Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Điều dưỡng: Chất lượng cuộc sống người bệnh nhồi máu não và một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc tại Bệnh viện tim mạch An Giang năm 2020

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và chất lượng cuộc sống của người bệnh nhồi máu não tại bệnh viện Tim Mạch An Giang; phân tích kết quả chăm sóc người bệnh nhồi máu não và một số yếu tố liên quan.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Điều dưỡng: Chất lượng cuộc sống người bệnh nhồi máu não và một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc tại Bệnh viện tim mạch An Giang năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG TRẦN QUỐC DŨNG Mã học viên: C01321 CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG NGƯỜI BỆNH NHỒI MÁU NÃO VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ CHĂM SÓC TẠI BỆNH VIỆN TIM MẠCH AN GIANG NĂM 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐIỀU DƯỠNG CHUYÊN NGÀNH: ĐIỀU DƯỠNG MÃ SỐ: 8.72.03.01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.BS CHÂU HỮU HẦU Hà Nội – 2020
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy Cô trường Đại Học Thăng Long đã tận tình giảng dạy truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm và tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành đề tài này. Xin trân trọng cảm ơn TS. Châu Hữu Hầu và PGS. TS. Lê Thị Bình đã luôn tận tình chỉ dẫn và đóng góp cho tôi hoàn thiện đề tài của mình. Xin cảm ơn đến Ban Giám Đốc và các anh chị đồng nghiệp của các Khoa tại Bệnh viện Tim mạch An Giang đã tạo điều kiện cho tôi thực hiện đề tài nghiên cứu này. Xin chân thành cảm ơn tới tất cả người bệnh, người nhà người bệnh đã tham gia nghiên cứu và dành thời gian để hoàn thành bảng câu hỏi. Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng đề tài không thể tránh khỏi những thiếu sót về mặt nội dung lẫn hình thức. Kính mong quý Thầy, Cô góp ý kiến những điểm còn hạn chế của đề tài, để giúp cho đề tài này được hoàn thiện hơn cũng như tạo động lực cho tôi thực hiện những đề tài nghiên cứu sau này. Xin chân thành cảm ơn./. Học viên TRẦN QUỐC DŨNG
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những số liệu, kết quả ghi trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả Trần Quốc Dũng
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BHYT Bảo hiểm y tế BMI Body Mass Index (Chỉ số khối cơ thể) CLCS Chất lượng cuộc sống GDSK Giáo dục sức khỏe HA Huyết áp HSBA Hồ sơ bệnh án KQCS Kết quả chăm sóc NB Người bệnh NMN Nhồi máu não NMN Nhồi máu não TBMMN Tai biến mạch máu não WHO World Health Organization (Tổ chức y tế thế giới)
MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN ........................................................................... 3 1.1. ĐẠI CƯƠNG VỀ NHỒI MÁU NÃO ..................................................... 3 1.1.1. Khái niệm......................................................................................... 3 1.1.2. Yếu tố nguy cơ................................................................................. 4 1.1.3. Nguyên nhân: ................................................................................... 6 1.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG NHỒI MÁU NÃO.... 6 1.2.1. Đặc điểm lâm sàng........................................................................... 6 1.2.2. Đặc điểm cận lâm sàng .................................................................... 8 1.3. XỬ TRÍ SỚM NHỒI MÁU NÃO ........................................................... 9 1.4. QUÁ TRÌNH HỒI PHỤC CỦA BỆNH NHÂN BỊ NHỒI MÁU NÃO 11 1.5. MỘT SỐ HỌC THUYẾT ĐIỀU DƯỠNG ÁP DỤNG TRONG CHĂM SÓC ............................................................................................................. 12 1.5.1. Học thuyết Nightingale ................................................................. 12 1.5.2. Học thuyết Henderson ................................................................... 13 1.5.3. Học thuyết về Orem’s .................................................................... 13 1.5.4. Học thuyết Newman. ..................................................................... 14 1.6. CHĂM SÓC BỆNH NHÂN BỊ NHỒI MÁU NÃO .............................. 14 1.6.1. Chăm sóc tâm lý ............................................................................ 14 1.6.2. Chăm sóc dinh dưỡng .................................................................... 15 1.6.3. Chăm sóc vệ sinh ........................................................................... 15 1.7. CÔNG TÁC CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH TRONG BỆNH VIỆN ...... 15 1.7.1. Phân cấp chăm sóc ......................................................................... 16 1.7.2. Điều dưỡng hướng dẫn người bệnh chăm sóc ............................... 16 1.8. CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG ............................................................. 18 1.8.1. Khái niệm về chất lượng cuộc sống .............................................. 18 1.8.2. Tại sao cần đánh giá chất lượng cuộc sống? ................................. 19
1.9. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ NHỒI MÁU NÃO TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI VIỆT NAM .................................................................................... 20 1.9.1. Trên thế giới................................................................................... 20 1.9.2. Tại Việt Nam ................................................................................. 23 1.10. CƠ SỞ LÝ LUẬN ............................................................................... 25 1.10.1. Mối tương quan của điều dưỡng trong lĩnh vực thực hành ......... 25 CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 27 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU............................................................... 27 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn: ..................................................................... 27 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ: ........................................................................ 27 2.2. THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU ....................................... 27 2.3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ................................................................... 27 2.4. CỠ MẪU ............................................................................................... 27 2.5. PHƯƠNG PHÁP CHỌN MẪU ............................................................ 28 2.6. PHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆU .............................................. 28 2.6.1. Công cụ thu thập thông tin ............................................................ 28 2.6.2. Kỹ thuật thu thập thông tin ............................................................ 28 2.6.3. Quy trình thu thập thông tin .......................................................... 29 2.7. CÁC BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU ............................................................ 30 2.8. CÁC TIÊU CHUẨN, THANG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ TRONG NGHIÊN CỨU............................................................................................................. 36 2.8.1. Phân loại BMI của bệnh nhân........................................................ 36 2.8.2. Đánh giá người bệnh theo các thang điểm: ................................... 36 2.9. PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH SỐ LIỆU............................................. 37 2.10. SƠ ĐỒ NGHIÊN CỨU ....................................................................... 38 2.11. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU .................................................. 38 2.12. HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU, SAI SỐ VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC........................................................................................................... 39 2.12.1. Hạn chế nghiên cứu ..................................................................... 39 2.12.2. Sai số ............................................................................................ 39
2.12.3. Biện pháp khắc phục sai số.......................................................... 40 CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................... 41 3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO ............ 41 3.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO ..... 43 3.3. ĐẶC ĐIỂM CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO.. 45 3.4. CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG CỦA BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO .. 46 3.5. ĐẶC ĐIỂM VỀ QUÁ TRÌNH CHĂM SÓC BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO............................................................................................................. 48 3.6. CÁC HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN CỦA ĐIỀU DƯỠNG VIÊN CHO NGƯỜI BỆNH ............................................................................................ 49 3.7. KẾT QUẢ CHĂM SÓC BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO ................. 49 3.8. MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ CHĂM SÓC BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO ........................................................................... 51 3.9. SỰ LIÊN QUAN GIỮA HOẠT ĐỘNG CỦA ĐIỀU DƯỠNG VIÊN VỚI KẾT QUẢ CHĂM SÓC BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO ................ 54 CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ............................................................................ 55 4.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BỆNH NHÂN MẮC NHỒI MÁU NÃO .. 55 4.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN MẮC NHỒI MÁU NÃO.............................................................................. 58 4.3. CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG CỦA BỆNH NHÂN MẮC NHỒI MÁU NÃO............................................................................................................. 60 4.4. MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ CHĂM SÓC BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO ........................................................................... 62 KẾT LUẬN .................................................................................................... 65 KIẾN NGHỊ ................................................................................................... 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 – Các biến số nghiên cứu ................................................................. 30 Bảng 2.2 - Phân loại BMI ............................................................................... 36 Bảng 3.1 - Thông tin chung về bệnh nhân nhồi máu não ............................... 41 Bảng 3.2 - Đặc điểm về tiền sử mắc bệnh của bệnh nhân nhồi máu não ....... 42 Bảng 3.3 - Bệnh lý mắc kèm của bệnh nhân nhồi máu não ............................ 42 Bảng 3.4 - Đặc điểm của bệnh nhân nhồi máu não khi nhập viện.................. 43 Bảng 3.5 - Đặc điểm cận lâm sàng của bệnh nhân nhồi máu não .................. 45 Bảng 3.6 - Đặc điểm chụp CT não của bệnh nhân nhồi máu não ................... 45 Bảng 3.7 - Điểm đánh giá chất lượng cuộc sống SS-QOL của bệnh nhân nhồi máu não ....................................................................................... 46 Bảng 3.8 - Chất lượng cuộc sống (theo SS-QOL) của bệnh nhân nhồi máu não ... 47 Bảng 3.9 - Kết quả chăm sóc bệnh nhân nhồi máu não .................................. 49 Bảng 3.10 – Đặc điểm về thời gian điều trị và biến chứng bệnh nhân nhồi máu não ............................................................................................... 50 Bảng 3.11 - Bảng đánh giá khả năng độc lập trong sinh hoạt theo thang điểm Barthel ......................................................................................... 50 Bảng 3.12 Mối liên quan giữa bệnh lý mắc kèm với KQCS bệnh nhân nhồi máu não ....................................................................................... 51 Bảng 3.13 – Một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc bệnh nhân nhồi máu não ....................................................................................... 52 Bảng 3.14 - Mối liên quan giữa tình trạng loét và tình trạng thay đổi tư thế . 53 Bảng 3.15 - Liên quan giữa tình trạng loét với thời gian điều trị ................... 53 Bảng 3.16 - Liên quan giữa kết quả chăm sóc và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân nhồi máu não ............................................................. 53 Bảng 3.17 Mối liên quan giữa hoạt động của điều dưỡng với kết quả chăm sóc bệnh nhân nhồi máu não ............................................................. 54
DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1 – Các triệu chứng thần kinh của bệnh nhân nhồi máu não ......... 44 Biểu đồ 3.2 – Tình trạng khiếm khuyết thần kinh theo thang điểm NIHSS của bệnh nhân nhồi máu não ........................................................... 44 Biểu đồ 3.3 – Phân cấp chăm sóc bệnh nhân nhồi máu não ........................... 48 Biểu đồ 3.4 – Các hoạt động chăm sóc bệnh nhân nhồi máu não .................. 48 Biểu đồ 3.5 – Các hoạt động tư vấn của điều dưỡng cho bệnh nhân .............. 49 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 – Các thể lâm sàng của bệnh đột quỵ ................................................ 4 Hình 1.2 – Tổn thương do nhồi máu não ......................................................... 4 Hình 1.3 – Liệt mặt do bệnh nhồi máu não gây ra ........................................... 7
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay, đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu (đứng hàng thứ ba sau bệnh ung thư và bệnh tim mạch) và là nguyên nhân gây tàn tật vĩnh viễn phổ biến nhất ở người lớn trên toàn thế giới. Trong số đó, có khoảng 80% người bệnh đột quỵ ở thể nhồi máu não [30]. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, hàng năm có khoảng 5,5 triệu người tử vong do nhồi máu não [51]. Gánh nặng của đột quỵ không chỉ nằm ở tỷ lệ tử vong cao mà còn ở tỷ lệ tàn tật cao đến 50% trong số người mắc bệnh sống sót. Do đó, đột quỵ là một căn bệnh có tầm quan trọng lớn đối với sức khỏe cộng đồng với những hậu quả kinh tế và xã hội nghiêm trọng. Trong quá khứ, đột quỵ được coi là một căn bệnh của thế giới phát triển. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ ước tính hàng năm tại Mỹ có gần 800.000 người mắc đột quỵ não với 15 - 30% người bệnh phải sống chung với tàn tật vĩnh viễn [42]. Cùng với sự phát triển chung và thông qua việc áp dụng các biện pháp kiểm soát dựa trên bằng chứng, gánh nặng của nhồi máu não đã giảm đáng kể ở nhiều nước phát triển. Ngày nay, gánh nặng của nhồi máu não dường như đang chuyển sang các nước đang phát triển, một phần là do những thay đổi nhân khẩu học đang diễn ra, bao gồm sự già hóa dân số và chuyển đổi sức khỏe ở các quốc gia này. Thống kê cho thấy phụ nữ và nam giới có tỷ lệ mắc bệnh tương đương ở độ tuổi dưới 55 tuổi, nhưng tỷ lệ này là lớn hơn ở nam giới trong độ tuổi 55-75 và đặc biệt tăng cao hơn sau 75 tuổi [25],[38]. Tại Việt Nam, những thống kê mới nhất đều cho thấy đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, với số ca bệnh phải nhập viện và tử vong lên đến hàng chục nghìn ca mỗi năm [51]. Theo những số liệu gần đây của Bộ Y tế, số người phải nhập viện điều trị nhồi máu não tăng lên từ 1,7%-2,5% mỗi năm do nhiều yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, các bệnh về tim, chuyển hóa... và thường để lại di chứng nặng nề. Bên cạnh đó, một điều đáng lo
2 ngại là số bệnh nhân đột quỵ trong độ tuổi trẻ cũng đang gia tăng mạnh mẽ trong cộng đồng. Sự kết hợp các liệu pháp mới trong quá trình điều trị và chăm sóc bệnh nhân nhồi máu não đã có nhiều kết quả tích cực, số người sống sót sau nhồi máu não và sống với hậu quả của nó ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở các nước phát triển. Ở Mỹ, 85% bệnh nhân nhồi máu não được cứu sống và hiện tại có khoảng 4 triệu người bệnh sống một mình với các di chứng của bệnh [47]. Tại Việt Nam Nam, theo báo cáo của Bộ môn Thần kinh, Trường Đại học Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh cho thấy tỷ lệ tử vong là 28%, số bệnh nhân sống sót sau tai biến có di chứng vừa và nhẹ 68,42% [10]. Trong chiến lược điều trị toàn diện, việc cải thiện chất lượng sống ở những bệnh nhân sống sót sau nhồi máu não được nhìn nhận là hết sức cần thiết, như là một phần không thể thiếu của công tác điều trị. Từ đó, các nghiên cứu về sự liên quan của các yếu tố có tính quyết định đến chất lượng sống của những bệnh nhân sống sót sau đột quỵ được chú ý nhiều hơn. Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về chăm sóc và chất lượng cuộc sống người bệnh sau nhồi máu não. Tuy nhiên, ở Việt Nam vấn đề này hiện còn chưa được chú ý tới nhiều. An Giang là tỉnh trong những năm gần đây đã có nhiều phát triển về kinh tế - xã hội, đời sống người dân được nâng cao. Cùng với đó thì tại tỉnh cũng đã xuất hiện nhiều bệnh tật ảnh hưởng tới đời sống, sức khỏe của nhân dân, đặc biệt thời gian gần đây tỷ lệ đột quỵ não ngày càng tăng với mức độ di chứng để lại rất nặng nề. Chính vì vậy việc thực hiện nghiên cứu “Chất lượng cuộc sống của người bệnh nhồi máu não và một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc tại bệnh viện Tim mạch An Giang” là rất cần thiết, đó là lý do đề tài được thực hiện nhằm hai mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và chất lượng cuộc sống của người bệnh nhồi máu não tại bệnh viện Tim Mạch An Giang. 2. Phân tích kết quả chăm sóc người bệnh nhồi máu não và một số yếu tố liên quan.