Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quản lý nhà nước đối với hoạt động xuất nhập khẩu tại nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG<br /> <br /> SONESOUPHANH SENAVONG<br /> <br /> QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI<br /> HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU<br /> TẠI NƯỚC CHDCND LÀO<br /> <br /> Chuyên ngành: Kinh tế công nghiệp<br /> Mã số: 62.31.09.01<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> Đà Nẵng, Năm 2015<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại<br /> ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. PGS.TS. Võ Xuân Tiến<br /> 2. PGS. TS. Bùi Quang Bình<br /> <br /> Phản biện 1: TS. Ninh Thị Thu Thủy<br /> <br /> Phản biện 2: PGS.TS. Đỗ Văn Viện<br /> <br /> Phản biện 3: PGS.TS. Nguyễn Thế Tràm<br /> <br /> Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận án tốt nghiệp tiến sĩ<br /> Kinh tế họp tại Đại học Đà Nẵng vào ngày 20 tháng 01 năm 2015<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận văn tại:<br /> - Thư viện Quốc gia Việt Nam<br /> - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Xuất nhập khẩu là một ngành kinh tế mũi nhọn của nền kinh tế quốc dân,<br /> đảm nhận chức năng lưu thông hàng hóa dịch vụ giữa trong và ngoài nước, là<br /> một bộ phận cấu thành của nền kinh tế. Hoạt động này cũng cần phải được<br /> quản lý theo một cơ chế nhất định, mang tính đặc thù. Đó là cơ chế quản lý<br /> xuất nhập khẩu.<br /> Cơ chế quản lý xuất nhập khẩu có thể được hiểu là các phương thức mà<br /> qua đó, Nhà nước tác động có định hướng theo những điều kiện nhất định mà<br /> các đối tượng (chủ thể và khách thể) tham gia hoạt động xuất nhập khẩu<br /> (XNK) nhằm đảm bảo cho sự tự vận động của hoạt động XNK hướng đến các<br /> mục tiêu kinh tế - xã hội đã định của Nhà nước.<br /> Ngày nay sản xuất đã được quốc tế hóa. Không một quốc gia nào có thể<br /> tồn tại và phát triển kinh tế mà lại không tham gia vào phân công lao động<br /> quốc tế và trao đổi hàng hóa với bên ngoài. Đồng thời, ngày nay XNK không<br /> chỉ mang ý nghĩa đơn thuần là buôn bán với bên ngoài, mà thực chất là cùng<br /> với các quan hệ kinh tế đối ngoại khác tham gia vào phân công lao động quốc<br /> tế. Do vậy, cần coi XNK không chỉ là một nhân tố bổ sung cho kinh tế trong<br /> nước mà cần coi sự phát triển kinh tế trong nước phải thích nghi với lựa chọn<br /> phân công lao động quốc tế.<br /> Thời gian qua, Nhà nước CHDCND Lào đã tăng cường quản lý đối với<br /> hoạt động XNK, song trong bối cảnh hội nhập quốc tế mạnh mẽ hiện nay,<br /> quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK còn biểu hiện nhiều vấn đề bất cập:<br /> Hệ thống pháp luật về XNK chưa được xây dựng đồng bộ và tương thích với<br /> luất pháp quốc tế; Nhà nước Lào chưa sử dụng đồng bộ, linh hoạt các công<br /> cụ, biện pháp kinh tế để điều tiết hoạt động XNK như: công cụ lãi suất, tỷ giá<br /> hối đoái, giá cả, tín dụng, thuế VAT, thuế quan và các biện pháp phi thuế...<br /> nên hiệu lực và hiệu quả quản lý chưa cao; Công tác hoạch định chiến lược,<br /> chính sách còn chưa đánh giá dúng khả năng trong nước, tính áp đặt chủ quan<br /> còn khá lớn.<br /> Vì vậy, việc hoàn thiện công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động<br /> XNK trong thời gian tới là một yêu cầu cấp thiết. Xuất phát từ lý do đó, tác<br /> gia đã chọn đề tài: “Quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK tại nước<br /> CHDCND Lào” làm luận án tiến sĩ của mình.<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2. Mục đích nghiên cứu<br /> - Hệ thống hóa và góp phần bổ sung làm sáng tỏ những vấn đề lý luận<br /> liên quan đến quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK trong điều kiện hội<br /> nhập kinh tế quốc tế.<br /> - Phân tích đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước về hoạt động<br /> XNK thời gian qua.