Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Điều dưỡng: Chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa ngoại Bệnh viện Bạch Mai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

73
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa Ngoại bệnh viện Bạch Mai; tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa Ngoại bệnh viện Bạch Mai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Điều dưỡng: Chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa ngoại Bệnh viện Bạch Mai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG TƯỜNG THỊ THÙY ANH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH SAU MỔ NỘI SOI VIÊM RUỘT THỪA TẠI KHOA NGOẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI LUẬN VĂN THẠC SỸ ĐIỀU DƯỠNG Hà Nội - Năm 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG TƯỜNG THỊ THÙY ANH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH SAU MỔ NỘI SOI VIÊM RUỘT THỪA TẠI KHOA NGOẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI Chuyên ngành: Điều dưỡng LUẬN VĂN THẠC SỸ ĐIỀU DƯỠNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC GS.TS NGUYỄN ĐỨC TRỌNG Mã số: 8.72.03.01 Hà Nội - Năm 2020
Lời cảm ơn Tôi xin biết ơn sự truyền dạy của các thế hệ Thầy, Cô, Bộ môn Điều dưỡng, phòng đào tạo sau Đại học và Quản lý khoa học, Khoa Khoa học Sức khỏe trường Đại học Thăng Long đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và nghiên cứu. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các Thầy, Cô, người đã trực tiếp hướng dẫn và tận tình giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành bài nghiên cứu tại trường. Tôi xin tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới GS.TS Nguyễn Đức Trọng người Thầy trực tiếp hướng dẫn, tận tình chỉ bảo, truyền đạt kiến thức, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin cảm ơn toàn thể cán bộ, nhân viên bệnh viện Bạch Mai, khoa Ngoại tổng hợp và bạn bè, đồng nghiệp, gia đình đã động viên giúp đỡ tôi học tập và hoàn thành luận văn này. Hà Nội, Ngày tháng năm 2020
MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................................... 2 1.1 Đại cương về viêm ruột thừa .................................................................... 2 1.1.1 Sơ lược giải phẫu của ruột thừa ............................................................... 2 1.1.1.1 Vị trí ruột thừa ....................................................................................... 2 1.1.1.2 Cấu trúc mô học .................................................................................... 4 1.1.1.3 Đặc điểm sinh lý của ruột thừa ............................................................. 5 1.1.2 Sinh bệnh học của viêm ruột thừa ............................................................ 5 1.1.2.1 Sinh lý bệnh........................................................................................... 5 1.1.2.2 Giải phẫu bệnh ...................................................................................... 6 1.1.3 Nguyên nhân hình thành viêm ruột thừa .................................................. 7 1.2 Triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng và phương pháp điều trị ............ 8 1.2.1 Triệu chứng lâm sàng ............................................................................... 8 1.2.1.1 Triệu chứng toàn thân ........................................................................... 8 1.2.1.2 Triệu chứng cơ năng ............................................................................. 8 1.2.1.3 Các biểu hiện khác ................................................................................ 9 1.2.1.4 Triệu chứng thực thể ............................................................................. 9 1.2.2 Triệu chứng cận lâm sàng ...................................................................... 10 1.2.3 Diễn tiến và biến chứng của viêm ruột thừa cấp.................................... 10 1.2.4 Chỉ định và chống chỉ định phẫu thuật viêm ruột thừa .......................... 11 1.2.5 Phương pháp điều trị viêm ruột thừa cấp ............................................... 11 1.3 Chăm sóc người bệnh viêm ruột thừa ................................................... 12 1.3.1 Nhận định ............................................................................................... 12 1.3.1.1 Nhận định người bệnh viêm ruột thừa cấp khi vào viện ..................... 12 1.3.1.2 Nhận định người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa ........................ 13 1.3.1.3 Phân loại thông tin nhận định ............................................................. 13
1.3.2 Chẩn đoán và can thiệp điều dưỡng ....................................................... 14 1.3.2.1 Thời gian ngay sau mổ ........................................................................ 14 1.3.2.2 Thời gian trung gian sau mổ ............................................................... 16 1.3.3 Lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch ...................................................... 17 1.3.4 Chăm sóc người bệnh theo thể bệnh viêm ruột thừa ............................. 18 1.3.4.1 Người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa không có biến chứng ...... 18 1.3.4.2 Người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa có biến chứng ................. 18 1.4 Các biến chứng có thể gặp sau mổ nội soi viêm ruột thừa .................. 19 1.5 Lượng giá quá trình chăm sóc điều dưỡng ........................................... 20 1.6 Tổng quan nghiên cứu trên Thế giới và tại Việt Nam ......................... 21 1.6.1 Trên Thế giới .......................................................................................... 21 1.6.2 Tại Việt Nam .......................................................................................... 23 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................ 26 2.1 Thời gian và địa điểm nghiên cứu ......................................................... 26 2.2 Đối tượng nghiên cứu.............................................................................. 26 2.2.1 Tiêu chuẩn lựa chọn người bệnh ............................................................ 26 2.2.2 Tiêu chuẩn loại trừ người bệnh .............................................................. 26 2.2.3 Cách chọn mẫu, cỡ mẫu nghiên cứu ...................................................... 26 2.3 Thiết kế và phương pháp nghiên cứu.................................................... 27 2.3.1 Thiết kế nghiên cứu ................................................................................ 27 2.3.2 Phương pháp nghiên cứu........................................................................ 27 2.4 Thu thập số liệu và xử lý số liệu ............................................................. 27 2.4.1 Công cụ thu thập số liệu ......................................................................... 27 2.4.2 Kỹ thuật thu thập số liệu ........................................................................ 27 2.4.3 Phân tích và xử lý số liệu ....................................................................... 28 2.4.4 Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 28 2.5 Biến số nghiên cứu .................................................................................. 28 2.5.1 Các biến số nghiên cứu .......................................................................... 28 2.5.1.1 Nhóm biến số thông tin chung của người bệnh .................................. 28 2.5.1.2 Nhóm biến số về kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ ..................... 29
2.5.1.3 Nhóm biến số về kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ ..................... 29 2.5.1.4 Nhóm biến số về về một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ .......................................................................................... 30 2.5.2 Các khái niệm, thước đo, tiêu chuẩn đánh giá ....................................... 30 2.5.3 Đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi viêm ruột thừa[39, 20] ................. 34 2.5.4 Đánh giá quá trình chăm sóc điều dưỡng: ............................................. 35 2.5.5 Đánh giá mức độ hài lòng của người bệnh về dịch vụ Y tế ................... 36 2.6 Đạo đức trong nghiên cứu và các sai số ................................................ 36 2.6.1 Đạo đức trong nghiên cứu ...................................................................... 36 2.6.2 Các sai số có thể có và cách khắc phục ................................................. 37 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................................... 39 3.1 Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu ...................................................... 39 3.1.1 Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ........................................... 39 3.1.1.1 Đặc điểm nhân khẩu học của người bệnh ........................................... 39 3.1.1.2 Đặc điểm về các bệnh mãn tính hoặc các yếu tố khác kèm theo ........ 40 3.1.2 Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của đối tượng nghiên cứu ............ 40 3.1.3 Kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa ........................... 44 3.1.4 Đánh giá kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa ............ 53 3.2 Một số yếu tố liên quan trong chăm sóc người bệnh sau mổ .............. 55 3.2.1 Mối liên quan giữa thời gian nằm viện và tình trạng viêm ruột thừa và thời gian hồi phục ............................................................................................ 