Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hoàn thiện công tác lập dự toán chi Ngân sách huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Elysatran Elysatran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nước huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tư Nghĩa để đánh giá kết quả đạt được và tìm ra nguyên nhân của những hạn chế; Qua nghiên cứu thực tiễn, đề xuất một số giải pháp khoa học, hợp lý nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nước huyện Tư Nghĩa trong thời gian đến.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hoàn thiện công tác lập dự toán chi Ngân sách huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LÊ ĐẠI THẮNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI NGÂN SÁCH HUYỆN TƢ NGHĨA, TỈNH QUẢNG NGÃI TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN Mã số: 8.34.03.01 Đà Nẵng - 2019
Công trình đƣợc hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn KH: PGS.TS. Đoàn Ngọc Phi Anh Phản biện 1: PGS.TS. TRẦN ĐÌNH KHÔI NGUYÊN Phản biện 2: PGS.TS. NGUYỄN PHÚ GIANG Luận văn đƣợc bảo vệ trƣớc Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Kế toán họp tại Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 24 tháng 8 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thƣ viện trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Tƣ Nghĩa là một huyện đồng bằng của tỉnh Quảng Ngãi, cửa ngõ phía Nam của thành phố Quảng Ngãi - Trung tâm kinh tế, chính trị của tỉnh. Cùng với nhiều chƣơng trình, dự án đầu tƣ về công nghiệp, dịch vụ, giao thông và phát triển nông nghiệp, nông thôn đang thực hiện đầu tƣ, là tiền đề rất quan trọng để phát triển KT-XH của huyện. Điều đó đòi hỏi huyện phải có những giải pháp mạnh mẽ, tích cực hơn nhằm tăng cƣờng công tác quản lý ngân sách nhà nƣớc huyện theo hƣớng đổi mới, tiết kiệm và hiệu quả. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu, tôi nhận thấy công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa vẫn còn nhiều tồn tại bất cập, gây thất thoát và lãng phí. Công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện còn nhiều yếu kém, chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu quản lý theo dự toán đƣợc duyệt, trong năm còn bổ sung, điều chỉnh dự toán nhiều lần, gây khó khăn cho công tác quản lý dự toán đƣợc duyệt từ đầu năm. Mặt khác, trƣớc yêu cầu và xu thế về đổi mới phƣơng thức quản lý, trong đó lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc phải sát với thực tế, mang tính khả thi cao và phát huy hiệu quả. Vì vậy, tăng cƣờng chất lƣợng của công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc là một nhiệm vụ bức thiết nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, tiền, tài sản của Nhà nƣớc và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phƣơng. Xuất phát từ ý nghĩa, vai trò và thực tế nêu trên, tôi chọn đề tài “Hoàn thiện công tác lập dự toán chi Ngân sách huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi” để làm Luận văn tốt nghiệp.
2 2. Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện; - Phân tích thực trạng công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa để đánh giá kết quả đạt đƣợc và tìm ra nguyên nhân của những hạn chế; - Qua nghiên cứu thực tiễn, đề xuất một số giải pháp khoa học, hợp lý nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện Tƣ Nghĩa trong thời gian đến. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu công tác lập dự toán chi NSNN huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa. - Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: Luận văn tập trung nghiên cứu công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa. + Về thời gian: Luận văn sử dụng số liệu dự toán chi ngân sách nhà nƣớc tại Phòng Tài chính - Kế hoạch từ năm 2017 đến năm 2019. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu Luận văn sử dụng phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp từ: + Phòng Tài chính-Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa + Niên giám thống kê huyện Tƣ Nghĩa + Báo cáo tình hình kinh tế xã hội huyện Tƣ Nghĩa qua các năm. + Các số liệu khác đƣợc thu thập từ các văn bản quy phạm pháp
3 luật, các báo cáo có liên quan. 4.2. Phương pháp phân tích + Phƣơng pháp thống kê mô tả: Thu thập tài liệu, tổng hợp các chỉ tiêu, dữ liệu ở các thời điểm khác nhau. Từ đó thấy đƣợc sự thay đổi và mức độ đạt đƣợc của các hiện tƣợng, chỉ tiêu cần phân tích trong công tác lập dự toán chi NSNN huyện Tƣ Nghĩa. + Phƣơng pháp nghiên cứu tình huống: Kế thừa có chọn lọc những kết quả nghiên cứu của một số tác giả có công trình nghiên cứu liên quan để ứng dụng trong công tác lập dự toán chi NSNN huyện Tƣ Nghĩa. + Phƣơng pháp phân tích tổng hợp: Để cho ra những đánh giá và kết luận chính xác làm cơ sở đề ra giải pháp hoàn thiện công tác công tác lập dự toán chi NSNN huyện Tƣ Nghĩa trong thời gian tới. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn - Ý nghĩa khoa học: Tài liệu dùng tham khảo cho công việc nghiên cứu, hoạch định các chính sách quản lý ngân sách nhà nƣớc. - Ý nghĩa thực tiễn: Tài liệu giúp cho các nhà quản lý ở địa phƣơng tham khảo để vận dụng vào công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn đƣợc chia thành 3 chƣơng với các nội dung cụ thể nhƣ sau: Chƣơng 1: Lý luận cơ bản về công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc. Chƣơng 2: Thực trạng công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa. Chƣơng 3: Giải pháp hoàn thiện công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện Tƣ Nghĩa.
