Các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất<br />
đai trong luật hình sự Việt Nam (Trên cơ sở nghiên<br />
cứu thực tiến trên địa bàn Thành phố Hà Nội)<br />
Crimes in the field of administration and usage of land under the criminal law of Vietnam (On the<br />
basis of the research within Hanoi)NXB H. : Khoa Luật, 2013 Số trang 124tr. +<br />
<br />
Lương Duy Hinh<br />
Khoa Luật<br />
Luận văn ThS ngành: Luật Hình sự; Mã số: 60 38 40<br />
Người hướng dẫn: PGS.TS. Trịnh Quốc Toản<br />
Năm bảo vệ: 2013<br />
Keywords: Luật hình sự; Pháp luật Việt Nam; Luật đất đai; Quản lý đất<br />
Content<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đặt ra những yêu cầu to lớn đối với công<br />
tác quản lý nhà nước về mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó, quản lý về đất đai là một<br />
nội dung quan trọng liên quan tới các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình sử dụng đất của các tổ<br />
chức, hộ gia đình, cá nhân. Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến vấn đề đất<br />
đai; ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh các mối quan hệ liên quan đến đất đai<br />
cho phù hợp với tình hình đổi mới của đất nước. Sự ra đời của Luật đất đai năm 2003 và các văn bản<br />
có liên quan góp phần không nhỏ trong việc quản lý "lĩnh vực nóng" và được coi là nhạy cảm này.<br />
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận vẫn còn không ít tồn tại,<br />
hạn chế nhất định trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, như: công tác quản lý đất đai ở nhiều<br />
địa phương còn bị buông lỏng; ý thức và hiểu biết pháp luật đất đai của nhiều tổ chức, cá nhân còn<br />
hạn chế; tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức, người có thẩm quyền trong các cơ quan nhà<br />
nước vì động cơ tư lợi cá nhân đã có hành vi làm trái, lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn… dẫn<br />
đến gây ra nhiều hậu quả xấu về kinh tế - xã hội. Khi "tấc đất" ngày càng khẳng định giá trị là "tấc<br />
vàng", những sai phạm về đất đai cũng ngày càng nhiều hơn. Liên tục xảy ra những vụ án liên quan<br />
đến sai phạm trong quản lý và sử dụng đất đai thời gian qua, cho thấy loại tội phạm này đang có<br />
chiều hướng gia tăng và phức tạp. Sự phức tạp không chỉ thể hiện ở số người vi phạm, mức độ thiệt hại<br />
mà còn là sự cấu kết của một số cán bộ có chức, có quyền, với những thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt.<br />
Nhiều vụ việc gây bức xúc trong dư luận cả nước, đủ yếu tố cấu thành tội phạm để truy cứu trách<br />
nhiệm hình sự, đòi hỏi cần có sự vào cuộc sát sao, mạnh mẽ của các cấp, các ngành, trong đó, không<br />
thể không kể đến vai trò của các cơ quan bảo vệ pháp luật cần phải nghiêm khắc xử lý.<br />
Thủ đô Hà Nội - trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị, khoa học kỹ thuật và giao lưu quốc tế<br />
của cả nước. Những năm gần đây, cùng với tác động của cơ chế thị trường và xu hướng đô thị hóa ở<br />
nhiều địa phương, trên địa bàn thành phố đang ngày càng gia tăng số vụ vi phạm về quản lý và sử<br />
dụng đất đai, mà đối tượng bao gồm cả đội ngũ cán bộ, công chức, người có thẩm quyền trong các<br />
cơ quan nhà nước cho đến mọi người dân. Yêu cầu trên đặt ra công tác quản lý và sử dụng đất đai<br />
một cách hiệu quả, hợp lý là mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của<br />
thành phố giai đoạn 2010 - 2020, tầm nhìn đến 2050 mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần<br />
thứ XV đã đề ra. Để đạt được những mục tiêu đó, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ của các cấp<br />
chính quyền, ban, ngành thành phố có liên quan. Bên cạnh việc tăng cường công tác tuyên truyền<br />
<br />
1<br />
<br />
nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về đất đai cho mọi tầng lớp nhân dân, phải đi đôi với việc xử lý<br />
