Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Hoàn thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: Tử Tử | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

89
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội tỉnh Kon Tum; đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội tỉnh Kon Tum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Hoàn thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Kon Tum

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LÊ THỊ CHUNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI TỈNH KON TUM TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN Mã số: 60.34.03.01 Kon Tum - 2019
Công trình được hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn KH: PGS.TS. ĐOÀN NGỌC PHI ANH Phản biện 1: PGS.TS. Trần Đình Khôi Nguyên Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Hữu Ánh Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Kế toán họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 9 tháng 3 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, nhằm bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở sự đóng góp của người lao động vào quỹ BHXH. BHXH góp phần ổn định cuộc sống của người lao động và gia đình họ khi gặp những rủi ro xã hội, góp phần vào sự ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. BHXH tỉnh Kon Tum là đơn vị BHXH cấp tỉnh, trực thuộc BHXH Việt Nam, có chức năng giúp Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam. Chính sách bảo hiểm xã hội hiện nay được mở rộng đến mọi người lao động thuộc các thành phần kinh tế. Vì thế, số người lao động tham gia BHXH ngày càng gia tăng, tạo nên một lượng quỹ BHXH rất lớn. Trong khi đó quá trình giải quyết chế độ chính sách của hệ thống BHXH còn chưa thật sự chặt chẽ, tạo nhiều khe hở để người sử dụng lao động và người lao động có cơ hội chiếm dụng một lượng quỹ khá lớn. Do vậy việc kiểm soát chi BHXH là một quy trình không thể thiếu trong hoạt động BHXH nhằm đạt được các mục tiêu về hiệu lực và hiệu quả của các hoạt động chi BHXH. Thực tế hiện nay, việc thực hiện kiểm soát chi BHXH tại tỉnh Kon Tum còn một số hạn chế, cụ thể như có sự gian lận trong việc chi trả BHXH, công tác tự kiểm tra, kiểm soát nội bộ, kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum đã có sự quan tâm và tổ chức triển khai nhưng vẫn chưa thường xuyên, công tác tự kiểm tra đôi khi còn xem nhẹ dẫn đến việc chấp hành một số quy chế, quy trình nghiệp vụ chưa tốt.
2 Trước thực trạng đó, tôi chọn đề tài “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Kon Tum” làm đề tài nghiên cứu nhằm tìm ra những mặt hạn chế trong quy trình kiểm soát chi BHXH, để từ đó đưa ra những giải pháp nhằm cải thiện công tác quản lý chi BHXH. Đề tài có ý nghĩa quan trọng, mang tính thực tiễn cao đối với công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum, đồng thời có thể mở rộng áp dụng vào trong thực tiễn hoàn thiện kiểm soát chi BHXH trên phạm vi toàn quốc. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum. - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum, bao gồm chi ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức - phục hồi sức khỏe, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất, thất nghiệp. * Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum. Trong đó, chú trọng đến các vấn đề: quy trình kiểm soát các khoản chi BHXH và phục vụ kiểm soát chi BHXH. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Để thực hiện được mục tiêu trên, luận văn sử dụng kết hợp nhiều phương pháp sau: - Phương pháp thu thập dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ phòng Chế độ BHXH, phòng Kiểm tra, cán bộ phụ trách chế độ BHXH của BHXH các huyện, thành phố. - Phương pháp so sánh: Nhằm so sánh khuôn khổ mô hình lý
3 thuyết theo COSO 2013 và phương pháp quan sát quy trình kiểm soát chi để đánh giá hệ thống kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum trên cơ sở lý thuyết về KSNB. - Luận văn sử dụng phương pháp tổng hợp - so sánh, đối chiếu giữa thực tiễn kiểm soát ở đơn vị với lý luận kiểm soát trong các đơn vị BHXH. Từ đó, phân tích những hạn chế trong công tác chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum và đề xuất giải pháp có tính khả thi nhất theo mục tiêu đã đề ra của đề tài. 5. Bố cục đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành ba chương, bao gồm: Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về công tác kiểm soát chi BHXH tại cơ quan BHXH. Chương 2: Thực trạng công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum. Chương 3: Những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum. 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
4 CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI BHXH TẠI CƠ QUAN BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1. KHÁI QUÁT VỀ KIỂM SOÁT TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ 1.1.1. Kiểm soát và mục tiêu kiểm soát a. Kiểm soát b. Mục tiêu của kiểm soát 1.1.2. Các yếu tố cấu thành hệ thống kiểm soát a) Môi trường kiểm soát: Phản ánh “sắc thái” chung của một tổ chức tác động đến ý thức của mọi người trong đơn vị, là nền tảng cho các bộ phận khác trong hệ thống kiểm soát nội bộ. b) Đánh giá rủi ro: là quá trình nhận dạng và phân tích những rủi ro ảnh hưởng đến việc đạt được các mục tiêu, từ đó có thể quản trị được rủi ro. c) Hoạt động kiểm soát: là tập hợp các chính sách và thủ tục đảm bảo cho các quyết định của nhà quản lý được thực hiện, là các hành động cần thiết thực hiện để đối phó với các rủi ro đe dọa đến việc đạt hoàn thành mục tiêu của tổ chức, đơn vị. d) Thông tin và truyền thông: là những thông tin cung cấp cho nhà quản lý để phục vụ chức năng kiểm soát nội bộ và đáp ứng các mục tiêu của đơn vị. e) Hoạt động giám sát các kiểm soát: là quá trình đánh giá chất lượng của hệ thống kiểm soát nội bộ theo thời gian. Giám sát bao gồm: giám sát thường xuyên và giám sát định kỳ.