4 7. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Nghiên cứu của Huỳnh Thị Cẩm Liên (năm 2011) với đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nƣớc huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi”. Từ thực trạng quản lý thu, chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại huyện Đức Phổ, tác giả đã đƣa ra giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý nhà nƣớc về thu, chi ngân sách nhà nƣớc tại huyện Đức Phổ. Tuy nhiên, trong đề tài này tác giả chủ yếu đi sâu vào đánh giá thực trạng thu, chi ngân sách cấp huyện tại huyện Đức Phổ mà chƣa đƣa ra đƣợc giải pháp tối ƣu về hoàn thiện công tác quản lý thu, chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại huyện Đức Phổ, giải pháp hoàn thiện quản lý thu, chi ngân sách còn mang tính chất chung chung. Nghiên cứu của Lê Thị Hồng Bốn (2010) với đề tài “Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý ngân sách ở Triệu Phong, Quảng Trị”. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng quản lý ngân sách nhà nƣớc ở huyện Triệu Phong, tác giả đã đề xuất hai nhóm giải pháp cụ thể gồm quản lý thu ngân sách và quản lý chi ngân sách. Bên cạnh đó, tác giả còn đƣa ra một số giải pháp bổ sung để công tác quản lý ngân sách ở huyện Triệu Phong có hiệu quả hơn. Nghiên cứu của Nguyễn Đức Thanh (2014) với đề tài “Nghiên cứu hoàn thiện phƣơng thức lập dự toán ngân sách nhà nƣớc Việt Nam” đã phân tích, đánh giá những phƣơng thức lập dự toán ngân sách nhà nƣớc và đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách nhà nƣớc. Tuy nhiên, phạm vi nghiên cứu của luận văn là từ năm 1990 đến năm 2004 nên những phân tích, đánh giá phƣơng thức lập dự toán ngân sách nhà nƣớc từ khi đất nƣớc chuyển từ nền kinh tế bao cấp sang nền kinh tế thị trƣờng có sự quản lý của nhà nƣớc, hệ thống pháp luật về ngân sách nhà nƣớc chƣa hoàn thiện và đến nay không còn phù hợp với điều kiện hiện tại khi
5 Luật ngân sách nhà nƣớc năm 2015 đƣợc ban hành. Nghiên cứu của Nguyễn Thị Hồng Phúc (2013) với đề tài “Hoàn thiện công tác lập, phân bổ và giao dự toán ngân sách địa phƣơng trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi” đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về ngân sách nhà nƣớc; về công tác lập, phân bổ và giao dự toán ngân sách để làm cơ sở nghiên cứu đề tài. Tác giả đã đề xuất các giải pháp cụ thể, giải pháp có tính định hƣớng nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác lập, phân bổ và giao dự toán ngân sách nhà nƣớc nói chung, đối với tỉnh Quảng Ngãi nói riêng trong thời gian đến Nghiên cứu của Lê Toàn Thắng (2013) với đề tài “Phân cấp quản lý ngân sách nhà nƣớc ở Việt Nam hiện nay”, nghiên cứu cũng đã hệ thống hóa lý luận về phân cấp quản lý ngân sách nhà nƣớc thông qua nghiên cứu thực trạng về quản lý ngân sách nhà nƣớc trƣớc và sau khi ban hành Luật ngân sách nhà nƣớc năm 2002, tác giả đã đánh giá những ƣu điểm và chỉ ra những tồn tại. Một trong những tồn tại đƣợc tác giả rất chú trọng là công tác phân cấp quản lý ngân sách nhà nƣớc ở Việt Nam vẫn thực hiện quản lý theo yếu tố đầu vào, tồn tị này làm cho hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nƣớc chƣa cao. Nghiên cứu của Bùi Thị Quỳnh Thơ (2013) với đề tài “ Hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nƣớc tỉnh Hà Tĩnh”. Trên cơ sở các nghiên cứu lý luận về quản lý chi ngân sách nhà nƣớc, kinh nghiệm của một số địa phƣơng của Việt Nam về quản lý chi ngân sách nhà nƣớc, tác giả đã rút ra một số kinh nghiệm có giá trị nhƣ: Công tác quy hoạch và quản lý theo quy hoạch, chú trọng về hạ tầng cơ sở, đổi hạ tầng cơ sở bằng quỹ đất, quy định ngƣời có đất ra mặt đƣờng phải đóng tiền, … Tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm đổi mới quản
6 lý chi ngân sách nhà nƣớc trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, trong đó bao gồm một số giải pháp có ý nghĩa tham khảo cho các huyện khác nhƣ: lựa chọn, quyết định danh mục và thứ tự ƣu tiên các công trình, dự án; các giải pháp nâng cao hiệu quả chi thƣờng xuyên, chi đầu tƣ phát triển; hoàn thiện danh mục các định mức chi ngân sách nhà nƣớc… Nghiên cứu của Phan Văn Côi (2018) với đề tài “Pháp luật về chi ngân sách Nhà nƣớc, qua thực tiễn áp dụng tại huyện Hòa Vang, Thành phố Đà Nẵng” đã thể hiện các nội dung về ngân sách nhà nƣớc, nêu ra đƣợc những mặt còn hạn chế trong công tác lập, giao dự toán chi ngân sách nhà nƣớc. Tuy nhiên, nghiên cứu trên cũng chỉ đƣa ra những giải pháp mang tính lý luận, định hƣớng; chƣa đề xuất đƣợc những giải pháp cụ thể để hoàn thiện vấn đề lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc cũng nhƣ chi ngân sách nhà nƣớc theo Luật ngân sách nhà nƣớc 2015. Nhƣ vậy, có thể thấy việc lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc có đặc điểm khác nhau. Đối với công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa cho đến nay chƣa có nghiên cứu nào về vấn đề này nên trong thực tế còn nhiều bất cập. Trong khuôn khổ luận văn này, tác giả muốn nêu lên một số vấn đề đã có, những thành quả, kế thừa có chọn lọc các công trình nghiên cứu khoa học có nội dung gần với đề tài; đồng thời, sử dụng các công cụ để phân tích và đề xuất các giải pháp để công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện có hiệu quả hơn trong thời gian đến.
7 CHƢƠNG 1 LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1.1. Khái niệm, bản chất của ngân sách nhà nƣớc a. Khái niệm ngân sách nhà nước b. Bản chất của ngân sách nhà nước 1.1.2. Đặc điểm của Ngân sách nhà nƣớc 1.1.3. Chức năng của ngân sách nhà nƣớc Ngân sách nhà nƣớc là một bộ phận rất quan trọng đóng vai trò chủ đạo trong hệ thống tài chính quốc gia. Vì vậy, ngân sách nhà nƣớc cũng có hai chức năng là chức năng phân phối, chức năng giám đốc. - Chức năng phân phối - Chức năng giám đốc: 1.1.4. Cơ cấu của ngân sách nhà nƣớc a. Thu ngân sách nhà nước Thu ngân sách nhà nƣớc bao gồm có nhiều khoản thu; các khoản thu quan trọng là từ thuế, phí, lệ phí còn có các khoản đóng góp của các tổ chức và các cá nhân, các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nƣớc; các khoản viện trợ; các khoản thu khác theo quy định của pháp luật (Lê Văn Nghĩa, 2018). b. Chi ngân sách nhà nước - Chi ngân sách nhà nƣớc luôn phải đi đôi với nhiệm vụ phát triển KT-XH, đảm bảo chính trị mà Nhà nƣớc đảm nhận. Phạm vi và mức độ tiêu dùng ngân sách nhà nƣớc phụ thuộc vào nhiệm vụ của Nhà nƣớc trong từng thời kỳ nhất định.
