ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br />
<br />
KHOA KHOA HỌC QUẢN Lí<br />
----------------***---------------<br />
<br />
BÙI XUÂN HÒA<br />
<br />
ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ<br />
HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CỦA<br />
LỰC LƢỢNG CẢNH SÁT PHÒNG CHÁY CHỮA<br />
CHÁY<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC<br />
CHUYấN NGÀNH: QUẢN Lí KHOA HỌC VÀ CễNG NGHỆ<br />
MÃ SỐ 60.34.72<br />
Khúa 2005 – 2008<br />
<br />
Hà Nội, 2008<br />
<br />
1<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
MỤC LỤC .................................................................................................................... 1<br />
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................... 4<br />
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 4<br />
2. Lịch sử nghiên cứu .............................................................................................. 9<br />
3. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 9<br />
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................... 9<br />
5. Mẫu khảo sát ....................................................................................................... 9<br />
6. Vấn đề nghiên cứu ............................................................................................ 10<br />
7. Giả thuyết khoa học:......................................................................................... 10<br />
8. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................. 10<br />
9. Dự kiến luận cứ ................................................................................................. 11<br />
10. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 11<br />
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG<br />
KH&CN. ..................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.1. Cơ bản về tổ chức ............................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.1.1 Tổ chức cơ học .................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.1.2 Tổ chức hữu cơ ................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.2. Cơ bản về quản lý .............................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.3 Cơ bản về hệ thống ............................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.4 Một số vấn đề cơ bản về tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN ............ Error!<br />
Bookmark not defined.<br />
1.4.1 Tổ chức KH&CN .............................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.4.2 Một số vấn đề của NCKH ................................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.4.3 Một số vấn đề về công nghệ .............................. Error! Bookmark not defined.<br />
1.4.4 Đặc điểm quản lý hoạt động KH&CN ............. Error! Bookmark not defined.<br />
1.4.5 Quy trình quản lý hoạt động KH&CN ............. Error! Bookmark not defined.<br />
Kết luận Chƣơng 1 .................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG MÔ HÌNH TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ HOẠT<br />
ĐỘNG KH&CN CỦA LỰC LƢỢNG CS PCCC.... Error! Bookmark not defined.<br />
2.1 Một số nét khái quát về lực lƣợng CS PCCC. .... Error! Bookmark not defined.<br />
2.2 Mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN của lực lƣợng CS PCCC<br />
hiện nay ...................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
2.2.1. Khảo sát thực trạng mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN của<br />
Trường Đại học PCCC. ............................................. Error! Bookmark not defined.<br />
2.2.2. Khảo sát thực trạng mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN của<br />
Cục CS PCCC ............................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
2.2.2. Khảo sát thực trạng mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN của<br />
các đơn vị CS PCCC địa phương .............................. Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
2<br />
<br />
2.3 Khảo sát mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN PCCC của Trung<br />
Quốc và Belarus ......................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
2.3.1 Tham khảo mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN PCCC của Trung<br />
Quốc............................................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
2.3.2 Tham khảo mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN PCCC của Bê-larus ............................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
2.4 Đánh giá mô hình tổ chức và quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của<br />
lực lƣợng CS PCCC hiện nay. ................................. Error! Bookmark not defined.<br />
2.4.1 Đánh giá mô hình tổ chức ................................ Error! Bookmark not defined.<br />
2.4.2 Đánh giá mô hình quản lý ................................ Error! Bookmark not defined.<br />
Kết luận chƣơng 2 ..................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
CHƢƠNG 3: ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG<br />
KH&CN CỦA LỰC LƢỢNG CS PCCC................. Error! Bookmark not defined.<br />
3.1 Những định hƣớng trong hoạt động KH&CN của lực lƣợng CS PCCC Error!<br />
Bookmark not defined.<br />
3.2 Những yếu tố khách quan ảnh hƣởng đến hoạt động KH&CN của CS PCCC<br />
trong thời gian tới ...................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.1 Bối cảnh kinh tế và xã hội ................................ Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.2. Về mô hình tổ chức .......................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.3. Về nguồn vốn đầu tư........................................ Error! Bookmark not defined.<br />
