ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br />
-----------------------------------<br />
<br />
PHẠM THỊ DIỆU LINH<br />
<br />
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC<br />
LƢU TRỮ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ LƢU TRỮ HỌC VÀ QUẢN TRỊ VĂN PHÒNG<br />
<br />
HÀ NỘI - 2009<br />
<br />
1<br />
<br />
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br />
-----------------------------------<br />
<br />
PHẠM THỊ DIỆU LINH<br />
<br />
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC<br />
LƢU TRỮ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI<br />
Chuyên ngành: Lƣu trữ<br />
Mã số: 60 32 24<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ LƢU TRỮ HỌC VÀ QUẢN TRỊ VĂN PHÒNG<br />
<br />
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. Vƣơng Đình<br />
Quyền<br />
<br />
HÀ NỘI - 2009<br />
<br />
2<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
<br />
1.1.<br />
1.2.<br />
<br />
PHẦN MỞ ĐẦU<br />
NỘI DUNG CHÍNH<br />
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI LIỆU LƢU TRỮ CẤP HUYỆN CỦA<br />
HÀ NỘI<br />
HỆ THỐNG CÁC CƠ QUAN NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN Ở HÀ NỘI<br />
THÀNH PHẦN, NỘI DUNG, LOẠI HÌNH, Ý NGHĨA CỦA TÀI LIỆU LƢU TRỮ<br />
CẤP HUYỆN CỦA HÀ NỘI<br />
<br />
02<br />
11<br />
11<br />
11<br />
27<br />
<br />
1.2.1 Thành phần và loại hình tài liệu lƣu trữ của cấp huyện của Hà Nội<br />
1.2.2 Nội dung và ý nghĩa tài liệu lƣu trữ cấp huyện của Hà Nội<br />
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LƢU TRỮ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH<br />
PHỐ HÀ NỘI<br />
2.1. NHỮNG QUY ĐỊNH HIỆN HÀNH CỦA NHÀ NƢỚC VỀ CÔNG TÁC LƢU TRỮ<br />
CẤP HUYỆN<br />
2.2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ CÁN BỘ CỦA LƢU TRỮ CẤP HUYỆN TẠI THÀNH<br />
PHỐ HÀ NỘI<br />
2.3. TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NGHIỆP VỤ Ở LƢU TRỮ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH<br />
PHỐ HÀ NỘI<br />
2.4.<br />
<br />
3.1.<br />
3.2.<br />
<br />
27<br />
31<br />
46<br />
46<br />
56<br />
62<br />
<br />
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CÔNG TÁC LƢU TRỮ Ở CẤP HUYỆN CỦA THÀNH<br />
PHỐ HÀ NỘI<br />
<br />
73<br />
<br />
CHƢƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC LƢU TRỮ<br />
CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI<br />
NHỮNG HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN CƠ BẢN CỦA CÔNG TÁC LƢU TRỮ<br />
CẤP HUYỆN TẠI HÀ NỘI<br />
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC LƢU TRỮ CẤP HUYỆN TẠI<br />
HÀ NỘI<br />
<br />
76<br />
76<br />
<br />
3.2.1 Thể chế hóa những quy định của pháp luật về công tác lƣu trữ cấp huyện<br />
3.2.2 Ổn định tổ chức cho lƣu trữ cấp huyện<br />
<br />
85<br />
87<br />
<br />
3.2.3 Chuẩn hóa hệ thống các công cụ hƣớng dẫn và thực hiện chính xác, thống nhất<br />
nghiệp vụ lƣu trữ<br />
3.2.4 Tăng cƣờng vai trò của cơ quan quản lý nhà nƣớc từ Trung ƣơng đến địa phƣơng<br />
3.2.5 Bổ sung số lƣợng, nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ<br />
3.2.6 Nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống lý luận về công tác lƣu trữ, biên soạn các sách<br />
hƣớng dẫn nghiệp vụ<br />
<br />
102<br />
105<br />
106<br />
107<br />
<br />
3<br />
<br />
KẾT LUẬN<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
PHỤC LỤC<br />
<br />
109<br />
110<br />
115<br />
<br />
PHẦN MỞ ĐẦU<br />
1. Lý do chọn đề tài<br />
Tổ chức hành chính cấp quận, huyện và tƣơng đƣơng (sau đây gọi tắt là<br />
cấp huyện) đã đƣợc hình thành từ sớm và trở thành một cấp hành chính trung<br />
gian có ý nghĩa quan trọng trong việc tổ chức quản lý nhà nƣớc theo lãnh thổ.<br />
Song song với sự ra đời của đơn vị hành chính cấp huyện, các cơ quan quản lý<br />
nhà nƣớc ở cấp này cũng đƣợc hình thành. Sau Cách mạng Tháng Tám năm<br />
1945, tổ chức hành chính cấp huyện vẫn đƣợc duy trì. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã<br />
ký Sắc lệnh số 63/SL ngày 22-11-1945 về tổ chức Hội đồng nhân dân, Ủy ban<br />
hành chính các cấp ở vùng nông thôn và Sắc lệnh số 77/SL ngày 21-12-1945 về<br />