8 - Trên phƣơng diện ở tầm vĩ mô thì tính hiệu quả của các khoản chi ngân sách nhà nƣớc phải mang tính toàn diện cả về kinh tế, xã hội, chính trị và ngoại giao. - Các khoản chi ngân sách nhà nƣớc đều là các khoản cấp phát mang tính không hoàn trả tực tiếp. - Chi ngân sách nhà nƣớc thƣờng liên quan đến việc phát triển kinh tế, xã hội, tạo việc làm mới, thu nhập, giá cả và lạm phát (Lê Văn Nghĩa, 2018). 1.1.5. Hệ thống ngân sách nhà nƣớc ở Việt Nam NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC NGÂN SÁCH TW NGÂN SÁCH ĐỊA PHƢƠNG Ngân sách Ngân sách Ngân sách tỉnh/thành phố Quận/huyện xã/phƣơng/ trực thuộc TW thị trấn Sơ đồ 1.1. Hệ thống NSNN Việt Nam (Nguồn: Luật NSNN số 83/2015/QH13 ngày 25/6/2015) 1.1.6. Ngân sách nhà nƣớc huyện trong hệ thống ngân sách nhà nƣớc a. Khái niệm ngân sách nhà nước huyện b. Đặc điểm của ngân sách nhà nước huyện c. Vai trò của ngân sách nhà nước huyện d. Nguồn thu và nhiệm vụ chi của ngân sách huyện
9 1.2. NỘI DUNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN 1.2.1. Cơ sở lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện Để dự toán chi ngân sách là công cụ quan trọng trong điều hành ngân sách, việc lập dự toán chi ngân sách phải căn cứ vào các nội dung sau: - Nhiệm vụ, mục tiêu phát triển KT-XH và đảm bảo quốc phòng, an ninh của huyện. - Chỉ thị của Thủ tƣớng Chính phủ về xây dựng kế hoạch phát triển KT-XH và dự toán ngân sách hằng năm; Thông tƣ hƣớng dẫn của Bộ Tài chính về lập dự toán ngân sách; Thông tƣ hƣớng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tƣ về xây dựng kế hoạch phát triển KT-XH, kế hoạch phát triển vốn đầu tƣ thuộc ngân sách nhà nƣớc và các văn bản hƣớng dẫn của UBND tỉnh, Sở Tài chính, UBND huyện. Trong đó lƣu ý: mức độ tăng trƣởng kinh tế, các chỉ tiêu phát triển KT-XH. - Việc phân cấp thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách nhà nƣớc. - Định mức, tiêu chí phân bổ ngân sách; các chế độ, tiêu chuẩn chi ngân sách nhà nƣớc. - Số kiểm tra về dự toán chi ngân sách nhà nƣớc. - Các kết quả phân tích, đánh giá tình hình thực hiện dự toán ngân sách các năm trƣớc đặc biệt là năm báo cáo. Lập dự toán ngân sách đƣợc đánh giá là tốt khi đáp ứng các yêu cầu sau: - Đảm bảo thể hiện đầy đủ và tuân thủ các quan điểm của chính sách tài chính ngân sách trong từng thời kỳ. - Dự toán chi ngân sách của các đơn vị dự toán phải đƣợc tổng hợp theo từng lĩnh vực chi và theo cơ cấu giữa chi thƣờng xuyên, chi đầu tƣ phát triển; đúng yêu cầu, nội dung, biểu mẫu, thời hạn theo
10 quy định và phải kèm theo báo cáo thuyết minh rõ ràng cơ sở, căn cứ tính toán. - Dự toán ngân sách huyện phải bảo đảm cân đối theo nguyên tắc: thu bằng chi, nếu thu thấp hơn chi thì ngân sách tỉnh sẽ bổ sung cân đối; tổng số thu thuế và phí, lệ phí phải lớn hơn chi thƣờng xuyên và các khoản chi trả nợ, bội chi phải nhỏ hơn chi đầu tƣ phát triển. 1.2.2. Phƣơng pháp lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện a. Cách tiếp cận từ trên xuống b. Cách tiếp cận từ dưới lên c. Trao đổi, đàm phán, thương lượng 1.2.3. Quy trình lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc Bước 1: Hƣớng dẫn lập dự toán ngân sách và thông báo số kiểm tra dự toán ngân sách hàng năm. Bước 2: Lập và xét duyệt, tổng hợp dự toán ngân sách nhà nƣớc: Bước 3: Thảo luận, quyết định dự toán thu, chi ngân sách nhà nƣớc, phƣơng án phân bổ ngân sách nhà nƣớc và giao dự toán thu, chi ngân sách nhà nƣớc. KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
