Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Vai trò nhân thân người phạm tội - Dấu hiệu quy định trách nhiệm hình sự

Chia sẻ: Nghiệt đồng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

86
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của Luận văn là nhằm nghiên cứu và giải quyết có hệ thống lý luận chung về nhân thân người phạm tội, nhân thân người phạm tội với việc xem xét trách nhiệm hình sự, phân tích thực tiễn áp dụng các qui định pháp luật liên quan đến nhân thân người phạm tội trong luật hình sự Việt Nam, để từ đó có những kiến nghị làm cơ sở lý luận và thực tiễn trong xây dựng pháp luật, hướng dẫn áp dụng pháp luật, góp phần hiệu quả trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Vai trò nhân thân người phạm tội - Dấu hiệu quy định trách nhiệm hình sự

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT CHU THỊ QUỲNH VAI TRß NH¢N TH¢N NG¦êI PH¹M TéI DÊU HIÖU QUI §ÞNH TR¸CH NHIÖM H×NH Sù Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự Mã số: 60 38 01 04 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2015 Công trình đƣợc hoàn thành tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN NGỌC CHÍ Phản biện 1: ............................................................................ Phản biện 2: ............................................................................ Luận văn đƣợc bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, họp tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2015 Có thể tìm hiểu luận văn tại Trung tâm tƣ liệu Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội Trung tâm tƣ liệu - Thƣ viện Đại học Quốc gia Hà Nội MỤC LỤC CỦA LUẬN VĂN Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các từ viết tắt MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NHÂN THÂN NGƢỜI PHẠM TỘI.............................................................................. 6 1.1. Khái niệm....................................................................................... 6 1.1.1. 1.1.2. Khái niệm nhân thân con người ..................................................... 6 Khái niệm nhân thân người phạm tội ............................................. 8 1.2. Trách nhiệm hình sự và ý nghĩa của việc nghiên cứu nhân thân người phạm tội đến việc qui định trách nhiệm hình sự .... 14 Trách nhiệm hình sự ..................................................................... 14 Ý nghĩa của việc nghiên cứu nhân thân người phạm tội đến 1.2.1. 1.2.2. việc quy định trách nhiệm hình sự ............................................... 18 1.3. Đặc điểm và các dấu hiệu nhân thân ngƣời phạm tội ảnh hƣởng đến việc quy định trách nhiệm hình sự ........................ 23 1.3.1. 1.3.2. 1.3.3. 1.3.4. Đặc điểm và các dấu hiệu nhân thân người phạm tội .................. 23 Các đặc điểm nhân thân người phạm tội mang tính chất sinh học ... 24 Các đặc điểm nhân thân người phạm tội mang tính chất xã hội ...... 27 Các đặc điểm nhân thân người phạm tội mang tính pháp lý hình sự........................................................................................... 29 Chƣơng 2: NHÂN THÂN NGƢỜI PHẠM TỘI VỚI VIỆC QUY ĐỊNH TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TRONG LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM............................................................................ 33 2.1. Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm là tình tiết định tội .................................................................................. 33 1 2.2. Một số đặc điểm thuộc nhân thân người phạm là tình tiết định khung .................................................................................. 42 2.3. Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm tội là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự ............................................ 44 Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm tội là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự ........................................... 52 Chƣơng 3: THỰC TIỄN VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU 2.4. QUẢ ÁP DỤNG DẤU HIỆU NHÂN THÂN TRONG XỬ LÝ TỘI PHẠM CỦA CÁC CƠ QUAN TIẾN HÀNH TỐ TỤNG....... 55 3.1. Thực tiễn áp dụng dấu hiệu nhân thân trong việc xử lý tội phạm của các cơ quan tiến hành tố tụng .................................. 55 3.2. Một số giải pháp liên quan đến nhân thân ngƣời phạm tội nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm .... 70 3.2.1. Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng dấu hiệu nhân thân trong xử lý tội phạm ..................................................................... 70 Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng dấu hiệu nhân thân 3.2.2. người phạm tội trong xử lý tội phạm ............................................ 78 KẾT LUẬN ............................................................................................... 82 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................ 87 2 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Nhân thân là một trong những đề tài được nhiều ngành khoa học quan tâm nghiên cứu như: y học; tâm lý học; sinh học, luật học... Trong lĩnh vực pháp luật việc nghiên cứu nhân thân không chỉ có ý nghĩa trong việc đề ra biện pháp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm có hiệu quả mà còn làm căn cứ cho việc qui định mức độ trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội. Trong luật hình sự Việt Nam, nhân thân người phạm tội là một trong những căn cứ của việc quy định về việc chịu trách nhiệm hình sự (qui định chung về trách nhiệm hình sự, qui định về giảm nhẹ hoặc tăng nặng trách nhiệm hình sự, miễn trách nhiệm hình sự..). Thực tiễn giải quyết vụ án cho thấy, việc áp dụng các qui định pháp luật hình sự liên quan đến nhân thân người phạm tội có ý nghĩa xác định hành vi nguy hiểm cho xã hội có hay không phải chịu trách nhiệm hình sự, chịu trách nhiệm hình sự ở mức độ nào trên cơ sở đó tòa án áp dụng loại, mức hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội. Đồng thời, dấu hiệu nhân thân người phạm tội còn là căn cứ để các cơ quan tiến hành tố tụng đưa ra các biện pháp phòng ngừa đối với bản thân người phạm tội và đối với xã hội. Bộ luật hình sự năm 1999, qui định dấu hiệu nhân thân người phạm tội ở những cấp độ khác nhau: có thể là một dấu hiệu trong cấu thành tội phạm; hoặc có thể là dấu hiệu định khung tăng nặng, giảm nhẹ; hay là dấu hiệu xác định mức độ tăng năng nặng giảm nhẹ TNHS của người phạm tội. Những qui định này đã tạo ra cơ sở pháp lý để xác định trách nhiệm hình sự cho các cơ quan tiến tố tụng giải quyết vấn đề TNHS đối với người phạm tội trong quá trình giải quyết vụ án. Vì vậy, nó đã góp phần tích cực trong việc đấu tranh, xử lý tội phạm những năm qua. Tuy nhiên, thực tiễn cũng chỉ ra những bất cập khi áp dụng dấu hiệu nhân thân đối với người phạm tội của các cơ quan tiến hành tố tụng, thể hiện hiện ở những khía cạnh sau: a. Do nhận thức chưa đúng về nội dung, vị trí pháp lý của các dấu hiệu nhân thân người phạm tội nên đã áp dụng sai theo hai chiều hướng, hoặc làm giảm nhẹ mức độ trách nhiệm hoặc làm tăng nặng mức độ trách nhiệm hình 3