3.3 Đề xuất mô hình tổ chức và quản lý hoạt động KH&CN của CS PCCC Error!<br />
Bookmark not defined.<br />
3.3.1 Mô hình tổ chức ................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
3.3.2 Luận giải về mô hình quản lý........................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.3.3 Đánh giá chung về mô hình đề xuất ................ Error! Bookmark not defined.<br />
Kết luận chƣơng 3 ..................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
KẾT LUẬN ................................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
KHUYẾN NGHỊ ........................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 13<br />
PHẦN PHỤ LỤC ....................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
I. C¸c ®Ò tµi khoa häc cÊp Bé .................................... Error! Bookmark not defined.<br />
II. c¸c ®Ò tµi cÊp c¬ së ................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
3<br />
<br />
PHẦN MỞ ĐẦU<br />
1.Lý do chọn đề tài<br />
Trong thời đại ngày nay, KH&CN đã trở thành lực lượng sản xuất<br />
hàng đầu, là cơ sở và động lực quan trọng nhất thúc đẩy sự phát triển kinh<br />
tế – xã hội của các quốc gia. Các Mác đã nhận định: ”Những thời đại kinh<br />
tế khác nhau không phải ở chỗ chúng sản xuất ra cái gì, mà ở chỗ chúng<br />
sản xuất bằng cách nào, với tư liệu lao động nào”. Mức độ phát triển của<br />
KH&CN là cơ sở tạo ra các phương tiện sản xuất và cách thức sản xuất của<br />
loài người, do đó nó quyết định trình độ phát triển của lực lượng sản xuất,<br />
quyết định sự phát triển của xã hội.<br />
Ở nước ta, Đảng và Nhà nước đã xác định rõ vai trò then chốt của<br />
KH&CN trong suốt quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cũng như trong<br />
sự nghiệp phát triển Đất nước theo định hướng XHCN. Hội nghị lần thứ II<br />
BCH TW Đảng khóa VIII đã có nghị quyết riêng về công tác KH&CN,<br />
trong đó khẳng định: ”Trình độ dân trí và tiềm lực KH&CN đã trở thành<br />
nhân tố quyết định sức mạnh và vị thế của mỗi quốc gia trên thế giới”1.<br />
Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ IX, nêu rõ:”Tăng cường<br />
tiềm lực và đổi mới cơ chế quản lý để KH&CN thực sự trở thành động lực<br />
phát triển đất nước”2.<br />
Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập kinh tế Quốc tế và khi nền kinh<br />
tế trí thức đã hình thành và ngày càng phát triển mạnh mẽ, hoạt động<br />
KH&CN của nước ta hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp<br />
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa Đất nước. Nghị quyết TW 2, khóa VIII của<br />
Đảng đã chỉ rõ: ”Nền KH&CN nước ta phát triển chậm, chưa tương xứng<br />
vói tiềm năng sẵn có, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển trong thời kỳ<br />
1<br />
<br />
Đảng Cộng Sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ 2 BCHTW khoá VIII, NXB Chính trị Quốc gia, Hà<br />
Nội, 1997.<br />
2<br />
Đảng cộng sản Việt Nam: Các văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng, NXB Chính trị<br />
Quốc gia, Hà Nội, 2001.<br />
<br />
4<br />
<br />
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, còn thua kém nhiều nước trong khu vực”3.<br />
Kết luận Hội nghị lần thứ 6 BCH TW Đảng khóa IX cũng đã chỉ ra:”Công<br />
tác quản lý KH&CN còn nhiều yếu kém, vẫn mang nặng tính hành chính<br />
bao cấp, chưa tạo lập được thị trường KH&CN; chưa có những biện pháp<br />
tích cực, hữu hiệu đưa tri thức KH&CN về cho dân, thúc đẩy ứng dụng<br />
khoa học, chuyển giao công nghệ; chưa tạo được sự liên kết chặt chẽ giữa<br />
các nhà KH&CN; giữa các lĩnh vực KH&CN, giữa KH&CN và giáo dục đào tạo, sản xuất kinh doanh.”4. Trong ”Chiến lược phát triển KH&CN<br />
Việt Nam đến 2010” cũng đã nêu: ”Cơ chế quản lý các tổ chức KH&CN<br />
không phù hợp với đặc thù của lao động sáng tạo và thể chế kinh tế thị<br />
trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Các tổ chức KH&CN chưa có đầy đủ<br />
quyền tự chủ về kế hoạch, tài chính, nhân lực và hợp tác quốc tế để phát<br />
huy tính năng động sáng tạo”. Và: ”Việc quản lý cán bộ KH&CN theo chế<br />
độ công chức không phù hợp với hoạt động KH&CN, làm hạn chế khả<br />
năng lưu chuyển và đổi mới cán bộ. Thiếu cơ chế đảm bảo để cán bộ<br />
KH&CN được tự do chính kiến, phát huy khả năng sáng tạo, tự chịu trách<br />
nhiệm trong khuôn khổ pháp luật. Chưa có những chính sách hữu hiệu tạo<br />
động lực đối với cán bộ KH&CN và chính sách thu hút, trọng dụng nhân<br />
tài, chế độ tiền lương còn nhiều bất hợp lý, không khuyến khích cán bộ<br />
KH&CN toàn tâm với sự nghiệp KH&CN”5.<br />
Để tạo điều kiện và thúc đẩy KH&CN phát triển, đáp ứng yêu cầu<br />
phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ đổi mới của nước ta hiện nay, phải<br />
đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý KH&CN, tạo ra bước chuyển biến căn<br />
bản trong quản lý KH&CN phù hợp với cơ chế thị trường theo định hướng<br />
xã hội chủ nghĩa và xu thế hội nhập kinh tế Quốc tế.<br />
<br />
Đảng Cộng Sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ 2 BCHTW khoá VIII, Sđd.<br />
Tài liệu phục vụ nghiên cứu: ”Các kết luận Hội nghị lần thứ 6 BCH TW Đảng (khóa IX)” - NXB chính<br />
trị Quốc gia, Hà Nội, 2002.<br />
5<br />
Bộ KH&CN (2003), Chiến lược phát triển KHCN Việt Nam đến năm 2010, Ban hành kèm theo Quyết<br />
định số 272/2003/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ<br />
3<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />