Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Khoa học Giáo dục: Phát triển năng lực hợp tác cho học sinh qua dạy học nhóm chương “Chất rắn và chất lỏng, sự chuyển thể” Vật lí 10 THPT với việc sử dụng các loại hình thí nghiệm

Chia sẻ: Buemr KKK | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề xuất mô hình quy trình tổ chức dạy học nhóm với việc sử dụng các loại hình thí nghiệm theo hướng phát triển năng lực hợp tác cho học sinh và vận dụng vào dạy học chương “ Chất rắn và chất lỏng".

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Khoa học Giáo dục: Phát triển năng lực hợp tác cho học sinh qua dạy học nhóm chương “Chất rắn và chất lỏng, sự chuyển thể” Vật lí 10 THPT với việc sử dụng các loại hình thí nghiệm

ĐẠI HỌC HUẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM LÊ VIẾT CƢỜNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỢP TÁC CHO HỌC SINH QUA DẠY HỌC NHÓM CHƢƠNG “CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG. SỰ CHUYỂN THỂ” VẬT LÝ 10 THPT VỚI VIỆC SỬ DỤNG CÁC LOẠI HÌNH THÍ NGHIỆM Chuyên ngành: Lý luận và phƣơng pháp dạy học bộ môn Vật lý Demo Version - Select.Pdf SDK Mã số: 8140111 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HỌC THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS. LÊ VĂN GIÁO Thừa Thiên Huế, 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác. Tác giả Lê Viết Cƣờng Demo Version - Select.Pdf SDK
LỜI CẢM ƠN hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm n an giám hiệu, h ng ào tạo Sau đại học, Ban chủ nhiệm, quý thầy, cô giáo khoa Vật lí trường ại học Sư hạm, ại học Huế và quý thầy, cô trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập. ặc biệt, tôi xin được ày t l ng iết n chân thành và sâu s c nhất đến PGS.TS. Lê Văn Giáo đ tận tình giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực hiện ài luận văn này Tôi xin chân thành cảm n an Giám iệu c ng các thầy cô giáo tổ Vật lí trường T T ư ng Vinh, tỉnh Thừa Thiên Huế đ nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi đi u iện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình thực nghiệm sư phạm. Tôi cũng xin chân thành cám n các ạn học viên lớp LL&PPDH môn Vật lý hóa K26 đ giúp đỡ, đóng góp, động viên trong suốt quá trình thực hiện luận văn uối c ng, tôi xin g i lời cảm n đến gia đình, người thân và an đ giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn này n nt n m n Demo Version - Select.Pdf SDK T T n u n t n năm 2 9 Tác giả luận văn Lê Viết Cƣờng
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ 1 DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... i DANH MỤC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ .................................................................. ii DANH MỤC HÌNH ........................................................................................ iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... iv PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1. Lí do chọn đ tài......................................................................................... 1 2. Lịch s vấn đ nghiên cứu ......................................................................... 3 3. Mục tiêu của đ tài ..................................................................................... 5 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................... 5 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................. 5 6 ối tượng nghiên cứu ................................................................................ 6 7. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................... 6 8 hư ngDemo Version pháp nghiên cứu- ........................................................................... Select.Pdf SDK 6 9 óng góp của luận văn .............................................................................. 6 PHẦN NỘI DUNG .......................................................................................... 8 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA DẠY HỌC VẬT LÝ THEO HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỢP TÁC CHO HỌC SINH QUA DẠY HỌC NHÓM VỚI VIỆC SỬ DỤNG CÁC LOẠI HÌNH THÍ NGHIỆM ................................................................................................. 8 1.1. Dạy học theo hướng phát tri n năng lực hợp tác học sinh ..................... 8 1 1 1 Năng lực ............................................................................................ 8 1.1.1.1. Khái niệm năng lực..................................................................... 8 1 1 1 2 Năng lực học sinh ....................................................................... 9 1 1 2 Năng lực hợp tác ............................................................................. 12 1.1.2.1. Khái niệm.................................................................................. 12
1.1.2.2. Bi u hiện năng lực hợp tác ....................................................... 14 1.1.2.3 ác năng lực thành tố ............................................................... 14 1.1.2.4. Bộ tiêu chí đánh giá năng lực hợp tác ...................................... 15 1.1.2.5. Công cụ và phư ng pháp đánh giá năng lực hợp tác ............... 19 1.2. Phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh qua dạy học nhóm................ 19 1.2.1. Khái niệm dạy học nhóm ................................................................ 19 1.2.2. Bản chất của phư ng pháp dạy học nhóm ...................................... 20 1.2.3. Vai trò của dạy học nhóm trong phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh ............................................................................................................ 22 1.3. S dụng thí nghiệm trong dạy học nhóm theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh ..................................................................................... 23 1.3.1. Khái niệm thí nghiệm học sinh ....................................................... 24 1.3.2. Các loại hình thí nghiệm ................................................................. 24 1.3.2.1. Thí nghiệm trực diện ................................................................ 24 1.3.2.2. Thí nghiệm thực hành ............................................................... 25 Demo 1.3.2.3. Version Thí nghiệm - Select.Pdf ở nhà SDK ...................................................................... 25 1.4. Thực trạng dạy học vật lí ở trường phổ thông theo hướng phát tri n năng lực hợp tác của học sinh ...................................................................... 26 141 i u tra............................................................................................ 26 1.4.2. Phân tích.......................................................................................... 27 1.5. Biện pháp phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh ............................. 29 1.5.1. Nguyên t c đ xuất biện pháp phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh qua s dụng thí nghiệm trong dạy học nhóm .................................... 29 1.5.2. Các biện pháp phát tri n năng lực hợp tác qua dạy học nhóm cho học sinh với việc s dụng các loại hình thí nghiệm ................................. 29 1.5.3. Quy trình tổ chức dạy học theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh qua dạy học nhóm với sự hỗ trợ của các loại hình thí nghiệm ................................................................................................................... 34
1.5.3.1. Chuẩn bị .................................................................................... 34 1.5.3.2. Tổ chức dạy học trên lớp .......................................................... 34 1.6. Kết luận chư ng 1 ................................................................................. 35 CHƢƠNG 2: TỔ CHỨC DẠY HỌC NHÓM CHƢƠNG “CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG. SỰ CHUYỂN THỂ” VẬT LÝ 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỢP TÁC CHO HỌC SINH QUA DẠY HỌC NHÓM VỚI VIỆC SỬ DỤNG CÁC LOẠI HÌNH THÍ NGHIỆM .................................................................................... 36 21 ặc đi m cấu trúc, nội dung chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lý 10 THPT .................................................................................... 36 211 ặc đi m chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lý 10 THPT......................................................................................................... 36 2.1.2. Cấu trúc của chư ng ....................................................................... 37 2.1.3. Mục tiêu dạy học của chư ng ......................................................... 38 2.2. Các thí nghiệm chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lý 10 Demo Version - Select.Pdf SDK THPT ............................................................................................................ 39 2.2.1. Thí nghiệm giáo khoa ..................................................................... 39 2.2.2. Thí nghiệm tự tạo ............................................................................ 43 2.2.3. Thí nghiệm mô ph ng ..................................................................... 46 2.3. Thiết kế tiến trình dạy học một số kiến thức chư ng“ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” .................................................................................... 47 2.3.1. Giáo án 1 ......................................................................................... 47 2.3.2. Giáo án 2 ......................................................................................... 54 2.3.3. Giáo án 3 ......................................................................................... 62 CHƢƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ................................................ 67 3.1. Mục đích và đối tượng thực nghiệm ..................................................... 67 3.1.1. Mục đích ......................................................................................... 67 312 ối tượng ........................................................................................ 67
3.2. Tổ chức thực nghiệm ............................................................................ 67 3.2.1. Chọn mẫu thực nghiệm ................................................................... 67 3.2.2. Nội dung thực nghiệm .................................................................... 68 3.3. Kết quả thực nghiệm ............................................................................. 68 3.3.1. ánh giá định tính........................................................................... 68 3.3.2. Thống ê định lượng ....................................................................... 69 3321 sở thống kê .......................................................................... 69 3.3.2.2. Kết quả đánh giá năng lực hợp tác của HS............................... 71 3.3.2.3. Kết quả đánh giá ài i m tra ................................................... 74 3.4. Nhận xét kết quả thực nghiệm .............................................................. 78 3.4.1. Ki m định giả thiết thống kê .......................................................... 78 3.4.2.2. Kết quả học tập ......................................................................... 79 3.5. Kết luận chư ng 3 ................................................................................. 79 KẾT LUẬN .................................................................................................... 80 3 ướng phát tri n đ tài ............................................................................ 82 TÀI LIỆU Demo THAMVersion - Select.Pdf SDK KHẢO .............................................................................. 1 PHỤ LỤC ......................................................................................................... 4
DANH MỤC BẢNG Bảng 1 1 Tiêu chí đánh giá năng lực hợp tác qua các năng lực thành tố ...... 16 Bảng 1 2 Tiêu chí đánh giá năng lực hợp tác qua các hoạt động và qua sản phẩm ................................................................................................................ 18 Bảng 3.1. Thông tin các mẫu TNS được chọn.............................................. 68 Bảng 3 2 Thang đánh giá năng lực hợp tác .................................................... 69 Bảng 3.3. Hệ số cho các phư ng pháp đánh giá ............................................. 69 Bảng 3.4. Kết quả đánh giá năng lực hợp tác ................................................. 72 Bảng 3.5. Bảng phân phối tần số đi m ........................................................... 74 Bảng 3.6. Bảng phân phối tần suất.................................................................. 75 Bảng 3.7. Bảng phân phối tần suất lũy tích .................................................... 76 Bảng 3.8. Các tham số thống kê...................................................................... 77 Bảng 3.9. Bảng phân loại học lực ................................................................... 77 Demo Version - Select.Pdf SDK i
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ Bi u đồ 3 1 i m trung ình năng lực hợp tác của hai nhóm ....................... 73 Bi u đồ 3.2. Phân bố đi m của hai nhóm........................................................ 75 Bi u đồ 3.3. Phân bố tần suất lũy tích ............................................................. 76 Bi u đồ 3.4. Phân loại học lực ........................................................................ 78 ồ thị 3 1 i m trung bình các tiêu chí của hai nhóm .................................. 73 ồ thị 3.2. Phân phối tần suất đi m ................................................................ 75 ồ thị 3.3. Phân phối tần suất lũy tích ............................................................ 77 Demo Version - Select.Pdf SDK ii
DANH MỤC HÌNH Hình 2.2.1.1. Sự nở vì nhiệt của chất r n........................................................ 40 Hình 2.2.1.2a. Thí nghiệm đo hệ số căng mặt............................................ 41 Hình 2.2.1.2b. Thí nghiệm đo hệ số căng mặt ........................................... 41 Hình 2.2.1.2c. Thí nghiệm đo hệ số căng mặt............................................ 42 Hình 3.50. Thí nghiệm mao dẫn đối với hai ống hút có ích thước khác nhau ......................................................................................................................... 42 Hình 2.2.1.3. Nhuộm màu hăn giấy .............................................................. 43 Hình 2.2.2.1. Thí nghiệm thả đinh ghim trên mặt nước ................................. 44 Hình 2.2.2.2. Thí nghiệm ống nh giọt ........................................................... 44 Hình 2.2.2.3. Thí nghiệm lực căng mặt ...................................................... 45 Hình 2.2.2.4. Thí nghiệm ống mao dẫn .......................................................... 45 Hình 2.2.2.5. Thí nghiệm nhuộm hăn ........................................................... 46 Hình 2.2.3.1. Thí nghiệm mô ph ng sự nóng chảy của nước ......................... 46 Demo Hình 2.2.3.1. Version Thí nghiệm mô-ph Select.Pdf SDK ng sự nóng chảy của thiếc ......................... 47 iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ 1 GV Giáo viên 2 HS Học sinh 3 NXB Nhà xuất bản 4 SGK Sách giáo khoa 5 TN Thí nghiệm 6 TNSP Thực nghiệm sư phạm 7 THCS Trung học c sở 8 THPT Trung học phổ thông 9 DHN Dạy học nhóm 10 NL Năng lực 11 TNTT Thí nghiệm tự tạo 12 VL Vật lý Demo Version - Select.Pdf SDK iv
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Trong xu thế phát tri n và hội nhập hiện nay của thế giới, toàn cầu hóa đ diễn ra trong tất cả các lĩnh vực từ kinh tế, văn hóa, đến chính trị, xã hội. Bối cảnh đó đ đem đến những thách thức và cạnh tranh gay g t giữa các quốc gia trên thế giới. Toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4,0 đang ngày càng tác động sâu sác đến nọi lĩnh vực của xã hội, trước thực trạng đó nguồn lực con người là yếu tố trung tâm, là đối tượng chủ yếu, là động lực của sự phát tri n của mọi quốc gia. Do vậy, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao vừa có kiến thức hiện đại, vừa có phẩm chất và năng lực cần thiết là yêu cầu cấp bách trong đổi mới giáo dục hiện nay. Trước tình hình đó, nhi u quốc gia trên thế giới đ thay đổi phư ng pháp giáo dục đ đào tạo phát tri n con người, g n lí thuyết vào thực hành, chú trọng giáo dục g n với thực tiễn, đặc biệt là quan tâm h n nữa đến sự phát tri n phẩm chất, năng lực của người học ó là những vấn đ then chốt đ tạo thành một n n giáo dục hiện đại, năng động, sáng tạo và phát tri n b n vững. Cùng với sự phát tri n của xã hội là sự bùng nổ của cách mạng khoa học – công nghệ đ Demo Version đặt ra một - Select.Pdf yêu cầu SDK cấp thiết đối với sự nghiệp giáo dục đào tạo là phải đổi mới căn ản và tàn diện giáo dục theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và phát tri n năng lực của người học. Trước những yêu cầu đó Nghị quyết Hội nghị TW 8 khóa XI v đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đ xác định: “Ti p tụ đổi mới mạnh mẽ p ư n pháp dạy và họ t eo ướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng ki n thứ kĩ năn ủ n ười học; khắc phục lối truyền thụ p đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách họ n ĩ k u n khích tự học , tạo sở để n ười học tự cập nhật v đổi mới tri thứ kĩ năn p t tr ển năn lực; Chuyển t học chủ y u trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đ dạng, chú ý các hoạt động xã hội ngoại khóa, nghiên cứu khoa họ ; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và họ ”.[3] Tại đi u 28 Luật Giáo dục cũng đ chỉ ra: “P ư ng pháp giáo dục ở trường phổ thông ph i phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp vớ đặ đ ểm của t ng lớp học, môn học; bồ dưỡng kh năn tự học, làm 1
việc theo nhóm; rèn luyện ki n thức vận dụng vào thực tiễn; t động vào tình c m, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho mọi họ s n ” [19]. Những định hướng trên đ hẳng định dạy học theo hướng phát tri n năng lực của HS là một xu hướng tất yếu của n n giáo dục hiện đại có được nguồn nhân lực chất lượng cao thì cần phải trang bị cho học sinh những phẩm chất và năng lực cần thiết,đó là: năng lực chuyên môn, năng lực cá nhân và nhất là năng lực xã hội. Bởi trong xu thế hội nhập và toàn cầu hóa đ i h i con người phải lao động, làm việc và học tập trong một môi trường hợp tác, cộng đồng, đ giải quyết công việc một cách hiệu quả nhất.. Vì thế, hợp tác trở thành một nhu cầu của xã hội và năng lực hợp tác là một trong những năng lực quan trọng của con người trong thế kỉ 21. Do đó phát tri n năng lực nói chung và năng lực hợp tác nói riêng là một trong hững nhiệm vụ quan trọng của giáo dục hiện nay. Một trong những biện pháp nhằm phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh là tăng cường s dụng các phư ng pháp dạy học hợp tác trong dạy học ở trường phổ thông. Dạy học nhóm là một trong những phư ng pháp dạy học hợp tác được s dụng rộng rãi trong dạy học ở trường phổ thông hiện nay. Qua dạy học nhóm sẽ giúp cho học sinh hình thành và phát Demo tri n được nhi u năngVersion lực thành- tố Select.Pdf của năng lựcSDK hợp tác. Thực tiễn dạy học ở trường phổ thông hiện nay cho thấy nhi u giáo viên đ và đang s dụng phư ng pháp dạy nhóm, tuy nhiên việc tổ chức vẫn còn máy móc hình thức, thiếu hiệu quả nên vẫn chưa phát huy hết hiệu quả của phư ng pháp dạy học này. Thực trạng đó xuất phát từ những nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, chẳng hạn như: số lượng học sinh đông, c sở vật chất, thiết bị thí nghiệm thiếu nên thường tổ chức nhóm với số lượng HS đông, do đó thường chỉ có những học sinh ham học, học sinh khá, gi i tham gia vào nhiệm vụ học tập còn những nhi u học sinh khác trong nhóm ít tham gia vào hoạt động nhóm. Bởi vậy, mặc dầu có tổ chức dạy học nhóm, nhưng thiếu sự phối hợp, hợp tác giữa các thành viên trong nhóm cùng nhau giải quyết nhiệm vụ chung của nhóm. i u đó cho thấy trong dạy học nhóm GV cần chú ý tổ chức khuyến hích đ moi học sinh đ u tham gia hoạt động, hướng dẫn HS phới hợp hợp tác với nhau đ giải quyết nhiệm vụ học tập được giao. Vật lý là một môn khoa học thực nghiệm có mối liên hệ rất chặt chẽ với ĩ 2
thuật, tự nhiên và đời sống,do đó dạy học Vật lý không chỉ là cung cấp những hi u biết v mặt lí thuyết mà quan trọng h n là cần làm cho học sinh có ý thức học tập g n với thực tiễn và biết cách vận dụng các kiến thức đ học vào cuộc sống. Trong chư ng trình Vật lí phổ thông hầu hết các kiến thức đ u được rút ra từ những quan sát và thực nghiệm. Do đó việc khai thác và s dụng thí nghiệm trong dạy học vật lí là một đ i h i cần thiết, nhất là trong xu thế đổi mới dạy học hiện nay. Tuy nhiên, thực tế cho thấy mỗi loại hình thí nghiệm có những ưu đi m và hạn chế riêng, do đó đ năng cao hiệu quả của việc s dụng thí nghiệm cần phải khai thác và s dụng phối hợp các loại hình nghiệm trong DH vật lí ở trường phổ. Trong chư ng trình Vật lý 10, chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” có nhi u nội dung liên quan với thực tế và rất gần gũi với HS, qua thực tiễn đời sống học sinh cũng đ có những kiến thức kinh nghiệm liên quan, do đó rất thích hợp cho việc tổ chức dạy học nhóm. ặc đi m của chư ng là có nhi u thí nghiệm giáo khoa và ngoài ra GV cũng có th tự tạo nhi u thí nghiệm liên quan hác, do đó có th coi thí nghiệm là một phư ng tiện khả thi đ tổ chức hoạt động nhóm trong tổ chức dạy học chư ng. Xuát Demo phát từ Version - Select.Pdf những lí do SDK trên, chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đ tài: Phát triển năn lực hợp tác cho học sinh qua dạy học nhóm c ư n “Chất rắn và Chất lỏng.Sự chuyển thể” Vật lý 10 THPT với việc sử dụngcác loại hình thí nghiệm. 