<br /> - Đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý nhà nước đối<br /> với hoạt động XNK trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> - Đối tượng nghiên cứu: tất cả những vấn đề lý luận và thực tiễn liên<br /> quan đến quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK ở nước CHDCND Lào.<br /> - Phạm vi nghiên cứu: hoạt động quản lý nhà nước đối với XNK gồm rất<br /> nhiều vấn đề, tuy nhiên trong khuôn khổ của luận án, chỉ tập trung nghiên cứu<br /> một số vấn đề liên quan đến các chính sách quản lý và công cụ quản lý của<br /> Nhà nước đối với hoạt động XNK.<br /> + Về không gian: luận án nghiên cứu hoạt động quản lý XNK trên toàn<br /> lãnh thổ Lào.<br /> + Về thời gian: các giải pháp đề xuất trong luận án có ý nghĩa trong giai<br /> đoạn từ nay đến năm 2020.<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> Luận án sử dụng phương pháp sau đây:<br /> - Các phương pháp phân tích thực chứng, phân tích chuẩn tắc.<br /> - Phương pháp thống kê.<br /> - Phương pháp khảo sát các doanh nghiệp kinh doanh XNK và các<br /> phương pháp khác.<br /> 5. Những đóng góp mới của luận án<br /> - Khái quát hóa những mặt tích cực và hạn chế của một số lý thuyết và<br /> mô hình quản lý thương mại trên thế giới; đề xuất chuyển đổi phương pháp<br /> củ, xây dựng mô hình chiến lược quản lý XNK mới; đồng thời lượng hóa các<br /> công cụ chính sách quản lý XNK.<br /> - Làm rõ mối quan hệ hữu cơ giữa phát triển XNK và quản lý nhà nước<br /> đối với hoạt động XNK của Lào, nêu bật những bất cập, nguyên nhân hạn chế<br /> hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK trong tiến trình “mở cửa”<br /> đất nước.<br /> <br /> 3<br /> <br /> - Phân tích các quan điểm, phương hướng và cơ sở khoa học của hệ<br /> thống các công cụ chính sách quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK trong<br /> điều kiện toàn cầu hóa và tăng cường hội nhập kinh tế.<br /> 6. Kết cấu của luận án<br /> Để thực hiện mục tiêu nghiên cứu trên đây, ngoài phần mở đầu, kết luận,<br /> phụ lục và các bảng biểu, luận án được bố cục như sau:<br /> Chương 1: Những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước đối với hoạt<br /> động XNK<br /> Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động XNK tại<br /> nước CHDCND Lào trong thời gian qua.<br /> Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước đối với hoạt động<br /> XNK tại nước CHDCND Lào trong thời gian tới.<br /> CHƯƠNG 1<br /> NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI<br /> HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU<br /> 1.1. KHÁI QUÁT VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG<br /> XUẤT NHẬP KHẨU<br /> 1.1.1. Khái quát về hoạt động xuất nhập khẩu<br /> Theo nghĩa phổ biến, XNK là phạm trù kinh tế phản ánh quan hệ hàng tiền giữa các quốc gia với nhau. Theo quan điểm của Hội nghị Liên hợp quốc<br /> về Thương mại và Phát triển (UNCTAD), XNK được hiểu theo nghĩa rất<br /> rộng, bao gồm mọi hoạt động kinh doanh trên thị trường quốc tế từ thương<br /> mại hữu hình (liên quan đến hàng hóa, gồm hàng sơ chế có hàm lượng công<br /> nghệ thấp và hàng tinh chế có hàm lượng công nghệ cao), đến thương mại vô<br /> hình (liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ như phát minh, sáng chế, kiểu dáng<br /> công nghiệp, quyền tác giả, thương hiệu...) và thương mại dịch vụ (như tài<br /> chính, ngân hàng, vận tải, bưu chính viễn thông, dụ lịch, y tế, giáo dục...)[37].<br /> 1.1.2. Khái niệm về quản lý nhà nước đối với hoạt dộng XNK<br /> Quản lý của Nhà nước đối với nền kinh tế quốc dân (hoặc vắn tắt là quản<br /> lý nhà nước về kinh tế) là sự tác động có tổ chức và bằng pháp quyền của Nhà<br /> nước lên nền kinh tế quốc dân nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực<br /> kinh tế trong và ngoài nước, các cơ hội có thể có, để đạt được các mục tiêu<br /> phát triển kinh tếđất nước đã đặt ra, trong điều kiện hội nhập và mở rộng giao<br /> <br />