11 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH HUYỆN TƢ NGHĨA 2.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ HUYỆN TƢ NGHĨA 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên 2.1.2. Một số chỉ tiêu kinh tế-xã hội Thu, chi ngân sách nhà nƣớc, đƣợc trình bày trong Bảng 2.1. Bảng 2.1. Số liệu dự toán thu, chi NSNN huyện Tư Nghĩa Đvt: ngàn đồng Dự toán Dự toán Dự toán TT Nội dung Năm Năm Năm 2017 2018 2019 A Tổng thu NSNN 244.516.000 294.516.000 248.760.000 Thu nội địa (không kể 1 thu từ dầu thô) 244.516.000 294.516.000 248.760.000 2 Thu từ xuất, nhập khẩu B Thu ngân sách huyện 567.681.990 579.102.240 554.529.600 Thu ngân sách huyện 1 hƣởng theo phân cấp 277.144.990 284.298.240 209.173.600 - NS huyện hưởng 100% 228.926.000 228.926.000 151.340.000 NSĐP hưởng theo tỷ lệ - % 48.218.990 55.372.240 57.833.600 Bổ sung từ ngân sách 2 cấp trên 290.537.000 294.804.000 345.356.000 - Bổ sung cân đối 284.957.000 284.957.000 315.053.000 - Bổ sung có mục tiêu 5.580.000 9.847.000 30.303.000
12 Dự toán Dự toán Dự toán TT Nội dung Năm Năm Năm 2017 2018 2019 A Tổng thu NSNN 244.516.000 294.516.000 248.760.000 3 Thu chuyển nguồn 4 Thu kết dƣ C Chi ngân sách huyện 567.681.990 579.102.240 554.529.600 1 Chi đầu tƣ phát triển 273.738.000 223.738.000 143.738.000 + Theo Quyết định 31 23.738.000 23.738.000 23.738.000 + Nguồn thu từ quỹ đất 250.000.000 200.000.000 120.000.000 + Từ nguồn kết dư 3 Chi thƣơng xuyên 288.053.990 347.891.240 401.211.566 4 Dự phòng 5.890.000 7.473.000 9.580.034 (Nguồn: Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tư Nghĩa) - Về tăng trƣởng và cơ cấu kinh tế: Trong những năm vừa qua kinh tế của huyện Tƣ Nghĩa tiếp tục tăng trƣởng với tốc độ cao. Giá trị sản xuất các ngành kinh tế tăng bình quân khoảng 17,1%/năm (theo giá so sánh năm 2010). Về quy mô, tổng giá trị sản xuất đã tăng từ 3,1 nghìn tỷ đồng năm 2010 lên 6,9 nghìn tỷ đồng năm 2019. Trong đó, ngành công nghiệp - xây dựng tăng với tốc độ cao nhất ở mức 22,6%, ngành dịch vụ tăng trƣởng với tốc độ thấp hơn ở mức 17,4%. Ngành nông, lâm, thủy sản tăng trƣởng thấp nhất với tốc độ bình quân 6,3% (theo giá so sánh năm 2010). Công nghiệp - xây dựng vẫn là ngành kinh tế chủ lực của huyện khi đóng góp trên 48% vào tăng trƣởng giá trị sản xuất. Đóng góp