55 3.2.2 Đặc điểm chung của NB liên quan tới kết quả chăm sóc điều dưỡng ... 56 3.2.3 Đặc điểm hậu phẫu của NB liên quan tới kết quả chăm sóc ĐD ........... 57 BÀN LUẬN .................................................................................................... 58 4.1 Đặc điểm của người bệnh trong nghiên cứu ......................................... 58 4.1.1 Đặc điểm chung của người bệnh tham gia nghiên cứu .......................... 58 4.1.1.1 Đặc điểm về tuổi, giới, nghề nghiệp, địa dư và Bảo hiểm Y tế của người bệnh trong nghiên cứu .......................................................................... 58 4.1.1.2 Đặc điểm về chỉ số BMI của người bệnh ............................................ 59 4.1.1.3 Tiền sử bệnh và tiền sử phẫu thuật vùng bụng ................................... 59 4.1.2 Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của người bệnh khi vào viện ........... 60
4.1.2.1 Đặc điểm lâm sàng của người bệnh viêm ruột thừa khi vào viện....... 60 4.1.2.2 Đặc điểm cận lâm sàng ....................................................................... 63 4.1.3 Chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa........................................ 64 4.1.3.1 Đánh giá tinh thần, sự tỉnh táo sau mổ của người bệnh ...................... 64 4.1.3.2 Theo dõi dấu hiệu sinh tồn .................................................................. 65 4.1.3.3 Triệu chứng vùng bụng và dẫn lưu dịch trong ổ bụng sau mổ ........... 66 4.1.3.4 Cho ăn trở lại sau mổ và vận động trở lại sau mổ .............................. 69 4.1.4 Chăm sóc người bệnh sau mổ theo thể bệnh và biến chứng .................. 70 4.1.4.1 Chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa chưa có biến chứng .... 70 4.1.4.2 Chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa có biến chứng ............. 71 4.1.4.3 Chăm sóc viêm ruột thừa ở phụ nữ có thai ......................................... 73 4.1.4.4 Chăm sóc các biến chứng sớm sau phẫu thuật.................................... 73 4.1.5 Tư vấn, hướng dẫn cho người bệnh sau khi ra viện ............................... 75 4.1.6 Đánh giá kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa 76 4.1.6.1 Thời gian nằm viện ............................................................................. 76 4.1.6.2 Đánh giá kết quả nội soi viêm ruột thừa và điều trị sau mổ ............... 77 4.1.6.3 Đánh giá kết quả chăm sóc điều dưỡng cho người bệnh nội soi VRT 77 4.2 Một số yếu tố liên quan tới chăm sóc người bệnh viêm ruột thừa ..... 78 4.2.1 Một số yếu tố về người bệnh có liên quan tới thời gian hồi phục ......... 78 4.2.2 Một số yếu tố liên quan về chăm sóc điều dưỡng tới thời gian hồi phục của người bệnh ................................................................................................ 78 4.2.3 Một số yếu tố liên quan tới kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa ................................................................................................. 79 KẾT LUẬN .................................................................................................... 81 1. Đặc điểm chung của người bệnh. ............................................................. 81 2. Một số yếu tố liên quan đến quá trình chăm sóc người bệnh ............... 81 KHUYẾN NGHỊ TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BC : Bạch cầu BCĐNTT : Bạch cầu đa nhân trung tính BHYT : Bảo hiểm Y tế BMI : Body Mass Index (Chỉ số khối cơ thể) CLS : Cận lâm sàng DHST : Dấu hiệu sinh tồn GDSK : Giáo dục sức khỏe HA : Huyết áp HHTT : Huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa) HATTr : Huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu) HC : Hồng cầu ICD : Mã lưu trữ bệnh nhân KNHP : Khả năng hồi phục LS : Lâm sàng NB : Người bệnh NS : Nội soi NVYT : Nhân viên y tế PT : Phẫu thuật SA : Siêu âm WHO : World Health Organization (Tổ chức Y tế thế giới) THA : Tăng huyết áp VAS : Visual Analog Scale (thang điểm đánh giá mức độ đau) VPM : Viêm phúc mạc VRT : Viêm ruột thừa YTLQ : Yếu tố liên quan
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Phân loại BMI dành cho người Châu Á ......................................... 30 Bảng 2.2: Phân loại tăng huyết áp tại Việt Nam ............................................. 32 Bảng 3.1: Đặc điểm nhân khẩu học của người bệnh ...................................... 39 Bảng 3.2: Đặc điểm về các bệnh mãn tính hoặc các yếu tố khác kèm theo của người bệnh viêm ruột thừa .............................................................................. 40 Bảng 3.3: Thời gian xuất hiện đau bụng trước mổ ......................................... 40 Bảng 3.4: Dấu hiệu sinh tồn của người bệnh khi vào viện ............................. 41 Bảng 3.5: Các triệu chứng lâm sàng trước khi vào viện ................................. 