Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài Chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam

Quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài Chính<br /> Cổ phần Dầu khí Việt Nam<br /> Phan Thị Diệu Linh<br /> Khoa Luật<br /> Luận văn Thạc sĩ ngành: Luật Kinh tế; Mã số: 60 38 50<br /> Người hướng dẫn: PGS.TS Phạm Duy Nghĩa<br /> Năm bảo vệ: 2011<br /> Abstract: Trình bày những vấn đề lý luận cơ bản về quản trị công ty. Nghiên cứu thực<br /> trạng quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài Chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam<br /> (PVFC); thấy được những bất cập về quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài chính Cổ<br /> phần Dầu khí Việt Nam. Đưa ra một số kiến nghị và giải pháp nhằm nâng cao hiệu<br /> quả quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài Chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam: Hoàn<br /> thiện khung pháp lý về quản trị công ty và môi trường pháp lý cho hoạt động của công<br /> ty tài chính; Hoàn thiện và tăng cường hoạt động của các bộ phận trong cấu trúc nội<br /> bộ của PVFC; Thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tạo thuận lợi cho các cổ đông<br /> của PVFC thực hiện quyền của mình; Xây dựng và phát triển quan hệ nhà đầu tư tại<br /> PVFC; Tăng cường phối hợp hoạt động với đơn vị kiểm toán độc lập của PVFC<br /> Keywords: Quản trị công ty; Luật kinh tế; Pháp luật Việt Nam; Công ty tài chính<br /> Content<br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Trong thời gian gần đây, Quản trị công ty được nhắc đến như một yêu cầu tất yếu của<br /> doanh nghiệp hiện đại, đặc biệt là kể từ khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới<br /> (WTO) và từng bước hội nhập với nền kinh tế thế giới. Tuy nhiên, đây vẫn còn là một vấn đề<br /> khá mới mẻ tại Việt Nam.<br /> Những năm gần đây, thị trường chứng khoán Việt Nam diễn biến rất phức tạp, cùng<br /> với sự sụt giảm nhanh, mạnh của các chỉ số, việc thua lỗ của các nhà đầu tư, nhiều vấn đề<br /> “nóng bỏng” đã được đặt ra như việc minh bạch và công bố thông tin của các công ty niêm<br /> yết, vấn đề giao dịch nội gián, chuyện lương thưởng cho nhà quản lý công ty…v.v. Những<br /> yếu tố này đã khiến cho vấn đề quản trị công ty càng trở nên quan trọng và được quan tâm<br /> nhiều hơn.<br /> Đặc biệt, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang ngày càng biến động cùng với sự<br /> <br /> phức tạp của môi trường kinh doanh, quản trị doanh nghiệp theo chuẩn mực quốc tế đã trở<br /> thành một nhu cầu tất yếu khách quan, là vấn đề sống còn đặt ra đối với các doanh nghiệp,<br /> nhất là những doanh nghiệp sau quá trình cổ phần hóa và niêm yết.<br /> Tổng Công ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam (PVFC) tiền thân là Công ty Tài<br /> chính Dầu khí thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam được thành lập ngày 19 tháng 6 năm 2000.<br /> Ngày 17/03/2008 đánh dấu một bước ngoặt trong quá trình phát triển của PVFC với việc<br /> Tổng Công ty đã cổ phần hoá thành công, chính thức chuyển từ công ty 100% vốn Nhà nước<br /> sang hoạt động theo mô hình Tổng Công ty cổ phần. Trải qua chặng đường xây dựng và phát<br /> triển, đến nay, PVFC đã trở thành một định chế tài chính mạnh của Tập đoàn Dầu khí Quốc<br /> gia Việt Nam và là một trong những tổ chức tín dụng có tốc độ phát triển nhanh, thương hiệu<br /> Tài chính Dầu khí Việt Nam được khẳng định trên thị trường tài chính trong nước và bước<br /> đầu vươn ra thế giới. Mục tiêu phát triển của PVFC đến năm 2015 là trở thành tập đoàn tài<br /> chính hàng đầu tại Việt Nam, là tập đoàn tài chính quan trọng nhất và là xương sống trong các<br /> định chế tài chính khác của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, đáp ứng được tối đa nhu cầu vốn<br /> cho các dự án của Tập đoàn.<br /> Việc chuyển đổi từ mô hình “một chủ” (Nhà nước) sang mô hình “nhiều chủ” (cổ<br /> phần) đã đặt ra cho PVFC nhiều vấn đề phải giải quyết liên quan đến việc quản trị công ty<br /> như: sự xung đột lợi ích giữa cổ đông thiểu số và người quản trị doanh nghiệp, vấn đề quản lý<br /> cổ phần của cổ đông Nhà nước tại doanh nghiệp, sự chế ước giữa người quản lý và người điều<br /> hành trong hoạt động quản lý và điều hành công ty...v.v. Cùng với đó, để đối phó tốt với<br /> những biến động của nền kinh tế toàn cầu hiện nay, đồng thời tiếp tục củng cố và phát triển<br /> bền vững, đạt được mục tiêu đã đặt ra theo định hướng chiến lược phát triển của PVFC đến<br /> năm 2015, một trong những yêu cầu đặt ra cho Ban lãnh đạo PVFC là phải thực hiện tốt vấn<br /> đề quản trị công ty.