13 của ngành dịch vụ vào tăng trƣởng giá trị sản xuất tăng nhanh trong năm 2018 đạt 42-43% so với mức gần 36-37% trong các năm trƣớc. Vị thế giảm dần của ngành nông, lâm, thủy sản trong tăng trƣởng, chỉ còn đóng góp 8,5% vào tăng trƣởng GTSX toàn huyện, giảm hơn một nửa so với mức 17,4% năm trƣớc. Số liệu đƣợc trình bày trong Bảng 2.2: Cơ cấu kinh tế của huyện Tƣ Nghĩa 2.1.3. Giới thiệu khái quát về Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Tƣ Nghĩa a. Chức năng, nhiệm vụ của Phòng Tài chính - Kế hoạch b. Đặc điểm cơ cấu tổ chức 2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI NSNN HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH HUYỆN TƢ NGHĨA 2.2.1. Cơ sở lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện Dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện Tƣ Nghĩa đƣợc lập dựa trên các sơ sở sau: - Chỉ thị Thủ tƣớng Chính phủ về xây dựng kế hoạch phát triển KT-XH và dự toán ngân sách năm tới; Thông tƣ hƣớng dẫn của Bộ Tài chính về lập dự toán ngân sách; Thông tƣ hƣớng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tƣ về xây dựng kế hoạch phát triển KT-XH, kế hoạch vốn đầu tƣ thuộc NSNN và các văn bản hƣớng dẫn của UBND tỉnh, Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tƣ và các cơ quan, ban ngành có liên quan. Trong đó chú ý mức độ tăng trƣởng kinh tế, các chỉ tiêu phát triển KT-XH. - Nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, đảm bảo xã hội của huyện Tƣ Nghĩa đã đƣợc HĐND huyện giao bằng Nghị quyết hàng năm. - Chính sách phân cấp nhiệm vụ chi ngân sách nhà nƣớc theo
14 Luật NSNN năm 2015 và tuân thủ các quy định của UBND tỉnh Quảng Ngãi. - Định mức, tiêu chí phân bổ ngân sách; chế độ, tiêu chuẩn chi ngân sách theo qui định. - Số kiểm tra về dự toán chi NSNN của Sở Tài chính Quảng Ngãi. - Số vốn đầu tƣ xây dựng cơ sở hạ tầng đƣợc Sở Kế hoạch và Đầu tƣ Quảng Ngãi thông báo. - Các kết quả phân tích, đánh giá tình hình thực hiện ngân sách năm trƣớc đặc biệt là năm báo cáo. - Căn cứ các tiêu thức và định mức phân bổ: a. Định mức chi quản lý hành chính b. Định mức chi Sự nghiệp giáo dục c. Định mức chi sự nghiệp đào tạo d. Định mức chi sự nghiệp văn hóa thông tin đ. Định mức chi sự nghiệp thể dục thể thao e. Định mức chi sự nghiệp phát thanh f. Định mức chi đảm bảo xã hội g. Định mức chi an ninh h. Định mức chi quốc phòng k. Định mức chi sự nghiệp kinh tế l. Định mức chi sự nghiệp môi trường 2.2.2. Phƣơng pháp lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc Huyện Phòng Tài chính-Kế hoạch áp dụng phƣơng pháp lập dự toán chi NSNN theo hƣớng từ trên xuống. Cụ thể, hằng năm theo số kiểm tra của Sở Tài chính, Phòng Tài chính-Kế hoạch căn cứ biên chế hiện có và tổng quỹ lƣơng đến ngày 30/10 và các định mức đã đƣợc qui
15 định để lập dự toán chi NSNN cho các cơ quan quản lý nhà nƣớc, cơ quan đảng, cơ quan Mặt trận và các đoàn thể chính trị, các đơn vị sự nghiệp, sự nghiệp kinh tế, sự nghiệp môi trƣờng, sự nghiệp văn hóa thông tin và thể thao,... không quan tâm đến nhiệm vụ chính trị cụ thể đƣợc giao trong năm nhƣ thế nào, có nhiều, ít thì cũng không cắt bớt và bổ sung thêm. Đối với các khoản Chi khác ngân sách thì tùy theo tình hình ngân sách mà phân bổ. Đối với NSNN cấp xã, thị trấn: Căn cứ định biên cán bộ, công chức cấp xã, cán bộ không chuyên trách, cán bộ thôn, tổ dân phố và các định mức nêu trên để lập và giao dự toán chi NSNN cho cấp xã. a. Đối với dự toán chi ĐTPT b. Đối với dự toán chi thường xuyên 2.2.3. Quy trình lập và giao dự toán chi NSNN huyện Nhìn chung, công tác lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nƣớc huyện đã thực hiện đúng quy trình theo Luật ngân sách nhà nƣớc và các văn bản hƣớng dẫn có liên quan. Tuy nhiên, chất lƣợng lập dự toán chƣa cao, chƣa đánh giá đúng tình hình thực hiện năm trƣớc và xác định nguyên nhân tăng, giảm so với dự toán hàng năm nhằm tìm ra nguyên nhân để khắc phục cho việc xây dựng dự toán chi ngan sách cho các năm tới. Hơn nữa, thời điểm lập dự toán đối với các cơ quan, đơn vị dự toán và UBND các xã, thị trấn đƣợc thực hiện vào tháng 6 hàng năm; nhƣng vẫn còn một số cơ quan, đơn vị, địa phƣơng chƣa xác định đƣợc các nội dung, nhiệm vụ phải thực hiện cho năm sau, nhất là những nhiệm vụ phải tổ chức thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên và chế độ bổ sung của Chính phủ và các ngành cấp trên đƣợc ban hành sau thời gian lập dự toán dẫn đến công tác lập dự toán chƣa sát với thực tế, trong năm thực hiện thƣờng phải điểu chỉnh dự toán đã đƣợc giao đầu năm.
16 2.3. ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN CHI NSNN TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH HUYỆN TƢ NGHĨA 2.3.1. Những kết quả đạt đƣợc Dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện đƣợc HĐND huyện phê chuẩn cơ bản bảo đảm theo quy định của Luật ngân sách nhà nƣớc và các văn bản hƣớng dẫn của cơ quan có thẩm quyền và phù hợp với định hƣớng phân bổ ngân sách của HĐND và UBND huyện. Công tác lập, phân bổ và giao dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện đảm bảo tính công khai, minh bạch, cơ bản đảm bảo thời gian theo quy định, từng bƣớc nâng cao chất lƣợng lập dự toán, phù hợp với quan điểm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ đƣợc giao, đồng thời thực hiện việc giao quyền tự chủ về biên chế và tài chính đối với các cơ quan hành chính, các đơn vị sự nghiệp công lập, khuyến khích sử dụng kinh phí ngân sách nhà nƣớc có hiệu quả, giảm áp lực chi từ ngân sách nhà nƣớc, mở rộng phát triển đƣợc một số dịch vụ công, tăng thu nhập cho đội ngũ cán bộ, công chức. Công tác xây dựng dự toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện trong những năm gần đây đã đảm bảo những căn cứ theo yêu cầu của pháp luật, xem xét đầy đủ các tiêu chí phân bổ dự toán từ trên xuống cũng nhƣ nhu cầu chi tiêu từ dƣới lên, xem xét đúng mức về tình hình thực hiện cụ thể của năm kế hoạch, các chế độ chính sách cũng nhƣ định mức và bố trí cơ bản đảm bảo đủ kinh phí cho các đơn vị thực hiện nhiệm vụ. 2.3.2. Những hạn chế Công tác lập dự toán NSNN còn mang nặng tính hình thức, chƣa sát với thực tế, chƣa thật sự xuất phát từ dƣới lên mà chủ yếu là dựa vào số quyết toán của năm trƣớc, nhiệm vụ phát triển KT-XH
17 của năm kế hoạch và số kiểm tra của cấp trên giao để xây dựng dự toán cho năm kế hoạch, chƣa có những phƣơng thức đổi mới phù hợp với tình hình KT-XH và thực tiễn tại địa phƣơng. Công tác lập dự toán chi NSNN huyện chƣa hƣớng mạnh vào việc tác động chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy tăng trƣởng để xây dựng nguồn thu ngân sách huyện đảm bảo cân đối chi. Việc xây dựng dự toán chi NSNN hàng năm của các cơ quan, đơn vị còn mang tính đối phó, chỉ chú trọng đến kiểm soát đầu vào mà chƣa chú trọng đến kiểm soát chất lƣợng đầu ra cũng nhƣ hiệu quả thực hiện nhiệm vụ và các mục tiêu đã đặt ra. Thuyết minh dự toán và cơ sở tính toán còn sơ sài, chất lƣợng thấp. Vì vậy, gây khó khăn cho công tác thẩm định của cơ quan tài chính. Do công tác xây dựng dự toán chi chƣa chuẩn xác, chƣa bao quát hết nhiệm vụ và cũng do nguồn thu có hạn nhƣng nhu cầu chi quá lớn, đơn vị thƣờng bị động trong việc thực hiện nhiệm vụ và tạo ra “cơ chế xin, cho” dễ dẫn đến tiêu cực. Phân bổ dự toán cho các đơn vị mang tính định mức theo quy định, phân bổ chi quản lý hành chính theo biên chế, chi sự nghiệp, an ninh, quốc phòng ... nên chƣa phát huy tính tự giác, năng động trong mỗi cán bộ, công chức, từng tập thể đơn vị vì họ mang tính ỷ lại, thụ động “làm nhiều cũng nhƣ không làm”, định mức nhƣ nhau. Quy trình xây dựng dự toán ngân sách nhà nƣớc hàng năm còn mang tính hình thức, dẫn đến chất lƣợng dự toán nói chung và chất lƣợng công tác lập dự toán nói riêng còn thấp. Tiêu chí và định mức phân bổ ngân sách trong một số lĩnh vực chƣa phù hợp, hợp lý giữa các tiêu chí phân bổ. 2.3.3. Nguyên nhân cơ bản của những hạn chế trên Chất lƣợng của công tác lập dự toán còn thấp, chƣa bám sát quy
18 hoạch phát triển KT-XH của huyện, lập dự toán chủ yếu căn cứ vào số kiểm tra của cấp trên giao. Bên cạnh đó, chất lƣợng công tác quy hoạch phát triển KT-XH của huyện trong những năm qua còn nhiều hạn chế. Địa phƣơng nhận thức chƣa đúng về tầm quan trọng, trách nhiệm quản lý ngân sách địa phƣơng. Tuy có sự phân cấp quản lý nhƣng có một số lãnh đạo của một số xã, thị trấn và một số cán bộ quản lý cấp huyện chƣa nhận thức rõ tầm quan trọng của việc quản lý ngân sách, còn buông lỏng quản lý. Hệ thống định mức và các tiêu chí phân bổ dự toán hiện nay còn nhiều điểm chƣa phù hợp, chƣa cụ thể làm khó khăn cho việc áp dụng thực hiện. Qui trình lập dự toán còn nặng tính áp đặt theo hƣớng từ trên xuống, chƣa có sự xem xét một cách thấu đáo số liệu dự toán của các đơn vị dự toán thuộc UBND huyện cũng nhƣ UBND các xã, thị trấn lập. Trình độ của đội ngũ cán bộ phân tích và lập dự toán NSNN chƣa chuyên sâu, chƣa có bộ phận chuyên trách cho lĩnh vực lập dự toán. Thời gian từ khi các đơn vị sử dụng ngân sách lập dự toán để gửi cho các cơ quan có thẩm quyền thẩm định quá ngắn, chƣa đủ thời gian để đánh giá, phân tích dự toán của các cơ quan, đơn vị và các xã, thị trấn. Số liệu dự toán chủ yếu mang tính ƣớc tính từ thực hiện năm trƣớc để lập dự toán cho năm kế hoạch, tình hình KT-XH của địa phƣơng không ổn định khó lƣờng, giá cả tăng; khi xây dựng dự toán các đơn vị chƣa dự lƣờng hết những biến động có thể xảy ra nên công tác lập dự toán chi NSNN huyện còn nhiều hạn chế chủ yếu dựa vào số kiểm tra từ cấp trên giao chƣa phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ từ thực tế của huyện. KẾT LUẬN CHƢƠNG 2