5 1.2. KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG CHI BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.2.1. Khái niệm Bảo hiểm xã hội và chi Bảo hiểm xã hội a. Bảo hiểm xã hội. - Các loại hình Bảo hiểm xã hội: + BHXH bắt buộc. + BHXH tự. + BH thất. b. Chi Bảo hiểm xã hội là việc cơ quan Nhà nước sử dụng số tiền từ nguồn NSNN và nguồn quỹ BHXH để chi trả các chế độ BHXH cho các đối tượng thụ hưởng theo quy định nhằm ổn định cuộc sống của người tham gia BHXH và đảm bảo các hoạt động của hệ thống BHXH. 1.2.2. Đặc điểm chi Bảo hiểm xã hội Để thực hiện hiệu quả mục tiêu chi trả đầy đủ và kịp thời cho các đối tượng hưởng chế độ BHXH, yêu cầu đầu tiên cần phải đặt ra trước là phải đảm bảo nguồn kinh phí và được phân bổ điều hành một cách khoa học. Các tổ chức và cá nhân sử dụng tiền chi BHXH phải thực hiện đầy đủ việc hạch toán, thanh toán và quyết toán đầy đủ kịp thời theo đúng quy định của pháp luật. 1.2.3. Nội dung chi Bảo hiểm xã hội Theo quy định tại Điều 15 Quyết định số 828/QĐ-BHXH ngày 27/5/2016 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, việc chi trả BHXH có hai phương thức: - Chi trả trực tiếp. - Chi trả gián tiếp. Hiện nay, các chế độ BHXH chủ yếu bao gồm: - Chi trả các chế độ BHXH từ nguồn NSNN gồm: + Chế độ BHXH hàng tháng.
6 + Các chế độ BHXH một lần. + Trợ cấp khu vực một lần. - Chi trả các chế độ BHXH từ nguồn quỹ BHXH gồm: - Các chế độ BHXH hàng tháng. - Các chế độ BHXH một lần. - Chi ốm đau, thai sản và NDS-PHSK. 1.3. NỘI DUNG KIỂM SOÁT CHI BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.3.1. Yêu cầu của kiểm soát chi Bảo hiểm xã hội - Kiểm soát chi đúng đối tượng được hưởng. - Đảm bảo chi đúng chế độ, chính sách hiện hành, chi trả kịp thời và đầy đủ. - Chi trả các chế độ BHXH, BHTN được quản lý thống nhất, công khai, minh bạch, thủ tục chi trả đơn giản, thuận tiện. - Đảm bảo an toàn tiền mặt trong chi trả. 1.3.2. Mục tiêu của kiểm soát chi Bảo hiểm xã hội Với mục tiêu ngày càng hoàn thiện hệ thống pháp luật về BHXH, đảm bảo bao quát hết nguồn chi, chi đúng, đủ, chính xác và kịp thời, kiểm soát chi BHXH là việc cần làm thường xuyên, liên tục của BHXH các cấp. Kiểm soát chi BHXH đóng một vai trò quan trọng trong quá trình quản lý chi và trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước, cụ thể: - Mục tiêu về sự hữu hiệu, hiệu quả: Kiểm soát chi BHXH giúp chi đúng chế độ, chính sách hiện hành, chi kịp thời và đầy đủ chế độ cho người hưởng và gia đình họ. Ngoài ra, kiểm soát chi BHXH nhằm cải cách quy trình thủ tục chi trả BHXH một cách đơn giản, thuận tiện, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy quản lý BHXH, chất lượng công việc của đội ngũ CCVC tại BHXH.