<br /> Xuất phát từ thực tế đó, đề tài nghiên cứu “Quản trị Công ty tại Tổng Công ty Tài<br /> chính cổ phần Dầu khí Việt Nam” được chọn làm luận văn thạc sĩ Luật học.<br /> 2. Tình hình nghiên cứu<br /> Để hoạt động tốt trong môi trường kinh doanh ngày càng biến động thì mỗi doanh<br /> nghiệp phải có một cơ cấu bộ máy quản trị hợp lý, phải nắm rõ và áp dụng được những<br /> nguyên tắc cơ bản của quản trị công ty. Do vậy, việc nghiên cứu vấn đề quản trị công ty là<br /> cần thiết và thường xuyên đối với mỗi doanh nghiệp. Mặc dù vậy, ở Việt Nam hiện nay, quản<br /> trị công ty vẫn còn là một khái niệm còn mới mẻ và khá xa lạ với nhiều doanh nghiệp.<br /> Liên quan đến vấn đề quản trị công ty, trong thời gian qua, đã có khá nhiều học giả<br /> <br /> 2<br /> <br /> trong nước và ngoài nước nghiên cứu về vấn đề này. Tuy nhiên, các đề tài này thường nghiên<br /> cứu về vấn đề quản trị công ty cổ phần nói chung, chưa có đề tài nào nghiên cứu về quản trị<br /> công ty tại một doanh nghiệp cụ thể, đặc biệt là đối với công ty tài chính – tổ chức tín dụng<br /> phi ngân hàng.<br /> Dựa trên những thông tin từ các nghiên cứu về quản trị công ty, người viết chọn đề tài<br /> “Quản trị Công ty tại Tổng Công ty Tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam” làm luận văn<br /> với hi vọng có thể tìm hiểu sâu rõ hơn về mảng đề tài quản trị công ty áp dụng đối với các<br /> doanh nghiệp sau cổ phần hoá, đặc biệt là với một tổ chức tín dụng phi ngân hàng, để góp<br /> phần cho việc nghiên cứu cụ thể hơn về quản trị công ty cổ phần từ những đề tài đã có trước.<br /> 3. Mục đích nghiên cứu của luận văn<br /> Việc nghiên cứu luận văn nhằm mục đích:<br /> - Nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về quản trị công ty;<br /> - Phân tích và đánh giá thực trạng quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài chính Cổ phần<br /> Dầu khí Việt Nam;<br /> - Căn cứ vào cơ sở lý luận và kết quả phân tích thực trạng quản trị công ty tại Tổng<br /> Công ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam để đề xuất giải pháp hữu hiệu nhằm hoàn thiện<br /> và nâng cao hiệu quả quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam.<br /> 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu<br /> Đề tài tập trung nghiên cứu các nội dung của quản trị công ty áp dụng tại Tổng Công<br /> ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam – một công ty tài chính cổ phần có vốn góp chi phối<br /> của Nhà nước, từ đó đưa ra những nhận xét và kiến nghị về hiệu quả của quản trị công ty tại<br /> PVFC.<br /> 5. Phƣơng pháp nghiên cứu<br /> Trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ<br /> nghĩa Mác Lê - nin, luận văn sử dụng phương pháp chính là thu thập thông tin, tổng hợp và<br /> phân tích dữ liệu từ các nguồn liên quan để trình bày những vấn đề lý luận, thực tiễn và đề<br /> xuất giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả của quản trị công ty tại Tổng<br /> Công ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam.<br /> 6. Ý nghĩa của luận văn<br /> - Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài chính<br /> Cổ phần Dầu khí Việt Nam.<br /> <br /> 3<br /> <br /> - Là cơ sở quan trọng để kiến nghị hoàn thiện từng bước và nâng cao hiệu quả của các<br /> nguyên tắc quản trị công ty áp dụng tại Tổng Công ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam.<br /> 7. Kết cấu luận văn<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận<br /> văn gồm 3 chương:<br /> Chƣơng 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về quản trị công ty.<br /> Chƣơng 2: Thực trạng quản trị công ty tại Tổng Công ty Tài Chính Cổ phần Dầu khí Việt<br /> Nam.<br /> Chƣơng 3: Một số kiến nghị và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị công ty tại<br /> Tổng Công ty Tài Chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam.<br /> CHƢƠNG 1<br /> NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN<br /> VỀ QUẢN TRỊ CÔNG TY<br /> 1.1. Nguồn gốc, khái niệm quản trị công ty<br /> 1.1.1. Nguồn gốc của quản trị công ty<br /> Tác giả của Luận văn đã làm rõ nguồn gốc của Quản trị công ty là xuất phát từ vấn đề<br /> tách biệt giữa quản lý và sở hữu doanh nghiệp để đảm bảo quyền lợi của cổ đông, đặc biệt là<br /> nhóm cổ đông thiểu số. Mục đích chính khiến hệ thống quản trị công ty ra đời là để bảo vệ<br /> quyền lợi của nhà đầu tư, cổ đông và đảm bảo hài hòa giữa các nhóm lợi ích của công ty.<br /> Quản trị công ty tốt sẽ có tác dụng làm cho các quyết định và hành động của người quản lý,<br /> người điều hành công ty thể hiện đúng ý chí và đảm bảo lợi ích của nhà đầu tư, cổ đông và<br /> những người có lợi ích liên quan.<br /> Bên cạnh đó, tác giả cũng nêu bật được rằng quản trị công ty không chỉ dừng lại ở<br /> khía cạnh là giải quyết vấn đề về mối quan hệ giữa quyền sở hữu và quyền kiểm soát, mà nó<br /> còn mang đến một cách tiếp cận rộng lớn hơn đối với sự vận hành của cơ chế kiểm soát và<br /> cân bằng quyền lực.<br /> 1.1.2. Các khái niệm về quản trị công ty<br /> Tác giả đã đưa ra các cách định nghĩa khác nhau của các học giả trên thế giới về quản<br /> trị công ty dưới các quan điểm khác nhau để làm cơ sở cho việc khẳng định hiện nay vẫn chưa<br /> có một khái niệm thống nhất về “Quản trị công ty”. Mặc dù vậy, trên thế giới hiện nay đã có<br /> rất nhiều nước sử dụng khái niệm quản trị công ty của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế OECD. Theo OECD: “Quản trị Công ty bao gồm việc thiết lập các mối quan hệ giữa cơ cấu<br /> <br /> 4<br /> <br /> quản lý công ty, hội đồng quản lý công ty, các cổ đông và các bên có quyền lợi liên quan<br /> khác. Quản trị công ty cũng cung cấp cấu trúc mà thông qua đó các mục tiêu của công ty<br /> được thực hiện và những biện pháp để đạt được những mục tiêu và khả năng giám sát là xác<br /> định được”. Định nghĩa này của OECD có thể coi là định nghĩa rộng nhất về quản trị công ty,<br /> nó đã và đang được rất nhiều nước trên thế giới vận dụng để xây dựng hệ thống pháp luật về<br /> quản trị công ty, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, khái niệm “quản trị công ty” lần đầu<br /> tiên được xuất hiện trong Quy chế Quản trị công ty áp dụng cho các công ty niêm yết trên Sở<br /> Giao dịch Chứng Khoán/Trung tâm Giao dịch Chứng khoán do Bộ Tài Chính ban hành tháng<br /> 03 năm 2007, theo đó quản trị công ty được định nghĩa như sau “Quản trị công ty là hệ thống<br /> các quy tắc để đảm bảo cho công ty được định hướng điều hành và được kiểm soát một cách<br /> có hiệu quả vì quyền lợi của cổ đông và những người liên quan đến công ty”. Có thể nói, Việt<br /> Nam đã bước đầu xây dựng được khái niệm về “quản trị công ty” cùng với khung pháp luật<br /> cơ bản về quản trị công ty. Tuy nhiên, khái niệm này ở Việt Nam còn mới mẻ và dễ bị nhầm<br /> lẫn với khái niệm “quản trị kinh doanh”. Do vậy, tác giả đã nêu rõ một số điểm khác biệt giữa<br /> khái niệm “quản trị công ty” và “quản trị kinh doanh” để tránh sự nhầm lẫn giữa hai khái<br /> niệm này.<br /> 1.2. Ý nghĩa của quản trị công ty<br /> 1.2.1. Ý nghĩa của quản trị công ty<br /> Từ việc khẳng định quản trị công ty có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát<br /> triển của các doanh nghiệp, tác giả đã chỉ ra ý nghĩa của quản trị công ty, đó là:<br /> Thứ nhất, công tác quản trị công ty tốt dẫn tới tăng trưởng và hiệu quả kinh tế cao<br /> hơn. Nó cũng cải thiện việc sử dụng nguồn vốn thường là khan hiếm ở nhiều quốc gia. Hơn<br /> nữa, nó tạo điều kiện phát triển cho các ngành công nghiệp mới.<br /> Thứ hai, quản trị công ty tốt làm giảm nguy cơ của các cuộc khủng hoảng kinh tế.<br /> Trong trường hợp có sự xáo trộn từ bên ngoài, quản trị tốt có thể tăng cường khả năng chống<br /> chọi của nền kinh tế.<br /> Thứ ba, quản trị công ty tốt là việc hết sức cần thiết để đảm bảo tính hợp pháp của nền<br /> kinh tế thị trường và đẩy mạnh phát triển nền kinh tế, đảm bảo xây dựng thị trường tài chính<br /> lớn mạnh với tính thanh khoản cao.<br /> Ngoài ra, quản trị công ty còn có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các công ty<br /> đại chúng, góp phần tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trên thị trường. Tóm lại,<br /> có thể coi quản trị công ty là một yếu tố then chốt để đẩy mạnh hiệu quả thị trường, phát triển<br /> kinh tế cũng như tăng cường giá trị công ty và đảm bảo cơ chế để các công ty quản lý rủi ro<br /> <br /> 5<br /> <br />