nghiêm những trường hợp vi phạm; truy cứu TNHS đối với những vụ việc đã đủ yếu tố CTTP, nhằm<br />
lập lại trật tự kỷ cương ngay trong hệ thống các cơ quan nhà nước và tại các địa phương. Giải quyết<br />
tình trạng này là một vấn đề không đơn giản và nóng vội, yêu cầu chúng ta lần lượt chỉ ra từng<br />
nguyên nhân sâu xa và đưa ra những giải pháp đồng bộ mới có thể từng bước khắc phục được.<br />
Nhận thấy việc nghiên cứu về các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai thực<br />
sự mang tính cấp thiết không những về lý luận, mà còn là đòi hỏi của thực tiễn hiện nay. Để góp<br />
phần vào việc nâng cao hiệu quả công cuộc đấu tranh phòng, chống nhóm tội phạm này, tác giả chọn<br />
đề tài nghiên cứu: "Các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai trong Luật Hình sự<br />
Việt Nam (Trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn trên địa bàn thành phố Hà Nội)" làm luận văn thạc sĩ<br />
luật học của mình.<br />
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài<br />
Xuất phát từ thực trạng về các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai trên phạm<br />
vi cả nước, cho đến nay đã có một số công trình nghiên cứu khoa học có liên quan đến đề tài, có thể kể<br />
đến: Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), của TSKH.PGS. Lê Văn Cảm chủ biên<br />
(2007); Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), của GS.TS. Nguyễn Ngọc Hòa chủ<br />
biên (2000); Tìm hiểu Luật hình sự Việt Nam, của PGS.TS. Kiều Đình Thụ (1998); Bình luận Luật sửa<br />
đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự năm 1999, của Nguyễn Ngọc Anh, Đỗ Khắc Hưởng<br />
(2010); Bình luận khoa học Bộ luật hình sự (Phần các tội phạm), của ThS. Đinh Văn Quế (2006);<br />
Pháp luật hình sự về các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, của Nguyễn Mai Bộ (2004) và nhiều<br />
công trình nghiên cứu khoa học khác... Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có công trình nào nghiên cứu<br />
chuyên sâu về các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai. Trong công cuộc xây dựng<br />
nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện nay, nhất là khi thực hiện chiến lược cải cách tư pháp<br />
đến năm 2020 theo Nghị quyết 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị, vấn đề nghiên cứu<br />
chuyên sâu về từng lĩnh vực cần được làm sáng tỏ cả về mặt lý luận và thực tiễn là cơ sở cho việc<br />
hoàn thiện các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung, các tội phạm<br />
trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai nói riêng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi<br />
pháp luật.<br />
Nhìn chung, không chỉ ở Việt Nam mà nhiều quốc gia trên thế giới đều dựa trên các điều<br />
kiện về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội cụ thể để đưa ra những thiết chế pháp luật riêng cho mình<br />
nhằm đấu tranh phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai. Chọn đề tài này<br />
tác giải mong muốn góp tiếng nói nhất định trong quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam<br />
nói chung, đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng ngừa loại tội phạm này nói riêng trên địa bàn Hà Nội.<br />
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu<br />
3.1. Mục đích nghiên cứu<br />
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm trong lĩnh vực<br />
quản lý và sử dụng đất đai, nêu được thực trạng tình hình vi phạm cũng như công tác đấu tranh xử lý<br />
nhóm tội phạm này. Qua đó, chỉ ra được những vấn đề đang tồn tại, bất cập trong xử lý tội phạm; đề<br />
xuất những giải pháp mang tính đồng bộ, có hệ thống về công tác phòng, chống tội phạm trong lĩnh<br />
vực quản lý và sử dụng đất đai trên phạm vi cả nước nói chung và thành phố Hà Nội nói riêng cho<br />
phù hợp với sự phát triển của Thủ đô trong giai đoạn hiện nay, góp phần nâng cao tính khả thi trong<br />
quá trình áp dụng pháp luật trên thực tế.<br />
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu<br />
Để đạt được mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu những quy định của pháp luật<br />
liên quan đến các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai; phát hiện những tồn tại, bất<br />
cập trong những quy định của pháp luật cũng như thực tế đấu tranh phòng, chống tội phạm, để từ đó<br />
đưa ra những kiến nghị, giải pháp, đề xuất hợp lý.<br />
<br />
2<br />
<br />
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu<br />
4.1. Đối tượng nghiên cứu<br />
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai.<br />
4.2. Phạm vi nghiên cứu<br />
Phạm vi nghiên cứu của luận văn là thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm<br />
trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai (trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn đấu tranh xử lý trên địa<br />
bàn thành phố Hà Nội giai đoạn từ năm 2008 đến 2012).<br />
5. Cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và phương pháp nghiên cứu<br />
5.1. Cơ sở lý luận<br />
Cơ sở lý luận của đề tài là hệ thống các quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ<br />
Chí Minh về nhà nước và pháp luật; các quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về tăng cường<br />
pháp chế XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.<br />
5.2. Cơ sở thực tiễn<br />
Cơ sở thực tiễn của luận văn là những bản án, quyết định của Tòa án về các tội phạm trong<br />
lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai; các báo cáo tổng kết, số liệu thống kê của các cơ quan có liên<br />
quan đến các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố Hà Nội.<br />
5.3. Phương pháp nghiên cứu<br />
Phương pháp nghiên cứu của đề tài là phương pháp luận biện chứng lịch sử, kết hợp một số<br />
phương pháp khác như: phương pháp phân tích - tổng hợp, phương pháp điều tra xã hội học, phương<br />
pháp nghiên cứu và xử lý thông tin, phương pháp thống kê, phương pháp lôgic, phương pháp khảo<br />
sát thực tế, phương pháp so sánh - đối chiếu, phương pháp phân tích - dẫn giải các quy định của<br />
pháp luật về đấu tranh phòng, chống các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai.<br />
6. Những đóng góp mới về khoa học của luận văn<br />
Đây là công trình chuyên khảo trong khoa học pháp lý Việt Nam ở cấp độ luận văn thạc sĩ<br />
luật học, nghiên cứu một cách toàn diện, có hệ thống về thực trạng đấu tranh phòng, chống các tội<br />
phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai (trên cơ sở nghiên cứu thực trạng đấu tranh xử lý<br />
trên địa bàn thành phố Hà Nội). Có thể xem những nội dung sau đây là những đóng góp mới về khoa<br />
học của luận văn:<br />
- Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận chung về các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử<br />
dụng đất đai;<br />
- Đánh giá đúng thực trạng tình hình tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai cả<br />
nước nói chung, trên địa bàn thành phố Hà Nội nói riêng. Phân tích, làm rõ những tồn tại và hạn chế<br />
trong xét xử các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố Hà Nội và<br />
những nguyên nhân của nó;<br />
- Xác định sự cần thiết hoàn thiện các quy định pháp luật hình sự về tội phạm trong lĩnh vực<br />
quản lý, sử dụng đất đai và nâng cao hiệu quả áp dụng. Đồng thời đề xuất các giải pháp có tính khả<br />
thi nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật hình sự cũng như nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh<br />
chống, phòng ngừa các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai nói chung, trên địa bàn<br />
Hà Nội nói riêng.<br />
7. Ý nghĩa của luận văn<br />