tổ chức chính quyền nhân dân ở các thị xã và thành phố nhằm thiết lập bộ máy<br />
chính quyền cách mạng ở cấp hành chính quan trọng này. Hiến Pháp1946 đƣợc<br />
ban hành đã ghi nhận và khẳng định sự tồn tại của bộ máy chính quyền cấp<br />
huyện trong hai Sắc lệnh kể trên. Từ đó tới nay, Nhà nƣớc Cộng hòa xã hội chủ<br />
nghĩa Việt Nam đã nhiều lần sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, kéo theo đó là những<br />
biến đổi trong tổ chức bộ máy nhà nƣớc, nhƣng tổ chức hành chính và chính<br />
quyền cấp huyện vẫn đƣợc duy trì tƣơng đối ổn định và ngày càng đƣợc củng cố,<br />
đồng thời khẳng định vai trò của cấp này trong bộ máy quản lý của Nhà nƣớc ta.<br />
Với tƣ cách là một đơn vị hành chính với đầy đủ các yếu tố tự nhiên và xã hội, ở<br />
cấp huyện không chỉ tồn tại các cơ quan quan lý nhà nƣớc mà còn xuất hiện các<br />
cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, các đơn vị sản xuất thực hiện nhiều chức năng<br />
khác nhau trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Hoạt động của<br />
những cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp này cùng với lịch sử hình thành và phát<br />
triển của các huyện là nguồn gốc tạo nên những tài liệu lƣu trữ có giá trị. Đó<br />
cũng là cơ sở quan trọng để khẳng định vị trí, vai trò của lƣu trữ huyện trong hệ<br />
thống tổ chức lƣu trữ ở Việt Nam nhất là khi thực tế này có những mâu thuẫn<br />
với quan điểm không coi cấp huyện là một cấp hành chính cần tổ chức lƣu trữ<br />
lịch sử trong dự thảo Luật Lƣu trữ Việt Nam.<br />
<br />
4<br />
<br />
“Tài liệu lưu trữ là di sản của dân tộc, có giá trị đặc biệt đối với sự<br />
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”1. Nhận thức<br />
đƣợc ý nghĩa và tầm quan trọng của tài liệu lƣu trữ, từ thời phong kiến cho đến<br />
nay, các nhà nƣớc Việt Nam đều dành sự quan tâm cho công tác công văn giấy<br />
tờ và công tác lƣu trữ. Cùng với những biến động của lịch sử dân tộc, ngành lƣu<br />
trữ cũng có những bƣớc thăng trầm. Đến nay, hệ thống tổ chức lƣu trữ đã đƣợc<br />
xây dựng từ trung ƣơng đến địa phƣơng và đang dần dần khẳng định vị trí của<br />
mình trong sự phát triển chung của xã hội. Trong hệ thống đó lƣu trữ huyện cũng<br />
đã đƣợc chú ý và công nhận là kho lƣu trữ lịch sử huyện theo quy định tại Thông<br />
tƣ số 21/TT-BNV ngày 01-02-2005 của Bộ Nội vụ về hƣớng dẫn chức năng,<br />
nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của tổ chức Văn thƣ, Lƣu trữ Bộ, cơ quan ngang<br />
Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Uỷ ban nhan dân (sau đây gọi tắt là Thông tƣ<br />
21). Sau Thông tƣ 21, tại các Văn phòng HĐND-UBND huyện đã thành lập bộ<br />
phận lƣu trữ chuyên trách nhƣng hiệu quả hoạt động của bộ phận này chƣa cao,<br />
chƣa thực hiện hết chức năng của một lƣu trữ hiện hành cũng nhƣ lƣu trữ lịch sử<br />
của huyện. Vì thế, nâng cao hiệu quả hoạt động của lƣu trữ huyện là việc làm<br />
cần thiết.<br />
Thành phố Hà Nội là một đô thị có bề dầy lịch sử, là một trung tâm chính<br />
trị, văn hóa và kinh tế của cả nƣớc. Đặc điểm này làm nên ý nghĩa quan trọng<br />
của những di sản văn hóa của Hà Nội, trong đó có tài liệu lƣu trữ. Bên cạnh đó,<br />
vị trí Thủ đô của Hà Nội cho phép các huyện của thành phố đƣợc tiếp cận nhanh<br />
chóng hơn với sự quan tâm, chỉ đạo của các cơ quan Trung ƣơng, cũng nhƣ có<br />
những ƣu thế nhất định đối với việc phát triển kinh tế - xã hội. Do vậy, mức độ<br />
phát triển của mỗi huyện thuộc thành phố nói chung và tình hình phát triển của<br />
từng lĩnh vực trong từng huyện nói riêng phần nào cho thấy những vấn đề trong<br />
quản lý mà các địa phƣơng khác có thể tham khảo. Cùng với nhu cầu phát triển<br />
của Thủ đô, địa giới hành chính và vị trí của các huyện thuộc Hà Nội đã có<br />
những thay đổi. Với diện tích tăng lên đáng kể bao gồm 29 quận, huyện và thị<br />
xã, Hà Nội đã có những thay đổi, làm ảnh hƣởng đến nhiều hoạt động của các<br />
huyện, trong đó có công tác lƣu trữ. Do đó, việc khảo sát thực trạng công tác lƣu<br />
trữ ở các huyện tại Hà Nội không chỉ cung cấp những thông tin về công tác lƣu<br />
<br />
1<br />
<br />
Pháp lệnh Lƣu trữ Quốc gia năm 2001.<br />
<br />
5<br />
<br />