7 - Đảm bảo tính công bằng trong xã hội: Kiểm soát chi BHXH nhằm ngăn ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi gian lận về việc hưởng các chế độ BHXH, đảm bảo sự lành mạnh việc thực hiện chi trả các chế độ cho người hưởng. 1.3.3. Kiểm soát các khoản chi Bảo hiểm xã hội Hoạt động kiểm soát bao gồm các chính sách, thủ tục và cơ chế nhằm thực hiện các chỉ đạo về KSNB của người lãnh đạo. Các hoạt động kiểm soát nhằm ngăn ngừa và đối phó với các rủi ro trong hoạt động kiểm soát chi BHXH. Cơ quan BHXH là đơn vị sự nghiệp nên các hoạt động kiểm soát sẽ được quy định chặt chẽ thông qua các văn bản của Nhà nước và của Ngành BHXH. Trình tự kiểm soát các khoản chi từ nguồn NSNN và từ nguồn quỹ BHXH phải kết hợp kiểm soát giữa những quy định chính sách về BHXH, định mức chi với các thủ tục kiểm soát kế toán kèm theo trong quá trình thực hiện nghiệp vụ chi trả. a) Chi trả trợ cấp BHXH hàng tháng b) Chi trả chế độ trợ cấp một lần: c) Chi trả chế độ ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe: d) Chi trợ cấp Bảo hiểm thất nghiệp: KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
8 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHI BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI TỈNH KON TUM 2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỈNH KON TUM 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của BHXH tỉnh Kon Tum 2.1.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của BHXH tỉnh Kon Tum 2.1.3. Đặc điểm tổ chức quản lý của BHXH tỉnh Kon Tum 2.2. HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI BHXH TỈNH KON TUM 2.2.1. Môi trƣờng kiểm soát của BHXH tỉnh Kon Tum a. Quan điểm điều hành quản lý của lãnh đạo đơn vị Mục tiêu phát triển chung của ngành là hoạt động đặt mục tiêu an sinh xã hội, đem lại lợi ích cho NLĐ lên trên hết khi họ tham gia BHXH và mong muốn đem lại lợi ích cho NLĐ các chế độ khi gặp phải rủi ro không thể tạo ra nguồn thu nhập cho bản thân. Hoạt động của ngành BHXH không vì mục tiêu lợi nhuận giống như các loại hình bảo hiểm thương mại khác. Cho nên toàn bộ cán bộ, viên chức phải xác định rõ mục tiêu của mình là phục vụ các đối tượng tham gia BHXH và đang hưởng trợ cấp chế độ BHXH làm nền tảng cho chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp trong giải quyết công việc. b. Đặc điểm cơ cấu tổ chức BHXH tỉnh đang từng bước hoàn thiện bộ máy tổ chức theo quy định của Luật BHXH thông qua việc cải cách thủ tục hành chính của ngành. c. Phân công, phân nhiệm
9 Sự phân công phân nhiệm giữa các phòng nghiệp vụ được quy định rõ ràng, đảm bảo tính độc lập giữa các bộ phận thực hiện nghiệp vụ chuyên môn. 2.2.2. Đánh giá rủi ro Cơ quan BHXH là đơn vị hành chính sự nghiệp thực hiện chức năng giải quyết chế độ BHXH. Việc đánh giá rủi ro mang tính chủ quan, cảm tính chủ yếu dựa trên sự đánh giá chủ quan của nhân viên, thiếu sự kiểm tra lại thông tin. Chưa phân tích và đánh giá một cách đầy đủ các rủi ro liên quan đến hoạt động thu và chi BHXH; chưa xây dựng một quy trình giám sát chặt chẽ các rủi ro và có kế hoạch ứng phó với những rủi ro có thể xảy ra, chỉ khi nào xảy ra hậu quả mới khắc phục. 2.2.3. Các hoạt động kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum a. Nguyên tắc bất kiêm nhiệm b. Nguyên tắc ủy quyền phê chuẩn 2.2.4. Thông tin và truyền thông Theo lộ trình phát triển của ngành, để mở rộng hoạt động BHXH đến toàn thể đối tượng thì việc quản lý là việc cần thiết và mang tính lâu dài. Từ đó, cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum đã chú trọng đến việc ứng dụng công nghệ thông tin vào việc lưu trữ, giải quyết hồ sơ công việc hàng ngày. 2.2.5. Hoạt động giám sát Hoạt động giám sát của BHXH tỉnh Kon Tum được thực hiện từ hoạt động quản lý của từng phòng nghiệp vụ, BHXH tỉnh sẽ kiểm tra theo định kỳ hoặc kiểm tra đột xuất khi thấy dấu hiệu lạm dụng: số chi cao, tham gia đóng BHXH thời gian ngắn với mức lương cao, tăng mức lương tham gia BHXH cao bất thường ...