2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu Trong những năm gần đây đ có những đ tài nghiên cứu v phát tri n năng lực hợp tác qua dạy học nhóm trong dạy học vật lý như: Tác giả Lê Văn Giáo “N n ứu tự tạo, khai thác và sử dụn TN đ n n, rẻ tiền nhằm góp phần đổi mới PPDH vật lí ở trường phổ t ôn t eo ướng tích cực hóa hoạt động nhận thức của HS” đ làm phong phú thêm các loại hình thí nghiệm trong dạy học vật lý. [24] Trong nghiên cứu v việc “Tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh qua thí nghiệm vật lí vui”, tác giả Lê Văn Giáo đ tạo ra được những thí nghiệm nhằm kích thích hứng thú học tập của học sinh trong dạy học vật lí. [16] Với nghiên cứu “Sử dụng phối hợp các loại hình thí nghiệm trong dạy học Nhiệt học Vật lí T PT” tác giả Trần Thị Ngọc Ánh đ chỉ ra các nguyên t c, 3
biện pháp và quy trình s dụng, phối hợp các loại hình thí nghiệm trong dạy học vật lí phần Nhiệt học. [1] Các tác giả Trần Thị Ngọc Ánh - Lê Công Triêm (2016), "S dụng đa dạng hoá các loại hình thí nghiệm trong dạy học vật lí", đ chỉ việc s dụng phối hợp các loại hình thí nghiệm trong dạy học vật lí theo hướng tích cực hóa hoạt động nhận thức học sinh. [2] Luận án tiến sĩ Lê Thị Minh oa “P t tr ển năn lự ợp t o ọ sn Trun ọ sở qu oạt độn o dụ n o ờ l n lớp”(năm 2015) đ hảo sát và đánh giá được thực trạng năng lực hợp tác và thực trạng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh Trung học c sở qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, tuy nhiên chưa đ cập đến vấn đ ồi dưỡng năng lực hợp tác dựa vào những yếu tố nào. [18] Luận văn của tác giả Trần Thị Hà Thu với đ tài “Bồ dưỡn năn lực hợp tác cho HS trong dạy học phần nhiệt học vật lí lớp 10 Trung học Phổ t ôn ”(năm 2016) đ đưa ra được giải pháp và tiến trình dạy học qua bồi dưỡng năng lực hợp tác cho HS, tuy nhiên cũng chưa xây dựng được quy trình dạy học nhóm nhằm bồi dưỡng năng lực hợp tác cho HS. [26] Demo Ngô Thị Version Thu Dung - Select.Pdf với “Mô SDK hình tỏ chức học theo nhóm trong giờ học trên lớp” đ chỉ ra được giải pháp rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm cho S, đ tài này cũng chưa đ cập đến vấn đ bồi dưỡng năng lực hợp tác cho HS. [11] Luận văn thạc sĩ hoa học giáo dục học của Nguyễn Thị Thanh Nga: “Sử dụng thí nghiệm trong dạy học nhóm phần Nhiệt học Vật lí t eo địn ướng phát triển năn lực”, tác giả đ đ xuất quy trình dạy học nhóm có s dụng thí nghiệm theo định hướng phát tri n năng lực và vận dụng vào dạy học phần “Nhiệt học” Vật lí 10 THPT [23]. Tác giả Nguyễn Trung Tín trong luận văn thạc sĩ giáo dục học: “Tổ chức dạy họ n óm ư n C m ứn đ ện t VL 11-THPT với sự hỗ trợ của thí nghiệm và phi u học tập”, đ xây dựng được quy trình dạy học nhóm với sự hỗ trợ của thí nghiệm và phiếu học tập [25]. Và gần đây trong luận văn thạc sĩ giáo dục học với đ tài: “Tổ chức hoạt động dạy họ ư n C định luật b o toàn Vật lí T PT t eo địn ướng phát triển năn lực gi i quy t vấn đề cho học sinh”, tác giả ặng Quang Hi n đ xây dựng 4
quy trình tổ chức dạy học chư ng “ ác định luật bảo toàn” theo hướng phát tri n năng lực giải quyết vấn đ cho HS [14]. Tác giả Lê Thị Diễm My với đ tài: “Sử dụng thí nghiệm trong dạy học ư n C ất khí Vật lí T PT t eo địn ướng phát triển năn lực hợp tác”, luận văn thạc sĩ giáo dục học, đ đ xuất một số biện pháp phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh thông qua việc s dụng thí nghiệm [22]. Như vậy, việc bồi dưỡng năng lực hợp tác qua dạy học nhóm cho HS trong dạy học trong chư ng “Chất r n và Chất l ng.Sự chuy n th ” Vật lý 10 THPT cũng chưa được quan tâm nhi u. ây cũng là một đ tài nghiên cứu cần thiết nhằm phục vụ cho việc đổi mới PPDH Vật lí. 3. Mục tiêu của đề tài xuất được quy trình tổ chức dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí nghiệm theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh và vận dụng vào dạy học chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lý 10 THPT. 4. Giả thuyết khoa học Nếu đ xuất được quy trình dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí Demo Version - Select.Pdf SDK nghiệm theo hướng phát tri n năng lực hợp tác và vận dụng vào dạy học sẽ phát tri n được năng lực hợp tác cho học sinh, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả dạy học vật lí ở trường phổ thông. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu c sở lí luận và thực tiễn của việc phát tri nnăng lực nói chung và năng lực hợp tác nói riêng cho HS trong dạy học; Nghiên cứu vai trò của dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí nghiệm trong phát tri n năng lực hợp tác cho HS; Nghiên cứu thực trạng của việc dạy học theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh trong chư ng “Chất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lý 10 THPT. Nghiên cứu đ xuất quy trình dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí nghiệm theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh; Nghiên cứu đặc đi m cấu trúc nội dung kiến thức trong chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ”Vật lý 10 THPT. 5
Khai thác và xây dựng thí nghiệm chư ng “Chất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lí 10 THPT với các loại hình khác nhau. Thiết kếo tiến trình dạy học trong chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ”Vật lý 10 THPT theo quy trình đ đ xuất. Thực nghiệm sư phạm nhằm ki m chứng giả thuyết khoa học của đ tài. 6. Đối tƣợng nghiên cứu Hoạt động dạy và học Vật lí ở trường THPTtheo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh với việc s dụng các loại hình thí nghiệm. 7. Phạm vi nghiên cứu tài tập trung nghiên cứu xây dựng biện pháp và quy trình dạy học nhóm theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh trong chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ” và tiến hành thực nghiệm sư phạm ở trường THPT ư ng Vinh, thị x ư ng Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. 8. Phƣơng pháp nghiên cứu 8.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận Nghiên cứu các văn iện của ảng và Nhà nước cũng như của Bộ Giáo dục và Demo Version - Select.Pdf SDK đào tạo v việc nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng bồi dưỡng năng lực của HS. Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến đ tài. 8.2. Phương pháp thực tiễn i u tra: S dụng phiếu đi u tra đổi với GV và HS; phân tích kết quả học tập và ý kiến của GV và HS. 8.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Tiến hành thực nghiệm sư phạm có đối chứng bằng cách tổ chức dạy học, dự giờ, quan sát, ghi chép, chụp ảnh, quay phim, thu thập số liệu, phân tích, đánh giá kết quả học tập và kết quả từ các phiếu đi u tra. 8.4. Phương pháp thống kê toán học Thống kê kết quả đi u tra, bài ki m tra đ đánh giá sự khác biệt trong kết quả học tập của lớp đối chứng và lớp thực nghiệm 9. Đóng góp của luận văn 9.1. Về mặt lí luận 6
Luận văn góp phần làm phông phú thêm c sở lý luận của việc phát tri n năng lực hợp táccho học sinh qua dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí nghiệm, trong đó: đ xuất được các biện pháp phát tri n năng lực hợp tác cho học trong dạy học vật lí; đ xuất quy trình dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí nghiệm theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh. 9.2. Về mặt thực tiễn - Khai thác và xây dựng thí nghiệm chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ”Vật lý 10 Trung học phổ thông; - Thiết kế một số tiến trình dạy học trong chư ng “ hất r n và Chất l ng. Sự chuy n th ”Vật lý 10 Trung học phổ thông nhằm phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh. 10. Dự kiến cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận chung, tài liệu tham khảo và các danh mục, phần nội dung chính của luận văn gồm 3 chư ng: MỞ ĐẦU NỘI DUNG Demo Version - Select.Pdf SDK Chƣơng 1: sở lí luận và thực tiễn của việc dạy học theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh qua dạy học nhóm với việc s dụng các loại hình thí nghiệm. Chƣơng 2: Tổ chức dạy học chư ng “ hất r n và chất l ng. Sự chuy n th ” Vật lí 10 Trung học phổ thông theo hướng phát tri n năng lực hợp tác cho học sinh với với việc s dụng các loại hình thí nghiệm. Chƣơng 3: Thực nghiệm sư phạm KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 7