Kết quả nghiên cứu và những kiến nghị của luận văn có ý nghĩa quan trọng đối với việc<br />
nâng cao hiệu quả đấu tranh chống và phòng ngừa các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng<br />
đất đai trên phạm vi cả nước nói chung và thành phố Hà Nội nói riêng. Thông qua kết quả nghiên<br />
cứu và các kiến nghị, tác giả mong muốn đóng góp một phần vào kho tàng lý luận về luật hình sự,<br />
cũng như công cuộc đấu tranh phòng, chống nhóm tội phạm có tính phức tạp, nhạy cảm này.<br />
<br />
3<br />
<br />
Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho công tác nghiên cứu, giảng dạy về<br />
khoa học pháp lý nói chung, khoa học luật hình sự nói riêng và cho các cán bộ thực tiễn đang công<br />
tác tại các cơ quan Công an, Viện kiểm sát, Tòa án, đặc biệt là trên địa bàn thành phố Hà Nội.<br />
8. Kết cấu của luận văn<br />
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 3<br />
chương:<br />
Chương 1. Những vấn đề chung về tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai theo<br />
luật hình sự Việt Nam.<br />
Chương 2. Các tội phạm trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai theo Bộ luật hình sự năm<br />
1999 và thực tiễn áp dụng.<br />
Chương 3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định về tội phạm trong lĩnh vực quản<br />
lý và sử dụng đất đai trên địa bàn Hà Nội và nâng cao hiệu quả áp dụng.<br />
References<br />
1.<br />
<br />
Nguyễn Ngọc Anh, Đỗ Khắc Hưởng (2010), Bình luận Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của<br />
Bộ luật hình sự năm 1999, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.<br />
<br />
2.<br />
<br />
Phạm Tuấn Bình (2003), Tội phạm ẩn ở Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.<br />
<br />
3.<br />
<br />
Nguyễn Mai Bộ (2004), Pháp luật hình sự về các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, Nxb Tư<br />
pháp, Hà Nội.<br />
<br />
4.<br />
<br />
Lê Cảm (1999), Hoàn thiện pháp luật hình sự Việt Nam trong giai đoạn Nhà nước pháp quyền,<br />
Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.<br />
<br />
5.<br />
<br />
Lê Văn Cảm (2005), Sách chuyên khảo Sau đại học: Những vấn đề cơ bản trong khoa học Luật<br />
hình sự (Phần chung), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.<br />
<br />
6.<br />
<br />
Lê Cảm (Chủ biên) (2007), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), Nxb Đại<br />
học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.<br />
<br />
7.<br />
<br />
Lê Cảm, Trịnh Tiến Việt (2002), "Nhân thân người phạm tội: Một số vấn đề lý luận cơ bản",<br />
Tòa án nhân dân, (1).<br />
<br />
8.<br />
<br />
Nguyễn Ngọc Chí (Chủ biên) (2001), Giáo trình Luật tố tụng hình sự Việt Nam, Nxb Đại học<br />
Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.<br />
<br />
9.<br />
<br />
Nguyễn Ngọc Hòa (2006), "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội và trách nhiệm hình sự",<br />
Công an nhân dân, (1).<br />
<br />
10. Nguyễn Ngọc Hòa và Lê Thị Sơn (2006), Từ điển pháp luật hình sự, Nxb Tư pháp, Hà Nội.<br />
11. Uông Chu Lưu (Chủ biên) (2008), Bình luận khoa học Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999, Nxb<br />
Chính trị quốc gia, Hà Nội.<br />
12. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, tập 4, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.<br />
13. Nguyễn Quốc Nhật (2005), Tội phạm có tổ chức - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb<br />
Chính trị quốc gia, Hà Nội.<br />
14. Trần Phàn (1991), "Vì sao tội tham ô, nhận hối lộ, cố ý làm trái… ít được phát hiện và xử lý",<br />
Kiểm sát, (6).<br />
15. Đỗ Ngọc Quang (1999), Giáo trình tội phạm học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.<br />
16. Đinh Văn Quế (2006), "Các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế", Bình luận khoa học Bộ luật<br />
hình sự (Phần các tội phạm), tập 4, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh.<br />
17. Bùi Minh Thanh (2004), Sách chuyên khảo: Đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật trong<br />
lĩnh vực kinh tế ở Việt Nam hiện nay, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.<br />
<br />
4<br />
<br />
18. Lê Thế Tiệm, Phạm Tự Phả (chủ biên) (1994), Tội phạm ở Việt Nam - Thực trạng, nguyên nhân và<br />
giải pháp (Đề tài KX 04-14), Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.<br />
19. Trần Quang Tiệp (2003), Lịch sử luật hình sự Việt Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.<br />
20. Trịnh Quốc Toản (2010), Những vấn đề lý luận và thực tiễn về các hình phạt bổ sung trong Luật<br />
hình sự Việt Nam, Luận án tiến sĩ, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.<br />
21. Trịnh Quốc Toản, Đỗ Ngọc Quang, Nguyễn Ngọc Hòa (1997), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam<br />
(Phần chung), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.<br />
22. Đào Trí Úc (Chủ biên) (1994), Tội phạm học, luật hình sự và luật tố tụng hình sự, Nxb Chính trị<br />
quốc gia, Hà Nội.<br />
23. Võ Khánh Vinh (1999), Giáo trình tội phạm học, Trung tâm đào tạo từ xa thuộc Đại học Huế,<br />
Thừa Thiên Huế.<br />
24. Đặng Hùng Võ, Nguyễn Đức Khả (2007), Cơ sở địa chính, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà<br />
Nội.<br />
25. Nguyễn Xuân Yêm (2001), Tội phạm học hiện đại và phòng ngừa tội phạm, Nxb Công an nhân<br />
dân, Hà Nội.<br />
26. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tư pháp, Bộ Công an, VKSNDTC, TANDTC<br />
(2007), Thông tư liên tịch số 19 ngày 08/3 hướng dẫn áp dụng một số điều của Bộ luật hình sự<br />
về các tội phạm trong lĩnh vực quản lý rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản, Hà Nội.<br />
27. Bộ Tư pháp-Viện Khoa học pháp lý (2006), Từ điển luật học, Nxb Tư pháp - Nxb Từ điển Bách<br />
khoa, Hà Nội.<br />
28. Chính phủ (2004), Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10 về thi hành Luật Đất đai, Hà Nội.<br />
29. Chính phủ (2005), Nghị định số 35/2005/NĐ-CP ngày 17/3 về việc xử lý kỷ luật cán bộ, công<br />
chức, Hà Nội.<br />
30. Chính phủ (2009), Nghị định số 105/2009/NĐ-CP ngày 11/11 về xử phạt vi phạm hành chính<br />
trong lĩnh vực đất đai, Hà Nội.<br />
31. Chính phủ (2011), Nghị định số 34/2011/NĐ-CP ngày 17/5 quy định về xử lý kỷ luật đối với<br />
công chức, Hà Nội.<br />
32. Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (1946), Sắc lệnh số 21/SL ngày 14/3 quy định lại về<br />
mặt tội danh và hình phạt, Hà Nội.<br />
33. Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (1956), Sắc lệnh số 267/SL ngày 15/6 trừng trị những<br />
âm mưu, hành động phá hoại hoặc làm thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, của hợp tác xã và của<br />
nhân dân, làm cản trở việc thực hiện chính sách, kế hoạch xây dựng kinh tế và văn hoá, Hà Nội.<br />
34. Công an thành phố Hà Nội (2008, 2009, 2010, 2011, 2012), Báo cáo công tác các năm từ 2008<br />
đến 2012, Hà Nội.<br />
35. Đảng Cộng sản Việt Nam (1970), Chỉ thị số 185-CT/TW ngày 09/12 của Ban Bí thư Trung ương về<br />
tăng cường bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa, Hà Nội.<br />
36. Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa<br />
xã hội, Hà Nội.<br />
37. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996, 2001, 2006, 2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc, Nxb<br />
Chính trị quốc gia, Hà Nội.<br />
38. Đảng Cộng sản Việt Nam (2002), Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01 của Bộ Chính trị về một<br />
số nhiệm vụ trọng tâm công tác trong thời gian tới, Hà Nội.<br />
39. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5 của Bộ Chính trị về chiến<br />
lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm<br />
2020, Hà Nội.<br />
<br />
5<br />
<br />