10 2.3. THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHI BHXH TẠI BHXH TỈNH KON TUM 2.3.1. Phân cấp kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum Phân cấp chi trả được BHXH Việt Nam đã quy định cụ thể trong việc phân cấp chi trả BHXH từ việc quản lý nguồn kinh phí, phân cấp rõ trách nhiệm giữa cơ quan BHXH các cấp trong công tác quản lý chi, cấp phát kịp thời nguồn kinh phí, quy định rõ trách nhiệm trong hợp đồng dịch vụ quản lý người hưởng và chi trả các chế độ BHXH qua hệ thống bưu điện giữa cơ quan BHXH với Bưu điện. Trên cơ sở phân cấp chi trả của BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh Kon Tum tổ chức công tác quản lý chi BHXH theo đúng thẩm quyền được phân cấp. Cụ thể, Quyết định 828/QĐ-BHXH ngày 27/5/2016 quy định:  BHXH tỉnh chi trả và quyết toán các chế độ: + Ốm đau, thai sản, DSPHSK cho NLĐ thuộc các đơn vị sử dụng lao động do BHXH tỉnh quản lý thu theo phân cấp; + Trợ cấp một lần khi bị TNLĐ-BNN; trợ cấp một lần khi chết do TNLĐ-BNN; chi hỗ trợ phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình; chi hỗ trợ phòng ngừa, chia sẻ rủi ro về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp khi trở lại làm việc thuộc đơn vị sử dụng lao động do BHXH tỉnh quản lý thu theo phân cấp; + Chi phí giám định thương tật, bệnh tật, chi phí khám giám định y khoa đối với trường hợp người lao động chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động và kết quả khám giám định đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm xã hội;
11 + Chi một lần khi nghỉ hưu và truy lĩnh những tháng chưa lĩnh cho người hưởng có nhu cầu nhận tại BHXH tỉnh; BHXH một lần đối với người đang hưởng chế độ BHXH hàng tháng ra nước ngoài định cư; + Chi trả các chế độ BHXH cho người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH, tự đóng tiếp BHXH, nghỉ việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi trong trường hợp người hưởng có nhu cầu nhận chế độ tại BHXH tỉnh; + Chi trả chế độ hỗ trợ học nghề cho các cơ sở đào tạo nghề; chi hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho đơn vị sử dụng lao động do BHXH tỉnh quản lý thu theo phân cấp.  BHXH huyện chi trả và quyết toán các chế độ: + Ốm đau, thai sản, DSPHSK cho NLĐ thuộc các đơn vị sử dụng lao động do BHXH huyện quản lý thu theo phân cấp; + Chi trả các chế độ BHXH cho người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH, tự đóng tiếp BHXH, nghỉ việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi; + Chi hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho đơn vị sử dụng lao động do BHXH huyện quản lý thu theo phân cấp; + Chi chế độ BHXH một lần đối với người đang hưởng chế độ BHXH hàng tháng ra nước ngoài định cư; chi truy lĩnh chế độ BHXH một lần khi người hưởng nộp Giấy đề nghị tại BHXH huyện. Ngoài ra, BHXH tỉnh ký Hợp đồng dịch vụ quản lý người hưởng và chi trả các chế độ BHXH qua hệ thống bưu điện với Bưu điện tỉnh để tổ chức chi trả các chế độ: + Lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng;