41 Bảng 3.6: Sử dụng kháng sinh dự phòng trước mổ viêm ruột thừa ................ 42 Bảng 3.7: Chẩn đoán sau mổ nội soi viêm ruột thừa ...................................... 42 Bảng 3.8: Đặc điểm cận lâm sàng trước mổ của người bệnh ......................... 43 Bảng 3.9: Đánh giá tinh thần, dấu hiệu sinh tồn của người bệnh sau mổ....... 44 Bảng 3.10: Chăm sóc tâm lý, mức độ lo lắng của người bệnh sau ngày đầu mổ nội soi viêm ruột thừa...................................................................................... 45 Bảng 3.11: Đánh giá quá trình hồi phục sức khỏe của người bệnh sau mổ.... 45 Bảng 3.12: Hoạt động theo dõi tình trạng ổ bụng và dẫn lưu dịch sau mổ .... 46 Bảng 3.13: Thời gian chướng bụng của người bệnh sau mổ viêm ruột thừa . 47 Bảng 3.14: Thời gian phục hồi nhu động ruột ................................................ 48 Bảng 3.15: Thời gian đặt dẫn lưu sau mổ ....................................................... 48 Bảng 3.16: Đánh giá thời gian đặt dẫn lưu giữa 2 nhóm viêm ruột thừa ....... 49 Bảng 3.17: Thời gian dùng giảm đau sau mổ viêm ruột thừa......................... 49 Bảng 3.18: Thời gian điều trị kháng sinh sau mổ viêm ruột thừa .................. 50 Bảng 3.19: Tình trạng biến chứng sau mổ ...................................................... 50 Bảng 3.20: Hoạt động chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa ............. 51 Bảng 3.21: Đánh giá kết quả chăm sóc điều dưỡng trong nghiên cứu ........... 52
Bảng 3.22: Thời gian nằm viện của người bệnh ............................................. 53 Bảng 3.23: Kết quả điều trị người bệnh mổ nội soi viêm ruột thừa ............... 53 Bảng 3.24: Kết quả chăm sóc điều dưỡng cho người bệnh ............................ 54 Bảng 3.25: Mức độ hài lòng của người bệnh trong thời gian nằm viện ......... 54 Bảng 3.26: Mối liên quan về thời gian phát hiện bệnh, tình trạng viêm ruột thừa và khả năng hồi phục sau mổ .................................................................. 55 Bảng 3.27: Mối liên quan về đặc điểm chung của người bệnh tới kết quả chăm sóc điều dưỡng ................................................................................................ 56 Bảng 3.28: Đặc điểm hậu phẫu của người bệnh liên quan tới kết quả chăm sóc điều dưỡng ....................................................................................................... 57 Bảng 4.1: Mức độ đau sau mổ ngày 1 của một số nghiên cứu ....................... 67 Bảng 4.2: Thời gian nằm viện sau mổ nội soi VRT của một số nghiên cứu .. 76 DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1: Vị trí của ruột thừa ............................................................................ 3 Hình 1.2: Cấu trúc mô học của ruột thừa .......................................................... 4 Hình 1.3 Hình ảnh viêm ruột thừa .................................................................... 7 Hình 1.4 Sơ đồ quy trình điều dưỡng.............................................................. 21 Hình 2.1 Sơ đồ nghiên cứu chăm sóc người bệnh mổ nội soi viêm ruột thừa.... 38
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Viêm ruột thừa cấp là bệnh lý cấp cứu ngoại khoa tiêu hóa thường gặp. Tại Pháp, tỷ lệ gặp viêm ruột thừa cấp khoảng từ 40 đến 60 trường hợp trên 100.000 dân. Tại Mỹ, viêm ruột thừa cấp xảy ra khoảng 7% dân số, với tỷ lệ mắc bệnh là 1.1 trường hợp trên 1000 dân mỗi năm[40]. Ở các nước châu Á, tỷ lệ mắc viêm ruột thừa cấp thấp hơn do chế độ ăn uống nhiều chất xơ, giúp cho phân trở nên mềm và không tạo thành các sỏi phân có thể gây tắc nghẽn lòng ruột thừa[46]. Tỷ lệ cấp cứu bệnh lý vùng bụng do viêm ruột thừa cấp chiếm 53,38% tại bệnh viện Việt Đức, 40,5% ở bệnh viện 103.[16] Phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với viêm ruột thừa là phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa. Sau khi phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa, hầu hết người bệnh đều hồi phục sớm, một số nghiên cứu chỉ ra 90% người bệnh mổ viêm ruột thừa chưa có biến chứng có thể về nhà ngay.[31] Phẫu thuật cắt ruột thừa nội soi trong điều trị viêm ruột thừa ngày càng được sử dụng phổ biến và đã khẳng định có nhiều ưu điểm hơn so với phương pháp mổ mở truyền thống. Tại khoa Ngoại tổng hợp bệnh viện Bạch Mai, chúng tôi thực hiện theo dõi, đánh giá, chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa. Để có cơ sở khoa học trong việc hoàn thiện quá trình chăm sóc người bệnh sau mổ viêm ruột thừa nhằm giảm thiểu các biến chứng, hỗ trợ người bệnh mau hồi phục sức khỏe và an toàn sau phẫu thuật, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa Ngoại tổng hợp bệnh viện Bạch Mai”. Với 2 mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa Ngoại bệnh viện Bạch Mai. 2. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi viêm ruột thừa tại khoa Ngoại bệnh viện Bạch Mai.