Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Bảo vệ quyền của người chưa thành niên trong tư pháp hình sự Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> KHOA LUẬT<br /> <br /> NGUYỄN THỊ THANH<br /> <br /> BẢO VỆ QUYỀN CỦA NGƯỜI CHƯA THÀNH NIÊN<br /> TRONG TƯ PHÁP HÌNH SỰ VIỆT NAM<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br /> <br /> HÀ NỘI - 2008<br /> <br /> ®¹i häc quèc gia hµ néi<br /> <br /> Khoa luËt<br /> <br /> NguyÔn thÞ thanh<br /> <br /> b¶o vÖ quyÒn cña ng-êi ch-a thµnh niªn<br /> trong T- ph¸p h×nh sù viÖt nam<br /> <br /> Chuyªn ngµnh: LuËt h×nh sù<br /> M· sè : 60 38 40<br /> <br /> luËn v¨n th¹c sÜ luËt häc<br /> <br /> Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: TS TrÇn Quang TiÖp<br /> <br /> Hµ néi - 2008<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi.<br /> Các số liệu và trích dẫn trong luận văn đảm bảo độ tin cậy, chính xác và<br /> trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được ai công<br /> bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác.<br /> <br /> TáC GIả LUậN VĂN<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1.<br /> <br /> Tính cấp thiết của đề tài.<br /> <br /> Vấn đề tội phạm và những chính sách, pháp luật tương ứng với nó là hết<br /> sức quan trọng đối với mỗi xã hội hướng tới mục tiêu xây dựng một cộng đồng<br /> mà ở đó cơ hội và các quyền tự do là tối đa đối với mỗi cá nhân. Tầm quan<br /> trọng được nhấn mạnh hơn đối với nhóm tội phạm là người chưa thành niên nhóm được xem như nền tảng tương lai của mỗi xã hội nhưng lại mang trong<br /> mình những đặc trưng hết sức non nớt và cần sự quan tâm giáo dưỡng nhiều<br /> hơn cả. Thực tiễn cho thấy điều đó khi Liên hợp quốc tổ chức hội nghị toàn thế<br /> giới để bàn cách đấu tranh phòng chống tội phạm là người chưa thành niên cùng<br /> với nhiều chương trình, nội dung quan tâm tới nhóm xã hội đặc thù này.<br /> Trong tiến trình hội nhập quốc tế nói chung và với vấn đề phạm tội ở<br /> người chưa thành niên nói riêng - vấn đề đang ngày càng được xã hội quan tâm,<br /> Việt Nam chúng ta cũng đã có những bước đi hết sức kịp thời và phù hợp với<br /> các thông lệ cũng như chuẩn mực pháp lý quốc tế.<br /> Có thể nhận thấy những năm gần đây ở nước ta, số lượng người chưa<br /> thành niên phạm tội đang có chiều hướng gia tăng cả về số lượng lẫn mức độ<br /> nghiêm trọng, tính chất liều lĩnh của hành vi phạm tội. Do người chưa thành<br /> niên có những đặc điểm khác so với người thành niên nên trong quy định của<br /> Tư pháp hình sự Việt Nam có những quy định đặc thù áp dụng đối với họ. Bộ<br /> luật hình sự năm 1999 dành chương thứ X và Bộ luật tố tụng hình sự trong Phần<br /> thứ bảy chương XXXII cũng quy định thủ tục tố tụng đặc biệt dành cho người<br /> chưa thành niên nhằm bảo đảm những quyền lợi của họ.<br /> Tuy vậy, thực tiễn áp dụng các quy định của tư pháp hình sự Việt Nam<br /> bảo vệ quyền của người chưa thành niên trong thời gian qua đã bộc lộ những<br /> hạn chế cần có những điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp. Bên cạnh đó đội ngũ cán<br /> bộ tư pháp, bổ trợ tư pháp còn thiếu, trình độ nghiệp vụ và sự hiểu biết về khoa<br /> học giáo dục đối với người chưa thành niên còn yếu cũng đã cộng thêm những<br /> <br /> khó khăn nhất định trong quá trình thực thi tính ưu việt của các quy phạm tư<br /> pháp hình sự bảo vệ quyền của người chưa thành niên.<br /> Bởi vậy, việc nghiên cứu một cách có hệ thống về mặt lý luận các quy<br /> định của pháp luật tư pháp hình sự Việt Nam đối với người chưa thành niên, tìm<br /> ra những hạn chế, vướng mắc trong thực tiễn áp dụng, trên cơ sở đó đưa ra được<br /> những căn cứ khoa học nhằm tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật tư pháp<br /> hình sự là việc làm hết sức cần thiết. Đề tài “Bảo vệ quyền của người chưa<br /> thành niên trong tư pháp hình sự Việt Nam” được xây dựng như một nỗ lực<br /> nghiên cứu nghiêm túc, khách quan khoa học nhằm đáp ứng phần nào yêu cầu<br /> của thực tiễn đó.<br /> 2. Tình hình nghiên cứu.<br /> Các quy định về người chưa thành niên được quy định trong Chương X<br /> Bộ luật hình sự 1999 và trong chương XXXII Bộ luật tố tụng hình sự. Trong<br /> khoa học pháp lý hình sự, chế định về người chưa thành niên đã được một số tác<br /> giả nghiên cứu ở các cấp độ khác nhau, trong đó phải kể đến cuốn: Bảo vệ quyền<br /> trẻ em trong pháp luật Việt Nam của Viện nghiên cứu khoa học pháp lý Bộ Tư<br /> pháp năm 1999; hay cuốn Tăng cường năng lực hệ thống tư pháp người chưa<br /> thành niên tại Việt Nam, Thông tin khoa học pháp lý của Viện nghiên cứu khoa<br /> học pháp lý Bộ tư pháp năm 2000; "Thủ tục tố tụng về những vụ án mà bị can, bị<br /> cáo là người chưa thành niên và thực tiễn áp dụng tại thành phố Hà Nội", Luận<br /> văn cử nhân Luật của tác giả Nguyễn Trần Bích Phượng, Trường Đại học Luật Hà<br /> Nội, 2001; Đỗ Thị Phượng: "Thủ tục tố tụng đối với bị can, bị cáo là người chưa<br /> thành niên trong pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam", Luận văn thạc sĩ Luật học,<br /> Trường Đại học Luật Hà Nội, 2003..., và một số bài viết được đăng trên tạp chí<br /> Tòa án nhân dân của đồng tác giả Lê Cảm và Đỗ Thị Phượng “Tư pháp hình sự đối<br /> với người chưa thành niên: Những khía cạnh pháp lý hình sự, tố tụng hình sự, tội<br /> phạm học và so sánh luật học” các số 20,21,22 năm 2004. Các công trình nghiên<br /> cứu trên đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau về các quy định của pháp luật áp<br /> dụng đối với người chưa thành niên, thủ tục tố tụng đối với những vụ án có người<br /> <br />