12 + Các chế độ BHXH một lần cho người hưởng do BHXH tỉnh, BHXH huyện giải quyết hưởng theo phân cấp (trừ những nội dung BHXH tỉnh, BHXH huyện chi trả trên) gồm: Trợ cấp mai táng; trợ cấp tuất; trợ cấp khu vực; BHXH một lần; một lần khi nghỉ hưu. Việc phân cấp rõ ràng trách nhiệm giữa BHXH tỉnh, huyện trong công tác quản lý chi, quy định trách nhiệm rõ ràng trong hợp đồng quản lý đối tượng hưởng và chi trả giữa BHXH tỉnh với Bưu điện tỉnh, về cơ bản đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc chủ động nguồn kinh phí chi trả do cơ quan BHXH cấp trên chuyển xuống để chi kịp thời cho các đối tượng hưởng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ trong việc hưởng các chế độ BHXH. 2.3.2. Thực trạng công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum 2.3.2.1 Lập dự toán chi BHXH Xác định đối tượng chi (đối tượng thụ hưởng) Đối tượng thu hưởng gồm các đối tượng hưởng chế độ hàng tháng và một lần, gồm: - Đối tượng hưởng chế độ hàng tháng: + Lương hưu hàng tháng, bao gồm hai loại: Những người về hưu trước 1/1/1995 do NSNN đảm bảo và đối tượng hưởng lương hưu từ ngày 1/1/1995 trở đi do quỹ BHXH đảm bảo. + Trợ cấp hàng tháng. - Đối tượng hưởng chế độ một lần gồm: + Chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe. + Trợ cấp một lần. Bảng 2.1. Số người hưởng bảo hiểm xã hội hàng tháng tại Kon Tum qua các năm 2014-2017
13 Dự toán Thực hiện STT Năm Đạt (%) (người) (người) 1 2014 6.970 6.894 99 2 2015 7.250 7.303 101 3 2016 7.952 7.782 98 4 2017 8.154 8.138 99 (Nguồn: BHXH tỉnh Kon Tum) Qua Bảng 2.1 ta thấy số đối tượng thụ hưởng hàng tháng có xu hướng tăng dần là vì hàng năm đều phát triển thêm mới đối tượng tham gia nên số đối tượng hưởng trợ cấp sẽ tăng theo. Việc xác định đối tượng chi hàng năm của BHXH tỉnh Kon Tum tương đối sát với tình hình thực tế, năm 2014, 2017 đạt 99% dự toán, năm 2015 vượt 1% dự toán là do năm 2014 Luật BHXH sửa đổi được thông qua và có hiệu lực thi hành từ 01/01/2016 nên một số đối tượng là công chức viên chức có xu hướng xin nghỉ hưu sớm trước khi Luật có hiệu lực để hưởng các chế độ có lợi hơn, dẫn đến việc số đối tượng thụ hưởng tăng hơn so với dự toán lập. Xác định mức chi Việc xác định mức chi bình quân là căn cứ để lập dự toán chi sát với thực tế, mức chi bình quân qua các năm tại BHXH tỉnh Kon Tum được thể hiện ở bảng sau: Bảng 2.2. Mức chi bình quân các chế độ bảo hiểm xã hội hàng tháng tại Kon Tum qua các năm 2014-2017 Qua Bảng 2.2 ta nhận thấy rằng, mức chi bình quân đều có xu hướng tăng lên theo từng năm, điều này là do hàng năm BHXH tỉnh Kon Tum thực hiện điều chỉnh lương hưu và trợ cấp các đợt theo văn bản của Nhà nước, và các đợt điều chỉnh tăng mức lương cơ sở hàng
14 năm, việc xác định mức chi không sát với thực tế thực hiện đã ảnh hưởng đến việc tổng hợp dự toán chi hàng năm cho đơn vị không đảm bảo đủ nguồn kinh phí để chi các chế độ cho đối tượng thụ hưởng, năm 2014 dự toán mức chi lương hưu hàng tháng được xác định là 3,45 triệu đồng/người/tháng, tuy nhiên thực tế thực hiện là 3,52 triệu đồng/người/tháng, vượt 2% dự toán lập. Đến năm 2017 dự toán mức chi lương hương hàng tháng là 3,85 triệu đồng/người/tháng, thực hiện 4,01 triệu đồng/người/tháng, vượt 4% dự toán lập. Việc này đã dẫn đến không bảo đảm được nguồn kinh phí kịp thời để thực hiện chi trả cho đối tượng hưởng hàng tháng. Lập dự toán chi BHXH tỉnh Kon Tum đã thực hiện lập dự toán chi đúng các nội dung chi theo quy định của Luật sửa đổi và các văn bản hướng dẫn của Ngành. Dự toán chi kèm theo thuyết minh về số lượng đối tượng đang hưởng, dự kiến đối tượng tăng, giảm và nhu cầu chi khác trong năm. Bảng 2.3. Tình