Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu trong xây lắp ở Sở GTVT Quảng Ninh

1<br /> Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu trong xây lắp ở Sở GTVT Quảng Ninh<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN<br /> <br /> Xây dựng công trình giao thông là ngành kinh tế kỹ thuật quan trọng, làm<br /> tiền đề cho việc xây dựng và phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Trong những<br /> năm qua, nhiều công trình xây dựng giao thông đường bộ đầu tư bằng ngân sách<br /> nhà nước đã hoàn thành và đưa vào sử dụng như: Quốc lộ 1, Quốc lộ 18, Quốc<br /> lộ 279, Quốc lộ 4B, đường Hồ Chí Minh, đường Láng – Hòa Lạc,... Những công<br /> trình này đã góp phần thay đổi diện mạo đất nước, rút ngắn khoảng cách giữa<br /> các vùng miền, làm tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần<br /> của toàn xã hội.<br /> Bên cạnh những kết quả đã đạt được thì tình hình vi phạm pháp luật trong<br /> đầu tư xây dựng xảy ra ngày càng nhiều, phương thức thủ đoạn ngày càng tinh<br /> vi, gây thất thoát nghiêm trọng cho ngân sách nhà nước. Qua công tác thanh<br /> kiểm tra cho thấy các vi phạm diễn ra ở tất cả các khâu trong qui trình đầu tư<br /> xây dựng. Có nhiều nguyên nhân được xác định, trong đó có nguyên nhân do tác<br /> động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự yếu kém trong quản lý kinh tế, sự<br /> bất cập thiếu đồng bộ của hệ thống các quy định pháp luật về quản lý quản lý<br /> đầu tư xây dựng và việc chấp hành kỷ cương, pháp luật của Nhà nước một số bộ<br /> phận thực thi chưa nghiêm. Nhằm quản lý tốt các công tác đầu tư xây dựng,<br /> những năm qua Nhà nước đã tập trung xây dựng và ban hành hàng loạt các văn<br /> bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện và kiểm soát việc quản lý dự án<br /> đầu tư xây dựng, trong đó có Luật đấu thầu.<br /> Quá trình thực hiện công tác đấu thầu ở nước ta nói chung, và trong Sở<br /> GTVT QN nói riêng trong những năm qua đã đạt được những kết quả nhất định.<br /> Thông qua việc tổ chức đấu thầu đã lựa chọn được những nhà thầu có kinh<br /> nghiệm và năng lực để đảm nhận việc thi công các gói thầu, dự án giao thông.<br /> Tuy nhiên, qua theo dõi công tác quản lý đấu thầu các dự án do Sở GTVT QN<br /> làm Chủ đầu tư cho thấy còn có một số hạn chế, bất cập, đặc biệt là trong việc<br /> phân chia các gói thầu, lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu. Đề tài “Một<br /> số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu trong xây lắp ở Sở GTVT<br /> Quảng Ninh” đề cập đến một số tồn tại trong các quy định về đấu thầu hiện nay<br /> có liên quan đến quy trình xét thầu xây lắp, đồng thời cũng đề xuất một số giải<br /> pháp để tiếp tục hoàn thiện quy trình nhằm lựa chọn được những nhà thầu có<br /> năng lực, kinh nghiệm phù hợp, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao về kỹ<br /> thuật, chất lượng, tiến độ và giá thành. Đây chính là lý do lựa chọn đề tài.<br /> Mục đích của đề tài là vận dụng lý luận về công tác đấu thầu các công<br /> trình, kết hợp với thực tiễn để phân tích thực trạng công tác đấu thầu xây lắp các<br /> công trình giao thông, phát hiện vấn đề, từ đó làm cơ sở đề xuất các giải pháp.<br /> Đối tượng nghiên cứu của Đề tài là hệ thống chính sách pháp luật hiện<br /> hành của Nhà nước và các thỏa thuận, hướng dẫn của Nhà tài trợ về đầu tư xây<br /> dựng, về công tác đấu thầu; Thực trạng công tác đấu thầu các dự án do Sở<br /> Trần Như Long – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách khoa Hà Nội<br /> <br /> 2<br /> Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu trong xây lắp ở Sở GTVT Quảng Ninh<br /> <br /> GTVT QN làm Chủ đầu tư (thông qua phân tích một số dự án điển hình). Bằng<br /> lý luận và thực tiễn để so sánh, đối chiếu, phân tích tổng hợp vấn đề, đánh giá và<br /> tìm ra các giải pháp.<br /> Phạm vi nghiên cứu của Đề tài được giới hạn trong hoạt động đấu thầu<br /> xây lắp các công trình giao thông do Sở GTVT QN làm Chủ đầu tư.<br /> Phương pháp nghiên cứu của Đề tài là tổng hợp các vấn đề liên quan,<br /> thống kê tình hình hoạt động đấu thầu trong các dự án xây dựng giao thông do<br /> Sở GTVT QN làm Chủ đầu tư; Phân tích đánh giá thực trạng, xác định các tồn<br /> tại cần khắc phục, đề xuất giải pháp.<br /> Kết cấu luận văn gồm 3 chương:<br /> Chương 1: Tổng quan về công tác đấu thầu, hướng dẫn thi hành Luật đấu<br /> thầu và lựa chọn nhà thầu theo Luật xây dựng (hệ thống hóa các lý luận về công<br /> tác đấu thầu các công trình)<br /> Chương 2: Phân tích thực trạng công tác đấu thầu các dự án xây dựng<br /> công trình giao thông do Sở GTVT QN làm Chủ đầu tư (vận dụng lý thuyết để<br /> phân tích thực trạng công tác đấu thầu các dự án xây dựng công trình giao<br /> thông do Sở GTVT QN làm Chủ đầu tư, phát hiện tồn tại, nguyên nhân của các<br /> tồn tại đó)<br /> Chương 3: Các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị và<br /> đánh giá thầu các dự án do Sở GTVT QN làm chủ đầu tư (trên cơ sở phân tích,<br /> kết hợp với lý luận đã được trang bị, đề xuất một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn<br /> thiện công tác đấu thầu, nâng cao chất lượng đấu thầu các dự án xây lắp).<br /> Kết quả nghiên cứu bao gồm các vấn đề cần được quan tâm giải quyết và<br /> các giải pháp có cơ sở khoa học và tính thực tiễn nhằm góp phần tăng cường<br /> chất lượng quản lý đầu thầu xây lắp các công trình xây dựng giao thông.<br /> Cụ thể:<br /> Trong chương 1, luận văn tập trung hệ thống hóa các vấn đề lý luận về<br /> công tác đầu thầu xây lắp: khái niệm, vai trò, yêu cầu đối với công tác đấu thầu;<br /> đặc biệt nhấn mạnh khía cạnh pháp lý đối với công tác đấu thầu, nội dung và<br /> trình tự công tác đấu thầu; Phân tích hệ thống các yếu tố ảnh hưởng đến công<br /> tác đấu thầu, đặc biệt trong điều kiện môi trường kinh tế xã hội, pháp lý đang có<br /> nhiều diễn biến phức tạp, biến động liên tục theo thời gian; Phân tích môi<br /> trường bên ngoài cũng như bên trong làm cơ sở cho việc đưa ra các giải pháp có<br /> tính khoa học và thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu.<br /> Trong chương 2, luận văn tập trung phân tích thực trạng công tác đấu thầu<br /> xây lắp các dự án xây dựng công trình giao thông ở Sở GTVT QN. Qua phân<br /> tích đánh giá cho thấy: Trong phạm vi quản lý của ngành, các gói thầu rất đa dạng:<br /> Xây lắp, tư vấn, mua sắm hàng hoá, bảo hiểm…; sử dụng nhiều nguồn vốn khác nhau,<br /> công tác lựa chọn nhà thầu của Sở GTVT QN cơ bản đều thực hiện theo đúng yêu<br /> Trần Như Long – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách khoa Hà Nội<br /> <br /> 3<br /> Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu trong xây lắp ở Sở GTVT Quảng Ninh<br /> <br /> cầu của công tác đấu thầu. Tuy nhiên trong quá trình quản lý điều hành dự án vẫn<br /> còn có những nhà thầu thi công chưa đảm bảo tiến độ, quản lý giá còn thiếu chặt<br /> chẽ. Nguyên nhân được xác định chủ yếu do: (1) Hệ thống văn bản quy phạm<br /> pháp luật về lĩnh vực này còn có những bất cập; (2) Việc ban hành nhiều văn<br /> bản sửa đổi, bổ sung trong thời gian qua ảnh hưởng tới hoạt động xây dựng; (3)<br /> Chất lượng HSDT của các nhà thầu tham gia đấu thầu có chất lượng thấp; (4)<br /> Năng lực trên hồ sơ dự thầu với năng lực thực tế không phù hợp; (5) Một số<br /> trường hợp chưa tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật đấu thầu; (6) Quản lý<br /> giá thành xây dựng phụ thuộc chủ yếu vào trình độ, đạo đức, bản lĩnh của cơ<br /> quan quản lý và điều hành dự án.<br /> Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng của công tác này ở chương 2,<br /> trong Chương 3, luận văn đưa ra một số giải pháp để giải quyết:<br /> 1. Khẩn trương khắc phục tình trạng đấu thầu hình thức: Phổ biến sâu<br /> rộng các quy định của pháp luật về đấu thầu, tạo chuyển biến về nhận thức để<br /> các cấp, các ngành và mọi người dân cùng quán triệt, thực hiện, đồng thời theo<br /> dõi và phát hiện những việc làm sai trái; Tăng cường thanh kiểm tra công tác<br /> đấu thầu và xử lý nghiêm các vi phạm; Khuyến khích sử dụng các tổ chức đấu<br /> thầu chuyên nghiệp; Đăng tải công khai các thông tin vi phạm pháp luật về đấu<br /> thầu trên Báo Đấu thầu và trang Web về đấu thầu.<br /> 2. Chuyển đổi sang mô hình tổ chức đấu thầu qua mạng nhằm tăng hiệu<br /> quả áp dụng pháp luật về đấu thầu, tiết kiệm chi phí về tổ chức đấu thầu, thời<br /> gian tham gia đấu thầu, đem lại sự công khai, minh bạch hơn so với hình thức<br /> đấu thầu hiện nay.<br /> 3. Nâng cao chất lượng đội ngũ làm công tác đấu thầu. Đẩy mạnh đào tạo,<br /> bồi dưỡng cấp chứng chỉ chuyên môn cho đội ngũ làm công tác đấu thầu đảm<br /> bảo có kiến thức về quản lý dự án, trình độ chuyên môn phù hợp và am hiểu<br /> pháp luật về đấu thầu.<br /> 4. Phân chia gói thầu hợp lý trong Kế hoạch đấu thầu sao cho Nhà thầu có<br /> thể phát huy tối đa thiết bị và dây chuyền thi công như thiết bị thi công, đảm bảo<br /> thời gian hợp lý để hạn chế phát sinh do trượt giá, qui mô gói thầu phù hợp để<br /> những nhà thầu nhỏ có thể tham gia, những nhà thầu trong nước có điều kiện<br /> liên danh với các nhà thầu nước ngoài nhằm học hỏi kinh nghiệm.<br /> 5. Điều chỉnh cải tiến các tài liệu yêu cầu liên quan đến công tác đấu thầu,<br /> qui định cho phép tham chiếu các thông tin liên quan thực tế (tránh tình trạng<br /> trên hồ sơ thì năng lực tốt, nhưng thực tế thì không).<br /> 6. Đưa thêm 4 nhóm chỉ tiêu liên quan đến năng lực của Doanh nghiệp:<br /> (1) Nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh toán; (2) Nhóm chỉ tiêu về kết cấu tài<br /> chính; (3) Chỉ tiêu đặc trưng về hoạt động, sử dụng các nguồn lực; (4) Chỉ tiêu<br /> đặc trưng về khả năng sinh lợi (nhằm đánh giá được tương đối chính xác hơn<br /> khả năng tài chính của Nhà thầu).<br /> Trần Như Long – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách khoa Hà Nội<br /> <br /> 4<br /> Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đấu thầu trong xây lắp ở Sở GTVT Quảng Ninh<br /> <br /> 7. Bổ sung điểm thưởng cho những Nhà thầu có điểm kỹ thuật từ khá, giỏi<br /> trở lên hoặc quy đổi từ điểm thưởng kỹ thuật ra giá trị tiền tương ứng để xác<br /> định giá đánh giá (nhằm khắc phục tình trạng chỉ quan tâm đến giá, không quan<br /> tâm đến kỹ thuật).<br /> 8. Bổ sung tiêu chuẩn xác định giá đánh giá cho các HSDT gồm: (1) Hiệu<br /> quả do rút ngắn thời gian thực hiện gói thầu; (2) Hiệu quả do nhà thầu đề xuất<br /> ứng vốn hỗ trợ thực hiện gói thầu; (3) Xác định hiệu quả do nhà thầu đề xuất<br /> kéo dài thời gian bảo hành (nhằm khuyến khích các nhà thầu tăng khả năng tạm<br /> ứng vốn để thi công công trình, khả năng rút ngắn thời gian thi công, khả năng<br /> đưa ra các đề xuất về chất lượng và biện pháp thi công đặc biệt, mang lại hiệu<br /> quả cho dự án). Giá đánh giá xếp hạng các Nhà thầu sẽ là Giá đề nghị trúng thầu<br /> của các nhà thầu trừ đi giá trị phần hiệu quả mang lại từ các đề xuất của Nhà<br /> thầu. Nhà thầu nào có Giá đánh giá thấp nhất sẽ là Nhà thầu được kiến nghị<br /> trúng thầu.<br /> Tóm lại: Quá trình thực hiện công tác đấu thầu ở nước ta trong những<br /> năm vừa qua đã có được những tiến bộ và đạt được nhiều kết quả thông qua việc<br /> tổ chức đấu thầu. Tuy nhiên, từ thực tiễn công tác quản lý đấu thầu và quá trình<br /> xét thầu ở nhiều dự án, gói thầu xây lắp cho thấy còn có những mặt tồn tại, hạn<br /> chế. Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích và đánh giá quá trình thực hiện các quy<br /> định về đấu thầu hiện hành và công tác đấu thầu ở một số dự án lớn của Sở<br /> GTVT QN trong thời gian qua, Luận văn đã phát hiện một số tồn tại và đề xuất<br /> một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác đấu thầu.<br /> Phạm vi nghiên cứu đề tài này chỉ giới hạn trong hoạt động lựa chọn nhà<br /> thầu xây dựng các công trình giao thông do Sở GTVT QN làm Chủ đầu tư. Do<br /> thời gian và điều kiện nghiên cứu có hạn nên luận văn chưa đi sâu, chi tiết vào<br /> từng công đoạn và các giải pháp xử lý cụ thể. Hướng nghiên cứu tiếp theo của<br /> đề tài này là sẽ đi sâu vào từng công đoạn, bổ sung và hoàn thiện từng giải pháp<br /> cụ thể, chi tiết hơn đảm bảo chắc chắn hơn việc việc lựa chọn được nhà thầu có<br /> năng lực phù hợp, thi công đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật, chất lượng, tiến độ và<br /> giá thầu hợp lý./.<br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN<br /> <br /> TÁC GIẢ LUẬN VĂN<br /> <br /> TS. Phạm Thị Thu Hà<br /> <br /> Trần Như Long<br /> <br /> Trần Như Long – Cao học QTKD 2010 – Đại học Bách khoa Hà Nội<br /> <br />