnh SLGN (Rim JH., 1986 et al). §Æc tÝnh phÊn bè: Trung Quèc l−u hμnh réng r·i ë 24 tØnh vμ khu tù trÞ. T¹i Lμo (Rattanaxay Phetsouvanh et al., 1998) cho biÕt cã mét sè vïng
4 nhiÔm SLGN (O.viverini) nÆng lªn tíi 97% huyÖn Thulakhom vμ Keooudom thuéc tØnh Viªng Ch¨n. 1.4. §Æc diÓm bÖnh häc do s¸n l¸ gan nhá g©y nªn BÖnh lý häc SLGN chñ yÕu ë ®−êng mËt: èng mËt bÞ gi·n, dμy h¬n nhiÒu lÇn, thμnh èng mËt x¬ ho¸, bong biÓu m«, gi·n hoÆc phï tói mËt, cã kho¶ng 34,2% cã sái mËt. SLGN kh«ng g©y tæn th−¬ng tÕ bμo gan, trõ nhiÔm khuÈn thø ph¸t, hiÕm khi x¬ gan (Wang DS. et al., 1982); SLGN cã vμi trß g©y ung th− gan mËt Srivatanakul P. et al., 2004). 1.5. §Æc ®iÓm l©m sµng, cËn l©m sµng L©m sµng: Giai ®o¹n toμn ph¸t cña bÖnh, th−êng l©m sμng ®iÓn h×nh; c¸c triÖu chøng th−êng gÆp: gÇy sót c©n 77%, rèi lo¹n tiªu ho¸ 75,1% vμ ®au vïng gan 76,6% (Ph¹m Song vμ CS., 1972); ... CËn l©m sµng: Kh«ng ®Æc hiÖu, E t¨ng cao, siªu ©m, chôp CT cho h×nh ¶nh gi·n èng mËt néi gan, (Choi BI. 1989; Rim JH. 1990). XÐt nghiÖm men gan Ýt thay ®æi; thö néi b×, ELISA ®é nhËy cao nh−ng hay cã ph¶n øng chÐo, ph−¬ng ph¸p Ýt ®−îc sö dông ë ViÖt Nam còng nh− ë Lμo (KiÒu Tïng L©m vμ CS., 1991). ChÈn ®o¸n bÖnh chñ yÕu dùa vμo xÐt nghiÖm ph©n hoÆc dÞch t¸ trμng t×m thÊy trøng s¸n. 1.6. §iÒu trÞ s¸n l¸ gan nhá SLGN ®−îc coi lμ cã søc ®Ò kh¸ng cao víi nhiÒu thuèc §T; vËy nhiÒu biÖt d−îc víi ph¸c ®å kh¸c nhau ®· ®−îc thö nghiÖm tõ 1967 ®Õn nay. Emetin, Nivaquin, Hexacloroparaxylol tuy ®éc tÝnh cao nh−ng còng khái bÖnh. Cloxyl, Delagyl s¹ch trøng 50% sau 3 th¸ng; Artemisinin vμ biÖt d−îc Benzimidazol ®−îc coi lμ an toμn nh−ng tû lÖ s¹ch trøng thÊp (NguyÔn V¨n §Ò vμ CS., 1998 - 2001; Tinga et al., 1992). Praziquantel cã t¸c dông tÈy nhiÒu lo¹i s¸n l¸, ®−îc dïng §T bÖnh SLGN tõ 1985 cã hiÖu qu¶ æn ®Þnh vμ kh«ng phô thuéc vμo n¬i s¶n suÊt (Mai V¨n S¬n vμ CS., 1990). Tû lÖ s¹ch trøng dao ®éng 50 - 60% vμ 80 - 100% (Somchai Pinlaor 2009) vμ Ýt t¸c dông kh«ng kh«ng muèn.
5 Ch−¬ng 2 ®èi t−îng vμ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. §èi t−îng nghiªn cøu BN ®Õn kh¸m t¹i khoa TruyÒn nhiÔm bÖnh viÖn 103 - Viªng Ch¨n (Lμo); ®−îc x¸c ®Þnh nhiÔm SLGN. Tuæi tõ 10 - 65, kh«ng ph©n biÖt giíi tÝnh, nghÒ nghiÖp ...; ®ñ tiªu chuÈn nghiªn cøu gåm 217 bÖnh nh©n. Häc sinh 3 tr−êng phæ th«ng huyÖn Champhon, Savannakhett; Tuæi ®êi tõ 7 - 22, kh«ng ph©n biÖt giíi tÝnh, ®iÒu kiÖn gia ®×nh, d©n téc vμ n¬i sinh sèng, gåm 231 tr−êng hîp ®ñ tiªu chuÈn nghiªn cøu. 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu, kü thuËt ¸p dông trong nghiªn cøu: ¸p dông ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu tiÕn cøu c¾t ngang: thö nghiÖm l©m sμng trªn bÖnh nh©n t¹i bÖnh viÖn vμ céng ®ång. T¹i bÖnh viÖn: B−íc 1: Chän mÉu theo ph−¬ng ph¸p ngÉu nhiªn më, lÊy tÊt c¶ bÖnh nh©n SLGN vμo viÖn ®ñ tiªu chuÈn lμ 217 BN, m« t¶ x¸c ®Þnh tû lÖ, c−êng ®é nhiÔm, c¸c lý do vμo viÖn, l©m sμng, xÐt nghiÖm vμ siªu ©m gan mËt. B−íc 2: Chia BN thμnh 2 nhãm theo thø tù vμo viÖn, (sè lÎ ®−a vμo nhãm 1 gåm 108 BN vμ sè ch½n ®−a vμo nhãm 2 gåm 109 BN). Nhãm 1 theo ph¸c ®å A (Praziquantel 75mg/kg/ 1 ngμy chia 3 lÇn, uèng c¸ch nhau 6 - 8 giê). Nhãm 2 theo ph¸c ®å B (Praziquantel 25 mg/kg/ngμy x 3 ngμy liªn tôc, uèng vμo 1 thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong ngμy. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ §T trÞ vμ t¸c dông kh«ng mong muèn theo c¸c mèc thêi gian (sau 7 ngμy, 1 th¸ng, 3 th¸ng vμ sau 6 th¸ng). T¹i céng ®ång: Chän mÉu cã chñ ®Ých lμ 3 tr−êng phæ th«ng (gåm 231 tr−êng hîp nhiÔm s¸n); kh¸m, t− vÊn vμ §T theo ph¸c ®å A. Theo dâi tû lÖ s¹ch trøng t¹i c¸c mèc thêi ®iÓm: sau 7 ngμy, 1, 3 vμ 6 th¸ng. Ph−¬ng ph¸p kü thuËt, chØ sè ®anh gi¸: Kh¸m bÖnh ph¸t hiÖn triÖu chøng; Kü thuËt t×m trøng SLGN trong ph©n: Kato - Katz; XÐt nghiÖm huyÕt häc, men gan (SGOT, SGPT) vμ Birilubin TP; Siªu ©m gan mËt tr−íc vμ sau ®iÒu trÞ) vμ ®·i ph©n thu håi SLGN. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña 2 ph¸c ®å t¹i c¸c mèc thêi ®iÓm (tû lÖ thay ®æi l©m sμng vμ cËn l©m sμng, tû lÖ gi¶m trøng s¹ch trøng s¸n). Ph©n møc c−êng ®é nhiÔm SLGN: 3 møc nhÑ ( 1000) trøng/1g ph©n. Tû lÖ xuÊt hiÖn vμ thêi gian diÔn biÕn c¸c triÖu chøng kh«ng muèn trong vμ sau c¸c thêi ®iÓm ®iÒu trÞ.
6 2.3. VËt liÖu nghiªn cøu VËt liÖu chÝnh bao gåm: Ph©n, huyÕt thanh ng−êi bÖnh, SLGN Thuèc ®iÒu trÞ: Praziquantel 600mg (Shinpoong). §Þa ®iÓm vµ thêi gian nghiªn cøu: BÖnh viªn 103 - Viªng Ch¨n (Lμo) khoa truyÒn nhiÔm, Bé m«n Sèt rÐt - KST - CT, Häc viÖn Qu©n y ViÖt Nam vμ ViÖn c«ng nghÖ sinh häc - Trung t©m Khoa häc tù nhiªn vμ C«ng nghÖ Quèc gia - ViÖt Nam: ®Þnh danh loμi SLGN b»ng sinh häc ph©n tö. T¹i 3 tr−êng phæ th«ng huyÖn Champhon, tØnh Savannakhett - n»m ë Trung Lμo. Thêi gian nghiªn cøu tõ th¸ng 1/2006 - 5/2010. Ch−¬ng 3 KÕT QUẢ NGHIªN CỨU 3.1. §Æc ®iÓm l©m sµng, cËn l©m sµng ë bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá t¹i bÖnh viÖn. 3.1.1. §Æc ®iÓm l©m sµng bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá á bÖnh viÖn B¶ng 3.1. Tû lÖ xuÊt hiÖn c¸c triÖu chøng l©m sµng cña bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá Sè bÖnh nh©n (n = 217) BiÓu hiÖn c¸c triÖu chøng Sè bÖnh nh©n (%) MÖt mái, chãng mÆt 52 23,96 Buån n«n, n«n 61 28,11 §au tøc vïng gan 56 25,81 §Çy bông, khã tiªu 129 59,45 Ch¸n ¨n 46 21,20 §au bông vïng th−îng vÞ 14 6,45 Sèt 22 10,14 GÇy sót 34 15,67 MÈn ngøa, mμy ®ay 134 61,75 Tiªu ch¶y nhiÒu lÇn 39 17,97 Vμng da, niªm m¹c 19 8,76 Da xanh, niªm m¹c nhît 11 5,07 Gan to mÒm 42 19,35 TriÖu chøng gÆp nhiÒu nhÊt lμ mÈn ngøa mμy ®ay 61,75%, ®Çy bông khã tiªu 59,45%; buån n«n, n«n 28,11%; mÖt mái 23,96%; ®au vïng gan
7 25,81%; ch¸n ¨n 21,20%; gan to mÒm 19,35%, ®au vïng th−îng vÞ; chãng mÆt, gÇy sót, Øa ch¶y nhiÒu lÇn … tõ 5,07% - 17,97%. 3.1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm cËn l©m sµng ë bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá ë bÖnh viÖn B¶ng 3.2. KÕt qu¶ siªu ©m gan, mËt bÖnh nh©n nhiÔm s¸n l¸ gan nhá H×nh ¶nh siªu ©m gan mËt Sè BN (n = 217) (%) Gan b×nh th−êng 142 65,44 Gan t¨ng ©m 51 23,50 Gan to, ®−êng mËt gi·n 17 7,83 Gan to, ®−êng mËt dμy 7 3,23 Gan b×nh th−êng 65,44%; gan t¨ng ©m 23,50%; gan to ®−êng mËt gi·n 7,83%; gan to ®−êng mËt dμy 3,23%. B¶ng 3.3. XÐt nghiÖm huyÕt häc, sinh hãa ë bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá Tæng sè bÖnh nh©n (n = 217) C¸c chØ sè xÐt nghiÖm Sè BN (%) X ± SD T¨ng 23 10,60 Hång cÇu (T/l) 3,9 ± 0,26 Gi¶m 17 7,83 T¨ng 16 7,37 Hemoglobine (g/l) 121,1±10,15 Gi¶m 9 4,15 T¨ng 17 7,83 Hematocrit (%) 45,5 ± 0,50 Gi¶m 23 10,60 Tèc ®é m¸u l¾ng H1 T¨ng 15 6,91 8,48 ±1,58 (mm) Gi¶m 1 0,46 Tèc ®é m¸u l¾ng H2 T¨ng 12 5,53 13,3 ±0,89 (mm) Gi¶m - - T¨ng 4 1,84 B¹ch cÇu (G/l) 5,81 ± 0,58 Gi¶m 1 0,46 T¨ng 1 0,46 Neutrophine (%) 53,23 ±5,55 Gi¶m 3 1,38 T¨ng 217 100 Eosinophine (%) 19,26 ±2,69 Gi¶m - - T¨ng 4 1,84 Lymphocyte (%) 18,79 ±1,96 Gi¶m 1 0,46 T¨ng - - Monocyte (%) 3,92 ± 0,88 Gi¶m 1 0,46 T¨ng 1 0,46 TiÓu cÇu (G/L) 185,36±4,59 Gi¶m - - B×nh th−êng 136 62,67 SGOT 43, 94±7,35 T¨ng 81 37,33 B×nh th−êng 141 64,98 SGPT 41,29±4,20 T¨ng 76 35,02 B×nh th−êng 196 90,32 Bilirubin TP (μmol/l) 15,95 ±1,17 T¨ng 21 9,68
8 HuyÕt häc, toμn bé tèc ®é m¸u l¾ng c¶ giê thø I vμ giê thø II ®Òu ®a sè lμ b×nh th−êng. 100% gÆp sè bÖnh nh©n E t¨ng so víi b×nh th−êng. SGOT, SGPT t¨ng nhÑ 35,02%-37,33%; Bilirubin TP t¨ng nhÑ 9,68%. 3.1.3. Møc ®é nhiÔm s¸n l¸n gan nhá ë bÖnh viÖn 103-Viªng Ch¨n B¶ng 3.4. C−êng ®é nhiÔm trøng s¸n ë bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá Sè trøng/1g ph©n Sè BN (n =217) (%) + X SD < 500 (a) 78 35,94 42,27±30,19 500 - 1000 (b) 110 50,69 239,93±101 > 1000 (c) 29 13,36 483,18±84 p (a & b) < 0,05; (b & c) < 0,05; (a & c) < 0,05 Trøng tõ 500-1000/EPG cao nhÊt 50,69%; tõ 1000/EPG lμ 13,36%. So s¸nh møc trøng gi÷a c¸c nhãm kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª p < 0,05. 3.2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vµ t¸c dông kh«ng mong muèn cña 2 ph¸c ®å ®iÒu trÞ t¹i bÖnh viÖn 103 - Viªng Ch¨n. 3.2.1. §Æc ®iÓm l©m sµng, cËn l©m sµng cña 2 nhãm tr−íc ®iÒu trÞ. B¶ng 3.5. C¸c biÓu hiÖn l©m sµng bÖnh nh©n s¸n l¸ gan nhá cña 2 nhãm tr−íc ®iÒu trÞ t¹i bÖnh viÖn Nhãm (n=108) Nhãm 2 (n=109) p TriÖu chøng Sè BN % Sè BN % (1&2) MÖt mái, chãng mÆt 28 25,93 24 22,02 > 0,05 Buån n«n, n«n 31 28,70 30 27,52 > 0,05 §au tøc vïng gan 27 25,00 29 26,61 > 0,05 §Çy bông, khã tiªu 63 58,33 66 60,55 > 0,05 Ch¸n ¨n 24 22,22 22 20,18 > 0,05 §au bông vïng th−îng vÞ 6 5,56 8 7,34 > 0,05 Sèt 12 11,11 10 9,17 > 0,05 GÇy sót 19 17,59 15 13,76 > 0,05 MÈn ngøa, mμy ®ay 65 60,19 69 63,30 > 0,05 Tiªu ch¶y nhiÒu lÇn 21 19,44 18 16,51 > 0,05 Vμng da, niªm m¹c 11 10,19 8 7,34 > 0,05 Da xanh, niªm m¹c nhît 6 5,56 5 4,59 > 0,05 Gan to mÒm 23 21,30 19 17,43 > 0,05 TriÖu chøng l©m sμng gi÷a 2 nhãm kh«ng sù kh¸c biÖt víi p > 0,05. Trong ®ã triÖu chøng næi bËt cña nhãm 1/nhãm 2 lμ: mÈn ngøa - mμy ®ay 60,19%/63,30%; ®Çy bông khã tiªu 58,33%/60,55% cßn c¸c triÖu chøng kh¸c gÆp Ýt h¬n.
9 B¶ng 3.6. H×nh ¶nh siªu ©m gan mËt ë bÖnh nh©n nhiÔm s¸n l¸ gan nhá cña 2 nhãm H×nh ¶nh gan mËt trªn Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n =109) p siªu ©m Sè BN % Sè BN % (1&2) Gan b×nh th−êng 68 62,96 74 67,89 > 0,05 Gan t¨ng ©m 28 25,93 23 21,10 > 0,05 Gan to, ®−êng mËt gi·n 9 8,33 8 7,34 > 0,05 Gan to, ®−êng mËt dμy 3 2,78 4 3,67 > 0,05 Gan t¨ng ©m lμ nhiÒu nhÊt nhãm 1/nhãm 2 lμ 25,93%/21,10%; gan to ®−êng mËt gi·n 8,33%/7,34%; gan to ®−êng mËt dμy 2,78%3,67%. So s¸nh gi÷a nhãm (1&2), kh«ng k¸c biÖt víi p > 0,05. B¶ng 3.7. Mét sè xÐt nghiÖm m¸u vµ sinh ho¸ cña 2 nhãm tr−íc ®iÒu trÞ. Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n=109) p C¸c chØ sè xÐt nghiÖm Sè BN % Sè BN % (1&2) T¨ng 9 8,33 14 12,84 Hång cÇu (T/l) > 0,05 Gi¶m 13 12,04 4 3,67 T¨ng 5 4,63 11 10,09 Hemoglobine (g/l) > 0,05 Gi¶m 8 7,41 1 0,92 T¨ng 10 9,26 7 6,42 Hematocrit (%) > 0,05 Gi¶m 21 19,44 2 1,83 Tèc ®é m¸u l¾ng T¨ng 7 6,48 8 7,34 > 0,05 H1 (mm) Gi¶m 1 0,93 0 - Tèc ®é m¸u l¾ng T¨ng 9 8,33 3 2,75 > 0,05 H2 (mm) Gi¶m 0 - 0 - T¨ng 2 1,85 2 1,83 B¹ch cÇu (G/l) > 0,05 Gi¶m 1 0,93 0 - T¨ng 1 0,93 0 0,00 Neutrophine (%) > 0,05 Gi¶m 0 - 3 2,75 T¨ng 100 100 100 100 Eosinophine (%) > 0,05 Gi¶m 0 - 0 - T¨ng 1 0,93 3 2,75 Lymphocyte (%) > 0,05 Gi¶m 1 0,93 0 - T¨ng 0 - 1 0,92 TiÓu cÇu (G/L) > 0,05 Gi¶m 0 - 0 - SGOT (U/l) T¨ng 41 37,96 40 36,7 > 0,05 SGPT (U/l) T¨ng 35 32,41 41 37,61 > 0,05 Bilirubin TP T¨ng 11 10,19 10 9,17 > 0,05 (μmol/l)
10 ChØ sè huyÕt häc ®a sè hÇu nh− kh«ng thay ®æi; tèc ®é m¸u l¾ng t¨ng nhÑ, giê thø nhÊt nhãm 1/nhãm 2 lμ 6,48%/7,34% vμ giê thø hai 8,33%/2,75%; (E) c¶ 2 nhãm ®Òu t¨ng 100% ë tÊt c¶ c¸c bÖnh nh©n so víi b×nh th−êng. KÕt qu¶ SGOT/SGPT t¨ng nhÑ chiÕm 37,96%/37,7% ë nhãm 1 vμ 32,41%/37,61% nhãm 2; Birilubin TP c¶ 2 nhãm ®Òu Ýt thay ®æi so víi chØ sè th−êng. So s¸nh gi÷a 2 nhãm kh«ng kh¸c biÖt p > 0,05. B¶ng 3.8. C−êng ®é nhiÔm trøng s¸n l¸ gan nhá cña 2 nhãm tr−íc ®iÒu trÞ Sè trøng /1g ph©n Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n=109) p (EPG) Sè BN % Sè BN % (1&2) < 500 37 34,26 41 37,61 > 0,05 500 - 1000 52 48,15 58 53,21 > 0,05 > 1000 19 17,59 10 9,17 > 0,05 Trøng 500 - 1000/EPG ë nhãm 1/nhãm 2 lμ 48,15%/53,21%%; trøng > 1000/EPG lμ Ýt nhÊt, nhãm 1/nhãm 2 lμ 17,59%/9,17%. So s¸nh c−êng ®é nhiÔm trøng gi÷a 2 nhãm kh«ng kh¸c biÖt víi p > 0,05. 3.2.2. HiÖu qu¶ ph¸c ®å ®iÒu trÞ bÖnh s¸n l¸ gan nhá cña Praziquantel t¹i BV. B¶ng 3.9. TriÖu chøng l©m sµng cña 2 nhãm sau ®iÒu trÞ t¹i c¸c thêi ®iÓm Nhãm 1 (n = 108) Nhãm 2 (n = 109) 7 1 3 6 7 1 3 6 C¸c triÖu chøng ng y th¸ng th¸ng th¸ng ng y th¸ng th¸ng th¸ng % % % % % % % % MÖt mái 3,70 - - 0 7,34 3,67 3,67 0,92 Buån n«n, n«n 0,93 - - 0 0,92 - - - §au vïng gan 1,85 - - 0 3,67 - - - §Çy bông 0,93 - - 0 6,42 - - - Ch¸n ¨n 5,56 - - 0 0,92 - - - §au th−îng vÞ 1,85 - - 0 - - - - Sèt - - - 0 - - - - GÇy sót 15,74 2,78 - 0 13,76 4,59 4,59 - Ngøa, mμy ®ay 3,70 - - 0 7,34 - - - Tiªu ch¶y nhiÒu 0,00 - - 0 0,00 - - - Vμng niªm m¹c 10,19 2,78 0,93 0 10,09 1,83 1,83 - Da xanh, nhît 5,56 1,85 0,93 0 4,59 1,83 1,83 0,92 Gan to mÒm 19,44 4,63 - 0 17,43 6,42 2,42 -
11 Sau 7 ngμy ®a sè c¸c triÖu chøng ®· gi¶m, vμ mÊt, cßn l¹i 1 sè næi bËt nh−: gan to mÒm, gÇy sót, vμng da niªm m¹c ë nhãm 1: 19,44%, 15,74%, 10,56% vμ nhãm 2 lμ 17,43%, 13,76%, 10,09%, cßn c¸c triÖu chøng kh¸c gÆp Ýt h¬n. Sau 1 th¸ng c¸c triÖu chøng ®· gi¶m & mÊt ®i rÊt nhiÒu, cßn l¹i mét sè 1 triÖu chøng: gan to mÒm, gÇy sót, vμng da niªm m¹c ë nhãm 1/nhãm 2 lμ d−íi 4,65%/ d−íi 6,42%. Sau 3 vμ 6 th¸ng: HÇu nh− c¸c triÖu chøng mÊt, chØ cßn mét sè Ýt triÖu chøng kh«ng ®¸ng kÓ c¶ 2 nhãm cã tõ kho¶ng 0,9% - 2,42%. B¶ng 3.10. XÐt nghiÖm huyÕt häc vµ sinh ho¸ gi÷a 2 nhãm (1&2) sau 7 ngµy ®iÒu trÞ Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n=109) p C¸c chØ sè xÐt nghiÖm Sè BN % Sè BN % (1&2) T¨ng 6 5,56 0 - Hång cÇu (T/l) > 0,05 Gi¶m 2 1,85 2 1,83 T¨ng 3 2,78 5 4,59 Hemoglobine (g/l) > 0,05 Gi¶m 1 0,93 0 - T¨ng 0 - 4 3,67 Hematocrit (%) > 0,05 Gi¶m 1 0,93 0 - Tèc ®é m¸u l¾ng H1 T¨ng 6 5,56 1 0,92 > 0,05 (mm) Gi¶m 0 - 0 - Tèc ®é m¸u l¾ng H2 T¨ng 3 2,78 1 0,92 > 0,05 (mm) Gi¶m 0 - 0 - T¨ng 2 1,85 6 5,50 B¹ch cÇu (G/l) > 0,05 Gi¶m 0 - 2 1,83 T¨ng 0 - 4 3,67 Neutrophine (%) > 0,05 Gi¶m 2 1,85 1 0,92 T¨ng 5 4,63 3 2,75 Eosinophine (%) > 0,05 Gi¶m 0 - 0 - T¨ng 0 - 1 0,92 Basinophine (%) > 0,05 Gi¶m 0 - 0 - T¨ng 0 - 2 1,83 Lymphocyte (%) > 0,05 Gi¶m 1 0,93 0 - T¨ng 6 5,56 3 2,75 Monocyte (%) > 0,05 Gi¶m 0 - 2 1,83 T¨ng 0 - 1 0,92 TiÓu cÇu (G/L) > 0,05 Gi¶m 0 - 0 - SGOT (U/l) T¨ng 8 7,41 4 3,67 > 0,05 SGPT (U/l) T¨ng 4 3,70 3 2,75 > 0,05 Bilrrubin TP(μmol/l) T¨ng 0 - 0 - > 0,05
12 Sau 7 ngμy ®iÒu trÞ, c¸c chØ sè huyÕt häc Ýt thay ®æi; sè (E) ë c¶ 2 nhã (1&2) ®· trë vÒ b×nh th−êng; tèc ®é mÊu l¾ng giê thø nhÊt vμ giê thø hai ®Òu ®· trë vÒ b×nh th−êng; chi sè SGOT/SGPT vμ Bilirubin TP Ýt thay ®æi. T−¬ng tù, sau 1 th¸ng, sau 3 th¸ng vμ sau 6 th¸ng c¸c chØ sè huyÕt häc vμ sinh ho¸ ®Òu Ýt thay ®æi so víi b×nh th−êng. So s¸nh kÕt qu¶ sau ®iÒu trÞ gi÷a 2 nhãm (1&2) ë c¸c mèc thêi ®iÓm lμ kh¸c biÖt kh«ng cã ý nghÜa thèng kª víi p > 0,05. B¶ng 3.11. H×nh ¶nh siªu ©m gan mËt gi÷a 2 nhãm sau ®iÒu trÞ ë c¸c thêi ®iÓm Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n= 109) p H×nh ¶nh siªu ©m Sè BN % Sè BN % (1&2) Gan b×nh th−êng 68 62,96 80 73,39 > 0,05 Gan t¨ng ©m 28 25,93 18 16,51 > 0,05 Sau 7 ngμy Gan to, ®−êng mËt gi·n 9 8,33 7 6,42 > 0,05 Gan to, ®−êng mËt dμy 3 2,78 4 3,67 > 0,05 Gan b×nh th−êng 87 80,56 88 80,73 > 0,05 Sau 1 Gan t¨ng ©m 13 12,04 11 10,09 > 0,05 th¸ng Gan to, ®−êng mËt gi·n 4 3,70 6 5,50 > 0,05 Gan to, ®−êng mËt dμy 4 3,70 4 3,67 > 0,05 Gan b×nh th−êng 99 91,67 96 88,07 > 0,05 Sau 3 Gan t¨ng ©m 4 3,70 6 5,50 > 0,05 th¸ng Gan to, ®−êng mËt gi·n 3 2,78 4 3,67 > 0,05 Gan to, ®−êng mËt dμy 2 1,85 3 2,75 > 0,05 Gan b×nh th−êng 103 95,37 101 92,66 > 0,05 Sau 6 Gan t¨ng ©m 0 - 2 1,83 N.S th¸ng Gan to, ®−êng mËt gi·n 2 1,85 3 2,75 > 0,05 Gan to, ®−êng mËt dμy 3 2,78 3 2,75 > 0,05 Sau 7 ngμy siªu ©m gan c¶ 2 nhãm ®Òu Ýt thay ®æi. Sau 1 th¸ng gan t¨ng ©m nhãm 1/nhãm 2 lμ 12,04%/10,09%; gan to ®−êng dÉn mËt gi·n 3,70%/5,50% vμ gan to, ®−êng mËt dμy 3,70%/3,67%.
13 Sau 3 th¸ng gan t¨ng ©m nhãm 1/nhãm lμ 3,70%/5,50%; gan to ®−êng dÉn mËt gi·n 2,78%/3,67% vμ gan to, ®−êng mËt dμy 1,85%/2,75%. So s¸nh gi÷a nhãm 2 kh«ng kh¸c biÖt p > 0,05. Sau 6 th¸ng ®iÒu trÞ, cßn l¹i 1 sè triÖu chøng ë nhãm 2: gan t¨ng ©m 1,83%, gan to ®−êng dÉn mËt gi·n nhãm 1/nhãm lμ 1,85%/2,75% vμ gan to, ®−êng mËt dμy 2,78%/2,75%. So s¸nh gi÷a 2 nhãm (1&2) t¹i c¸c thêi ®iÓm (sau 7 ngμy, 1 th¸ng, 3 vμ 6 th¸ng) kh«ng thÊy sù kh¸c biÖt p > 0,05. B¶ng 3.12. Tû lÖ trøng s¸n l¸ gan nhá gi÷a 2 nhãm sau ®iÒu trÞ ë c¸c thêi ®iÓm Sè trøng/1g Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n=109) p Thời gian (1&2) ph©n (EPG) Sè BN % Sè BN % Kh«ng trøng 98 90,74 79 72,48 < 0,05 Cã trøng 10 9,26 30 27,52 > 0,05 Sau 7 < 500 6/10 - 15/30 - N.S ng y 500 - 1000 3/10 - 9/30 - N.S Trªn 1000 1/10 - 6/30 - N.S Kh«ng trøng 103 95,37 78 71,56 < 0,05 Cã trøng 5 4,63 31 28,44 > 0,05 Sau 1 < 500 0 - 11/31 - N.S th¸ng 500 - 1000 3/5 - 16/31 - N.S Trªn 1000 2/5 - 4/31 - N.S Kh«ng trøng 104 96,30 97 88,99 < 0,05 Cã trøng 4 3,70 12 11,01 > 0,05 Sau 3 < 500 2/4 - 4/12 - N.S th¸ng 500 - 1000 1/4 - 6/12 - N.S Trªn 1000 1/4 - 2/12 - N.S Kh«ng trøng 105 97,22 95 87,16 < 0,05 Cã trøng 3 2,78 14 22,84 > 0,05 Sau 6 < 500 1/3 - 4/14 - N.S th¸ng 500 - 1000 1/3 - 7/14 - N.S Trªn 1000 1/3 - 3/14 - N.S BiÓu ®å 3.1. So s¸nh tû lÖ s¹ch trøng gi÷a 2 nhãm t¹i c¸c mèc thêi ®iÓm sau ®iÒu trÞ
14 Sau 7, s¹ch trøng s¸n nhãm 1 (90,74%) tèt h¬n nhãm 2 (72,48%), So s¸nh gi÷a (1&2) kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª p < 0,05. Sau 1 th¸ng, s¹ch trøng s¸n nhãm 1 (95,37%) tèt h¬n nhãm 2 (71,58%); So s¸nh gi÷a (1&2) kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª p < 0,05. Sau 3 th¸ng, s¹ch trøng s¸n nhãm 1 (96,30%) tèt h¬n nhãm 2 (88,99%), So s¸nh gi÷a (1&2) kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª p < 0,05. Sau 6 th¸ng, s¹ch trøng s¸n nhãm 1(97,22%)tèt h¬n nhãm 2 (87,16%), So s¸nh gi÷a (1&2) kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª p < 0,05. 3.1.1. T¸c dông kh«ng mong muèn cña Praziquantel trong ®iÒu trÞ B¶ng 3.13. Tû lÖ xuÊt hiÖn triÖu chøng kh«ng mong muèn cña 2 ph¸c ®å sau ®iÒu trÞ Nhãm 1 m(n=108) Nhãm 2 (n=109) p BiÓu hiÖn Sè BN % Sè BN % (1&2) §au ®Çu 9 8,33 6 5,50 > 0,05 Chãng mÆt 23 21,30 28 25,69 > 0,05 Nãng bõng 59 54,63 61 55,96 > 0,05 MÖt mái 33 30,56 49 44,95 > 0,05 Buån n«n 31 28,70 27 24,77 > 0,05 §au bông 13 12,04 10 9,17 > 0,05 S«i bông 30 27,78 29 26,61 > 0,05 C¶ 2 nhãm nghiªn cøu, ®iÒu trÞ t¹i bÖnh viÖn bëi Praziquantel víi 2 ph¸c ®å kh¸c nhau, khi theo dâi diÔn biÕn t¸c dông kh«ng muèn trong vμ sau dïng thuèc, cho thÊy mét sè biÓu hiÖn bÊt th−êng nh−: Nãng bõng gÆp nhiÒu nhÊt ë nhãm 1/nhãm 2 lμ 54,63%/55,96%; c¸c triÖu chøng mÖt mái; buån n«n - n«n; s«i bông; chãng mÆt; ®au bông; ®au ®Çu gÆp Ýt h¬n. So s¸nh tÇn sè xuÊt hiÖn t¸c dông gi÷a 2 nhãm kh«ng kh¸c biÖt p > 0,05.
15 B¶ng 3.14. TriÖu chøng kh«ng mong muèn trong c¸c lÇn uèng thuèc cña 2 ph¸c ®å TriÖu chøng §au Chãng Nãng MÖt Buån §au S«i Thêi gian vµ Nhãm ®Çu mÆt bõng mái n«n bông bông Nhãm 1 9 23 59 33 31 13 30 LÇn I (%) 8,33 21,30 54,63 30,56 28,50 12,04 27,78 Nhãm 2 6 28 61 49 27 10 29 (%) 5,50 25,69 55,96 44,95 24,77 9,17 26,61 p > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 Nhãm 1 2 1 11 1 2 0 1 LÇn II (%) 1,85 0,92 10,19 0,92 1,85 - 0,92 Nhãm 2 1 1 7 3 1 0 0 (%) 0,91 0,91 6,42 2,75 0,91 - - p > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 - N.S Nhãm 1 0 0 2 0 0 0 0 LÇn III (%) - - 1,85 - - - - Nhãm 2 0 0 0 0 0 0 0 (%) - - - - - - - p - - N.S - - - - LÇn I: Nhãm 1 nãng bõng gÆp nhiÒu nhÊt 54,63%; mÖt mái 30,56%; buån n«n 28,50%; s«i bông 27,78%; chãng mÆt 21,30%; ®au bông 12,04% vμ ®au ®Çu 8,33%. ë nhãm 2 nãng bõng gÆp 55,95%; mÖt mái 44,95%; buån n«n 24,77%; s«i bông 26,61%; chãng mÆt 25,69%; ®au bông 9,17% vμ ®au ®Çu 5,50%. LÇn II: Nhãm 1: nãng bõng 10,19%; mÖt mái 0,92%; buån n«n 1,85%; s«i bông 0,92%; chãng mÆt 0,92%; ®au ®Çu 1,85%. Nhãm 2 nãng bõng gÆp 6,42%; mÖt mái 2,75%; buån n«n 0,91%; chãng mÆt 0,91%; ®au ®Çu 0,91%. LÇn III: Nhãm 1 chØ cßn l¹i nãng bõng 1,85%; c¸c biÓu hiÖn kh¸c mÊt. Nhãm 2 kh«ng cßn biÓu hiÖn g×. Nh− vËy tÇn sè xuÊt hiÖn t¸c dông kh«ng mong muèn gÆp t¨ng ë lÇn ®Çu uèng thuèc, sau ®ã gi¶m vμ mÊt cho nh÷ng lÇn uèng sau; So s¸nh gi÷a 2 nhãm kh«ng kh¸c biÖt p > 0,05.
16 B¶ng 3.15. Thêi gian diÔn biÕn t¸c dông kh«ng mong muèn cña 2 ph¸c ®å ®iÒu trÞ Nhãm 1 (n=108) Nhãm 2 (n=109) p Thêi gian (phót) (1&2) Sè BN % Sè BN % Sè BN kh«ng xuÊt hiÖn t¸c 49 45,37 61 55,96 > 0,05 dông kh«ng mong muèn 15 phót 24 22,22 26 23,85 > 0,05 Sè BN xuÊt hiÖn 30 phót 26 24,07 20 18,35 > 0,05 t¸c dông kh«ng mong muèn theo 60 phót 9 8,33 2 1,83 > 0,05 thêi gian 90 phót 0 - 0 - N.S KÕt qu¶ cho thÊy c¸c triÖu chøng kh«ng mong muèn th−êng gÆp trong kho¶ng 15 - 60 phót ®Çu sau uèng vμ sau ®ã tù hÕt kh«ng cÇn ph¶i can thiÖp g×. T¸c dông kh«ng muèn mÊt ®i trong vßng 15 phót nhãm 1/nhãm 2 lμ 22,22%/23,85%; trong vßng 30 phót nhãm 1/nhãm 2 lμ 24,07%/18,35% vμ 60 phót lμ 8,33%/1,83%; kh«ng cã tr−êng hîp nμo kÐo dμi ®Õn 90 phót. So s¸nh t¸c dông kh«ng mong muèn cña thuèc Praziquantel gi÷a 2 ph¸c ®å, kh«ng kh¸c biÖt p > 0, 05. 3.2. Tû lÖ nhiÔm trøng s¸n vµ hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ s¸n l¸ gan nhá t¹i céng ®ång (3 tr−êng häc huyÖn Champhon tỉnh Savannakhett - Lào) 3.2.1. Tû lÖ nhiÔm và c−êng ®é nhiÔm trøng s¸n t¹i céng ®ång B¶ng 3.16. Tû lÖ häc sinh ®−îc xÐt nghiÖm trøng s¸n l¸ gan nhá t¹i 3 tr−êng häc phæ th«ng thuéc huyÖn Champhon - Savannakhett Nhãm Số HS ®−îc XN Nam N÷ Tªn trường Số HS tuæi Số HS % Số HS % Số HS % Kengkok tay 7-10 405 126 31,1 63 50,0 63 50,0 Kengkok nứa 11-15 526 200 38,0 100 50,0 100 50,0 Kengkok 16-20 720 214 29,7 107 50,0 107 50,0 l¾ks× Tổng 1.651 540 32,7 270 50,0 270 50,0
17 Tû lÖ sè häc sinh ®−îc xÐt nghiÖm ph©n t×m trøng SLGN lμ 32,7%; trong ®ã (nam v n÷ ®Òu 50%), ®ã lμ sè l−îng häc sinh ë c¸c tr−êng t−¬ng ®−¬ng nhau, do c¸c häc sinh th−êng ®−îc xÕp xen kÏ lÉn nhau trong líp häc gi÷a nam vμ n÷. B¶ng 3.17. Tû lÖ nhiÔm trøng s¸n chung, theo løa tuæi vµ theo giíi tÝnh t¹i 3 tr−êng phæ th«ng thuéc huyÖn Champhon - Savannakhett NhiÔm Số Tỷ lÖ nhiÔm s¸n theo giíi tÝnh Tªn tr−êng chung XN vµ nhãm tuæi Nam Nữ (+) (%) XN (+) (%) XN (+) (%) Kengkok tay 126 15 11,90 63 10 15,9 63 5 7,9 Kengkok nøa 200 78 39,00 100 57 57,0 100 21 21,0 Kengkok l¾ks× 214 138 64,49 107 92 85,9 107 46 42,9 Tæng 540 231 42,8 270 159 58,9 270 72 26,7 Tỷ lệ nhiễm SLGN chung ë häc sinh phæ th«ng lμ 42,8% (trong đã nam 58,9% cao h¬n n÷ 26,7%). Tuæi tõ 16 - 22 tû lÖ nhiÔm cao nhÊt chiÕm 64,49%; tõ 11 - 15 tuæi 39% vμ tõ 7 - 10 tuæi 11,9%. B¶ng 3.18. C−êng ®é nhiÔm trøng s¸n l¸ gan nhá t¹i 3 tr−êng häc phæ th«ng thuéc huyÖn Champhon - Savanakhett Sè trøng/1g ph©n Kengkok tay Kengkok nøa Kengkok l¾ks× Tæng (EPG) Sè ca (%) Sè ca (%) Sè ca (%) Sè ca (%) < 500 10 4,33 57 24,68 92 39,83 159 68,83 500 - 1000 5 2,16 19 8,23 40 17,32 64 27,71 > 1000 0 - 2 0,87 6 2,60 8 3,46 Tæng 15 6,49 78 33,77 138 59,74 231 100 C−êng ®é nhiÔm trøng < 500/EPG gÆp nhiÒu nhÊt 68,83%; tõ 500 - 1000/EPG lμ 27,71%; nhiÔm > 1000/EPG lμ 3,46%.