hình lập và thực hiện dự toán chi bảo hiểm xã hội tại BHXH tỉnh Kon Tum qua các năm 2014-2017 Qua Bảng ta thấy: Năm 2014 lập dự toán chi là 310.160 triệu đồng, thực hiện cả năm là 368.810 triệu đồng, vượt 19% dự toán lập; Năm 2015 lập dự toán chi là 374.490 triệu đồng, thực hiện cả năm là 375.030 triệu đồng, vượt 1% dự toán lập; Năm 2016 lập dự toán chi là 447.170 triệu đồng, thực hiện cả năm là 418.080 triệu đồng, chỉ đạt 94% dự toán; Năm 2017 lập dự toán chi là 462.890 triệu đồng, thực hiện cả năm là 484.711 triệu đồng, vượt 4% dự toán lập. . Tổ chức kiểm soát chi BHXH  Quản lý đối tượng hưởng các chế độ BHXH
15 Quản lý đối tượng hưởng là công tác thường xuyên, liên tục của BHXH tỉnh Kon Tum, nhằm tránh tình trạng báo giảm đối tượng hưởng đã chết không kịp thời mà nguồn kinh phí chi vẫn được cấp gây sự tổn thất cho quỹ BHXH, dẫn đến tình trạng trục lợi BHXH của các đơn vị và cá nhân. Đối tượng được trợ cấp BHXH bao gồm đối tượng hưởng chế độ BHXH dài hạn và đối tượng hưởng chế độ BHXH ngắn hạn. - Đối tượng hưởng chế độ BHXH dài hạn gồm những người hưởng chế độ hưu trí, MSLĐ, tuất hàng tháng, TNLĐ-BNN hàng tháng. Bảng 2.4. Số người hưởng bảo hiểm xã hội hàng tháng tại BHXH tỉnh Kon Tum qua các năm 2014 - 2017 Dự toán STT Năm Thực hiện (người) Đạt (%) (người) 1 2014 6.970 6.894 99 2 2015 7.250 7.303 101 3 2016 7.952 7.782 98 4 2017 8.154 7.988 98 (Nguồn: BHXH tỉnh Kon Tum) Các đối tượng được hưởng chế độ BHXH dài hạn ở tỉnh Kon Tum khá đông, thường xuyên có biến động về số lượng do tăng mới bổ sung, chết hoặc hết thời hạn được hưởng chế độ BHXH, đối tượng được hưởng có thể là chính bản thân NLĐ hoặc là người thân của họ. Do đó, quản lý đối tượng được chi trả BHXH dài hạn khá phức tạp. Hiện nay, việc quản lý đối tượng các chế độ BHXH hàng tháng được cơ quan BHXH tỉnh Kon Tum ký hợp đồng với Bưu điện
16 tỉnh. Bưu điện tỉnh có trách nhiệm quản lý người hưởng nhận các chế độ BHXH hàng tháng (bằng tiền mặt và qua tài khoản), báo giảm người hưởng do: chết, xuất cảnh trái phép, tòa án tuyên bố mất tích.  Kiểm soát chi trả các chế độ BHXH cho người được thụ hưởng a) Chi lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng Chi trả lương hưu và trợ cấp bao gồm: hưu viên chức, hưu quân đội, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp theo Quyết định 91, trợ cấp theo Quyết định 613, trợ cấp TNLĐ-BNN, trợ cấp tuất hàng tháng, chi trợ cấp khu vực hàng tháng. Quy trình được thực hiện như sau: (1) Phòng KHTC căn cứ vào các biểu mẫu từ phòng Chế độ BHXH chuyển qua, kiểm tra và lập bảng tổng hợp cấp kinh phí cho BHXH các huyện, thành phố thực hiện chi trả. (2) Bộ phận kế toán ở BHXH các huyện, thành phố thực hiện chi trả trực tiếp hoặc chuyển khoản (nếu đối tượng có đề nghị). (3) Cuối tháng, cuối quý bộ phận kế toán ở BHXH các huyện, thành phố kiểm soát, đối chiếu số liệu và lập báo cáo gửi về BHXH tỉnh. (4) Phòng TN&TKQTTHC hoàn trả chứng từ đã được xử lý cho NLĐ và NSDLĐ. (5) Phòng Chế độ BHXH chuyển danh sách cho BHXH các huyện, thành phố (Mẫu số 21B-HSB) (6) Phòng KHTC căn cứ vào các biểu mẫu từ phòng Chế độ BHXH chuyển qua, kiểm tra và lập bảng tổng hợp cấp kinh phí cho BHXH các huyện, thành phố thực hiện chi trả. (7) Bộ phận kế toán ở BHXH các huyện, thành phố thực hiện chi trả trực tiếp hoặc chuyển khoản (nếu đối tượng có đề nghị).
17 (8) Cuối tháng, cuối quý bộ phận kế toán ở BHXH các huyện, thành phố kiểm soát, đối chiếu số liệu và lập báo cáo gửi về BHXH tỉnh. b. Chi trợ cấp BHXH một lần (do quỹ BHXH, NSNN đảm bảo) Quy trình chi trợ cấp BHXH một lần được thực hiện như sau: (1) Chứng từ ban đầu từ NLĐ và ĐVSDLĐ nộp vào phòng TN&TKQTTHC. (2) Theo quy trình bàn giao chứng từ định kỳ giữa phòng TN&TKQTTHC và phòng Chế độ BHXH, phòng Chế độ BHXH nhận hồ sơ phân công cho từng cán bộ công chức viên chức xử lý xét duyệt các chế độ BHXH một lần theo theo từng loại đối tượng với từng nội dung chi BHXH. (3) Phòng chế độ BHXH chuyển cho: (4) Phòng TN&TKQTTHC hoàn trả hồ sơ cho NLĐ, NSDLĐ theo giấy hẹn. (5) Phòng KHTC tiến hành chi trả trực tiếp cho đối tượng hưởng trực tiếp. Thu hồi số tiền đã chi sai cho người hưởng theo C75-HD. (6) Phòng KHTC căn cứ danh sách 21A-HSB; 21B-HSB và danh sách giải quyết hưởng các chế độ BHXH một lần để chuyển kinh phí cho đại lý Bưu điện. (7) Căn cứ vào mẫu 22-CBH; C67-HD của đại lý Bưu điện để quyết toán và thanh toán chi phí chi trả các chế độ BHXH một lần cho đại lý Bưu điện. (8) Phòng KHTC và phòng Chế độ BHXH đối chiếu số liệu về chi BHXH tại Văn phòng BHXH tỉnh Kon Tum. c. Chi chế độ ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức phục hồi sức
18 khỏe Quy trình thực hiện: (1) Phòng TN&TKQTTHC tiếp nhận hồ sơ hưởng chế độ ốm đau, thai sản, NDSPHSK và file dữ liệu của NSDLĐ (đơn vị hỗ trợ file dữ liệu để quá trình xét duyệt được thuận tiện và nhanh chóng khi số lượt người hưởng chế độ quá nhiều). (2) Theo quy trình bàn giao chứng từ định kỳ giữa phòng TN&TKQTTHC và phòng Chế độ BHXH, phòng Chế độ BHXH nhận hồ sơ hưởng chế độ ốm đau, thai sản, DS-PHSK và file dữ liệu của NSDLĐ. (3) Phòng Chế độ kiểm tra quá trình đóng BHXH của ĐVSDLĐ đến thời điểm đủ điều kiện để hưởng chế độ (đóng đến thời điểm nào thì hưởng chế độ tại thời điểm đó). (4) Phòng Chế độ BHXH tổ chức xét duyệt và lập các danh sách được duyệt theo quy định. Sau khi xét duyệt, đóng dấu “Đã duyệt chi” vào chứng từ gốc, chuyển cho phòng TN&TKQTTHC kèm theo danh sách được duyệt. (5) Phòng TN&TKQTTHC trả cho NLĐ, NSDLĐ trả lại Danh sách đã được duyệt và trả lại những chứng từ chưa được duyệt lại cho ĐVSDLĐ theo giấy. (6) Phòng Chế độ BHXH chuyển cho phòng KHTC chứng từ đã được duyệt. Cuối tháng, cuối quý phòng Chế độ BHXH và phòng KHTC đối chiếu số kinh phí quyết toán. (7) Phòng KHTC căn cứ vào chứng từ đã duyệt của phòng Chế độ. Phòng KHTC lập UNC chuyển tiền về cho ĐVSDLĐ theo số TK đã đề nghị. d. Chi trợ cấp Bảo hiểm thất nghiệp Quy trình thực hiện: